[Zawgyi/Unicode]
COVID-19 ရောဂါဖြစ်ပွားနေတဲ့ကာလ နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်ရေကြောင်း သင်္ဘောပေါ်က သင်္ဘောသားတွေ အလဲအလှယ်ကို မလုပ်နိုင်ဘဲ နေရပ်ပြန်ဖို့ အခက်အခဲနဲ့ သဘောၤပေါ်ပိတ်မိနေတဲ့အထဲ မြန်မာသင်္ဘောသားတွေလည်း ရှိနေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းပြောပြပါမယ်။ ဒီအကြောင်းဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် ကိုဇော်ထက်က ပြောပြပေးပါမယ်။
COVID-19 ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါဖြစ်နေတဲ့ကာလ ပင်လယ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းပေါ်မှာ ပိတ်မိနေတဲ့ သင်္ဘောသားစုစုပေါင်း ၂၀၀,၀၀၀ ကျော်ရှိပြီး သူတို့ကို လုပ်သားအသစ်နဲ့ စနစ်တကျလဲလှယ်တာတွေ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံတွေက စတင်လုပ်ဆောင်ပေးဖို့ ကုလသမဂ္ဂကို နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတချို့က တောင်းဆိုထားပါတယ်။ ဒီလို ပိတ်မိနေတဲ့အထဲ မြန်မာသင်္ဘော သားတွေလည်းပါ ပါတယ်။ သူတို့ကို လုပ်သားအသစ်နဲ့ အစားထိုးဖို့အတွက် လေကြောင်းလိုင်းတွေ ပြန်ဖွင့်မယ့် ဇွန်လ ၁ရက်အထိ စောင့်ဆိုင်းရမယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံ ပင်လယ်ကူးသင်္ဘောသားများအဖွဲ့ချုပ် ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးတင်ဝင်းနိုင်က ပြောပါတယ်။
“တကယ်လို့ နိုင်ငံတကာက WHO တို့ဘာတို့က COVID certificate တို့ဘာတို့ မလိုတော့ဘူးဆိုရင် ကျနော်တို့လည်း ပြီးသွားပြီပေါ့။ အခုအခက်အခဲကတော့ ရှိတယ်၊ တော်တော်များများကတော့ ဆင်းချင်တဲ့သူတွေက အများကြီးပဲ၊ အခုက air line တွေက ပိတ်ထားတော့ ဆင်းလို့မရဖြစ်နေတာ။ ဒါပေမဲ့ ဇွန်လ ၁ ရက်၊ ၂ ရက်က စပြီး ဖွင့်ပေးတယ်ဆိုရင်တော့ အခြေအနေတော့ အများကြီး ကောင်းလာပါပြီ။ မထွက်ရသေးတာ လက်ရှိ onboat သင်္ဘောတွေပေါ်မှာတော့ ၁၀,၀၀၀ ကျော်လောက်ရှိတယ်။”
လူသစ်လဲဖို့ သင်္ဘေပေါ်သွားမယ့် သင်္ဘောသားတွေဟာ COVID-19 ကင်းရှင်းတဲ့ ထောက်ခံချက်ရှိရမှာပါ။ ဒီထောက်ခံချက်ရဖို့ မြန်မာနိုင်ငံပင်လယ်ကူး သင်္ဘောသားအဖွဲ့ချုပ်က အစိုးရကျန်းမာရေးဌာနနဲ့ ညှိနှိုင်းပြီး စီစဉ်ပေးပါတယ်။ ဒီလက်မှတ်ရဲ့ သက်တမ်းက ၇၂ နာရီပဲ ခံပြီး ထောက်ခံချက်ရထားသူအနေနဲ့ ဒီသက်တမ်းမကုန်ခင် သင်္ဘောပေါ်ရောက်အောင် ကုမ္ပဏီဘက်က စီစဉ်ရမှာပါ။ သင်္ဘောပေါ်မတတ်နိုင်ဘဲ ၇၂ နာရီကျော်ခဲ့မယ်ဆိုရင်တော့ မိခင်နိုင်ငံပြန်သွားပြီး ထောက်ခံချက်အသစ်ကို ထပ်လုပ်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီအချက်တွေအပါအဝင် သင်္ဘောသားတွေ အသစ် အဟောင်းလဲလှယ်တဲ့အခါ အဆင်ပြေအောင် သက်ဆိုင်ရာအစိုးရက ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေတိတိကျကျထုတ်ပေးဖို့ သင်္ဘောလုပ်ငန်းရှင်များအဖွဲ့ချုပ် ICS၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကုန်သွယ်ရေး သမဂ္ဂ ITUC၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာပို့ဆောင်ရေးအလုပ်သမားများ သမဂ္ဂအဖွဲ့ချုပ် ITF သုံးဖွဲ့က ကုလသမဂ္ဂကို စာပေးပို့ခဲ့တာပါ။
လက်ရှိမှာ လေဆိပ်အများစုက ပိတ်ထားပြီး ဇွန်လမှ ပြန်ဖွင့်ကြမှာပါ။ ဦးစားပေးအနေနဲ့ ကျန်းမာရေးမကောင်းသူ၊ လစာမရလို့ နေရပ်ပြန်ချင်သူ၊ စာချုပ်သက်တမ်းကျော်တဲ့သူ၊ လေဆိပ်ဖွင့်တဲ့နိုင်ငံကသူ ဒီလိုအချက်တွေနဲ့ကိုက်ညီတဲ့သူတွေက ဦးစားပေးလဲလှယ်ခွင့်ရကြမှာပါ။
ပင်လယ်ရေကြောင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံကနိုင်ငံပေါင်း ၁၅၀ လောက်နဲ့ ချိတ်ဆက်ကူးသန်းနေတာပါ။ လက်ရှိအားဖြင့်ဆိုရင် မှတ်ပုံတင်ထားတဲ့ မြန်မာသင်္ဘောသား အရာရှိကြီး၊ ငယ် စုစုပေါင်း ၁၀၀,၀၀၀ ကျော်ရှိနေပါတယ်။
.............
ကိုဗဈကွောင့ျ ပိတျမိနသေူ မွနျမာသငျ်ဘောသားတှရေဲ့ အခွအေနေ
[Unicode Version]
COVID-19 ရောဂါဖွဈပှားနတေဲ့ကာလ နိုငျငံတကာကုနျသှယျရကွေောငျး သငျ်ဘောပေါျက သငျ်ဘောသားတှေ အလဲအလှယျကို မလုပျနိုငျဘဲ နရေပျပွနျဖို့ အခကျအခဲနဲ့ သဘောၤပေါျပိတျမိနတေဲ့အထဲ မွနျမာသငျ်ဘောသားတှလေညျး ရှိနတေယျဆိုတဲ့ သတငျးပွောပွပါမယျ။ ဒီအကွောငျးဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ ကိုဇောျထကျက ပွောပွပေးပါမယျ။
COVID-19 ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါဖွဈနတေဲ့ကာလ ပငျလယျကုနျသှယျရေးလမျးကွောငျးပေါျမှာ ပိတျမိနတေဲ့ သငျ်ဘောသားစုစုပေါငျး ၂၀၀,၀၀၀ ကြောျရှိပွီး သူတို့ကို လုပျသားအသဈနဲ့ စနဈတကလြဲလှယျတာတှေ သကျဆိုငျရာနိုငျငံတှကေ စတငျလုပျဆောငျပေးဖို့ ကုလသမဂ်ဂကို နိုငျငံတကာအဖှဲ့အစညျးတခြို့က တောငျးဆိုထားပါတယျ။ ဒီလို ပိတျမိနတေဲ့အထဲ မွနျမာသငျ်ဘော သားတှလေညျးပါ ပါတယျ။ သူတို့ကို လုပျသားအသဈနဲ့ အစားထိုးဖို့အတှကျ လကွေောငျးလိုငျးတှေ ပွနျဖှင့ျမယ့ျ ဇှနျလ ၁ရကျအထိ စောင့ျဆိုငျးရမယျလို့ မွနျမာနိုငျငံ ပငျလယျကူးသငျ်ဘောသားမြားအဖှဲ့ခြုပျ ဒုဥက်ကဋ်ဌ ဦးတငျဝငျးနိုငျက ပွောပါတယျ။
“တကယျလို့ နိုငျငံတကာက WHO တို့ဘာတို့က COVID certificate တို့ဘာတို့ မလိုတော့ဘူးဆိုရငျ ကနြောျတို့လညျး ပွီးသှားပွီပေါ့။ အခုအခကျအခဲကတော့ ရှိတယျ၊ တောျတောျမြားမြားကတော့ ဆငျးခငြျတဲ့သူတှကေ အမြားကွီးပဲ၊ အခုက air line တှကေ ပိတျထားတော့ ဆငျးလို့မရဖွဈနတော။ ဒါပမေဲ့ ဇှနျလ ၁ ရကျ၊ ၂ ရကျက စပွီး ဖှင့ျပေးတယျဆိုရငျတော့ အခွအေနတေော့ အမြားကွီး ကောငျးလာပါပွီ။ မထှကျရသေးတာ လကျရှိ onboat သငျ်ဘောတှပေေါျမှာတော့ ၁၀,၀၀၀ ကြောျလောကျရှိတယျ။”
လူသဈလဲဖို့ သငျ်ဘပေေါျသှားမယ့ျ သငျ်ဘောသားတှဟော COVID-19 ကငျးရှငျးတဲ့ ထောကျခံခကြျရှိရမှာပါ။ ဒီထောကျခံခကြျရဖို့ မွနျမာနိုငျငံပငျလယျကူး သငျ်ဘောသားအဖှဲ့ခြုပျက အစိုးရကနြျးမာရေးဌာနနဲ့ ညှိနှိုငျးပွီး စီစဉျပေးပါတယျ။ ဒီလကျမှတျရဲ့ သကျတမျးက ၇၂ နာရီပဲ ခံပွီး ထောကျခံခကြျရထားသူအနနေဲ့ ဒီသကျတမျးမကုနျခငျ သငျ်ဘောပေါျရောကျအောငျ ကုမ်ပဏီဘကျက စီစဉျရမှာပါ။ သငျ်ဘောပေါျမတတျနိုငျဘဲ ၇၂ နာရီကြောျခဲ့မယျဆိုရငျတော့ မိခငျနိုငျငံပွနျသှားပွီး ထောကျခံခကြျအသဈကို ထပျလုပျရမှာဖွဈပါတယျ။
ဒီအခကြျတှအေပါအဝငျ သငျ်ဘောသားတှေ အသဈ အဟောငျးလဲလှယျတဲ့အခါ အဆငျပွအေောငျ သကျဆိုငျရာအစိုးရက ပွဋ်ဌာနျးခကြျတှတေိတိကကြထြုတျပေးဖို့ သငျ်ဘောလုပျငနျးရှငျမြားအဖှဲ့ခြုပျ ICS၊ အပွညျပွညျဆိုငျရာကုနျသှယျရေး သမဂ်ဂ ITUC၊ အပွညျပွညျဆိုငျရာပို့ဆောငျရေးအလုပျသမားမြား သမဂ်ဂအဖှဲ့ခြုပျ ITF သုံးဖှဲ့က ကုလသမဂ်ဂကို စာပေးပို့ခဲ့တာပါ။
လကျရှိမှာ လဆေိပျအမြားစုက ပိတျထားပွီး ဇှနျလမှ ပွနျဖှင့ျကွမှာပါ။ ဦးစားပေးအနနေဲ့ ကနြျးမာရေးမကောငျးသူ၊ လစာမရလို့ နရေပျပွနျခငြျသူ၊ စာခြုပျသကျတမျးကြောျတဲ့သူ၊ လဆေိပျဖှင့ျတဲ့နိုငျငံကသူ ဒီလိုအခကြျတှနေဲ့ကိုကျညီတဲ့သူတှကေ ဦးစားပေးလဲလှယျခှင့ျရကွမှာပါ။
ပငျလယျရကွေောငျးမှာ မွနျမာနိုငျငံကနိုငျငံပေါငျး ၁၅၀ လောကျနဲ့ ခြိတျဆကျကူးသနျးနတောပါ။ လကျရှိအားဖွင့ျဆိုရငျ မှတျပုံတငျထားတဲ့ မွနျမာသငျ်ဘောသား အရာရှိကွီး၊ ငယျ စုစုပေါငျး ၁၀၀,၀၀၀ ကြောျရှိနပေါတယျ။
