(Zawgyi/Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကူးစက်မှုတွေ အများဆုံးကြုံနေရတဲ့ တိုင်းနဲ့ပြည်နယ် တချို့မှာ အခက်အခဲကြုံနေရသူတွေ ပြန်ဆပ်ရမယ့် အသေးစားချေးငွေတွေကို ရှေ့နှစ်ထဲအထိ ဆိုင်းထားဖို့ အစိုးရက ညွှန်ကြားလိုက်ပါတယ်။ ဒီသတင်းကို အဂ္ဂနွန် ကပြောပြမှာပါ။
ကပ်ရောဂါကာလမှာ အသေးစားချေးငွေ လုပ်ငန်းတွေအနေနဲ့ နိုဝင်ဘာနဲ့ ဒီဇင်ဘာအထိ ချေးငွေတွေကို ပြန်လည်မကောက်ခံပဲ ယာယီဆိုင်းငံ့ထားဖို့ အစိုးရက အစောပိုင်းမှာ ညွှန်ကြားထားတာကို ရှေ့နှစ်ထဲအထိ ရွှေ့ဆိုင်းလိုက်တာပါ။ ကိုဗစ်ရောဂါ ကူးစက်မှုနှုန်းများတဲ့ ရန်ကုန်တိုင်း ၊ ပဲခူးတိုင်းနဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်တွေမှာ ကြွေးကျန် ပြန်ဆပ်ရမယ့်သူတွေ အခက်အခဲမရှိအောင် လာမယ့် ၂၀၂၁ ဧပြီလကုန်အထိ ရွှေ့ဆိုင်းလိုက်တာဖြစ်ကြောင်း စီမံကိန်း၊ ဘဏ္ဍားရေးနဲ့ စက်မှုဝန်ကြီးဌာန၊ ငွေရေးကြေးရေး ကြီးကြပ်ရေးဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးဇော်နိုင်က ပြောပါတယ်။
“အဲ့ဒေသမှာရှိတဲ့ ဒီ Microfinance (အငယ်စားငွေကြေးလုပ်ငန်း) အဖွဲ့အစည်းတွေကနေပြီးတော့ ငွေချေးထားတဲ့ လူတွေကို သူတို့ပြန်ပေးဖို့အတွက်ကို အခက်အခဲရှိနေတယ်ပေါ့နော်၊ ရှိတဲ့အခါကျတော့ ကျနော်တို့က ဘာလုပ်လဲဆိုတဲ့အခါကျတော့ ဒီ ၂၀၂၀ နိုဝင်ဘာလနဲ့ ဒီဇင်ဘာလကို ပေးဖို့ အချိန်စေ့တဲ့ အရင်းအတိုးပေါ့၊ ပြန်ဆပ်ဖို့အချိန်စေ့တဲ့ အရင်းအတိုးကို သူက ဘယ်လအထိရွှေ့ပေးလိုက်လဲဆိုတော့ ၂၀၂၁ ဧပြီလကုန်အထိ ရွှေ့ပေးလိုက်တယ်ပေါ့နော်၊ ဧပြီလကုန်အထိရွှေ့ပေးတယ် ၆ လ ရွှေ့ပေးတာပေါ့၊ အဲ့လိုရွှေ့ပေးတဲ့အခါကျတော့ သူတို့က ဘယ်လိုပြန်ပေးရမလဲ၊ ဘယ်လိုပြန်လည် ကောက်ခံရမလဲဆိုတဲ့အခါကျတော့ ၂၀၂၁ မေလကနေ အောက်တိုဘာလအထိပေါ့နော်၊ ၆ လကို အဲ့ဒီ နှစ်လစာ ပေးရကောက်ရမယ့် အရင်းအတိုးကို ၆ ကြိမ်ခွဲပြီး ပြန်ကောက်ရမှာပေါ့၊ အရစ်ကျ ၆ကြိမ်ခွဲပြီး ပြန်ကောက်ရမယ်။”
အသေးစားချေးငွေတွေ ဆိုင်းငံ့တဲ့ အစီအစဉ်မှာ မပါဝင်တဲ့ ဒေသတွေမှာလည်း အခက်အခဲတွေကြောင့် ချေးငွေပြန်ဆပ်ရမယ့်အချိန်ကို ဆိုင်းထားပေးဖို့ လိုလားနေကြပါတယ်။ ကပ်ရောဂါကာလမှာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေ မကောင်းတာကြောင့် ယူထားတဲ့ကြွေးတွေ ပြန်ဆပ်ရာမှာ အခက်အခဲတွေ ကြုံနေရတယ်လို့လည်း မွန်ပြည်နယ် မော်လမြိုင်မြို့က ဈေးသည် ဒေါ်အေးမာက ပြောပါတယ်။
“အန်တီက ဈေးရောင်တယ်ဆိုတော့ အရောင်အဝယ်ကတော့ မကောင်းမဘူး၊ လက်ငင်းမရောင်ရလို့ အကြွေးကျတာပေါ့၊ ဆန်ကို လာဝယ်တယ် တစ်အိတ် အကြွေးနဲ့ ပြန်သွားရတယ်၊ ပြီးသွားလို့ရှိရင် အိတ်တစ်အိတ်ကုန်မှ နောက်တစ်အိတ်လာပြန်ဝယ်တယ် ခေါက်ပြန်ပေးပေါ့ အဲ့လိုမျိုးလေးတွေ ဖြစ်တယ်။ ပိုက်ဆံ ငွေခေါင်းခွဲတယ်ပေါ့ အလုပ်လုပ်ရတာ။ ၁၄ ရက် တစ်ပတ် ဆပ်ရတဲ့ဟာကို ၁၄ ရက် တစ်ပတ်ကို မဆပ်နိုင်ဘူး၊ နှစ်ပတ် တစ်ကြိမ်မဆပ်နိုင်တော့ တစ်ပတ်တစ်ခါ တစ်ပတ်တစ်ခါ ခွဲပြီးပေးတာပေါ့။”
မော်လမြိုင်မြို့က ဦးဖြိုးဝေကျော်ကလည်း အကြွေးတွေ ပြန်ဆပ်ဖို့ ဆိုင်းငံ့ထားမယ့် ဒေသမှာ မပါဝင်ပေမဲ့လည်း ကပ်ရောဂါကြောင့် သွားလာလှုပ်ရှားမှုတွေနဲ့ စီးပွားရေး အလုပ်အကိုင်တွေ မကောင်းတာကြောင့် ချေးငွေတွေ ပြန်ဆပ်ရာမှာ အခက်အခဲတွေ ရှိနေတယ်လို့ပြောပါတယ်။
“ဆပ်ရတာပေါ့ ပေးရတာပေါ့၊ ပြန်ကောက်တော့ ပြန်ပေးရတယ်၊ ဒါပေမယ့် ဒီမှာက ကျနော်လည်း မုန့်လုပ်ရောင်တာပဲ ကိုဗစ်ဆိုတော့ နည်းနည်းအခက်အခဲတော့ ရှိတယ်ပေ့ါ၊ ရောင်တာလျော့တာပေါ့၊ အခုကျနော်တို့ မော်လမြိုင်မှာလည်း stay home ဖြစ်တော့ ရောင်အားလည်း လျော့တယ်။”
အကြွေးတွေ ပြန်ဆပ်ရမယ့်ရက် ၆ လဆိုင်းငံ့ထားမယ့် အထဲမှာ မပါဝင်တဲ့ ဒေသတွေမှာလည်း ကပ်ရောဂါကာလမှာ အကြွေးမဆပ်နိုင်တဲ့သူ များလာနေတယ်လို့ အသေးစားချေးငွေလုပ်ငန်းရှင်တွေက ပြောပါတယ်။ မန္တလေးတိုင်းမှာဆိုရင်လည်း အတိုးရော အရင်းပါ ပြန်မဆပ်နိုင်တဲ့ သူတွေတော်တော်များများ ရှိနေတယ်လို့ အသေးစားချေးငွေလုပ်ငန်းရှင် ဒေါ်ခင်သက်မော်က ပြောပါတယ်။
“အတိုးရော အရင်းရော မပေးနိုင်တာ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်း လောက်ရှိတယ်၊ တစ်ချု့ိကကျတော့ အတိုးပဲပေးနိုင်တယ်ပေါ့နော်၊ အတိုးပဲပေးနိုင်တာတော့ တော်တော်များတယ်၊ အတိုးရော အရင်းရော နှစ်ခုလုံးနိုင်တယ်ဆိုရင် ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ပဲရှိတယ်၊ လုံးလုံးမပေးနိုင်တာ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ရှိတယ်။ ”
ကပ်ရောဂါကူးစက်မှုတွေ အဓိက ကြုံနေရတဲ့ ရန်ကုန်တိုင်း၊ ပဲခူးတိုင်းနဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်တွေမှာ ချေးငွေယူထားသူတွေ ပြန်ဆပ်ရမယ့် အကြွေးတွေကို ဆိုင်းထားမယ့် အစီအစဉ်ကိုတော့ ကိုဗစ်ရောဂါ ကာကွယ်၊ ထိန်းချုပ်၊ ကုသရေး အမျိုးသားအဆင့် ဗဟိုကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် အောင်ဆန်းစုကြည်ကလည်း တနင်္လာနေ့ညကပဲ အွန်လိုင်းမိန့်ခွန်းမှာ ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့တာပါ။ လိုအပ်ချက်တွေ ရှိနေပေမဲ့ တနိုင်ငံလုံးကို မကူညီနိုင်ပေမဲ့ ရောဂါပြန့်ပွားမှု အများဆုံးနဲ့ လူဦးရေလည်းများတဲ့ ဒေသတွေကို ရွေးချယ်ခဲ့တာ ဖြစ်ကြောင်းလည်းပြောပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ ချေးငွေလိုအပ်နေသူတွေ အကူအညီရနိုင်အောင် စီစဉ်နေတယ်လို့လည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ပြောဆိုထားပါတယ်။
ချေးငွေမပြန်ကောက်ခံဖို့ ၆ လအထိ ရွှေ့ဆိုင်းလိုက်တဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းထဲက လုပ်ငန်းရှင်တဦးဖြစ်တဲ့ ဒေါ်ဖြူယမင်းမြတ်ကတော့ ကြွေးပြန်ဆပ်ဖို့ ဆိုင်းငံ့တဲ့ အစီအစဉ်ကြောင့် ချေးငွေလုပ်ငန်းရှင်တွေဘက်မှာလည်း အခက်အခဲတွေ ကြုံနေရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ငွေကို အပြည့်လှည့်ပြီးတော့ လက်ထဲမှာ ငွေသိပ်မချန်အဖွဲ့တွေ client(ဖောက်သည်) များကို ထုတ်ချေးထားတဲ့ အဖွဲ့တွေကျတော့ client(ဖောက်သည်) တွေ ဆီက ပြန်မဝင်လာလို့ရှိရင် သူတို့မှာ ဒုက္ခရောက်တယ်လေး၊ ဘာလဲဆိုတော့ ဒီလအတွက် ပြန်ဝင်မလာဘူးဆိုလို့ရှိရင် သူတို့မှာက လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်စရိတ်တွေ နောက်တစ်ခါ ဝန်ထမ်းတွေကို လစာပေးဖို့တွေ ဒါမျိုးတွေရှိတာပေါ့နော်၊ အဲ့ဒါမျိုးတွေအတွက်က ဒုက္ခရောက်တယ်။ အဲ့တော့ နိုဝင်ဘာနဲ့ ဒီဇင်ဘာ နှစ်လနားလိုက်တာ၊ နားတော့နားလိုက်ကြပြီ၊ လက်ထဲမှာ ငွေသိပ်ချန်ထားလေ့မရှိတဲ့ အဖွဲ့တွေ ရင်ပူနေလောက်ပြီ၊ ဒါတွေအတွက်ကို ဒီကြားထဲမှာ ဒီနှစ်လစာကို ဆိုင်းငံ့ထားလိုက်ရတဲ့အတွက် ငွေမဝင်မှာဆိုလို့ နှစ်လအတွင်းရစရာရှိတဲ့ ငွေကို အစိုးရက ထုတ်ချေးပေးထားမယ်ဆိုတဲ့ ဟာရှိတယ်၊ အမှန်တော့ ထုတ်ချေးမယ်ဆိုရင် ဒီလ ထုတ်ချေးမှရမယ်၊ ဒီလ လလည်းကုန်တော့မယ်ပေါ့နော်၊ ထုတ်ချေးမယ်လို့ ပါတယ်၊ ဒါမယ့် အခုန်ချိန်ထိ အဲ့ငွေတွေက မရောက်သေးဘူးပေါ့၊ အဲ့ဒါမျိုးက အခက်အခဲပေါ့။”
ချေးငွေပြန်ဆပ်မယ့် ကာလ ရွှေ့ဆိုင်းလိုက်တာကြောင့် အသေးစားငွေချေးလုပ်ငန်းတွေ မထိခိုက်အောင် မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်ကနေ အတိုးမဲ့ တစ်နှစ်ငွေထုတ်ချေးပေးသွားမယ့်လို့လည်း ငွေရေးကြေးရေး ကြီးကြပ်ရေးဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးဇော်နိုင်က ပြောပါတယ်။ အစိုးရက တရားဝင်ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ အချက်အလက်တွေအရ မြန်မာနိုင်ငံအဝန်း အသေးစားငွေရေးကြေးရေး အဖွဲ့အစည်းပေါင်း ၁၈၉ ဖွဲ့ ရှိပါတယ်။
................
အသေးစားခြေးငှပွေနျဆပျရမယ့ျနေ့ မွနျမာအစိုးရ ရှေ့နှဈအထိရှှေ့ဆိုငျး
(Unicode)
မွနျမာနိုငျငံမှာ ကိုဗဈကပျရောဂါကူးစကျမှုတှေ အမြားဆုံးကွုံနရေတဲ့ တိုငျးနဲ့ပွညျနယျ တခြို့မှာ အခကျအခဲကွုံနရေသူတှေ ပွနျဆပျရမယ့ျ အသေးစားခြေးငှတှေကေို ရှေ့နှဈထဲအထိ ဆိုငျးထားဖို့ အစိုးရက ညှှနျကွားလိုကျပါတယျ။ ဒီသတငျးကို အဂ်ဂနှနျ ကပွောပွမှာပါ။
ကပျရောဂါကာလမှာ အသေးစားခြေးငှေ လုပျငနျးတှအေနနေဲ့ နိုဝငျဘာနဲ့ ဒီဇငျဘာအထိ ခြေးငှတှေကေို ပွနျလညျမကောကျခံပဲ ယာယီဆိုငျးငံ့ထားဖို့ အစိုးရက အစောပိုငျးမှာ ညှှနျကွားထားတာကို ရှေ့နှဈထဲအထိ ရှှေ့ဆိုငျးလိုကျတာပါ။ ကိုဗဈရောဂါ ကူးစကျမှုနှုနျးမြားတဲ့ ရနျကုနျတိုငျး ၊ ပဲခူးတိုငျးနဲ့ ရခိုငျပွညျနယျတှမှော ကွှေးကနြျ ပွနျဆပျရမယ့ျသူတှေ အခကျအခဲမရှိအောငျ လာမယ့ျ ၂၀၂၁ ဧပွီလကုနျအထိ ရှှေ့ဆိုငျးလိုကျတာဖွဈကွောငျး စီမံကိနျး၊ ဘဏ်ဍားရေးနဲ့ စကျမှုဝနျကွီးဌာန၊ ငှရေေးကွေးရေး ကွီးကွပျရေးဦးစီးဌာန ညှှနျကွားရေးမှူးခြုပျ ဦးဇောျနိုငျက ပွောပါတယျ။
“အဲ့ဒသေမှာရှိတဲ့ ဒီ Microfinance (အငယျစားငှကွေေးလုပျငနျး) အဖှဲ့အစညျးတှကေနပွေီးတော့ ငှခြေေးထားတဲ့ လူတှကေို သူတို့ပွနျပေးဖို့အတှကျကို အခကျအခဲရှိနတေယျပေါ့နောျ၊ ရှိတဲ့အခါကတြော့ ကနြောျတို့က ဘာလုပျလဲဆိုတဲ့အခါကတြော့ ဒီ ၂၀၂၀ နိုဝငျဘာလနဲ့ ဒီဇငျဘာလကို ပေးဖို့ အခြိနျစေ့တဲ့ အရငျးအတိုးပေါ့၊ ပွနျဆပျဖို့အခြိနျစေ့တဲ့ အရငျးအတိုးကို သူက ဘယျလအထိရှှေ့ပေးလိုကျလဲဆိုတော့ ၂၀၂၁ ဧပွီလကုနျအထိ ရှှေ့ပေးလိုကျတယျပေါ့နောျ၊ ဧပွီလကုနျအထိရှှေ့ပေးတယျ ၆ လ ရှှေ့ပေးတာပေါ့၊ အဲ့လိုရှှေ့ပေးတဲ့အခါကတြော့ သူတို့က ဘယျလိုပွနျပေးရမလဲ၊ ဘယျလိုပွနျလညျ ကောကျခံရမလဲဆိုတဲ့အခါကတြော့ ၂၀၂၁ မလေကနေ အောကျတိုဘာလအထိပေါ့နောျ၊ ၆ လကို အဲ့ဒီ နှဈလစာ ပေးရကောကျရမယ့ျ အရငျးအတိုးကို ၆ ကွိမျခှဲပွီး ပွနျကောကျရမှာပေါ့၊ အရဈကြ ၆ကွိမျခှဲပွီး ပွနျကောကျရမယျ။”
အသေးစားခြေးငှတှေေ ဆိုငျးငံ့တဲ့ အစီအစဉျမှာ မပါဝငျတဲ့ ဒသေတှမှောလညျး အခကျအခဲတှကွေောင့ျ ခြေးငှပွေနျဆပျရမယ့ျအခြိနျကို ဆိုငျးထားပေးဖို့ လိုလားနကွေပါတယျ။ ကပျရောဂါကာလမှာ စီးပှားရေးလုပျငနျးတှေ မကောငျးတာကွောင့ျ ယူထားတဲ့ကွှေးတှေ ပွနျဆပျရာမှာ အခကျအခဲတှေ ကွုံနရေတယျလို့လညျး မှနျပွညျနယျ မောျလမွိုငျမွို့က ဈေးသညျ ဒေါျအေးမာက ပွောပါတယျ။
“အနျတီက ဈေးရောငျတယျဆိုတော့ အရောငျအဝယျကတော့ မကောငျးမဘူး၊ လကျငငျးမရောငျရလို့ အကွှေးကတြာပေါ့၊ ဆနျကို လာဝယျတယျ တဈအိတျ အကွှေးနဲ့ ပွနျသှားရတယျ၊ ပွီးသှားလို့ရှိရငျ အိတျတဈအိတျကုနျမှ နောကျတဈအိတျလာပွနျဝယျတယျ ခေါကျပွနျပေးပေါ့ အဲ့လိုမြိုးလေးတှေ ဖွဈတယျ။ ပိုကျဆံ ငှခေေါငျးခှဲတယျပေါ့ အလုပျလုပျရတာ။ ၁၄ ရကျ တဈပတျ ဆပျရတဲ့ဟာကို ၁၄ ရကျ တဈပတျကို မဆပျနိုငျဘူး၊ နှဈပတျ တဈကွိမျမဆပျနိုငျတော့ တဈပတျတဈခါ တဈပတျတဈခါ ခှဲပွီးပေးတာပေါ့။”
မောျလမွိုငျမွို့က ဦးဖွိုးဝကြေောျကလညျး အကွှေးတှေ ပွနျဆပျဖို့ ဆိုငျးငံ့ထားမယ့ျ ဒသေမှာ မပါဝငျပမေဲ့လညျး ကပျရောဂါကွောင့ျ သှားလာလှုပျရှားမှုတှနေဲ့ စီးပှားရေး အလုပျအကိုငျတှေ မကောငျးတာကွောင့ျ ခြေးငှတှေေ ပွနျဆပျရာမှာ အခကျအခဲတှေ ရှိနတေယျလို့ပွောပါတယျ။
“ဆပျရတာပေါ့ ပေးရတာပေါ့၊ ပွနျကောကျတော့ ပွနျပေးရတယျ၊ ဒါပမေယ့ျ ဒီမှာက ကနြောျလညျး မုန့ျလုပျရောငျတာပဲ ကိုဗဈဆိုတော့ နညျးနညျးအခကျအခဲတော့ ရှိတယျပေ့ါ၊ ရောငျတာလြော့တာပေါ့၊ အခုကနြောျတို့ မောျလမွိုငျမှာလညျး stay home ဖွဈတော့ ရောငျအားလညျး လြော့တယျ။”
အကွှေးတှေ ပွနျဆပျရမယ့ျရကျ ၆ လဆိုငျးငံ့ထားမယ့ျ အထဲမှာ မပါဝငျတဲ့ ဒသေတှမှောလညျး ကပျရောဂါကာလမှာ အကွှေးမဆပျနိုငျတဲ့သူ မြားလာနတေယျလို့ အသေးစားခြေးငှလေုပျငနျးရှငျတှကေ ပွောပါတယျ။ မန်တလေးတိုငျးမှာဆိုရငျလညျး အတိုးရော အရငျးပါ ပွနျမဆပျနိုငျတဲ့ သူတှတေောျတောျမြားမြား ရှိနတေယျလို့ အသေးစားခြေးငှလေုပျငနျးရှငျ ဒေါျခငျသကျမောျက ပွောပါတယျ။
“အတိုးရော အရငျးရော မပေးနိုငျတာ ၁၀ ရာခိုငျနှုနျး လောကျရှိတယျ၊ တဈခြု့ိကကတြော့ အတိုးပဲပေးနိုငျတယျပေါ့နောျ၊ အတိုးပဲပေးနိုငျတာတော့ တောျတောျမြားတယျ၊ အတိုးရော အရငျးရော နှဈခုလုံးနိုငျတယျဆိုရငျ ၆၀ ရာခိုငျနှုနျးလောကျပဲရှိတယျ၊ လုံးလုံးမပေးနိုငျတာ ၁၀ ရာခိုငျနှုနျးလောကျရှိတယျ။ ”
ကပျရောဂါကူးစကျမှုတှေ အဓိက ကွုံနရေတဲ့ ရနျကုနျတိုငျး၊ ပဲခူးတိုငျးနဲ့ ရခိုငျပွညျနယျတှမှော ခြေးငှယေူထားသူတှေ ပွနျဆပျရမယ့ျ အကွှေးတှကေို ဆိုငျးထားမယ့ျ အစီအစဉျကိုတော့ ကိုဗဈရောဂါ ကာကှယျ၊ ထိနျးခြုပျ၊ ကုသရေး အမြိုးသားအဆင့ျ ဗဟိုကောျမတီ ဥက်ကဋ်ဌ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ အောငျဆနျးစုကွညျကလညျး တနငျ်လာနေ့ညကပဲ အှနျလိုငျးမိန့ျခှနျးမှာ ထည့ျသှငျးပွောဆိုခဲ့တာပါ။ လိုအပျခကြျတှေ ရှိနပေမေဲ့ တနိုငျငံလုံးကို မကူညီနိုငျပမေဲ့ ရောဂါပွန့ျပှားမှု အမြားဆုံးနဲ့ လူဦးရလေညျးမြားတဲ့ ဒသေတှကေို ရှေးခယြျခဲ့တာ ဖွဈကွောငျးလညျးပွောပါတယျ။ တခြိနျတညျးမှာပဲ ခြေးငှလေိုအပျနသေူတှေ အကူအညီရနိုငျအောငျ စီစဉျနတေယျလို့လညျး ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျက ပွောဆိုထားပါတယျ။
ခြေးငှမေပွနျကောကျခံဖို့ ၆ လအထိ ရှှေ့ဆိုငျးလိုကျတဲ့ ရနျကုနျတိုငျးထဲက လုပျငနျးရှငျတဦးဖွဈတဲ့ ဒေါျဖွူယမငျးမွတျကတော့ ကွှေးပွနျဆပျဖို့ ဆိုငျးငံ့တဲ့ အစီအစဉျကွောင့ျ ခြေးငှလေုပျငနျးရှငျတှဘေကျမှာလညျး အခကျအခဲတှေ ကွုံနရေတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“ငှကေို အပွည့ျလှည့ျပွီးတော့ လကျထဲမှာ ငှသေိပျမခနြျအဖှဲ့တှေ client(ဖောကျသညျ) မြားကို ထုတျခြေးထားတဲ့ အဖှဲ့တှကေတြော့ client(ဖောကျသညျ) တှေ ဆီက ပွနျမဝငျလာလို့ရှိရငျ သူတို့မှာ ဒုက်ခရောကျတယျလေး၊ ဘာလဲဆိုတော့ ဒီလအတှကျ ပွနျဝငျမလာဘူးဆိုလို့ရှိရငျ သူတို့မှာက လုပျငနျးဆောငျရှကျစရိတျတှေ နောကျတဈခါ ဝနျထမျးတှကေို လစာပေးဖို့တှေ ဒါမြိုးတှရှေိတာပေါ့နောျ၊ အဲ့ဒါမြိုးတှအေတှကျက ဒုက်ခရောကျတယျ။ အဲ့တော့ နိုဝငျဘာနဲ့ ဒီဇငျဘာ နှဈလနားလိုကျတာ၊ နားတော့နားလိုကျကွပွီ၊ လကျထဲမှာ ငှသေိပျခနြျထားလေ့မရှိတဲ့ အဖှဲ့တှေ ရငျပူနလေောကျပွီ၊ ဒါတှအေတှကျကို ဒီကွားထဲမှာ ဒီနှဈလစာကို ဆိုငျးငံ့ထားလိုကျရတဲ့အတှကျ ငှမေဝငျမှာဆိုလို့ နှဈလအတှငျးရစရာရှိတဲ့ ငှကေို အစိုးရက ထုတျခြေးပေးထားမယျဆိုတဲ့ ဟာရှိတယျ၊ အမှနျတော့ ထုတျခြေးမယျဆိုရငျ ဒီလ ထုတျခြေးမှရမယျ၊ ဒီလ လလညျးကုနျတော့မယျပေါ့နောျ၊ ထုတျခြေးမယျလို့ ပါတယျ၊ ဒါမယ့ျ အခုနျခြိနျထိ အဲ့ငှတှေကေ မရောကျသေးဘူးပေါ့၊ အဲ့ဒါမြိုးက အခကျအခဲပေါ့။”
ခြေးငှပွေနျဆပျမယ့ျ ကာလ ရှှေ့ဆိုငျးလိုကျတာကွောင့ျ အသေးစားငှခြေေးလုပျငနျးတှေ မထိခိုကျအောငျ မွနျမာ့စီးပှားရေးဘဏျကနေ အတိုးမဲ့ တဈနှဈငှထေုတျခြေးပေးသှားမယ့ျလို့လညျး ငှရေေးကွေးရေး ကွီးကွပျရေးဦးစီးဌာန ညှှနျကွားရေးမှူးခြုပျ ဦးဇောျနိုငျက ပွောပါတယျ။ အစိုးရက တရားဝငျထုတျပွနျထားတဲ့ အခကြျအလကျတှအေရ မွနျမာနိုငျငံအဝနျး အသေးစားငှရေေးကွေးရေး အဖှဲ့အစညျးပေါငျး ၁၈၉ ဖှဲ့ ရှိပါတယျ။
