ဒီမိုကရက် သမ္မတလောင်းရွေးကောက်ပွဲနှင့် အမေရိကန်နေ မြန်မာတချို့ ရပ်တည်မှု

South Carolina မဲဆန္ဒရှင်များ မဲထည့်နေစဉ် (ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၉ ရက် ၂၀၂၀) (AP Photo/Matt Rourke)

(Zawgyi/Unicode)

ဒီကနေ့ အင်္ဂါနေ့ Super Tuesday လို့ခေါ်တဲ့ ဒီမိုကရက်သမ္မတလောင်း ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဘယ်သူတွေ အားသာနေသလဲ၊ သမ္မတ Trump ကိုယှဉ်ပြိုင်မယ့်သူတွေရဲ့ အလားအလာဘယ်လိုရှိနေလဲ။ မြန်မာနွယ်ဖွားတွေရဲ့ အမြင်တချို့ကို ကြည့်ကြရအောင်ပါ။

ပြည်နယ်ပေါင်း ၁၄ ခုမှာ ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မယ့် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီရဲ့ နောက်ဆုံး သမ္မတလောင်း အမည်စာရင်းတွေကတော့ Bernie Sanders, Joe Biden, Elizabeth Warren နဲ့ Mike Bloomberg တို့ဖြစ်ပါတယ်။ မအင်ကြင်းနိုင်က ဆက်လက်တင်ပြမှာပါ။

ဒီမိုကရက်သမ္မတလောင်းတွေထဲ Bernie Sanders က တနိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာအရ ထိပ်ကပြေးနေတာပါ။ ဒါပေမယ့် ဒီကနေ့ ဗာဂျီးနီးယားပြည်နယ်က ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဝင်ရောက်မဲပေးမယ့် ကိုဖိုးဉာဏ်ရဲ့ အမြင်ကတော့

“မနေ့က Buttigieg နုတ်ထွက်သွားတာရယ် ၊ ဟိုတနေ့က South Carolina မှာ Biden နိုင်သွားတာရယ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ Democratic primary က နည်းနည်းအပြောင်းအလဲဖြစ်မယ်ထင်တယ်။ တောက်လောက်ကတော့ Bernie Sanders ကတော့ အရှေ့ပိုင်းမှာ အရမ်းမဲသာနေတယ်၊အရမ်းရှေ့ပြေးနိုင်တယ်လို့ ပြောဆိုကြတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အထူးသဖြင့် moderate ဖြစ်တဲ့လူတွေက တော်တော်များနေတယ်။ အဲဒီအခါကျတော့ မဲကွဲတယ်လို့ ပြောလို့ရမှာပေါ့။ လောလောဆည်မှာ အထူးသဖြင့် Buttigieg သူထွက်သွားတာက စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းတယ်ပေါ့။ ကျနော်ထင်တယ် လောလောဆည် Poll တွေကတော့ မသိရသေးဘူး။ ဒါပေမယ့် သိရသလောက်ကတော့ Biden က အရင်ကထက်စာရင် ပိုပြီးတော့ အခြေအနေကောင်းလာမယ် ပိုပြီးတော့ ပြိုင်ဆိုင်မှုက ပိုပြီး ပြင်းထန်လာမယ်နဲ့ တူတယ်။ ဒါပေမယ့် တခုရှိနေသေးတာက poll တွေထဲမှာ Mike Bloomberg ကတော့ အနည်းဆုံးတော့ ဒုတိယနေရာ ၊ တတိယနေရာကနေ လိုက်နေတော့ စိတ်ဝင်စားဖို့တော့ ကောင်းပါတယ်။

မေး။ ။ လက်ရှိ ဗာဂျီးနီးယားပြည်နယ်မှာ ဘယ်သူ မဲနိုင်ဖို့ အလားအလာ များနေလဲလို့ မြင်လဲ။

ဖြေ။ ။ လောလောဆည်မှာ ဒီမနက် ကျနော်ကြည့်ရသလောက်ကတော့ ကျနော်ထင်တယ် ဒါက နောက်ဆုံး Buttigieg ထွက်ပြီးတော့မှ ထုတ်တာလို့ ထင်တယ်။ လောလောဆယ် Biden က ဖြစ်နိုင်ခြေ ၃၆.၅ Bernie Sanders က ၃၄.၃ ဆိုပြီးတော့ အခုနောက်ဆုံး ရလဒ်တွေကတော့ အဲလိုမျိုး သူတို့ပြောထားတယ်။ ဒါဆိုတော့ ပြောရခက်တယ်။ မနေ့ကမှ အပြောင်းအလဲဖြစ်သွားတဲ့အတွက် လူအတော်များများက အရင်တုန်းကဆိုရင် Bernie Sanders ကို မကြိုက်ဘူး Buttigieg ကိုပေးရမလား Biden ကိုပေးရမလား Mike Bloomberg ကို ပဲ ပေးရမလား စဉ်းစားစရာတွေ အရမ်းဖြစ်တယ်။”

ဒီမိုကရက်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေရဲ့ နောက်ဆုံးစကားစစ်ထိုးပွဲ သတင်းကို ဖတ်ရှုနိုင်ပါပြီ။

နယူးရောက်ပြည်နယ် ဘာဖဲလိုးမြို့က ကိုမင်းနိုင်ကတော့ Joe Biden ကိုမဲပေးဖို့ ရှိနေပြီး၊ ဘာကြောင့် မဲပေးမှာလဲ ဆိုတာကို အခုလို ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။

“ ဒီမိုကရက် သမ္မတလောင်းတွေထဲကတော့ ကျနော်ကြိုက်တာကတော့ Joe Biden ။ ဘာဖြစ်လို့ Joe Biden ကိုကြိုက်သလဲဆိုတော့ သူ့မှာက အရင် သမ္မတ အိုဘားမားနဲ့ တွဲပြီးလုပ်ခဲ့တဲ့ အတွေ့အကြုံတွေရှိတယ်။ Bernie Sanders လည်းကောင်းပါတယ်။ ကောင်းတယ်ဆိုတာကတော့ တဘက်က တွက်ရင် အသက်အရွယ်ကြီးတာရယ် တော်တေ်ာများများပြောတယ် တချို့ကိစ္စတွေက အပြောထက် လက်တွေ့လုပ်ဖို့ ခက်တယ် အဲဒါကြောင့် သိပ်မကြိုက်ဘူး။

မေး။ ။ အဲတော့ ဒီမိုကရက်ဘက်က ရွေးချယ်မယ့် သမ္မတလောင်းတွေရဲ့ အခြေအနေကိုကြည့်ရင် လက်ရှိ သမ္မတ Donald Trump ကိုယှဉ်ပြိုင်နိုင်မယ့် အလားအလာဘယ်လိုရှိလဲ။

ဖြေ။ ။ လက်ရှိ Bernie Sanders ကတော့ ၁ ပြေးတယ် ဒုတိယကတော့ Joe Biden။ တကယ်တမ်း Republican သမ္မတ Donald Trump နဲ့ ယှဉ်ပြိုင်တဲ့အခါမှာတော့ လူတွေက လက်ရှိ သမ္မတ Donald Trump ကို မကြိုက်ဘူးလို့ ဆိုသော်လည်း သူတက်လာပြီးတဲ့အချိန်မှာ လုပ်ခဲ့တာတွေ၊ ဆောင်ရွက်ခဲ့တာတွေ ၊ တိုင်းပြည်စီးပွားရေးတွေ ဦးမော့အောင် အခြေအနေတွေအပေါ်မှာလည်း အမေရိကန်ပြည်သူတွေ အများစုက လက်ခံ သဘောကျတာတွေလည်း ရှိတယ်။ ကျနော်တို့ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူတွေ လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူတွေဘက်က ကြည့်မယ်ဆိုရင် သူ့လုပ်ရပ်တွေအပေါ်မှာ မနှစ်မြို့စရာတွေ၊ Immigrant တွေအပေါ် ချမှတ်တဲ့ ပေါ်လစီတွေ အဲလိုဟာတွေကို မကြိုက်ဘူးဆိုသော်လည်း တကယ့်အခြေအနေမှာတော့ အမေရိကန်တနိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ မဲပေးတဲ့ လူတန်းစားတွေနဲ့ ယှဉ်လိုက်မယ်ဆိုရင် လက်ရှိ သမ္မတ Donald Trump ပဲ မဲပိုရနိုင်တဲ့အနေအထား မြင်တယ်။”

Bernie Sanders အနိုင်ရရေး မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ လုပ်အားပေးနေတဲ့ မြန်မာနွယ်ဖွား ကိုအောင်ဝင်းမော်ကတော့ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးတွေကို အရှိန်မြင့်လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ဗွီအိုအေကို Skype ကနေတဆင့် အခုလို ပြောပါတယ်။

“ဘယ်သူနိုင်မလဲ မသေချာမရေရာ ဖြစ်နေလို့ ကျနော်တို့က ပိုပြီးကြိုးစားရတာပေါ့။ ကျနော်တို့ ဒီနိုင်ငံကို အပြောင်းအလဲဖြစ်စေချင်တဲ့အတွက် Bernie အတွက်ကို ကျနော်တို့ အခုလို ကြိုးစားနေတာဖြစ်ပါတယ်။”

ဗာဂျီးနီးယား၊ နယူးရောက်၊ ကာလီဖိုးနီးယား၊ ဖလော်ရီဒါ စတဲ့ အရေးပါတဲ့ ပြည်နယ်ပေါင်း ၁၄ခုမှာ ဒီကနေ့ မတ်လ (၃)ရက်နေ့မှာ ကျင်းပမယ့် ဒီမိုကရက် သမ္မတလောင်းရွေးကောက်ပွဲကနေ တနိုင်ငံလုံးရဲ့ ပါတီကိုယ်စားလှယ်ပေါင်း ၃၃.၈% နဲ့ညီမျှတဲ့ အရေအတွက် ၁၃၀၀ ကျော် ရဖို့ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မယ့်သူတွေ အကြိတ်အနယ် ကြိုးပမ်းနေကြပါတယ်။

Your browser doesn’t support HTML5

ဒီမိုကရက် သမ္မတလောင်းရွေးကောက်ပွဲနှင့် အမေရိကန်နေ မြန်မာတချို့ ရပ်တည်မှု


.............

ဒီမိုကရကျ သမ်မတလောငျးရှေးကောကျပှဲနှင့ျ အမရေိကနျနေ မွနျမာတခြို့ ရပျတညျမှု

(Unicode)

ဒီကနေ့ အငျ်ဂါနေ့ Super Tuesday လို့ခေါျတဲ့ ဒီမိုကရကျသမ်မတလောငျး ရှေးကောကျပှဲမှာ ဘယျသူတှေ အားသာနသေလဲ၊ သမ်မတ Trump ကိုယှဉျပွိုငျမယ့ျသူတှရေဲ့ အလားအလာဘယျလိုရှိနလေဲ။ မွနျမာနှယျဖှားတှရေဲ့ အမွငျတခြို့ကို ကွည့ျကွရအောငျပါ။

ပွညျနယျပေါငျး ၁၄ ခုမှာ ကငြျးပမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာ ဝငျရောကျယှဉျပွိုငျမယ့ျ ဒီမိုကရကျတဈပါတီရဲ့ နောကျဆုံး သမ်မတလောငျး အမညျစာရငျးတှကေတော့ Bernie Sanders, Joe Biden, Elizabeth Warren နဲ့ Mike Bloomberg တို့ဖွဈပါတယျ။ မအငျကွငျးနိုငျက ဆကျလကျတငျပွမှာပါ။

ဒီမိုကရကျသမ်မတလောငျးတှထေဲ Bernie Sanders က တနိုငျငံလုံး အတိုငျးအတာအရ ထိပျကပွေးနတောပါ။ ဒါပမေယ့ျ ဒီကနေ့ ဗာဂြီးနီးယားပွညျနယျက ရှေးကောကျပှဲမှာ ဝငျရောကျမဲပေးမယ့ျ ကိုဖိုးဉာဏျရဲ့ အမွငျကတော့

“မနေ့က Buttigieg နုတျထှကျသှားတာရယျ ၊ ဟိုတနေ့က South Carolina မှာ Biden နိုငျသှားတာရယျနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ Democratic primary က နညျးနညျးအပွောငျးအလဲဖွဈမယျထငျတယျ။ တောကျလောကျကတော့ Bernie Sanders ကတော့ အရှေ့ပိုငျးမှာ အရမျးမဲသာနတေယျ၊အရမျးရှေ့ပွေးနိုငျတယျလို့ ပွောဆိုကွတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ အထူးသဖွင့ျ moderate ဖွဈတဲ့လူတှကေ တောျတောျမြားနတေယျ။ အဲဒီအခါကတြော့ မဲကှဲတယျလို့ ပွောလို့ရမှာပေါ့။ လောလောဆညျမှာ အထူးသဖွင့ျ Buttigieg သူထှကျသှားတာက စိတျဝငျစားဖို့ ကောငျးတယျပေါ့။ ကနြောျထငျတယျ လောလောဆညျ Poll တှကေတော့ မသိရသေးဘူး။ ဒါပမေယ့ျ သိရသလောကျကတော့ Biden က အရငျကထကျစာရငျ ပိုပွီးတော့ အခွအေနကေောငျးလာမယျ ပိုပွီးတော့ ပွိုငျဆိုငျမှုက ပိုပွီး ပွငျးထနျလာမယျနဲ့ တူတယျ။ ဒါပမေယ့ျ တခုရှိနသေေးတာက poll တှထေဲမှာ Mike Bloomberg ကတော့ အနညျးဆုံးတော့ ဒုတိယနရော ၊ တတိယနရောကနေ လိုကျနတေော့ စိတျဝငျစားဖို့တော့ ကောငျးပါတယျ။

မေး။ ။ လကျရှိ ဗာဂြီးနီးယားပွညျနယျမှာ ဘယျသူ မဲနိုငျဖို့ အလားအလာ မြားနလေဲလို့ မွငျလဲ။

ဖွေ။ ။ လောလောဆညျမှာ ဒီမနကျ ကနြောျကွည့ျရသလောကျကတော့ ကနြောျထငျတယျ ဒါက နောကျဆုံး Buttigieg ထှကျပွီးတော့မှ ထုတျတာလို့ ထငျတယျ။ လောလောဆယျ Biden က ဖွဈနိုငျခွေ ၃၆.၅ Bernie Sanders က ၃၄.၃ ဆိုပွီးတော့ အခုနောကျဆုံး ရလဒျတှကေတော့ အဲလိုမြိုး သူတို့ပွောထားတယျ။ ဒါဆိုတော့ ပွောရခကျတယျ။ မနေ့ကမှ အပွောငျးအလဲဖွဈသှားတဲ့အတှကျ လူအတောျမြားမြားက အရငျတုနျးကဆိုရငျ Bernie Sanders ကို မကွိုကျဘူး Buttigieg ကိုပေးရမလား Biden ကိုပေးရမလား Mike Bloomberg ကို ပဲ ပေးရမလား စဉျးစားစရာတှေ အရမျးဖွဈတယျ။”

ဒီမိုကရကျကိုယျစားလှယျလောငျးတှရေဲ့ နောကျဆုံးစကားစဈထိုးပှဲ သတငျးကို ဖတျရှုနိုငျပါပွီ။

နယူးရောကျပွညျနယျ ဘာဖဲလိုးမွို့က ကိုမငျးနိုငျကတော့ Joe Biden ကိုမဲပေးဖို့ ရှိနပွေီး၊ ဘာကွောင့ျ မဲပေးမှာလဲ ဆိုတာကို အခုလို ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။

“ ဒီမိုကရကျ သမ်မတလောငျးတှထေဲကတော့ ကနြောျကွိုကျတာကတော့ Joe Biden ။ ဘာဖွဈလို့ Joe Biden ကိုကွိုကျသလဲဆိုတော့ သူ့မှာက အရငျ သမ်မတ အိုဘားမားနဲ့ တှဲပွီးလုပျခဲ့တဲ့ အတှေ့အကွုံတှရှေိတယျ။ Bernie Sanders လညျးကောငျးပါတယျ။ ကောငျးတယျဆိုတာကတော့ တဘကျက တှကျရငျ အသကျအရှယျကွီးတာရယျ တောျတျောမြားမြားပွောတယျ တခြို့ကိစ်စတှကေ အပွောထကျ လကျတှေ့လုပျဖို့ ခကျတယျ အဲဒါကွောင့ျ သိပျမကွိုကျဘူး။

မေး။ ။ အဲတော့ ဒီမိုကရကျဘကျက ရှေးခယြျမယ့ျ သမ်မတလောငျးတှရေဲ့ အခွအေနကေိုကွည့ျရငျ လကျရှိ သမ်မတ Donald Trump ကိုယှဉျပွိုငျနိုငျမယ့ျ အလားအလာဘယျလိုရှိလဲ။

ဖွေ။ ။ လကျရှိ Bernie Sanders ကတော့ ၁ ပွေးတယျ ဒုတိယကတော့ Joe Biden။ တကယျတမျး Republican သမ်မတ Donald Trump နဲ့ ယှဉျပွိုငျတဲ့အခါမှာတော့ လူတှကေ လကျရှိ သမ်မတ Donald Trump ကို မကွိုကျဘူးလို့ ဆိုသောျလညျး သူတကျလာပွီးတဲ့အခြိနျမှာ လုပျခဲ့တာတှေ၊ ဆောငျရှကျခဲ့တာတှေ ၊ တိုငျးပွညျစီးပှားရေးတှေ ဦးမော့အောငျ အခွအေနတှေအေပေါျမှာလညျး အမရေိကနျပွညျသူတှေ အမြားစုက လကျခံ သဘောကတြာတှလေညျး ရှိတယျ။ ကနြောျတို့ ရှှေ့ပွောငျးနထေိုငျသူတှေ လူ့အခှင့ျအရေးလှုပျရှားသူတှဘေကျက ကွည့ျမယျဆိုရငျ သူ့လုပျရပျတှအေပေါျမှာ မနှဈမွို့စရာတှေ၊ Immigrant တှအေပေါျ ခမြှတျတဲ့ ပေါျလစီတှေ အဲလိုဟာတှကေို မကွိုကျဘူးဆိုသောျလညျး တကယ့ျအခွအေနမှောတော့ အမရေိကနျတနိုငျငံလုံးအတိုငျးအတာနဲ့ မဲပေးတဲ့ လူတနျးစားတှနေဲ့ ယှဉျလိုကျမယျဆိုရငျ လကျရှိ သမ်မတ Donald Trump ပဲ မဲပိုရနိုငျတဲ့အနအေထား မွငျတယျ။”

Bernie Sanders အနိုငျရရေး မဲဆှယျစညျးရုံးရေးလုပျငနျးတှမှော လုပျအားပေးနတေဲ့ မွနျမာနှယျဖှား ကိုအောငျဝငျးမောျကတော့ မဲဆှယျစညျးရုံးရေးတှကေို အရှိနျမွင့ျလုပျဆောငျနကွေောငျး ဗှီအိုအကေို Skype ကနတေဆင့ျ အခုလို ပွောပါတယျ။

“ဘယျသူနိုငျမလဲ မသခြောမရရော ဖွဈနလေို့ ကနြောျတို့က ပိုပွီးကွိုးစားရတာပေါ့။ ကနြောျတို့ ဒီနိုငျငံကို အပွောငျးအလဲဖွဈစခေငြျတဲ့အတှကျ Bernie အတှကျကို ကနြောျတို့ အခုလို ကွိုးစားနတောဖွဈပါတယျ။”

ဗာဂြီးနီးယား၊ နယူးရောကျ၊ ကာလီဖိုးနီးယား၊ ဖလောျရီဒါ စတဲ့ အရေးပါတဲ့ ပွညျနယျပေါငျး ၁၄ခုမှာ ဒီကနေ့ မတျလ (၃)ရကျနေ့မှာ ကငြျးပမယ့ျ ဒီမိုကရကျ သမ်မတလောငျးရှေးကောကျပှဲကနေ တနိုငျငံလုံးရဲ့ ပါတီကိုယျစားလှယျပေါငျး ၃၃.၈% နဲ့ညီမြှတဲ့ အရအေတှကျ ၁၃၀၀ ကြောျ ရဖို့ ဝငျရောကျယှဉျပွိုငျမယ့ျသူတှေ အကွိတျအနယျ ကွိုးပမျးနကွေပါတယျ။