(Zawgyi/Unicode)
NLD ပါတီကို အကြောင်းပြချက်တခုခုနဲ့ ဖျက်သိမ်းလိုက်မယ်ဆိုရင် နိုင်ငံတကာရဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ တုန့်ပြန်မှုတွေကို ရင်ဆိုင် လာရလိမ့်မယ်လို့ တိုင်းနဲ့ပြည်နယ်တွေမှာရှိတဲ့ NLD ပါတီ တာဝန်ရှိသူတချို့က ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ NLD ပါတီကို ဖျက်သိမ်းဖို့ သင့်မသင့် စဉ်းစားဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ စစ်ကောင်စီက ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥက္ကဌက သောကြာနေ့မှာ ပြောဆို လိုက်ပြီးနောက် အခုလို တုန့်ပြန် ပြောဆိုသံတွေ ထွက်ပေါ်လာတာပါ။ ဒီအကြောင်း ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က မေးမြန်း တင်ပြထားပါတယ်။
၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲ မသမာမှုတွေ ရှိခဲ့တဲ့အတွက်ဆိုပြီးအမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် NLD ပါတီကို ဖျက်သိမ်းမလား၊ မဲမသမာမှု ကျုးလွန်ခဲ့တဲ့ ပါတီ တာဝန်ရှိပုဂ္ဂိုလ်တွေကို နိုင်ငံတော် သစ္စာဖောက်မှုနဲ့ အရေးယူမလား ဆိုတာကို စဉ်းစားဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်တယ်လို့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီက ဖွဲ့ထားတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရဲ့ ဥက္ကဌ ဦးသိန်းစိုးက ပြောဆိုခဲ့တာပါ။
နေပြည်တော်မှာ သောကြာနေ့ကျင်းပတဲ့ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်နဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ တွေ့ဆုံတဲ့ အစည်းအဝေးအတွင်း ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းစိုးက အဲဒီလို ပြောသွားတာပါ။
ဒီလိုသာ စစ်ကောင်စီရဲ့ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က NLD ပါတီကို ဖျက်သိမ်းတာမျိုး လုပ်လာမယ်ဆိုရင် နိုင်ငံတကာရဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ တုန့်ပြန်မှုတွေ တွေ့လာရလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ထားကြောင်း ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရ ၊ လတ်တလော တိမ်းရှောင်နေရတဲ့ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်အမတ် တဦးက ခုလို မှတ်ချက်ပေးပါတယ်။
" နိုင်ငံတကာ အနေနဲ့ကပါ အသံတွေက ပိုထွက်လာမယ်။ ဘာဖြစ်လို့လည်း ဆိုတော့ ဂျပန်လို နိုင်ငံမျိုးကလည်း ဆုပေးဒဏ်ပေး ပုံစံမျိုးကနေတဆင့် ဂျပန်ကလုပ်နေတဲ့ စီးပွားရေးအကူအညီဘာညာ ရပ်ဆိုင်းတာမျိုးလုပ်ဖို့ အခုတွေ့နေရပြီလေ။ ဟိုတုန်းက ဘာမှ မပြောခဲ့တဲ့ ကိုရီးယားဆိုလည်းအခု တော်တော်ပြင်းပြင်းထန်ထန် လုပ်လာခဲ့ပြီ။ အဲဒီတော့ အဲလိုနိုင်ငံမျိုးတွေကအစ ဒီလိုပါလာတယ်ဆိုတော့ ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံ ဒီမိုကရေစီရေးအတွက်ကတော အတော်ဝမ်းသာစရာပဲ။ အဲဒီတော့ NLD ကို ဖျက်သိမ်းလိုက်မယ်ဆိုရင် ဒီနိုင်ငံတွေက ဒီအခြေအနေထက် ပိုပြီးပြင်းထန်တဲ့ ထိရောက်တဲ့ တုန့်ပြန်မှုတွေ လာလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်မိပါတယ်ဗျ။ "
စစ်ကောင်စီက အာဏာသုံးပြီး ဘယ်လို ဖိနှိပ်မှုမျိုးကို လုပ်လာသည်ဖြစ်ပါစေ NLD ပါတီကတော့ ဆက်လက်ရှင်သန်နေဦးမှာ ဖြစ်တယ်လို့ စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲက လုံခြုံရေးအရ အမည်မဖေါ်လိုတဲ့ NLD ပါတီ မြို့နယ်ဥက္ကဌ အမျိုးသမီးတဦးက ပြောပါတယ်။
“အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက ဖျက်ဖို့ ဦးတည်နေတယ်လို့လည်း ကျမတို့က ကြိုတင်ပြီးတော့ တွေးထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတို့ဖြစ်ချင်တိုင်း အာဏာနဲ့ သူတို့ ဖိနှိပ်ထားသည်ဖြစ်စေ၊ NLD ပျက်မသွားဘူးလို့ ကျမယုံကြည်ထားတယ်။ လှုပ်ရှားမှုလည်း သေ မသွားပါဘူးရှင့်။ ကျမတို့ ဆက်ပြီးတော့ လှုပ်ရှားနေမှာပဲ ၊ အဓိကတော့ ကျမတို့က NLDဆိုတဲ့ နာမည်နဲ့ နေရာယူဖို့ အလုပ်လုပ်နေတာမဟုတ်ဘူး။ ပြည်သူအတွက် လိုအပ်တဲ့ အလုပ်ကိုပဲ လုပ်ကြမှာပဲ။ အဲဒီတော့ NLD က သေမသွားဘူး ဆက်ပြီးတော့ ရှင်သန်နေမယ်ဆိုတာ ကျမပြောချင်တာ။”
၁၉၉၀ ရွေးကောက်ပွဲအလွန်ကာလ အရင် စစ်အစိုးရလက်ထက်တုန်းကလည်း NLD ပါတီ ခေါင်းဆောင်တွေကို ဖိနှိပ်ပြီး ဖျက်သိမ်းဖို့အထိ ကြိုစားခဲ့ပေမယ့် အောင်မြင်မှု မရခဲ့သလိုပဲ ၊ ခုလည်း NLD ပါတီက လူထုကြား ဆက်ပြီးလှုပ်ရှားနေဦးမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး လွှတ်တော်အမတ်က ပြောပါတယ်။
“ဒီသတင်းကတော့ ဖြစ်လာလိမ့်မယ်ဆိုတာ ကြိုပြီးတော့ တွက်ထားတယ်။ ဟိုတုန်းက ၈၈ တုန်းကပုံစံမျိုးပေါ့နော် ပါတီရဲ့ အဓိက EC ၊ CEC ပြီးရင် ပါတီအဖွဲ့ဝင်တွေကို ဖမ်းမယ် ထောင်ချမယ်ဆိုတာကိုတော့ မျှော်လင့်ပြီးသားပါ။ ဒီခြေတွေလက်တွေ ပျက်သွားမလားဆိုတာတော့ - ပါတီအနေနဲ့ ပျက်သွားမယ်လို့ ကျနော်အနေနဲ့ မထင်ပါဘူး ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကျနော်တို့ Cell တွေ အကုန်လုံးက အောက်ခြေအထိ ရှိပြီးသားပါ။”
၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ NLD ပါတီက မဲမသမာမှုလုပ်ခဲ့တယ်လို့ စစ်ကောင်စီက စွပ်စွဲထားပေမယ့် ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာ ရွေးကောက်ပွဲဟာ ပြည်သူ့ဆန္ဒကို ထင်ဟတ်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်ပြီး ၊ မဲမသမာမှုဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်နဲ့ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းဖို့ လုပ်တာဟာ ကျိုးကြောင်းခိုင်လုံမှု မရှိကြောင်း ANFREL ခေါ်အာရှ လွတ်လပ်တဲ့ရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့်ရေး ကွန်ယက်အဖွဲ့က ဒီသီတင်းပတ်ထဲ အစီရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
...........
NLD ပါတီဖကြျသိမျးခံရရငျ ကွုံရနိုငျတဲ့ အကြိုးဆကျ
(Unicode)
NLD ပါတီကို အကွောငျးပွခကြျတခုခုနဲ့ ဖကြျသိမျးလိုကျမယျဆိုရငျ နိုငျငံတကာရဲ့ ပွငျးထနျတဲ့ တုန့ျပွနျမှုတှကေို ရငျဆိုငျ လာရလိမ့ျမယျလို့ တိုငျးနဲ့ပွညျနယျတှမှောရှိတဲ့ NLD ပါတီ တာဝနျရှိသူတခြို့က ပွောဆိုလိုကျပါတယျ။ NLD ပါတီကို ဖကြျသိမျးဖို့ သင့ျမသင့ျ စဉျးစားဆောငျရှကျသှားမယျလို့ စဈကောငျစီက ဖှဲ့စညျးထားတဲ့ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျ ဥက်ကဌက သောကွာနေ့မှာ ပွောဆို လိုကျပွီးနောကျ အခုလို တုန့ျပွနျ ပွောဆိုသံတှေ ထှကျပေါျလာတာပါ။ ဒီအကွောငျး ကိုဉာဏျဝငျးအောငျက မေးမွနျး တငျပွထားပါတယျ။
၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမှာ မဲ မသမာမှုတှေ ရှိခဲ့တဲ့အတှကျဆိုပွီးအမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ NLD ပါတီကို ဖကြျသိမျးမလား၊ မဲမသမာမှု ကြုးလှနျခဲ့တဲ့ ပါတီ တာဝနျရှိပုဂ်ဂိုလျတှကေို နိုငျငံတောျ သစ်စာဖောကျမှုနဲ့ အရေးယူမလား ဆိုတာကို စဉျးစားဆောငျရှကျသှားမှာ ဖွဈတယျလို့ စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီက ဖှဲ့ထားတဲ့ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျရဲ့ ဥက်ကဌ ဦးသိနျးစိုးက ပွောဆိုခဲ့တာပါ။
နပွေညျတောျမှာ သောကွာနေ့ကငြျးပတဲ့ ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျနဲ့ နိုငျငံရေးပါတီတှေ တှေ့ဆုံတဲ့ အစညျးအဝေးအတှငျး ကောျမရှငျဥက်ကဋ်ဌ ဦးသိနျးစိုးက အဲဒီလို ပွောသှားတာပါ။
ဒီလိုသာ စဈကောငျစီရဲ့ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက NLD ပါတီကို ဖကြျသိမျးတာမြိုး လုပျလာမယျဆိုရငျ နိုငျငံတကာရဲ့ ပွငျးထနျတဲ့ တုန့ျပွနျမှုတှေ တှေ့လာရလိမ့ျမယျလို့ မြှောျလင့ျထားကွောငျး ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲအနိုငျရ ၊ လတျတလော တိမျးရှောငျနရေတဲ့ ပဲခူးတိုငျးဒသေကွီးလှှတျတောျအမတျ တဦးက ခုလို မှတျခကြျပေးပါတယျ။
" နိုငျငံတကာ အနနေဲ့ကပါ အသံတှကေ ပိုထှကျလာမယျ။ ဘာဖွဈလို့လညျး ဆိုတော့ ဂပြနျလို နိုငျငံမြိုးကလညျး ဆုပေးဒဏျပေး ပုံစံမြိုးကနတေဆင့ျ ဂပြနျကလုပျနတေဲ့ စီးပှားရေးအကူအညီဘာညာ ရပျဆိုငျးတာမြိုးလုပျဖို့ အခုတှေ့နရေပွီလေ။ ဟိုတုနျးက ဘာမှ မပွောခဲ့တဲ့ ကိုရီးယားဆိုလညျးအခု တောျတောျပွငျးပွငျးထနျထနျ လုပျလာခဲ့ပွီ။ အဲဒီတော့ အဲလိုနိုငျငံမြိုးတှကေအစ ဒီလိုပါလာတယျဆိုတော့ ကနြောျတို့ မွနျမာနိုငျငံ ဒီမိုကရစေီရေးအတှကျကတော အတောျဝမျးသာစရာပဲ။ အဲဒီတော့ NLD ကို ဖကြျသိမျးလိုကျမယျဆိုရငျ ဒီနိုငျငံတှကေ ဒီအခွအေနထေကျ ပိုပွီးပွငျးထနျတဲ့ ထိရောကျတဲ့ တုန့ျပွနျမှုတှေ လာလိမ့ျမယျလို့ မြှောျလင့ျမိပါတယျဗြ။ "
စဈကောငျစီက အာဏာသုံးပွီး ဘယျလို ဖိနှိပျမှုမြိုးကို လုပျလာသညျဖွဈပါစေ NLD ပါတီကတော့ ဆကျလကျရှငျသနျနေဦးမှာ ဖွဈတယျလို့ စဈကိုငျးတိုငျးထဲက လုံခွုံရေးအရ အမညျမဖေါျလိုတဲ့ NLD ပါတီ မွို့နယျဥက်ကဌ အမြိုးသမီးတဦးက ပွောပါတယျ။
“အာဏာသိမျးပွီးကတညျးက ဖကြျဖို့ ဦးတညျနတေယျလို့လညျး ကမြတို့က ကွိုတငျပွီးတော့ တှေးထားပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ သူတို့ဖွဈခငြျတိုငျး အာဏာနဲ့ သူတို့ ဖိနှိပျထားသညျဖွဈစေ၊ NLD ပကြျမသှားဘူးလို့ ကမြယုံကွညျထားတယျ။ လှုပျရှားမှုလညျး သေ မသှားပါဘူးရှင့ျ။ ကမြတို့ ဆကျပွီးတော့ လှုပျရှားနမှောပဲ ၊ အဓိကတော့ ကမြတို့က NLDဆိုတဲ့ နာမညျနဲ့ နရောယူဖို့ အလုပျလုပျနတောမဟုတျဘူး။ ပွညျသူအတှကျ လိုအပျတဲ့ အလုပျကိုပဲ လုပျကွမှာပဲ။ အဲဒီတော့ NLD က သမေသှားဘူး ဆကျပွီးတော့ ရှငျသနျနမေယျဆိုတာ ကမြပွောခငြျတာ။”
၁၉၉၀ ရှေးကောကျပှဲအလှနျကာလ အရငျ စဈအစိုးရလကျထကျတုနျးကလညျး NLD ပါတီ ခေါငျးဆောငျတှကေို ဖိနှိပျပွီး ဖကြျသိမျးဖို့အထိ ကွိုစားခဲ့ပမေယ့ျ အောငျမွငျမှု မရခဲ့သလိုပဲ ၊ ခုလညျး NLD ပါတီက လူထုကွား ဆကျပွီးလှုပျရှားနေဦးမှာ ဖွဈတယျလို့ ပဲခူးတိုငျးဒသေကွီး လှှတျတောျအမတျက ပွောပါတယျ။
“ဒီသတငျးကတော့ ဖွဈလာလိမ့ျမယျဆိုတာ ကွိုပွီးတော့ တှကျထားတယျ။ ဟိုတုနျးက ၈၈ တုနျးကပုံစံမြိုးပေါ့နောျ ပါတီရဲ့ အဓိက EC ၊ CEC ပွီးရငျ ပါတီအဖှဲ့ဝငျတှကေို ဖမျးမယျ ထောငျခမြယျဆိုတာကိုတော့ မြှောျလင့ျပွီးသားပါ။ ဒီခွတှေလေကျတှေ ပကြျသှားမလားဆိုတာတော့ - ပါတီအနနေဲ့ ပကြျသှားမယျလို့ ကနြောျအနနေဲ့ မထငျပါဘူး ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ကနြောျတို့ Cell တှေ အကုနျလုံးက အောကျခွအေထိ ရှိပွီးသားပါ။”
၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမှာ NLD ပါတီက မဲမသမာမှုလုပျခဲ့တယျလို့ စဈကောငျစီက စှပျစှဲထားပမေယ့ျ ပွီးခဲ့တဲ့ နိုဝငျဘာ ရှေးကောကျပှဲဟာ ပွညျသူ့ဆန်ဒကို ထငျဟတျတဲ့ ရှေးကောကျပှဲဖွဈပွီး ၊ မဲမသမာမှုဆိုတဲ့ စှပျစှဲခကြျနဲ့ စဈတပျက အာဏာသိမျးဖို့ လုပျတာဟာ ကြိုးကွောငျးခိုငျလုံမှု မရှိကွောငျး ANFREL ခေါျအာရှ လှတျလပျတဲ့ရှေးကောကျပှဲစောင့ျကွည့ျရေး ကှနျယကျအဖှဲ့က ဒီသီတငျးပတျထဲ အစီရငျခံစာ ထုတျပွနျထားပါတယျ။
