ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာ ဆယ္ေက်ာ္သက္ မိန္းကေလး တဦးကေတာ့ ကမၻာေပၚမွာ ပညာတတ္ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသမီး တဦး ျဖစ္ဖို႔ ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေလ႔လာလိုၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ဆႏၵျပင္းျပေနတဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ မိန္းကေလး တေယာက္အေၾကာင္း AP ေဆာင္းပါးကို မသိဂၤ ီထိုက္က တင္ျပေပးမွာပါ။
Khushi လို႔ အမ်ားက သိၾကတဲ႔ အသက္ ၁၉ ႏွစ္ အရြယ္ Rahima Akter က ရိုဟင္ဂ်ာ အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္းမွာ ရွားရွားပါးပါး အထက္တန္းေက်ာင္းၿပီးထားတဲ႔ မိန္းကေလးပါ။ အခုေတာ့ တကၠသိုလ္ တက္ဖို႔ စာတမ္း တခုကို ျပဳစုေနပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္းႀကီး အတြင္း တအိမ္တက္ဆင္းသြားၿပီး ျမန္မာဘက္က ထြက္ေျပးခဲ႔ရသူေတြရဲ႕ ကိုယ္တိုင္ေတြ႔ၾကံဳရတာေတြကို မွတ္တမ္းတင္ေနတာပါ။ ပညာ ဆက္သင္မယ့္ သူ႔ရဲ႕ အိပ္မက္ကို Rahima Akter က အခုလို ေျပာပါတယ္။
"ပညာသင္ရေတာ့ ကိုယ့္အေၾကာင္းကို ပိုၿပီး နားလည္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း က်မ အိမ္ေထာင္ မျပဳေသးတာပါ။ စခန္းထဲက က်မ သူငယ္ခ်င္းေတြဆိုရင္ ကေလးေတြ ၂ ေယာက္ သံုးေယာက္ ရေနၾကပါၿပီ။ သူတို႔ဘ၀က ဒီစခန္းထဲမွာပါဘဲ။ တခါတေလက်ေတာ့ ေယာက္်ားနဲ႔ စကားမ်ားလို႔ မေပ်ာ္မရႊင္ျဖစ္ၾက၊ တခါတေလက်ေတာ့လည္း ကေလးေတြေၾကာင့္ စိတ္ဒုကၡေရာက္ၾကရပါတယ္။သူတို႔ အတြက္ေရာ သူတို႔ ကေလးေတြ အတြက္ေရာ တိုးတက္ရာ တိုးတက္ေၾကာင္း မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ပညာသင္ၿပီးရင္ တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ က်မက ထင္ပါတယ္။"
ဒါေပမယ့္ ဒုကၡသည္ စခန္းတြင္းက ကေလးေတြ အတြက္ ပညာသင္ၾကားခြင့္ ရဖို႔က မလြယ္လွပါဘူး။ စခန္းတြင္းမွာ ဖြင့္ထားတဲ႔ ေက်ာင္းက ၅ တန္းေလာက္ထိဘဲ ပညာသင္ႏုိင္ၿပီး ေက်ာင္းအပ္တဲ႔ ကေလးအေရအတြက္ကလည္း နည္းပါတယ္။ ေက်ာင္းၿပီးတဲ႔ အထိ တက္ဖို႔ကေတာ့ အနီးက ၿမိဳ႕ေတြ ဒါမွမဟုတ္လည္း ေကာဇ္႔ဘဇားက ဘဂၤလားေဒရွ္႕ အထက္တန္းေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းအပ္ရမွာပါ။ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ေက်ာင္းေတြမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ တရား၀င္ ေက်ာင္းအပ္လို႔ မရသလို သြားေရး လာေရးကလည္း ကန္႔သတ္ခံထားရတာေၾကာင့္ ခက္ခဲပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း Akter က ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာကို ေဖ်ာက္ၿပီး ေကာဇ္႔ဘဇားက အထက္တန္းေက်ာင္းမွာ တက္ေရာက္ႏုိင္ဖို႔ ေက်ာင္းက တာ၀န္ရွိသူေတြကို လာဘ္ထိုးခဲ႔ရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ေက်ာင္းအပ္ဖို႔ထက္ အေဖကို နားခ်ဖို႔က ပိုခက္ခဲ႔တယ္လုိ႔လည္း Akter က ေျပာပါတယ္။
"က်မ စာမသင္ေတာ့ဖို႔ အေဖက တားပါတယ္။ အေဖက ေျပာတယ္ က်မ ေက်ာင္းတက္စရာမလိုဘူးတဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါက က်မတို႔ ထံုးတမ္းစဥ္လာျဖစ္ၿပီး ဒီလိုဘဲ လုပ္ရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ က်မျဖင့္ ငိုလိုက္ရတာ။ ၿပီးေတာ့ က်မ ပညာတတ္ခ်င္တယ္လို႔ မိဘေတြကို ေတာင္းေတာင္းပန္ပန္ ေျပာရပါတယ္။ က်မကို ယံုပါ။ ေက်ာင္းတက္ပါရေစ၊ တေန႔ ပညာတတ္ ျဖစ္ရပါမယ္လို႔ ေျပာရပါတယ္။"
Aktar ရဲ႕ မိခင္ကေတာ့ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ကို ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ ထြက္ေျပးခဲ႔သူ ဒုကၡသည္ တဦးလို႔ ေျပာပါတယ္။ မိခင္ျဖစ္သူ Minara Begum က ေက်ာင္းမတက္ဖူးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သမီးျဖစ္သူ ေက်ာင္းတက္ခြင့္ရေရး ေယာက္်ားကို နားခ်ခဲ႔ရသလို အသိုင္းအ၀ိုင္း အတြင္းက လူႀကီး သူမေတြနဲ႔လည္း အတိုက္အခံ ျဖစ္ခဲ႔ရတယ္လို႔ အခုလို ေျပာပါတယ္။
"မိန္းကေလးဆိုတာ ပညာေတြ သိပ္တတ္စရာ မလုိဘူးလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ပညာတတ္ေတာ့ေရာ ဘာလုပ္ရမွာလဲ မိန္းကေလးေတြ ဆိုတာ ထမင္းဟင္း ခ်က္တာဘဲ တတ္ဖို႔လိုတာလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ အပ်ိဳေပါက္ သမီးကို အေ၀းသြား စာသင္ခိုင္းတာ မေကာင္းမႈ ျဖစ္တယ္ အလႅာ အရွင္ျမတ္က ဒဏ္ခတ္လိမ့္မယ္လို႔ က်မတို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္းက လူႀကီးေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ အလႅာ အရွင္ျမတ္က ျပစ္ဒဏ္ခတ္မယ္ဆိုရင္လည္း ခတ္ပါေစလို႔ က်မ ျပန္ေျပာလိုက္ပါတယ္။ က်မတို႔ ပညာမတတ္ၾကလို႔ ဒုကၡသည္ အျဖစ္ကေန မလြတ္ေျမာက္ၾကတာပါ။ ပညာသင္ေပးလို႔ က်မ ကေလးေတြ ဘ၀ သာယာ ေျဖာင့္ျဖဴးမယ္ဆိုရင္ က်မက ဒါကို လုပ္မွာပါ။"
ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံတြင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြက ဒုကၡသည္ေတြ အျဖစ္ ေနထိုင္ေနရသလို ျမန္မာဘက္ကလည္း ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ႔ အသံုးအႏႈန္းကို လက္သင့္မခံတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံမဲ႔ေတြ ျဖစ္ေနၾကတာပါ။ သမီးေလးေယာက္ထဲက ၃ ေယာက္ကို ေက်ာင္းပို႔ထားၿပီး အငယ္ဆံုး သမီးနဲ႔ တဦးတည္းေသာ သားကိုလည္း ပညာတတ္ျဖစ္ဖို႔ မိခင္ ျဖစ္သူ Begum က ေမွ်ာ္လင့္ထားတာပါ။
"က်မတို႔က ရိုဟင္ဂ်ာေတြပါ။ က်မတို႔ ပိုင္တဲ႔ ေျမ မရွိပါဘူး။ အနာဂတ္ မရွိပါဘူး။ ေလွာင္အိမ္ထဲက ၾကက္ကေလးေတြနဲ႔ က်မတို႔ ဘ၀ အတူတူပါဘဲ။ ဥပမာ ေျပာရရင္ က်မတို႔ စိုက္ပ်ိဳးရာက ရလာတဲ႔ အသီးအပြင့္ကို က်မတို႔ ပိုင္တယ္လို႔ ေျပာခြင့္မရွိပါဘူး။ ဒီကေန ထြက္သြားလို႔ ေျပာရင္ သူတို႔ သြားေစခ်င္တဲ႔ ေနရာကို က်မတို႔ သြားရမွာပါ။ အိမ္လည္း မရွိပါဘူး၊ လံုျခံဳတဲ႔ ေနရာဆိုတာလည္း မရွိပါဘူး။ ကေလးေတြ အတြက္ အနာဂတ္လည္း မရွိပါဘူး။ ေနာက္ ၅ ႏွစ္ အၾကာမွာ Coz’s Bazar ကို ေရႊ႕ရမယ္လို႔ ေျပာရင္ က်မတို႔ ေရႊ႕ရမွာပါ။ က်မတို႔ အတြက္ လံုျခံဳမႈဆိုတာလည္း မရွိပါဘူး။"
တကၠသိုလ္ ၀င္ခြင့္ အတြက္ စာတမ္းျပဳစုေနတဲ႔ Rahima Akter က အခုေတာ့ ႏုိင္ငံျခား သတင္းေထာက္ေတြ၊ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြကို စကားျပန္လုပ္ေပးေနတာပါ။ ဒါ႔အျပင္ ညီမျဖစ္သူေတြကိုလည္း စာသင္ေပးေနတာပါ။ သူ႔ညီမေတြ ေမာင္ေတြကုိလည္း စာႀကိဳးစားေစခ်င္ေနတဲ႔ Akter က အနာဂတ္မွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေလ႔လာလိုတယ္လို႔ ေျပာဆိုပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြက ဘာေၾကာင့္ အခုလို အေျခအေနနဲ႔ ဒုကၡေရာက္ေနၾကသလဲ၊ ရိုဟင္ဂ်ာေတြလို လူေတြမွာ ဘာအခြင္႔အေရးေတြ ရွိသလဲ သိလိုတယ္လို႔လည္း Akter က ေျပာဆိုၿပီး တခ်ိန္မွာေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ဖို႔ကိုလည္း ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။
