(Zawgyi / Unicode)
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေကို အသုတ်လိုက် Bhsan Char ကျွန်းပေါ် ပြောင်းရွှေ့ပေးနေရာမှာ အခု စနေနေ့မှာလည်း နောက်ထပ် ဒုက္ခသည် ၁,၄၀၀ ကျော်ကို ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာပြည်ပြန်ရေး နှောင့်နှေးနေသလို စားဝတ်နေရေးတွေပါ ခက်ခဲလာတာကြောင့် သူတို့အတွက် ရွေးချယ်စရာမရှိဘဲ ပြောင်းရွှေ့ခံနေရတာလို့ ဒုက္ခသည်တွေက ပြောပါတယ်။ နောက်ဆုံးအခြေအနေကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် မဆုမွန် စုံစမ်းမေးမြန်း တင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာပြည်က ထွက်ပြေးလာတဲ့ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည် ၁ သန်းကျော် ခိုလှုံနေထိုင်တဲ့ ဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ လူဦးရေ ထူထပ်များပြားလွန်းလာလို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရက Bhasan Char ကျွန်းဆီ လူစုခွဲပြီး အသုတ်လိုက် ရွှေ့ပြောင်းနေရာချပေးနေတာ ၂၀၂၀ နှစ်ကုန်ပိုင်းကစလို့ အခုဆို သုံးကြိမ်ရှိပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၁ နှစ် နှစ်ဆန်းပိုင်းမှာပို့တဲ့ တတိယအကြိမ် အသုတ်အတွက် ၃,၅၀၀ ထဲက ဇန်နဝါရီလ ၂၉ ရက်နေ့ သောကြာနေ့က ပထမအုပ်စု လူပေါင်း ၁,၇၀၀ ကျော်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်နေ့ စနေနေ့မှာ ဒုတိယအုပ်စု လူပေါင်း ၁,၄၀၀ ကျော် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ စစ်တကောင်းကမ်းခြေကနေ Bhasan Char ကျွန်းဆီကို ရွှေ့ပြောင်းနေကြတာပါ။ နောက်ဆုံးအခြေအနေကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ကော့်ဇ်ဘဇားခရိုင် ဘာလုခါလီ ဒုက္ခသည်စခန်းက ဦးကျော်မြင့်က ပြောပြပါတယ်။
"ဇန်နဝါရီလ ၂၉ ရက်နေ့နဲ့ ဇန်နဝါရီလ ၃၀ နှစ်ခေါက် စုစုပေါင်း လူဦးရေ ၃,၀၀၀ ကျော် ပို့ပါတယ်။ နှစ်သုတ်ခွဲပို့ပါတယ်။ ၂၉ ရက်နေ့က တသုတ်၊ ၃၀ ရက်နေ့က တသုတ်ပေါ့။ အဲ့ဒီ့လူတွေထဲမှာ ၂၀၁၂ ကတည်းက ထွက်ပြေးလာတဲ့သူတွေ အများစု ပါဝင်ပါတယ်။ နောက် ၂၀၁၆-၂၀၁၇ နယ်မြေရှင်းလင်းရေးကာလ ထွက်ပြေးလာတဲ့သူတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ အဓိကကတော့ဗျာ ကျနော်တို့ ဒုက္ခသည်တွေ မြန်မာနိုင်ငံကနေ မောင်းထုတ်ခံရတာ လေးနှစ်ရှိသွားပါပြီ။ ဒီကနေ့အချိန်အထိတော့ မှန်ကန်တဲ့လမ်းကြောင်းအတိုင်း ဒီဒုက္ခသည်တွေကို ပြန်လည်လက်ခံဖို့အတွက် ဘာတခုမှ လုပ်ဆောင်တာ မရှိတဲ့အတွက် လူတွေက ရွေးစရာလမ်းမရှိလို့ ဒုက္ခသည်စခန်းထဲမှာလည်း စားဝတ်နေရး မပြေလည် အလုပ်အကိုင်လည်း ရှားပါးမှုကြောင့် Bhasan Char ကျွန်းကို သွားကုန်ကြတာ တွေ့နေရပါတယ်ခင်ဗျ။"
Bhasan Char ကျွန်းကို သွားမယ့်သူတွေကို ထောက်ပံ့ငွေကြေးပေးတဲ့အပြင် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းလည်း ရှိတယ်လို့ စခန်းတာဝန်ခံတွေနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရဘက်က ပြောခဲ့တယ်လို့လည်း ဦးကျော်မြင့်က ပြောပြပါတယ်။
"ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရဘက်ကနေ စခန်းတာဝန်ခံတွေကနေတဆင့် ပြောထားတာ အခုသွားမယ့်သူတွေကို တဦးချင်းအလိုက် သူတို့က ဒါကာငွေ ၅,၀၀၀ ပေးမယ်။ နေအိမ်တွေကိုလည်း မိသားစု လုံလုံလောက်လောက် နေထိုင်ဖို့အတွက် သူတို့က စီစဉ်ပေးမယ်။ အလုပ်အကိုင် ဖန်တီးပေးမယ်။ နောက် စီးပွာေးရး ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းလိုမျိုး လုပ်ငန်းတွေ နောက် တခြားအလုပ်အကိုင်တွေ ဖန်တီးပေးမယ်ဆိုပြီးတော့ စခန်းတာဝန်ခံတွေက ပြောပါတယ်။ ဒါပေမယ့် Bhasan Char ကျွန်းက အသက်အန္တရာယ်ရှိတော့ Bhasan Char ကျွန်းကို လူအများစုက အရင်က သွားလိုတဲ့စိတ် မရှိခဲ့ကြပါဘူး။"
ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည် အများစုကတော့ နေရပ်ရင်းကိုပဲ ပြန်လိုကြတာပါ။ ဒီသီတင်းပတ်တွေအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံတွင်း နိုင်ငံရေးအခြေအနေ တင်းမာနေတာကိုလည်း သူတို့တွေ စိုးရိမ်တကြီး စောင့်ကြည့်နေကြတယ်လို့ ဦးကျော်မြင့်က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့အသုံးကို လက်ခံမထားတဲ့ မြန်မာအစိုးရနဲ့ ဒုက္ခသည်တွေ ပြန်လည်ခေါ်ယူရေး အစီအစဉ်တွေ နှောင့်နှေးနေချိန် ကုလသမဂ္ဂနဲ့ နိုင်ငံတကာဘက်က ရိုဟင်ဂျာတွေ ဒီကျွန်းကိုပြောင်းတာ မိမိတို့ဆန္ဒအလျောက် ရွှေ့ပြောင်းတာမျိုးပဲ ဖြစ်စေချင်တယ်လို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရကို တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ဒီဇင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့ကစလို့ Bhasan Char ကျွန်းဆီ ပထမဆုံးအသုတ်အဖြစ်နဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည်ပေါင်း ၁,၆၄၂ ဦး၊ ဒုတိယအသုတ်အဖြစ် ၁,၈၀၄ ဦးကို ၂၀၂၀ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်နေ့မှာ ပြောင်းရွှေ့ပေးခဲ့တာပါ။ ဒီတကြိမ် ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာတော့ တတိယအသုတ်ကို ဇန်နဝါရီ ၂၉ ရက်နေ့မှာ လူ ၁,၇၀၀ ကျော် တကြိမ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၃၀ ရက်နေ့မှာ လူ ၁,၄၀၀ ကျော် တကြိမ် လူအုပ်စုတွေခွဲပြီး Bhasan Char ကျွန်းဆီ ပို့ဆောင်ပေးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
-------------------------
(Unicode)
ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျ ၁,၄၀၀ ကြောျကို Bhasan Char ကြှနျး ထပျမံပွောငျးရှှေ့
ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှက ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျတှကေို အသုတျလိုကျ Bhsan Char ကြှနျးပေါျ ပွောငျးရှှေ့ပေးနရောမှာ အခု စနနေေ့မှာလညျး နောကျထပျ ဒုက်ခသညျ ၁,၄၀၀ ကြောျကို ရှှေ့ပွောငျးခဲ့ပါတယျ။ မွနျမာပွညျပွနျရေး နှောင့ျနှေးနသေလို စားဝတျနရေေးတှပေါ ခကျခဲလာတာကွောင့ျ သူတို့အတှကျ ရှေးခယြျစရာမရှိဘဲ ပွောငျးရှှေ့ခံနရေတာလို့ ဒုက်ခသညျတှကေ ပွောပါတယျ။ နောကျဆုံးအခွအေနကေို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ မဆုမှနျ စုံစမျးမေးမွနျး တငျပွထားပါတယျ။
မွနျမာပွညျက ထှကျပွေးလာတဲ့ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျ ၁ သနျးကြောျ ခိုလှုံနထေိုငျတဲ့ ဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော လူဦးရေ ထူထပျမြားပွားလှနျးလာလို့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ အစိုးရက Bhasan Char ကြှနျးဆီ လူစုခှဲပွီး အသုတျလိုကျ ရှှေ့ပွောငျးနရောခပြေးနတော ၂၀၂၀ နှဈကုနျပိုငျးကစလို့ အခုဆို သုံးကွိမျရှိပွီ ဖွဈပါတယျ။ ၂၀၂၁ နှဈ နှဈဆနျးပိုငျးမှာပို့တဲ့ တတိယအကွိမျ အသုတျအတှကျ ၃,၅၀၀ ထဲက ဇနျနဝါရီလ ၂၉ ရကျနေ့ သောကွာနေ့က ပထမအုပျစု လူပေါငျး ၁,၇၀၀ ကြောျ၊ ဇနျနဝါရီ ၃၀ ရကျနေ့ စနနေေ့မှာ ဒုတိယအုပျစု လူပေါငျး ၁,၄၀၀ ကြောျ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံ စဈတကောငျးကမျးခွကေနေ Bhasan Char ကြှနျးဆီကို ရှှေ့ပွောငျးနကွေတာပါ။ နောကျဆုံးအခွအေနကေို ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံ ကော့ျဇျဘဇားခရိုငျ ဘာလုခါလီ ဒုက်ခသညျစခနျးက ဦးကြောျမွင့ျက ပွောပွပါတယျ။
"ဇနျနဝါရီလ ၂၉ ရကျနေ့နဲ့ ဇနျနဝါရီလ ၃၀ နှဈခေါကျ စုစုပေါငျး လူဦးရေ ၃,၀၀၀ ကြောျ ပို့ပါတယျ။ နှဈသုတျခှဲပို့ပါတယျ။ ၂၉ ရကျနေ့က တသုတျ၊ ၃၀ ရကျနေ့က တသုတျပေါ့။ အဲ့ဒီ့လူတှထေဲမှာ ၂၀၁၂ ကတညျးက ထှကျပွေးလာတဲ့သူတှေ အမြားစု ပါဝငျပါတယျ။ နောကျ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ နယျမွရှေငျးလငျးရေးကာလ ထှကျပွေးလာတဲ့သူတှလေညျး ပါဝငျပါတယျ။ အဓိကကတော့ဗြာ ကနြောျတို့ ဒုက်ခသညျတှေ မွနျမာနိုငျငံကနေ မောငျးထုတျခံရတာ လေးနှဈရှိသှားပါပွီ။ ဒီကနေ့အခြိနျအထိတော့ မှနျကနျတဲ့လမျးကွောငျးအတိုငျး ဒီဒုက်ခသညျတှကေို ပွနျလညျလကျခံဖို့အတှကျ ဘာတခုမှ လုပျဆောငျတာ မရှိတဲ့အတှကျ လူတှကေ ရှေးစရာလမျးမရှိလို့ ဒုက်ခသညျစခနျးထဲမှာလညျး စားဝတျနရေး မပွလေညျ အလုပျအကိုငျလညျး ရှားပါးမှုကွောင့ျ Bhasan Char ကြှနျးကို သှားကုနျကွတာ တှေ့နရေပါတယျခငျဗြ။"
Bhasan Char ကြှနျးကို သှားမယ့ျသူတှကေို ထောကျပံ့ငှကွေေးပေးတဲ့အပွငျ အလုပျအကိုငျ အခှင့ျအလမျးလညျး ရှိတယျလို့ စခနျးတာဝနျခံတှနေဲ့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ အစိုးရဘကျက ပွောခဲ့တယျလို့လညျး ဦးကြောျမွင့ျက ပွောပွပါတယျ။
"ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ အစိုးရဘကျကနေ စခနျးတာဝနျခံတှကေနတေဆင့ျ ပွောထားတာ အခုသှားမယ့ျသူတှကေို တဦးခငြျးအလိုကျ သူတို့က ဒါကာငှေ ၅,၀၀၀ ပေးမယျ။ နအေိမျတှကေိုလညျး မိသားစု လုံလုံလောကျလောကျ နထေိုငျဖို့အတှကျ သူတို့က စီစဉျပေးမယျ။ အလုပျအကိုငျ ဖနျတီးပေးမယျ။ နောကျ စီးပှာေးရး ငါးဖမျးလုပျငနျးလိုမြိုး လုပျငနျးတှေ နောကျ တခွားအလုပျအကိုငျတှေ ဖနျတီးပေးမယျဆိုပွီးတော့ စခနျးတာဝနျခံတှကေ ပွောပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ Bhasan Char ကြှနျးက အသကျအန်တရာယျရှိတော့ Bhasan Char ကြှနျးကို လူအမြားစုက အရငျက သှားလိုတဲ့စိတျ မရှိခဲ့ကွပါဘူး။"
ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျ အမြားစုကတော့ နရေပျရငျးကိုပဲ ပွနျလိုကွတာပါ။ ဒီသီတငျးပတျတှအေတှငျး မွနျမာနိုငျငံတှငျး နိုငျငံရေးအခွအေနေ တငျးမာနတောကိုလညျး သူတို့တှေ စိုးရိမျတကွီး စောင့ျကွည့ျနကွေတယျလို့ ဦးကြောျမွင့ျက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
ရိုဟငျဂြာဆိုတဲ့အသုံးကို လကျခံမထားတဲ့ မွနျမာအစိုးရနဲ့ ဒုက်ခသညျတှေ ပွနျလညျခေါျယူရေး အစီအစဉျတှေ နှောင့ျနှေးနခြေိနျ ကုလသမဂ်ဂနဲ့ နိုငျငံတကာဘကျက ရိုဟငျဂြာတှေ ဒီကြှနျးကိုပွောငျးတာ မိမိတို့ဆန်ဒအလြောကျ ရှှေ့ပွောငျးတာမြိုးပဲ ဖွဈစခေငြျတယျလို့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှအစိုးရကို တိုကျတှနျးထားပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ဒီဇငျဘာလ ၄ ရကျနေ့ကစလို့ Bhasan Char ကြှနျးဆီ ပထမဆုံးအသုတျအဖွဈနဲ့ ရိုဟငျဂြာ ဒုက်ခသညျပေါငျး ၁,၆၄၂ ဦး၊ ဒုတိယအသုတျအဖွဈ ၁,၈၀၄ ဦးကို ၂၀၂၀ ဒီဇငျဘာလ ၂၈ ရကျနေ့မှာ ပွောငျးရှှေ့ပေးခဲ့တာပါ။ ဒီတကွိမျ ၂၀၂၁ ခုနှဈမှာတော့ တတိယအသုတျကို ဇနျနဝါရီ ၂၉ ရကျနေ့မှာ လူ ၁,၇၀၀ ကြောျ တကွိမျ၊ ဇနျနဝါရီလ ၃၀ ရကျနေ့မှာ လူ ၁,၄၀၀ ကြောျ တကွိမျ လူအုပျစုတှခှေဲပွီး Bhasan Char ကြှနျးဆီ ပို့ဆောငျပေးနတော ဖွဈပါတယျ။