(Zawgyi/Unicode)
တရုတ်နိုင်ငံက သွင်းကုန်ပစ္စည်းတွေကိုနဲ့ ပတ်သက်လို့ အတင်းအဓမ္မစေခိုင်းမှု သံသယရှိတဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေကို တားမြစ်ဖို့ ဗြိတိန်နိုင်ငံမှာ အင်္ဂါနေ့က စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းအသစ် တွေကို ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
ဒါအပြင် တရုတ်ဟာ ဝှီဂါ လူနည်းစုအပေါ်ပြင်းထန်ကြီးမားလှတဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်တဲ့နေရာမှာ ရက်စက်ကြမ်းကြတ်မှုအဆင့်ထိ ရောက်နေကြောင်းလည်း ဗြိတိန်အစိုးရက စွပ်စွဲပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ အင်္ဂါနေ့က ဗြိတိန်ပါလီမန်မှာ ပြုလုပ်တဲ့ အစည်းအဝေးမှာ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Dominic Raab က တရုတ်အစိုးရရဲ့ ဝှီဂါလူမျိုးတွေအပေါ် ဖိနှိပ်မှုတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ အခုလို ပြင်းပြင်းထန်ထန်ကန့်ကွက်ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
”ထိန်းသိမ်းမှု သဘောသဘာဝနဲ့ အခြေအနေတွေဟာ လူ့အခွင့်အရေးအခြေခံစံနှုန်းတွေကိုချိုးဖောက်တဲ့အပြင်၊ အဆိုးရွားဆုံးအနေအထားနဲ့ ညှဉ်းပန်း နှိပ်စက်မှု၊လူမဆန်မှု၊ အသရေဖျက်ဆက်ဆံမှု တွေပဲဖြစ်တယ်။”
ဒါကြောင့် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းမှာ ဦးဆောင်နေတဲ့ ဗြိတိန်အနေနဲ့ ကိုယ့်ကျင့်တရားဆိုင်ရာ တုန့်ပြန်ဖို့ တာဝန်ရှိတယ်လို့လည်း သူကပြောပါတယ်။
ဗြိတိန်နဲ့ တရုတ်ဆက်ဆံရေးဟာ ဟောင်ကောင်ဖြိုခွဲမှုကိစ္စကတည်းက တင်းမာနေခဲ့တာပါ။
တရုတ်နိုင်ငံ အနောက်မြောက်ပိုင်း Xinjiang ပြည်နယ်က ဝှီဂါလူမျိုးတွေကို ဆန့်ကျင်ဖိနှိပ်တဲ့ လူ့အခွင့်ချိုးဖောက်မှုတွေကနေ အမှတ်တမဲ့ သို့မဟုတ် တမင်တကာအမြတ်ထုတ်တဲ့၊ ဒါမှမဟုတ် အထောက်အကူပြုတဲ့ ဗြိတိန်ကုမ္ပဏီတွေကို တားမြစ်ကန့်သတ်တဲ့ အစီအစဉ်တွေကိုလည်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Raab ကတင်ပြခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီကန့်သတ်ချက်တွေထဲမှာ- ပွင့်လင်းမြင်သာတဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေနဲ့ မကိုက်ညီတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေအတွက်ဒဏ်ငွေရိုက်ဖို့အတွက် ဗြိတိန်နိုင်ငံရဲ့ ခတ်သစ်ကျွန်စနစ်အက်ဥပဒေ ပိုမိုအားကောင်းအောင်လာဖို့၊ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေကို အများပြည်သူကဏ္ဍမှာပါ တိုးချဲ့ဖို့နဲ့Xinjiang ဒေသတဝိုက် ပို့ကုန်ထိန်းချုပ်မှုကို အရေးပေါ်ပြန်လည် သုံးသပ်ဖို့ စတာတွေပါဝင်ပါတယ်။
...........
Uighur လူနညျးစုအပေါျ တရုတျရကျစကျမှု ဗွိတိနျရှုတျခြ
(Unicode)
တရုတျနိုငျငံက သှငျးကုနျပစ်စညျးတှကေိုနဲ့ ပတျသကျလို့ အတငျးအဓမ်မစခေိုငျးမှု သံသယရှိတဲ့ ကုနျပစ်စညျးတှကေို တားမွဈဖို့ ဗွိတိနျနိုငျငံမှာ အငျ်ဂါနေ့က စညျးမဉြျးစညျးကမျးအသဈ တှကေို ထုတျပွနျကွညောခဲ့ပါတယျ။
ဒါအပွငျ တရုတျဟာ ဝှီဂါ လူနညျးစုအပေါျပွငျးထနျကွီးမားလှတဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျတဲ့နရောမှာ ရကျစကျကွမျးကွတျမှုအဆင့ျထိ ရောကျနကွေောငျးလညျး ဗွိတိနျအစိုးရက စှပျစှဲပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။ အငျ်ဂါနေ့က ဗွိတိနျပါလီမနျမှာ ပွုလုပျတဲ့ အစညျးအဝေးမှာ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Dominic Raab က တရုတျအစိုးရရဲ့ ဝှီဂါလူမြိုးတှအေပေါျ ဖိနှိပျမှုတှနေဲ့ပတျသကျလို့ အခုလို ပွငျးပွငျးထနျထနျကန့ျကှကျပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
”ထိနျးသိမျးမှု သဘောသဘာဝနဲ့ အခွအေနတှေဟော လူ့အခှင့ျအရေးအခွခေံစံနှုနျးတှကေိုခြိုးဖောကျတဲ့အပွငျ၊ အဆိုးရှားဆုံးအနအေထားနဲ့ ညှဉျးပနျး နှိပျစကျမှု၊လူမဆနျမှု၊ အသရဖေကြျဆကျဆံမှု တှပေဲဖွဈတယျ။”
ဒါကွောင့ျ နိုငျငံတကာအသိုငျးအဝိုငျးမှာ ဦးဆောငျနတေဲ့ ဗွိတိနျအနနေဲ့ ကိုယ့ျကငြ့ျတရားဆိုငျရာ တုန့ျပွနျဖို့ တာဝနျရှိတယျလို့လညျး သူကပွောပါတယျ။
ဗွိတိနျနဲ့ တရုတျဆကျဆံရေးဟာ ဟောငျကောငျဖွိုခှဲမှုကိစ်စကတညျးက တငျးမာနခေဲ့တာပါ။
တရုတျနိုငျငံ အနောကျမွောကျပိုငျး Xinjiang ပွညျနယျက ဝှီဂါလူမြိုးတှကေို ဆန့ျကငြျဖိနှိပျတဲ့ လူ့အခှင့ျခြိုးဖောကျမှုတှကေနေ အမှတျတမဲ့ သို့မဟုတျ တမငျတကာအမွတျထုတျတဲ့၊ ဒါမှမဟုတျ အထောကျအကူပွုတဲ့ ဗွိတိနျကုမ်ပဏီတှကေို တားမွဈကန့ျသတျတဲ့ အစီအစဉျတှကေိုလညျး နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Raab ကတငျပွခဲ့ပါတယျ။
ဒီကန့ျသတျခကြျတှထေဲမှာ- ပှင့ျလငျးမွငျသာတဲ့ စညျးမဉြျးစညျးကမျးတှနေဲ့ မကိုကျညီတဲ့ စီးပှားရေးလုပျငနျးတှအေတှကျဒဏျငှရေိုကျဖို့အတှကျ ဗွိတိနျနိုငျငံရဲ့ ခတျသဈကြှနျစနဈအကျဥပဒေ ပိုမိုအားကောငျးအောငျလာဖို့၊ လုပျထုံးလုပျနညျးတှကေို အမြားပွညျသူကဏ်ဍမှာပါ တိုးခြဲ့ဖို့နဲ့Xinjiang ဒသေတဝိုကျ ပို့ကုနျထိနျးခြုပျမှုကို အရေးပေါျပွနျလညျ သုံးသပျဖို့ စတာတှပေါဝငျပါတယျ။
