(Zawgyi/Unicode)
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကို ထွက်ပြေး ခိုလှုံခဲ့တဲ့ မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်တွေ ပြန်လည်လက်ခံရေး အစီစဉ် အောင်မြင်ဖို့ အတွက် လက်ခံရေး ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်အချို့ကို ပြင်ဆင် လုပ်ဆောင်သွားဖို့ ရှိတယ်လို့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံ အနေနဲ့ လူဦးရေ ၂ သောင်း နီးပါးလောက် ပြန်လက်ခံဖို့ သဘောတူထားတယ် လို့လည်းပြော ပါတယ်။ ဒီသတင်းကို ဗွီအိုအေသတင်းထောက် မမေခ က စုစည်းတင်ပြထားပါတယ်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ Cox’s Bazar က ဒုက္ခသည်စခန်းတွေ အတွင်းမှာ ရှိနေကြတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည်တွေထဲက ကိုယ့် ဆန္ဒအလျှောက် နေရပ်ပြန်လိုတဲ့သူတွေကို မြန်မာဘက်က ပြန်လည်လက်ခံရေး အကြိမ်ကြိမ် ကြိုးစားခဲ့ပေမယ့် ပြန်ချိန်နီးမှ ဒုက္ခသည်တွေဘက် က မပြန်လိုဘူးဆိုတဲ့ ပြောဆိုမှုတွေ ထွက်လာတာကြောင့် နေရပ်ပြန်မယ့် အစီအစဉ်တွေ အခုချိန်ထိ မစတင်နိုင်ဘဲ ဖြစ်နေပါတယ်။
ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ရေး အစီအစဉ်အတွက် မြန်မာနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရ်ှ အာဏာပိုင်တွေ အကြိမ် ကြိမ် ဆွေးနွေးခဲ့သလို၊မြန်မာတာဝန်ရှိသူတွေကိုယ်တိုင် ဒုက္ခသည်တွေနဲ့လည်း တွေ့ဆုံညှိုနှိုင်းမှုတွေ လုပ်ခဲ့တာပါ။ ဒါပေမယ့် ခုချိန်ထိမအောင်မြင်သေးပါဘူး။
ဒီလိုမအောင်မြင်ဖြစ်နေတာကြောင့် မြန်မာအစိုးရနဲ့ ဘင်္ဂလား ဒေ့ရှ်အစိုးရ တို့ဟာ နှစ်နိုင်ငံပူးတွဲ သဘောတူညီချက်တွေကို ပြန်ပြီး ညှိုနှိုင်းနေကြောင်းနဲ့ အသေးစိတ်ကိုတော့ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့် မရှိဘူးလို့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးချမ်းအေးကပြော ပါတယ်။
“နေခဲ့ဖူးတယ်ဆိုတဲ့ သူတွေပြန်လက်ခံရေးပိုင်းမှာ သူတို့ ရောက်လာရင် ဘယ်ရွာမှာနေရမလဲ ဆိုတာပါတယ်။ ကျန်တဲ့ သူတို့ အတွက် ဘာတွေလုပ်ထားတယ် ဘာညာပေါ့။ သူတို့ပြန်လာရင် ဘယ်လို စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေး မလဲ ဆိုတာပါ။ ဒီလို Detail Information ဒါတွေကျတော့ လောလောဆယ် ထုတ်ပြောလို့ မရသေးဘူး။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နဲ့ ညှိနှိုင်းနေတုန်း ရှိသေးတယ်။ ထုတ်ပြောလို့ မရသေးဘူး။ သူတို့သိချင်တာတွေကို အသေးစိတ်ပြောနိုင်ဖို့ ပြင်ဆင်သွား မယ်။ နောက်ပြီးတော့ အတတ်နိုင်ဆုံးမူလနေရာတွေ နောက်ပြီးတော့ မူလနေရာတွေ မရရင်တောင်မှ မူလနေရာနဲ့ အနီးဆုံးနေရာတွေ အဲဒီနေရာတွေ ရအောင် ကျနော်တို့ လုပ်ပေးမှာပါ။”
ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ရေး အစီအစဉ်အတွက် မြန်မာနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရ်ှ အာဏာပိုင်တွေ အကြိမ် ကြိမ် ဆွေးနွေးခဲ့သလို၊ မြန်မာတာဝန်ရှိသူတွေ ကိုယ်တိုင် ဒုက္ခသည်တွေနဲ့လည်း တွေ့ဆုံ ညှိနှိုင်းမှုတွေ လုပ်ခဲ့ တာပါ။ ဒါပေမယ့် ခုချိန်ထိ မအောင်မြင်နိုင်သေးပဲ ဖြစ်နေတာကြောင့် အခုလို ညှိနှိုင်း ပြင်ဆင်နေတာ ဖြစ်တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
“သူတို့ပေးတာက ပထမဆုံးက ၈၀၀၀ ကျော်ပေးထားတယ်။ ၂သောင်းကျော်၂သောင်းကျော် ၂ခုပို့တယ်။ နောက် ၅သောင်းပေးတယ်။ ပေါင်းဆို ၁သိန်းကျော် လောက်ရှိတယ်။ ကျနော်တို့ ဘက်က အကြောင်းပြန်ထားတာ ၂သောင်း ကျော်ရှိတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ နေခဲ့တာက ၂ သောင်းကျော်ရှိတယ်။ ကျနော်တို့ စစ်ထားပြီးသား”
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၈ရက်နေ့တုန်းက နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးချမ်းအေး ဦးဆောင်တဲ့ မြန်မာအစိုးရ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ဟာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှာရောက်ရှိနေတဲ့ နေရပ်စွန့်ခွာသူတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မြန်မာအစိုးရဘက်က ဆောင်ရွက်နေတဲ့ ပြန်လည်လက်ခံရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို သူတို့ဆီ သွားရောက် ရှင်းပြခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီတုန်းက ကော့ဘဇားဒုက္ခသည်စခန်းမှာ ရှိတဲ့နေရပ်စွန့်ခွာ သူတွေကတော့ သူတို့ပြန်လာနိုင်ဖို့ မြန်မာအစိုးရရဲ့ ဆောင်ရွက်ထားချက်တွေ အပြင် အချက်တချို့ကိုပါ ထပ်ပြီးလိုက်လျောပေးဖို့ တောင်းဆို ခဲ့ကြပါတယ်။
တဘက်နိုင်ငံကို ထွက်ပြေးသွားကြသူတွေကို မြန်မာအစိုးရက ရိုဟင်ဂျာလို့ အသိအမှတ်မ ပြုပေမယ့် စိစစ်ပြီး ပြန်လည် လက်ခံသွားမယ်လို့ ကတိပေးထားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရနဲ့ နားလည်မှု စာချွန်လွှာ ရေးထိုးပြီး ဒီလူတွေ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေးအတွက် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက် နေသလို၊ ကုလသမဂ္ဂ နဲ့ ကုလသမဂ္ဂ လက်အောက်ခံ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ လည်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေတာ ပါ။
..........................
ရိုဟငျဂြာနရေပျခေါျရေး လုပျငနျးစဉျအခြို့ ပွငျဆငျလုပျဆောငျမညျ
(Unicode)
ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှကို ထှကျပွေး ခိုလှုံခဲ့တဲ့ မှတျဆလငျဒုက်ခသညျတှေ ပွနျလညျလကျခံရေး အစီစဉျ အောငျမွငျဖို့ အတှကျ လကျခံရေး ပိုငျးဆိုငျရာ လုပျငနျးစဉျအခြို့ကို ပွငျဆငျ လုပျဆောငျသှားဖို့ ရှိတယျလို့ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာနက ပွောပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံ အနနေဲ့ လူဦးရေ ၂ သောငျး နီးပါးလောကျ ပွနျလကျခံဖို့ သဘောတူထားတယျ လို့လညျးပွော ပါတယျ။ ဒီသတငျးကို ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ မမခေ က စုစညျးတငျပွထားပါတယျ။
ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံ၊ Cox’s Bazar က ဒုက်ခသညျစခနျးတှေ အတှငျးမှာ ရှိနကွေတဲ့ ရိုဟငျဂြာ ဒုက်ခသညျတှထေဲက ကိုယ့ျ ဆန်ဒအလြှောကျ နရေပျပွနျလိုတဲ့သူတှကေို မွနျမာဘကျက ပွနျလညျလကျခံရေး အကွိမျကွိမျ ကွိုးစားခဲ့ပမေယ့ျ ပွနျခြိနျနီးမှ ဒုက်ခသညျတှဘေကျ က မပွနျလိုဘူးဆိုတဲ့ ပွောဆိုမှုတှေ ထှကျလာတာကွောင့ျ နရေပျပွနျမယ့ျ အစီအစဉျတှေ အခုခြိနျထိ မစတငျနိုငျဘဲ ဖွဈနပေါတယျ။
ဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျရေး အစီအစဉျအတှကျ မွနျမာနဲ့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ အာဏာပိုငျတှေ အကွိမျ ကွိမျ ဆှေးနှေးခဲ့သလို၊မွနျမာတာဝနျရှိသူတှကေိုယျတိုငျ ဒုက်ခသညျတှနေဲ့လညျး တှေ့ဆုံညှိုနှိုငျးမှုတှေ လုပျခဲ့တာပါ။ ဒါပမေယ့ျ ခုခြိနျထိမအောငျမွငျသေးပါဘူး။
ဒီလိုမအောငျမွငျဖွဈနတောကွောင့ျ မွနျမာအစိုးရနဲ့ ဘငျ်ဂလား ဒေ့ရျှအစိုးရ တို့ဟာ နှဈနိုငျငံပူးတှဲ သဘောတူညီခကြျတှကေို ပွနျပွီး ညှိုနှိုငျးနကွေောငျးနဲ့ အသေးစိတျကိုတော့ ထုတျဖောျပွောဆိုခှင့ျ မရှိဘူးလို့ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာန ညှှနျကွားရေးမှူးခြုပျ ဦးခမြျးအေးကပွော ပါတယျ။
“နခေဲ့ဖူးတယျဆိုတဲ့ သူတှပွေနျလကျခံရေးပိုငျးမှာ သူတို့ ရောကျလာရငျ ဘယျရှာမှာနရေမလဲ ဆိုတာပါတယျ။ ကနြျတဲ့ သူတို့ အတှကျ ဘာတှလေုပျထားတယျ ဘာညာပေါ့။ သူတို့ပွနျလာရငျ ဘယျလို စီစဉျဆောငျရှကျပေး မလဲ ဆိုတာပါ။ ဒီလို Detail Information ဒါတှကေတြော့ လောလောဆယျ ထုတျပွောလို့ မရသေးဘူး။ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနဲ့ ညှိနှိုငျးနတေုနျး ရှိသေးတယျ။ ထုတျပွောလို့ မရသေးဘူး။ သူတို့သိခငြျတာတှကေို အသေးစိတျပွောနိုငျဖို့ ပွငျဆငျသှား မယျ။ နောကျပွီးတော့ အတတျနိုငျဆုံးမူလနရောတှေ နောကျပွီးတော့ မူလနရောတှေ မရရငျတောငျမှ မူလနရောနဲ့ အနီးဆုံးနရောတှေ အဲဒီနရောတှေ ရအောငျ ကနြောျတို့ လုပျပေးမှာပါ။”
ဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျရေး အစီအစဉျအတှကျ မွနျမာနဲ့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ အာဏာပိုငျတှေ အကွိမျ ကွိမျ ဆှေးနှေးခဲ့သလို၊ မွနျမာတာဝနျရှိသူတှေ ကိုယျတိုငျ ဒုက်ခသညျတှနေဲ့လညျး တှေ့ဆုံ ညှိနှိုငျးမှုတှေ လုပျခဲ့ တာပါ။ ဒါပမေယ့ျ ခုခြိနျထိ မအောငျမွငျနိုငျသေးပဲ ဖွဈနတောကွောင့ျ အခုလို ညှိနှိုငျး ပွငျဆငျနတော ဖွဈတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
“သူတို့ပေးတာက ပထမဆုံးက ၈၀၀၀ ကြောျပေးထားတယျ။ ၂သောငျးကြောျ၂သောငျးကြောျ ၂ခုပို့တယျ။ နောကျ ၅သောငျးပေးတယျ။ ပေါငျးဆို ၁သိနျးကြောျ လောကျရှိတယျ။ ကနြောျတို့ ဘကျက အကွောငျးပွနျထားတာ ၂သောငျး ကြောျရှိတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ နခေဲ့တာက ၂ သောငျးကြောျရှိတယျ။ ကနြောျတို့ စဈထားပွီးသား”
ဒါပမေယ့ျ အဲဒီတုနျးက ကော့ဘဇားဒုက်ခသညျစခနျးမှာ ရှိတဲ့နရေပျစှန့ျခှာ သူတှကေတော့ သူတို့ပွနျလာနိုငျဖို့ မွနျမာအစိုးရရဲ့ ဆောငျရှကျထားခကြျတှေ အပွငျ အခကြျတခြို့ကိုပါ ထပျပွီးလိုကျလြောပေးဖို့ တောငျးဆို ခဲ့ကွပါတယျ။
တဘကျနိုငျငံကို ထှကျပွေးသှားကွသူတှကေို မွနျမာအစိုးရက ရိုဟငျဂြာလို့ အသိအမှတျမ ပွုပမေယ့ျ စိစဈပွီး ပွနျလညျ လကျခံသှားမယျလို့ ကတိပေးထားပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှအစိုးရနဲ့ နားလညျမှု စာခြှနျလှှာ ရေးထိုးပွီး ဒီလူတှေ နရေပျပွနျနိုငျရေးအတှကျ ပူးပေါငျး ဆောငျရှကျ နသေလို၊ ကုလသမဂ်ဂ နဲ့ ကုလသမဂ်ဂ လကျအောကျခံ အဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ လညျး ပူးပေါငျးဆောငျရှကျနတော ပါ။
