(Zawgyi/ Unicode)
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ Kutupalong ဒုက္ခသည်စခန်းမှာ တနင်္ဂနွေနေ့ညက ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်တွေက အကြမ်းဖက် အတိုက်ခိုက် ခံရတာ ကြောင့် လူ ၁၂ယောက် ဆေးရုံတက်နေရကြောင်း ရိုဟင်ဂျာ ခရစ်ယာန် ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ ကော်မတီအဖွဲ့က တာဝန်ရှိသူက ပြောပါတယ်။ ဒီတိုက်ခိုက်မှုမှာ နေအိမ်တွေနဲ့ ဘုရားကျောင်းကိုလည်း ဖျက်ဆီးခံရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ဒီသတင်းကိုတော့ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းရဲ့သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က တင်ပြထားပါတယ်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ Cox’s Bazaar ခရိုင်မှာ တည်ရှိတဲ့ Kutupalong စခန်းဟာ မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်မြောက်ပိုင်းကတိမ်းရှောင်သွားတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည်တွေ နေထိုင်နေတာဖြစ်ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ တနင်္ဂနွေနေ့ ည ၁၂လောက်မှာတော့ ဒုကသည်စခန်းအတွင်းက ခရစ်ယာန်လူနည်းစုတွေ တိုက်ခိုက်ခံရကြောင်းဒီစခန်းနဲ့ အဆက်အသွယ်ရှိတဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံ နယူးဒေလီမြို့ အခြေစိုက် ရိုဟင်ဂျာ ခရစ်ယာန် ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ ကော်မတီရဲ့ တာဝန်ခံ ဆိုနာမီယာက ပြောပါတယ်။
“ ဒီရိုဟင်ဂျာခရစ်ယာန်တွေက သူတို့ ARSA အကြမ်းဖက်သမားတွေက ညမှာ ညသန်းခေါင်မှာလာပြီးသူတို့ အိမ်တွေ မီးရှို့တယ်၊ နောက်ပြီးမှ ခရစ်ယာန်ရဲ့ဘုရားကျောင်းတစ်ခုက ဖျက်ပစ်လိုက်တယ်။ ဓါးနဲ့ ခုတ်လိုက်တာပေါ့နော်။ နောက် သေနတ်နဲ့ ၉ချက် သူတို့က သေနတ်နဲ့ပစ်လိုက်တယ်။ အဲဒီမှာ လူတော်တော်များများ ဒဏ်ရဖြစ်သွားတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှာ Hospital မှာ လူ၁၂ယောက်လောက် ဆေးကုသနေတယ်။ ၁၂ယောက်က သေမလား ရှင်မလား ပြောလို့ မရဘူး အခုထက်ထိ ဆေးကုသနေတုန်းပဲ။ ကျနော်မှာ ဓါတ်ပုံတွေဘာတွေ အားလုံးရှိတယ်။ video တွေလည်း ရှိတယ်။ ”
Cox’s Bazar ခရိုင်က အမည်မဖော်လိုတဲ့ ဒေသခံတစ်ယောက်ကတော့ မနေ့ညက တိုက်ခိုက်မှုကို ARSA အဖွဲ့တွေက ဆောင်ရွက်တာဖြစ်ကြောင်း၊ လောလောဆည် လူ၈ယောက် ဆေးရုံတက်နေရကြောင်းနဲ့ ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်တွေပိုင်ဆိုင်တဲ့ အဖိုးတန်ပစ္စည်းတွေနဲ ကွန်ပြူတာတွေကိုလည်း လုယက်သွားကြောင်း ပြောပါတယ်။
Kutupalong ဒုက္ခသည်စခန်းမှာနေထိုင်နေသူ တစ်ဦးကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းရာမှာတော့ ဒီသတင်းကို သူမကြားသိရကြောင်းနဲ့ စခန်းမှာ ခရစ်ယာန်တွေ မရှိကြောင်း အခုလို ပြောပါတယ်။
“ကျနော်ကတော့ အခုထိ သတင်းတော့ မရသေးဘူး အကိုကြီး။ ဒုက္ခသည် မွတ်ဆလင်လက်ထဲမှာ ခရစ်ယာန်မရှိဘူး အကိုကြီး။ ”
မနေ့ညက ဖြစ်ပွားတဲ့ တိုက်ခိုက်မှုဟာ ARSA အဖွဲ့တွေက တိုက်ခိုက်တာဖြစ်ကြောင်းကိုတော့ သီးခြားအတည်ပြုချက် မရသေးပါဘူး။ ဒါကာမြို့က ဘင်္ဂလားဒေ့ရ်ှနိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာသံရုံးကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းရာမှာလည်း ဖုန်းလက်ခံဖြေဆိုတာ မရှိခဲ့ပါဘူး။
“ ဒုက္ခသည်စခန်းမှာ ရိုဟင်ဂျာခရစ်ယာန်တွေကိုလည်း ကျမ တွေ့ခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ အနေအထားကအခက်ခဲဆုံးအခြေအနေမှာရှိပါတယ်။ ရခိုင်မှာတုန်းက မြန်မာအစိုးရရဲ့ ဘာသာရေးဖိနှိမ်မှုကို ခံကြရသလို အခုအခါမှာတော့ စခန်းတွင်းမှာ အတူနေသူတွေရဲ့ အကြမ်းဖက်မှုကို ခံနေရတယ်လို့ သူတို့က ပြောပါတယ်။ ”
ရိုဟင်ဂျာ ခရစ်ယာန် ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ ကော်မတီက အဲဒီနေ့မှာ ထုတ်ပြန်ချက်မှာတော့ မစ္စယန်ဟီးလီနဲ့အဖွဲ့က သူတို့တွေကို လာရောက်တွေ့ဆုံပြီး သူတို့အခက်အခဲတွေကို နားလည်တဲ့အတွက် ကျေးဇူးတင်ရှိကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ၂၀၁၇ခုနှစ်က ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ARSAအဖွဲ့ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေကို အစိုးရတပ်မတော်က နှိပ်နင်းခဲ့တဲ့နောက် ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည် ၇သိန်းလောက်ဟာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်ကို ထွက်ပြေးသွားခဲ့ပါတယ်။ သူတို့တွေကို ပြန်လည်လက်ခံဖို့ နိုင်ငံတကာက တိုက်တွန်းခဲ့ချိန်မှာ မြန်မာအစိုးရက စိစစ်လက်ခံမှာဖြစ်ကြောင်း တုံ့ပြန်ခဲ့ပေမဲ့ ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့အမည်ကိုတော့ အသိအမှတ် မပြုပါဘူး။
.....................
စခနျးတှငျး ရိုဟငျဂြာခရဈယာနျတှအေကွမျးဖကျတိုကျခိုကျခံရ
(Unicode)
ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံ Kutupalong ဒုက်ခသညျစခနျးမှာ တနငျ်ဂနှနေေ့ညက ခရဈယာနျဘာသာဝငျတှကေ အကွမျးဖကျ အတိုကျခိုကျ ခံရတာ ကွောင့ျ လူ ၁၂ယောကျ ဆေးရုံတကျနရေကွောငျး ရိုဟငျဂြာ ခရဈယာနျ ဒုက်ခသညျမြားဆိုငျရာ ကောျမတီအဖှဲ့က တာဝနျရှိသူက ပွောပါတယျ။ ဒီတိုကျခိုကျမှုမှာ နအေိမျတှနေဲ့ ဘုရားကြောငျးကိုလညျး ဖကြျဆီးခံရတယျလို့ ပွောပါတယျ။ ဒီသတငျးကိုတော့ ဗီအိုအမွေနျမာပိုငျးရဲ့သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက တငျပွထားပါတယျ။
ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံ Cox’s Bazaar ခရိုငျမှာ တညျရှိတဲ့ Kutupalong စခနျးဟာ မွနျမာနိုငျငံ ရခိုငျပွညျမွောကျပိုငျးကတိမျးရှောငျသှားတဲ့ ရိုဟငျဂြာ ဒုက်ခသညျတှေ နထေိုငျနတောဖွဈပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ တနငျ်ဂနှနေေ့ ည ၁၂လောကျမှာတော့ ဒုကသညျစခနျးအတှငျးက ခရဈယာနျလူနညျးစုတှေ တိုကျခိုကျခံရကွောငျးဒီစခနျးနဲ့ အဆကျအသှယျရှိတဲ့ အိန်ဒိယနိုငျငံ နယူးဒလေီမွို့ အခွစေိုကျ ရိုဟငျဂြာ ခရဈယာနျ ဒုက်ခသညျမြားဆိုငျရာ ကောျမတီရဲ့ တာဝနျခံ ဆိုနာမီယာက ပွောပါတယျ။
“ ဒီရိုဟငျဂြာခရဈယာနျတှကေ သူတို့ ARSA အကွမျးဖကျသမားတှကေ ညမှာ ညသနျးခေါငျမှာလာပွီးသူတို့ အိမျတှေ မီးရှို့တယျ၊ နောကျပွီးမှ ခရဈယာနျရဲ့ဘုရားကြောငျးတဈခုက ဖကြျပဈလိုကျတယျ။ ဓါးနဲ့ ခုတျလိုကျတာပေါ့နောျ။ နောကျ သနေတျနဲ့ ၉ခကြျ သူတို့က သနေတျနဲ့ပဈလိုကျတယျ။ အဲဒီမှာ လူတောျတောျမြားမြား ဒဏျရဖွဈသှားတယျ။ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှမှာ Hospital မှာ လူ၁၂ယောကျလောကျ ဆေးကုသနတေယျ။ ၁၂ယောကျက သမေလား ရှငျမလား ပွောလို့ မရဘူး အခုထကျထိ ဆေးကုသနတေုနျးပဲ။ ကနြောျမှာ ဓါတျပုံတှဘောတှေ အားလုံးရှိတယျ။ video တှလေညျး ရှိတယျ။ ”
Cox’s Bazar ခရိုငျက အမညျမဖောျလိုတဲ့ ဒသေခံတဈယောကျကတော့ မနေ့ညက တိုကျခိုကျမှုကို ARSA အဖှဲ့တှကေ ဆောငျရှကျတာဖွဈကွောငျး၊ လောလောဆညျ လူ၈ယောကျ ဆေးရုံတကျနရေကွောငျးနဲ့ ခရဈယာနျဘာသာဝငျတှပေိုငျဆိုငျတဲ့ အဖိုးတနျပစ်စညျးတှနေဲ ကှနျပွူတာတှကေိုလညျး လုယကျသှားကွောငျး ပွောပါတယျ။
Kutupalong ဒုက်ခသညျစခနျးမှာနထေိုငျနသေူ တဈဦးကို ဆကျသှယျမေးမွနျးရာမှာတော့ ဒီသတငျးကို သူမကွားသိရကွောငျးနဲ့ စခနျးမှာ ခရဈယာနျတှေ မရှိကွောငျး အခုလို ပွောပါတယျ။
“ကနြောျကတော့ အခုထိ သတငျးတော့ မရသေးဘူး အကိုကွီး။ ဒုက်ခသညျ မှတျဆလငျလကျထဲမှာ ခရဈယာနျမရှိဘူး အကိုကွီး။ ”
မနေ့ညက ဖွဈပှားတဲ့ တိုကျခိုကျမှုဟာ ARSA အဖှဲ့တှကေ တိုကျခိုကျတာဖွဈကွောငျးကိုတော့ သီးခွားအတညျပွုခကြျ မရသေးပါဘူး။ ဒါကာမွို့က ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံဆိုငျရာ မွနျမာသံရုံးကို ဆကျသှယျမေးမွနျးရာမှာလညျး ဖုနျးလကျခံဖွဆေိုတာ မရှိခဲ့ပါဘူး။
“ ဒုက်ခသညျစခနျးမှာ ရိုဟငျဂြာခရဈယာနျတှကေိုလညျး ကမြ တှေ့ခဲ့ပါတယျ။ သူတို့ရဲ့ အနအေထားကအခကျခဲဆုံးအခွအေနမှောရှိပါတယျ။ ရခိုငျမှာတုနျးက မွနျမာအစိုးရရဲ့ ဘာသာရေးဖိနှိမျမှုကို ခံကွရသလို အခုအခါမှာတော့ စခနျးတှငျးမှာ အတူနသေူတှရေဲ့ အကွမျးဖကျမှုကို ခံနရေတယျလို့ သူတို့က ပွောပါတယျ။ ”
ရိုဟငျဂြာ ခရဈယာနျ ဒုက်ခသညျမြားဆိုငျရာ ကောျမတီက အဲဒီနေ့မှာ ထုတျပွနျခကြျမှာတော့ မစ်စယနျဟီးလီနဲ့အဖှဲ့က သူတို့တှကေို လာရောကျတှေ့ဆုံပွီး သူတို့အခကျအခဲတှကေို နားလညျတဲ့အတှကျ ကြေးဇူးတငျရှိကွောငျး ထုတျပွနျထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျမှာ၂၀၁၇ခုနှဈက ဖွဈပှားခဲ့တဲ့ ARSAအဖှဲ့ရဲ့ တိုကျခိုကျမှုတှကေို အစိုးရတပျမတောျက နှိပျနငျးခဲ့တဲ့နောကျ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျ ၇သိနျးလောကျဟာ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံဘကျကို ထှကျပွေးသှားခဲ့ပါတယျ။ သူတို့တှကေို ပွနျလညျလကျခံဖို့ နိုငျငံတကာက တိုကျတှနျးခဲ့ခြိနျမှာ မွနျမာအစိုးရက စိစဈလကျခံမှာဖွဈကွောငျး တုံ့ပွနျခဲ့ပမေဲ့ ရိုဟငျဂြာဆိုတဲ့အမညျကိုတော့ အသိအမှတျ မပွုပါဘူး။
