(Zawgyi/ Unicode)
မြန်မာအစိုးရငြိမ်းချမ်းရေးကော်မရှင်အဖွဲ့နဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တို့အကြား လာမယ့် ဖေဖေါ်ဝါရီလ ဆန်း လောက် မှာ တွေ့ဆုံဆွေးနိုင်ဖို့ စီစဉ်နေဆဲမှာဘဲ NCA အပစ်ရပ်အဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး KNUနဲ့ မြန်မာစစ်တပ် တို့အကြား ဒေသအတွင်း စစ်ရေးတင်းမာမှုတွေ ရှိလာနေတာပါ။
စစ်ရေး တင်းမာမှု ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ အခြေအနေကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် နိုင်ကွန်းအိန်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းပြီး သတင်းပေးပို့ထား ပါတယ်။
ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကျောက်ကြီးမြို့နယ်၊ မူသဲကျေးရွာအရှေ့ဘက်မှာ လမ်းဖောက်လုပ်နေတဲ့ အင်ဂျင်နီယာ တပ်ဖွဲ့ ဝင်တွေနဲ့ လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ အတွက် လိုအပ်တဲ့ စားနပ်ရိက္ခာ တွေ သွားရောက်ပို့ဆောင်တဲ့ တပ်မတော်ယာဉ် တန်းကို KNU အဖွဲ့ကမိုင်းထောင် ဖောက်ခွဲခဲ့တာကြောင့် ထိခိုက်မှုတွေရှိခဲ့တယ်လို့ တပ်မတော်သတင်းမှန်ပြန် ကြားရေးအဖွဲ့ အတွင်းရေးမှူးဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကပြောပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့က အဲဒီဘက်မှာကစခန်းတွေရှိတာပေါ့။ အဲဒီစခန်းတွေက (၂၀၀၄)(၂၀၀၅) ခုနှစ်ကတည်းက စတည်တဲ့စခန်းတွေပါ။ အရင်ကတည်းကရှိပြီးတော့ နှစ်စဉ်ဘဲ ရိက္ခာ ပို့နေကျဖြစ်တယ်။ ရိက္ခာနဲ့ပက်သက်ပြီး လမ်း ကြောင်းပြုပြင်တာရှိတယ်။ ဒီကြားထဲမှာဘဲ ကျွန်တော်တို့က အုပ်ချုပ်မှု ကိစ္စဆောင်ရွက်ဖို့ရိက္ခာပို့တဲ့အခါမှာတော့ မိုင်းထောင်တဲ့အတွက် ထိခိုက်တာမျိုးရှိတယ်။ အဲဒီမှာတော့ သူတို့ပြောနေတာ ရှိတာပေါ့။ ဒီမိုင်းသူတို့ဟာနဲ့ပက်သက် လို့က ကျူးကျော် ဝင်ရောက်လာလို့ ဘာတို့ပြောတာ။ ဒါတွေက အရင်က ရှိပြီးတာဟာတွေ လဲဖြစ်တယ်။”
ဇန်နဝါ ရီလ ၂၈ ရက်က မူသဲကျေးရွာအလွန် တပ်မတော်ယာဉ် တန်းမိုင်းဆွဲခံရပြီး မော်တော်ယာဉ် ၁ စီး နဲ့ဆန်အိတ် တွေတော်တော် များများ ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့တယ်လို့ တပ်မတော်ဘက်က သတင်းထုတ်ပြန် ထားပါတယ်။
ပဲခူးတိုင်းကျောက်ကြီးမြို့နယ်နဲ့ ကရင်ပြည်နယ်ဖားပွန်မြို့နယ်အတွင်းတပ်မတော်ကနေ လမ်းဖောက်လုပ် မှုအပေါ် တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်နဲ့ KNU အဆင့်မြင့်အရာရှိတို့ အကြား ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှု ရှိနေပေမဲ့ ဒေသ အတွင်း အခြေပြုနေတဲ့ KNU တပ်ဖွဲ့တွေကနေ နှောက်ယှက် ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်မှုတွေ လုပ်ဆောင်နေတာလို့လဲ ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းကပြောပါတယ်။
“တပ်မတော် ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ်နဲ့ KNU ဥက္ကဌနဲ ကတွေ့တဲ့ အချိန်မှာကော အဲဒီနောက်ပိုင်း အခြေအနေမှာကော နောက်ပိုင်း ဆိုတာကတော့ ကျောက်ကြီးမှာ လုပ်ခဲ့တဲ့တွေ့ဆုံပွဲတွေ မှာရော KNU တပ်မဟာ (၂)(၃)(၅) အဖွဲ့ တာဝန်ရှိ သူတွေတွေ့ဆုံ အခါမှာရော ပြောပြပြီး ဖြစ်တယ်။ ညှိနှိုင်းထားတဲ့ကြားထဲကမှ ဖြစ်လာတဲ့ ဟာတွေပါဘဲ။ ပြီးရင်တပ်ရင်းမှူး တယောက် (၂၇) ရက်နေ့က ကျသွားတာ ရှိ တယ်။ အဲဒီမှာလဲ သူတို့ပြောနေတဲ့ ပုံစံကတော့ မိုင်းရှင်းလင်းရင်းနဲ့ဖြစ်ခဲ့တာဟာတွေ ဆိုပြီးပြောတယ်။ သို့သော်လဲ ပုံတွေ ကြည့်လိုက်ပါ။ လမ်းပေါ် တဲ့တဲ့မှာဘဲ ထောင်ထားတဲ့ ဟာတွေ့ရမယ်။ ဒါနဲ့ပက်သက်ပြီး ကျွန်တော်တို့ အနေနဲ့ လုံခြုံရေးအရ ဆက်လက်ဆောင်ရွက် သင့်တဲ့ဟာတွေ ဆက်လက်ဆောင်ရွက် သွားမှာဖြစ်တယ်။”
ကျောက်ကြီးမြို့ KNU ဆက်ဆံရေးရုံး တာဝန်ရှိသူ တဦးဖြစ်တဲ့ ဗိုလ်ကြီးစောသိုးမားကို ဆက်သွယ်မေးမြန်း ရာမှာ ဇန်နဝါ ရီလ ၂၈ ရက်က မူသဲကျေးရွာအလွန် KNU တပ်မဟာ(၃) နဲ့ တပ်မဟာ(၅) အစပ်မှာ နှစ်ဖက် ထိတွေ့မှု ဖြစ်ပွားခဲ့တာ ကို အတည်ပြုပေမဲ့ ထိခိုက်မှုကိုတော့ မသိရှိဘူးလို့ဆိုပါတယ်။
“အဲဒီဖက်ခြမ်းကျတော့ ထိခိုက်နယ်မြေဖြစ်တော့ (၅)နဲ့(၃)နဲ့အစပ်ပေါ့။ အဲဒီမှာ ကြားတော့ကြားတယ် အဲဒီမှာ။ တပ် ရိက္ခာပေါ့ အဲဒီမှာ။ တခု နှစ်ခု ထိသွားတာပေါ့ အဲဒီမှာ။ ထိခိုက်မှုကတော့ ကျွန်တော်တို့ကလဲ ကျောက်ကြီးမြို့ပေါ်မှာဘဲ နေနေတယ် ဆိုတော့ သိပ်ပြီးတော့ဟိုဥစ္စာ သေသေချာချာ မသိရဘူး။ ဟုတ်တယ်။ ဖြစ်တာတော့ဖြစ်တယ်။”
ကျောက်ကြီးမြို့နယ်ဘက်မှာ လမ်းဖောက်လုပ်မှုကိစ္စကြောင့် တပ်မတော်နဲ့ KNUတို့အကြား ပဋိပက္ခဖြစ်ပွါးတာ ရှိခဲ့သလို ဒီစစ်ရေးတင်းမာမှုဖြစ်စဉ် အတွင်း အရပ်သားတွေ သွားလာမှုကန့်သတ်ခံနေရတယ်လို့ ကျောက်ကြီးမြို့နယ် ကရင် စာပေနဲ့ ယဉ်ကျေးမှု တာဝန်ခံ မန်းဇင်ကပြောပါတယ်။
“လမ်းဖောက်လုပ်မှုကိစ္စနဲ့ပက်သက်တော့ ပဋိပက္ခတော့ရှိကြတယ်ပေါ့။ ပစ်ကြခတ်ကြ လို့တော့ ကြားရတာ ဘဲလေ။ ရွာသားတွေ ကတော့ အဲဒီအချိန် တောအတွင်းမှာတော့ တပ်ဘက်က အသွားအလာတွေတော့ ကန့်သတ်ထားတာ ပေါ့နော်။”
၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ လကုန်လောက်မှာ တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် နဲ့ KNU ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး ဥက္ကဋ္ဌ စောမူတူးစေးဖိုး တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုမှာ တပ်မတော်ကနေ စစ်ရေး ရည်မှန်းချက်မပါဘဲ လမ်းကြောင်း ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေးလုပ်ငန်း ကိစ္စရပ်တွေကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြသလို ကျောက် ကြီးမြို့နယ်အတွင်း တပ်မတော်နယ်မြေခံတာဝန်ရှိတွေ KNU တပ်မဟာ(၃)ခုက တာဝန်ရှိသူတွေပါဝင်တဲ့ အောက်ခြေ အဆင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ စုစုပေါင်း ၂ ကြိမ်ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ တပ်မတော်အုပ်ချုပ်မှုလုပ်ငန်းနဲ့ စားနပ်ရိက္ခာပို့ဆောင်တဲ့ ယာဉ်တန်းတွေကို KNU အဖွဲ့က မိုင်းထောင် ဖောက်ခွဲ တိုက်ခိုက်မှု ၃ ကြိမ်၊ ထိတွေ့တိုက်ခိုက်မှု ၆ ကြိမ်၊ မိုင်းနင်း/မိုင်းကွဲမှု ၆ ကြိမ်ရှိတဲ့အပြင် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ ဝင်တွေ ကနေ ဒေသန္တရ မိုင်းဖော်ထုတ်သိမ်းဆည်းနိုင်မှု ၈ ကြိမ် ရှိခဲ့တယ်လို့ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ် ရုံးကနေ မနေ့ကရက်စွဲနဲ့ သတင်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
......................
ပဲခူး ကြောကျကွီးမှာ တပျမတောျရိက်ခာယာဉျတနျး တိုကျခိုကျခံရ
(Unicode)
မွနျမာအစိုးရငွိမျးခမြျးရေးကောျမရှငျအဖှဲ့နဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တို့အကွား လာမယ့ျ ဖဖေေါျဝါရီလ ဆနျး လောကျ မှာ တှေ့ဆုံဆှေးနိုငျဖို့ စီစဉျနဆေဲမှာဘဲ NCA အပဈရပျအဖှဲ့ဖွဈတဲ့ ကရငျအမြိုးသား အစညျးအရုံး KNUနဲ့ မွနျမာစဈတပျ တို့အကွား ဒသေအတှငျး စဈရေးတငျးမာမှုတှေ ရှိလာနတောပါ။ စဈရေး တငျးမာမှု ဖွဈပေါျလာတဲ့ အခွအေနကေို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ နိုငျကှနျးအိနျက ဆကျသှယျမေးမွနျးပွီး သတငျးပေးပို့ထား ပါတယျ။
ပဲခူးတိုငျးဒသေကွီး၊ ကြောကျကွီးမွို့နယျ၊ မူသဲကြေးရှာအရှေ့ဘကျမှာ လမျးဖောကျလုပျနတေဲ့ အငျဂငြျနီယာ တပျဖှဲ့ ဝငျတှနေဲ့ လုံခွုံရေး တပျဖှဲ့ဝငျတှေ အတှကျ လိုအပျတဲ့ စားနပျရိက်ခာ တှေ သှားရောကျပို့ဆောငျတဲ့ တပျမတောျယာဉျ တနျးကို KNU အဖှဲ့ကမိုငျးထောငျ ဖောကျခှဲခဲ့တာကွောင့ျ ထိခိုကျမှုတှရှေိခဲ့တယျလို့ တပျမတောျသတငျးမှနျပွနျ ကွားရေးအဖှဲ့ အတှငျးရေးမှူးဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးကပွောပါတယျ။
“ကြှနျတောျတို့အနနေဲ့က အဲဒီဘကျမှာကစခနျးတှရှေိတာပေါ့။ အဲဒီစခနျးတှကေ (၂၀၀၄)(၂၀၀၅) ခုနှဈကတညျးက စတညျတဲ့စခနျးတှပေါ။ အရငျကတညျးကရှိပွီးတော့ နှဈစဉျဘဲ ရိက်ခာ ပို့နကေဖြွဈတယျ။ ရိက်ခာနဲ့ပကျသကျပွီး လမျး ကွောငျးပွုပွငျတာရှိတယျ။ ဒီကွားထဲမှာဘဲ ကြှနျတောျတို့က အုပျခြုပျမှု ကိစ်စဆောငျရှကျဖို့ရိက်ခာပို့တဲ့အခါမှာတော့ မိုငျးထောငျတဲ့အတှကျ ထိခိုကျတာမြိုးရှိတယျ။ အဲဒီမှာတော့ သူတို့ပွောနတော ရှိတာပေါ့။ ဒီမိုငျးသူတို့ဟာနဲ့ပကျသကျ လို့က ကြူးကြောျ ဝငျရောကျလာလို့ ဘာတို့ပွောတာ။ ဒါတှကေ အရငျက ရှိပွီးတာဟာတှေ လဲဖွဈတယျ။”
ဇနျနဝါ ရီလ ၂၈ ရကျက မူသဲကြေးရှာအလှနျ တပျမတောျယာဉျ တနျးမိုငျးဆှဲခံရပွီး မောျတောျယာဉျ ၁ စီး နဲ့ဆနျအိတျ တှတေောျတောျ မြားမြား ပကြျစီးဆုံးရှုံးခဲ့တယျလို့ တပျမတောျဘကျက သတငျးထုတျပွနျ ထားပါတယျ။
ပဲခူးတိုငျးကြောကျကွီးမွို့နယျနဲ့ ကရငျပွညျနယျဖားပှနျမွို့နယျအတှငျးတပျမတောျကနေ လမျးဖောကျလုပျ မှုအပေါျ တပျမတောျ ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျနဲ့ KNU အဆင့ျမွင့ျအရာရှိတို့ အကွား ညှိနှိုငျးဆှေးနှေးမှု ရှိနပေမေဲ့ ဒသေ အတှငျး အခွပွေုနတေဲ့ KNU တပျဖှဲ့တှကေနေ နှောကျယှကျ ပဈခတျ တိုကျခိုကျမှုတှေ လုပျဆောငျနတောလို့လဲ ဗိုလျမှူးခြုပျ ဇောျမငျးထှနျးကပွောပါတယျ။
“တပျမတောျ ကာကှယျရေး ဦးစီးခြုပျနဲ့ KNU ဥက်ကဌနဲ ကတှေ့တဲ့ အခြိနျမှာကော အဲဒီနောကျပိုငျး အခွအေနမှောကော နောကျပိုငျး ဆိုတာကတော့ ကြောကျကွီးမှာ လုပျခဲ့တဲ့တှေ့ဆုံပှဲတှေ မှာရော KNU တပျမဟာ (၂)(၃)(၅) အဖှဲ့ တာဝနျရှိ သူတှတှေေ့ဆုံ အခါမှာရော ပွောပွပွီး ဖွဈတယျ။ ညှိနှိုငျးထားတဲ့ကွားထဲကမှ ဖွဈလာတဲ့ ဟာတှပေါဘဲ။ ပွီးရငျတပျရငျးမှူး တယောကျ (၂၇) ရကျနေ့က ကသြှားတာ ရှိ တယျ။ အဲဒီမှာလဲ သူတို့ပွောနတေဲ့ ပုံစံကတော့ မိုငျးရှငျးလငျးရငျးနဲ့ဖွဈခဲ့တာဟာတှေ ဆိုပွီးပွောတယျ။ သို့သောျလဲ ပုံတှေ ကွည့ျလိုကျပါ။ လမျးပေါျ တဲ့တဲ့မှာဘဲ ထောငျထားတဲ့ ဟာတှေ့ရမယျ။ ဒါနဲ့ပကျသကျပွီး ကြှနျတောျတို့ အနနေဲ့ လုံခွုံရေးအရ ဆကျလကျဆောငျရှကျ သင့ျတဲ့ဟာတှေ ဆကျလကျဆောငျရှကျ သှားမှာဖွဈတယျ။”
ကြောကျကွီးမွို့ KNU ဆကျဆံရေးရုံး တာဝနျရှိသူ တဦးဖွဈတဲ့ ဗိုလျကွီးစောသိုးမားကို ဆကျသှယျမေးမွနျး ရာမှာ ဇနျနဝါ ရီလ ၂၈ ရကျက မူသဲကြေးရှာအလှနျ KNU တပျမဟာ(၃) နဲ့ တပျမဟာ(၅) အစပျမှာ နှဈဖကျ ထိတှေ့မှု ဖွဈပှားခဲ့တာ ကို အတညျပွုပမေဲ့ ထိခိုကျမှုကိုတော့ မသိရှိဘူးလို့ဆိုပါတယျ။
“အဲဒီဖကျခွမျးကတြော့ ထိခိုကျနယျမွဖွေဈတော့ (၅)နဲ့(၃)နဲ့အစပျပေါ့။ အဲဒီမှာ ကွားတော့ကွားတယျ အဲဒီမှာ။ တပျ ရိက်ခာပေါ့ အဲဒီမှာ။ တခု နှဈခု ထိသှားတာပေါ့ အဲဒီမှာ။ ထိခိုကျမှုကတော့ ကြှနျတောျတို့ကလဲ ကြောကျကွီးမွို့ပေါျမှာဘဲ နနေတေယျ ဆိုတော့ သိပျပွီးတော့ဟိုဥစ်စာ သသေခြောခြာ မသိရဘူး။ ဟုတျတယျ။ ဖွဈတာတော့ဖွဈတယျ။”
ကြောကျကွီးမွို့နယျဘကျမှာ လမျးဖောကျလုပျမှုကိစ်စကွောင့ျ တပျမတောျနဲ့ KNUတို့အကွား ပဋိပက်ခဖွဈပှါးတာ ရှိခဲ့သလို ဒီစဈရေးတငျးမာမှုဖွဈစဉျ အတှငျး အရပျသားတှေ သှားလာမှုကန့ျသတျခံနရေတယျလို့ ကြောကျကွီးမွို့နယျ ကရငျ စာပနေဲ့ ယဉျကြေးမှု တာဝနျခံ မနျးဇငျကပွောပါတယျ။
“လမျးဖောကျလုပျမှုကိစ်စနဲ့ပကျသကျတော့ ပဋိပက်ခတော့ရှိကွတယျပေါ့။ ပဈကွခတျကွ လို့တော့ ကွားရတာ ဘဲလေ။ ရှာသားတှေ ကတော့ အဲဒီအခြိနျ တောအတှငျးမှာတော့ တပျဘကျက အသှားအလာတှတေော့ ကန့ျသတျထားတာ ပေါ့နောျ။”
၂၀၁၉ ခုနှဈ၊ အောကျတိုဘာ လကုနျလောကျမှာ တပျမတောျ ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျ နဲ့ KNU ကရငျအမြိုးသား အစညျးအရုံး ဥက်ကဋ်ဌ စောမူတူးစေးဖိုး တို့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးမှုမှာ တပျမတောျကနေ စဈရေး ရညျမှနျးခကြျမပါဘဲ လမျးကွောငျး ပွုပွငျထိနျးသိမျးရေးလုပျငနျး ကိစ်စရပျတှကေိုလညျး ဆှေးနှေးခဲ့ကွသလို ကြောကျ ကွီးမွို့နယျအတှငျး တပျမတောျနယျမွခေံတာဝနျရှိတှေ KNU တပျမဟာ(၃)ခုက တာဝနျရှိသူတှပေါဝငျတဲ့ အောကျခွေ အဆင့ျ ဆှေးနှေးညှိနှိုငျးမှုမြား စုစုပေါငျး ၂ ကွိမျပွုလုပျခဲ့ပါတယျ။
ဒါပမေဲ့ တပျမတောျအုပျခြုပျမှုလုပျငနျးနဲ့ စားနပျရိက်ခာပို့ဆောငျတဲ့ ယာဉျတနျးတှကေို KNU အဖှဲ့က မိုငျးထောငျ ဖောကျခှဲ တိုကျခိုကျမှု ၃ ကွိမျ၊ ထိတှေ့တိုကျခိုကျမှု ၆ ကွိမျ၊ မိုငျးနငျး/မိုငျးကှဲမှု ၆ ကွိမျရှိတဲ့အပွငျ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ ဝငျတှေ ကနေ ဒသေန်တရ မိုငျးဖောျထုတျသိမျးဆညျးနိုငျမှု ၈ ကွိမျ ရှိခဲ့တယျလို့ တပျမတောျကာကှယျရေး ဦးစီးခြုပျ ရုံးကနေ မနေ့ကရကျစှဲနဲ့ သတငျး ထုတျပွနျထားပါတယျ။
