(Zawgyi / Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံမှာ COVID-19 ကပ်ရောဂါ ကူးစက်မှုနှုန်း မြင့်တက်လာပြီး ကူးစက်သူဦးရေ ၃,၀၀၀ နီးပါး ရှိလာချိန်မှာ ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ ပိုးကူးစက်ခြင်း မခံရအောင် အထူးသတိထား နေထိုင်ကြဖို့နဲ့ ပိုးကူးစက်ခံရသူနဲ့ မိသားစုတွေအပေါ်မှာလည်း ဝိုင်းဝန်းပြီးတော့ စိတ်ခွန်အားပေးကြဖို့ ဆေးပညာရှင်တွေက မေတ္တာရပ်ခံလိုက်ပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို မဆုမွန် စုစည်း တင်ပြပေးထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ COVID-19 ကူးစက်သူအရေအတွက် စာရင်းက ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ဒီကနေ့ စက်တင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့ တနင်္ဂနွေညပိုင်း ၈ နာရီအချိန်အထိ နောက်ဆုံးထုတ်ပြန်ချက်အရ ဓာတ်ခွဲနမူနာ ၁,၃၉၁ ဦးကို ရှာဖွေစစ်ဆေးခဲ့ရာ ပိုးတွေ့လူနာတွေ့ရှိသူ ၁၃၆ ဦး တွေ့ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် အခုဆိုရင် မြန်မာနိုင်ငံတဝန်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်မှု စစ်ဆေးတွေ့ရှိသူပေါင်း ၂,၉၃၂ ဦးအထိ ရှိသွားပြီဖြစ်ပြီး ဒီရောဂါကြောင့် သေဆုံးသူပေါင်းကလည်း ၂၀ ဦးအထိ ရှိလာပြီဖြစ်ပါတယ်။ နေ့စဉ်လိုလို ထောင်ဂဏန်းလောက် ရောဂါ ဓာတ်ခွဲစမ်းသပ်မှုတွေ လုပ်ရာမှာ ရာဂဏန်းလောက်အထိ ရောဂါပိုးတွေ့ရှိမှု ဖြစ်လာတာပါ။
ပြည်ပခရီးသွားရာဇဝင်မရှိ၊ ပိုးတွေ့ရှိသူတွေနဲ့ပါ ထိတွေ့မှုမရှိဘဲ ပြည်တွင်းကူးစက်မှုတွေ တကျော့ပြန် စတင်လာရာကနေ ပိုးတွေ့ရှိသူနဲ့ ဆက်စပ်တွေ့ရှိသူတွေမှာပါ နေ့စဉ်ရက်ဆက်ဆိုသလို ရာဂဏန်းအထိ ပိုးရှိသူတွေ စစ်ဆေးတွေ့ရှိလာနေတဲ့အတွက် သက်ဆိုင်ရာက ရောဂါကာကွယ်ရေး တင်းတင်းကျပ်ကျပ် စီမံဆောင်ရွက်လာသလို လူထုကြား စိုးရိမ်မှုတွေကလည်း မြင့်တက်လာနေပါတယ်။
SEE ALSO: ကိုဗစ်ကူးစက်မှု အရှိန်မြင့်လာတဲ့အပေါ် မြန်မာလူထုအကြား စိုးရိမ်မှုကြီးထွားနေဒီလိုအခြေအနေမှာ ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ အရမ်းမစိုးရိမ်ကြဖို့နဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ ရောဂါပိုး ဆောင်ရန် ရှောင်ရန် ပညာပေး သတိပေးချက်တွေကို အထူးဂရုစိုက် လိုက်နာကြဖို့ မြန်မာနိုင်ငံဆရာဝန်အသင်းရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ပါမောက္ခ ဒေါက်တာ ဦးထင်အောင်စောက ပြည်သူကို သတိပေးပါတယ်။
“COVID-19 ရောဂါဟာ ကမ္ဘာမှာလည်း ကပ်ရောဂါအသွင် ဖြစ်နေတယ်။ မြန်မာပြည်မှာလည်း အခုလက်ရှိက ယခင်လတွေထက်စာရင် ကူးစက်မှုနှုန်းက ပိုရှိလာတာကို တွေ့ရှိပါတယ်။ ကမ္ဘာမှာလည်းပဲ COVID-19 ပျောက်အောင် ကုသနိုင်တဲ့ ကာကွယ်ဆေး မပေါ်သေးတဲ့အချိန်ပါ။ ဒါကြောင့် ကူးစက်မှု ကာကွယ်တဲ့နည်းလမ်းတွေဖြစ်တဲ့ တဦးနဲ့တဦးကြား ခပ်ခွာခွာနေကြပါ၊ Social Distancing နေပါ။ Mask တပ်တာတို့ လက်ကိုဆေးတာတို့ စတဲ့အပြုအမူတွေကို ပြည်သူများက လိုက်နာကျင့်သုံးကြဖို့နဲ့ ကျနော်တို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက တာဝန်ရှိသူတွေက လမ်းညွှန်ချက်တွေကို လိုက်နာဖို့ နောက်ပြီးတော့ စိတ်ရှည်သည်းခံပြီးတော့ ဇွဲရှိရှိနဲ့ လိုက်နာဖို့လိုပါတယ်။
“လူထုအများကတော့ ပူးပေါင်းပါဝင်မှုရှိတာ အမှန်ပဲ။ ဒါကတော့ မြန်မာပြည်မှာ အတော်လေးကို သိသာထင်ရှားတဲ့ Positive ဖြစ်တဲ့ အပြုအမူတခုပေါ့လေ။ အများပြည်သူဟာဆိုရင် ဒီ ရောဂါကာကွယ်ထိန်းသိမ်းရေး လုပ်ငန်းတွေမှာ အတော်လေး ပူးပေါင်းပါဝင်ကူညီကြတယ်။ တချို့ကလည်း အစိုးရိမ် လွန်ကဲကြတာပေါ့။ ဒီလိုပါပဲ တချို့ကျတော့ သိပ်မစိုးရိမ်ကြဘူးပေါ့။ ကာကွယ်ရမယ့် နည်းလမ်းတွေကို မလိုက်နာကြဘူး။ နှစ်ဖက်စလုံးတော့လည်း မဖြစ်သင့်ဘူး။ အလယ်အလတ်ပေါ့နော် သတိတော့ရှိသင့်တယ်။ သတိနဲ့ လိုက်နာကြသင့်တယ်။ အလွန်အကျွံကြီးတော့လည်း စိုးရိမ်သောကတွေနဲ့ မဖြစ်သင့်ဘူးပေါ့နော်။ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ရောဂါကာကွယ်ရေး နည်းလမ်းတွေကို လိုက်နာမယ် ဆိုရင်တော့လည်း ကျနော်တို့တွေ ဒီကပ်ကြီးကို ကျော်လွှားနိုင်မှာပါ။”
အခုဆိုရင် ရန်ကုန်တိုင်းတွင်း ပြည်တွင်းကူးစက်မှုနှုန်း မြင့်တက်လာနေတာနဲ့အမျှ ပိုးတွေ့ရှိသူတွေ၊ ပိုးတွေ့ရှိသူနဲ့ ထိတွေ့မှု သံသယရှိသူတွေကို အသွားအလာ ကန့်သတ်တာ၊ သီးခြားခွဲထုတ် နေထိုင်စေတာတွေ ဆောင်ရွက်ရတဲ့အချိန် အဲဒီဒေသဝန်းကျင်က လူထုကြား စိုးရိမ်ကြောက်လန့်မှုတွေ ရှိလာနေတာပါ။ ဒီလို ပိုးကူးစက်ခံရသူတွေ မိသားစုတွေအပေါ်မှာ ရပ်ကွက် မြို့နယ် ကျေးရွာလူထုက မဖယ်ကြဉ်ဘဲ ဝိုင်းဝန်း စိတ်ဓာတ်အားပေးကြဖို့ကိုလည်း လှိုင်သာယာမြို့နယ် Community Fever Clinic ဖျားနာအခမဲ့ကုသဆေးခန်းက စေတနာ့ဝန်ထမ်း ဆရာဝန် ဒေါက်တာနိုင်မင်းထွဋ်က မေတ္တာရပ်ခံပါတယ်။
“ဒီအရေအတွက်တွေ တိုးလာတာကိုကြည့်ပြီး ကျနော်တို့က မစိုးရိမ်နဲ့လို့ ပြောတာမဟုတ်ပါဘူး၊ မစိုးရိမ်သင့်တော့ဘူးလို့ ပြောတာပါ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ စစ်တာနဲ့အမျှ များများစစ်တယ်၊ များများတွေ့တယ်၊ ဒီအပေါ်မှာ အရမ်းကြီး ပြည်သူတွေ စိတ်မဆင်းရဲစေချင်ဘူး။ ဘာလုပ်ရမလဲဆိုရင် လက်ဆေးပါ၊ အိမ်ထဲပဲနေပါ၊ Mask တပ်ရမယ်ပေါ့၊ ဒီလိုမျိုးလေးတွေ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်စေချင်တယ်။
“နောက်တခုကကျတော့ Positive တွေ အရမ်းများလာတဲ့အချိန် Quarantine စင်တာတွေက လူနာတွေကို လက်မခံနိုင်တဲ့ အနေအထားတခုကို ရောက်လာကောင်း ရောက်လာနိုင်တယ်ပေါ့။ တကယ်လို့ ရောက်လာခဲ့ရင် ဒီ Positive လူနာတွေကို နေအိမ်တွေမှာပဲ Home Quarantine လည်း ထားကောင်းထားလာနိုင်ပါတယ်။ ကာယကံရှင်တွေ ကိုယ်တိုင်ကလည်း စနစ်တကျ နေအိမ်တွေထဲမှာပဲနေဖို့၊ အခုလို ကူးခံနေရတဲ့ ဒီလိုအိမ်ကသူတွေကို ရပ်ကွက်မှာရှိတဲ့ လမ်းသူလမ်းသားတွေကလည်း သူတို့ကို အပြစ်ရှိတဲ့သူတွေလို့ မမြင်ဘဲ ဒီရောဂါဟာ လူတိုင်းမှာ ကူးစက်သွားနိုင်တယ်။ အားလုံးက မိသားစုလို လိုအပ်တာလေးတွေ ဝိုင်းဝန်းကူညီပေးကြပြီး ရပ်ကွက်တခုလုံး လမ်းတခုလုံး ပိုးကင်းဖို့အတွက် ဒီလို မိသားစုလေးတွေကို ဝိုင်းဝန်းကူညီပေးကြပါလို့ ကျနော်ကပြောချင်ပါတယ်။”
SEE ALSO: ကိုဗစ်ကာကွယ်ရေး ကိုယ်တိုင်လိုက်နာလုပ်ဆောင်ဖို့ ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေ တိုက်တွန်းCOVID-19 ရောဂါပိုးရှိမရှိ စစ်ဆေးမှ တွေ့ရှိနိုင်တာမို့ တကယ်လို့ မိမိမှာ ရောဂါပိုး ကူးစက်သူနဲ့ ထိတွေ့မှုရှိရင်ဖြစ်စေ ရောဂါကူးစက်မှု အဖြစ်များနေတဲ့ နေရာဒေသတွေက ခရီးသွားရာဇဝင် ရှိခဲ့ရင်ဖြစ်စေ COVID-19 ရောဂါလက္ခဏာ သံသယရှိနေတယ်ဆိုရင် အမြန်ဆုံး နီးစပ်ရာ ဆေးရုံဆေးခန်းတွေကို သွားရောက်ပြီး ဆေးပညာရှင်တွေ ဆရာဝန် ဆရာမတွေဆီက အကြံဉာဏ်ရယူပါလို့လည်း ပါမောက္ခ ဒေါက်တာ ဦးထင်အောင်စောက တိုက်တွန်းပါတယ်။
“လောလောဆယ် မြန်မာပြည်မှာ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနကရော ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ပညာရှင်တွေကရော အကြံပေးတာက ဒီရောဂါပိုး ကိုယ့်မှာရှိနေတယ်လို့ စိတ်ပူတဲ့သူတွေ ဒါမှမဟုတ်လို့ Contact ထိတွေ့ဆက်စပ်မှု ရှိတယ်လို့ ထင်တယ်ဆိုရင် နီးစပ်ရာ ကျန်းမာရေးဌာန ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေ ပညာရှင်တွေကို ဆက်သွယ်ပြီးတော့ လိုအပ်တဲ့ အကြံဉာဏ်တွေ တောင်းဖို့သင့်တယ်လို့ အကြံပေးထားပါတယ်။ အဲ့လို ဆက်သွယ်လို့ရအောင် အချိန်မရွေး ဆက်သွယ်နိုင်တဲ့ Call Center တွေလည်း ဖွင့်ပေးထားတာရှိတယ်။ ဖုန်းနဲ့လည်း မေးလို့ရပါတယ်။ နောက် ဖျားနာကုဆေးခန်း Fever Clinic တွေလည်း ရှိတာမို့လို့ အဲဒါတွေနဲ့လည်း ဆက်သွယ်ပြီးတော့ အကြံဉာဏ်ယူကြပါ။”
အခုဆိုရင် ရန်ကုန်တိုင်း မြို့နယ်တော်တော်များများက ပြည်သူတွေ နေအိမ်တွေထဲမှာ နေကြဖို့ Stay At Home အမိန့်ကြေညာချက် ထုတ်ထားပေမယ့် မဖြစ်မနေ အပြင်ထွက် အလုပ်လုပ်ရမယ့် သူတွေအတွက် ကျန်ခဲ့မယ့်မိသားစု ပိုးကူးစက်ခံရခြင်း မရှိအောင်၊ မိမိမှာလည်း ပိုးကူးစက်မခံလာရအောင် အထူးသတိထား ရှောင်ကြဉ်ကြဖို့ကိုလည်း ဒေါက်တာနိုင်မင်းထွဋ်က အကြံပြုပါတယ်။
“COVID-19 က ဘယ်အချိန်မှာ ပြီးသွားမယ့် ကပ်ရောဂါလည်းဆိုတာ ဘယ်သူမှ မခန့်မှန်းနိုင်သေးဘူးပေါ့နော်။ ဒီတော့ အိမ်ထဲမှာပဲနေကြ၊ Lockdown ချထားဆိုရင် ကျနော်တို့ပြည်သူတွေလည်း စားဝတ်နေရေး ရုန်းကန်ရဦးမှာလေ။ ဆိုတော့ ပြည်သူတွေက စားဝတ်နေရေးအတွက် အိမ်အပြင်ကို ထွက်ရမှာပဲ။ ဆိုတော့ အဲ့လိုထွက်တဲ့အချိန်မှာလည်း Mask တပ်ပါ၊ လက်ဆေးပါ၊ နောက် အများပြည်သူနဲ့ ထိတွေ့တဲ့နေရာ ဥပမာ ဘတ်စ်ကားပေါ်က လက်ကိုင်တွေ ကိုင်မိတာတို့ လက်ကိုပြန်ဆေးပါ။ အဲ့လိုနေထိုင်နေရင်း သံသယရှိလာမယ်ဆိုရင် ချက်ချင်း ကျနော်တို့ ဖျားနာကုဆေးခန်းတွေဆီ ဖုန်းဆက်ပါ။ လူတိုင်းကြုံရနိုင်တာ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် စိုးရိမ်မှုတွေ မလွန်ကဲဘဲနဲ့ ကိုယ့်နိစ္စဓူဝ လုပ်နေတဲ့ အလုပ်တွေကို အခုပြောတဲ့နည်းတွေလုပ်ပါ။ တကယ်လို့ ဖြစ်လာခဲ့ရင် စိတ်မပူပါနဲ့လို့။ တကယ်လို့ ဖြစ်လာခဲ့ရင် ကျနော်တို့ ဖျားနာကုဆေးခန်းကို လူကိုယ်တိုင် အချိန်မရွေး လာပြလို့ရပါတယ်လို့။”
လတ်တလောမှာတော့ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနကနေ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ COVID-19 ကူးစက်မြန်ရောဂါ ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး ပိုးရှိသူ၊ ပိုးကူးစက်မှု သံသယရှိသူတွေကို သီးသန့်ခွဲခြား စောင့်ကြည့်နိုင်ရေး ဆေးရုံဆေးခန်းတွေမှာ ကိုဗစ်ရောဂါ အထူးကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုတွေ ဝန်ဆောင်မှုတွေ ရက်တိုးဆောင်ရွက်ပေးနေပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ရပ်ကွက် မြို့နယ်တွေထဲမှာ ပိုးကူးစက်မှု ကြိုတင်ကာကွယ်ရေး အကြောင်းပြချက်နဲ့ လုံခြုံရေးတွေ တိုးမြှင့်တာ၊ အသွားအလာ အဝင်အထွက်တွေ ကန့်သတ်တာတွေကို ရပ်ကွက်အာဏာပိုင်တွေဘက်က ဆောင်ရွက်နေတဲ့အပေါ်မှာလည်း လူထုကြား စိုးရိမ်မှုတွေနဲ့ ဝေဖန်မှုတွေ မြင့်တက်လာနေပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
မြန်မာနိုင်ငံ ကိုဗစ်ကူးစက်သူ ၃,၀၀၀ နီးပါးနဲ့ သေဆုံးသူ ၁၈ ဦးရှိလာ
---------------------------
(Unicode)
မွနျမာနိုငျငံ ကိုဗဈကူးစကျသူ ၃,၀၀၀ နီးပါးနဲ့ သဆေုံးသူ ၂၀ ဦးရှိလာ
မွနျမာနိုငျငံမှာ COVID-19 ကပျရောဂါ ကူးစကျမှုနှုနျး မွင့ျတကျလာပွီး ကူးစကျသူဦးရေ ၃,၀၀၀ နီးပါး ရှိလာခြိနျမှာ ပွညျသူလူထုအနနေဲ့ ပိုးကူးစကျခွငျး မခံရအောငျ အထူးသတိထား နထေိုငျကွဖို့နဲ့ ပိုးကူးစကျခံရသူနဲ့ မိသားစုတှအေပေါျမှာလညျး ဝိုငျးဝနျးပွီးတော့ စိတျခှနျအားပေးကွဖို့ ဆေးပညာရှငျတှကေ မတေ်တာရပျခံလိုကျပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို မဆုမှနျ စုစညျး တငျပွပေးထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါ COVID-19 ကူးစကျသူအရအေတှကျ စာရငျးက ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနရဲ့ ဒီကနေ့ စကျတငျဘာလ ၁၃ ရကျနေ့ တနငျ်ဂနှညေပိုငျး ၈ နာရီအခြိနျအထိ နောကျဆုံးထုတျပွနျခကြျအရ ဓာတျခှဲနမူနာ ၁,၃၉၁ ဦးကို ရှာဖှစေဈဆေးခဲ့ရာ ပိုးတှေ့လူနာတှေ့ရှိသူ ၁၃၆ ဦး တှေ့ရှိပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ အခုဆိုရငျ မွနျမာနိုငျငံတဝနျး ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈပိုး ကူးစကျမှု စဈဆေးတှေ့ရှိသူပေါငျး ၂,၉၃၂ ဦးအထိ ရှိသှားပွီဖွဈပွီး ဒီရောဂါကွောင့ျ သဆေုံးသူပေါငျးကလညျး ၂၀ ဦးအထိ ရှိလာပွီဖွဈပါတယျ။ နေ့စဉျလိုလို ထောငျဂဏနျးလောကျ ရောဂါ ဓာတျခှဲစမျးသပျမှုတှေ လုပျရာမှာ ရာဂဏနျးလောကျအထိ ရောဂါပိုးတှေ့ရှိမှု ဖွဈလာတာပါ။
ပွညျပခရီးသှားရာဇဝငျမရှိ၊ ပိုးတှေ့ရှိသူတှနေဲ့ပါ ထိတှေ့မှုမရှိဘဲ ပွညျတှငျးကူးစကျမှုတှေ တကြော့ပွနျ စတငျလာရာကနေ ပိုးတှေ့ရှိသူနဲ့ ဆကျစပျတှေ့ရှိသူတှမှောပါ နေ့စဉျရကျဆကျဆိုသလို ရာဂဏနျးအထိ ပိုးရှိသူတှေ စဈဆေးတှေ့ရှိလာနတေဲ့အတှကျ သကျဆိုငျရာက ရောဂါကာကှယျရေး တငျးတငျးကပြျကပြျ စီမံဆောငျရှကျလာသလို လူထုကွား စိုးရိမျမှုတှကေလညျး မွင့ျတကျလာနပေါတယျ။
ဒီလိုအခွအေနမှော ပွညျသူလူထုအနနေဲ့ အရမျးမစိုးရိမျကွဖို့နဲ့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျထားတဲ့ ရောဂါပိုး ဆောငျရနျ ရှောငျရနျ ပညာပေး သတိပေးခကြျတှကေို အထူးဂရုစိုကျ လိုကျနာကွဖို့ မွနျမာနိုငျငံဆရာဝနျအသငျးရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌ ပါမောက်ခ ဒေါကျတာ ဦးထငျအောငျစောက ပွညျသူကို သတိပေးပါတယျ။
“COVID-19 ရောဂါဟာ ကမ်ဘာမှာလညျး ကပျရောဂါအသှငျ ဖွဈနတေယျ။ မွနျမာပွညျမှာလညျး အခုလကျရှိက ယခငျလတှထေကျစာရငျ ကူးစကျမှုနှုနျးက ပိုရှိလာတာကို တှေ့ရှိပါတယျ။ ကမ်ဘာမှာလညျးပဲ COVID-19 ပြောကျအောငျ ကုသနိုငျတဲ့ ကာကှယျဆေး မပေါျသေးတဲ့အခြိနျပါ။ ဒါကွောင့ျ ကူးစကျမှု ကာကှယျတဲ့နညျးလမျးတှဖွေဈတဲ့ တဦးနဲ့တဦးကွား ခပျခှာခှာနကွေပါ၊ Social Distancing နပေါ။ Mask တပျတာတို့ လကျကိုဆေးတာတို့ စတဲ့အပွုအမူတှကေို ပွညျသူမြားက လိုကျနာကငြ့ျသုံးကွဖို့နဲ့ ကနြောျတို့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက တာဝနျရှိသူတှကေ လမျးညှှနျခကြျတှကေို လိုကျနာဖို့ နောကျပွီးတော့ စိတျရှညျသညျးခံပွီးတော့ ဇှဲရှိရှိနဲ့ လိုကျနာဖို့လိုပါတယျ။
“လူထုအမြားကတော့ ပူးပေါငျးပါဝငျမှုရှိတာ အမှနျပဲ။ ဒါကတော့ မွနျမာပွညျမှာ အတောျလေးကို သိသာထငျရှားတဲ့ Positive ဖွဈတဲ့ အပွုအမူတခုပေါ့လေ။ အမြားပွညျသူဟာဆိုရငျ ဒီ ရောဂါကာကှယျထိနျးသိမျးရေး လုပျငနျးတှမှော အတောျလေး ပူးပေါငျးပါဝငျကူညီကွတယျ။ တခြို့ကလညျး အစိုးရိမျ လှနျကဲကွတာပေါ့။ ဒီလိုပါပဲ တခြို့ကတြော့ သိပျမစိုးရိမျကွဘူးပေါ့။ ကာကှယျရမယ့ျ နညျးလမျးတှကေို မလိုကျနာကွဘူး။ နှဈဖကျစလုံးတော့လညျး မဖွဈသင့ျဘူး။ အလယျအလတျပေါ့နောျ သတိတော့ရှိသင့ျတယျ။ သတိနဲ့ လိုကျနာကွသင့ျတယျ။ အလှနျအကြှံကွီးတော့လညျး စိုးရိမျသောကတှနေဲ့ မဖွဈသင့ျဘူးပေါ့နောျ။ သတျမှတျထားတဲ့ ရောဂါကာကှယျရေး နညျးလမျးတှကေို လိုကျနာမယျ ဆိုရငျတော့လညျး ကနြောျတို့တှေ ဒီကပျကွီးကို ကြောျလှှားနိုငျမှာပါ။”
SEE ALSO: ရန်ကုန်အသွားအလာကန့်သတ်မှု ကျော်လွှားနိုင်ရေးအခုဆိုရငျ ရနျကုနျတိုငျးတှငျး ပွညျတှငျးကူးစကျမှုနှုနျး မွင့ျတကျလာနတောနဲ့အမြှ ပိုးတှေ့ရှိသူတှေ၊ ပိုးတှေ့ရှိသူနဲ့ ထိတှေ့မှု သံသယရှိသူတှကေို အသှားအလာ ကန့ျသတျတာ၊ သီးခွားခှဲထုတျ နထေိုငျစတောတှေ ဆောငျရှကျရတဲ့အခြိနျ အဲဒီဒသေဝနျးကငြျက လူထုကွား စိုးရိမျကွောကျလန့ျမှုတှေ ရှိလာနတောပါ။ ဒီလို ပိုးကူးစကျခံရသူတှေ မိသားစုတှအေပေါျမှာ ရပျကှကျ မွို့နယျ ကြေးရှာလူထုက မဖယျကွဉျဘဲ ဝိုငျးဝနျး စိတျဓာတျအားပေးကွဖို့ကိုလညျး လှိုငျသာယာမွို့နယျ Community Fever Clinic ဖြားနာအခမဲ့ကုသဆေးခနျးက စတေနာ့ဝနျထမျး ဆရာဝနျ ဒေါကျတာနိုငျမငျးထှဋျက မတေ်တာရပျခံပါတယျ။
“ဒီအရအေတှကျတှေ တိုးလာတာကိုကွည့ျပွီး ကနြောျတို့က မစိုးရိမျနဲ့လို့ ပွောတာမဟုတျပါဘူး၊ မစိုးရိမျသင့ျတော့ဘူးလို့ ပွောတာပါ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ စဈတာနဲ့အမြှ မြားမြားစဈတယျ၊ မြားမြားတှေ့တယျ၊ ဒီအပေါျမှာ အရမျးကွီး ပွညျသူတှေ စိတျမဆငျးရဲစခေငြျဘူး။ ဘာလုပျရမလဲဆိုရငျ လကျဆေးပါ၊ အိမျထဲပဲနပေါ၊ Mask တပျရမယျပေါ့၊ ဒီလိုမြိုးလေးတှေ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျစခေငြျတယျ။
“နောကျတခုကကတြော့ Positive တှေ အရမျးမြားလာတဲ့အခြိနျ Quarantine စငျတာတှကေ လူနာတှကေို လကျမခံနိုငျတဲ့ အနအေထားတခုကို ရောကျလာကောငျး ရောကျလာနိုငျတယျပေါ့။ တကယျလို့ ရောကျလာခဲ့ရငျ ဒီ Positive လူနာတှကေို နအေိမျတှမှောပဲ Home Quarantine လညျး ထားကောငျးထားလာနိုငျပါတယျ။ ကာယကံရှငျတှေ ကိုယျတိုငျကလညျး စနဈတကြ နအေိမျတှထေဲမှာပဲနဖေို့၊ အခုလို ကူးခံနရေတဲ့ ဒီလိုအိမျကသူတှကေို ရပျကှကျမှာရှိတဲ့ လမျးသူလမျးသားတှကေလညျး သူတို့ကို အပွဈရှိတဲ့သူတှလေို့ မမွငျဘဲ ဒီရောဂါဟာ လူတိုငျးမှာ ကူးစကျသှားနိုငျတယျ။ အားလုံးက မိသားစုလို လိုအပျတာလေးတှေ ဝိုငျးဝနျးကူညီပေးကွပွီး ရပျကှကျတခုလုံး လမျးတခုလုံး ပိုးကငျးဖို့အတှကျ ဒီလို မိသားစုလေးတှကေို ဝိုငျးဝနျးကူညီပေးကွပါလို့ ကနြောျကပွောခငြျပါတယျ။”
COVID-19 ရောဂါပိုးရှိမရှိ စဈဆေးမှ တှေ့ရှိနိုငျတာမို့ တကယျလို့ မိမိမှာ ရောဂါပိုး ကူးစကျသူနဲ့ ထိတှေ့မှုရှိရငျဖွဈစေ ရောဂါကူးစကျမှု အဖွဈမြားနတေဲ့ နရောဒသေတှကေ ခရီးသှားရာဇဝငျ ရှိခဲ့ရငျဖွဈစေ COVID-19 ရောဂါလက်ခဏာ သံသယရှိနတေယျဆိုရငျ အမွနျဆုံး နီးစပျရာ ဆေးရုံဆေးခနျးတှကေို သှားရောကျပွီး ဆေးပညာရှငျတှေ ဆရာဝနျ ဆရာမတှဆေီက အကွံဉာဏျရယူပါလို့လညျး ပါမောက်ခ ဒေါကျတာ ဦးထငျအောငျစောက တိုကျတှနျးပါတယျ။
“လောလောဆယျ မွနျမာပွညျမှာ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနကရော ကနြျးမာရေးဆိုငျရာ ပညာရှငျတှကေရော အကွံပေးတာက ဒီရောဂါပိုး ကိုယ့ျမှာရှိနတေယျလို့ စိတျပူတဲ့သူတှေ ဒါမှမဟုတျလို့ Contact ထိတှေ့ဆကျစပျမှု ရှိတယျလို့ ထငျတယျဆိုရငျ နီးစပျရာ ကနြျးမာရေးဌာန ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှေ ပညာရှငျတှကေို ဆကျသှယျပွီးတော့ လိုအပျတဲ့ အကွံဉာဏျတှေ တောငျးဖို့သင့ျတယျလို့ အကွံပေးထားပါတယျ။ အဲ့လို ဆကျသှယျလို့ရအောငျ အခြိနျမရှေး ဆကျသှယျနိုငျတဲ့ Call Center တှလေညျး ဖှင့ျပေးထားတာရှိတယျ။ ဖုနျးနဲ့လညျး မေးလို့ရပါတယျ။ နောကျ ဖြားနာကုဆေးခနျး Fever Clinic တှလေညျး ရှိတာမို့လို့ အဲဒါတှနေဲ့လညျး ဆကျသှယျပွီးတော့ အကွံဉာဏျယူကွပါ။”
SEE ALSO: ကိုဗစ်ကြောင့် သေဆုံးမှုနဲ့ ကူးစက်သူ တိုးလာတာကြောင့် မော်လမြိုင်မြို့ အဝင်အထွက် ပိတ်ပင်အခုဆိုရငျ ရနျကုနျတိုငျး မွို့နယျတောျတောျမြားမြားက ပွညျသူတှေ နအေိမျတှထေဲမှာ နကွေဖို့ Stay At Home အမိန့ျကွညောခကြျ ထုတျထားပမေယ့ျ မဖွဈမနေ အပွငျထှကျ အလုပျလုပျရမယ့ျ သူတှအေတှကျ ကနြျခဲ့မယ့ျမိသားစု ပိုးကူးစကျခံရခွငျး မရှိအောငျ၊ မိမိမှာလညျး ပိုးကူးစကျမခံလာရအောငျ အထူးသတိထား ရှောငျကွဉျကွဖို့ကိုလညျး ဒေါကျတာနိုငျမငျးထှဋျက အကွံပွုပါတယျ။
“COVID-19 က ဘယျအခြိနျမှာ ပွီးသှားမယ့ျ ကပျရောဂါလညျးဆိုတာ ဘယျသူမှ မခန့ျမှနျးနိုငျသေးဘူးပေါ့နောျ။ ဒီတော့ အိမျထဲမှာပဲနကွေ၊ Lockdown ခထြားဆိုရငျ ကနြောျတို့ပွညျသူတှလေညျး စားဝတျနရေေး ရုနျးကနျရဦးမှာလေ။ ဆိုတော့ ပွညျသူတှကေ စားဝတျနရေေးအတှကျ အိမျအပွငျကို ထှကျရမှာပဲ။ ဆိုတော့ အဲ့လိုထှကျတဲ့အခြိနျမှာလညျး Mask တပျပါ၊ လကျဆေးပါ၊ နောကျ အမြားပွညျသူနဲ့ ထိတှေ့တဲ့နရော ဥပမာ ဘတျဈကားပေါျက လကျကိုငျတှေ ကိုငျမိတာတို့ လကျကိုပွနျဆေးပါ။ အဲ့လိုနထေိုငျနရေငျး သံသယရှိလာမယျဆိုရငျ ခကြျခငြျး ကနြောျတို့ ဖြားနာကုဆေးခနျးတှဆေီ ဖုနျးဆကျပါ။ လူတိုငျးကွုံရနိုငျတာ ဖွဈတဲ့အတှကျကွောင့ျ စိုးရိမျမှုတှေ မလှနျကဲဘဲနဲ့ ကိုယ့ျနိစ်စဓူဝ လုပျနတေဲ့ အလုပျတှကေို အခုပွောတဲ့နညျးတှလေုပျပါ။ တကယျလို့ ဖွဈလာခဲ့ရငျ စိတျမပူပါနဲ့လို့။ တကယျလို့ ဖွဈလာခဲ့ရငျ ကနြောျတို့ ဖြားနာကုဆေးခနျးကို လူကိုယျတိုငျ အခြိနျမရှေး လာပွလို့ရပါတယျလို့။”
လတျတလောမှာတော့ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနကနေ ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါ COVID-19 ကူးစကျမွနျရောဂါ ထိနျးခြုပျနိုငျရေး ပိုးရှိသူ၊ ပိုးကူးစကျမှု သံသယရှိသူတှကေို သီးသန့ျခှဲခွား စောင့ျကွည့ျနိုငျရေး ဆေးရုံဆေးခနျးတှမှော ကိုဗဈရောဂါ အထူးကနြျးမာရေး စောင့ျရှောကျမှုတှေ ဝနျဆောငျမှုတှေ ရကျတိုးဆောငျရှကျပေးနပေါတယျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ရပျကှကျ မွို့နယျတှထေဲမှာ ပိုးကူးစကျမှု ကွိုတငျကာကှယျရေး အကွောငျးပွခကြျနဲ့ လုံခွုံရေးတှေ တိုးမွှင့ျတာ၊ အသှားအလာ အဝငျအထှကျတှေ ကန့ျသတျတာတှကေို ရပျကှကျအာဏာပိုငျတှဘေကျက ဆောငျရှကျနတေဲ့အပေါျမှာလညျး လူထုကွား စိုးရိမျမှုတှနေဲ့ ဝဖေနျမှုတှေ မွင့ျတကျလာနပေါတယျ။