တပ္မေတာ္နဲ႔ ရခိုင္လူမ်ိဳးစုလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ AA တို႔ၾကား တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရတဲ႔ ဒုကၡသည္အေရအတြက္ဟာ ၆၀၀၀ ထိ ရွိလာ ေနျပီလို႔ ႏိုင္ငံတကာၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔ ICRC နဲ႔ ရခိုင္အႏွ႔ံမွာ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးေတြ လုပ္ေနတဲ႔ ဝံလက္ေဖာင္ေဒးရွင္း တို႔က အတည္ျပဳေျပာဆိုပါတယ္။ အခုလို တိုးလာတဲ႔ အေရ အတြက္ ေၾကာင့္ စား၊ ဝတ္၊ ေနေရး လိုအပ္ခ်က္ေတြပိုမ်ားလာတဲ႔အတြက္ တိုက္ပြဲ ကာလၾကာရွည္မယ္ဆိုရင္ အေျခအေနဟာ ဒီထက္ပိုျပီး ဆိုးလာႏိုင္ လို႔ ႏုိင္ငံတကာ ရဲ႕ အကူအညီ ကို အစိုးရအေနနဲ႔ယူသင့္ေၾကာင္း ဝံလက္ေဖာင္ေဒးရွင္း ဒါရိုက္တာ ကေျပာပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ဗြီအိုေအ ျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ ကိုေဇာ္ထက္ ရန္ကုန္ ကေနေပးပို႔ ထားပါတယ္။
စစ္ပဲြပဋိပကၡ ရွိေနတဲ႔ ရခိုင္ေဒသမွာ စစ္ေရွာင္ဦးေရဟာ တျဖည္းျဖည္းတိုးေနျပီး ဒီရက္ပိုင္း အတြင္းမွာ ၆၀၀၀ နီးပါးရွိေနျပီလို႔ ႏုိင္ငံတကာၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔ ICRC ကေျပာပါ တယ္။ ICRC အေန နဲ႔ စစ္ေရွာင္စခန္းေတြရွိတဲ႔ ပုဏၰားကၽြန္း၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ႔ေတာင္ စတဲ႔ျမိဳ႕နယ္ေလးခုမွာ ကူညီ ကယ္ဆယ္ေရးေတြလုပ္ေနျပီး လံုျခံဳေရးတင္းက်ပ္ထားတဲ႔ေနရာကလြဲလို႔ ဒုကၡသည္အမ်ားစုုကို ေထာက္ပံ႔ထားေၾကာင္း စစ္ေတြအေျခစိုက္ ICRC ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးအရာရွိ ေဒၚခင္ေဌးဦးက ေျပာပါတယ္။
“တစ္ျပည္နယ္လံုးမွာ အခုလက္ရွိေပါ႔ေနာ္ ၆၀၀၀ နီးပါးေလာက္ေျပာလို႔ရတယ္။ အခု ကၽြန္မတို႔ ေပးထားတာက်ေတာ႔ ၅၀၀၀ နားကိုကပ္ေနျပီ။ ကၽြန္မတို႔ ကေတာ႔ လက္လွမ္း မီသေလာက္ေပါ႔ေနာ္ ကိုယ္သြားလို႔ရတဲ႔ IDP (စစ္ေရွာင္) စခန္းေတြဆီကို တစ္ခါ သြားျပီဆိုရင္ ရိကၡာ ၂ပတ္စာယူသြားတယ္။ ေစ်းရွိတဲ႔ ေနရာဆိုရင္ ကၽြန္မတို႔က ေငြသားေထာက္ပံ႔ တယ္။ ကၽြန္မတို႔ေတြ႔သေလာက္ကေတာ႔ လက္ရွိ အခ်ိန္ အထိ သူတို႔ ဖူလံုေနတယ္ စားနပ္ရိကၡာေတြေလ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ႔ ကၽြန္မတို႔ ICRC တစ္ဖြဲ႔ တည္း ကေပးေနတာမဟုတ္ဘူး။ သူတို႔မွာ တျခားအေထာက္အပံ႔ေတြ ရထားတာ ရွိတယ္။ ကၽြန္မတို႔ သြားလာလို႔ သိပ္လံုျခံဳမႈမရွိဘူးထင္တဲ႔ ေနရာမ်ိဳးဆိုရင္ ကၽြန္မတို႔က အစုိးရ ကိုခြင့္ျပဳခ်က္ကို ေတာင္းတာေပါ႔ေနာ္။ သူတို႔ကလည္း လတ္တေလာ ဒီေနရာမွာ လံုျခံဳေရး အေျခအေနရွိေနေသးတယ္ ဒါေလးေတာ႔ ခဏေစာင့္ပါဦးေပါ႔ေနာ္။ အဲလိုမ်ိဳး ဆိုရင္ ကၽြန္မတို႔ ခဏေစာင့္ေနရတယ္၊ ဒီေလာက္အတိုင္းအတာပဲ ရွိပါတယ္။ က်န္တာ ကေတာ႔ ကၽြန္မတို႔ လက္လွမ္းမီသေလာက္ သြားလို႔ရတယ္ အခု အခ်ိန္အထိကေတာ႔။”
ဒုကၡသည္ဦးေရ က ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္ဘက္မွာ အမ်ားဆံုးျဖစ္ျပီး လူဦးေရ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ ICRCအေနနဲ႔ စစ္ေဘးေရွာင္ တစ္ေယာက္ကို တစ္ပတ္စာ အသံုးစရိတ္ က်ပ္၂၀၀၀၀ ေထာက္ပံ႔ျပီး ေစာင္၊ အိပ္ယာ၊ ေဆးခန္းနဲ႔ ေသာက္သံုးေရ အတြက္လညး္ေထာက္ပံ႔ ေနတာေတြ ရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ ကလည္း သိန္း ၇၀၀ ေက်ာ္၊ လူတစ္ေယာက္ကုိ ၅ ေသာင္းက်ပ္ႏႈန္းနဲ႔လွဴခဲ႔ေပမဲ႔ တကယ္တမ္း က် လိုအပ္ခ်က္ေတြ မ်ားလို႔ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕အကူအညီကို အစိုးရအေနနဲ႔ ယူသင့္ေၾကာင္း စစ္ေတြအေျခစိုက္ ဝံလက္ေဖာင္ေဒးရွင္း (Wan Lark Foundation) ဒါရိုက္တာ ခိုင္ေကာင္းစံက ေျပာပါတယ္။
“လက္ရွိက ၆၀၀၀ ေလာက္ရွိတယ္ ပိတ္မိေနတဲ႔ရြာေတြေရာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ က အမ်ားၾကီးပါ။ အဓိကစားနပ္ရိကၡာအျပင္ကို တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာဆိုရင္ ေစာင္ေပါ႔ ျပီးခဲ႔တဲ႔ တစ္ရက္က ထြက္ေျပးလာတဲ႔သူေတြမွာဆိုရင္ ဘာမွမရခဲ႔ဘူး အဲဒီလို ထြက္ေျပး လာခဲ႔ရ တယ္ေပါ႔။ သူတို႔မွာေစာင္တို႔ အဝတ္ေတြတို႔။ သူတို႔ေနထုိင္မႈကိုႏႈိက္က ေျမၾကီးမွာ ပဲေနရ တာေပါ႔ေနာ္။ ဒီရာသီက အရမ္းရာသီဥတုေအးတယ္။ ေျမၾကီးမွာပဲ ေနရတဲ႔အခါက်ေတာ႔ သူတို႔ရဲဲ႕ ရည္ရွည္ေပါ႔ ဘယ္ေလာက္ထိၾကာမလဲဆိုတာ ေျပာလို႔မရဘူး။ လာမယ့္ လ ဆိုရင္ စာေမးပြဲစစ္ေတာ႔မယ္ အဲဒီမွာဆိုရင္ ကေလးေတြ အလယ္တန္းနဲ႔ မူလတန္းေတြ ေတာ္ေတာ္ မ်ားတယ္။ အဲဒီကေလးေတြေက်ာင္းဆက္ေနဖို႔လိုအပ္ခ်က္ရွိတယ္။ ေနာက္တစ္ခု က က်န္းမာေရးဆိုရင္ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာကေတာ႔ အိမ္သာေတြ လုပ္ထားေပမဲ႔ လို႔ အိမ္သာနဲ႔ ယာယီတဲနဲ႔ကဝါးတစ္ျပန္ေလာက္ပဲ ေဝးတဲ႔အခါက်ေတာ႔ အဆင္ မေျပဘူး ေပါ႔ေနာ္။ အဲဒါမ်ိဳးေနေတြရွိတယ္။ ေရခက္ခဲမႈေတြရွိတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ ရဲ႕ ပံ႔ပိုးမႈကို အစိုးရအေနနဲ႔ ယူကိုယူရမယ့္အေျခအေနမ်ိဳးပါ ဒါကဒီစစ္က ဘယ္ေတာ႔ျပီးမယ္ ဆိုတာမေရရာဘူး။ အခုမွ ပြင့္လင္းရာသီျဖစ္တယ္ စစ္ကို စစ္နဲ႔ေျဖရွင္း လို႔မရႏုိင္ဘူးေပါ႔ေနာ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းစဥ္အေပၚမွာပဲ ေဆြးေႏြး အေျဖရွာ ၾကဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ႔ ေျပာခ်င္တယ္။”
စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္ အေရအတြက္ တေန႔တျခား တိုးလာေနသလို လက္ရွိ စစ္ေရး ပဋိပကၡ ကလည္း အခုခ်ိန္ထိေတာ့ ေလ်ာ့ပါးမသြားေသးပါဘူး။
ဗုဒၶဟူးေန႔ ညေနပိုင္းမွာပဲ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္နားမွာ အျပန္အလွန္ပစ္ခတ္မႈေတြရွိျပီး ေနအိမ္ မီးေလာင္၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရရတဲ႔သူေတြရွိပါတယ္။ တပ္မေတာ္ အေနနဲ႔ စစ္တိုင္း ငါးခုမွာ ေလးလၾကာအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေၾကညာထားေပမဲ႔လည္း ရခိုင္ေဒသမွာ လူမ်ိဳးစု လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ AA နဲ႔ ၂၀၁၇ ႏိုဝင္ဘာ ၁ ရက္ေလာက္ကစျပီး တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္ လာေနတာျဖစ္ပါတယ္။
