(Zawgyi/Unicode)
စစ်တပ်ကအာဏာသိမ်းတာကို ဆန့်ကျင်တဲ့ အကြမ်းမဖက်အာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှု CDM ဟာ ရန်ကုန် မန္တလေးက ဝန်ထမ်းတွေအပြင်၊ အနယ်နယ်အရပ်အရပ်မှာရှိတဲ့ ဝန်ထမ်းအဖွဲ့အစည်းတွေကြားမှာပါ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ဖြစ်လာပါတယ်။ ဒီအကြောင်း မ ခွါညို က ပြောပြမှာပါ။
ဧရာဝတီတိုင်း၊ ဟင်္သာတမြို့နယ်အပိုင် ဒူးယားတိုက်နယ်မှာ အကြမ်းမဖက်ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုအဖြစ် ဒီကနေ့လည်း ဆက်လက်ကန့်ကွက်နေပါတယ်။ ဒီနေ့မှာတော့ ပညာရေးဝန်ထမ်းတွေလည်း ရာနဲ့ချီ ပါဝင်လာတဲ့အကြောင်း လှုပ်ရှားမှုဦးဆောင်နေတဲ့ အထက်တန်းပြဆရာတဦးက ပြောပါတယ်။
“၁၀၀ ကျော်လောက် ပါပါတယ်။ ပညာရေးဝန်ထမ်းချည့်ပါ။ လူအင်အားကတော့ ၅ ထောင်ကျော်၊ ၁ သောင်းနီးပါးပါမယ်ခင်ဗျ။ အများကြီးပဲ၊ တမြို့လုံးနီးပါးဆိုတော့လေ။ ဒီနေ့ကတော့ အခြေခံပညာရေး မိသားစု ပါတာပေါ့။ မနက်ဖြန်တော့ ဟင်္သာတတက္ကသိုလ်က ဆရာသမဂ္ဂလည်းပေါင်းပြီးတော့ အဆင့်မြင့်နဲ့ အခြေခံပေါင်းပြီး ပြသွားဖို့ ရှိပါတယ်ခင်ဗျ။”
မကွေးတိုင်း၊ တောင်တွင်းကြီးမြို့ မှာလည်း ဒီကနေ့လှုပ်ရှားမှုမှာ ပညာရေးဝန်ထမ်းတွေ ပိုမိုပါဝင်လာနေတာတွေ့ရပါတယ်။
“မေတ္တာရှင်အုပ်ချုပ်တဲ့ ပြည်သူ့အစိုးရလက်ထက်မှာ သခင်လိုနေရပြီးတော့ စစ်အာဏာရှင်အုပ်ချုပ်တဲ့ စစ်အစိုးရလက်ထက်မှာ ကျွန်လိုမနေချင်တဲ့အတွက် ကျနော်တို့ ဒီတိုက်ပွဲကို ဆင်နွဲရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။”
တောင်တွင်းကြီးမြို့နယ် က ဝါရင့်နိုင်ငံရေးသမားတဦးဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာသန်းနိုင်လည်း အခု CDM လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်လာပါတယ်။
“ဦးက ၁၉၉၀ ခုနှစ်က NLD ရဲ့ ရွေးကောက်ခံ ကိုယ်စားလှယ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ၉၀ ခုနှစ်တုန်းကလည်း မတန်မရာ ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်မှုတွေ၊ ဖမ်းဆီးမှုတွေ မိသားစုအပေါ်မှာရော၊ ဦးအပေါ်မှာရော အမျိုးမျိုးလုပ်ခဲ့တယ်။ တို့ကတော့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို သွေးထဲ သားထဲကအစ လက်မခံနိုင်ဘူး။”
ဒီကနေ့ ပုဂံညောင်ဦးဘက်မှာလည်း ပညာရေးဝန်ထမ်းဝတ်စုံတွေနဲ့ ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်လာကြတာကို လူမှုကွန်ယက်စာမျက်နှာတွေမှာ မျက်စိတဆုံးတွေ့မြင်နေပါတယ်။ ပုဂံညောင်ဦးမြို့ခံ ဆန္ဒပြသူ တယောက်က အခုလို ပြောပြပါတယ်။
“ဟုတ်ကဲ့။ ဒီနေ့ ၈ ရက်၊ ၂ လ၊ ၂၀၂၁ မှာတော့ မနေ့ကထက်ပိုပြီးတော့ လူအုပ်ကြီးက များလာတယ်ပေါ့ခင်ဗျာ။ အခုအခါမှာတော့ ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းတွေရော အားလုံးလက်တွဲ ပြီးပူးပေါင်းပါဝင်လာပြီး သွားကြမှာဆိုတော့ လူဦးရေကတော့ ပုဂံညောင်ဦးမြို့မှာ ပိုပြီးများလာတာတွေ့ရတယ်ခင်ဗျ။ အခြေအနေကတော့အခုထိ အေးအေးဆေးဆေးပါပဲခင်ဗျာ။”
ဒါ့အပြင် လူမှုကွန်ယက်စာမျက်နှာတွေပေါ်မှာ တင်ထားတဲ့ ဗွီဒီယိုလေးတွေအရ မကွေးတိုင်း၊ ချောက်မြို့မှာလည်း ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး ပုလောမြို့နယ်က သစ်တောဌာနဝန်ထမ်းတွေ အားလုံးနီးပါး စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ကန့်ကွက်တဲ့ထဲ ပါဝင်လာကြတာကို လူမှုကွန်ယက်စာမျက်နှာတွေပေါ်မှာ တွေ့မြင်နေရပါတယ်။
..............
နရောအနှံ့ ကယြျပွန့ျလာတဲ့ စဈအာဏာသိမျးမှု ကန့ျကှကျပှဲ
(Unicode)
စဈတပျကအာဏာသိမျးတာကို ဆန့ျကငြျတဲ့ အကွမျးမဖကျအာဏာဖီဆနျရေးလှုပျရှားမှု CDM ဟာ ရနျကုနျ မန်တလေးက ဝနျထမျးတှအေပွငျ၊ အနယျနယျအရပျအရပျမှာရှိတဲ့ ဝနျထမျးအဖှဲ့အစညျးတှကွေားမှာပါ ကယြျကယြျပွန့ျပွန့ျဖွဈလာပါတယျ။ ဒီအကွောငျး မ ခှါညို က ပွောပွမှာပါ။
ဧရာဝတီတိုငျး၊ ဟငျ်သာတမွို့နယျအပိုငျ ဒူးယားတိုကျနယျမှာ အကွမျးမဖကျဆန့ျကငြျကန့ျကှကျတဲ့ လှုပျရှားမှုအဖွဈ ဒီကနေ့လညျး ဆကျလကျကန့ျကှကျနပေါတယျ။ ဒီနေ့မှာတော့ ပညာရေးဝနျထမျးတှလေညျး ရာနဲ့ခြီ ပါဝငျလာတဲ့အကွောငျး လှုပျရှားမှုဦးဆောငျနတေဲ့ အထကျတနျးပွဆရာတဦးက ပွောပါတယျ။
“၁၀၀ ကြောျလောကျ ပါပါတယျ။ ပညာရေးဝနျထမျးခညြ့ျပါ။ လူအငျအားကတော့ ၅ ထောငျကြောျ၊ ၁ သောငျးနီးပါးပါမယျခငျဗြ။ အမြားကွီးပဲ၊ တမွို့လုံးနီးပါးဆိုတော့လေ။ ဒီနေ့ကတော့ အခွခေံပညာရေး မိသားစု ပါတာပေါ့။ မနကျဖွနျတော့ ဟငျ်သာတတက်ကသိုလျက ဆရာသမဂ်ဂလညျးပေါငျးပွီးတော့ အဆင့ျမွင့ျနဲ့ အခွခေံပေါငျးပွီး ပွသှားဖို့ ရှိပါတယျခငျဗြ။”
မကှေးတိုငျး၊ တောငျတှငျးကွီးမွို့ မှာလညျး ဒီကနေ့လှုပျရှားမှုမှာ ပညာရေးဝနျထမျးတှေ ပိုမိုပါဝငျလာနတောတှေ့ရပါတယျ။
“မတေ်တာရှငျအုပျခြုပျတဲ့ ပွညျသူ့အစိုးရလကျထကျမှာ သခငျလိုနရေပွီးတော့ စဈအာဏာရှငျအုပျခြုပျတဲ့ စဈအစိုးရလကျထကျမှာ ကြှနျလိုမနခေငြျတဲ့အတှကျ ကနြောျတို့ ဒီတိုကျပှဲကို ဆငျနှဲရခွငျးဖွဈပါတယျ။”
တောငျတှငျးကွီးမွို့နယျ က ဝါရင့ျနိုငျငံရေးသမားတဦးဖွဈတဲ့ ဒေါကျတာသနျးနိုငျလညျး အခု CDM လှုပျရှားမှုမှာ ပါဝငျလာပါတယျ။
“ဦးက ၁၉၉၀ ခုနှဈက NLD ရဲ့ ရှေးကောကျခံ ကိုယျစားလှယျဖွဈခဲ့ပါတယျ။ ၉၀ ခုနှဈတုနျးကလညျး မတနျမရာ ဖိနှိပျခြုပျခယြျမှုတှေ၊ ဖမျးဆီးမှုတှေ မိသားစုအပေါျမှာရော၊ ဦးအပေါျမှာရော အမြိုးမြိုးလုပျခဲ့တယျ။ တို့ကတော့ စဈအုပျခြုပျရေးကို သှေးထဲ သားထဲကအစ လကျမခံနိုငျဘူး။”
ဒီကနေ့ ပုဂံညောငျဦးဘကျမှာလညျး ပညာရေးဝနျထမျးဝတျစုံတှနေဲ့ ဆန့ျကငြျကန့ျကှကျလာကွတာကို လူမှုကှနျယကျစာမကြျနှာတှမှော မကြျစိတဆုံးတှေ့မွငျနပေါတယျ။ ပုဂံညောငျဦးမွို့ခံ ဆန်ဒပွသူ တယောကျက အခုလို ပွောပွပါတယျ။
“ဟုတျကဲ့။ ဒီနေ့ ၈ ရကျ၊ ၂ လ၊ ၂၀၂၁ မှာတော့ မနေ့ကထကျပိုပွီးတော့ လူအုပျကွီးက မြားလာတယျပေါ့ခငျဗြာ။ အခုအခါမှာတော့ ပွညျသူ့ဝနျထမျးတှရေော အားလုံးလကျတှဲ ပွီးပူးပေါငျးပါဝငျလာပွီး သှားကွမှာဆိုတော့ လူဦးရကေတော့ ပုဂံညောငျဦးမွို့မှာ ပိုပွီးမြားလာတာတှေ့ရတယျခငျဗြ။ အခွအေနကေတော့အခုထိ အေးအေးဆေးဆေးပါပဲခငျဗြာ။”
ဒါ့အပွငျ လူမှုကှနျယကျစာမကြျနှာတှပေေါျမှာ တငျထားတဲ့ ဗှီဒီယိုလေးတှအေရ မကှေးတိုငျး၊ ခြောကျမွို့မှာလညျး ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွမှုတှေ ရှိခဲ့ပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ တနငျ်သာရီတိုငျးဒသေကွီး ပုလောမွို့နယျက သဈတောဌာနဝနျထမျးတှေ အားလုံးနီးပါး စဈအာဏာသိမျးမှုကို ကန့ျကှကျတဲ့ထဲ ပါဝငျလာကွတာကို လူမှုကှနျယကျစာမကြျနှာတှပေေါျမှာ တှေ့မွငျနရေပါတယျ။
