(Zawgyi / Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းထားတာ ၈ လထဲ ရောက်လာချိန်မှာပဲ ပြည်တွင်းမှာရော ပြည်ပမှာပါ ဆန့်ကျင်မှုတွေ ဆက်ရှိနေတဲ့အထဲ စနေနေ့တုန်းကတော့ အမေရိကန်၊ ကနေဒါနဲ့ နယ်သာလန်နိုင်ငံရောက် မြန်မာတွေက မြန်မာ့အရေးကို ကုလသမဂ္ဂအနေနဲ့ အလေးထား ကိုင်တွယ်ဆောင်ရွက်ဖို့ တောင်းဆိုလိုက်ကြတယ်။ အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်သူတွေကို စစ်တပ်က အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းမှုအတွင်း လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့တာကို ထောက်ပြ တိုက်တွန်းနေကြတာပါ။ အပြည့်အစုံကို ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင် စုစည်းတင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ သံအမတ်ကြီး နေရာအတွက် အချေအတင်ဖြစ်စရာ ကိစ္စတွေ အပါအဝင် မြန်မာ့အရေး အာရုံစိုက်ခံရမယ်လို့ ခန့်မှန်းနေချိန်မှာပဲ ကုလသမဂ္ဂက မြန်မာ့အရေး ထိထိရောက်ရောက် ဆောင်ရွက်ကြဖို့ မြန်မာ့အရေး လှုပ်ရှားသူတွေ တောင်းဆိုနေကြတာပါ။
စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက် စနေနေ့ မွန်းလွဲပိုင်း ဝါရှင်တန်ဒီစီ မြန်မာသံရုံး၊ စစ်သံရုံးရှေ့တို့မှာ သွားရောက်ဆန္ဒပြကြတဲ့ မြန်မာ့အရေး လှုပ်ရှားသူတွေကတော့ ကုလသမဂ္ဂအနေနဲ့ မြန်မာ့အရေးကို ထိရောက်စွာ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းသင့်ပြီလို့ တိုက်တွန်းကြောင်း ဆန္ဒပြပွဲဦးဆောင်သူ ဦးရင်အေးက ပြောပါတယ်။
“ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂမှာ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် ကိုယ်စားပြုတဲ့ မြန်မာပြည်ရဲ့ ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ် ဦးကျော်မိုးထွန်း နေရာကို စစ်ကောင်စီက ဝါရှင်တန်ဒီစီမှာရှိတဲ့ စစ်သံရုံးက စစ်သံမှူး ဦးအောင်သူရိန်ကို အစားထိုးဖို့ ကြိုးစားနေတာ ရှိတယ်။ အဲဒီကိစ္စကို ကျနော်တို့က လုံးဝ လက်မခံဘူးဆိုတာကို ပြသတဲ့အနေနဲ့ ဒီမှာရှိတဲ့ အင်အားစုတွေ လာစုရုံးပြီး ဆန္ဒပြတာဖြစ်တယ်။ ဒါ့အပြင် ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ အနေနဲ့ မြန်မာပြည်မှာ အခုဆိုရင် မတရား အာဏာသိမ်းပြီးတော့ လူတွေ သတ်ဖြတ်လာတာ ထောင်ကျော်နေပြီ။ လတ်တလောမှာ ပိုဆိုးတာက ကျေးရွာတွေ မီးရှို့ပြီးတော့ အပြစ်မဲ့ပြည်သူတွေကို သတ်ပစ်နေတဲ့ ကိစ္စတွေ၊ လူငယ်တွေကို လိုက်ဖမ်းနေတဲ့ ကိစ္စတွေ၊ ဒီ စစ်ကောင်စီလုပ်နေတဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု၊ လူသားမျိုးနွယ်စုအပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ ပြစ်မှုတွေ၊ ဒီလိုအဖြစ်တွေကို ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ ညီလာခံမှာ ဖော်ထုတ်ပြီး Resolution တွေ ချမှတ်ပြီး ပြင်းပြင်းထန်ထန် အရေးယူဖို့အတွက် ကျနော်တို့ တောင်းဆိုတာဖြစ်ပါတယ်။”
အလားတူ ကနေဒါနိုင်ငံ ဗန်ကူးဗားမြို့ ကွန်ဗန်းရှင်းစင်တာရှေ့မှာ မြန်မာ့အရေး လှုပ်ရှားသူတွေ စနေနေ့ နေ့လယ်ပိုင်းက စုဝေးဆန္ဒပြကြပြီး မြန်မာပြည်သူအများစု လိုလားတဲ့ သံအမတ်ကြီးကို ကုလသမဂ္ဂက အသိအမှတ်ပြု နေရာပေးဖို့နဲ့ ကနေဒါအစိုးရက မြန်မာ့အရေးကို ထိရောက်စွာ ပံ့ပိုးကူညီဖို့ တောင်းဆိုကြကြောင်း ဆန္ဒပြပွဲမှာပါတဲ့ မမြတ်သဇင်ဟန်က ပြောပါတယ်။
“ကနေဒါအစိုးရအနေနဲ့ UN မှာ NUG ကို အသိအမှတ်ပြုဖို့အတွက် ပိုမိုပြီး ထောက်ခံပေးဖို့အတွက်ရယ်၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ ဦးဝင်းမြင့်နဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေ အားလုံးကို အမြန်ဆုံး ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ရယ်၊ မြန်မာပြည်မှာ တိုက်ပွဲဝင်နေတဲ့ PDF အဖွဲ့ဝင်တွေရော NUG ကိုရော ပံ့ပိုးကူညီပေးဖို့အတွက် အဓိက ကနေဒါအစိုးရကို တောင်းဆိုချင်တာပေါ့။ ဦးကျော်မိုးထွန်း အနေနဲ့ UN မှာ ပိုပြီးတော့ NUG အစိုးရကို ကိုယ်စားပြုနိုင်ရေး ပိုပြီး ပြောနိုင်ဖို့အတွက် ထောက်ခံပေးဖို့ ပြောချင်တာပါ။”
ဥရာပတိုက်ထဲက နယ်သာလန်နိုင်ငံမှာတော့ ရန်ပုံငွေရှာတဲ့အနေနဲ့ Bike for Burma မြန်မာ့အရေး စက်ဘီးစီးပွဲကို Netherlands Myanmar Solidarity အဖွဲ့က ဦးဆောင်လုပ်ခဲ့တယ်လို့ ဒီစက်ဘီးစီးပွဲမှာ ပါခဲ့တဲ့ မြန်မာကျောင်းသူ မထိုက်နန္ဒာလင်းက ရှင်းပြပါတယ်။
"ဒီ Bike for Burma ပွဲကတော့ နယ်သာလန်နိုင်ငံသားတွေက မြန်မာနိုင်ငံ တော်လှန်ရေးအတွက် အကူအညီပေးဖို့ စည်းရုံးစီစဉ်ပေးတဲ့ပွဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အခုဆိုလို့ရှိရင် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေကနေပြီးတော့ အမ်စတာဒမ်ကနေဖြစ်ဖြစ် အခြားမြို့တွေကနေဖြစ်ဖြစ် စက်ဘီးစီးလာပြီးတော့ 'ဥထရက်' က တက္ကသိုလ်ကို သွားကြမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီမှာ ဆွေးနွေးပွဲ စကားဝိုင်း လုပ်ပြီးတော့ ရတဲ့ရန်ပုံငွေကို မြန်မာနိုင်ငံ ပြန်လှူသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။"
စက်ဘီးစီးအဖွဲ့တွေဟာ အမ်စတာဒမ်မြို့ကနေ စနေနေ့မနက် ၉ နာရီခွဲကနေ စတင်ထွက်ခွာပြီး နေ့လယ် ၁ နာရီမှာ ဆွေးနွေးပွဲလုပ်မယ့် 'ဥထရက်'တက္ကသိုလ်မှာ စုရပ်အဖြစ် ခရီးဆုံးကြပါတယ်။ မြန်မာ့အရေး ရန်ပုံငွေရှာတဲ့ စက်ဘီးစီးပွဲကို နယ်သာလန်နိုင်ငံသား အများစု အပါအဝင် အဲဒီနိုင်ငံမှာ ရောက်နေတဲ့ မြန်မာတွေပါ စုစုပေါင်း ၂၅၀ နီးပါး ပါဝင်ဆင်နွှဲခဲ့ကြပြီး မြန်မာ့ရိုးရာ အစားအသောက်တွေလည်း ရောင်းချခဲ့ကြပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နယူးယောက်မြို့ ကုလသမဂ္ဂရုံးချုပ်က ၇၆ ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံမှာ ဒီသီတင်းပတ်ထဲ နိုင်ငံတကာက ခေါင်းဆောင် ၁၀၀ ကျော် တက်ရောက်လာဖို့ ရှိနေချိန်မှာပဲ မြန်မာ့အရေး အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ ပြဿနာတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဆွးနွေးကိုင်တွယ် ဖြေရှင်းဖို့ရှိကြောင်း ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး Linda Thomas-Greenfield က သောကြာနေ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောဆိုထားပါတယ်။
------------------------
(Unicode)
မွနျမာ့အရေး ကုလသမဂ်ဂ အလေးထား ဖွရှေငျးဖို့ လှုပျရှားသူတှေ တောငျးဆို
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးထားတာ ၈ လထဲ ရောကျလာခြိနျမှာပဲ ပွညျတှငျးမှာရော ပွညျပမှာပါ ဆန့ျကငြျမှုတှေ ဆကျရှိနတေဲ့အထဲ စနနေေ့တုနျးကတော့ အမရေိကနျ၊ ကနဒေါနဲ့ နယျသာလနျနိုငျငံရောကျ မွနျမာတှကေ မွနျမာ့အရေးကို ကုလသမဂ်ဂအနနေဲ့ အလေးထား ကိုငျတှယျဆောငျရှကျဖို့ တောငျးဆိုလိုကျကွတယျ။ အာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျသူတှကေို စဈတပျက အကွမျးဖကျနှိမျနငျးမှုအတှငျး လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုတှေ ဖွဈပေါျခဲ့တာကို ထောကျပွ တိုကျတှနျးနကွေတာပါ။ အပွည့ျအစုံကို ကိုဉာဏျဝငျးအောငျ စုစညျးတငျပွထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ ကုလသမဂ်ဂ သံအမတျကွီး နရောအတှကျ အခြအေတငျဖွဈစရာ ကိစ်စတှေ အပါအဝငျ မွနျမာ့အရေး အာရုံစိုကျခံရမယျလို့ ခန့ျမှနျးနခြေိနျမှာပဲ ကုလသမဂ်ဂက မွနျမာ့အရေး ထိထိရောကျရောကျ ဆောငျရှကျကွဖို့ မွနျမာ့အရေး လှုပျရှားသူတှေ တောငျးဆိုနကွေတာပါ။
စကျတငျဘာလ ၁၈ ရကျ စနနေေ့ မှနျးလှဲပိုငျး ဝါရှငျတနျဒီစီ မွနျမာသံရုံး၊ စဈသံရုံးရှေ့တို့မှာ သှားရောကျဆန်ဒပွကွတဲ့ မွနျမာ့အရေး လှုပျရှားသူတှကေတော့ ကုလသမဂ်ဂအနနေဲ့ မွနျမာ့အရေးကို ထိရောကျစှာ ကိုငျတှယျဖွရှေငျးသင့ျပွီလို့ တိုကျတှနျးကွောငျး ဆန်ဒပွပှဲဦးဆောငျသူ ဦးရငျအေးက ပွောပါတယျ။
“ကမ်ဘာ့ကုလသမဂ်ဂမှာ မွနျမာနိုငျငံအတှကျ ကိုယျစားပွုတဲ့ မွနျမာပွညျရဲ့ ပွညျသူ့ကိုယျစားလှယျ ဦးကြောျမိုးထှနျး နရောကို စဈကောငျစီက ဝါရှငျတနျဒီစီမှာရှိတဲ့ စဈသံရုံးက စဈသံမှူး ဦးအောငျသူရိနျကို အစားထိုးဖို့ ကွိုးစားနတော ရှိတယျ။ အဲဒီကိစ်စကို ကနြောျတို့က လုံးဝ လကျမခံဘူးဆိုတာကို ပွသတဲ့အနနေဲ့ ဒီမှာရှိတဲ့ အငျအားစုတှေ လာစုရုံးပွီး ဆန်ဒပွတာဖွဈတယျ။ ဒါ့အပွငျ ကမ်ဘာ့ကုလသမဂ်ဂ အနနေဲ့ မွနျမာပွညျမှာ အခုဆိုရငျ မတရား အာဏာသိမျးပွီးတော့ လူတှေ သတျဖွတျလာတာ ထောငျကြောျနပွေီ။ လတျတလောမှာ ပိုဆိုးတာက ကြေးရှာတှေ မီးရှို့ပွီးတော့ အပွဈမဲ့ပွညျသူတှကေို သတျပဈနတေဲ့ ကိစ်စတှေ၊ လူငယျတှကေို လိုကျဖမျးနတေဲ့ ကိစ်စတှေ၊ ဒီ စဈကောငျစီလုပျနတေဲ့ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှု၊ လူသားမြိုးနှယျစုအပေါျ ကြူးလှနျတဲ့ ပွဈမှုတှေ၊ ဒီလိုအဖွဈတှကေို ကမ်ဘာ့ကုလသမဂ်ဂ ညီလာခံမှာ ဖောျထုတျပွီး Resolution တှေ ခမြှတျပွီး ပွငျးပွငျးထနျထနျ အရေးယူဖို့အတှကျ ကနြောျတို့ တောငျးဆိုတာဖွဈပါတယျ။”
အလားတူ ကနဒေါနိုငျငံ ဗနျကူးဗားမွို့ ကှနျဗနျးရှငျးစငျတာရှေ့မှာ မွနျမာ့အရေး လှုပျရှားသူတှေ စနနေေ့ နေ့လယျပိုငျးက စုဝေးဆန်ဒပွကွပွီး မွနျမာပွညျသူအမြားစု လိုလားတဲ့ သံအမတျကွီးကို ကုလသမဂ်ဂက အသိအမှတျပွု နရောပေးဖို့နဲ့ ကနဒေါအစိုးရက မွနျမာ့အရေးကို ထိရောကျစှာ ပံ့ပိုးကူညီဖို့ တောငျးဆိုကွကွောငျး ဆန်ဒပွပှဲမှာပါတဲ့ မမွတျသဇငျဟနျက ပွောပါတယျ။
“ကနဒေါအစိုးရအနနေဲ့ UN မှာ NUG ကို အသိအမှတျပွုဖို့အတှကျ ပိုမိုပွီး ထောကျခံပေးဖို့အတှကျရယျ၊ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ၊ ဦးဝငျးမွင့ျနဲ့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှေ အားလုံးကို အမွနျဆုံး ပွနျလှှတျပေးဖို့ရယျ၊ မွနျမာပွညျမှာ တိုကျပှဲဝငျနတေဲ့ PDF အဖှဲ့ဝငျတှရေော NUG ကိုရော ပံ့ပိုးကူညီပေးဖို့အတှကျ အဓိက ကနဒေါအစိုးရကို တောငျးဆိုခငြျတာပေါ့။ ဦးကြောျမိုးထှနျး အနနေဲ့ UN မှာ ပိုပွီးတော့ NUG အစိုးရကို ကိုယျစားပွုနိုငျရေး ပိုပွီး ပွောနိုငျဖို့အတှကျ ထောကျခံပေးဖို့ ပွောခငြျတာပါ။”
ဥရောပတိုကျထဲက နယျသာလနျနိုငျငံမှာတော့ ရနျပုံငှရှောတဲ့အနနေဲ့ Bike for Burma မွနျမာ့အရေး စကျဘီးစီးပှဲကို Netherlands Myanmar Solidarity အဖှဲ့က ဦးဆောငျလုပျခဲ့တယျလို့ ဒီစကျဘီးစီးပှဲမှာ ပါခဲ့တဲ့ မွနျမာကြောငျးသူ မထိုကျနန်ဒာလငျးက ရှငျးပွပါတယျ။
"ဒီ Bike for Burma ပှဲကတော့ နယျသာလနျနိုငျငံသားတှကေ မွနျမာနိုငျငံ တောျလှနျရေးအတှကျ အကူအညီပေးဖို့ စညျးရုံးစီစဉျပေးတဲ့ပှဲ ဖွဈပါတယျ။ အခုဆိုလို့ရှိရငျ မွနျမာနိုငျငံသားတှကေနပွေီးတော့ အမျစတာဒမျကနဖွေဈဖွဈ အခွားမွို့တှကေနဖွေဈဖွဈ စကျဘီးစီးလာပွီးတော့ 'ဥထရကျ' က တက်ကသိုလျကို သှားကွမှာ ဖွဈပါတယျ။ အဲဒီမှာ ဆှေးနှေးပှဲ စကားဝိုငျး လုပျပွီးတော့ ရတဲ့ရနျပုံငှကေို မွနျမာနိုငျငံ ပွနျလှူသှားမှာ ဖွဈပါတယျ။"
စကျဘီးစီးအဖှဲ့တှဟော အမျစတာဒမျမွို့ကနေ စနနေေ့မနကျ ၉ နာရီခှဲကနေ စတငျထှကျခှာပွီး နေ့လယျ ၁ နာရီမှာ ဆှေးနှေးပှဲလုပျမယ့ျ 'ဥထရကျ'တက်ကသိုလျမှာ စုရပျအဖွဈ ခရီးဆုံးကွပါတယျ။ မွနျမာ့အရေး ရနျပုံငှရှောတဲ့ စကျဘီးစီးပှဲကို နယျသာလနျနိုငျငံသား အမြားစု အပါအဝငျ အဲဒီနိုငျငံမှာ ရောကျနတေဲ့ မွနျမာတှပေါ စုစုပေါငျး ၂၅၀ နီးပါး ပါဝငျဆငျနှှဲခဲ့ကွပွီး မွနျမာ့ရိုးရာ အစားအသောကျတှလေညျး ရောငျးခခြဲ့ကွပါတယျ။
အမရေိကနျပွညျထောငျစု နယူးယောကျမွို့ ကုလသမဂ်ဂရုံးခြုပျက ၇၆ ကွိမျမွောကျ ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံမှာ ဒီသီတငျးပတျထဲ နိုငျငံတကာက ခေါငျးဆောငျ ၁၀၀ ကြောျ တကျရောကျလာဖို့ ရှိနခြေိနျမှာပဲ မွနျမာ့အရေး အပါအဝငျ နိုငျငံတကာ ပွူနာတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ ဆှးနှေးကိုငျတှယျ ဖွရှေငျးဖို့ရှိကွောငျး ကုလသမဂ်ဂဆိုငျရာ အမရေိကနျသံအမတျကွီး Linda Thomas-Greenfield က သောကွာနေ့ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ ပွောဆိုထားပါတယျ။