မြို့တော် ဝါရှင်တန် အပါအဝင် အမေရိကန်တဝန်း ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဆက်လက်ပြင်းထန်

George Floyd သေဆုံးမှုအတွက် ဝါရှင်တန်ဒီစီမှာ ချီတက်ဆန္ဒပြနေသူများ။ (ဇွန် ၆၊ ၂၀၂၀)

(Zawgyi / Unicode)

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု မင်နီဆိုးတားပြည်နယ်မှာ ရဲဖမ်းဆီးမှုအတွင်း အာဖရိကန်-အမေရိကန် လူမည်းအမျိုးသား George Floyd သေဆုံးရမှုအပေါ် တရားမျှတရေး တောင်းဆိုတဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေ နိုင်ငံတဝန်းမှာ ဆက်လက် ပြင်းထန်နေပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က စုစည်း တင်ပြထားပါတယ်။

ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ကူးစက်မှာကို စိုးရိမ်နေတဲ့ကြားကပဲ ဝါရှင်တန်ဒီစီ မြို့တော်အတွင်း စနေနေ့က ဆန္ဒပြပွဲမှာ လူပေါင်းထောင်ချီ ပါဝင်ခဲ့ကြပါတယ်။ ဆန္ဒပြသူတွေဟာ လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားမှု ခေါင်းဆောင် မာတင်လူသာကင်း ရုပ်တုတဝိုက်၊ သမ္မတလင်ကွန်း အဆောက်အဦရှေ့နဲ့ National Mall လို အမျိုးသားရင်ပြင်တွေကို ဖြတ်ပြီး အဓိကအားဖြင့် သမ္မတအိမ်ဖြူတော်နားထိ ချီတက် ဆန္ဒပြကြပါတယ်။

လူမည်းအမျိုးသား George Floyd သေဆုံးမှုအတွက် အမေရိကန်နိုင်ငံတဝန်း ဆန္ဒပြနေမှု မြင်ကွင်းများ။

မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားသူ ဒေါက်တာနိုင်အောင်ကလည်း ဝါရှင်တန်ဒီစီက ဒီဆန္ဒပြပွဲမှာ ကိုယ်တိုင် ပူးပေါင်းပါဝင်ခဲ့သူတဦး ဖြစ်ပါတယ်။

"ကျနော်တို့ အခု ဒီမှာလာရတာကတော့ George Floyd က သူသေခါနီးပြတဲ့ ဗွီဒီယိုမြင်ကွင်းထဲမှာ မတရား အနိုင်ကျင့်ခံရတယ်။ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးဟာ ငါတို့လုပ်ချင်သလို လုပ်လို့ရတယ်ဆိုတဲ့ မြင်ကွင်းကို ပေါ်လွင်စေတဲ့အတွက် ဒါကိုတော့ ဆန့်ကျင်မှရမယ်၊ ဒါကလည်း ကမ္ဘာကြီးတခုလုံးမှာ ဖြစ်နေတဲ့ ကိစ္စပေါ့နော်။ ကျနော်တို့ကိုယ်တိုင်လည်း မတရား မမျှတမှုကို ဆန့်ကျင်နေတဲ့အတူတူ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ဒါကို လာရောက် ပူးပေါင်းပါဝင်ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

“အဲဒီတော့ ဒီမှာ ထူးခြားပြီး သဘောကျတာ တခုကတော့ ဒီမှာ ဆိုင်းဘုတ်တွေမှာ ရေးထားသလိုပဲ ဒါက အဖြူအမည်း ပြဿနာ မဟုတ်ဘူး၊ လူမည်းတွေရဲ့ ဘဝကိစ္စက အရေးပါပါတယ်လို့ ပြောခြင်းဟာ အဖြူတွေကို ဆန့်ကျင်တာ မဟုတ်ဘူး။ စနစ်ကြီးတခုလုံးရဲ့ တရားမျှတမှုအတွက် တောင်းဆိုနေတာ ဖြစ်တယ်။ ဒီမှာက အမည်းတွေတင်မကဘူး လူဖြူတွေရော လူဝါတွေရော ပါတယ်။ အဖြူတွေကတောင် ပိုများနေသလိုပဲပေါ့နော်။ ဆိုတော့ အားလုံးရဲ့စိတ်ထဲမှာ ဒီအသားအရောင်တွေ ပျောက်သွားပြီးတော့မှ ဒီတရားမျှတမှု တခုတည်းပေါ်မှာ ရပ်တည်ကြတယ်။ အထူးသဖြင့် လူငယ်တွေ အများကြီးပါလာတာက အားရစရာကောင်းတယ်၊ အားကျစရာလည်း ကောင်းပါတယ်။"

SEE ALSO: George Floyd သေဆုံးမှု ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဆက်ဖြစ်နေဆဲ

ဝါရှင်တန်ဒီစီက လမ်းမကြီးတခုပေါ်မှာ Black Lives Matter "လူမည်းတွေရဲ့ အသက်ကိုလည်း တန်ဖိုးထားပါ" ဆိုတဲ့ စာတန်းကို အဝါရောင်စာလုံးကြီးတွေနဲ့ ဆေးမှုတ် ခြယ်သထားပါတယ်။

မင်နီဆိုးတားပြည်နယ်က စလိုက်တဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေဟာ အမေရိကန်နိုင်ငံတွင်း ပြည်နယ်အတော်များများကို ပျံ့နှံ့ဖြစ်ပွားနေပြီး နယူးယောက်၊ ကယ်လီဖိုးနီးယား၊ မြောက်ကယ်လိုရိုင်းနား၊ ဖလော်ရီဒါ စတဲ့ ပြည်နယ်တွေအပြင် ဗြိတိန်၊ သြစတြေးလျတို့လို ကမ္ဘာ့ တခြားနိုင်ငံတွေအထိပါ ကူးစက် လှုပ်ရှားလာကြပါတယ်။

နယူးယောက်မြို့တဝိုက် အခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဆန္ဒပြပွဲတွေကို အနီးကပ် စောင့်ကြည့်နေတဲ့ Burma Point အဖွဲ့က ကိုမိုးချမ်းက ခုလိုပြောပါတယ်။

"ဒီနေ့ စနေနေ့မှာလည်း အထူးသဖြင့် Manhattan ရဲ့ မြောက်ဘက် လူမည်းတွေ အနေများတဲ့ ရပ်ကွက်ကနေပြီးတော့မှ အထူးသဖြင့် လူဖြူများတဲ့ သူဌေးရပ်ကွက်တွေကို ဖြတ်ပြီးတော့ နယူးယောက်တောင်ဘက် ပန်းခြံထိကို ချီတက်ကြတယ်။ အဲဒီလို ဆန္ဒပြပွဲတွေကတော့ ဒီနေ့ တောက်လျှောက်ဖြစ်နေတယ်။ ဒီညနေမှာလည်း ရှိကြဦးမယ်။ အဓိကကတော့ ဒီဟာက လူမည်းနဲ့လူဖြူ ဖြစ်နေတယ် ဆိုတာထက်ကို စနစ်ကြီးတခုလုံးကို ပြုပြင်ဖို့ပေါ့နော်။ အဓိကအားဖြင့် အသားအရောင် မခွဲခြားဘဲနဲ့ အုပ်ချုပ်နိုင်ဖို့ဆိုတဲ့ အမြင်မျိုးတွေ ပိုကျယ်ပြန့်လာအောင်အထိ အတွက်ကို သူတို့ ချီတက် ဆန္ဒပြကြတယ်ပေါ့နော်။ နောက်တခုက မြို့တော်ဝန်ရုံးတဝိုက် မြို့တော်ဝန်နေတဲ့ တဝိုက်မှာလည်း ဆန္ဒပြကြတယ်။ အထူးသဖြင့် ဆန္ဒပြပွဲ အဖြစ်များတာက Union Square ဝန်းကျင်မှာပေါ့နော်။ အဲဒီမှာဆိုရင် မဟတ္တမဂန္ဓီ ရုပ်တုလည်း ရှိတယ်။ အထူးသဖြင့် ပြည်သူအများ လွတ်မြောက်မှုနဲ့ ဒီမိုကရေစီရဲ့ အရိပ်အာဝါသတွေ အမြဲတမ်းရှိတဲ့ အဲဒီပန်းခြံကြီး ပတ်ဝန်းကျင်မှာဖြစ်နေတာ နေ့တိုင်းနီးပါးပဲ။"

အရင်ရက်တွေကထက်စာရင် နယူးယောက်မြို့ ဆန္ဒပြပွဲတွေဟာ ငြိမ်းချမ်းတဲ့ဘက်ကို ပိုဦးတည်လာတယ်လို့ ကိုမိုးချမ်းက သုံးသပ်ပါတယ်။

"အထူးသဖြင့် နယူးယောက်မှာဆိုရင် ရဲတွေက အရမ်းသတိထားပါတယ်။ တပြိုင်နက်တည်းမှာပဲ နယူးယောက်ရဲချုပ်ဆိုရင် အတော်လေး ထိန်းရှာပါတယ်။ မနေ့ကတော့ သတင်းမှာဖော်ပြတာက အဲဒါကတော့ Brooklyn ဘက်မှာပေါ့နော်၊ အဲဒီမှာ သူတို့ လက်နက်တွေရှာတွေ့တယ် ပြောတယ်။ အိုဟိုင်းယိုးပြည်နယ်ဘက်က လာတဲ့ ကားတစီးမှာ ဓားမကြီးတွေ ၃ ချောင်းလောက်ပါတယ်၊ ဓာတ်ဆီထည့်ထားတဲ့ ပုံးတွေပါတယ်၊ နောက်ပြီး ဝေါ့ကီတော်ကီတွေလည်း ပါတယ်။ နယူးယောက်က ဆန္ဒပြသူတွေကပဲ သတင်းပြန်ပေးတာပါ။ ဆိုတော့ ဟိုးအရင် သုံးလေးရက်ထက်စာရင် အခု ဒီတရက်နှစ်ရက် အတွင်းမှာတော့ မီးရှို့တာတွေ၊ လုတာတွေ တော်တော်လေး ကျလာတယ်၊ လျော့လာတယ်ပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့်လည်း ပျောက်သွားတယ်တော့ မဟုတ်သေးဘူး။"

SEE ALSO: George Floyd သေဆုံးမှု ရဲတွေ တရားစွဲခံရတဲ့အပေါ် ဆန္ဒပြသူတွေကြိုဆို

မေလ ၂၅ ရက်နေ့က Minneapolis မြို့မှာ ငွေတုသုံးတယ်ဆိုပြီး သတင်းပေး တိုင်ကြားချက်အရ လူမည်းအမျိုးသား George Floyd ကို ရဲက ဖမ်းဆီးတာမှာ သေဆုံးသွားခဲ့တဲ့ ဖြစ်ရပ်အတွင်း တာဝန်ရှိတဲ့ ရဲအရာရှိတွေကတော့ စွဲချက်အသီးသီးနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။

ဆန္ဒပြပွဲတွေကြောင့် အစောပိုင်းမှာ ကာဖျူးအမိန့် ထုတ်ထားခဲ့ရာက အခုတော့ ဝါရှင်တန်ဒီစီ၊ လော့စ်အိန်ဂျလိစ်နဲ့ အခြားမြို့တွေမှာ ကာဖျူးအမိန့် ပြန်ရုပ်သိမ်းလိုက်ပြီး နယူးယောက်မှာတော့ ကာဖျူးအမိန့်ကို နောက်ထပ် ၃ ရက် တိုးထားပါတယ်။

Your browser doesn’t support HTML5

မြို့တော် ဝါရှင်တန် အပါအဝင် အမေရိကန်တဝန်း ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဆက်လက်ပြင်းထန်

--------------------------------

(Unicode)

မွို့တောျ ဝါရှငျတနျ အပါအဝငျ အမရေိကနျတဝနျး ဆန်ဒပွပှဲတှေ ဆကျလကျပွငျးထနျ

အမရေိကနျပွညျထောငျစု မငျနီဆိုးတားပွညျနယျမှာ ရဲဖမျးဆီးမှုအတှငျး အာဖရိကနျ-အမရေိကနျ လူမညျးအမြိုးသား George Floyd သဆေုံးရမှုအပေါျ တရားမြှတရေး တောငျးဆိုတဲ့ ဆန်ဒပွပှဲတှေ နိုငျငံတဝနျးမှာ ဆကျလကျ ပွငျးထနျနပေါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို ကိုဉာဏျဝငျးအောငျက စုစညျး တငျပွထားပါတယျ။

ကိုဗဈကပျရောဂါ ကူးစကျမှာကို စိုးရိမျနတေဲ့ကွားကပဲ ဝါရှငျတနျဒီစီ မွို့တောျအတှငျး စနနေေ့က ဆန်ဒပွပှဲမှာ လူပေါငျးထောငျခြီ ပါဝငျခဲ့ကွပါတယျ။ ဆန်ဒပွသူတှဟော လူ့အခှင့ျအရေးလှုပျရှားမှု ခေါငျးဆောငျ မာတငျလူသာကငျး ရုပျတုတဝိုကျ၊ သမ်မတလငျကှနျး အဆောကျအဦရှေ့နဲ့ National Mall လို အမြိုးသားရငျပွငျတှကေို ဖွတျပွီး အဓိကအားဖွင့ျ သမ်မတအိမျဖွူတောျနားထိ ခြီတကျ ဆန်ဒပွကွပါတယျ။

မွနျမာ့အရေးလှုပျရှားသူ ဒေါကျတာနိုငျအောငျကလညျး ဝါရှငျတနျဒီစီက ဒီဆန်ဒပွပှဲမှာ ကိုယျတိုငျ ပူးပေါငျးပါဝငျခဲ့သူတဦး ဖွဈပါတယျ။

"ကနြောျတို့ အခု ဒီမှာလာရတာကတော့ George Floyd က သူသခေါနီးပွတဲ့ ဗှီဒီယိုမွငျကှငျးထဲမှာ မတရား အနိုငျကငြ့ျခံရတယျ။ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးဟာ ငါတို့လုပျခငြျသလို လုပျလို့ရတယျဆိုတဲ့ မွငျကှငျးကို ပေါျလှငျစတေဲ့အတှကျ ဒါကိုတော့ ဆန့ျကငြျမှရမယျ၊ ဒါကလညျး ကမ်ဘာကွီးတခုလုံးမှာ ဖွဈနတေဲ့ ကိစ်စပေါ့နောျ။ ကနြောျတို့ကိုယျတိုငျလညျး မတရား မမြှတမှုကို ဆန့ျကငြျနတေဲ့အတူတူ ဖွဈတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့လို့ ဒါကို လာရောကျ ပူးပေါငျးပါဝငျခွငျး ဖွဈပါတယျ။

“အဲဒီတော့ ဒီမှာ ထူးခွားပွီး သဘောကတြာ တခုကတော့ ဒီမှာ ဆိုငျးဘုတျတှမှော ရေးထားသလိုပဲ ဒါက အဖွူအမညျး ပွူနာ မဟုတျဘူး၊ လူမညျးတှရေဲ့ ဘဝကိစ်စက အရေးပါပါတယျလို့ ပွောခွငျးဟာ အဖွူတှကေို ဆန့ျကငြျတာ မဟုတျဘူး။ စနဈကွီးတခုလုံးရဲ့ တရားမြှတမှုအတှကျ တောငျးဆိုနတော ဖွဈတယျ။ ဒီမှာက အမညျးတှတေငျမကဘူး လူဖွူတှရေော လူဝါတှရေော ပါတယျ။ အဖွူတှကေတောငျ ပိုမြားနသေလိုပဲပေါ့နောျ။ ဆိုတော့ အားလုံးရဲ့စိတျထဲမှာ ဒီအသားအရောငျတှေ ပြောကျသှားပွီးတော့မှ ဒီတရားမြှတမှု တခုတညျးပေါျမှာ ရပျတညျကွတယျ။ အထူးသဖွင့ျ လူငယျတှေ အမြားကွီးပါလာတာက အားရစရာကောငျးတယျ၊ အားကစြရာလညျး ကောငျးပါတယျ။"

SEE ALSO: ကန်ဆန္ဒပြပွဲဆက်စပ် နောက်ဆုံးဖြစ်ထွန်းမှုတွေအပေါ် သုံးသပ်ချက်

ဝါရှငျတနျဒီစီက လမျးမကွီးတခုပေါျမှာ Black Lives Matter"လူမညျးတှရေဲ့ အသကျကိုလညျး တနျဖိုးထားပါ" ဆိုတဲ့ စာတနျးကို အဝါရောငျစာလုံးကွီးတှနေဲ့ ဆေးမှုတျ ခွယျသထားပါတယျ။

မငျနီဆိုးတားပွညျနယျက စလိုကျတဲ့ ဆန်ဒပွပှဲတှဟော အမရေိကနျနိုငျငံတှငျး ပွညျနယျအတောျမြားမြားကို ပြံ့နှံ့ဖွဈပှားနပွေီး နယူးယောကျ၊ ကယျလီဖိုးနီးယား၊ မွောကျကယျလိုရိုငျးနား၊ ဖလောျရီဒါ စတဲ့ ပွညျနယျတှအေပွငျ ဗွိတိနျ၊ သွစတွေးလတြို့လို ကမ်ဘာ့ တခွားနိုငျငံတှအေထိပါ ကူးစကျ လှုပျရှားလာကွပါတယျ။

နယူးယောကျမွို့တဝိုကျ အခွအေနနေဲ့ ပတျသကျလို့ ဆန်ဒပွပှဲတှကေို အနီးကပျ စောင့ျကွည့ျနတေဲ့ Burma Point အဖှဲ့က ကိုမိုးခမြျးက ခုလိုပွောပါတယျ။

"ဒီနေ့ စနနေေ့မှာလညျး အထူးသဖွင့ျ Manhattan ရဲ့ မွောကျဘကျ လူမညျးတှေ အနမြေားတဲ့ ရပျကှကျကနပွေီးတော့မှ အထူးသဖွင့ျ လူဖွူမြားတဲ့ သူဌေးရပျကှကျတှကေို ဖွတျပွီးတော့ နယူးယောကျတောငျဘကျ ပနျးခွံထိကို ခြီတကျကွတယျ။ အဲဒီလို ဆန်ဒပွပှဲတှကေတော့ ဒီနေ့ တောကျလြှောကျဖွဈနတေယျ။ ဒီညနမှောလညျး ရှိကွဦးမယျ။ အဓိကကတော့ ဒီဟာက လူမညျးနဲ့လူဖွူ ဖွဈနတေယျ ဆိုတာထကျကို စနဈကွီးတခုလုံးကို ပွုပွငျဖို့ပေါ့နောျ။ အဓိကအားဖွင့ျ အသားအရောငျ မခှဲခွားဘဲနဲ့ အုပျခြုပျနိုငျဖို့ဆိုတဲ့ အမွငျမြိုးတှေ ပိုကယြျပွန့ျလာအောငျအထိ အတှကျကို သူတို့ ခြီတကျ ဆန်ဒပွကွတယျပေါ့နောျ။ နောကျတခုက မွို့တောျဝနျရုံးတဝိုကျ မွို့တောျဝနျနတေဲ့ တဝိုကျမှာလညျး ဆန်ဒပွကွတယျ။ အထူးသဖွင့ျ ဆန်ဒပွပှဲ အဖွဈမြားတာက Union Square ဝနျးကငြျမှာပေါ့နောျ။ အဲဒီမှာဆိုရငျ မဟတ်တမဂန်ဓီ ရုပျတုလညျး ရှိတယျ။ အထူးသဖွင့ျ ပွညျသူအမြား လှတျမွောကျမှုနဲ့ ဒီမိုကရစေီရဲ့ အရိပျအာဝါသတှေ အမွဲတမျးရှိတဲ့ အဲဒီပနျးခွံကွီး ပတျဝနျးကငြျမှာဖွဈနတော နေ့တိုငျးနီးပါးပဲ။"

အရငျရကျတှကေထကျစာရငျ နယူးယောကျမွို့ ဆန်ဒပွပှဲတှဟော ငွိမျးခမြျးတဲ့ဘကျကို ပိုဦးတညျလာတယျလို့ ကိုမိုးခမြျးက သုံးသပျပါတယျ။

"အထူးသဖွင့ျ နယူးယောကျမှာဆိုရငျ ရဲတှကေ အရမျးသတိထားပါတယျ။ တပွိုငျနကျတညျးမှာပဲ နယူးယောကျရဲခြုပျဆိုရငျ အတောျလေး ထိနျးရှာပါတယျ။ မနေ့ကတော့ သတငျးမှာဖောျပွတာက အဲဒါကတော့ Brooklyn ဘကျမှာပေါ့နောျ၊ အဲဒီမှာ သူတို့ လကျနကျတှရှောတှေ့တယျ ပွောတယျ။ အိုဟိုငျးယိုးပွညျနယျဘကျက လာတဲ့ ကားတစီးမှာ ဓားမကွီးတှေ ၃ ခြောငျးလောကျပါတယျ၊ ဓာတျဆီထည့ျထားတဲ့ ပုံးတှပေါတယျ၊ နောကျပွီး ဝေါ့ကီတောျကီတှလေညျး ပါတယျ။ နယူးယောကျက ဆန်ဒပွသူတှကေပဲ သတငျးပွနျပေးတာပါ။ ဆိုတော့ ဟိုးအရငျ သုံးလေးရကျထကျစာရငျ အခု ဒီတရကျနှဈရကျ အတှငျးမှာတော့ မီးရှို့တာတှေ၊ လုတာတှေ တောျတောျလေး ကလြာတယျ၊ လြော့လာတယျပေါ့နောျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ပြောကျသှားတယျတော့ မဟုတျသေးဘူး။"

SEE ALSO: George Floyd သေဆုံးမှုနဲ့ ဆက်နွယ်တဲ့ ရဲအရာရှိ ၃ ဦးကို အာမခံကြေးသတ်မှတ်

မလေ ၂၅ ရကျနေ့က Minneapolis မွို့မှာ ငှတေုသုံးတယျဆိုပွီး သတငျးပေး တိုငျကွားခကြျအရ လူမညျးအမြိုးသား George Floyd ကို ရဲက ဖမျးဆီးတာမှာသဆေုံးသှားခဲ့တဲ့ ဖွဈရပျအတှငျး တာဝနျရှိတဲ့ ရဲအရာရှိတှကေတော့ စှဲခကြျအသီးသီးနဲ့ ရငျဆိုငျနရေပါတယျ။

ဆန်ဒပွပှဲတှကွေောင့ျ အစောပိုငျးမှာ ကာဖြူးအမိန့ျ ထုတျထားခဲ့ရာက အခုတော့ ဝါရှငျတနျဒီစီ၊ လော့ဈအိနျဂလြိဈနဲ့ အခွားမွို့တှမှော ကာဖြူးအမိန့ျ ပွနျရုပျသိမျးလိုကျပွီး နယူးယောကျမှာတော့ ကာဖြူးအမိန့ျကို နောကျထပျ ၃ ရကျ တိုးထားပါတယျ။