( Zawgyi / Unicode)
အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံမှာ ကြားကာလအုပ်ချုပ်ရေးအတွက် ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံ အခြေခံစည်းမျဉ်းကို ယာယီအဖြစ် ၁၉၆၄ ခုနှစ်ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံခြေခံစည်းမျဉ်းထဲက ဥပဒေတွေ ကိုပြန်လည်အသုံးပြုမယ်လို့ တာလီဘန်တွေက ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။
တာလီဘန်အစိုးရ ယာယီ တရားရေးဝန်ကြီး Abdul Sharaee က တရုတ်သံအမတ်ကြီး နဲ့တွေ့ဆုံစဉ်ပြောကြားခဲ့တာပါ။
အစ္စလာမ္မစ် အစိုးရက ရှားဘုရင်လက်ထက်က ဖွဲ့စည်းပုံစည်းမျဉ်းကို အကောင်အထည်ဖေါ် ကျင့်သုံးမှာဖြစ်ပြီး ဒီဖွဲ့စည်းပုံဟာ အစ္စလာမ္မစ် ရှာရီယာ ဥပဒေတွေနဲ့ဆန့်ကျင်မှုမဖြစ်ဘူးလို့ တရားရေးဝန်ကြီးကပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ရှာရီယာ ဥပဒေနဲ့ အစ္စလာမ္မစ် အုပ်ချုပ်ရေးကို မဆန့်ကျင်တဲ့ နိုင်ငံတကာဥပဒေတွေ၊ ပြဌာန်းချက်တွေကိုလည်း လေးစားလိုက်နာ သွားမှာဖြစ်တယ်လို့ တရားရေးဝန်ကြီး Sharaee ကပြောဆိုပါတယ်။
ရှားဘုရင်လက်ထက် ဖွဲ့စည်းပုံထဲမှာ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးတွေ အဖြစ် မဲပေးခွင့်နဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ဦးဆောင်ပါဝင်နိုင်ဖို့ ဆိုတဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို အာမခံ ပေးထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီအချက်တွေကို ထုတ်ယူ အသုံးပြု၊ မပြု ဆိုတာကိုတော့ တာလီဘန် တရားရေးဝန်ကြီးက ပြောဆိုခဲ့ခြင်းမရှိပါဘူး။
၁၉၆၄ ခုနှစ် ရှားဘုရင်လက်ထက်မှာ အတည်ပြုပြဌာန်းခဲ့တဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံစည်းမျဉ်းဟာ ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီ စနစ်ကို အကောင်အထည်ဖေါ်ခဲ့ပါတယ်။
ဒါပေမယ့်လည်း လူအခွင့်အရေးလှုပ်ရှားတဲ့ အဖွဲ့တွေကတော့ စိုးရိမ်နေပြီး အာဖဂန်မှာ အပြစ်ပေး သတ်ဖြတ်တာတွေ၊ ခြေတွေလက်တွေဖြတ် အပြစ်ပေးတာတွေ ပြန်လာလိမ့်ဦးမယ်လို့ အဖွဲ့အစည်းတခုရဲ့ ခေါင်းဆောင်တဦးကတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ် အတွင်း ကပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် တနင်္လာနေ့တုန်းကတော့ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Jalina Porter ကတော့ အာဖဂန်ရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးအခြေနေတွေကို လွန်စွာမှ စိုးရိမ်မကင်းဖြစ်မိကြောင်းနဲ့ အာဖဂန်မှ ာဘယ်အစိုးရ မဆို အခြေခံလူ့အခွင့်အရေးတွေ၊ လွတ်လပ်စွာဖေါ်ပြခွင့်အပါအဝင် အခြေခံလွတ်လပ်ခွင့်တွေ၊ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးတွေကို လေးစားလိုက်နာဖို့အတွက် အမေရိကန်အစိုးရနဲ့နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက အလေးအနက်ထားကြောင်း ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
(Unicode)
၁၉၆၄ ဘုရငျစနဈဖှဲ့စညျးပုံ တစိတျတပိုငျးကို တာလီဘနျအုပျခြုပျရေးမှာ ပွနျသုံးမညျ
အာဖဂနျနစ်စတနျနိုငျငံမှာ ကွားကာလအုပျခြုပျရေးအတှကျ ဖှဲ့စညျးအုပျခြုပျပုံ အခွခေံစညျးမဉြျးကို ယာယီအဖွဈ ၁၉၆၄ ခုနှဈဖှဲ့စညျးအုပျခြုပျပုံခွခေံစညျးမဉြျးထဲက ဥပဒတှေေ ကိုပွနျလညျအသုံးပွုမယျလို့ တာလီဘနျတှကေ ပွောဆိုလိုကျပါတယျ။
တာလီဘနျအစိုးရ ယာယီ တရားရေးဝနျကွီး Abdul Sharaee က တရုတျသံအမတျကွီး နဲ့တှေ့ဆုံစဉျပွောကွားခဲ့တာပါ။
အစ်စလာမ်မဈ အစိုးရက ရှားဘုရငျလကျထကျက ဖှဲ့စညျးပုံစညျးမဉြျးကို အကောငျအထညျဖေါျ ကငြ့ျသုံးမှာဖွဈပွီး ဒီဖှဲ့စညျးပုံဟာ အစ်စလာမ်မဈ ရှာရီယာ ဥပဒတှေနေဲ့ဆန့ျကငြျမှုမဖွဈဘူးလို့ တရားရေးဝနျကွီးကပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ ရှာရီယာ ဥပဒနေဲ့ အစ်စလာမ်မဈ အုပျခြုပျရေးကို မဆန့ျကငြျတဲ့ နိုငျငံတကာဥပဒတှေေ၊ ပွဌာနျးခကြျတှကေိုလညျး လေးစားလိုကျနာ သှားမှာဖွဈတယျလို့ တရားရေးဝနျကွီး Sharaee ကပွောဆိုပါတယျ။
ရှားဘုရငျလကျထကျ ဖှဲ့စညျးပုံထဲမှာ အမြိုးသမီးအခှင့ျအရေးတှေ အဖွဈ မဲပေးခှင့ျနဲ့ နိုငျငံရေးမှာ ဦးဆောငျပါဝငျနိုငျဖို့ ဆိုတဲ့ အခှင့ျအရေးတှကေို အာမခံ ပေးထားပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ ဒီအခကြျတှကေို ထုတျယူ အသုံးပွု၊ မပွု ဆိုတာကိုတော့ တာလီဘနျ တရားရေးဝနျကွီးက ပွောဆိုခဲ့ခွငျးမရှိပါဘူး။
၁၉၆၄ ခုနှဈ ရှားဘုရငျလကျထကျမှာ အတညျပွုပွဌာနျးခဲ့တဲ့ ဖှဲ့စညျးပုံ အခွခေံစညျးမဉြျးဟာ ပါလီမနျဒီမိုကရစေီ စနဈကို အကောငျအထညျဖေါျခဲ့ပါတယျ။
ဒါပမေယ့ျလညျး လူအခှင့ျအရေးလှုပျရှားတဲ့ အဖှဲ့တှကေတော့ စိုးရိမျနပွေီး အာဖဂနျမှာ အပွဈပေး သတျဖွတျတာတှေ၊ ခွတှေလေကျတှဖွေတျ အပွဈပေးတာတှေ ပွနျလာလိမ့ျဦးမယျလို့ အဖှဲ့အစညျးတခုရဲ့ ခေါငျးဆောငျတဦးကတော့ ပွီးခဲ့တဲ့ သီတငျးပတျ အတှငျး ကပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ တနငျ်လာနေ့တုနျးကတော့ အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာန ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ Jalina Porter ကတော့ အာဖဂနျရဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးအခွနေတှေကေို လှနျစှာမှ စိုးရိမျမကငျးဖွဈမိကွောငျးနဲ့ အာဖဂနျမှ ာဘယျအစိုးရ မဆို အခွခေံလူ့အခှင့ျအရေးတှေ၊ လှတျလပျစှာဖေါျပွခှင့ျအပါအဝငျ အခွခေံလှတျလပျခှင့ျတှေ၊ အမြိုးသမီးအခှင့ျအရေးတှကေို လေးစားလိုကျနာဖို့အတှကျ အမရေိကနျအစိုးရနဲ့နိုငျငံတကာအသိုငျးအဝိုငျးက အလေးအနကျထားကွောငျး ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။