(Zawgyi/Unicode)
မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင်AAအဖွဲ့တို့အကြားတိုက်ပွဲကြောင့် ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်က ရွာသား(၂၀၀၀)ကျော်ဟာ မြို့ပေါ်ကစခန်း(၈)ခုမှာ စစ်ဘေးတိမ်းရှောင်နေရဆဲလို့ စစ်ရှောင် အကူညီပေးအဖွဲ့က ပြောပါတယ်။
အစိုးရအနေနဲ့ ကူညီပေးတယ်ဆိုပေမဲ့လည်း လိုအပ်ချက်တွေ ရှိနေဆဲလို့ဆိုပါတယ်။ တချိန်ထဲမှာဘဲ AA အဖွဲ့နဲ့ဆက်စပ်တယ်ဆိုပြီး မသင်္ကာ မှုနဲ့ ဖမ်းဆီး တရားစွဲဆိုမှုတွေလဲ ရှိနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအခြေအနေကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် နိုင်ကွန်းအိန် ကနေသတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ရသေ့တောင်မြို့နယ်အတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲကြောင့် လိုင်ဂွင်၊ ထီးစွဲ ၊ ကျောက်တန်းအစရှိတဲ့ ကျေးရွာ သား (၂၀၀၀)ဟာ ရသေ့တောင်မြို့အတွင်း စစ်ဘေးရှောင် ဒုက္ခသည်အဖြစ် တိမ်းရှောင် ရောက်ရှိနေကြတယ်လို့ စစ်ရှောင်ကူညီရေးအဖွဲ့ဝင် ကိုဘက္ကာကပြောပါတယ်။
“မြို့ပေါ်မှာစခန်း(၈)ခု။ မြို့ပေါ်မှာ Camp ထဲမှာဆိုလို့ရှိရင်(၂၀၀၀)ကျော်လောက်ရှိနေမယ်။ Camp မဝင်ဘဲနဲ့ မြို့ပေါ် ရပ်ကွက်နေတာက အများကြီးရှိတယ်။ လိုင်ဂွင် နွားလားကျော် အဲဒီရွာကလူတွေ။ နောက်ပြီးတော့ ထီးစွဲ ၊ ကျောက်တန်း သူတို့တွေက အကုန်လုံးရှောင်နေကြရတယ်။”
ဒီစစ်ရှောင်တွေဟာ မနေ့ကနဲ့ နိုဝင်ဘာ(၁၆)ရက်နေ့က လိုင်ဂွင်ဒေသပါတ်ဝန်းကျင်မှာ ဖြစ်ပွါးခဲ့တဲ့ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တို့အကြား ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် တိမ်းရှောင်လာတာလို့ ကိုဘက္ကာက ဆိုပါတယ်။
လက်ရှိ ရသေ့တောင်မြို့အတွင်း စခန်း (၈)ခုမှာရှိတဲ့ စစ်ရှောင်တွေရဲ့ စားသောက်ရေးအခြေအနေကို ကိုဘက္ကာက ဆက်ပြောပါတယ်။
“အစိုးရပိုင်းက တရက်ကို(၃၀၀)ကျပ်နှုန်းနဲ့ပေးတယ်။ အဲဒီကိစ္စကို အခုက (၃၀၀)ကျပ်နှုန်း မရဘူး ဖြစ်နေတယ်။ အဲဒီတ ယောက်ကိုလေ။ တယောက်ကိုဆန်(၂)ဗူးဘဲပေးတယ်။ ဆန်(၂)ဗူးဆိုတော့ အဲဒီ ဆန်(၂)ဗူးကို တွက်ကြည့် လိုက်ရင် တလကို(၆၀၀၀)နီးပါးလောက်ဘဲရတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ကိုယ်နဲ့နီးရာ နီးရာတွေ။ လူမှုရေးအဖွဲ့အစည်းတွေ အဲဒီလို မျိုးကူညီတာရှိတယ်လေ။ အကုန်လုံး မဖူလုံဘူးပေါ့။”
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကုန်ပိုင်းကနေ ဒီနှစ်နိုဝင်ဘာလအထိ ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသမှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့အကြား တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားခဲ့သလို ဒေသခံရွာသား (၇၀၀၀၀)ခန့်ဟာ စစ်ဘေးတိမ်းရှောင် နေကြရတာပါ။
စစ်ဘေးရှောင်တွေအနေနဲ့ လိုအပ်တဲ့ကူညီစောင့်ရှောက်မှု ရရှိတာအားနည်း နေတယ်လို့ စစ်ရှောင်တွေကိုကူညီပေးနေတဲ့ REC ရခိုင်တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်များ အစည်းအရုံး ဥက္ကဌ ဦးရွှေဘော်စိန်က ပြောပါတယ်။
“ကာကွယ်စောင့်ရှောက်တာရယ်။ နောက်ပြီးတော့သူတို့ရဲ့စားဝတ်နေရေးကိစ္စရယ် နောက်ပြီးတော့ ကျန်တဲ့ လူမှုရေးရာ အပိုင်းရယ် ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးကိစ္စရယ် ဖရိုဖရဲဖြစ်သလိုပါဘဲ။ စောင့်ရှောက်တော့ စောင့်ရှောက်တယ်လို့ပြောထားပေမဲ့ ဒေသအလိုက် လိုအပ်ချက်အရ တာဝန်အရ လုပ်တာဘဲဖြစ်တယ် ဆိုတဲ့ သဘောတရားမှာဖြစ်တယ်။ နောက်ပြီး ဒီစစ်ရှောင် တွေကလဲ အချိန်ကာလ ကြာမြင့်လာတာနဲ့အမျှ သူတို့ရဲ့စိတ်ခံစားမှုတွေကလဲ တဖြေးဖြေးနဲ့များလာပြီးတော့ နာကြည်း မှုတွေဖြစ်လာတဲ့ အနေအထားတွေကလဲ ကျွန်တော်တို့တွေ့ရတယ်။”
တချိန်ထဲမှာဘဲ ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ (AA) စစ်ဦးစီးချုပ်ရဲ့ ယောက်ဖ နဲ့ ညီမတို့ကို ရဲတပ်ဖွဲ့ကနေ အကြမ်းဖက် တိုက် ဖျက်ရေးဥပဒေပုဒ်မ ၅၅ (က) နဲ့ တရားစွဲဆိုခဲ့ရာမှာ မရမ်းကုန်းမြို့နယ် တရားရုံးကနေ နိုဝင်ဘာ(၁၄)ရက်နေ့က လက် ခံခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။
လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဝင်တွေရဲ့ ဆွေမျိုးသားချင်းတွေကို ဖမ်းဆီးအရေးယူတဲ့အပေါ် AA ပြောခွင့်ရ ခိုင်သုခက အခုလို ပြောပါတယ်။
“ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်ရဲ့ ဆွေမျိုး မိသားစုဖြစ်လို့နေပြီးတော့ ဖမ်းတယ်။ တခြား ULA ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ မိသားစုတွေမို့ ဖမ်းတယ်ဆိုတဲ့ ဥစ္စာက ဒါဘယ်လိုမှ လက်ခံနိုင်စရာ မရှိပါဘူး။ အဲဒီလိုမျိုး မိသားစုဆွေမျိုး ရှိသမျှအကုန်လုံး ဒုက္ခပေးကြစတမ်းဆိုလို့ရှိရင် အဲဒီလူတွေလဲ သူတို့က မိသားစုရှိတဲ့လူတွေဘဲ။ အဲတာကြောင့်မို့လို့ ခင်ဗျားတို့မတရားတဲ့ လုပ်ရပ် တွေကို ရပ်တန်းက ရပ်ပါဆိုတဲ့ ဥစ္စာတော့ ကျွန်တော်တို့ဖက်က သတိပေးချင်တာတော့ ရှိတယ်ဗျ။”
ပြီးခဲ့တဲ့အောက်တိုဘာ ၁၉ ရက်က ထိုင်းနိုင်ငံ ချင်းမိုင်မြို့ကပြန်လာတဲ့ ကိုကျော်နိုင်နဲ့ လာကြိုသူ AA စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်ရဲ့ ညီမတော်စပ်သူမေမိုးနှင်းဖြူတို့ကို ရန်ကုန်လေဆိပ်မှာ ရဲတပ်ဖွဲ့တွေက ဖမ်းဆီးတရားစွဲ ဆိုခဲ့တာပါ။
မြန်မာ့စစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့ စစ်ရေးပဋိပက္ခကာလအတွင်း AAနဲ့ဆက်စပ်တယ်ဆိုပြီး ဖမ်းဆီးအရေး ယူခံရမှုတွေလဲရှိနေတာပါ။ ဒီအခြေအနေကို ဦးရွှေဘော်စိန်ကအခုလိုပြောပါတယ်။
“အခုဒီမြန်မာတပ်မတော်ဖက်က မတရားအသင်းနဲ့ဆက်သွယ်ထားတယ်ဆိုပြီးတော့ မသင်္ကာတယ်ဆိုပြီးတော့ ဖမ်းဆီး ထားတဲ့လူတော်တော်များများဟာ ပြန်ပြီးတော့ လွတ်မြောက်တယ်အနေအထားတော့ သိပ်မတွေ့ရဘူး။ ကျွန်တော်တို့ RECစစ်တမ်းအရဆိုရင် အကုန်လုံးပေါင်းက ဒီဖမ်းဆီးထားတဲ့လူဦးရေက (၁၀၀)နီးပါးလောက်တော့ ရှိနေပြီ။”
မြန်မာစစ်တပ်ဖက်က AAနဲ့ပက်သက်တယ်ဆိုပြီး ဖမ်းဆီးမှုတွေရှိနေသလို AA ဘက်ကလဲ စစ်တပ် အစိုးရဝန်ထမ်းတွေကို ဖမ်းဆီးမှုတွေလဲရှိနေတာပါ။
ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလ(၃)ရက်နေ့က NLD အမျိုးသားလွှတ်တော်အမတ် ဦးဝှေ့ တင်းအပါအဝင် အိန္ဒိယနိုင်ငံသားတွေကို AA ဘက်ကဖမ်းဆီးခဲ့တာမှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံသားတွေကို လွှတ်ပေးခဲ့ပေမယ့် ခုချိန်ထိ ဦးဝှေ့တင်းကို ထိန်းသိမ်းထားဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။
လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးဝှေ့တင်း အပါအဝင် ရက္ခိုင့်တပ်တော် AA ဘက်က ဖမ်းဆီးထားသူတွေ အမြန်ပြန်လွှတ် ပေးရေး တောင်းဆိုတဲ့ အရေးကြီးအဆိုကို ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကနေ မနေ့က အတည်ပြုလိုက်ပါတယ်။
..................
တိုကျပှဲကွောင့ျရှာသား(၂၀၀၀)ကြောျ ဘူးသီးတောငျမွို့ပေါျ စဈရှောငျနရေ
(Unicode)
မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျAAအဖှဲ့တို့အကွားတိုကျပှဲကွောင့ျ ဘူးသီးတောငျမွို့နယျက ရှာသား(၂၀၀၀)ကြောျဟာ မွို့ပေါျကစခနျး(၈)ခုမှာ စဈဘေးတိမျးရှောငျနရေဆဲလို့ စဈရှောငျ အကူညီပေးအဖှဲ့က ပွောပါတယျ။ အစိုးရအနနေဲ့ ကူညီပေးတယျဆိုပမေဲ့လညျး လိုအပျခကြျတှေ ရှိနဆေဲလို့ဆိုပါတယျ။ တခြိနျထဲမှာဘဲ AA အဖှဲ့နဲ့ဆကျစပျတယျဆိုပွီး မသငျ်ကာ မှုနဲ့ ဖမျးဆီး တရားစှဲဆိုမှုတှလေဲ ရှိနဆေဲဖွဈပါတယျ။ ဒီအခွအေနကေို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ နိုငျကှနျးအိနျ ကနသေတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျ၊ ရသေ့တောငျမွို့နယျအတှငျး ဖွဈပှားခဲ့တဲ့ တိုကျပှဲကွောင့ျ လိုငျဂှငျ၊ ထီးစှဲ ၊ ကြောကျတနျးအစရှိတဲ့ ကြေးရှာ သား (၂၀၀၀)ဟာ ရသေ့တောငျမွို့အတှငျး စဈဘေးရှောငျ ဒုက်ခသညျအဖွဈ တိမျးရှောငျ ရောကျရှိနကွေတယျလို့ စဈရှောငျကူညီရေးအဖှဲ့ဝငျ ကိုဘက်ကာကပွောပါတယျ။
“မွို့ပေါျမှာစခနျး(၈)ခု။ မွို့ပေါျမှာ Camp ထဲမှာဆိုလို့ရှိရငျ(၂၀၀၀)ကြောျလောကျရှိနမေယျ။ Camp မဝငျဘဲနဲ့ မွို့ပေါျ ရပျကှကျနတောက အမြားကွီးရှိတယျ။ လိုငျဂှငျ နှားလားကြောျ အဲဒီရှာကလူတှေ။ နောကျပွီးတော့ ထီးစှဲ ၊ ကြောကျတနျး သူတို့တှကေ အကုနျလုံးရှောငျနကွေရတယျ။”
ဒီစဈရှောငျတှဟော မနေ့ကနဲ့ နိုဝငျဘာ(၁၆)ရကျနေ့က လိုငျဂှငျဒသေပါတျဝနျးကငြျမှာ ဖွဈပှါးခဲ့တဲ့ မွနျမာစဈတပျနဲ့ AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တို့အကွား ပဈခတျတိုကျခိုကျမှုကွောင့ျ တိမျးရှောငျလာတာလို့ ကိုဘက်ကာက ဆိုပါတယျ။
လကျရှိ ရသေ့တောငျမွို့အတှငျး စခနျး (၈)ခုမှာရှိတဲ့ စဈရှောငျတှရေဲ့ စားသောကျရေးအခွအေနကေို ကိုဘက်ကာက ဆကျပွောပါတယျ။
“အစိုးရပိုငျးက တရကျကို(၃၀၀)ကပြျနှုနျးနဲ့ပေးတယျ။ အဲဒီကိစ်စကို အခုက (၃၀၀)ကပြျနှုနျး မရဘူး ဖွဈနတေယျ။ အဲဒီတ ယောကျကိုလေ။ တယောကျကိုဆနျ(၂)ဗူးဘဲပေးတယျ။ ဆနျ(၂)ဗူးဆိုတော့ အဲဒီ ဆနျ(၂)ဗူးကို တှကျကွည့ျ လိုကျရငျ တလကို(၆၀၀၀)နီးပါးလောကျဘဲရတယျ။ နောကျပွီးတော့ ကိုယျနဲ့နီးရာ နီးရာတှေ။ လူမှုရေးအဖှဲ့အစညျးတှေ အဲဒီလို မြိုးကူညီတာရှိတယျလေ။ အကုနျလုံး မဖူလုံဘူးပေါ့။”
ပွီးခဲ့တဲ့နှဈကုနျပိုငျးကနေ ဒီနှဈနိုဝငျဘာလအထိ ရခိုငျပွညျနယျမွောကျပိုငျးဒသေမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့အကွား တိုကျပှဲတှေ ပွငျးထနျစှာဖွဈပှားခဲ့သလို ဒသေခံရှာသား (၇၀၀၀၀)ခန့ျဟာ စဈဘေးတိမျးရှောငျ နကွေရတာပါ။
စဈဘေးရှောငျတှအေနနေဲ့ လိုအပျတဲ့ကူညီစောင့ျရှောကျမှု ရရှိတာအားနညျး နတေယျလို့ စဈရှောငျတှကေိုကူညီပေးနတေဲ့ REC ရခိုငျတိုငျးရငျးသားမြိုးနှယျမြား အစညျးအရုံး ဥက်ကဌ ဦးရှှဘေောျစိနျက ပွောပါတယျ။
“ကာကှယျစောင့ျရှောကျတာရယျ။ နောကျပွီးတော့သူတို့ရဲ့စားဝတျနရေေးကိစ်စရယျ နောကျပွီးတော့ ကနြျတဲ့ လူမှုရေးရာ အပိုငျးရယျ ပညာရေး၊ ကနြျးမာရေးကိစ်စရယျ ဖရိုဖရဲဖွဈသလိုပါဘဲ။ စောင့ျရှောကျတော့ စောင့ျရှောကျတယျလို့ပွောထားပမေဲ့ ဒသေအလိုကျ လိုအပျခကြျအရ တာဝနျအရ လုပျတာဘဲဖွဈတယျ ဆိုတဲ့ သဘောတရားမှာဖွဈတယျ။ နောကျပွီး ဒီစဈရှောငျ တှကေလဲ အခြိနျကာလ ကွာမွင့ျလာတာနဲ့အမြှ သူတို့ရဲ့စိတျခံစားမှုတှကေလဲ တဖွေးဖွေးနဲ့မြားလာပွီးတော့ နာကွညျး မှုတှဖွေဈလာတဲ့ အနအေထားတှကေလဲ ကြှနျတောျတို့တှေ့ရတယျ။”
တခြိနျထဲမှာဘဲ ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ (AA) စဈဦးစီးခြုပျရဲ့ ယောကျဖ နဲ့ ညီမတို့ကို ရဲတပျဖှဲ့ကနေ အကွမျးဖကျ တိုကျ ဖကြျရေးဥပဒပေုဒျမ ၅၅ (က) နဲ့ တရားစှဲဆိုခဲ့ရာမှာ မရမျးကုနျးမွို့နယျ တရားရုံးကနေ နိုဝငျဘာ(၁၄)ရကျနေ့က လကျ ခံခဲ့ပွီးဖွဈပါတယျ။
လကျနကျကိုငျအဖှဲ့ဝငျတှရေဲ့ ဆှမြေိုးသားခငြျးတှကေို ဖမျးဆီးအရေးယူတဲ့အပေါျ AA ပွောခှင့ျရ ခိုငျသုခက အခုလို ပွောပါတယျ။
“ဗိုလျခြုပျထှနျးမွတျနိုငျရဲ့ ဆှမြေိုး မိသားစုဖွဈလို့နပွေီးတော့ ဖမျးတယျ။ တခွား ULA ခေါငျးဆောငျတှရေဲ့ မိသားစုတှမေို့ ဖမျးတယျဆိုတဲ့ ဥစ်စာက ဒါဘယျလိုမှ လကျခံနိုငျစရာ မရှိပါဘူး။ အဲဒီလိုမြိုး မိသားစုဆှမြေိုး ရှိသမြှအကုနျလုံး ဒုက်ခပေးကွစတမျးဆိုလို့ရှိရငျ အဲဒီလူတှလေဲ သူတို့က မိသားစုရှိတဲ့လူတှဘေဲ။ အဲတာကွောင့ျမို့လို့ ခငျဗြားတို့မတရားတဲ့ လုပျရပျ တှကေို ရပျတနျးက ရပျပါဆိုတဲ့ ဥစ်စာတော့ ကြှနျတောျတို့ဖကျက သတိပေးခငြျတာတော့ ရှိတယျဗြ။”
ပွီးခဲ့တဲ့အောကျတိုဘာ ၁၉ ရကျက ထိုငျးနိုငျငံ ခငြျးမိုငျမွို့ကပွနျလာတဲ့ ကိုကြောျနိုငျနဲ့ လာကွိုသူ AA စဈဦးစီးခြုပျ ဗိုလျခြုပျထှနျးမွတျနိုငျရဲ့ ညီမတောျစပျသူမမေိုးနှငျးဖွူတို့ကို ရနျကုနျလဆေိပျမှာ ရဲတပျဖှဲ့တှကေ ဖမျးဆီးတရားစှဲ ဆိုခဲ့တာပါ။
မွနျမာ့စဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့ စဈရေးပဋိပက်ခကာလအတှငျး AAနဲ့ဆကျစပျတယျဆိုပွီး ဖမျးဆီးအရေး ယူခံရမှုတှလေဲရှိနတောပါ။ ဒီအခွအေနကေို ဦးရှှဘေောျစိနျကအခုလိုပွောပါတယျ။
“အခုဒီမွနျမာတပျမတောျဖကျက မတရားအသငျးနဲ့ဆကျသှယျထားတယျဆိုပွီးတော့ မသငျ်ကာတယျဆိုပွီးတော့ ဖမျးဆီး ထားတဲ့လူတောျတောျမြားမြားဟာ ပွနျပွီးတော့ လှတျမွောကျတယျအနအေထားတော့ သိပျမတှေ့ရဘူး။ ကြှနျတောျတို့ RECစဈတမျးအရဆိုရငျ အကုနျလုံးပေါငျးက ဒီဖမျးဆီးထားတဲ့လူဦးရကေ (၁၀၀)နီးပါးလောကျတော့ ရှိနပွေီ။”
မွနျမာစဈတပျဖကျက AAနဲ့ပကျသကျတယျဆိုပွီး ဖမျးဆီးမှုတှရှေိနသေလို AA ဘကျကလဲ စဈတပျ အစိုးရဝနျထမျးတှကေို ဖမျးဆီးမှုတှလေဲရှိနတောပါ။
ပွီးခဲ့တဲ့ နိုဝငျဘာလ(၃)ရကျနေ့က NLD အမြိုးသားလှှတျတောျအမတျ ဦးဝှေ့ တငျးအပါအဝငျ အိန်ဒိယနိုငျငံသားတှကေို AA ဘကျကဖမျးဆီးခဲ့တာမှာ အိန်ဒိယနိုငျငံသားတှကေို လှှတျပေးခဲ့ပမေယ့ျ ခုခြိနျထိ ဦးဝှေ့တငျးကို ထိနျးသိမျးထားဆဲ ဖွဈပါတယျ။
လှှတျတောျကိုယျစားလှယျ ဦးဝှေ့တငျး အပါအဝငျ ရက်ခိုင့ျတပျတောျ AA ဘကျက ဖမျးဆီးထားသူတှေ အမွနျပွနျလှှတျ ပေးရေး တောငျးဆိုတဲ့ အရေးကွီးအဆိုကို ပွညျထောငျစုလှှတျတောျကနေ မနေ့က အတညျပွုလိုကျပါတယျ။
