စစ်ကောင်စီလက်အောက် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားရေး အခြေအနေ

စစ်ကောင်စီလက်အောက် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားရေး အခြေအနေ

စစ်ကောင်စီ အာဏာသိမ်းယူပြီး (၃) လ ကျော်လာသည့်တိုင်အောင် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ငြိမ်ဝပ်ပိပြားရေးနဲ့ တရားဥပေဒေစိုးမိုးရေး ပျက်ပြားနေဆဲ၊ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရား ယိုယွင်းနေဆဲဖြစ်ပေမယ့်၊ စစ်ကောင်စီကတော့ နှစ်ရှည်အုပ်ချုပ်သွားဖို့ ပြင်ဆင်နေတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံရှေ့နေများကွန်ရက် ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကြီးမြင့် က ပြောပါတယ်၊ အသေးစိတ်ကို တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေကြီး ဦးကြီးမြင့် နဲ့ ဦးကျော်ဇံသာ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။

မေး ။ ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်ကောင်စီက အာဏာသိမ်းလာတာ (၃) လ ကျော်လာခဲ့ပါပြီ။ တိုင်းပြည်ရဲ့ ငြိမ်းချမ်းမှု၊ ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု အခြေအနေက ပုံမှန်ရောက်သွားပြီလို့ ပြောလို့မရပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ တချို့ကလဲပြောတယ် ဆန္ဒပြမှုတွေဟာ ရန်ကုန်မြို့တို့မှာ ဒီလောက်ပြင်းပြင်းထန်ထန် မရှိတော့ဘူးလို့ ပြောနေကြပါတယ်။ ပထမဦးဆုံး ယေဘုယျအခြေအနေကို သုံးသပ်ပေးပါ။

ဖြေ ။ ။ ဒီလိုရှိတယ် နှိပ်ကွပ်မှုတွေ၊ ဖိနှိပ်မှုတွေကတော့ အရမ်းပြင်းထန်တယ်။ ကျနော်တို့ဆိုရင် လမ်းသွားရင်တောင် တယ်လီဖုန်းတောင် ယူမသွားရဲဘူး။ အထူးသဖြင့် လူငယ်တွေ။ တယ်လီဖုန်း တွေ့တာနဲ့ အဲဒီတယ်လီဖုန်းကို ပေးဆိုပြီးတော့ - အထူးသဖြင့် taxi နဲ့ ကိုယ်ပိုင်ကားစီးတဲ့လူတွေ၊ ဘတ်စ်ကားစီးတဲ့ လူတွေကိုတော့ လုပ်တာသိပ်မရှိဘူး။ အဲဒီလိုစစ်လိုက်လို့ တယ်လီဖုန်း ဖွင့်ပြလို့ သူတို့မကြိုက်တာတွေ ပါသွားရင် အဲဒီတယ်လီဖုန်းကို သိမ်းလိုက်တယ်။ နံပတ်နှစ်ကတော့ အရေးယူမယ်ပြောတယ်။ နံပတ်သုံးကတော့ ပိုက်ဆံတောင်းတယ်။ အဲဒီဟာတွေ ဖြစ်နေတဲ့အခါမှာ လူတွေက တော်တော်သွားရလာရတာကအစ အဲဒီလောက်ကို ဖိနှိပ်တာ။ ညပိုင်းဆိုလဲ ဘာမှမပြောဘဲနဲ့ ဝင်လာတယ်။ သူတို့ခန့်ထားတဲ့ ရဝတနဲ့ ဝင်လာတယ်။ ညဘက်လဲ မလုံခြုံဘူး။ အဲဒီလို ဖြစ်တဲ့အခါမှာ ယေဘုယျအခြေအနေအရ ငြိမ်သက်သလို ရှိပေမယ့် လူထုကတော့ မကျေဘူးပေါ့။ ရက်စက်လွန်အားကြီးတော့။ တနေ့ကပဲ သာကေတမှာ သူတို့ခန့်ထားတဲ့ ရဝတအုပ်ချုပ်ရေးမှူးကို လူ (၃) ယောက်က ဝင်လာပြီး ဓါးနဲ့ထိုးသတ်သွားတယ်။ အဲဒီလိုဟာမျိုးတွေက ရန်ကုန်မှာ မီးရှို့တာတွေ၊ ရိုက်တာတွေ အဲဒီလိုတွေ target က ပြောင်းသွားပြီ။

တဘက်မှာလဲ လူငယ်တွေက လစ်ရင်လစ်သလို ဆန္ဒပြပွဲတွေကတော့ ရှိနေတယ်။ ငြိမ်သက်သွားပြီဆိုတာတော့ လုံးဝမဟုတ်ဘူး။

မေး ။ ။ အခုဖမ်းဆီးအရေးယူခံထားရတဲ့ လူတွေလည်း တော်တော်များများ ရှိနေပါတယ်။ ကိန်းဂဏန်းကတော့ သူတို့က လျှော့ပြောတယ်။ AAPP က ပြောတာ မှားတယ်ပေါ့။ ဒါပေမဲ့ ကျနော်သိချင်တာက ဖမ်းဆီးခံထားရလူတွေကို ဘယ်လိုရုံးတင်မလဲ။ အရပ်ဘက်တရားရုံးလား။ စစ်ခုံရုံးလား။ ကျနော် ပထမနားလည်ထားတာက ရန်ကုန်က မြို့နယ် (၆) ခုနဲ့ မန္တလေးက မြို့နယ် (၆) ခုကိုပဲ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြေညာခဲ့တယ်လို့ ကြားပါတယ်။ အခု တနိုင်ငံလုံးကို သူတို့ပြုမှုလုပ်ဆောင်နေတာက စစ်အုပ်ချုပ်ရေးပုံစံမျိုးများ ဖြစ်နေမလား။ အဲဒါကို ဥပဒေကြောင်းအရ ခွဲခြားမြင်မိပါသလဲ။

ဖြေ ။ ။ အဲဒါက သာမန်လူတွေအနေနဲ့တော့ တော်တော်ခက်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အခုက အားလုံးကို စစ်အုပ်ချုပ်ရေးပုံစံ လုပ်နေတာ။ ရန်ကုန်မှာတော့ ၅၀၅ တွေနဲ့ လူသတ်မှုတွေကို ထောင်ထဲမှာပဲစစ်တယ်။ တရားလိုကိုပဲ အကျဉ်းနည်းနဲ့ စစ်ပြီးတော့ အပြစ်ဒဏ်ပေးတယ်။ အမှတ်တမဲ့ကြည့်လိုက်ရင်တော့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ထုတ်ထားလို့။ ဒါပေမဲ့ မာရှယ်လော စစ်အုပ်ချုပ် မထုတ်ထားတဲ့ဟာတွေလဲ အဲဒီလိုပဲ လုပ်တာပဲ။ ထောင်ထဲမှာပဲ အကျဉ်းနည်းနဲ့စစ်တယ် ခုခံချေပခွင့်တွေလည်း သိပ်မရကြဘူး။ ဒီနေ့ပဲ Facebook မှာ တင်လိုက်ပြီးပြီ ဥပဒေအထောက်အကူပြုရေးအဖွဲ့ ဥပဒေကို ပြင်ဆင်မှုပြဌာန်းပြီးတော့ ဥပဒေအထောက်အကူ ပြုသူများအဖွဲ့ကို ပေးအပ်ထားတဲ့ အာဏာတွေကို၊ လုပ်ပိုင်ခွင့်တွေကို အားလုံးရုတ်သိမ်းလိုက်တယ်။ ရှေ့နေတွေဟာ ဥပဒေအထောက်အကူပြုရေးအဖွဲ့ရဲ့ ဥပဒေကိုကိုင်ပြီးတော့ ဘာမှပြည်သူတွေကို ကူညီလို့မရလောက်အောင် ပိတ်လိုက်တယ်။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုတော့ ဒီ (၁) နှစ်အတွင်းမှာပဲ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ပေးပြီးတော့ နိုင်တဲ့လူကို အာဏာအပ်ပါမယ်ဆိုတဲ့ ဥပဒေဟာ ဥပဒေတွေကို အသေးစိတ် လိုက်ပြင်နေပြီးတော့ ပြည်သူကို ပေးထားတဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို လိုက်ရုတ်သိမ်းနေတယ်။ အဲဒါကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် သူတို့က (၅) နှစ်အထက်ကို အနည်းဆုံး (၅) နှစ်အထက် အုပ်ချုပ်တော့မယ်ဆိုတာကို ပြင်ပြီးတော့ လုပ်နေပြီဆိုတာကို အဲဒါကို ကျနော်တို့က အတိအကျ တွေ့နေရပြီ။

မေး ။ ။ ပထမတခုက သူတို့တက်လာခါစတုန်းကတော့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် ပြောတာက (၁) နှစ်အတွင်းမှာ ရွေးကောက်ပွဲ ပြန်ပြီး လုပ်ပေးမယ်။ နိုင်တဲ့ပါတီကို အာဏာလွှဲမယ်ဆိုပြီးတော့ လမ်းပြမြေပုံ (၅) ချက်ဆိုပြီးတော့ ပြောပါတယ်။ နောက်မကြာသေးခင်က သူတို့ရဲ့ ပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကတော့ (၂) နှစ်ဆိုပြီးတော့ ပြန်ပြောတာ တွေ့ရပါတယ်ဆိုတော့ အခု ဦးကြီးမြင့်က (၅) နှစ်လောက် ဖြစ်မယ်လို့ ဘာကြောင့် ခန့်မှန်းပါလဲ။

ဖြေ ။ ။ သူတို့လုပ်ကိုင်နေတာက ဥပဒေကို လိုက်ပြီးပြင်နေတယ်။ ပြည်သူကို ပေးထားတဲ့ ဒီမိုကရေစီ အခွင့်အရေး ဥပဒေတွေကို လိုက်ပြီးတော့ ရုတ်သိမ်းနေတယ်၊ ပယ်ဖျက်နေတယ်။ ဥပမာ ဧည့်စာရင်းတွေ တိုင်ခိုင်းတာတွေ၊ အိမ်တွေကို ရှာဖွေပုံစံမပြဘဲနဲ့ စစ်လို့ရတယ့်ဟာမျိုးတွေ၊ အဲဒီလို မတရားလုပ်တာကို တရားစွဲခွင့် ရှိတယ်ဆိုတဲ့ ဥပဒေကို ရုတ်သိမ်းတာတွေ။ အဲဒါတွေကို ကြည့်လိုက်ခြင်းအားဖြင့် သူတို့ဟာ NLD ပါတီကို ဖျက်ပစ်မယ်။ အခုလဲ သူတို့တော်တော်လေး စုဆောင်းထားပြီ။ NLD ပါတီကို တစ်က မဲခိုးတယ်ဆိုတဲ့ ပုဒ်မ။ နောက်တခုက NLD ပါတီက အကြမ်းဖက်တွေနဲ့ ဆက်သွယ်တယ်၊ လက်နက်ကိုင်တယ်ဆိုပြီးတော့ အဲဒီလိုပုဒ်မတွေ ဆွဲပြီးတော့ NLD ပါတီကို ဖျက်ပြီးတော့ ကျန်တဲ့ သူတို့နဲ့ စိတ်တူကိုယ်တူ လုပ်ထားတဲ့ပါတီတွေ အနိုင်ရအောင် လုပ်ပြီးတော့ သူက သမ္မတ လုပ်မှာပဲ။ မြင်သာနေတာပဲ PR စနစ်ကိုလည်း ကျင့်သုံးအုံးမှာ။ အဲဒီလိုသွားပြီးနောက်က သူပဲ သမ္မတလုပ်ပြီးတော့ ဆက်သွားအုံးမှာ။ ဒါကြောင့်မို့ (၅) နှစ်ကို ရည်ရွယ်ပြီး လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ ပြောချင်ဖြစ်ပါတယ်။ အထောက်အထားနဲ့တော့ မဟုတ်ပါဘူး။

မေး ။ ။ PR စနစ်ကို သွားမယ်ဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အဲဒီ PR စနစ်ကိုသွားရင် တိုင်းရင်းသားတချို့က ပိုပြီးနှစ်သက်ကြလိမ့်မယ်ဆိုတဲ့ ယူဆချက်လည်း ရှိပါတယ်။ တချို့ပါတီတွေ၊ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေက ဖော်ထုတ်ပြီးတော့ ပြောခဲ့ကြတာလဲ ရှိပါတယ်။ ဆိုတော့ အဲဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့ လူအများစုက လက်မခံနိုင်စရာအကြောင်း ရှိလာမလား။

ဖြေ ။ ။ NLD က တခဲနက် တအားနိုင်ထားတဲ့အခါမှာ လူတွေက ပြောဆိုခွင့်တွေကို ကျန်တဲ့ပါတီတွေက ပိတ်သလို ဖြစ်သွားတဲ့အခါမှာ ဒီလို PR စနစ်များ ကောင်းမလားဆိုပြီး ဆွေးနွေးကြတာပါ။ ဒါပေမဲ့ အခုစစ်အာဏာရှင်စနစ်က ဦးစီးပြီးတော့ PR စနစ်ကို လုပ်မယ်ဆိုတာကတော့ ကျားကြောက်လို့ ရှင်ကြီးကိုး ရှင်ကြီး ကျားထက်ဆိုး ဖြစ်မှာပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ စစ်တပ်ကပဲ ဒီရွေးကောက်ပွဲကို အနိုင်ယူပြီးတော့ သူတို့က အုပ်ချုပ်မှာ။ နောက်တခုက တချို့နေရာတွေမှာဆိုရင် ခြောက်လန့်ပြီးတော့ ရွေးကောက်ပွဲတွေ မဝင်ရဲအောင် လုပ်တာတွေ။ နောက်တခါ လုံခြုံရေး အကြောင်းပြချက်နဲ့ ဖမ်းဆီးတာတွေ။ စစ်တပ်လိုလားတဲ့ ပါတီတွေပဲ နိုင်ကြမှာပဲ။

မေး ။ ။ CDM လုပ်ကြတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ မေးချင်ပါတယ်။ အဲဒီဝန်ထမ်းတွေကို အရေးယူတယ်၊ ဖမ်းတယ်ဆိုတာလဲ ကြားမိပါတယ်။ တကယ်တော့ CDM လုပ်ဖို့ လှုံဆော်တဲ့ လူတွေကို ဖမ်းတယ်ဆိုတာကတော့ ဥပဒေနဲ့ ညီညွှတ်ကောင်း ညီညွှတ်မယ်လို့ ကျနော် စဉ်းစားမိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ CDM လုပ်တယ်လူတွေကို ဖမ်းတယ်လို့လည်း ကြားရပါတယ်။ အဲဒီကိစ္စကို ဘယ်လိုမြင်ပါသလဲ။

ဖြေ ။ ။ အဲဒါကတော့ တကယ့်ကို အနိုင်ကျင့်သလို ဖြစ်သွားပြီ။ လူတွေကို ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် ဆန္ဒပြပြီးတော့ နေတာဟာကို ကိုယ့်အိမ်ထဲကိုယ် မနေရဲတော့ဘဲ၊ အားလုံးထွက်ပြေးနေရတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ ကျနော်တို့လည်းပါတယ်။ ထွက်ပြေးနေရတဲ့အခါကြတော့ လူတွေကတော့ ဒါက မတရားဘူး၊ ခင်များပြောသလိုပဲ လှုံဆော်တဲ့လူတွေကို ဖမ်းဆီးတယ်ဆိုတာ တမျိုးလေ။ ဘာမှလဲ မလုပ်ဘဲနဲ့ CDM လုပ်ပြီးတော့ မသွားဘဲနေတာကို ၅၀၅ နဲ့ ဖမ်းပြီးတော့။ နောက်တခုက CDM လုပ်တဲ့လူတွေကို ပြန်ဝင်လို့ရှိရင် လက်ခံမယ်၊ ၅၀၅ တွေလည်း ဖြုတ်ပေးမယ်ဆိုပြီးတော့ တဘက်ကလဲ တချို့ဌာနတွေက အဲဒီလိုတွေ လုပ်နေတယ်။

မေး ။ ။ အဲဒီလို CDM လုပ်ပြီး ပြန်ဝင်တဲ့ ဝန်ထမ်းတွေကို ပြစ်ဒဏ်တွေ လျှော့ပေးမယ်ဆိုပြီးတော့ ပြောနေတော့၊ အခုအခါမှာ ဝန်ထမ်းတွေ ဘယ်လောက်အထိများ အလုပ်ပြန်ဝင်ပြီးတော့ သူတို့လုပ်ငန်းတွေ ကောင်းကောင်းလည်ပတ်နေပြီလို့ ပြောနိုင်ပါသလဲ။

ဖြေ ။ ။ အဲဒါကလဲ အမျိုးမျိုးပဲ။ တကယ့်လက်တွေ့မှာ သူတို့က နှုတ်ပြောလောက်ပဲ ဖြစ်ပြီးတော့၊ အဲဒီလို ဝင်လုပ်နေတဲ့ လူတွေလည်း ရှိတယ်။ လာတော့မှ ဆီဖမ်းပြီးတော့ ၅၀၅ ဖွင့်တာတွေလည်း ရှိတယ်။ အဲဒါကြောင့် အခု စစ်အစိုးရရဲ့ ပြောဆိုချက်တွေက တနေရာ တဗိုလ်တမင်း၊ တနေရာမှာ ဝန်ကြီးဌာနက တမျိုးနဲ့ အဲဒီလိုတွေ လုပ်နေတာတွေ ရှိတယ်။ အဲဒါက မူသေမဟုတ်သေးဘူး။ အမျိုးမျိုး စမ်းသပ်နေတာပဲ ရှိတယ်။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ရုံးဝန်ထမ်းတွေအပြင် CDM လုပ်နေတဲ့အထဲမှာ အရေးကြီးဆုံးကတော့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေနဲ့ ပညာရေးဝန်ထမ်းတွေလို့ ထင်ပါတယ်။ နောက် ဘဏ်ဝန်ထမ်းတွေ။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေအတွက်။ အဲဒီ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးဘက်မှာ ဝန်ထမ်းတွေ အပြည့်အဝ အလုပ်ပြန်မဆင်းကြသေးသမျှ ဒီအခြေအနေက ဘယ်လိုနေပါသလဲ။ အတော်လေးကို ကျဆင်းဆုတ်ယုတ်သွားမယ့် အခြေအနေ ရှိလား။

ဖြေ ။ ။ အဲဒါကတော့ အသေအချာပေါ့။ ကျန်းမာရေးဘက်မှာဆိုလဲ အခု တရားဝင် တရားစွဲထားတာ သူတို့ကြေညာတာပင် ဆရာဝန် သုံးရာကျော်သွားပြီ။ တရားဝင်ကြေညာတာ၊ တခြားဟာတွေက တပြည်လုံးပဲ။ ဆေးရုံးအုပ်တွေ၊ ကျောင်းအုပ်တွေ၊ အဲဒီလို လူအကြီးတွေကအစပါတာ။ အငယ်တွေကတော့ အကုန်ပေါ့။ အဲဒါတွေကြောင့်မို့ ဗမာပြည်က ငြိမ်သွားပြီဆိုတာတို့၊ ဒါကတော့ အေးချမ်းပုံမှန် ဖြစ်သွားပြီဆိုတာ လုံးဝမဟုတ်ဘူး။ CDM ကတော့ ဆက်လက်အားကောင်းနေဆဲပဲ။ ဆက်လက်တိုက်ပွဲဝင်နေဆဲလို့ ကျနော်တို့ကတော့ မျက်မြင်ကိုယ်တွေ့ တွေ့ရပါတယ်။

မေး ။ ။ နောက်ဆုံးအနေနဲ့ ဦးကြီးမြင့်ကတော့ သူတို့က (၅) နှစ်လောက် အာဏာယူလိမ့်မယ်လို့ ခန့်မှန်းတယ်။ အခုလောလောဆယ်မှာ အဲဒီအခြေအနေကို ထိန်းနိုင်ပြီလား။ သူတို့မှာ (၅) နှစ်တာ ဆက်လက်အုပ်ချုပ်သွားနိုင်တဲ့ အခြေအနေမျိုး၊ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေး၊ ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု၊ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားတွေ ပုံမှန်လည်ပတ်အောင် လုပ်နိုင်ပြီလား။ လုပ်နိုင်မယ့် အလားအလာကော တွေ့ရပြီလား။ (၅) နှစ်လုံး ဒီလိုပဲ သွားနေမလား။ ဦးကြီးမြင့် ဘယ်လိုခန့်မှန်းပါလဲ။

ဖြေ ။ ။ (၅) နှစ်မပြောနဲ့ (၅) လ ဖြစ်ဖို့တောင် တော်တော်ရုန်းကန်နေရတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ အတွေ့အကြုံပေါင်း မြောက်မြားစွာရယ်၊ စစ်တပ်ရဲ့အကျင့်ရယ်။ ခေတ်ပေါင်းများစွာ ခေတ်အဆက်ဆက် ကတိမတည်တာတွေကို ပေါင်းစပ်ပြီးတော့ အနည်းဆုံး (၅) နှစ်အထက် အုပ်ချုပ်ဖို့ ပြင်ဆင်နေတယ်။ ဥပဒေတွေလည်း ပြင်နေတယ်။ အဲဒီလို အတိအကျ ပြောပါတယ်။ ပြောနိုင်တယ်။

==Unicode==

စဈကောငျစီ အာဏာသိမျးယူပွီး (၃) လ ကြောျလာသည့ျတိုငျအောငျ မွနျမာနိုငျငံမှာ ငွိမျဝပျပိပွားရေးနဲ့ တရားဥပဒေစေိုးမိုးရေး ပကြျပွားနဆေဲ၊ အုပျခြုပျရေးယန်တရား ယိုယှငျးနဆေဲဖွဈပမေယ့ျ၊ စဈကောငျစီကတော့ နှဈရှညျအုပျခြုပျသှားဖို့ ပွငျဆငျနတေယျလို့ မွနျမာနိုငျငံရှေ့နမြေားကှနျရကျ ဥက်ကဋ်ဌ ဦးကွီးမွင့ျ က ပွောပါတယျ၊ အသေးစိတျကို တရားလှှတျတောျရှေ့နကွေီး ဦးကွီးမွင့ျ နဲ့ ဦးကြောျဇံသာ ဆှေးနှေးသုံးသပျထားပါတယျ။

မေး ။ ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈကောငျစီက အာဏာသိမျးလာတာ (၃) လ ကြောျလာခဲ့ပါပွီ။ တိုငျးပွညျရဲ့ ငွိမျးခမြျးမှု၊ ငွိမျဝပျပိပွားမှု အခွအေနကေ ပုံမှနျရောကျသှားပွီလို့ ပွောလို့မရပါဘူး။ ဒါပမေဲ့ တခြို့ကလဲပွောတယျ ဆန်ဒပွမှုတှဟော ရနျကုနျမွို့တို့မှာ ဒီလောကျပွငျးပွငျးထနျထနျ မရှိတော့ဘူးလို့ ပွောနကွေပါတယျ။ ပထမဦးဆုံး ယဘေုယအြခွအေနကေို သုံးသပျပေးပါ။

ဖွေ ။ ။ ဒီလိုရှိတယျ နှိပျကှပျမှုတှေ၊ ဖိနှိပျမှုတှကေတော့ အရမျးပွငျးထနျတယျ။ ကနြောျတို့ဆိုရငျ လမျးသှားရငျတောငျ တယျလီဖုနျးတောငျ ယူမသှားရဲဘူး။ အထူးသဖွင့ျ လူငယျတှေ။ တယျလီဖုနျး တှေ့တာနဲ့ အဲဒီတယျလီဖုနျးကို ပေးဆိုပွီးတော့ - အထူးသဖွင့ျ taxi နဲ့ ကိုယျပိုငျကားစီးတဲ့လူတှေ၊ ဘတျဈကားစီးတဲ့ လူတှကေိုတော့ လုပျတာသိပျမရှိဘူး။ အဲဒီလိုစဈလိုကျလို့ တယျလီဖုနျး ဖှင့ျပွလို့ သူတို့မကွိုကျတာတှေ ပါသှားရငျ အဲဒီတယျလီဖုနျးကို သိမျးလိုကျတယျ။ နံပတျနှဈကတော့ အရေးယူမယျပွောတယျ။ နံပတျသုံးကတော့ ပိုကျဆံတောငျးတယျ။ အဲဒီဟာတှေ ဖွဈနတေဲ့အခါမှာ လူတှကေ တောျတောျသှားရလာရတာကအစ အဲဒီလောကျကို ဖိနှိပျတာ။ ညပိုငျးဆိုလဲ ဘာမှမပွောဘဲနဲ့ ဝငျလာတယျ။ သူတို့ခန့ျထားတဲ့ ရဝတနဲ့ ဝငျလာတယျ။ ညဘကျလဲ မလုံခွုံဘူး။ အဲဒီလို ဖွဈတဲ့အခါမှာ ယဘေုယအြခွအေနအေရ ငွိမျသကျသလို ရှိပမေယ့ျ လူထုကတော့ မကြဘေူးပေါ့။ ရကျစကျလှနျအားကွီးတော့။ တနေ့ကပဲ သာကတေမှာ သူတို့ခန့ျထားတဲ့ ရဝတအုပျခြုပျရေးမှူးကို လူ (၃) ယောကျက ဝငျလာပွီး ဓါးနဲ့ထိုးသတျသှားတယျ။ အဲဒီလိုဟာမြိုးတှကေ ရနျကုနျမှာ မီးရှို့တာတှေ၊ ရိုကျတာတှေ အဲဒီလိုတှေ target က ပွောငျးသှားပွီ။

တဘကျမှာလဲ လူငယျတှကေ လဈရငျလဈသလို ဆန်ဒပွပှဲတှကေတော့ ရှိနတေယျ။ ငွိမျသကျသှားပွီဆိုတာတော့ လုံးဝမဟုတျဘူး။

မေး ။ ။ အခုဖမျးဆီးအရေးယူခံထားရတဲ့ လူတှလေညျး တောျတောျမြားမြား ရှိနပေါတယျ။ ကိနျးဂဏနျးကတော့ သူတို့က လြှော့ပွောတယျ။ AAPP က ပွောတာ မှားတယျပေါ့။ ဒါပမေဲ့ ကနြောျသိခငြျတာက ဖမျးဆီးခံထားရလူတှကေို ဘယျလိုရုံးတငျမလဲ။ အရပျဘကျတရားရုံးလား။ စဈခုံရုံးလား။ ကနြောျ ပထမနားလညျထားတာက ရနျကုနျက မွို့နယျ (၆) ခုနဲ့ မန်တလေးက မွို့နယျ (၆) ခုကိုပဲ စဈအုပျခြုပျရေး ကွညောခဲ့တယျလို့ ကွားပါတယျ။ အခု တနိုငျငံလုံးကို သူတို့ပွုမှုလုပျဆောငျနတောက စဈအုပျခြုပျရေးပုံစံမြိုးမြား ဖွဈနမေလား။ အဲဒါကို ဥပဒကွေောငျးအရ ခှဲခွားမွငျမိပါသလဲ။

ဖွေ ။ ။ အဲဒါက သာမနျလူတှအေနနေဲ့တော့ တောျတောျခကျတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ အခုက အားလုံးကို စဈအုပျခြုပျရေးပုံစံ လုပျနတော။ ရနျကုနျမှာတော့ ၅၀၅ တှနေဲ့ လူသတျမှုတှကေို ထောငျထဲမှာပဲစဈတယျ။ တရားလိုကိုပဲ အကဉြျးနညျးနဲ့ စဈပွီးတော့ အပွဈဒဏျပေးတယျ။ အမှတျတမဲ့ကွည့ျလိုကျရငျတော့ စဈအုပျခြုပျရေး ထုတျထားလို့။ ဒါပမေဲ့ မာရှယျလော စဈအုပျခြုပျ မထုတျထားတဲ့ဟာတှလေဲ အဲဒီလိုပဲ လုပျတာပဲ။ ထောငျထဲမှာပဲ အကဉြျးနညျးနဲ့စဈတယျ ခုခံခြပေခှင့ျတှလေညျး သိပျမရကွဘူး။ ဒီနေ့ပဲ Facebook မှာ တငျလိုကျပွီးပွီ ဥပဒအေထောကျအကူပွုရေးအဖှဲ့ ဥပဒကေို ပွငျဆငျမှုပွဌာနျးပွီးတော့ ဥပဒအေထောကျအကူ ပွုသူမြားအဖှဲ့ကို ပေးအပျထားတဲ့ အာဏာတှကေို၊ လုပျပိုငျခှင့ျတှကေို အားလုံးရုတျသိမျးလိုကျတယျ။ ရှေ့နတှေဟော ဥပဒအေထောကျအကူပွုရေးအဖှဲ့ရဲ့ ဥပဒကေိုကိုငျပွီးတော့ ဘာမှပွညျသူတှကေို ကူညီလို့မရလောကျအောငျ ပိတျလိုကျတယျ။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုတော့ ဒီ (၁) နှဈအတှငျးမှာပဲ ရှေးကောကျပှဲ လုပျပေးပွီးတော့ နိုငျတဲ့လူကို အာဏာအပျပါမယျဆိုတဲ့ ဥပဒဟော ဥပဒတှေကေို အသေးစိတျ လိုကျပွငျနပွေီးတော့ ပွညျသူကို ပေးထားတဲ့ အခှင့ျအရေးတှကေို လိုကျရုတျသိမျးနတေယျ။ အဲဒါကို ကွည့ျခွငျးအားဖွင့ျ သူတို့က (၅) နှဈအထကျကို အနညျးဆုံး (၅) နှဈအထကျ အုပျခြုပျတော့မယျဆိုတာကို ပွငျပွီးတော့ လုပျနပွေီဆိုတာကို အဲဒါကို ကနြောျတို့က အတိအကြ တှေ့နရေပွီ။

မေး ။ ။ ပထမတခုက သူတို့တကျလာခါစတုနျးကတော့ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျ ပွောတာက (၁) နှဈအတှငျးမှာ ရှေးကောကျပှဲ ပွနျပွီး လုပျပေးမယျ။ နိုငျတဲ့ပါတီကို အာဏာလှှဲမယျဆိုပွီးတော့ လမျးပွမွပေုံ (၅) ခကြျဆိုပွီးတော့ ပွောပါတယျ။ နောကျမကွာသေးခငျက သူတို့ရဲ့ ပွောခှင့ျရ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးကတော့ (၂) နှဈဆိုပွီးတော့ ပွနျပွောတာ တှေ့ရပါတယျဆိုတော့ အခု ဦးကွီးမွင့ျက (၅) နှဈလောကျ ဖွဈမယျလို့ ဘာကွောင့ျ ခန့ျမှနျးပါလဲ။

ဖွေ ။ ။ သူတို့လုပျကိုငျနတောက ဥပဒကေို လိုကျပွီးပွငျနတေယျ။ ပွညျသူကို ပေးထားတဲ့ ဒီမိုကရစေီ အခှင့ျအရေး ဥပဒတှေကေို လိုကျပွီးတော့ ရုတျသိမျးနတေယျ၊ ပယျဖကြျနတေယျ။ ဥပမာ ဧည့ျစာရငျးတှေ တိုငျခိုငျးတာတှေ၊ အိမျတှကေို ရှာဖှပေုံစံမပွဘဲနဲ့ စဈလို့ရတယ့ျဟာမြိုးတှေ၊ အဲဒီလို မတရားလုပျတာကို တရားစှဲခှင့ျ ရှိတယျဆိုတဲ့ ဥပဒကေို ရုတျသိမျးတာတှေ။ အဲဒါတှကေို ကွည့ျလိုကျခွငျးအားဖွင့ျ သူတို့ဟာ NLD ပါတီကို ဖကြျပဈမယျ။ အခုလဲ သူတို့တောျတောျလေး စုဆောငျးထားပွီ။ NLD ပါတီကို တဈက မဲခိုးတယျဆိုတဲ့ ပုဒျမ။ နောကျတခုက NLD ပါတီက အကွမျးဖကျတှနေဲ့ ဆကျသှယျတယျ၊ လကျနကျကိုငျတယျဆိုပွီးတော့ အဲဒီလိုပုဒျမတှေ ဆှဲပွီးတော့ NLD ပါတီကို ဖကြျပွီးတော့ ကနြျတဲ့ သူတို့နဲ့ စိတျတူကိုယျတူ လုပျထားတဲ့ပါတီတှေ အနိုငျရအောငျ လုပျပွီးတော့ သူက သမ်မတ လုပျမှာပဲ။ မွငျသာနတောပဲ PR စနဈကိုလညျး ကငြ့ျသုံးအုံးမှာ။ အဲဒီလိုသှားပွီးနောကျက သူပဲ သမ်မတလုပျပွီးတော့ ဆကျသှားအုံးမှာ။ ဒါကွောင့ျမို့ (၅) နှဈကို ရညျရှယျပွီး လုပျဆောငျနတေယျလို့ ပွောခငြျဖွဈပါတယျ။ အထောကျအထားနဲ့တော့ မဟုတျပါဘူး။

မေး ။ ။ PR စနဈကို သှားမယျဆိုတာနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အဲဒီ PR စနဈကိုသှားရငျ တိုငျးရငျးသားတခြို့က ပိုပွီးနှဈသကျကွလိမ့ျမယျဆိုတဲ့ ယူဆခကြျလညျး ရှိပါတယျ။ တခြို့ပါတီတှေ၊ တိုငျးရငျးသားပါတီတှကေ ဖောျထုတျပွီးတော့ ပွောခဲ့ကွတာလဲ ရှိပါတယျ။ ဆိုတော့ အဲဒီကိစ်စနဲ့ ပတျသကျလို့ လူအမြားစုက လကျမခံနိုငျစရာအကွောငျး ရှိလာမလား။

ဖွေ ။ ။ NLD က တခဲနကျ တအားနိုငျထားတဲ့အခါမှာ လူတှကေ ပွောဆိုခှင့ျတှကေို ကနြျတဲ့ပါတီတှကေ ပိတျသလို ဖွဈသှားတဲ့အခါမှာ ဒီလို PR စနဈမြား ကောငျးမလားဆိုပွီး ဆှေးနှေးကွတာပါ။ ဒါပမေဲ့ အခုစဈအာဏာရှငျစနဈက ဦးစီးပွီးတော့ PR စနဈကို လုပျမယျဆိုတာကတော့ ကြားကွောကျလို့ ရှငျကွီးကိုး ရှငျကွီး ကြားထကျဆိုး ဖွဈမှာပဲ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ စဈတပျကပဲ ဒီရှေးကောကျပှဲကို အနိုငျယူပွီးတော့ သူတို့က အုပျခြုပျမှာ။ နောကျတခုက တခြို့နရောတှမှောဆိုရငျ ခွောကျလန့ျပွီးတော့ ရှေးကောကျပှဲတှေ မဝငျရဲအောငျ လုပျတာတှေ။ နောကျတခါ လုံခွုံရေး အကွောငျးပွခကြျနဲ့ ဖမျးဆီးတာတှေ။ စဈတပျလိုလားတဲ့ ပါတီတှပေဲ နိုငျကွမှာပဲ။

မေး ။ ။ CDM လုပျကွတဲ့ ဝနျထမျးတှနေဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ မေးခငြျပါတယျ။ အဲဒီဝနျထမျးတှကေို အရေးယူတယျ၊ ဖမျးတယျဆိုတာလဲ ကွားမိပါတယျ။ တကယျတော့ CDM လုပျဖို့ လှုံဆောျတဲ့ လူတှကေို ဖမျးတယျဆိုတာကတော့ ဥပဒနေဲ့ ညီညှှတျကောငျး ညီညှှတျမယျလို့ ကနြောျ စဉျးစားမိပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ CDM လုပျတယျလူတှကေို ဖမျးတယျလို့လညျး ကွားရပါတယျ။ အဲဒီကိစ်စကို ဘယျလိုမွငျပါသလဲ။

ဖွေ ။ ။ အဲဒါကတော့ တကယ့ျကို အနိုငျကငြ့ျသလို ဖွဈသှားပွီ။ လူတှကေို ကိုယ့ျဘာသာကိုယျ ဆန်ဒပွပွီးတော့ နတောဟာကို ကိုယ့ျအိမျထဲကိုယျ မနရေဲတော့ဘဲ၊ အားလုံးထှကျပွေးနရေတယျ။ အဲဒီအထဲမှာ ကနြောျတို့လညျးပါတယျ။ ထှကျပွေးနရေတဲ့အခါကွတော့ လူတှကေတော့ ဒါက မတရားဘူး၊ ခငျမြားပွောသလိုပဲ လှုံဆောျတဲ့လူတှကေို ဖမျးဆီးတယျဆိုတာ တမြိုးလေ။ ဘာမှလဲ မလုပျဘဲနဲ့ CDM လုပျပွီးတော့ မသှားဘဲနတောကို ၅၀၅ နဲ့ ဖမျးပွီးတော့။ နောကျတခုက CDM လုပျတဲ့လူတှကေို ပွနျဝငျလို့ရှိရငျ လကျခံမယျ၊ ၅၀၅ တှလေညျး ဖွုတျပေးမယျဆိုပွီးတော့ တဘကျကလဲ တခြို့ဌာနတှကေ အဲဒီလိုတှေ လုပျနတေယျ။

မေး ။ ။ အဲဒီလို CDM လုပျပွီး ပွနျဝငျတဲ့ ဝနျထမျးတှကေို ပွဈဒဏျတှေ လြှော့ပေးမယျဆိုပွီးတော့ ပွောနတေော့၊ အခုအခါမှာ ဝနျထမျးတှေ ဘယျလောကျအထိမြား အလုပျပွနျဝငျပွီးတော့ သူတို့လုပျငနျးတှေ ကောငျးကောငျးလညျပတျနပွေီလို့ ပွောနိုငျပါသလဲ။

ဖွေ ။ ။ အဲဒါကလဲ အမြိုးမြိုးပဲ။ တကယ့ျလကျတှေ့မှာ သူတို့က နှုတျပွောလောကျပဲ ဖွဈပွီးတော့၊ အဲဒီလို ဝငျလုပျနတေဲ့ လူတှလေညျး ရှိတယျ။ လာတော့မှ ဆီဖမျးပွီးတော့ ၅၀၅ ဖှင့ျတာတှလေညျး ရှိတယျ။ အဲဒါကွောင့ျ အခု စဈအစိုးရရဲ့ ပွောဆိုခကြျတှကေ တနရော တဗိုလျတမငျး၊ တနရောမှာ ဝနျကွီးဌာနက တမြိုးနဲ့ အဲဒီလိုတှေ လုပျနတောတှေ ရှိတယျ။ အဲဒါက မူသမေဟုတျသေးဘူး။ အမြိုးမြိုး စမျးသပျနတောပဲ ရှိတယျ။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ရုံးဝနျထမျးတှအေပွငျ CDM လုပျနတေဲ့အထဲမှာ အရေးကွီးဆုံးကတော့ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှနေဲ့ ပညာရေးဝနျထမျးတှလေို့ ထငျပါတယျ။ နောကျ ဘဏျဝနျထမျးတှေ။ စီးပှားရေးလုပျငနျးတှအေတှကျ။ အဲဒီ ပညာရေး၊ ကနြျးမာရေးဘကျမှာ ဝနျထမျးတှေ အပွည့ျအဝ အလုပျပွနျမဆငျးကွသေးသမြှ ဒီအခွအေနကေ ဘယျလိုနပေါသလဲ။ အတောျလေးကို ကဆြငျးဆုတျယုတျသှားမယ့ျ အခွအေနေ ရှိလား။

ဖွေ ။ ။ အဲဒါကတော့ အသအေခြာပေါ့။ ကနြျးမာရေးဘကျမှာဆိုလဲ အခု တရားဝငျ တရားစှဲထားတာ သူတို့ကွညောတာပငျ ဆရာဝနျ သုံးရာကြောျသှားပွီ။ တရားဝငျကွညောတာ၊ တခွားဟာတှကေ တပွညျလုံးပဲ။ ဆေးရုံးအုပျတှေ၊ ကြောငျးအုပျတှေ၊ အဲဒီလို လူအကွီးတှကေအစပါတာ။ အငယျတှကေတော့ အကုနျပေါ့။ အဲဒါတှကွေောင့ျမို့ ဗမာပွညျက ငွိမျသှားပွီဆိုတာတို့၊ ဒါကတော့ အေးခမြျးပုံမှနျ ဖွဈသှားပွီဆိုတာ လုံးဝမဟုတျဘူး။ CDM ကတော့ ဆကျလကျအားကောငျးနဆေဲပဲ။ ဆကျလကျတိုကျပှဲဝငျနဆေဲလို့ ကနြောျတို့ကတော့ မကြျမွငျကိုယျတှေ့ တှေ့ရပါတယျ။

မေး ။ ။ နောကျဆုံးအနနေဲ့ ဦးကွီးမွင့ျကတော့ သူတို့က (၅) နှဈလောကျ အာဏာယူလိမ့ျမယျလို့ ခန့ျမှနျးတယျ။ အခုလောလောဆယျမှာ အဲဒီအခွအေနကေို ထိနျးနိုငျပွီလား။ သူတို့မှာ (၅) နှဈတာ ဆကျလကျအုပျခြုပျသှားနိုငျတဲ့ အခွအေနမြေိုး၊ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေး၊ ငွိမျဝပျပိပွားမှု၊ အုပျခြုပျရေးယန်တရားတှေ ပုံမှနျလညျပတျအောငျ လုပျနိုငျပွီလား။ လုပျနိုငျမယ့ျ အလားအလာကော တှေ့ရပွီလား။ (၅) နှဈလုံး ဒီလိုပဲ သှားနမေလား။ ဦးကွီးမွင့ျ ဘယျလိုခန့ျမှနျးပါလဲ။

ဖွေ ။ ။ (၅) နှဈမပွောနဲ့ (၅) လ ဖွဈဖို့တောငျ တောျတောျရုနျးကနျနရေတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့ အတှေ့အကွုံပေါငျး မွောကျမွားစှာရယျ၊ စဈတပျရဲ့အကငြ့ျရယျ။ ခတျေပေါငျးမြားစှာ ခတျေအဆကျဆကျ ကတိမတညျတာတှကေို ပေါငျးစပျပွီးတော့ အနညျးဆုံး (၅) နှဈအထကျ အုပျခြုပျဖို့ ပွငျဆငျနတေယျ။ ဥပဒတှေလေညျး ပွငျနတေယျ။ အဲဒီလို အတိအကြ ပွောပါတယျ။ ပွောနိုငျတယျ။