(Zawgyi/Unicode)
အာဏာရ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် NLD ပါတီရဲ့ ၂၀၂၀ ပြည့် ရွေးကောက်ပွဲ ကြေညာစာတမ်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ တကြိမ်နဲ့ ဘာတွေကွာခြားသွားသလဲ ဆိုတာကို တင်ပြပါမယ်။ ဒီသတင်းကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က တင်ဆက်ပေးမှာပါ။
ပါတီရဲ့ မူဝါဒရပ်တည်ချက်တွေနဲ့ ဆောင်ရွက်ဖို့ ရည်မှန်းထားတာတွေကို ဖော်ပြထားတဲ့ NLD ပါတီရဲ့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ ကြေညာစာတမ်းမှာတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင် ထုတ်ပြန်ခဲ့တာနဲ့ ထူးထူးခြားခြား ကွာခြားတာတွေလည်း ပါဝင်နေတာ တွေ့ရပါတယ်။
ဒီအထဲမှာတော့ အရင်က ဦးစားပေးအဖြစ် NLD ကပြောထားတဲ့ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ဆင်ရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ယေဘုယျ သဘောသာ ပါဝင်တာ တွေ့ရကြောင်းလည် နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာရန်မျိုးသိမ်းက ထောက်ပြပါတယ်။
“ လက်ရှိအခြေအနေမှာ အင်မတန်မှ ကြီးမားတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတစ်ရပ်ဖြစ်တဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အကျပ်အတည်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ စာမျက်နှာ ၁မှာ စစ်မှန်သော ဒီမိုကရေစီ ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု ဖြစ်ထွန်းစေမည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပေါ်ပေါက်ရေး ဆိုတဲ့ အချက်တစ်ချက်ပဲ ထည့်သွင်း ထားပြီးတော့ နောက်ပိုင်း ဖော်ပြတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကြေညာစာတမ်းမှာ ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ဆင်ရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဖော်ပြထားတာကို မတွေ့ရပါဘူး။ ၂၀၁၅ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲကြေညာစာတမ်းတုန်း ကတော့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ဘယ်လို အခြေခံမူတွေအပေါ်မှာ အခြေပြုပြီးတော့ ပြင်ဆင်သွားမယ်ဆိုတာမျိုး တိတိလင်းလင်းဖော်ပြခဲ့တာမျိုးတွေ့ရပါတယ်။”
အခြားထူးခြားချက်တွေအနေနဲ့ ၂၀၁၅ခုနှစ် ကြေညာစာတမ်းမှာ နိုင်ငံတကာနဲ့ ဆက်ဆံရေးမှာ လူထုအခြေပြုအဖွဲ့တွေကို အလေးထားမယ်ဆိုတာနဲ့ သတင်းမီဒီယာတွေရဲ့ အရေးပါမှုကို ဖော်ပြခဲ့ပေမဲ့ ဒီနှစ်မှာ မပါဝင်ခဲ့ပါဘူး။ ဒီတကြိမ်ကြေညာချက်မှာ ကာကွယ်ရေးနဲ့ လုံခြုံရေးကဏ္ဍနဲ့ ပတ်သက်လို့ ထည့်သွင်းထားတဲ့ ထူးခြားချက်ကိုလည်း ဒေါက်တာရန်မျိုးသိမ်းက အခုလို သုံးသပ်ပါတယ်။
“ ဒီကာကွယ်ရေးနဲ့ လုံခြုံရေးအပိုင်းမှာပေါ့လေ။ တပ်မတော်သည် ဒီမိုကရေစီ စံနှုန်းစံထားများနဲ့အညီ ပြည်သူက ရွေးချယ်တင်မြှောက်ထားသော အစိုးရ၏ မူဝါဒအပေါ် ရပ်တည်ရန် ဆိုတဲ့အချက်ကို ထည့်သွင်းထားတာ တွေ့ရတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ရဲတပ်ဖွဲ့နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့လည်း ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းများကို အခြေခံသည့် တည်ငြိမ်အေးချမ်းသော လူမှု့အသိုင်းအဝိုင်းထွန်းကားရေးကို ပံ့ပိုးရန် အချက်ကို ထည့်သွင်းထားတာကို တွေ့ရတယ်။ ဒါကတော့ ၂၀၂၀မှာ ထူးထူးခြားခြားပေါ့လေ တပ်မတော်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ၊ ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဖော်ပြထားတာတွေ့ရပါတယ်။”
လက်ရှိ ရွေးကောက်ပွဲ ကြေညာစာတမ်းမှာ တိုင်းရင်းသားအရေးနဲ့ ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေး ကဏ္ဍမှာ ဖော်ပြချက်တွေဟာ ယေဘုယျအချက်တွေသာပါဝင်ပြီး ဒီထက် ပိုမိုဖော်ပြသင့်ကြောင်းလည်း ဒေါက်တာရန်မျိုးသိမ်းက ထောက်ပြပါတယ်။
ဒီအမြင်အပေါ်မှာတော့ ပြည်ထောင်စု အင်စတီကျူ့ရဲ့သုတေသီ စိုင်းထွန်းအောင်လွင်ကလည်း ထောက်ခံထားပြီး တိုင်းရင်းသားအရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး အခုလို သုံးသပ်ထားပါတယ်။
“ အငြင်းပွားစရာရှိတဲ့ ကိစ္စကတော့ မြန်မာနိုင်ငံ ရေရှည်တည်တံခိုင်မြဲပြီး ဟန်ချက်ညီသော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု စီမံကိန်း MSDP နဲ့ တိုင်းရင်းသားအခွင့်အရေးကာကွယ်စောင့်ရှောက်သော ဥပဒေနဲ့အတူ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ အခွင့်အရေးကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်မည်ဆိုတဲ့ ကိစ္စမှာ ဘာတွေ့ရလဲဆိုတော့ အဲဒီ MSDP ကိုက တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ ချုပ်ဆိုထားတဲ့ ဥပမာ NCA လိုစာချုပ်ပါ အခြေခံမူတွေဖြစ်တဲ့ သဘာ၀ ပတ်ဝန်းကျင်အရေးတို့ တွင်းထွက်သံယံဇာတတွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့အရေးတွေမှာ သူက တော်တော်လွဲတဲ့ဟာလေးတွေ ပါနေတော့ ဒီဟာကြီးကို သူက ရွေးကောက်ပွဲကြေညာစာတမ်းမှာ သီးခြားထည့်လာတော့ ဒါ တော်တော်လွဲတဲ့ ကိစ္စအဖြစ် ထင်ထင်ရှားရှားတွေ့ရတယ်ပေါ့နော်။”
NLD ပါတီက ထုတ်ပြန်တဲ့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲကြေညာစာတမ်းပါ အချက်တွေမှာတော့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရေး၊ ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေး စတာအပြင် ကာကွယ်ရေးနဲ့ လုံခြုံရေးကဏ္ဍပါ အချက်တွေဟာ စိန်ခေါ်မှု အများဆုံးဖြစ်နိုင်မယ်လို့ သုံးသပ်ထားကြပါတယ်။
NLD ပါတီအနေနဲ့ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲကြေညာစာတမ်းမှာ ဖော်ပြထားတဲ့အချက်တွေကို အပြည့်အ၀ အကောင်အထည်မဖော်နိုင်ခဲ့တာတွေ ရှိခဲ့ပြီး အဲဒီအထဲက တိုင်းရင်းသားအရေးကိစ္စရပ်တွေကို အကောင်အထည်မဖော်နိုင်ခဲ့တာတွေဟာ ပြည်နယ်တွေမှာ လူထုထောက်ခံမှုကျဆင်းစေနိုင်ကြောင်း ဝေဖန်တာတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
.............
NLD ပါတီရဲ့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲ ကွညောစာတမျးအပေါျ သုံးသပျခကြျ
(Unicode)
အာဏာရ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ NLD ပါတီရဲ့ ၂၀၂၀ ပွည့ျ ရှေးကောကျပှဲ ကွညောစာတမျးဟာ ပွီးခဲ့တဲ့ တကွိမျနဲ့ ဘာတှကှောခွားသှားသလဲ ဆိုတာကို တငျပွပါမယျ။ ဒီသတငျးကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက တငျဆကျပေးမှာပါ။
ပါတီရဲ့ မူဝါဒရပျတညျခကြျတှနေဲ့ ဆောငျရှကျဖို့ ရညျမှနျးထားတာတှကေို ဖောျပွထားတဲ့ NLD ပါတီရဲ့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲ ကွညောစာတမျးမှာတော့ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှဈ ရှေးကောကျပှဲမတိုငျခငျ ထုတျပွနျခဲ့တာနဲ့ ထူးထူးခွားခွား ကှာခွားတာတှလေညျး ပါဝငျနတော တှေ့ရပါတယျ။
ဒီအထဲမှာတော့ အရငျက ဦးစားပေးအဖွဈ NLD ကပွောထားတဲ့ ၂၀၀၈ ခုနှဈ ဖှဲ့စညျးပုံပွငျဆငျရေးနဲ့ ပတျသကျလို့ ယဘေုယြ သဘောသာ ပါဝငျတာ တှေ့ရကွောငျးလညျ နိုငျငံရေး လေ့လာသုံးသပျသူ ဒေါကျတာရနျမြိုးသိမျးက ထောကျပွပါတယျ။
“ လကျရှိအခွအေနမှော အငျမတနျမှ ကွီးမားတဲ့ စိနျခေါျမှုတဈရပျဖွဈတဲ့ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒေ အကပြျအတညျးနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ စာမကြျနှာ ၁မှာ စဈမှနျသော ဒီမိုကရစေီ ဖကျဒရယျ ပွညျထောငျစု ဖွဈထှနျးစမေည့ျ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒေ ပေါျပေါကျရေး ဆိုတဲ့ အခကြျတဈခကြျပဲ ထည့ျသှငျး ထားပွီးတော့ နောကျပိုငျး ဖောျပွတဲ့ ရှေးကောကျပှဲ ကွညောစာတမျးမှာ ဖှဲ့စညျးပုံပွငျဆငျရေးနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ဖောျပွထားတာကို မတှေ့ရပါဘူး။ ၂၀၁၅ခုနှဈ ရှေးကောကျပှဲကွညောစာတမျးတုနျး ကတော့ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒကေို ဘယျလို အခွခေံမူတှအေပေါျမှာ အခွပွေုပွီးတော့ ပွငျဆငျသှားမယျဆိုတာမြိုး တိတိလငျးလငျးဖောျပွခဲ့တာမြိုးတှေ့ရပါတယျ။”
အခွားထူးခွားခကြျတှအေနနေဲ့ ၂၀၁၅ခုနှဈ ကွညောစာတမျးမှာ နိုငျငံတကာနဲ့ ဆကျဆံရေးမှာ လူထုအခွပွေုအဖှဲ့တှကေို အလေးထားမယျဆိုတာနဲ့ သတငျးမီဒီယာတှရေဲ့ အရေးပါမှုကို ဖောျပွခဲ့ပမေဲ့ ဒီနှဈမှာ မပါဝငျခဲ့ပါဘူး။ ဒီတကွိမျကွညောခကြျမှာ ကာကှယျရေးနဲ့ လုံခွုံရေးကဏ်ဍနဲ့ ပတျသကျလို့ ထည့ျသှငျးထားတဲ့ ထူးခွားခကြျကိုလညျး ဒေါကျတာရနျမြိုးသိမျးက အခုလို သုံးသပျပါတယျ။
“ ဒီကာကှယျရေးနဲ့ လုံခွုံရေးအပိုငျးမှာပေါ့လေ။ တပျမတောျသညျ ဒီမိုကရစေီ စံနှုနျးစံထားမြားနဲ့အညီ ပွညျသူက ရှေးခယြျတငျမွှောကျထားသော အစိုးရ၏ မူဝါဒအပေါျ ရပျတညျရနျ ဆိုတဲ့အခကြျကို ထည့ျသှငျးထားတာ တှေ့ရတယျ။ နောကျပွီးတော့ ရဲတပျဖှဲ့နဲ့ ပတျသကျပွီးတော့လညျး ဒီမိုကရစေီစံနှုနျးမြားကို အခွခေံသည့ျ တညျငွိမျအေးခမြျးသော လူမှု့အသိုငျးအဝိုငျးထှနျးကားရေးကို ပံ့ပိုးရနျ အခကြျကို ထည့ျသှငျးထားတာကို တှေ့ရတယျ။ ဒါကတော့ ၂၀၂၀မှာ ထူးထူးခွားခွားပေါ့လေ တပျမတောျရဲ့ အခနျးကဏ်ဍ၊ ရဲတပျဖှဲ့ရဲ့ အခနျးကဏ်ဍနဲ့ပတျသကျပွီး ဖောျပွထားတာတှေ့ရပါတယျ။”
လကျရှိ ရှေးကောကျပှဲ ကွညောစာတမျးမှာ တိုငျးရငျးသားအရေးနဲ့ ပွညျတှငျးငွိမျးခမြျးရေး ကဏ်ဍမှာ ဖောျပွခကြျတှဟော ယဘေုယအြခကြျတှသောပါဝငျပွီး ဒီထကျ ပိုမိုဖောျပွသင့ျကွောငျးလညျး ဒေါကျတာရနျမြိုးသိမျးက ထောကျပွပါတယျ။
ဒီအမွငျအပေါျမှာတော့ ပွညျထောငျစု အငျစတီကြူ့ရဲ့သုတသေီ စိုငျးထှနျးအောငျလှငျကလညျး ထောကျခံထားပွီး တိုငျးရငျးသားအရေးနဲ့ပတျသကျပွီး အခုလို သုံးသပျထားပါတယျ။
“ အငွငျးပှားစရာရှိတဲ့ ကိစ်စကတော့ မွနျမာနိုငျငံ ရရှေညျတညျတံခိုငျမွဲပွီး ဟနျခကြျညီသော ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျမှု စီမံကိနျး MSDP နဲ့ တိုငျးရငျးသားအခှင့ျအရေးကာကှယျစောင့ျရှောကျသော ဥပဒနေဲ့အတူ တိုငျးရငျးသားတှရေဲ့ အခှင့ျအရေးကို ကာကှယျစောင့ျရှောကျမညျဆိုတဲ့ ကိစ်စမှာ ဘာတှေ့ရလဲဆိုတော့ အဲဒီ MSDP ကိုက တိုငျးရငျးသားတှနေဲ့ ခြုပျဆိုထားတဲ့ ဥပမာ NCA လိုစာခြုပျပါ အခွခေံမူတှဖွေဈတဲ့ သဘာ၀ ပတျဝနျးကငြျအရေးတို့ တှငျးထှကျသံယံဇာတတှနေဲ့ ပတျသကျတဲ့အရေးတှမှော သူက တောျတောျလှဲတဲ့ဟာလေးတှေ ပါနတေော့ ဒီဟာကွီးကို သူက ရှေးကောကျပှဲကွညောစာတမျးမှာ သီးခွားထည့ျလာတော့ ဒါ တောျတောျလှဲတဲ့ ကိစ်စအဖွဈ ထငျထငျရှားရှားတှေ့ရတယျပေါ့နောျ။”
NLD ပါတီက ထုတျပွနျတဲ့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲကွညောစာတမျးပါ အခကြျတှမှောတော့ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒအေရေး၊ ပွညျတှငျးငွိမျးခမြျးရေး စတာအပွငျ ကာကှယျရေးနဲ့ လုံခွုံရေးကဏ်ဍပါ အခကြျတှဟော စိနျခေါျမှု အမြားဆုံးဖွဈနိုငျမယျလို့ သုံးသပျထားကွပါတယျ။
NLD ပါတီအနနေဲ့ ၂၀၁၅ ရှေးကောကျပှဲကွညောစာတမျးမှာ ဖောျပွထားတဲ့အခကြျတှကေို အပွည့ျအ၀ အကောငျအထညျမဖောျနိုငျခဲ့တာတှေ ရှိခဲ့ပွီး အဲဒီအထဲက တိုငျးရငျးသားအရေးကိစ်စရပျတှကေို အကောငျအထညျမဖောျနိုငျခဲ့တာတှဟော ပွညျနယျတှမှော လူထုထောကျခံမှုကဆြငျးစနေိုငျကွောငျး ဝဖေနျတာတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။
