(Zawgyi/Unicode)
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်အဖွဲ့Amnesty International က မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အစိုးရသစ်အနေနဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများကို ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်ပြီး စစ်တပ်ရဲ့ ချိုးဖောက်မှုတွေကို ဟန့်တားဖို့ တောင်းဆိုထားတဲ့ ကြေညာချက်ကို နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်နေ့ ရက်စွဲနဲ့ ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ လောလောလတ်လတ်ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံထားရတဲ့ NLD အစိုးရသစ်အနေနဲ့ ပထမသက်တမ်းအတွင်း ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုတွေ လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်းမရှိခဲ့တဲ့အတွက် အခုအကြိမ်မှာ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေကို ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း ကြေညာချက်မှာ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
AI က ထုတ်ပြန်တဲ့ အချက် (၁၁) ချက်ပါဝင်တဲ့ လူအခွင့်အရေးအစီအစဉ်မှာ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေ အားလုံးအနေနဲ့လည်း လူတိုင်းလူ့အခွင့်အရေးတွေကို လေးစားမြှင့်တင်ဖို ကတိကဝတ်ပြုကြဖို့တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
စစ်မက်ဖြစ်ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ဒေသတချို့အပါအဝင် လူနည်းစုတိုင်းရင်းသားဒေသ တော်တော်များများမှာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ခြင်းမရှိပဲ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း လူ တသန်းခွဲလောက် မဲပေးခွင့်မရှိခဲ့ကြောင်းလည်း ကြေညာချက်မှာ ဖော်ပြပါရှိပါတယ်။
အစိုးရသစ်အနေနဲ့ ဖိနှိပ်တဲ့ ဥပဒေတွေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲဖို့၊ စစ်တပ်ဘက်ကလည်း တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုရှိဖို့အပါအဝင် လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အရေးပေါ်အခြေအနေတွေ ဖြစ်နေတာတွေကိုလည်း ကြေညာချက်မှာ ထောက်ပြထားပါတယ်။
AI ရဲ့ အာရှပစိဖိတ်ဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားရေးမှူး Yamini Mishra ကတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဦးဆောင်တဲ့ အစိုးရဟာ ပထမသက်တမ်းမှာ လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေတွေကို တိုးတက်လာအောင်လုပ်ဖို့ဆန္ဒနည်းပါးခဲ့ပြီး အခုချိန်မှာ ပြည်သူပေးလိုက်တဲ့ အာဏာသစ်ကိုသုံးပြီး လူ့အခွင့်အရေးကို အလေးပေးတဲ့ အရေးကြီးတဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေလုပ်ဖို့ အချိန်ကောင်းပဲလို့ တိုက်တွန်း ပြောဆိုတာကိုလည်း ကြေညာချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
.............
မွနျမာအစိုးရသဈ လူ့အခှင့ျအရေးကို ဦးစားပေးဖို့ AI တိုကျတှနျး
(Unicode)
အပွညျပွညျဆိုငျရာလှတျငွိမျးခမြျးသာခှင့ျအဖှဲ့Amnesty International က မွနျမာနိုငျငံရဲ့ အစိုးရသဈအနနေဲ့ လူ့အခှင့ျအရေး ပွုပွငျပွောငျးလဲမှုမြားကို ဦးစားပေးလုပျဆောငျပွီး စဈတပျရဲ့ ခြိုးဖောကျမှုတှကေို ဟနျ့တားဖို့ တောငျးဆိုထားတဲ့ ကွညောခကြျကို နိုဝငျဘာ ၂၄ ရကျနေ့ ရကျစှဲနဲ့ ထုတျပွနျကွညောခဲ့ပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ လောလောလတျလတျရှေးကောကျတငျမွှောကျခံထားရတဲ့ NLD အစိုးရသဈအနနေဲ့ ပထမသကျတမျးအတှငျး ပွုပွငျ ပွောငျးလဲမှုတှေ လုပျဆောငျနိုငျခွငျးမရှိခဲ့တဲ့အတှကျ အခုအကွိမျမှာ လူ့အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ပွုပွငျပွောငျးလဲမှုတှကေို ဦးစားပေး လုပျဆောငျသင့ျကွောငျး ကွညောခကြျမှာ တိုကျတှနျးထားပါတယျ။
AI က ထုတျပွနျတဲ့ အခကြျ (၁၁) ခကြျပါဝငျတဲ့ လူအခှင့ျအရေးအစီအစဉျမှာ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှေ အားလုံးအနနေဲ့လညျး လူတိုငျးလူ့အခှင့ျအရေးတှကေို လေးစားမွှင့ျတငျဖို ကတိကဝတျပွုကွဖို့တိုကျတှနျးထားပါတယျ။
စဈမကျဖွဈဖွဈပှားနတေဲ့ ဒသေတခြို့အပါအဝငျ လူနညျးစုတိုငျးရငျးသားဒသေ တောျတောျမြားမြားမှာ ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပနိုငျခွငျးမရှိပဲ ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး လူ တသနျးခှဲလောကျ မဲပေးခှင့ျမရှိခဲ့ကွောငျးလညျး ကွညောခကြျမှာ ဖောျပွပါရှိပါတယျ။
အစိုးရသဈအနနေဲ့ ဖိနှိပျတဲ့ ဥပဒတှေကေို ပွုပွငျပွောငျးလဲဖို့၊ စဈတပျဘကျကလညျး တာဝနျယူမှု တာဝနျခံမှုရှိဖို့အပါအဝငျ လူသားခငြျးစာနာမှုဆိုငျရာ အရေးပေါျအခွအေနတှေေ ဖွဈနတောတှကေိုလညျး ကွညောခကြျမှာ ထောကျပွထားပါတယျ။
AI ရဲ့ အာရှပစိဖိတျဆိုငျရာ ညှှနျကွားရေးမှူး Yamini Mishra ကတော့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျဦးဆောငျတဲ့ အစိုးရဟာ ပထမသကျတမျးမှာ လူ့အခှင့ျအရေး အခွအေနတှေကေို တိုးတကျလာအောငျလုပျဖို့ဆန်ဒနညျးပါးခဲ့ပွီး အခုခြိနျမှာ ပွညျသူပေးလိုကျတဲ့ အာဏာသဈကိုသုံးပွီး လူ့အခှင့ျအရေးကို အလေးပေးတဲ့ အရေးကွီးတဲ့ ပွုပွငျပွောငျးလဲမှုတှလေုပျဖို့ အခြိနျကောငျးပဲလို့ တိုကျတှနျး ပွောဆိုတာကိုလညျး ကွညောခကြျမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
