(Zawgyi / Unicode)
COVID-19 ကူးစက်မှု မြင့်မားနေဆဲ ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်း အသွားအလာ ကန့်သတ်မှု ရှိနေသလို စီးပွားရေးလုပ်ငန်း အတော်များများလည်း ပုံမှန်ပြန်ပြီး မလည်ပတ်နိုင်သေးတဲ့အတွက် သာမန် လက်လုပ်လက်စား ပြည်သူတွေ အကျပ်အတည်းနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတာကြောင့် ပရဟိတအဖွဲ့တွေကေ ကူညီထောက်ပံ့နေကြတဲ့အကြောင်း AFP သတင်းတပုဒ်ကို အခြေခံပြီး ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင် စုစည်းတင်ပြထားပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းတပတ်ကို ပြန်ကြည့်ရင် မြန်မာနိုင်ငံတွင်း ကိုဗစ်ကူးစက်မှုက နေ့စဉ်လိုလို ၁,၀၀၀ ကျော်အထက်မှာရှိပြီး အများစုဟာ ရန်ကုန်တိုင်းထဲက ဖြစ်ပါတယ်။ စီးပွားရေး လည်ပတ်နေရအောင်လို့ စက်ရုံ အလုပ်ရုံတချို့ကို အစိုးရက ပြန်ဖွင့်ပေးခဲ့ပေမယ့် ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်း အပါအဝင် လုပ်ငန်းအများစုကတော့ ရပ်ဆိုင်းနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလို လုပ်ငန်းတွေ ရပ်ထားရလို့ မိသားစု နေ့စဉ် စားသောက်ရေး အခက်ကြုံလာတာကြောင့် ဒီကပ်ရောဂါဆိုးကြီး အမြန်ပြီးဆုံးဖို့ ဆုတောင်းနေရတယ်လို့ ရန်ကုန်မြို့ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းခွင်တခုက အလုပ်သမ ဒေါ်အေးအေးအောင်က ပြောပါတယ်။
“ကျမတို့ကတော့ ဒီဟာကို အမြန်ဆုံးပြီးပါစေလို့ပဲ ဆုတောင်းတာပေါ့။ ကလေးငယ်လေးတွေလည်း ရှိတဲ့အခါကြတော့ စားရေးသောက်ရေး နေရေးထိုင်ရေး ဒုက္ခရောက်နေတဲ့အတွက် Lockdown လည်း မြန်မြန်ပြီးပါစေ၊ အလုပ်ကလေးတွေလည်း အမြန်ဆုံးပွင့်ပါစေလို့ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ဆုတောင်းနေရတာပဲ။”
SEE ALSO: ကိုဗစ်ကာလ စီးပွားရေးနာလန်ထူဖို့ ကာကွယ်ရေးလိုအပ်ချက်တွေနဲ့အညီ စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံတွေ အမြန်ဆုံးဖွင့်ဖို့ လိုအပ်ရန်ကုန်မြို့ ဆင်ခြေဖုံးမှာနေကြတဲ့ ဆင်းရဲသား မိသားစုတွေကတော့ နဂိုကမှ တနေ့လုပ် တနေ့စား အခြေအနေကနေ ကိုဗစ်ကြောင့် အလုပ်လက်မဲ့အဖြစ်ကို ရောက်သွားကြပြီး တချို့ဆိုရင် ကိုယ့်ကိုယ်ကို သေကြောင်းကြံသွားသူတွေတောင် ရှိလာပါတယ်။
၃ လသားအရွယ် ကလေးတဦးရှိတဲ့ မိခင် မခိုင်သဇင်မြင့်ကတော့ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်သားဖြစ်ခဲ့တဲ့ သူ့ခင်ပွန်းဖြစ်သူ ကိုဇင်နိုင်ထွန်းဟာ အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်ပြီး ကြံရာမရတဲ့အဆုံး အောက်တိုဘာလဆန်းပိုင်းမှာ အဆုံးစီရင်သွားတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“မင်းလည်း ထမင်းမငတ်စေရပါဘူးတဲ့၊ ကလေးလည်း အရင်အတိုင်းလေးပဲ ပြန်လည်ပတ်စေရမယ်၊ နို့မှုန့်တွေ ဘာတွေကအစ အခက်အခဲ မဖြစ်အောင်လို့ ငါသေရင်သေပါစေ၊ နင့်ကိုလုပ်ကျွေးပါမယ်တဲ့။ Lockdown တွေ စမချခင်လောက်ကတည်းက သိပ်ပြီးတော့ အလုပ်က မသွားရတော့ဘူး။ ဒီ့ပြင် အဝေးကြီးတွေ မသွားရဘဲ ဒီရပ်ကွက်ထဲမှာပဲ လုပ်ပါသေးတယ်။ ဒီဘက်ကိုပါ Lockdown ချလိုက်တော့ အုတ်ကား သဲကားတွေ ဝင်လို့မရတော့ဘူးဆိုတော့ အဲဒီမှာ လုပ်ငန်းက လုံးဝ ပြတ်သွားတာပါပဲ။ အခု ဒီကလေးလေးမှာ နို့မှုန့်တွေ ဆေးကအစ လိုအပ်တဲ့အချိန် ဖြစ်လာတဲ့အခါကျတော့ အဲလိုမျိုးလုပ်သွားလား ညီမ တွေးတာပေါ့။ အဲဒါကျတော့ ညီမ အတိအကျတော့ မသိဘူးပေါ့။”
ဒီလို အကျပ်အတည်း ရင်ဆိုင်နေရသူတွေ စားနပ်ရိက္ခာ အကူအညီရအောင်လို့ ပြည်သူမှပြည်သူသို့ လှူဒါန်းခြင်း အစီအစဉ်နဲ့ ကူညီဆောင်ရွက်နေသူကတော့ တောင်ဒဂုံမြို့နယ်က ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးညီညီ ဖြစ်ပါတယ်။
“ဒီရက်ပိုင်းအတွင်းမှာ ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုပေါင်းက တရက်ကို မရှိဘူးဆိုရင် ၁၅၀ နဲ့ ၂၀၀ ကြားရှိပါတယ်။ မျှဝေပေးခြင်းဆိုင်ရာမှာလည်း အိမ်ထောင်စု ၄,၀၀၀၊ ၄,၅၀၀ ဝန်းကျင်လောက်ကို မျှဝေပေးနိုင်ခဲ့ပါပြီ။”
ဒီလို လှူဒါန်းမှုတွေ ရှိလာတာကြောင့် နေ့စဉ်ဘဝ အခက်ကြုံနေတဲ့ အခြားသူတွေလည်း သူ့ခင်ပွန်းသည်လို အဖြစ်ဆိုးမျိုး မကြုံပါစေနဲ့လို့ မခိုင်သဇင်မြင့်က ဆန္ဒပြုပါတယ်။
“အခု ဒီလို အဖွဲ့အစည်းတွေ ရှိတယ်၊ ဒုက္ခမရောက်ဘူး၊ ဒါပေမယ့် ရေရှည်အတွက်တော့ မစဉ်းစားဘဲနဲ့ အဲဒီလိုမျိုး မလုပ်စေချင်ဘူးပေါ့။ ဒီအခိုက်အတန့် ခနမှာတော့ လူတိုင်းက ဒုက္ခတွေ ခံနေရတာပါ။ ဒီ့အတွက်ကြောင့် အဲဒီလိုမျိုးတွေတော့ မလုပ်စေချင်ပါဘူး။”
SEE ALSO: ရန်ကုန် ကိုဗစ်ကူးစက်မှု ပေါ့ဆလို့မရသေးကိုဗစ်ကူးစက်မှုတွေ မြန်မာနိုင်ငံမှာ မတ်လက စတွေ့ခဲ့ရပေမယ့် ကူးစက်သေဆုံးမှု နည်းခဲ့ပြီး သြဂုတ်လလယ်လောက်ကစလို့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ပြည်တွင်းကူးစက်မှုတွေ စရှိလာရာက အခုဆိုရင် တပြည်လုံးမှာ ကိုဗစ်ကူးစက်ခဲ့သူပေါင်း ၄၃,၀၀၀ ဝန်းကျင်နဲ့ သေဆုံးသူက ၁,၁၀၀ ဝန်းကျင်မှာ ရှိပါတယ်။ ကူးစက်သူအားလုံးရဲ့ သုံးပုံနှစ်ပုံက လူဦးရေ ၇ သန်းဝန်းကျင်ရှိတဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းက ဖြစ်ပါတယ်။
ကမ္ဘာ့ အခြားနိုင်ငံတွေမှာလိုပဲ ကိုဗစ်ကူးစက်မှု အရှိန်က ရပ်သွားဦးမှာ မဟုတ်တာကြောင့် စားသောက်ရေး အခက်ကြုံနေသူတွေကို တတ်နိုင်သမျှ အကူအညီတွေ ဆက်ပေးသွားမယ်လို့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးညီညီက ပြောပါတယ်။
“ကိုဗစ်ကာလ ပြီးတဲ့အခါမှာလည်း ကျနော်တို့ရဲ့ အခြေခံပြည်သူတွေက ယိုင်နဲ့နဲ့နဲ့ ပြန်ထရမယ့် အခြေအနေ ရှိတယ်။ အဲဒီလို အခြေအနေမျိုးတွေကိုလည်း ဆက်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ တတ်နိုင်သလောက် တည့်မတ်သွားအောင်လို့ စားနပ်ရိက္ခာတွေ ပံ့ပိုးသွားဖို့လည်း ပြည်သူသာအဓိက အစီအစဉ် အနေနဲ့ ရှိနေပါတယ်။”
ပြည်သူသာအဓိက ပရဟိတအဖွဲ့ကလည်း ခက်ခဲနေသူတွေလက်ထဲ စားနပ်ရိက္ခာတွေ လိုက်လံ ဝေငှပေးနေပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကြောင့် စိုးရိမ်မှုရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး အသွားအလာ ကန့်သတ်မှု ရှိနေသေးပေမယ့် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက် ရွေးကောက်ပွဲကိုတော့ ရက်မရွှေ့ဘဲ ကျင်းပသွားမယ်လို့ အစိုးရတာဝန်ရှိသူတွေက ပြောထားပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ကိုဗစ် ကန့်သတ်မှုတွေကြောင့် လက်လုပ်လက်စားတို့ အခက်ကြုံ
----------------------------------
(Unicode)
ကိုဗဈ ကန့ျသတျမှုတှကွေောင့ျ လကျလုပျလကျစားတို့ အခကျကွုံ
COVID-19 ကူးစကျမှု မွင့ျမားနဆေဲ ရနျကုနျတိုငျးအတှငျး အသှားအလာ ကန့ျသတျမှု ရှိနသေလို စီးပှားရေးလုပျငနျး အတောျမြားမြားလညျး ပုံမှနျပွနျပွီး မလညျပတျနိုငျသေးတဲ့အတှကျ သာမနျ လကျလုပျလကျစား ပွညျသူတှေ အကပြျအတညျးနဲ့ ရငျဆိုငျနရေတာကွောင့ျ ပရဟိတအဖှဲ့တှကေေ ကူညီထောကျပံ့နကွေတဲ့အကွောငျး AFP သတငျးတပုဒျကို အခွခေံပွီး ကိုဉာဏျဝငျးအောငျ စုစညျးတငျပွထားပါတယျ။
SEE ALSO: မြန်မာ ကိုဗစ်ဓာတ်ခွဲအတည်ပြု စုစုပေါင်း ၄၃,၇၈၈ ဦး၊ သေဆုံး ၁,၀၆၆ ဦးပွီးခဲ့တဲ့ သီတငျးတပတျကို ပွနျကွည့ျရငျ မွနျမာနိုငျငံတှငျး ကိုဗဈကူးစကျမှုက နေ့စဉျလိုလို ၁,၀၀၀ ကြောျအထကျမှာရှိပွီး အမြားစုဟာ ရနျကုနျတိုငျးထဲက ဖွဈပါတယျ။ စီးပှားရေး လညျပတျနရေအောငျလို့ စကျရုံ အလုပျရုံတခြို့ကို အစိုးရက ပွနျဖှင့ျပေးခဲ့ပမေယ့ျ ဆောကျလုပျရေးလုပျငနျး အပါအဝငျ လုပျငနျးအမြားစုကတော့ ရပျဆိုငျးနဆေဲ ဖွဈပါတယျ။
ဒီလို လုပျငနျးတှေ ရပျထားရလို့ မိသားစု နေ့စဉျ စားသောကျရေး အခကျကွုံလာတာကွောင့ျ ဒီကပျရောဂါဆိုးကွီး အမွနျပွီးဆုံးဖို့ ဆုတောငျးနရေတယျလို့ ရနျကုနျမွို့ ဆောကျလုပျရေးလုပျငနျးခှငျတခုက အလုပျသမ ဒေါျအေးအေးအောငျက ပွောပါတယျ။
“ကမြတို့ကတော့ ဒီဟာကို အမွနျဆုံးပွီးပါစလေို့ပဲ ဆုတောငျးတာပေါ့။ ကလေးငယျလေးတှလေညျး ရှိတဲ့အခါကွတော့ စားရေးသောကျရေး နရေေးထိုငျရေး ဒုက်ခရောကျနတေဲ့အတှကျ Lockdown လညျး မွနျမွနျပွီးပါစေ၊ အလုပျကလေးတှလေညျး အမွနျဆုံးပှင့ျပါစလေို့ နေ့စဉျနဲ့အမြှ ဆုတောငျးနရေတာပဲ။”
ရနျကုနျမွို့ ဆငျခွဖေုံးမှာနကွေတဲ့ ဆငျးရဲသား မိသားစုတှကေတော့ နဂိုကမှ တနေ့လုပျ တနေ့စား အခွအေနကေနေ ကိုဗဈကွောင့ျ အလုပျလကျမဲ့အဖွဈကို ရောကျသှားကွပွီး တခြို့ဆိုရငျ ကိုယ့ျကိုယျကို သကွေောငျးကွံသှားသူတှတေောငျ ရှိလာပါတယျ။
၃ လသားအရှယျ ကလေးတဦးရှိတဲ့ မိခငျ မခိုငျသဇငျမွင့ျကတော့ ဆောကျလုပျရေးလုပျသားဖွဈခဲ့တဲ့ သူ့ခငျပှနျးဖွဈသူ ကိုဇငျနိုငျထှနျးဟာ အလုပျလကျမဲ့ဖွဈပွီး ကွံရာမရတဲ့အဆုံး အောကျတိုဘာလဆနျးပိုငျးမှာ အဆုံးစီရငျသှားတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“မငျးလညျး ထမငျးမငတျစရေပါဘူးတဲ့၊ ကလေးလညျး အရငျအတိုငျးလေးပဲ ပွနျလညျပတျစရေမယျ၊ နို့မှုန့ျတှေ ဘာတှကေအစ အခကျအခဲ မဖွဈအောငျလို့ ငါသရေငျသပေါစေ၊ နင့ျကိုလုပျကြှေးပါမယျတဲ့။ Lockdown တှေ စမခခြငျလောကျကတညျးက သိပျပွီးတော့ အလုပျက မသှားရတော့ဘူး။ ဒီ့ပွငျ အဝေးကွီးတှေ မသှားရဘဲ ဒီရပျကှကျထဲမှာပဲ လုပျပါသေးတယျ။ ဒီဘကျကိုပါ Lockdown ခလြိုကျတော့ အုတျကား သဲကားတှေ ဝငျလို့မရတော့ဘူးဆိုတော့ အဲဒီမှာ လုပျငနျးက လုံးဝ ပွတျသှားတာပါပဲ။ အခု ဒီကလေးလေးမှာ နို့မှုန့ျတှေ ဆေးကအစ လိုအပျတဲ့အခြိနျ ဖွဈလာတဲ့အခါကတြော့ အဲလိုမြိုးလုပျသှားလား ညီမ တှေးတာပေါ့။ အဲဒါကတြော့ ညီမ အတိအကတြော့ မသိဘူးပေါ့။”
ဒီလို အကပြျအတညျး ရငျဆိုငျနရေသူတှေ စားနပျရိက်ခာ အကူအညီရအောငျလို့ ပွညျသူမှပွညျသူသို့ လှူဒါနျးခွငျး အစီအစဉျနဲ့ ကူညီဆောငျရှကျနသေူကတော့ တောငျဒဂုံမွို့နယျက ရနျကုနျတိုငျးဒသေကွီး လှှတျတောျကိုယျစားလှယျ ဦးညီညီ ဖွဈပါတယျ။
“ဒီရကျပိုငျးအတှငျးမှာ ဖုနျးခေါျဆိုမှုပေါငျးက တရကျကို မရှိဘူးဆိုရငျ ၁၅၀ နဲ့ ၂၀၀ ကွားရှိပါတယျ။ မြှဝပေေးခွငျးဆိုငျရာမှာလညျး အိမျထောငျစု ၄,၀၀၀၊ ၄,၅၀၀ ဝနျးကငြျလောကျကို မြှဝပေေးနိုငျခဲ့ပါပွီ။”
ဒီလို လှူဒါနျးမှုတှေ ရှိလာတာကွောင့ျ နေ့စဉျဘဝ အခကျကွုံနတေဲ့ အခွားသူတှလေညျး သူ့ခငျပှနျးသညျလို အဖွဈဆိုးမြိုး မကွုံပါစနေဲ့လို့ မခိုငျသဇငျမွင့ျက ဆန်ဒပွုပါတယျ။
“အခု ဒီလို အဖှဲ့အစညျးတှေ ရှိတယျ၊ ဒုက်ခမရောကျဘူး၊ ဒါပမေယ့ျ ရရှေညျအတှကျတော့ မစဉျးစားဘဲနဲ့ အဲဒီလိုမြိုး မလုပျစခေငြျဘူးပေါ့။ ဒီအခိုကျအတန့ျ ခနမှာတော့ လူတိုငျးက ဒုက်ခတှေ ခံနရေတာပါ။ ဒီ့အတှကျကွောင့ျ အဲဒီလိုမြိုးတှတေော့ မလုပျစခေငြျပါဘူး။”
ကိုဗဈကူးစကျမှုတှေ မွနျမာနိုငျငံမှာ မတျလက စတှေ့ခဲ့ရပမေယ့ျ ကူးစကျသဆေုံးမှု နညျးခဲ့ပွီး သွဂုတျလလယျလောကျကစလို့ ရခိုငျပွညျနယျမှာ ပွညျတှငျးကူးစကျမှုတှေ စရှိလာရာက အခုဆိုရငျ တပွညျလုံးမှာ ကိုဗဈကူးစကျခဲ့သူပေါငျး ၄၃,၀၀၀ ဝနျးကငြျနဲ့ သဆေုံးသူက ၁,၁၀၀ ဝနျးကငြျမှာ ရှိပါတယျ။ ကူးစကျသူအားလုံးရဲ့ သုံးပုံနှဈပုံက လူဦးရေ ၇ သနျးဝနျးကငြျရှိတဲ့ ရနျကုနျတိုငျးက ဖွဈပါတယျ။
SEE ALSO: ရန်ကုန်မှာ ကိုဗစ်ရောဂါ ပြင်းပြင်းထန်ထန်ခံစားရသူ အရေအတွက် များလာကမ်ဘာ့ အခွားနိုငျငံတှမှောလိုပဲ ကိုဗဈကူးစကျမှု အရှိနျက ရပျသှားဦးမှာ မဟုတျတာကွောင့ျ စားသောကျရေး အခကျကွုံနသေူတှကေို တတျနိုငျသမြှ အကူအညီတှေ ဆကျပေးသှားမယျလို့ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျ ဦးညီညီက ပွောပါတယျ။
“ကိုဗဈကာလ ပွီးတဲ့အခါမှာလညျး ကနြောျတို့ရဲ့ အခွခေံပွညျသူတှကေ ယိုငျနဲ့နဲ့နဲ့ ပွနျထရမယ့ျ အခွအေနေ ရှိတယျ။ အဲဒီလို အခွအေနမြေိုးတှကေိုလညျး ဆကျပွီးတော့ ကနြောျတို့ တတျနိုငျသလောကျ တည့ျမတျသှားအောငျလို့ စားနပျရိက်ခာတှေ ပံ့ပိုးသှားဖို့လညျး ပွညျသူသာအဓိက အစီအစဉျ အနနေဲ့ ရှိနပေါတယျ။”
ပွညျသူသာအဓိက ပရဟိတအဖှဲ့ကလညျး ခကျခဲနသေူတှလေကျထဲ စားနပျရိက်ခာတှေ လိုကျလံ ဝငှေပေးနပေါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ ကိုဗဈကွောင့ျ စိုးရိမျမှုရှိနဆေဲဖွဈပွီး အသှားအလာ ကန့ျသတျမှု ရှိနသေေးပမေယ့ျ နိုဝငျဘာလ ၈ ရကျ ရှေးကောကျပှဲကိုတော့ ရကျမရှှေ့ဘဲ ကငြျးပသှားမယျလို့ အစိုးရတာဝနျရှိသူတှကေ ပွောထားပါတယျ။