(Zawgyi/ Unicode)
COVID-19 ကပ်ရောဂါ ကူးစက်မှုတွေ လျော့လာတဲ့အတွက် အာရှနိုင်ငံတချို့မှာ သွားလာလှုပ်ရှားမှု ကန့်သတ်ချက်တွေ စတင်ဖြေလျှော့ ပေးလာနေပေမဲ့ ပုံမှန်အခြေအနေရောက်ဖို့ မလွယ်သေးတဲ့အကြောင်း မဆုမွန်က ပြောပြပေးမှာပါ။
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုတွေ လျော့ကျလာနေတဲ့အတွက် နိုင်ငံတော်တော်များများမှာ ကန့်သတ်ချက်တွေကို ဖြေလျှော့ပေးနေပြီး၊ လုပ်ငန်းတချို့ကိုလည်း ပြန်လည် လုပ်ကိုင်ခွင့် ပေးလာနေတဲ့အထဲ အာရှနိုင်ငံတွေလည်း ပါဝင်လာပါတယ်။ ရောဂါကူးစက်သူ ၁ သောင်း ၆ ထောင်ကျော် ရှိနေတဲ့ ဂျပန်နိုင်ငံမှာ အရေးပေါ်ကြေညာထားတာကို တနင်္လာနေ့မှာပဲ အစိုးရက ပြန်ရုပ်သိမ်းလိုက်ပါတယ်။ ဒီအတွက်လည်း လုပ်ငန်းတွေ ပြန်လည်ပတ်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ချက်တွေ တိုးလာနေပေမဲ့ ပုံမှန်အခြေအနေ ပြန်ဖြစ်ဖို့ မလွယ်သေးဘူးလို့ တိုကျိုမြို့တော်မှာ နေထိုင်နေတဲ့ ဦးကိုကိုလှိုင်က ပြောပါတယ်။
“လုပ်ငန်းခွင်တွေကတော့ ဒီလကုန်လောက်စပြီး ပြန်စဖို့များတယ်။ ဒီနေ့စကြေညာတယ်ဆိုတော့။ ဒါပေမဲ့ လုပ်ငန်းခွင်တွေပြန်စမယ် ဆိုရင် ဂျပန်လူမျိုးတွေ အရင်ဦးစားပေးပြန်ခေါ်လောက်တယ် နိုင်ငံခြားသားတွေတော့ မပါလောက်သေးဘူး ကျိမ်းသေတယ် အမရေ။ အခုဆိုင်တွေဆိုရင်တော့ ပြုတ်ကုန်တာအများကြီးလေ အကုန်နားကုန်တာလေ အဲ့မှာအလုပ်ဝင်နေကြရတဲ့ မြန်မာတွေရော နိုင်ငံခြားသားတွေရော အဲ့မှာ အလုပ်မရှိတော့ဘူး။ အဲ့လိုပုံစုံမျိုး လောလောဆယ် တောက်လျောက်တော့ အလုပ်က ရှိဦးမှာမဟုတ်ဘူး။ ကျနော်တောင်မှ မနေ့က ဖုန်းဆက်လာတယ် ကုမ္ပဏီက ရှေ့လတလ ထပ်နားပေးပါဦးတဲ့။ လောလောဆယ်တော့ နေထိုင်ခွင့်ရှိတဲ့ သူတွေက မြို့နယ်တွေကနေပြီးတော့ တယောက်ကို ယမ်းဆယ်သောင်းပေါ့ အမရယ် ယမ်းဆယ်သောင်းဆိုတော့ ဒေါ်လာတထောင်နီးပါးပေါ့ အမရယ် အဲ့တာတော့ သူတို့က ထောက်ပံ့ပေးထားတယ် အမ။ လောလောဆယ် စားဖို့သောက်ဖို့မရှိရင်တော့ မြို့နယ်က ထုတ်ပြီး ပိုက်ဆံချေးပေးတယ်အမ။ ကျနော်ထင်တယ် အခြေအနေက မလွယ်သေးဘူး လောလောဆယ် လေယာဉ်တွေပြန်ဖွင့်မှပဲ ပုံမှန်လည်ပတ်ဖို့များတယ်။”
ရောဂါကူးစက်သူ ၃ သောင်း ၁ ထောင်ကျော် ရှိနေတဲ့ စင်္ကာပူ နိုင်ငံမှာတော့ ကူးစက်မှုတွေ ကျဆင်းလာနေပေမဲ့ အဆောင်နေ နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမားတွေ အများစု အပါအဝင် ကူးစက်မှုအသစ်တွေ ရှိနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအတွက်လည်း မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ အပါအဝင် နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမားတွေ အလုပ်ပြန်ဆင်းတဲ့အခါ ဘေးအန္တရာယ် ကင်းရှင်းရေး ပြင်ဆင်နေတယ်လို့လည်း စင်္ကာပူနိုင်ငံ ကမ်းလွန်ရေနံ တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းက လုပ်ငန်းခွင်ဘေးကင်း လုံခြုံရေးပိုင်းဆိုင်ရာ ဌာနမှူးဦးတင်မင်းက ပြောပါတယ်။
“ဇွန်လ ၂ရက်နေ့ကစပြီး တချို့လုပ်ငန်းခွင်တွေကို ပြန်ပြီး လည်ပတ်ခွင့်ပေးတယ်။Construction Sector မှာရှိတဲ့ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းခွင်တွေပြန်စမယ်။နောက်ပြီးတော့Economic Development Board ကနေပြီးတော့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေကို ပြန်လည်ပတ်ခွင့်ပေးမယ်။ ဒါပေမဲ့ ဘာကို သူတို့က သတ်မှတ်သလဲဆိုတော့ ၁အချက် သူတို့က Essential Service တွေ ပြန်လည်ပတ်မယ်ဆိုရင်Health Care တို့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုနဲ့ လုပ်ငန်းခွင်ထဲမှာ ဘေးအန္တရာယ် ကင်းကင်းနဲ့ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုမရှိပဲ လုပ်နိုင်ဖို့ အစီမံချမှတ်တာပေါ့လေ အဲ့တော့ ဒီဟာနဲ့ပတ်သက်လို့ ကုမ္ပဏီကြီးအားလုံးကို ဒီအစီအမံကို အပြီးသတ်ရေးဆွဲခိုင်းတယ်။ အဓိကကတော့ ဖော်ရိန်နာတွေပေါ့ဗျာ နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမားတွေ အတွက်ပေါ့။ဆောက်လုပ်ရေးကုမ္မဏီကြီးတွေ လေဆိပ်စီမံကိန်းကြီးတွေ ရထားလမ်းဖောက်တာ ဥမှင်လိုဏ်ခေါင်းဆောက်တာလို နောက် ကျနော်တို့လို ရေနံတူးစင်ဆောက်တဲ့ ကုမ္ပဏီကြီးတွေမှာCompletely Healthy Wokersတွေ ရှိတယ်ကျန်းမာတဲ့လုပ်သားတွေ ပိုးမရှိတဲ့သူတွေဒီလုပ်သားတွေကိုပြန်လာခွင့်ပေးမယ် နောက် ဒီအလုပ်သမားတွေကို ဘယ်လိုထားမလဲပေါ့လေ ကျနော်တို့လည်း တော်တော်လေးကို အလုပ်ရှုပ်နေတယ် အဲ့ဒီ့အစီမံတွေကို ရေးဆွဲနေရတာ။”
ကူးစက်သူ ၁ သောင်း ၁ ထောင်ကျော်ရှိတဲ့ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာတော့ ကူးစက်မှုတွေ လျော့ကျလာတာနဲ့အမျှ ကန့်သတ်မှုတွေကို လျှော့ပေးနေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း နောက်ထပ် ကူးစက်မှုအသစ်တွေ တကျော့ပြန်ပေါ်လာနေတဲ့ သတင်းတွေကြောင့် အင်ချွန်းမြို့မှာ နေထိုင်နေတဲ့ ကိုရန်နိုင်ထွန်း တို့လို တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ စိုးရိမ်မှုကတော့ ရှိနေပါတယ်။
“လက်ရှိအခြေအနေမှာတော့ ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာက ကိုဗစ်ဒုတိယလှိုင်း ပြန်ပြီး ရိုက်ခတ်လာနေတယ်လို့ပြောလို့ရတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပတ်လောက်က ကိုရီးယား ဆိုးလ်ဘက်မှာ လူငယ်တွေကြား ကူးစက်မှုတွေဖြစ်ပေါ်လာတယ် အဲ့ဒီ့အတွက် ကိုရီးယားနိုင်ငံအစိုးရက ကြပ်ကြပ်မတ်မတ်နဲ့ ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်းနဲ့ သူတို့ဆောင်ရွက်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ရောဂါကူးစက်တဲ့သူတွေကို အထူးတလည် လိုက်လံရှာဖွေပြီး ကုသနေတယ် ထိန်းသိမ်း နေတဲ့ အပိုင်းတွေတော့ ရှိတယ်။တောင်ကိုရီးယားမှာ ကိုဗစ်စဖြစ်ကတည်းက လုပ်ငန်းပိုင်း လည်ပတ်နေတာ နည်းနည်းလျှော့သွားတာရှိတယ်။ နောက်ပြီးတော့ စီးပွားရေးအခြေအနေကလည်း ကိုဗစ်လှိုင်းကြောင့် စီးပွားရေး အနည်းငယ်ကျဆင်းသွားတယ်။အဲ့တာကိုလည်းကိုရီးယားနိုင်ငံတွင်း ဒီခြောက်လအတွင်းမှာ အစိုးရအနေနဲ့ကြပ်ကြပ်မတ်မတ်နဲ့ စီးပွားရေးကို အရင်အခြေအနေ အတိုင်းဖြစ်အောင် ပြန်လုပ်ပေးမယ်လို့ ပြောထားတယ်။ ကိုရီးယားနိုင်ငံထဲ နှစ်ရှည်အခြေချနေထိုင် သူတွေ ကိုရီးယားနိုင်ငံသားနဲ့ လက်ထပ်ထားတဲ့သူတွေ ကိုရီးယားနိုင်ငံတွင်းမှာ ခိုလှုံခွင့် တောင်းထားတဲ့သူတွေစတဲ့သူတွေအတွက် လာမယ့်ဇွန်ဆန်းအတွင်းမှာ သဘာဝဘေး အန္တရာယ် ထောက်ပံ့ကြေးတွေပေးမယ် ဆိုတဲ့သတင်းစကားလည်းကြားတယ်။ လောလောဆယ် ကျနော့်သမီးလေးက မူလတန်းတက်နေတာဆိုတော့ သူက အွန်လိုင်းကနေစာသင်နေရပါတယ်။ လာမယ့် ဇွန်လဆန်းမှာ ကျောင်းတွေပြန်ဖွင့်မယ်ဆိုပေမဲ့ ကျောင်းတွေပြန်ဖွင့်သင့် မဖွင့်သင့်ဆိုတာကိုတော့ အစိုးရအနေနဲ့ ချင့်ချိန်နေတဲ့သဘောထားရှိနေပါတယ်။”
ကမ္ဘာတဝှမ်း COVID-19 ကပ်ရောဂါ ကူးစက်သူ အရေအတွက်ကတော့ အခုဆိုရင် ၅ သန်း ၄ သိန်းကျော် ရှိနေပြီး၊ သေဆုံးသူ အရေအတွက်ဟာလည်း ၃ သိန်း ၄ သောင်းကျော်အထိ ရှိနေတာပါ။ ကမ္ဘာမှာကူးစက်မှု အများဆုံးအဖြစ် အမေရိကန်ကတော့ သေဆုံးသူ ၉ သောင်း ၇ ထောင်ကျော်နဲ့ ကူးစက်မှု ၁ သန်းကျော်၊ ဒုတိယအများဆုံးဖြစ်တဲ့ ဘရာဇီးနိုင်ငံကတော့ သေဆုံးသူ ၂ သောင်း ၂ ထောင်ကျော်နဲ့ ကူးစက်မှု ၃ သိန်း ၆ သောင်းကျော်၊ ရုရှားနိုင်ငံကတော့ တတိယအများဆုံးအဖြစ် သေဆုံးသူ ၃၅၀၀ ရာကျော်နဲ့ ကူးစက်မှုပေါင်း ၃ သိန်းခွဲလောက် ရှိနေပါတယ်။
..............
ကိုဗဈကန့ျသတျခကြျတခြို့ ဖွလြေော့လာပမေယ့ျ ပုံမှနျအခွအေနပွေနျရောကျဖို့ မလှယျသေးကွောငျး နိုငျငံတကာရောကျ မွနျမာတှပွေော
( Unicode)
COVID-19 ကပျရောဂါ ကူးစကျမှုတှေ လြော့လာတဲ့အတှကျ အာရှနိုငျငံတခြို့မှာ သှားလာလှုပျရှားမှု ကန့ျသတျခကြျတှေ စတငျဖွလြှေော့ ပေးလာနပေမေဲ့ ပုံမှနျအခွအေနရေောကျဖို့ မလှယျသေးတဲ့ အကွောငျး မဆုမှနျက ပွောပွပေးမှာပါ။
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျမှုတှေ လြော့ကလြာနတေဲ့အတှကျ နိုငျငံတောျတောျမြားမြားမှာ ကန့ျသတျခကြျတှကေို ဖွလြှေော့ပေးနပွေီး၊ လုပျငနျးတခြို့ကိုလညျး ပွနျလညျ လုပျကိုငျခှင့ျ ပေးလာနတေဲ့အထဲ အာရှနိုငျငံတှလေညျး ပါဝငျလာပါတယျ။ ရောဂါကူးစကျသူ ၁ သောငျး ၆ ထောငျကြောျ ရှိနတေဲ့ ဂပြနျနိုငျငံမှာ အရေးပေါျကွညောထားတာကို တနငျ်လာနေ့မှာပဲ အစိုးရက ပွနျရုပျသိမျးလိုကျပါတယျ။
ဒီအတှကျလညျး လုပျငနျးတှေ ပွနျလညျပတျနိုငျဖို့ မြှောျလင့ျခကြျတှေ တိုးလာနပေမေဲ့ ပုံမှနျအခွအေနေ ပွနျဖွဈဖို့ မလှယျသေးဘူးလို့ တိုကြိုမွို့တောျမှာ နထေိုငျနတေဲ့ ဦးကိုကိုလှိုငျက ပွောပါတယျ။
“လုပျငနျးခှငျတှကေတော့ ဒီလကုနျလောကျစပွီး ပွနျစဖို့မြားတယျ။ ဒီနေ့စကွညောတယျဆိုတော့။ ဒါပမေဲ့ လုပျငနျးခှငျတှပွေနျစမယျ ဆိုရငျ ဂပြနျလူမြိုးတှေ အရငျဦးစားပေးပွနျခေါျလောကျတယျ နိုငျငံခွားသားတှတေော့ မပါလောကျသေးဘူး ကြိမျးသတေယျ အမရေ။ အခုဆိုငျတှဆေိုရငျတော့ ပွုတျကုနျတာအမြားကွီးလေ အကုနျနားကုနျတာလေ အဲ့မှာအလုပျဝငျနကွေရတဲ့ မွနျမာတှရေော နိုငျငံခွားသားတှရေော အဲ့မှာ အလုပျမရှိတော့ဘူး။ အဲ့လိုပုံစုံမြိုး လောလောဆယျ တောကျလြောကျတော့ အလုပျက ရှိဦးမှာမဟုတျဘူး။ ကနြောျတောငျမှ မနေ့က ဖုနျးဆကျလာတယျ ကုမ်ပဏီက ရှေ့လတလ ထပျနားပေးပါဦးတဲ့။ လောလောဆယျတော့ နထေိုငျခှင့ျရှိတဲ့ သူတှကေ မွို့နယျတှကေနပွေီးတော့ တယောကျကို ယမျးဆယျသောငျးပေါ့ အမရယျ ယမျးဆယျသောငျးဆိုတော့ ဒေါျလာတထောငျနီးပါးပေါ့ အမရယျ အဲ့တာတော့ သူတို့က ထောကျပံ့ပေးထားတယျ အမ။ လောလောဆယျ စားဖို့သောကျဖို့မရှိရငျတော့ မွို့နယျက ထုတျပွီး ပိုကျဆံခြေးပေးတယျအမ။ ကနြောျထငျတယျ အခွအေနကေ မလှယျသေးဘူး လောလောဆယျ လယောဉျတှပွေနျဖှင့ျမှပဲ ပုံမှနျလညျပတျဖို့မြားတယျ။”
ရောဂါကူးစကျသူ ၃ သောငျး ၁ ထောငျကြောျ ရှိနတေဲ့ စငျ်ကာပူ နိုငျငံမှာတော့ ကူးစကျမှုတှေ ကဆြငျးလာနပေမေဲ့ အဆောငျနေ နိုငျငံခွားသား အလုပျသမားတှေ အမြားစု အပါအဝငျ ကူးစကျမှုအသဈတှေ ရှိနဆေဲဖွဈပါတယျ။ ဒီအတှကျလညျး မွနျမာနိုငျငံသားတှေ အပါအဝငျ နိုငျငံခွားသား အလုပျသမားတှေ အလုပျပွနျဆငျးတဲ့အခါ ဘေးအန်တရာယျ ကငျးရှငျးရေး ပွငျဆငျနတေယျလို့လညျး စငျ်ကာပူနိုငျငံ ကမျးလှနျရနေံ တညျဆောကျရေးလုပျငနျးက လုပျငနျးခှငျဘေးကငျး လုံခွုံရေးပိုငျးဆိုငျရာ ဌာနမှူးဦးတငျမငျးက ပွောပါတယျ။
“ဇှနျလ ၂ရကျနေ့ကစပွီး တခြို့လုပျငနျးခှငျတှကေို ပွနျပွီး လညျပတျခှင့ျပေးတယျ။ Construction Sector မှာရှိတဲ့ ဆောကျလုပျရေးလုပျငနျးခှငျတှပွေနျစမယျ။ နောကျပွီးတော့ Economic Development Board ကနပွေီးတော့ သတျမှတျထားတဲ့ စီးပှားရေးလုပျငနျးတှကေို ပွနျလညျပတျခှင့ျပေးမယျ။ ဒါပမေဲ့ ဘာကို သူတို့က သတျမှတျသလဲဆိုတော့ ၁အခကြျ သူတို့က Essential Service တှေ ပွနျလညျပတျမယျဆိုရငျ Health Care တို့ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှုနဲ့ လုပျငနျးခှငျထဲမှာ ဘေးအန်တရာယျ ကငျးကငျးနဲ့ဗိုငျးရပျဈကူးစကျမှုမရှိပဲ လုပျနိုငျဖို့ အစီမံ ခမြှတျတာပေါ့လေ အဲ့တော့ ဒီဟာနဲ့ပတျသကျလို့ ကုမ်ပဏီကွီးအားလုံးကို ဒီအစီအမံကို အပွီးသတျရေးဆှဲခိုငျးတယျ။ အဓိကကတော့ ဖောျရိနျနာတှပေေါ့ဗြာ နိုငျငံခွားသား အလုပျသမားတှေ အတှကျပေါ့။ ဆောကျလုပျရေးကုမ်မဏီကွီးတှေ လဆေိပျစီမံကိနျးကွီးတှေ ရထားလမျးဖောကျတာ ဥမှငျလိုဏျခေါငျးဆောကျတာလို နောကျ ကနြောျတို့လို ရနေံတူးစငျဆောကျတဲ့ ကုမ်ပဏီကွီးတှမှော Completely Healthy Wokersတှေ ရှိတယျ ကနြျးမာတဲ့လုပျသားတှေ ပိုးမရှိတဲ့သူတှေ ဒီလုပျသားတှကေိုပွနျလာခှင့ျပေးမယျ နောကျ ဒီအလုပျသမားတှကေို ဘယျလိုထားမလဲပေါ့လေ ကနြောျတို့လညျး တောျတောျလေးကို အလုပျရှုပျနတေယျ အဲ့ဒီ့အစီမံတှကေို ရေးဆှဲနရေတာ။”
ကူးစကျသူ ၁ သောငျး ၁ ထောငျကြောျရှိတဲ့ တောငျကိုရီးယားနိုငျငံမှာတော့ ကူးစကျမှုတှေ လြော့ကလြာတာနဲ့အမြှ ကန့ျသတျမှုတှကေို လြှော့ပေးနပေါတယျ။ ဒါပမေဲ့လညျး နောကျထပျ ကူးစကျမှုအသဈတှေ တကြော့ပွနျပေါျလာနတေဲ့ သတငျးတှကွေောင့ျ အငျခြှနျးမွို့မှာ နထေိုငျနတေဲ့ ကိုရနျနိုငျထှနျး တို့လို တောငျကိုရီးယားနိုငျငံရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ စိုးရိမျမှုကတော့ ရှိနပေါတယျ။
“လကျရှိအခွအေနမှောတော့ ကိုရီးယားနိုငျငံမှာက ကိုဗဈဒုတိယလှိုငျး ပွနျပွီး ရိုကျခတျလာနတေယျလို့ပွောလို့ရတယျ။ လှနျခဲ့တဲ့နှဈပတျလောကျက ကိုရီးယား ဆိုးလျဘကျမှာ လူငယျတှကွေား ကူးစကျမှုတှဖွေဈပေါျလာတယျ အဲ့ဒီ့အတှကျ ကိုရီးယားနိုငျငံအစိုးရက ကွပျကွပျမတျမတျနဲ့ ထိနျးထိနျးသိမျးသိမျးနဲ့ သူတို့ဆောငျရှကျနတော ဖွဈပါတယျ။ ရောဂါကူးစကျတဲ့သူတှကေို အထူးတလညျ လိုကျလံရှာဖှပွေီး ကုသနတေယျ ထိနျးသိမျး နတေဲ့ အပိုငျးတှတေော့ ရှိတယျ။တောငျကိုရီးယားမှာ ကိုဗဈစဖွဈကတညျးက လုပျငနျးပိုငျး လညျပတျနတော နညျးနညျးလြှော့သှားတာရှိတယျ။ နောကျပွီးတော့ စီးပှားရေးအခွအေနကေလညျး ကိုဗဈလှိုငျးကွောင့ျ စီးပှားရေး အနညျးငယျကဆြငျးသှားတယျ။ အဲ့တာကိုလညျး ကိုရီးယားနိုငျငံတှငျး ဒီခွောကျလအတှငျးမှာ အစိုးရအနနေဲ့ကွပျကွပျမတျမတျနဲ့ စီးပှားရေးကို အရငျအခွအေနေ အတိုငျးဖွဈအောငျ ပွနျလုပျပေးမယျလို့ ပွောထားတယျ။ ကိုရီးယားနိုငျငံထဲ နှဈရှညျအခွခေနြထေိုငျ သူတှေ ကိုရီးယားနိုငျငံသားနဲ့ လကျထပျထားတဲ့သူတှေ ကိုရီးယားနိုငျငံတှငျးမှာ ခိုလှုံခှင့ျ တောငျးထားတဲ့သူတှစေတဲ့သူတှအေတှကျ လာမယ့ျဇှနျဆနျးအတှငျးမှာ သဘာဝဘေး အန်တရာယျ ထောကျပံ့ကွေးတှပေေးမယျ ဆိုတဲ့သတငျးစကားလညျးကွားတယျ။ လောလောဆယျ ကနြော့ျသမီးလေးက မူလတနျးတကျနတောဆိုတော့ သူက အှနျလိုငျးကနစောသငျနရေပါတယျ။ လာမယ့ျ ဇှနျလဆနျးမှာ ကြောငျးတှပွေနျဖှင့ျမယျဆိုပမေဲ့ ကြောငျးတှပွေနျဖှင့ျသင့ျ မဖှင့ျသင့ျဆိုတာကိုတော့ အစိုးရအနနေဲ့ ခငြ့ျခြိနျနတေဲ့သဘောထားရှိနပေါတယျ။”
ကမ်ဘာတဝှမျး COVID-19 ကပျရောဂါ ကူးစကျသူ အရအေတှကျကတော့ အခုဆိုရငျ ၅ သနျး ၄ သိနျးကြောျ ရှိနပွေီး၊ သဆေုံးသူ အရအေတှကျဟာလညျး ၃ သိနျး ၄ သောငျးကြောျအထိ ရှိနတောပါ။ ကမ်ဘာမှာကူးစကျမှု အမြားဆုံးအဖွဈ အမရေိကနျကတော့ သဆေုံးသူ ၉ သောငျး ၇ ထောငျကြောျနဲ့ ကူးစကျမှု ၁ သနျးကြောျ၊ ဒုတိယအမြားဆုံးဖွဈတဲ့ ဘရာဇီးနိုငျငံကတော့ သဆေုံးသူ ၂ သောငျး ၂ ထောငျကြောျနဲ့ ကူးစကျမှု ၃ သိနျး ၆ သောငျးကြောျ၊ ရုရှားနိုငျငံကတော့ တတိယအမြားဆုံးအဖွဈ သဆေုံးသူ ၃၅၀၀ ရာကြောျနဲ့ ကူးစကျမှုပေါငျး ၃ သိနျးခှဲလောကျ ရှိနပေါတယျ။
