(Zawgyi / Unicode)
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ ပူးပေါင်းစစ်ကြောင်းတို့အကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းတွေက ဖြစ်ပွားတဲ့ တိုက်ပွဲတွေမှာလည်း ဒေသခံတွေ ထိခိုက်မှုရှိနေသလို တိုက်ပွဲကြောင့် စစ်ရှောင်ရွာသားတွေ နေရပ်မပြန်နိုင်သေးတဲ့ အခြေအနေကို နိုင်ကွန်းအိန် တင်ပြပေးထားပါတယ်။
စစ်ကောင်စီကနေ မေလကုန်အထိ အပစ်အခတ် ရပ်စဲထားကြောင်း ကြေညာထားပေမယ့် ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်အတွင်းမှာတော့ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ TNLA၊ AA၊ MNDAA ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ ပူးတွဲစစ်ကြောင်းတို့အကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေတာပါ။
မနေ့က စနေနေ့ညနေပိုင်းမှာ ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်၊ နမ့်ဟူးကျေးရွာနဲ့ နောင်ချိုကျေးရွာအကြား ညီနောင်မဟာမိတ်အဖွဲ့နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားကြောင်း TNLA တအာင်းပလောင်တပ်ဖွဲ့ ပြောခွင့်ရ ဗိုလ်မှူးတာအိုက်ကျော်က ပြောပါတယ်။
“မနေ့ကတော့ ဒီ ကွတ်ခိုင်မြို့နယ် နမ့်ဟူးနဲ့ နောင်ချိုရွာကြားမှာ ဖြစ်တယ်။ အချိန်ကတော့ နေ့လယ် ၂ နာရီ ၅၀ လောက်ကနေ ၆ နာရီခွဲအထိ ဖြစ်တယ်။ တပ်ဘက်ကတော့ တပ်မ ၃၃ ခမရ ၁၂ ဖြစ်တယ်။ ကျနော်တို့ ၃ ဖွဲ့ရှိတဲ့နေရာကို လာရောက်ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်တော့ ဖြစ်တယ်။ ထိခိုက်မှုကတော့ ကျနော်တို့ဘက်ကတော့ မရှိဘူး။”
ဒီဖြစ်ပွားတဲ့ တိုက်ပွဲအတွင်း ထိခိုက်မှုကိုတော့ မသိရသေးဘူးလို့ သူကဆိုပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ မေလ ၇ ရက်နေ့မှာလည်း ကွတ်ခိုင်မြို့နယ် နမ့်ခိုမ်ကျေးရွာနဲ့ မန်ယဉ်ကျေးရွာအကြားမှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ညီနောင်မဟာမိတ် တပ်တို့အကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။
စစ်ကောင်စီကနေ မေလကုန်အထိ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေနဲ့ အပစ်အခတ် ရပ်စဲထားကြောင်း ကြေညာထားပေမယ့် ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်း မြေပြင်မှာ တိုက်ပွဲရှိနေဆဲလို့ ဗိုလ်မှူးတာအိုက်ကျော်က ပြောပါတယ်။
“အရင်ကလည်း သူတို့ စာထုတ်နေကြပဲ။ ဒါပေမယ့် မြေပြင်မှာကတော့ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ရှိနေတယ်။ သူတို့က စာရွက်ပေါ်မှာပဲ ထုတ်တယ်။ မြေပြင်မှာကျတော့ ထိုးစစ်တွေပြုလုပ်တယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့ တိုက်ပွဲထိတွေ့မှုတွေ ဖြစ်သွားတယ်။”
ပြီးခဲ့တဲ့ မေလ ၄ ရက်နေ့မှာလည်း ကွတ်ခိုင်မြို့နယ် ပြည်ထောင်စုလမ်းမမှာ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့တို့အကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ရာမှာ ဒေသခံတွေ ထိခိုက်မှုတွေလည်း ရှိနေတယ်လို့ မြို့ခံတဦးက ပြောပါတယ်။
“သူတို့ ဟို ပြည်ထောင်စုလမ်းမကြီးပေါ်မှာ ပစ်တယ်။ ပြည်သူတွေ ၄ ယောက် ထိတယ်။ တချို့ထိခိုက်သူတွေက ပြည်သူ့ဆေးရုံမှာထားတယ်။ တချို့ကျတော့လည်း လားရှိုးဆေးရုံကို လွှဲထားတယ်။”
ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်ဘက် တိုက်ပွဲအခြေအနေကို သိရှိဖို့ တပ်မတော်ပြောခွင့်ရကို ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမယ့် မရခဲ့ပါဘူး။
ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်မှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေအကြား စစ်ရေးတင်းမာမှုအတွင်း ရွာသား ၁,၀၀၀ လောက် နေရပ်ကို စွန့်ခွာ စစ်ဘေးတိမ်းရှောင်နေရပြီး အခုထိ နေရပ်မပြန်နိုင်သေးဘူးလို့ စစ်ရှောင်အကူအညီပေးသူတဦးက ပြောပါတယ်။
“နေရပ်ပြန်ရေးကို သူတို့က ပြန်မယ်ဆိုတဲ့ဟာနဲ့ အခုတော့ မတည်မငြိမ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ Camp မှာ ဒီအတိုင်းပဲ ရှိနေသေးတယ်။ ကွတ်ခိုင်မြို့မှာ စစ်ရှောင်ဦးရေက KBC1-2 ပဲဆို ၅၀၀ လောက်တော့ ရှိမှာပေါ့။ တခြား ဒီ ကွတ်ခိုင်မြို့ပတ်ဝန်းကျင် အားလုံးပေါင်းရင်တော့ ၁,၀၀၀ ကျော်လောက်တော့ ရှိဦးမှာ။”
ဒီစစ်ရှောင်တွေဟာ ၂၀၁၆ ခုနှစ်ကတည်းက နေရပ်ကနေ တိမ်းရှောင်လာတာဖြစ်ပြီး မတည်ငြိမ်သေးတဲ့ စစ်ရေးအခြေအနေကြောင့် နေရပ်ရင်းကို မပြန်နိုင်သေးပါဘူး။
ရှမ်းပြည်နယ်မှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ TNLA တအာင်းပလောင်အဖွဲ့၊ MNDAA ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့တို့နဲ့ အစဉ်လို တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေပြီး တောင်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော် RCSS/SSA နဲ့လည်း ရံဖန်ရံခါ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေပါတယ်။
အလားတူ ကချင်ပြည်နယ်မှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ KIA ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့နဲ့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေဆဲဖြစ်သလို ကရင်ပြည်နယ် ဖာပွန်ခရိုင်ဘက်မှာလည်း KNU ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး တပ်မဟာ ၅ တပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေတဲ့ အခြေအနေမှာ ရှိပါတယ်။
---------------------
(Unicode)
ကှတျခိုငျမှာ တိုငျးရငျးသားညီနောငျသုံးဖှဲ့နဲ့ မွနျမာစဈတပျ တိုကျပှဲဖွဈပှား
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး ကှတျခိုငျမွို့နယျမှာ စဈကောငျစီတပျနဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ ညီနောငျမဟာမိတျသုံးဖှဲ့ ပူးပေါငျးစဈကွောငျးတို့အကွား တိုကျပှဲဖွဈပှားခဲ့ပါတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့ရကျပိုငျးတှကေ ဖွဈပှားတဲ့ တိုကျပှဲတှမှောလညျး ဒသေခံတှေ ထိခိုကျမှုရှိနသေလို တိုကျပှဲကွောင့ျ စဈရှောငျရှာသားတှေ နရေပျမပွနျနိုငျသေးတဲ့ အခွအေနကေို နိုငျကှနျးအိနျ တငျပွပေးထားပါတယျ။
စဈကောငျစီကနေ မလေကုနျအထိ အပဈအခတျ ရပျစဲထားကွောငျး ကွညောထားပမေယ့ျ ကှတျခိုငျမွို့နယျအတှငျးမှာတော့ မွနျမာစဈတပျနဲ့ TNLA၊ AA၊ MNDAA ညီနောငျမဟာမိတျသုံးဖှဲ့ ပူးတှဲစဈကွောငျးတို့အကွား တိုကျပှဲဖွဈပှားနတောပါ။
မနေ့က စနနေေ့ညနပေိုငျးမှာ ကှတျခိုငျမွို့နယျ၊ နမ့ျဟူးကြေးရှာနဲ့ နောငျခြိုကြေးရှာအကွား ညီနောငျမဟာမိတျအဖှဲ့နဲ့ မွနျမာစဈတပျတို့ တိုကျပှဲဖွဈပှားကွောငျး TNLA တအာငျးပလောငျတပျဖှဲ့ ပွောခှင့ျရ ဗိုလျမှူးတာအိုကျကြောျက ပွောပါတယျ။
“မနေ့ကတော့ ဒီ ကှတျခိုငျမွို့နယျ နမ့ျဟူးနဲ့ နောငျခြိုရှာကွားမှာ ဖွဈတယျ။ အခြိနျကတော့ နေ့လယျ ၂ နာရီ ၅၀ လောကျကနေ ၆ နာရီခှဲအထိ ဖွဈတယျ။ တပျဘကျကတော့ တပျမ ၃၃ ခမရ ၁၂ ဖွဈတယျ။ ကနြောျတို့ ၃ ဖှဲ့ရှိတဲ့နရောကို လာရောကျထိုးစဈဆငျ တိုကျခိုကျတော့ ဖွဈတယျ။ ထိခိုကျမှုကတော့ ကနြောျတို့ဘကျကတော့ မရှိဘူး။”
ဒီဖွဈပှားတဲ့ တိုကျပှဲအတှငျး ထိခိုကျမှုကိုတော့ မသိရသေးဘူးလို့ သူကဆိုပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ မလေ ၇ ရကျနေ့မှာလညျး ကှတျခိုငျမွို့နယျ နမ့ျခိုမျကြေးရှာနဲ့ မနျယဉျကြေးရှာအကွားမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ညီနောငျမဟာမိတျ တပျတို့အကွား တိုကျပှဲဖွဈပှားခဲ့ပါတယျ။
စဈကောငျစီကနေ မလေကုနျအထိ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှနေဲ့ အပဈအခတျ ရပျစဲထားကွောငျး ကွညောထားပမေယ့ျ ရှမျးပွညျနယျအတှငျး မွပွေငျမှာ တိုကျပှဲရှိနဆေဲလို့ ဗိုလျမှူးတာအိုကျကြောျက ပွောပါတယျ။
“အရငျကလညျး သူတို့ စာထုတျနကွေပဲ။ ဒါပမေယ့ျ မွပွေငျမှာကတော့ တိုကျပှဲတှေ ဖွဈရှိနတေယျ။ သူတို့က စာရှကျပေါျမှာပဲ ထုတျတယျ။ မွပွေငျမှာကတြော့ ထိုးစဈတှပွေုလုပျတယျ။ အဲဒါကွောင့ျမို့ တိုကျပှဲထိတှေ့မှုတှေ ဖွဈသှားတယျ။”
ပွီးခဲ့တဲ့ မလေ ၄ ရကျနေ့မှာလညျး ကှတျခိုငျမွို့နယျ ပွညျထောငျစုလမျးမမှာ စဈကောငျစီတပျနဲ့ မွောကျပိုငျးမဟာမိတျအဖှဲ့တို့အကွား တိုကျပှဲဖွဈပှားခဲ့ရာမှာ ဒသေခံတှေ ထိခိုကျမှုတှလေညျး ရှိနတေယျလို့ မွို့ခံတဦးက ပွောပါတယျ။
“သူတို့ ဟို ပွညျထောငျစုလမျးမကွီးပေါျမှာ ပဈတယျ။ ပွညျသူတှေ ၄ ယောကျ ထိတယျ။ တခြို့ထိခိုကျသူတှကေ ပွညျသူ့ဆေးရုံမှာထားတယျ။ တခြို့ကတြော့လညျး လားရှိုးဆေးရုံကို လှှဲထားတယျ။”
ကှတျခိုငျမွို့နယျဘကျ တိုကျပှဲအခွအေနကေို သိရှိဖို့ တပျမတောျပွောခှင့ျရကို ဆကျသှယျခဲ့ပမေယ့ျ မရခဲ့ပါဘူး။
ကှတျခိုငျမွို့နယျမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှအေကွား စဈရေးတငျးမာမှုအတှငျး ရှာသား ၁,၀၀၀ လောကျ နရေပျကို စှန့ျခှာ စဈဘေးတိမျးရှောငျနရေပွီး အခုထိ နရေပျမပွနျနိုငျသေးဘူးလို့ စဈရှောငျအကူအညီပေးသူတဦးက ပွောပါတယျ။
“နရေပျပွနျရေးကို သူတို့က ပွနျမယျဆိုတဲ့ဟာနဲ့ အခုတော့ မတညျမငွိမျတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့ Camp မှာ ဒီအတိုငျးပဲ ရှိနသေေးတယျ။ ကှတျခိုငျမွို့မှာ စဈရှောငျဦးရကေ KBC1-2 ပဲဆို ၅၀၀ လောကျတော့ ရှိမှာပေါ့။ တခွား ဒီ ကှတျခိုငျမွို့ပတျဝနျးကငြျ အားလုံးပေါငျးရငျတော့ ၁,၀၀၀ ကြောျလောကျတော့ ရှိဦးမှာ။”
ဒီစဈရှောငျတှဟော ၂၀၁၆ ခုနှဈကတညျးက နရေပျကနေ တိမျးရှောငျလာတာဖွဈပွီး မတညျငွိမျသေးတဲ့ စဈရေးအခွအေနကွေောင့ျ နရေပျရငျးကို မပွနျနိုငျသေးပါဘူး။
ရှမျးပွညျနယျမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ TNLA တအာငျးပလောငျအဖှဲ့၊ MNDAA ကိုးကန့ျတပျဖှဲ့တို့နဲ့ အစဉျလို တိုကျပှဲဖွဈပှားနပွေီး တောငျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျ RCSS/SSA နဲ့လညျး ရံဖနျရံခါ တိုကျပှဲဖွဈပှားနပေါတယျ။
အလားတူ ကခငြျပွညျနယျမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ KIA ကခငြျလှတျလပျရေးအဖှဲ့နဲ့ တိုကျပှဲဖွဈပှားနဆေဲဖွဈသလို ကရငျပွညျနယျ ဖာပှနျခရိုငျဘကျမှာလညျး KNU ကရငျအမြိုးသားအစညျးအရုံး တပျမဟာ ၅ တပျဖှဲ့တှနေဲ့ တိုကျပှဲဖွဈပှားနတေဲ့ အခွအေနမှော ရှိပါတယျ။
