(Zawgyi/Unicode)
ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကာလမှာ တက္ကသိုလ်တွေပိတ်ထားတာကြောင့် ကျောင်းသားတွေ ပညာသင်ယူနိုင်မယ့် အခွင့်အလမ်းရနိုင်ဖို့ ရည်ရွယ်တဲ့ Online ဆွေးနွေးပွဲအကြောင်း ပြောပြချင်ပါတယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် အိမ့်သန္တာထွန်းကရန်ကုန်ကနေ သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံက တက္ကသိုလ်ပေါင်း ၅၀ ကျော်က ကျောင်းသားတွေနဲ့ နိုင်ငံတကာ ကျောင်းသားတွေ ပါဝင်ပြီး ကပ်ရောဂါကာလ ပညာသင်ကြားရေးမှာ ကြုံနေရတဲ့ အခက်ခဲတွေကို 21 Century Skill ၂၁ ရာစုခေတ် ကျွမ်းကျင်မှုအရည်အချင်းဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်နဲ့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြတာပါ။ မြန်မာနိုင်ငံက ကျောင်းသား ၇၀၀ကျော်နဲ့ နိုင်ငံတကာ ကျောင်းသား ၁ ဒါဇင်ကျော်တို့ ကပ်ရောဂါကာလ အတွေ့အကြုံတွေနဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေကို ကျော်လွှားနိုင်မယ့် နည်းလမ်းတွေကို အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးဖလှယ်ခဲ့ကြတာလို့လည်း ဆွေးနွေးပွဲစီစဉ်သူ ဒေါ်ယဉ်လဲ့လဲ့သွင်က ရှင်းပြပါတယ်။
“တက္ကသိုလ်တွေကလည်း အစုံပဲ နိုင်ငံတွေကလည်း ဂျပန်၊ ဂျာမနီ၊ ပြီးတော့ မလေးရှား၊ အင်ဒိုနီးရှား ၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ နီပေါ ၊အိန္ဒိယ အဲ့ဒါတွေပေါ့နှော် သူတို့တွေကလည်း တက္ကသိုလ်က ဆရာမ ၃ ယောက်လောက်ပါတယ်။ ကျန်တာတွေက ကျောင်းသားတွေပေါ့နော်။ ဝင်ပြီးတော့ ဆွေးနွေးကြပါတယ်။ သူတို့ စိတ်မကောင်းဖြစ်တယ်၊ သူတို့ အိမ်မှာပဲ နေရတယ်ပေါ့နော်၊ အဲ့ဒါကို ထင်ဟပ်တဲ့ သူတို့ရဲ့ Critical Thanking တွေ လုပ်ကြတာပေါ့နှော်။ သူတို့ရဲ့ Talent လေးတွေ လုပ်ရင်းနဲ့ Facebook ပေါ်မှာတင်ကြတယ်။ Critical Thanking နှင့် ဒီ COVID-19 နဲ့ပတ်သက်လို့ ဘာဖြစ်တယ် ညာဖြစ်တယ် သူတို့ရဲ့ Idea လေးတွေလည်း တင်ကြတဲ့အခါကျတော့ အဲ့ဒါကို အချင်းချင်း မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးမှာရှိတဲ့ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူတွေနဲ့လည်း ဖလှယ်လို့ရအောင်၊ နိုင်ငံခြားက ကျောင်းသားကျောင်းသူတွေနဲ့လည်း သူတို့နိုင်ငံမှာရှိတဲ့ သူတို့ရဲ့ အတွေးအမြင်တွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ 21st Century COVID Pandemic ကို ဘယ်လို ရင်ဆိုင်ကြသလဲဆိုတာမျိုးကို ကျွန်မတို့ ဖိုရမ်လေး လုပ်ပေးတာပါ။”
ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်ကုန်မှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ အွန်လိုင်းဆွေးနွေးပွဲမှာ လူငယ်တွေအများအပြား စိတ်ဝင်တစား ပါဝင်ခဲ့တာ တွေ့ရကြောင်းလည်း အဆင့်မြင့် ပညာရေး အထောက်အကူပြုအဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်တဲ့ MIHEA အဖွဲ့ဝင် ဒေါက်တာမြင့်ဦးက ပြောပါတယ်။
“ပထမဦးဆုံးအကြိမ် ဗမာပြည်မှာ Virtual University Student တွေက Forum လုပ်တာပေါ့နှော်။ အဲ့တော့ အဲ့ဒီဟာတွေက ပထမက လူတစ်ထောင်လောက် စိတ်ဝင်တစားဝင်လျှောက်ကြတာပေါ့ နိုင်ငံတကာက ၄၀၊ ၅၀ လောက်ပါတာပေါ့ အဲ့ထဲမှာ ၁၀၀ တော့မရှိဘူး။ အဲ့တော့ အောင်မြင်လား မအောင်မြင်လားဆိုတော့ လျှောက်တဲ့လူတွေနဲ့ ခုတက်ရောက်တဲ့လူတွေက ၇၀၀ ကျော်လောက် တက်ရောက်လာတဲ့ အခါကျတော့ အောင်မြင်တယ်လို့ ပြောတာပေါ့နော်။”
အွန်လိုင်းဆွေးနွေးပွဲ အစီအစဉ်မှာတော့ မြန်မာ့ ယဉ်ကျေးမှုကို ထုတ်ဖော်ပြသတဲ့ အစီအစဉ်ကိုလည်း ထည့်သွင်းခဲ့တာပါ။ ယဉ်ကျေးမှု အစီအစဉ်ကို ဦးဆောင်တာဝန်ယူခဲ့သူ တဦးဖြစ်တဲ့ မမိုးသူခိုင်ကတော့ ဆွေးနွေးပွဲဟာ ပါဝင်သူ လူငယ်တွေအတွက် အကျိုးရှိတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ကမ္ဘာတဝန်းက ကျောင်းသားတွေနဲ့ တွေဆုံပြီးဆွေးနွေးခွင့် ရတဲ့အတွက် ဒီလိုမျိုး တစ်နိုင်ငံနဲ့ တစ်နိုင်ငံ Culture မတူဘူးဆိုတော့ မတူညီတဲ့ ယဉ်ကျေးမှုတွေကို ဖလှယ်ခွင့်ရတယ်ပေါ့နော်။ Culture Show ကို ပြတဲ့အချိန်မှာ နိုင်ငံတကာက ကျောင်းသားတွေတင်မကဘူး ပြည်တွင်းက ပါဝင်တဲ့သူတွေပါ ဗဟုသုတတွေ အများကြီးရလိုက်တယ်ဆိုတဲ့ Comment တွေရတဲ့အခါကျတော့ ညီမတို့ အနေနဲ့ အများကြီး ကျောင်းသားကျောင်းသူ လူငယ်တွေအတွက် အများကြီး အကျိုးကျေးဇူး ရသွားမယ်လို့ ထင်ပါတယ်ရှင့်။”
ဒီဆွေးနွေးပွဲမှာတော့ ယဉ်ကျေးမှုအစီအစဉ်အပြင် ကျောင်းသားတွေ အနေနဲ့ ကိုဗစ်ကာလမှာ ပညာရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေကို ဘယ်လို ဖြေရှင်းကြမလဲ ဆိုတာကို အဓိက ခေါင်းစဉ်လေးခုနဲ့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြပြီး အတွေ့အကြုံတွေကို အပြန်အလှန် ဖလှယ်ခဲ့ကြပါတယ်။
.............
(Unicode)
ကိုဗဈကပျရောဂါကာလမှာ တက်ကသိုလျတှပေိတျထားတာကွောင့ျ ကြောငျးသားတှေ ပညာသငျယူနိုငျမယ့ျ အခှင့ျအလမျးရနိုငျဖို့ ရညျရှယျတဲ့ Online ဆှေးနှေးပှဲအကွောငျး ပွောပွခငြျပါတယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ အိမ့ျသန်တာထှနျးကရနျကုနျကနေ သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံက တက်ကသိုလျပေါငျး ၅၀ ကြောျက ကြောငျးသားတှနေဲ့ နိုငျငံတကာ ကြောငျးသားတှေ ပါဝငျပွီး ကပျရောဂါကာလ ပညာသငျကွားရေးမှာ ကွုံနရေတဲ့ အခကျခဲတှကေို 21 Century Skill ၂၁ ရာစုခတျေ ကြှမျးကငြျမှုအရညျအခငြျးဆိုတဲ့ ခေါငျးစဉျနဲ့ ဆှေးနှေးခဲ့ကွတာပါ။ မွနျမာနိုငျငံက ကြောငျးသား ၇၀၀ကြောျနဲ့ နိုငျငံတကာ ကြောငျးသား ၁ ဒါဇငျကြောျတို့ ကပျရောဂါကာလ အတှေ့အကွုံတှနေဲ့ စိနျခေါျမှုတှကေို ကြောျလှှားနိုငျမယ့ျ နညျးလမျးတှကေို အပွနျအလှနျ ဆှေးနှေးဖလှယျခဲ့ကွတာလို့လညျး ဆှေးနှေးပှဲစီစဉျသူ ဒေါျယဉျလဲ့လဲ့သှငျက ရှငျးပွပါတယျ။
“တက်ကသိုလျတှကေလညျး အစုံပဲ နိုငျငံတှကေလညျး ဂပြနျ၊ ဂြာမနီ၊ ပွီးတော့ မလေးရှား၊ အငျဒိုနီးရှား ၊ ဖိလဈပိုငျ၊ နီပေါ ၊အိန်ဒိယ အဲ့ဒါတှပေေါ့နှောျ သူတို့တှကေလညျး တက်ကသိုလျက ဆရာမ ၃ ယောကျလောကျပါတယျ။ ကနြျတာတှကေ ကြောငျးသားတှပေေါ့နောျ။ ဝငျပွီးတော့ ဆှေးနှေးကွပါတယျ။ သူတို့ စိတျမကောငျးဖွဈတယျ၊ သူတို့ အိမျမှာပဲ နရေတယျပေါ့နောျ၊ အဲ့ဒါကို ထငျဟပျတဲ့ သူတို့ရဲ့ Critical Thanking တှေ လုပျကွတာပေါ့နှောျ။ သူတို့ရဲ့ Talent လေးတှေ လုပျရငျးနဲ့ Facebook ပေါျမှာတငျကွတယျ။ Critical Thanking နှင့ျ ဒီ COVID-19 နဲ့ပတျသကျလို့ ဘာဖွဈတယျ ညာဖွဈတယျ သူတို့ရဲ့ Idea လေးတှလေညျး တငျကွတဲ့အခါကတြော့ အဲ့ဒါကို အခငြျးခငြျး မွနျမာတဈနိုငျငံလုံးမှာရှိတဲ့ ကြောငျးသား၊ ကြောငျးသူတှနေဲ့လညျး ဖလှယျလို့ရအောငျ၊ နိုငျငံခွားက ကြောငျးသားကြောငျးသူတှနေဲ့လညျး သူတို့နိုငျငံမှာရှိတဲ့ သူတို့ရဲ့ အတှေးအမွငျတှနေဲ့ သူတို့ရဲ့ 21st Century COVID Pandemic ကို ဘယျလို ရငျဆိုငျကွသလဲဆိုတာမြိုးကို ကြှနျမတို့ ဖိုရမျလေး လုပျပေးတာပါ။”
ပွီးခဲ့တဲ့ သီတငျးပတျကုနျမှာ ကငြျးပခဲ့တဲ့ အှနျလိုငျးဆှေးနှေးပှဲမှာ လူငယျတှအေမြားအပွား စိတျဝငျတစား ပါဝငျခဲ့တာ တှေ့ရကွောငျးလညျး အဆင့ျမွင့ျ ပညာရေး အထောကျအကူပွုအဖှဲ့တဈခုဖွဈတဲ့ MIHEA အဖှဲ့ဝငျ ဒေါကျတာမွင့ျဦးက ပွောပါတယျ။
“ပထမဦးဆုံးအကွိမျ ဗမာပွညျမှာ Virtual University Student တှကေ Forum လုပျတာပေါ့နှောျ။ အဲ့တော့ အဲ့ဒီဟာတှကေ ပထမက လူတဈထောငျလောကျ စိတျဝငျတစားဝငျလြှောကျကွတာပေါ့ နိုငျငံတကာက ၄၀၊ ၅၀ လောကျပါတာပေါ့ အဲ့ထဲမှာ ၁၀၀ တော့မရှိဘူး။ အဲ့တော့ အောငျမွငျလား မအောငျမွငျလားဆိုတော့ လြှောကျတဲ့လူတှနေဲ့ ခုတကျရောကျတဲ့လူတှကေ ၇၀၀ ကြောျလောကျ တကျရောကျလာတဲ့ အခါကတြော့ အောငျမွငျတယျလို့ ပွောတာပေါ့နောျ။”
အှနျလိုငျးဆှေးနှေးပှဲ အစီအစဉျမှာတော့ မွနျမာ့ ယဉျကြေးမှုကို ထုတျဖောျပွသတဲ့ အစီအစဉျကိုလညျး ထည့ျသှငျးခဲ့တာပါ။ ယဉျကြေးမှု အစီအစဉျကို ဦးဆောငျတာဝနျယူခဲ့သူ တဦးဖွဈတဲ့ မမိုးသူခိုငျကတော့ ဆှေးနှေးပှဲဟာ ပါဝငျသူ လူငယျတှအေတှကျ အကြိုးရှိတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“ကမ်ဘာတဝနျးက ကြောငျးသားတှနေဲ့ တှဆေုံပွီးဆှေးနှေးခှင့ျ ရတဲ့အတှကျ ဒီလိုမြိုး တဈနိုငျငံနဲ့ တဈနိုငျငံ Culture မတူဘူးဆိုတော့ မတူညီတဲ့ ယဉျကြေးမှုတှကေို ဖလှယျခှင့ျရတယျပေါ့နောျ။ Culture Show ကို ပွတဲ့အခြိနျမှာ နိုငျငံတကာက ကြောငျးသားတှတေငျမကဘူး ပွညျတှငျးက ပါဝငျတဲ့သူတှပေါ ဗဟုသုတတှေ အမြားကွီးရလိုကျတယျဆိုတဲ့ Comment တှရေတဲ့အခါကတြော့ ညီမတို့ အနနေဲ့ အမြားကွီး ကြောငျးသားကြောငျးသူ လူငယျတှအေတှကျ အမြားကွီး အကြိုးကြေးဇူး ရသှားမယျလို့ ထငျပါတယျရှင့ျ။”
ဒီဆှေးနှေးပှဲမှာတော့ ယဉျကြေးမှုအစီအစဉျအပွငျ ကြောငျးသားတှေ အနနေဲ့ ကိုဗဈကာလမှာ ပညာရေးနဲ့ ပတျသကျလို့ ရငျဆိုငျနရေတဲ့ စိနျခေါျမှုတှကေို ဘယျလို ဖွရှေငျးကွမလဲ ဆိုတာကို အဓိက ခေါငျးစဉျလေးခုနဲ့ ဆှေးနှေးခဲ့ကွပွီး အတှေ့အကွုံတှကေို အပွနျအလှနျ ဖလှယျခဲ့ကွပါတယျ။
