(Zawgyi / Unicode)
၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ် ပြောင်းလဲအောင် ဖိအားပေး လှုပ်ရှားမှုတွေ ရှိနေပေမယ့် NLD ပါတီအနေနဲ့ လွှတ်တော်ခေါ်ယူရေး၊ အစိုးရဖွဲ့ရေး ကိစ္စတွေကို အစီအစဉ်အတိုင်း ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ အာဏာရ NLD ပါတီ ပြောခွင့်ရသူက ပြောဆိုပါတယ်။ နိုင်ငံမှာ လက်ရှိဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေတွေအပေါ် NLD ရဲ့ သဘောထားကို မဆုမွန် စုံစမ်းမေးမြန်း တင်ပြထားပါတယ်။
နေပြည်တော်၊ ရန်ကုန်မြို့နဲ့ မြို့ကြီးတချို့မှာ တပ်မတော်ထောက်ခံပွဲနဲ့ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (UEC) အပေါ် ကန့်ကွက်ရှုတ်ချပွဲတွေကို ဒီသီတင်းပတ်တွေထဲ ဆက်တိုက်ဆိုသလို ပြုလုပ်လာကြပါတယ်။ ဒီကနေ့ စနေနေ့မှာလည်း ရန်ကုန်မြို့မှာ တပ်မတော်ထောက်ခံပွဲ၊ UEC ကန့်ကွက်လှုပ်ရှားမှုတွေကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ပြီး မြို့ခံလူတချို့နဲ့ ထိပ်တိုက်တင်းမာမှုတွေလည်း ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ တဖက်မှာလည်း NLD အစိုးရနဲ့ တပ်မတော်အကြား နိုင်ငံရေးမကျေလည်မှုတွေကနေ အာဏာသိမ်းမှုတွေ ဖြစ်လာမလား အများပြည်သူအကြား စိုးရိမ်တာတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
ဒီအခြေအနေတွေဟာ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ပြောင်းလဲအောင် အဓိကရုဏ်းအသွင် လှုပ်ရှားမှုလို့ လက်ရှိ အာဏာရပါတီ NLD ရဲ့ ပြောခွင့်ရ ဒေါက်တာမျိုးညွန့်က ရှုမြင်ပါတယ်။
"ကျနော်တို့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို မဲဆန္ဒရှင် ပြည်သူတွေရဲ့ ဆန္ဒအတိုင်း ဖြစ်တာကို တမျိုးတဖုံ ပြောင်းလဲသွားအောင် ဖိအားပေးဖို့ လှုပ်ရှားမှုတွေ ရှိနေတယ်ဆိုတာ ပြည်သူအများ အမြင်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီ့တော့ သူတို့ဟာ ဥပဒေနည်းလမ်းနဲ့ ညီတာတွေကို မဆောင်ရွက်ဘဲနဲ့ အဓိကရုဏ်းပုံစံမျိုးတွေ ဖန်တီးဖို့ ကြိုးစားနေပါတယ်။ အဲ့ဒီ့တော့ ပြည်သူများဘက်က ဒီလုပ်ရပ်တွေ သတင်းဖြန့်ချိမှုတွေကို စစ်မှန်ခြင်းရှိမရှိ ဒါကို သတိနဲ့ လက်ခံပြီးတော့ စိတ်ရဲ့ဆန္ဒအလျောက် တုံ့ပြန်တာတွေ ပူးပေါင်းပါဝင်မှုတွေကို ရှောင်ကြဉ်မယ်၊ မိမိတို့နေအိမ်ထဲမှာပဲ တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်နဲ့ ဒီဖြစ်ရပ်တွေကို ရင်ဆိုင်မယ်၊ အကယ်လို့ လိုအပ်လာခဲ့ရင် တရားဥပဒေရဲ့ အကာအကွယ်ကို တောင်းခံမယ်၊ ဒီလိုနည်းမျိုးနဲ့သာ ဆောင်ရွက်သင့်တယ်လို့ ကျနော်တို့အဖွဲ့ချုပ်က တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်ခင်ဗျ။"
ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ကျော်လွန်မှုမရှိတဲ့ တည်ဆဲဥပဒေတွေကို လေးစားလိုက်နာရမယ်။ မလေးစား မလိုက်နာရင် ဒီဥပဒေကို အသုံးပြုဖို့ မလိုအပ်တော့တာကြောင့် ဖျက်ပစ်ရမယ်လို့ တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က နိုင်ငံတော် ကာကွယ်ရေးတက္ကသိုလ်က သင်တန်းသားတွေကို ပြောဆိုခဲ့တဲ့အပေါ် အဖွဲ့အစည်းအချို့နဲ့ မီဒီယာတွေဘက်က "လိုရာဆွဲပြောဆို" ခဲ့တယ်လို့ တပ်မတော်ပြန်ကြားရေးက ဒီနေ့ သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ တပ်မတော်အနေနဲ့ကတော့ လက်ရှိ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ပြီး ပြဋ္ဌာန်းထားတဲ့ ဥပဒေဘောင်ထဲက ဥပဒေနဲ့အညီ ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ ဖော်ပြပါတယ်။
ဒီသဘောထားကို အာဏာရပါတီ NLD ပြောခွင့်ရသူက အပြုသဘော မြင်ပါတယ်။
"ကျနော်တို့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအတိုင်းသာ သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ပြင်ဆင်ဖို့ ကြိုးစားတယ်ဆိုတာ နားလည်မှုလွဲပါတယ်လို့ ဒီကနေ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ တွေ့ပါတယ်။ ဒီလိုဖြစ်ရင်တော့ အကောင်းဆုံးပါပဲခင်ဗျ။ ကျနော်တို့ကတော့ ဒီထုတ်ပြန်ချက်ဟာ ဥပဒေစိုးမိုးမှုအတွက် အင်မတန်ကောင်းတဲ့ ဆောင်ရွက်ချက်လို့ပဲ ကျနော်တို့ ပြောချင်ပါတယ်ခင်ဗျ။"
၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်းအငြင်းပွားမှုတွေကို ဖြေရှင်းဖို့၊ တတိယအကြိမ် လွှတ်တော်မခေါ်ခင် ဒုတိယအကြိမ် လွှတ်တော်သက်တမ်းကို ပြန်လည်ခေါ်ယူဖို့ တောင်းဆိုမှုတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ တတိယအကြိမ်လွှတ်တော်ကိုပဲ နဂိုအစီအစဉ်အတိုင်း ခေါ်ယူသွားမှာဖြစ်ပြီး အစိုးရသစ် ဖွဲ့စည်းရေးကို ဆက်ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ NLD ပြောခွင့်ရ ဒေါက်တာမျိုးညွန့်က ပြောပါတယ်။
"အစိုးရသစ်ဖွဲ့မှာပါ။ အဲ့ဒီ့တော့ အစိုးရသစ်ဖွဲ့မယ့် ကိစ္စမှာ ကျနော်တို့ ဥပဒေအရ ဘယ်နေ့ဘယ်ရက်မှာ ဘာကို အပြီးလုပ်ရမယ်ဆိုတာ သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ အထူးသဖြင့်ကတော့ တတိယအကြိမ်လွှတ်တော်ဟာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပအပြီး ရက်ပေါင်း ၉၀ အတွင်း မဖြစ်မနေ ခေါ်ယူရမှာပါ။ အဲ့ဒီ့တော့ လွှတ်တော်ကို အောင်မြင်အောင် ခေါ်ပါမယ်။ အောင်မြင်အောင် လွှတ်တော်ခေါ်ပြီးရင် လွှတ်တော်အကြီးအကဲတွေ ရွေးမယ်။ ဒီကနေ ပြည်ထောင်စုအစိုးရနဲ့ တိုင်းနဲ့ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့တွေ ရွေးမယ်။ နောက် ပြည်ထောင်စုအဆင့် အဖွဲ့အစည်းတွေ အဖွဲ့ဝင်တွေ ရွေးမယ်။ ဒါတွေကို ကျနော်တို့ တဆင့်ချင်း ဆောင်ရွက်သွားဖို့ ပြင်ဆင်နေပါတယ်ခင်ဗျ။"
ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ NLD ပါတီအနေနဲ့ အပြတ်အသတ် အနိုင်ရခဲ့ပြီး တကယ်လို့ ဒီလိုမဟုတ်ဘဲ မဲကွာခြားမှု မပြတ်မသားရှိခဲ့ရင် အခုလို ဖိအားတွေ ဒီထက်ပိုဆိုးနိုင်တယ်လို့လည်း ဒေါက်တာမျိုးညွန့်က သုံးသပ်ပြောဆိုပါတယ်။ ဒီအတွက် ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်အရှုံး မေးခွန်းထုတ်စရာ မလိုအောင် အပြတ်အသတ် မဲပေးခဲ့တာကိုကြည့်ရင် လူထုရဲ့ နိုင်ငံရေးရေချိန် အားကောင်းမှု ရှိတယ်လို့လည်း ချီးကျူးပြောခဲ့ပါတယ်။
၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအလွန်ကာလ လွှတ်တော်ခေါ်ယူခါနီး အချိန်နဲ့ အစိုးရသစ် ဖွဲ့စည်းတော့မယ်အချိန် အခုလို အစိုးရနဲ့ တပ်မတော်ကြား နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုတွေအပေါ် ကုလသမဂ္ဂနဲ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ သံတမန်အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ နိုင်ငံတော်သံဃနာယကအဖွဲ့ကြီးက သံဃာတော်တွေ၊ KNU အပါအဝင် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တချို့နဲ့ ရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့်ရေး အဖွဲ့ပေါင်းစုံ၊ အရပ်ဘက် လူမှုအဖွဲ့အစည်းတွေဘက်က စိုးရိမ်ပူပန်ကြောင်း အသီးသီး ထုတ်ပြောခဲ့သလို ပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းနဲ့ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းဖြေရှင်းဖို့ တိုက်တွန်းနေကြပါတယ်။
---------------------------
(Unicode)
ဖိအားတှရှေိပမေယ့ျ လှှတျတောျခေါျယူ အစိုးရဖှဲ့သှားမညျ - NLD ပွောခှင့ျရ
၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲရလဒျ ပွောငျးလဲအောငျ ဖိအားပေး လှုပျရှားမှုတှေ ရှိနပေမေယ့ျ NLD ပါတီအနနေဲ့ လှှတျတောျခေါျယူရေး၊ အစိုးရဖှဲ့ရေး ကိစ်စတှကေို အစီအစဉျအတိုငျး ဆောငျရှကျသှားမယျလို့ အာဏာရ NLD ပါတီ ပွောခှင့ျရသူက ပွောဆိုပါတယျ။ နိုငျငံမှာ လကျရှိဖွဈနတေဲ့ အခွအေနတှေအေပေါျ NLD ရဲ့ သဘောထားကို မဆုမှနျ စုံစမျးမေးမွနျး တငျပွထားပါတယျ။
နပွေညျတောျ၊ ရနျကုနျမွို့နဲ့ မွို့ကွီးတခြို့မှာ တပျမတောျထောကျခံပှဲနဲ့ ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျ (UEC) အပေါျ ကန့ျကှကျရှုတျခပြှဲတှကေို ဒီသီတငျးပတျတှထေဲ ဆကျတိုကျဆိုသလို ပွုလုပျလာကွပါတယျ။ ဒီကနေ့ စနနေေ့မှာလညျး ရနျကုနျမွို့မှာ တပျမတောျထောကျခံပှဲ၊ UEC ကန့ျကှကျလှုပျရှားမှုတှကေို ဆကျလကျလုပျဆောငျပွီး မွို့ခံလူတခြို့နဲ့ ထိပျတိုကျတငျးမာမှုတှလေညျး ဖွဈခဲ့ပါတယျ။ တဖကျမှာလညျး NLD အစိုးရနဲ့ တပျမတောျအကွား နိုငျငံရေးမကြလေညျမှုတှကေနေ အာဏာသိမျးမှုတှေ ဖွဈလာမလား အမြားပွညျသူအကွား စိုးရိမျတာတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။
ဒီအခွအေနတှေဟော ရှေးကောကျပှဲရလဒျကို ပွောငျးလဲအောငျ အဓိကရုဏျးအသှငျ လှုပျရှားမှုလို့ လကျရှိ အာဏာရပါတီ NLD ရဲ့ ပွောခှင့ျရ ဒေါကျတာမြိုးညှန့ျက ရှုမွငျပါတယျ။
"ကနြောျတို့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲရလဒျကို မဲဆန်ဒရှငျ ပွညျသူတှရေဲ့ ဆန်ဒအတိုငျး ဖွဈတာကို တမြိုးတဖုံ ပွောငျးလဲသှားအောငျ ဖိအားပေးဖို့ လှုပျရှားမှုတှေ ရှိနတေယျဆိုတာ ပွညျသူအမြား အမွငျပဲဖွဈပါတယျ။ အဲ့ဒီ့တော့ သူတို့ဟာ ဥပဒနေညျးလမျးနဲ့ ညီတာတှကေို မဆောငျရှကျဘဲနဲ့ အဓိကရုဏျးပုံစံမြိုးတှေ ဖနျတီးဖို့ ကွိုးစားနပေါတယျ။ အဲ့ဒီ့တော့ ပွညျသူမြားဘကျက ဒီလုပျရပျတှေ သတငျးဖွန့ျခြိမှုတှကေို စဈမှနျခွငျးရှိမရှိ ဒါကို သတိနဲ့ လကျခံပွီးတော့ စိတျရဲ့ဆန်ဒအလြောကျ တုံ့ပွနျတာတှေ ပူးပေါငျးပါဝငျမှုတှကေို ရှောငျကွဉျမယျ၊ မိမိတို့နအေိမျထဲမှာပဲ တညျတညျငွိမျငွိမျနဲ့ ဒီဖွဈရပျတှကေို ရငျဆိုငျမယျ၊ အကယျလို့ လိုအပျလာခဲ့ရငျ တရားဥပဒရေဲ့ အကာအကှယျကို တောငျးခံမယျ၊ ဒီလိုနညျးမြိုးနဲ့သာ ဆောငျရှကျသင့ျတယျလို့ ကနြောျတို့အဖှဲ့ခြုပျက တိုကျတှနျးခငြျပါတယျခငျဗြ။"
ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒကေို ကြောျလှနျမှုမရှိတဲ့ တညျဆဲဥပဒတှေကေို လေးစားလိုကျနာရမယျ။ မလေးစား မလိုကျနာရငျ ဒီဥပဒကေို အသုံးပွုဖို့ မလိုအပျတော့တာကွောင့ျ ဖကြျပဈရမယျလို့ တပျမတောျ ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျက နိုငျငံတောျ ကာကှယျရေးတက်ကသိုလျက သငျတနျးသားတှကေို ပွောဆိုခဲ့တဲ့အပေါျ အဖှဲ့အစညျးအခြို့နဲ့ မီဒီယာတှဘေကျက "လိုရာဆှဲပွောဆို" ခဲ့တယျလို့ တပျမတောျပွနျကွားရေးက ဒီနေ့ သတငျးထုတျပွနျပါတယျ။ တပျမတောျအနနေဲ့ကတော့ လကျရှိ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒကေို ကာကှယျစောင့ျရှောကျပွီး ပွဋ်ဌာနျးထားတဲ့ ဥပဒဘေောငျထဲက ဥပဒနေဲ့အညီ ဆောငျရှကျသှားမယျလို့ ဖောျပွပါတယျ။
ဒီသဘောထားကို အာဏာရပါတီ NLD ပွောခှင့ျရသူက အပွုသဘော မွငျပါတယျ။
"ကနြောျတို့ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒအေတိုငျးသာ သှားမှာဖွဈပါတယျ။ ပွငျဆငျဖို့ ကွိုးစားတယျဆိုတာ နားလညျမှုလှဲပါတယျလို့ ဒီကနေ့ ထုတျပွနျခကြျမှာ တှေ့ပါတယျ။ ဒီလိုဖွဈရငျတော့ အကောငျးဆုံးပါပဲခငျဗြ။ ကနြောျတို့ကတော့ ဒီထုတျပွနျခကြျဟာ ဥပဒစေိုးမိုးမှုအတှကျ အငျမတနျကောငျးတဲ့ ဆောငျရှကျခကြျလို့ပဲ ကနြောျတို့ ပွောခငြျပါတယျခငျဗြ။"
၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲ မဲစာရငျးအငွငျးပှားမှုတှကေို ဖွရှေငျးဖို့၊ တတိယအကွိမျ လှှတျတောျမခေါျခငျ ဒုတိယအကွိမျ လှှတျတောျသကျတမျးကို ပွနျလညျခေါျယူဖို့ တောငျးဆိုမှုတှေ ရှိခဲ့ပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲရလဒျအရ တတိယအကွိမျလှှတျတောျကိုပဲ နဂိုအစီအစဉျအတိုငျး ခေါျယူသှားမှာဖွဈပွီး အစိုးရသဈ ဖှဲ့စညျးရေးကို ဆကျဆောငျရှကျသှားမယျလို့ NLD ပွောခှင့ျရ ဒေါကျတာမြိုးညှန့ျက ပွောပါတယျ။
"အစိုးရသဈဖှဲ့မှာပါ။ အဲ့ဒီ့တော့ အစိုးရသဈဖှဲ့မယ့ျ ကိစ်စမှာ ကနြောျတို့ ဥပဒအေရ ဘယျနေ့ဘယျရကျမှာ ဘာကို အပွီးလုပျရမယျဆိုတာ သတျမှတျထားပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျကတော့ တတိယအကွိမျလှှတျတောျဟာ ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပအပွီး ရကျပေါငျး ၉၀ အတှငျး မဖွဈမနေ ခေါျယူရမှာပါ။ အဲ့ဒီ့တော့ လှှတျတောျကို အောငျမွငျအောငျ ခေါျပါမယျ။ အောငျမွငျအောငျ လှှတျတောျခေါျပွီးရငျ လှှတျတောျအကွီးအကဲတှေ ရှေးမယျ။ ဒီကနေ ပွညျထောငျစုအစိုးရနဲ့ တိုငျးနဲ့ပွညျနယျ အစိုးရအဖှဲ့တှေ ရှေးမယျ။ နောကျ ပွညျထောငျစုအဆင့ျ အဖှဲ့အစညျးတှေ အဖှဲ့ဝငျတှေ ရှေးမယျ။ ဒါတှကေို ကနြောျတို့ တဆင့ျခငြျး ဆောငျရှကျသှားဖို့ ပွငျဆငျနပေါတယျခငျဗြ။"
ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမှာ NLD ပါတီအနနေဲ့ အပွတျအသတျ အနိုငျရခဲ့ပွီး တကယျလို့ ဒီလိုမဟုတျဘဲ မဲကှာခွားမှု မပွတျမသားရှိခဲ့ရငျ အခုလို ဖိအားတှေ ဒီထကျပိုဆိုးနိုငျတယျလို့လညျး ဒေါကျတာမြိုးညှန့ျက သုံးသပျပွောဆိုပါတယျ။ ဒီအတှကျ ရှေးကောကျပှဲ အနိုငျအရှုံး မေးခှနျးထုတျစရာ မလိုအောငျ အပွတျအသတျ မဲပေးခဲ့တာကိုကွည့ျရငျ လူထုရဲ့ နိုငျငံရေးရခြေိနျ အားကောငျးမှု ရှိတယျလို့လညျး ခြီးကြူးပွောခဲ့ပါတယျ။
၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲအလှနျကာလ လှှတျတောျခေါျယူခါနီး အခြိနျနဲ့ အစိုးရသဈ ဖှဲ့စညျးတော့မယျအခြိနျ အခုလို အစိုးရနဲ့ တပျမတောျကွား နိုငျငံရေးတငျးမာမှုတှအေပေါျ ကုလသမဂ်ဂနဲ့ အမရေိကနျပွညျထောငျစု အပါအဝငျ နိုငျငံတကာ သံတမနျအဖှဲ့အစညျးတှေ၊ နိုငျငံတောျသံဃနာယကအဖှဲ့ကွီးက သံဃာတောျတှေ၊ KNU အပါအဝငျ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တခြို့နဲ့ ရှေးကောကျပှဲစောင့ျကွည့ျရေး အဖှဲ့ပေါငျးစုံ၊ အရပျဘကျ လူမှုအဖှဲ့အစညျးတှဘေကျက စိုးရိမျပူပနျကွောငျး အသီးသီး ထုတျပွောခဲ့သလို ပွူနာကို နိုငျငံရေးနညျးလမျးနဲ့ ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျးဖွရှေငျးဖို့ တိုကျတှနျးနကွေပါတယျ။
