(Zawgyi / Unicode)
မြန်မာ့အရေး ဖြေရှင်းဖို့ အာဆီယံရဲ့ ကြိုးပမ်းမှုတွေ ထိရောက်မှုရှိအောင် လုပ်နိုင်မယ့် နည်းလမ်းတွေကို မလေးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနဲ့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း NUG အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်က ပြောပါတယ်။ ဝါရှင်တန်မှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ အမေရိကန်-အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးအတွက် ရောက်ရှိလာတဲ့ မလေးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Saifuddin Abdullah နဲ့ စနေနေ့က တွေ့ဆုံရာမှာ အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက်တွေ ၁ နှစ်ကျော် ကြာလာတဲ့အထိ အကောင်အထည် မဖော်နိုင်သေးဘဲ ဖြစ်နေတာတွေ၊ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီ လိုအပ်ချက်တွေ အပါအဝင် မြန်မာ့အရေး စိန်ခေါ်မှုတွေကို ဆွေးနွေးဖြစ်ခဲ့ကြောင်းလည်း ပြောပါတယ်။ NUG နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်ကို ကိုဝင်းမင်းက ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
ဒေါ်ဇင်မာအောင် - “အဓိကထူးခြားမှုကတော့ ကျမတို့ လက်တွေ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မယ့် ကိစ္စတွေ၊ အခု မြန်မာပြည်မှာ လတ်တလော ကြုံတွေ့နေရတဲ့ အခက်အခဲတွေသာ မကဘဲ 5 Point Consensus အပေါ်မှာ အမြင်တွေလည်း ကျမတို့ ဖလှယ်ခဲ့ကြတယ်။ နောက်တခုက ဒီ 5 Point Consensus က တနှစ်ကျော် ကြာလာတဲ့အထိ စစ်ခေါင်းဆောင်တွေအနေနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မရှိတဲ့အပေါ်မှာ ကျမတို့ ဘယ်လိုတိုးမြှင့်ပြီး ဖိအားပေးနိုင်မလဲ၊ တိုးတက်မှုရအောင် ယူနိုင်မလဲဆိုတဲ့ ကိစ္စ ပြောဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ အထူးသဖြင့် မလေးရှားမှာရောက်နေတဲ့ ကျမတို့ မြန်မာနိုင်ငံသား ဒုက္ခသည်တွေရဲ့ အရေးကိုလည်း ကျမတို့ ဆွေးနွေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ လက်တွေ့ကျကျ ဘယ်လိုကူညီနိုင်မလဲပေါ့။”
ကိုဝင်းမင်း - 5 Point Consensus အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကို တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်ဖို့ ဘယ်လိုသဘောတူညီချက် ရခဲ့လဲ။
ဒေါ်ဇင်မာအောင် - “အဓိကတော့ 5 Point Consensus က တကယ်တော့ စစ်ကောင်စီ ခေါင်းဆောင်ကိုယ်တိုင် တက်ရောက်ပြီးတော့ သဘောတူခဲ့တာဖြစ်တယ်။ ကျမတို့နဲ့ ဆွေးနွေးပြီး ရရှိခဲ့တာမဟုတ်ဘူး။ ဒါကြောင့်မို့ သဘောတူခဲ့တဲ့သူ ကိုယ်တိုင်က Accountable ဖြစ်ရမယ်။ Implementation လုပ်ဖို့ တာဝန်ရှိတယ်။ တာဝန်ရှိမှု၊ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ရှိရင်တော့ ဒါ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုရှိအောင် ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ဖို့လိုတယ်။ ကျမတို့အမြင်ကတော့ 5 Point Consensus ဟာ ကျမတို့ ငြင်းပယ်တာမဟုတ်ဘူး။ သို့သော် 5 Point Consensus က မလုံလောက်ဘူးပေါ့။ မလုံလောက်သေးတဲ့ ဒီသဘောတူညီချက် အပေါ်မှာတောင်မှ လိုက်ပါဆောင်ရွက်ခြင်း မရှိတဲ့အပေါ်မှာတော့ တိုးမြှင့်ပြီးတော့ ဖိအားတွေ ပေးဖို့ပေါ့။ Accountable ဖြစ်အောင် လုပ်ဖို့လိုတယ်။ လက်တွေ့ကျတဲ့ ချဉ်းကပ်ဆောင်ရွက်မှု၊ အလုပ်မဖြစ်ဘူးဆို အလုပ်ဖြစ်အောင် ဘယ်လိုလုပ်မလဲဆိုတာ နည်းလမ်းတွေ ရှာဖွေကြဖို့ လိုတယ်ဆိုတာ ကျမတို့ သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့ပါတယ်။”
ကိုဝင်းမင်း - ဘယ်လိုလုပ်ဆောင်မယ် ဆိုတာကို အတိအကျ။
ဒေါ်ဇင်မာအောင် - “ဘယ်လိုလုပ်ဆောင်မလဲ ဆိုတာက အခု အဖြေပဲပေါ့၊ ဒီမှာ အလုပ်မဖြစ်ဘူးဆိုရင် ကျမတို့ NUG နဲ့ စကားပြောမယ်ဆိုတဲ့ အတိုင်းပဲပေါ့လေ၊ Engage လုပ်မယ်ဆိုတဲ့အတိုင်းပဲပေ့ါ၊ ဒါ မလေးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက လက်တွေ့ လုပ်ဆောင်ပြလိုက်တယ်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်။”
ကိုဝင်းမင်း - အခုလို စစ်ကောင်စီဘက်ကနေပြီးတော့ Consensus ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ပျက်ကွက်လာတဲ့အချိန်မှာ မလေးရှားက ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း NUG ကို ဆွေးနွေးလာတာကရော ဘယ်လောက်အထိ ထူးခြားတယ်လို့ထင်လဲ။
ဒေါ်ဇင်မာအောင် - “ဒါက အဖြေမရတဲ့ဟာတခုကို အဖြေတခုရအောင် ရှာဖွေတဲ့သဘောလို့ ကျမတို့ နားလည်ပါတယ်။ ခုနပြောသလို အလုပ်မဖြစ်တဲ့ 5 Point Consensus ရဲ့ အပြင်ကနေပြီးတော့ စဉ်းစားတဲ့သဘောပေါ့၊ Out of Box ကနေပြီးတော့ အဖြေရှာတဲ့ ချဉ်းကပ်ပုံတခုလို့ ကျမ ဒီလိုပဲ နားလည်ပါတယ်။”
ကိုဝင်းမင်း - ဒါက ဘယ်လိုမျိုး ပြည်သူတွေအတွက်ဆိုရင်ရော ထူးခြားမှုရှိမယ်ထင်လဲ။ အာဆီယံအပေါ်မှာ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ အားမလိုအားမရ ဖြစ်ခဲ့တဲ့အပေါ်မှာလေ။
ဒေါ်ဇင်မာအောင် - “ဟုတ်ကဲ့၊ ဒါတွေကိုလည်း သူတို့ နားလည်တယ်ပေါ့။ အာဆီယံအပေါ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတွေ အားမလိုအားမရ ဖြစ်နေတာတွေ အပေါ်မှာလည်း သူနားလည်တယ်၊ စာနာတယ် ဆိုတဲ့အကြောင်းနဲ့ အခု ဒီတွေ့ဆုံမှုဟာ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေရဲ့ လှုပ်ရှားမှု၊ ရုန်းကန်မှုနဲ့အတူတူ မလေးရှားက ရှိနေတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းကိုလည်း ပြသလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်လို့ သူ့ဘက်က မြန်မာနိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတွေကို ကျမကနေတဆင့် သတင်းစကားပေးပါတယ်။”
ကိုဝင်းမင်း - သူ နောက်ထပ်ရော မြန်မာပြည်သူတွေအတွက် ပြောတာ ရှိသေးလား၊ ထူးထူးခြားခြားပေါ့။
ဒေါ်ဇင်မာအောင် - “အဓိကတော့ ဒီလိုတွေ့ဆုံမှုဟာ မြန်မာပြည်သူတွေအတွက် စိတ်ခွန်အားကို ဖြစ်စေမယ်လို့ သူယုံကြည်ပါတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းနဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ အကျပ်အတည်းတွေ၊ ဖိနှိပ်မှုတွေ၊ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းတွေကနေ လွတ်မြောက်ဖို့ရာမှာ သူက အမြဲတမ်း မြန်မာပြည်သူတွေနဲ့အတူ ရှိနေပါတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းပါပဲ၊ အဓိကကတော့။”
ကိုဝင်းမင်း - နောက် သူ ဘယ်လိုဆက်ပြီး ကြိုးပမ်း လုပ်ဆောင်သွားမှာတွေရော ပြောခဲ့သေးလား။
ဒေါ်ဇင်မာအောင် - “ဒီ Informal Communication ကိုတော့ ကျမတို့ ထိန်းသိမ်းထားဖို့ ရှိပါမယ်။ ပုံမှန် ထိတွေ့ပြီးတော့ ရှေ့ဆက်သွားဖို့ ရှိပါမယ်။”
ကိုဝင်းမင်း - ဒီနေရာမှာ အာဆီယံအနေနဲ့ အတတ်နိုင်ဆုံး ကြိုးစားခဲ့သော်လည်း မဖြစ်လာတဲ့ အနေအထားမှာ ဖြစ်နေတာကို အမှန်အတိုင်း မလေးရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက အခုလိုမျိုး ပြည်သူတွေသိအောင် ထုတ်ပြောတာ၊ နောက်တခါ နည်းလမ်းရှာဖို့ NUG နဲ့ ဆက်ဆံလာတာတွေက။
ဒေါ်ဇင်မာအောင် - “ဟုတ်ကဲ့၊ ဒါ တိုးတက်မှုတခုပါပဲ။”
ကိုဝင်းမင်း - အရင်ကဆိုရင်တော့ အခုလိုမျိုး တွေ့ဆုံမှုတွေ မရှိဘူးပေါ့။ အဲ့တော့ တခြား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေ အနေနဲ့ရော။
ဒေါ်ဇင်မာအောင် - “ဒီပုံစံမျိုး တွေ့ဆုံမှုတော့ မရှိပါဘူး။ ကျမတို့ မလေးရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနဲ့ကတော့ ဒီတွေ့ဆုံမှုဟာ အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေထဲမှာတော့ Publicly တွေ့ဆုံမှုတခု ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ ကောင်းမွန်တဲ့၊ ထိုးထွင်းပြီး ကြံဆတဲ့ ချဉ်းကပ်မှုတခုပါပဲ။”
ကိုဝင်းမင်း - နောက်တခုကတော့ ဒေါ်ဇင်မာအောင် ခုနပြောတဲ့ မလေးရှားမှာ ရောက်နေတဲ့ မြန်မာတွေကို ကူညီဖို့ကိစ္စ၊ အဲဒါနဲ့ ပတ်သက်လို့ရော ဘယ်လိုတုံ့ပြန်ခဲ့တာ ကြားခဲ့ရလဲ။
ဒေါ်ဇင်မာအောင် - “ကောင်းမွန်ပါတယ်။ ဒုက္ခသည် တော်တော်များများ မလေးရှားမှာ ရှိနေကြတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ အေဂျင်စီနဲ့ ချိတ်ဆက်ပြီးတော့ ဆောင်ရွက်နေတဲ့အပြင် ပညာရေးပေါ့၊ ကလေးတွေလည်း အများကြီး ရှိကြတဲ့အခါကြတော့ ဒီ Refugee တွေရဲ့ ကလေးတွေအတွက် ကြာလာလို့ရှိရင် ပညာရေးအခန်းကဏ္ဍပေါ့၊ Informal Education တွေ ဘယ်လိုလုပ်နိုင်မလဲဆိုတဲ့ Program တွေ၊ Curriculum ကိစ္စတွေမှာလည်း ကျမတို့နဲ့ Consult လုပ်ပြီး ဆက်သွားဖို့ရှိပါတယ်။ အဲဒီကိစ္စလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။”
ကိုဝင်းမင်း - အဲဒီတော့ အခု ဒီ အမေရိကန်-အာဆီယံ ထိပ်သီးစည်းဝေးပွဲ တခုလုံးနဲ့ ပတ်သက်လို့ရော။
ဒေါ်ဇင်မာအောင် - “အခု Summit ကနေပြီးတော့ ကျမတို့ လူချင်းတွေ့ပြီးတော့ ပိုမိုနားလည်တဲ့ အလုပ်ဖြစ်တဲ့ ဆက်ဆံရေး ခြေလှမ်းသစ်တခု၊ အခန်းကဏ္ဍ တခုကိုတော့ ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့တယ်။ NUG အနေနဲ့ လူထုကို ကိုယ်စားပြုပြီးတော့ ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့တယ်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်။ ဒီအတွက် ကျမ မြန်မာလူထုကို ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်။”
ကိုဝင်းမင်း - ဟုတ်ကဲ့၊ ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ် ဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်ခင်ဗျား။
---------------------------
(Unicode)
မလေးရှားနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးနဲ့ NUG ဝနျကွီး ဒေါျဇငျမာအောငျ မွနျမာ့အရေး တှေ့ဆုံဆှေးနှေး
မွနျမာ့အရေး ဖွရှေငျးဖို့ အာဆီယံရဲ့ ကွိုးပမျးမှုတှေ ထိရောကျမှုရှိအောငျ လုပျနိုငျမယ့ျ နညျးလမျးတှကေို မလေးရှားနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးနဲ့ ဆှေးနှေးခဲ့ကွောငျး NUG အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး ဒေါျဇငျမာအောငျက ပွောပါတယျ။ ဝါရှငျတနျမှာ ကငြျးပခဲ့တဲ့ အမရေိကနျ-အာဆီယံ ထိပျသီးအစညျးအဝေးအတှကျ ရောကျရှိလာတဲ့ မလေးရှားနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Saifuddin Abdullah နဲ့ စနနေေ့က တှေ့ဆုံရာမှာ အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီခကြျတှေ ၁ နှဈကြောျ ကွာလာတဲ့အထိ အကောငျအထညျ မဖောျနိုငျသေးဘဲ ဖွဈနတောတှေ၊ လူသားခငြျးစာနာမှု အကူအညီ လိုအပျခကြျတှေ အပါအဝငျ မွနျမာ့အရေး စိနျခေါျမှုတှကေို ဆှေးနှေးဖွဈခဲ့ကွောငျးလညျး ပွောပါတယျ။ NUG နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး ဒေါျဇငျမာအောငျကို ကိုဝငျးမငျးက ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။
ဒေါျဇငျမာအောငျ - “အဓိကထူးခွားမှုကတော့ ကမြတို့ လကျတှေ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျနိုငျမယ့ျ ကိစ်စတှေ၊ အခု မွနျမာပွညျမှာ လတျတလော ကွုံတှေ့နရေတဲ့ အခကျအခဲတှသော မကဘဲ 5 Point Consensus အပေါျမှာ အမွငျတှလေညျး ကမြတို့ ဖလှယျခဲ့ကွတယျ။ နောကျတခုက ဒီ 5 Point Consensus က တနှဈကြောျ ကွာလာတဲ့အထိ စဈခေါငျးဆောငျတှအေနနေဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှု မရှိတဲ့အပေါျမှာ ကမြတို့ ဘယျလိုတိုးမွှင့ျပွီး ဖိအားပေးနိုငျမလဲ၊ တိုးတကျမှုရအောငျ ယူနိုငျမလဲဆိုတဲ့ ကိစ်စ ပွောဖွဈပါတယျ။ နောကျပွီးတော့ အထူးသဖွင့ျ မလေးရှားမှာရောကျနတေဲ့ ကမြတို့ မွနျမာနိုငျငံသား ဒုက်ခသညျတှရေဲ့ အရေးကိုလညျး ကမြတို့ ဆှေးနှေးနိုငျခဲ့ပါတယျ။ လကျတှေ့ကကြြ ဘယျလိုကူညီနိုငျမလဲပေါ့။”
ကိုဝငျးမငျး - 5 Point Consensus အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ခကြျကို တိုးမွှင့ျဆောငျရှကျဖို့ ဘယျလိုသဘောတူညီခကြျ ရခဲ့လဲ။
ဒေါျဇငျမာအောငျ - “အဓိကတော့ 5 Point Consensus က တကယျတော့ စဈကောငျစီ ခေါငျးဆောငျကိုယျတိုငျ တကျရောကျပွီးတော့ သဘောတူခဲ့တာဖွဈတယျ။ ကမြတို့နဲ့ ဆှေးနှေးပွီး ရရှိခဲ့တာမဟုတျဘူး။ ဒါကွောင့ျမို့ သဘောတူခဲ့တဲ့သူ ကိုယျတိုငျက Accountable ဖွဈရမယျ။ Implementation လုပျဖို့ တာဝနျရှိတယျ။ တာဝနျရှိမှု၊ တာဝနျယူမှု၊ တာဝနျခံမှုနဲ့ ပတျသကျလို့ရှိရငျတော့ ဒါ တာဝနျယူမှု၊ တာဝနျခံမှုရှိအောငျ ဆကျလကျဆောငျရှကျဖို့လိုတယျ။ ကမြတို့အမွငျကတော့ 5 Point Consensus ဟာ ကမြတို့ ငွငျးပယျတာမဟုတျဘူး။ သို့သောျ 5 Point Consensus က မလုံလောကျဘူးပေါ့။ မလုံလောကျသေးတဲ့ ဒီသဘောတူညီခကြျ အပေါျမှာတောငျမှ လိုကျပါဆောငျရှကျခွငျး မရှိတဲ့အပေါျမှာတော့ တိုးမွှင့ျပွီးတော့ ဖိအားတှေ ပေးဖို့ပေါ့။ Accountable ဖွဈအောငျ လုပျဖို့လိုတယျ။ လကျတှေ့ကတြဲ့ ခဉြျးကပျဆောငျရှကျမှု၊ အလုပျမဖွဈဘူးဆို အလုပျဖွဈအောငျ ဘယျလိုလုပျမလဲဆိုတာ နညျးလမျးတှေ ရှာဖှကွေဖို့ လိုတယျဆိုတာ ကမြတို့ သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့ပါတယျ။”
ကိုဝငျးမငျး - ဘယျလိုလုပျဆောငျမယျ ဆိုတာကို အတိအကြ။
ဒေါျဇငျမာအောငျ - “ဘယျလိုလုပျဆောငျမလဲ ဆိုတာက အခု အဖွပေဲပေါ့၊ ဒီမှာ အလုပျမဖွဈဘူးဆိုရငျ ကမြတို့ NUG နဲ့ စကားပွောမယျဆိုတဲ့ အတိုငျးပဲပေါ့လေ၊ Engage လုပျမယျဆိုတဲ့အတိုငျးပဲပေ့ါ၊ ဒါ မလေးရှားနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးက လကျတှေ့ လုပျဆောငျပွလိုကျတယျလို့ ပွောလို့ရပါတယျ။”
ကိုဝငျးမငျး - အခုလို စဈကောငျစီဘကျကနပွေီးတော့ Consensus ဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ခကြျကို အကောငျအထညျဖောျဖို့ ပကြျကှကျလာတဲ့အခြိနျမှာ မလေးရှားက ပှင့ျပှင့ျလငျးလငျး NUG ကို ဆှေးနှေးလာတာကရော ဘယျလောကျအထိ ထူးခွားတယျလို့ထငျလဲ။
ဒေါျဇငျမာအောငျ - “ဒါက အဖွမေရတဲ့ဟာတခုကို အဖွတေခုရအောငျ ရှာဖှတေဲ့သဘောလို့ ကမြတို့ နားလညျပါတယျ။ ခုနပွောသလို အလုပျမဖွဈတဲ့ 5 Point Consensus ရဲ့ အပွငျကနပွေီးတော့ စဉျးစားတဲ့သဘောပေါ့၊ Out of Box ကနပွေီးတော့ အဖွရှောတဲ့ ခဉြျးကပျပုံတခုလို့ ကမြ ဒီလိုပဲ နားလညျပါတယျ။”
ကိုဝငျးမငျး - ဒါက ဘယျလိုမြိုး ပွညျသူတှအေတှကျဆိုရငျရော ထူးခွားမှုရှိမယျထငျလဲ။ အာဆီယံအပေါျမှာ ပွညျသူတှအေနနေဲ့ အားမလိုအားမရ ဖွဈခဲ့တဲ့အပေါျမှာလေ။
ဒေါျဇငျမာအောငျ - “ဟုတျကဲ့၊ ဒါတှကေိုလညျး သူတို့ နားလညျတယျပေါ့။ အာဆီယံအပေါျမှာ မွနျမာနိုငျငံသူ နိုငျငံသားတှေ အားမလိုအားမရ ဖွဈနတောတှေ အပေါျမှာလညျး သူနားလညျတယျ၊ စာနာတယျ ဆိုတဲ့အကွောငျးနဲ့ အခု ဒီတှေ့ဆုံမှုဟာ မွနျမာနိုငျငံသားတှရေဲ့ လှုပျရှားမှု၊ ရုနျးကနျမှုနဲ့အတူတူ မလေးရှားက ရှိနတေယျဆိုတဲ့ အကွောငျးကိုလညျး ပွသလိုကျတာ ဖွဈပါတယျလို့ သူ့ဘကျက မွနျမာနိုငျငံသူ နိုငျငံသားတှကေို ကမြကနတေဆင့ျ သတငျးစကားပေးပါတယျ။”
ကိုဝငျးမငျး - သူ နောကျထပျရော မွနျမာပွညျသူတှအေတှကျ ပွောတာ ရှိသေးလား၊ ထူးထူးခွားခွားပေါ့။
ဒေါျဇငျမာအောငျ - “အဓိကတော့ ဒီလိုတှေ့ဆုံမှုဟာ မွနျမာပွညျသူတှအေတှကျ စိတျခှနျအားကို ဖွဈစမေယျလို့ သူယုံကွညျပါတယျဆိုတဲ့ အကွောငျးနဲ့ မွနျမာပွညျသူတှရေဲ့ အကပြျအတညျးတှေ၊ ဖိနှိပျမှုတှေ၊ နိုငျငံရေး အကပြျအတညျးတှကေနေ လှတျမွောကျဖို့ရာမှာ သူက အမွဲတမျး မွနျမာပွညျသူတှနေဲ့အတူ ရှိနပေါတယျဆိုတဲ့ အကွောငျးပါပဲ၊ အဓိကကတော့။”
ကိုဝငျးမငျး - နောကျ သူ ဘယျလိုဆကျပွီး ကွိုးပမျး လုပျဆောငျသှားမှာတှရေော ပွောခဲ့သေးလား။
ဒေါျဇငျမာအောငျ - “ဒီ Informal Communication ကိုတော့ ကမြတို့ ထိနျးသိမျးထားဖို့ ရှိပါမယျ။ ပုံမှနျ ထိတှေ့ပွီးတော့ ရှေ့ဆကျသှားဖို့ ရှိပါမယျ။”
ကိုဝငျးမငျး - ဒီနရောမှာ အာဆီယံအနနေဲ့ အတတျနိုငျဆုံး ကွိုးစားခဲ့သောျလညျး မဖွဈလာတဲ့ အနအေထားမှာ ဖွဈနတောကို အမှနျအတိုငျး မလေးရှား နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးက အခုလိုမြိုး ပွညျသူတှသေိအောငျ ထုတျပွောတာ၊ နောကျတခါ နညျးလမျးရှာဖို့ NUG နဲ့ ဆကျဆံလာတာတှကေ။
ဒေါျဇငျမာအောငျ - “ဟုတျကဲ့၊ ဒါ တိုးတကျမှုတခုပါပဲ။”
ကိုဝငျးမငျး - အရငျကဆိုရငျတော့ အခုလိုမြိုး တှေ့ဆုံမှုတှေ မရှိဘူးပေါ့။ အဲ့တော့ တခွား နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးတှေ အနနေဲ့ရော။
ဒေါျဇငျမာအောငျ - “ဒီပုံစံမြိုး တှေ့ဆုံမှုတော့ မရှိပါဘူး။ ကမြတို့ မလေးရှား နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးနဲ့ကတော့ ဒီတှေ့ဆုံမှုဟာ အာဆီယံ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးတှထေဲမှာတော့ Publicly တှေ့ဆုံမှုတခု ဖွဈပါတယျ။ ဒါ ကောငျးမှနျတဲ့၊ ထိုးထှငျးပွီး ကွံဆတဲ့ ခဉြျးကပျမှုတခုပါပဲ။”
ကိုဝငျးမငျး - နောကျတခုကတော့ ဒေါျဇငျမာအောငျ ခုနပွောတဲ့ မလေးရှားမှာ ရောကျနတေဲ့ မွနျမာတှကေို ကူညီဖို့ကိစ်စ၊ အဲဒါနဲ့ ပတျသကျလို့ရော ဘယျလိုတုံ့ပွနျခဲ့တာ ကွားခဲ့ရလဲ။
ဒေါျဇငျမာအောငျ - “ကောငျးမှနျပါတယျ။ ဒုက်ခသညျ တောျတောျမြားမြား မလေးရှားမှာ ရှိနကွေတယျ။ ကုလသမဂ်ဂ ဒုက်ခသညျမြားဆိုငျရာ အဂေငြျစီနဲ့ ခြိတျဆကျပွီးတော့ ဆောငျရှကျနတေဲ့အပွငျ ပညာရေးပေါ့၊ ကလေးတှလေညျး အမြားကွီး ရှိကွတဲ့အခါကွတော့ ဒီ Refugee တှရေဲ့ ကလေးတှအေတှကျ ကွာလာလို့ရှိရငျ ပညာရေးအခနျးကဏ်ဍပေါ့၊ Informal Education တှေ ဘယျလိုလုပျနိုငျမလဲဆိုတဲ့ Program တှေ၊ Curriculum ကိစ်စတှမှောလညျး ကမြတို့နဲ့ Consult လုပျပွီး ဆကျသှားဖို့ရှိပါတယျ။ အဲဒီကိစ်စလညျး ဆှေးနှေးခဲ့ပါတယျ။”
ကိုဝငျးမငျး - အဲဒီတော့ အခု ဒီ အမရေိကနျ-အာဆီယံ ထိပျသီးစညျးဝေးပှဲ တခုလုံးနဲ့ ပတျသကျလို့ရော။
ဒေါျဇငျမာအောငျ - “အခု Summit ကနပွေီးတော့ ကမြတို့ လူခငြျးတှေ့ပွီးတော့ ပိုမိုနားလညျတဲ့ အလုပျဖွဈတဲ့ ဆကျဆံရေး ခွလှေမျးသဈတခု၊ အခနျးကဏ်ဍ တခုကိုတော့ ဖှင့ျလှဈနိုငျခဲ့တယျ။ NUG အနနေဲ့ လူထုကို ကိုယျစားပွုပွီးတော့ ဆောငျရှကျနိုငျခဲ့တယျလို့ ပွောလို့ရပါတယျ။ ဒီအတှကျ ကမြ မွနျမာလူထုကို ကြေးဇူးအမြားကွီးတငျပါတယျ။”
ကိုဝငျးမငျး - ဟုတျကဲ့၊ ကြေးဇူးအမြားကွီးတငျပါတယျ ဝနျကွီး ဒေါျဇငျမာအောငျခငျဗြား။
