(Zawgyi / Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင် ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဆက်ရှိနေသလိုပဲ ပြည်ပရောက် မြန်မာတွေကလည်း စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းထားတာကို ဆက်လက် ဆန့်ကျင်နေကြောင်းနဲ့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ကို နိုင်ငံတကာ အစိုးရတွေက ပိုပြီး အသိအမှတ်ပြုလာအောင် အမေရိကန်နဲ့ ဥရောပ နိုင်ငံတချို့မှာ စနေနေ့က ဆန္ဒထုတ်ဖော် ပြသခဲ့ကြပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင် စုစည်း တင်ပြထားပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နယူးယောက်မြို့ Times Square အရပ်မှာ မြန်မာနဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံသားတွေသာမက တခြားနိုင်ငံတွေက တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ တချို့ပါ ပါဝင်ပြီး မြန်မာစစ်တပ် အာဏာသိမ်းထားမှုကို ဆန့်ကျင်ကြောင်းနဲ့ NUG အစိုးရကို ထောက်ခံကြောင်း မေလ ၂၉ စနေနေ့ မွန်းလွဲပိုင်းက လူရာချီ ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ ဆန္ဒထုတ်ဖော်ပွဲမှာ ဦးဆောင်ပါဝင်သူ ဦးနေတင်မြင့်က အခြေအနေကို ရှင်းပြပါတယ်။
“ကျနော်တို့မြန်မာပြည်မှာ အပြစ်မဲ့ပြည်သူတွေ သေဆုံးတာလည်း ၈၀၀ ကျော်သွားပါပြီ။ အဲဒီအတွက် ကျနော်တို့က ဒီ စစ်အကြမ်းဖက်အုပ်စုကို ပြတ်ပြတ်သားသား ဆန့်ကျင်ပြီး ဒီ စစ်အကြမ်းဖက်အုပ်စုကို နိုင်ငံတကာက အသိအမှတ်မပြုဖို့နဲ့ လက်ရှိ ပြည်သူက ရွေးချယ်တင်မြှောက်ထားတဲ့ NUG အစိုးရကို အသိအမှတ်ပြုပေးဖို့ တောင်းဆိုခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အခု ရာသီဥတုကလည်း ဆိုးရွားနေတယ်၊ ခုန မိုးလည်းရွာ၊ လေပြင်းလည်း တိုက်နေတဲ့ကြားထဲက အခုလို မြန်မာပြည်ရဲ့ အရေးကိစ္စအတွက် အားလုံး တက်တက်ကြွကြွ ပူးပေါင်းပါဝင် ပတ်သက်ကြပါတယ်။ လက်ရှိဖွဲ့စည်းလိုက်တဲ့ NUG အစိုးရက နိုင်ငံတကာမှာရှိတဲ့ အစိုးရတွေကို တွေ့ဆုံပြီး ဆွေးနွေးတာတွေ ရှိတယ်။ အခုဆို ချက်ကိုစလိုဗက်က ပထမဆုံး အသိအမှတ်ပြု ထောက်ခံတယ်။ ပြီးတော့ ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံဖြစ်တဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံကလည်း အသိအမှတ်ပြု ထောက်ခံဖို့အတွက် ဒီက နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ဆွေးနွေးနေတာတွေ၊ ကျနော်တို့ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို ဖော်ပြတာတွေ လုပ်ဆောင်နေတဲ့အတွက် အာလးအလာကောင်းတယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။”
ဝါရှင်တန်ဒီစီမြို့တော်မှာတော့ မြန်မာ့အရေး လှုပ်ရှားသူတွေက မြန်မာပြည်တွင်း CDM လှုပ်ရှားမှုကြောင့် အခက်အခဲ ကြုံနေရတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေကို အကူအညီပေးနိုင်ဖို့ ရန်ပုံငွေရှာတဲ့ ဈေးရောင်းပွဲကို စနေနေ့က ကျင်းပခဲ့ကြောင်း ဦးထွန်းထွန်းက ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ဒီနေ့က တော်လှန်ရေး ရန်ပုံငွေရှာပွဲ၊ ဝါရှင်တန်ဒီစီ Monument ရဲ့ ခဲတပစ်လောက် အကွာအဝေးမှာ Martin Luther King Jr. Memorial မှာ ကျနော်တို့ ဝါရှင်တန်ဒီစီမှာရှိတဲ့ မြန်မာမိသားစုတွေ ကိုယ်တတ်နိုင်တဲ့ မုန့်ကလေးတွေ၊ အစားအသောက်လေးတွေ ရောင်းချပြီးတော့ ရန်ပုံငွေရှာတဲ့ပွဲပါ။ ဘယ်သူတွေ လာဝယ်စားကြလဲဆိုတော့ ဒီမှာ ဖြတ်သွားဖြတ်လာ အမေရိကန်တွေရော အဓိကတော့ ဗမာတွေရော လာအားပေးကြတာပေါ့။ ကျနော်တို့ဆို ဆိုင်ပေါင်း ၄၀ လောက်ရှိတယ်။ ဘာအစားအစာလဲဆိုတော့ မြန်မာအစားအစားတွေ။ ရလာတဲ့ ရန်ပုံငွေတွေကိုတော့ အဓိက CDM လုပ်နေတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေ၊ ဝန်ထမ်းတွေက လစာမရဘူးဆိုတော့ အဓိက CDM လုပ်နေတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေကို ပံ့ပိုးဖို့ ရည်ရွယ်ပါတယ်။ အခုမပြီးသေးဘူး လုပ်နေတုန်းရှိသေးတယ်။ အမေရိကန်ဒေါ်လာ နှစ်သောင်းခွဲနဲ့ သုံးသောင်းကြား ရလိမ့်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။”
အလားတူ အမေရိကန် အနောက်ဘက်ခြမ်း ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့ Embarcadero Plaza မှာလည်း တိုင်းရင်းသားပေါင်းစုံ ပါဝင်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေက NUG အစိုးရကို နိုင်ငံတကာက ပိုပြီး အသိအမှတ်ပြုလာစေရေး ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခဲ့ကြတယ်လို့ ဦးကိုကိုလေးက ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ကတော့ ဒီဘက်မှာ NUG ကို ထောက်ခံတဲ့ပွဲဖြစ်တယ်။ NUG ကို ထောက်ခံတာက တိုင်းရင်းသားပေါင်းစုံပေါ့။ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးကြီးတွေအနေနဲ့ ၈ မျိုးရှိတယ်။ အဲဒီ လူမျိုးကြီး ၈ မျိုး ပေါင်းစည်းပြီးတော့ အတူတကွ လုပ်ကိုင်ပြီးတော့ NUG အစိုးရကို ထောက်ခံတာ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်အာဏာရှင်တွေက ကျနော်တို့နိုင်ငံ စစ်မှန်တဲ့ ဒီမိုကရေစီနဲ့ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်လို့ မရဘူးဆိုတာကို တိုင်းရင်းသားတွေကို စစ်တပ်က မဟာဗမာ လူမျိုးကြီးဝါဒ ကျင့်သုံးပြီးတော့ ခွဲခြားပြီးတော့ သွေးခွဲ အုပ်ချုပ်နေလို့ ဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် ကျနော်တို့ တိုင်းရင်းသားပေါင်းစုံက အားလုံး ညီညီညွတ်ညွတ်နဲ့ နောက်ထပ် ဖွဲ့စည်းလိုက်တဲ့ NUG အစိုးရကို ထောက်ခံတယ်ဆိုတာ ပြသတာဖြစ်ပါတယ်။”
အမေရိကန်မှာလိုပဲ ဗြိတိန်နိုင်ငံမှာလည်း မြန်မာနိုင်ငံသားတွေက ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်ရုံးရှေ့၊ မြန်မာသံရုံးရှေ့တို့ကို စနေနေ့က ချီတက်လမ်းလျှောက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြောင်း ကိုယ်တိုင်ပါဝင်သူ ကိုမင်းဟိန်းက ပြောပါတယ်။
“ဒီနေ့ ကျနော်တို့ UK ပါလီမန်ရှေ့မှာပြတယ်၊ ပြီးရင် အင်္ဂလိပ်ဝန်ကြီးချုပ်ရဲ့ အိမ်ရှေ့မှာ ပြတယ်၊ ပြီးရင် မြန်မာစစ်ကောင်စီ သံရုံးရှေ့မှာ ဆန္ဒပြခဲ့ပါတယ်။ ဆန္ဒပြတဲ့ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ စစ်ကောင်စီက ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို ဖွဲ့ပြီးတော့ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်ကို မတရားသင်းပုံံစံမျိုး ကြေညာဖို့ ပေါ်ပေါက်တာက တကြောင်း၊ ပြီးတော့ စစ်ကောင်စီပြောတဲ့စကားကို ကျနော်တို့က ရှုတ်ချတယ်။ အမေစုပြောတဲ့အတိုင်း ကျနော်တို့ ပြည်သူတွေရှိတယ်၊ NLD ဘယ်တော့မှ မသေရဘူး၊ NLD ဆိုတာ အမြဲတမ်းရှိနေမယ်ဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ဆန္ဒပြခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။”
မေလ ၂၈ ရက် သောကြာနေ့တုန်းကလည်း ဝါရှင်တန်ဒီစီတဝိုက်က မြန်မာတွေဟာ ရုရှားသံရုံးရှေ့ သွားရောက်ပြီး မြန်မာစစ်တပ်ကို လက်နက်ရောင်းနေတာတွေ ရပ်ပစ်ဖို့ ဆန္ဒပြ တောင်းဆိုခဲ့ကြပါတယ်။
----------------------
(Unicode)
မွနျမာ့အရေး ပွညျပရောကျမွနျမာတှေ အမရေိကနျနဲ့ ဥရောပမှာ ဆန်ဒပွလှုပျရှား
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျ ဆန်ဒပွပှဲတှေ ဆကျရှိနသေလိုပဲ ပွညျပရောကျ မွနျမာတှကေလညျး စဈတပျက အာဏာသိမျးထားတာကို ဆကျလကျ ဆန့ျကငြျနကွေောငျးနဲ့ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ (NUG) ကို နိုငျငံတကာ အစိုးရတှကေ ပိုပွီး အသိအမှတျပွုလာအောငျ အမရေိကနျနဲ့ ဥရောပ နိုငျငံတခြို့မှာ စနနေေ့က ဆန်ဒထုတျဖောျ ပွသခဲ့ကွပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို ကိုဉာဏျဝငျးအောငျ စုစညျး တငျပွထားပါတယျ။
အမရေိကနျပွညျထောငျစု နယူးယောကျမွို့ Times Square အရပျမှာ မွနျမာနဲ့ အမရေိကနျနိုငျငံသားတှသောမက တခွားနိုငျငံတှကေ တကျကွှလှုပျရှားသူ တခြို့ပါ ပါဝငျပွီး မွနျမာစဈတပျ အာဏာသိမျးထားမှုကို ဆန့ျကငြျကွောငျးနဲ့ NUG အစိုးရကို ထောကျခံကွောငျး မလေ ၂၉ စနနေေ့ မှနျးလှဲပိုငျးက လူရာခြီ ဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ ဆန်ဒထုတျဖောျပှဲမှာ ဦးဆောငျပါဝငျသူ ဦးနတေငျမွင့ျက အခွအေနကေို ရှငျးပွပါတယျ။
“ကနြောျတို့မွနျမာပွညျမှာ အပွဈမဲ့ပွညျသူတှေ သဆေုံးတာလညျး ၈၀၀ ကြောျသှားပါပွီ။ အဲဒီအတှကျ ကနြောျတို့က ဒီ စဈအကွမျးဖကျအုပျစုကို ပွတျပွတျသားသား ဆန့ျကငြျပွီး ဒီ စဈအကွမျးဖကျအုပျစုကို နိုငျငံတကာက အသိအမှတျမပွုဖို့နဲ့ လကျရှိ ပွညျသူက ရှေးခယြျတငျမွှောကျထားတဲ့ NUG အစိုးရကို အသိအမှတျပွုပေးဖို့ တောငျးဆိုခွငျး ဖွဈပါတယျ။ အခု ရာသီဥတုကလညျး ဆိုးရှားနတေယျ၊ ခုန မိုးလညျးရှာ၊ လပွေငျးလညျး တိုကျနတေဲ့ကွားထဲက အခုလို မွနျမာပွညျရဲ့ အရေးကိစ်စအတှကျ အားလုံး တကျတကျကွှကွှ ပူးပေါငျးပါဝငျ ပတျသကျကွပါတယျ။ လကျရှိဖှဲ့စညျးလိုကျတဲ့ NUG အစိုးရက နိုငျငံတကာမှာရှိတဲ့ အစိုးရတှကေို တှေ့ဆုံပွီး ဆှေးနှေးတာတှေ ရှိတယျ။ အခုဆို ခကြျကိုစလိုဗကျက ပထမဆုံး အသိအမှတျပွု ထောကျခံတယျ။ ပွီးတော့ ကမ်ဘာ့အငျအားကွီးနိုငျငံဖွဈတဲ့ အမရေိကနျနိုငျငံကလညျး အသိအမှတျပွု ထောကျခံဖို့အတှကျ ဒီက နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာနက ဆှေးနှေးနတောတှေ၊ ကနြောျတို့ရဲ့ လုပျဆောငျခကြျတှကေို ဖောျပွတာတှေ လုပျဆောငျနတေဲ့အတှကျ အာလးအလာကောငျးတယျလို့ မြှောျလင့ျပါတယျ။”
ဝါရှငျတနျဒီစီမွို့တောျမှာတော့ မွနျမာ့အရေး လှုပျရှားသူတှကေ မွနျမာပွညျတှငျး CDM လှုပျရှားမှုကွောင့ျ အခကျအခဲ ကွုံနရေတဲ့ ဝနျထမျးတှကေို အကူအညီပေးနိုငျဖို့ ရနျပုံငှရှောတဲ့ ဈေးရောငျးပှဲကို စနနေေ့က ကငြျးပခဲ့ကွောငျး ဦးထှနျးထှနျးက ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ ဒီနေ့က တောျလှနျရေး ရနျပုံငှရှောပှဲ၊ ဝါရှငျတနျဒီစီ Monument ရဲ့ ခဲတပဈလောကျ အကှာအဝေးမှာ Martin Luther King Jr. Memorial မှာ ကနြောျတို့ ဝါရှငျတနျဒီစီမှာရှိတဲ့ မွနျမာမိသားစုတှေ ကိုယျတတျနိုငျတဲ့ မုန့ျကလေးတှေ၊ အစားအသောကျလေးတှေ ရောငျးခပြွီးတော့ ရနျပုံငှရှောတဲ့ပှဲပါ။ ဘယျသူတှေ လာဝယျစားကွလဲဆိုတော့ ဒီမှာ ဖွတျသှားဖွတျလာ အမရေိကနျတှရေော အဓိကတော့ ဗမာတှရေော လာအားပေးကွတာပေါ့။ ကနြောျတို့ဆို ဆိုငျပေါငျး ၄၀ လောကျရှိတယျ။ ဘာအစားအစာလဲဆိုတော့ မွနျမာအစားအစားတှေ။ ရလာတဲ့ ရနျပုံငှတှေကေိုတော့ အဓိက CDM လုပျနတေဲ့ ဝနျထမျးတှေ၊ ဝနျထမျးတှကေ လစာမရဘူးဆိုတော့ အဓိက CDM လုပျနတေဲ့ ဝနျထမျးတှကေို ပံ့ပိုးဖို့ ရညျရှယျပါတယျ။ အခုမပွီးသေးဘူး လုပျနတေုနျးရှိသေးတယျ။ အမရေိကနျဒေါျလာ နှဈသောငျးခှဲနဲ့ သုံးသောငျးကွား ရလိမ့ျမယျလို့ ထငျပါတယျ။”
အလားတူ အမရေိကနျ အနောကျဘကျခွမျး ဆနျဖရနျစစ်စကိုမွို့ Embarcadero Plaza မှာလညျး တိုငျးရငျးသားပေါငျးစုံ ပါဝငျတဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတှကေ NUG အစိုးရကို နိုငျငံတကာက ပိုပွီး အသိအမှတျပွုလာစရေေး ဆန်ဒထုတျဖောျခဲ့ကွတယျလို့ ဦးကိုကိုလေးက ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ကတော့ ဒီဘကျမှာ NUG ကို ထောကျခံတဲ့ပှဲဖွဈတယျ။ NUG ကို ထောကျခံတာက တိုငျးရငျးသားပေါငျးစုံပေါ့။ တိုငျးရငျးသား လူမြိုးကွီးတှအေနနေဲ့ ၈ မြိုးရှိတယျ။ အဲဒီ လူမြိုးကွီး ၈ မြိုး ပေါငျးစညျးပွီးတော့ အတူတကှ လုပျကိုငျပွီးတော့ NUG အစိုးရကို ထောကျခံတာ ဖွဈပါတယျ။ စဈအာဏာရှငျတှကေ ကနြောျတို့နိုငျငံ စဈမှနျတဲ့ ဒီမိုကရစေီနဲ့ ဖကျဒရယျပွညျထောငျစု တညျဆောကျလို့ မရဘူးဆိုတာကို တိုငျးရငျးသားတှကေို စဈတပျက မဟာဗမာ လူမြိုးကွီးဝါဒ ကငြ့ျသုံးပွီးတော့ ခှဲခွားပွီးတော့ သှေးခှဲ အုပျခြုပျနလေို့ ဖွဈတယျ။ ဒါကွောင့ျ ကနြောျတို့ တိုငျးရငျးသားပေါငျးစုံက အားလုံး ညီညီညှတျညှတျနဲ့ နောကျထပျ ဖှဲ့စညျးလိုကျတဲ့ NUG အစိုးရကို ထောကျခံတယျဆိုတာ ပွသတာဖွဈပါတယျ။”
အမရေိကနျမှာလိုပဲ ဗွိတိနျနိုငျငံမှာလညျး မွနျမာနိုငျငံသားတှကေ ဗွိတိနျဝနျကွီးခြုပျရုံးရှေ့၊ မွနျမာသံရုံးရှေ့တို့ကို စနနေေ့က ခြီတကျလမျးလြှောကျ ဆန်ဒပွခဲ့ကွောငျး ကိုယျတိုငျပါဝငျသူ ကိုမငျးဟိနျးက ပွောပါတယျ။
“ဒီနေ့ ကနြောျတို့ UK ပါလီမနျရှေ့မှာပွတယျ၊ ပွီးရငျ အငျ်ဂလိပျဝနျကွီးခြုပျရဲ့ အိမျရှေ့မှာ ပွတယျ၊ ပွီးရငျ မွနျမာစဈကောငျစီ သံရုံးရှေ့မှာ ဆန်ဒပွခဲ့ပါတယျ။ ဆန်ဒပွတဲ့ အဓိက ရညျရှယျခကြျကတော့ စဈကောငျစီက ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျကို ဖှဲ့ပွီးတော့ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီ အဖှဲ့ခြုပျကို မတရားသငျးပုံံစံမြိုး ကွညောဖို့ ပေါျပေါကျတာက တကွောငျး၊ ပွီးတော့ စဈကောငျစီပွောတဲ့စကားကို ကနြောျတို့က ရှုတျခတြယျ။ အမစေုပွောတဲ့အတိုငျး ကနြောျတို့ ပွညျသူတှရှေိတယျ၊ NLD ဘယျတော့မှ မသရေဘူး၊ NLD ဆိုတာ အမွဲတမျးရှိနမေယျဆိုတဲ့ ရညျရှယျခကြျနဲ့ ဆန်ဒပွခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။”
မလေ ၂၈ ရကျ သောကွာနေ့တုနျးကလညျး ဝါရှငျတနျဒီစီတဝိုကျက မွနျမာတှဟော ရုရှားသံရုံးရှေ့ သှားရောကျပွီး မွနျမာစဈတပျကို လကျနကျရောငျးနတောတှေ ရပျပဈဖို့ ဆန်ဒပွ တောငျးဆိုခဲ့ကွပါတယျ။
