[[Zawgyi/Unicode]]
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္တပ္ကအာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း ၂ ႏွစ္အတြင္း ဘာသာေပါင္းစုံက လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းေတြအားလုံး ဖိႏွိပ္ခံေနရတယ္လို႔ ကြၽမ္းက်င္သူေတြက အေမရိကန္ ႏိုင္ငံတကာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ ေကာ္မရွင္ (USCIRF) ရဲ႕ ဗုဒၶဟူးေန႔က ၾကားနာပြဲမွာေထာက္ျပၾကပါတယ္။ အာဏာသိမ္းမႈေၾကာင့္ လူမ်ိဳးစုေတြနဲ႔ ဘာသာေရးဆိုင္ရာလူနည္းစုေတြၾကား အေျခအေနေတြပိုဆိုးသြားေစခဲ့သလို အိမ္နီးခ်င္းဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အိႏၵိယ၊ မေလးရွားနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံေတြကို ထြက္ေျပးရတဲ့ ဘာသာေရးဆိုင္ရာဒုကၡသည္ေတြအေပၚ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီၾကားနာေဆြးေႏြးပြဲကို တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ကိုၿငိမ္းခ်မ္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
“Two Years after the Coup: Religious Freedom in a Contested Burma” ေခါင္းစဥ္နဲ႔ စစ္အာဏာသိမ္းထားတာ ၂ ႏွစ္ျပည့္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္အေျခအေနေတြနဲ႔ ဒါေတြကိုေကာင္းမြန္လာေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ေဆာင္မလဲဆိုတာကို အႀကံျပဳဖို႔အတြက္ အေမရိကန္ရဲ႕ ႏိုင္ငံတကာဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာေကာ္မရွင္ (USCIRF) က ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၈ ရက္ေန႔က ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကြၽမ္းက်င္သူေတြ ၾကားနာေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ သမိုင္းေၾကာင္းအရ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္တဲ့ ကိုးကြယ္ရာဘာသာႀကီးေတြကို အစြဲနဲ႔ႏိုင္ငံျခားက လႊမ္းမိုးမႈေတြအျဖစ္သတ္မွတ္ထားၿပီး မႀကိဳဆိုခဲ့တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ လက္ရွိ အာဏာသိမ္းၿပီး ၂ ႏွစ္အၾကာမွာေတာ့ ျမန္မာ-ဗုဒၶဘာသာအမ်ားစုအပါအဝင္ စစ္တပ္ကိုဆန႔္က်င္တဲ့ ဘာသာေရးအသိုင္းအဝိုင္းအားလုံး ႏွိပ္ကြပ္ခံေနရေၾကာင္း သံတမန္ေဟာင္းလည္းျဖစ္၊ အေမရိကန္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အင္စတီက်ဳက အႀကီးတန္းအႀကံေပးလည္းျဖစ္တဲ့ Priscilla A. Clapp က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ပဋိပကၡျဖစ္တဲ့ပုံစံတိုးလာနဲ႔အမွ် ဗုဒၶဘာသာအပါအဝင္ အဓိက ဘာသာႀကီးသုံးခုလုံး ထိခိုက္ရပါတယ္။ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အေဆာက္အအုံေတြလည္း စစ္တပ္ရဲ႕တိုက္ခိုက္တာကေန မလြတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ တိုက္ခိုက္မႈပုံစံေတြအရ ဘာသာေရးကို အၾကမ္းဖက္တဲ့ေနရာမွာ စစ္ေရးအရစဥ္းစားၿပီး လုပ္ေဆာင္တာျဖစ္ပုံရပါတယ္။ ဘာသာေရးအေပၚ အရင္ကရွိတဲ့အစြဲေတြအေပၚမွာလည္း မူတည္ၿပီး စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အေဆာက္အအုံေတြဟာ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုေတြအတြက္ ေထာက္ပံ့မႈနဲ႔ လုံၿခဳံမႈေပးေနတယ္လို႔ ျမင္ၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ က်မေျပာခဲ့သလိုပဲ၊ စစ္တပ္ကိုဆန႔္က်င္တဲ့ ဘာသာႀကီးသုံးခုလုံး အနည္းနဲ႔အမ်ားေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕ပစ္မွတ္ထားခံရတာပါ။”
အာဏာသိမ္းစစ္ေကာင္စီဟာ တရားဝင္မႈရဖို႔အတြက္ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီေတြနဲ႔ အနီးကပ္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔လည္း USCIRF ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ေကာ္မရွင္က ၂၀၂၂ ခုႏွစ္ ႏွစ္စဥ္ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေထာက္ျပထားပါတယ္။ ျမန္မာစစ္ေကာင္စီကေတာ့ အခုလို ေျပာဆိုမႈေတြကို အၿမဲလိုလိုပယ္ခ်ေလ့ရွိပါတယ္။
႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္တဦးျဖစ္တဲ့ ကိုေက်ာ္ေဇယ်ဝင္းကလည္း သူ႔အေတြ႕အႀကဳံကို အေျခခံၿပီး ဘာသာေရးအရ လူမ်ိဳးေရးအရ ခြဲျခားဖိႏွိပ္တာကို ကိုယ္ေတြ႕ႀကဳံခဲ့ရတဲ့အေၾကာင္း သက္ေသခံသြားခဲ့ပါတယ္။ စစ္တပ္ရဲ႕လုံၿခဳံေရးအရနဲ႔ လူနည္းစုဆန႔္က်င့္ေရး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာဝါဒျဖန႔္မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သူအမ်ားစုဟာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာကို အစၥလာမ္ဘာသာေရးလြမ္းမိုးမႈအစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ ျမင္တဲ့အေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံတကာ ရီပါဗလစ္ကန္အင္စတီက်ဳက ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကြၽမ္းက်င္သူလည္းျဖစ္တဲ့ ကိုေက်ာ္ေဇယ်ာဝင္းက ေျပာဆိုေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ အစိုးရအေနနဲ႔ မတူကြဲျပားတဲ့အသိုင္းအဝိုင္းေတြၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး ျမႇင့္တင္ဖို႔ အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အေမရိကန္အစိုးရနဲ႔ မူဝါဒခ်မွတ္သူေတြၾကား ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ မတူကြဲျပားတဲ့ အသိုင္းအဝိုင္းေတြၾကား သဟဇာတျဖစ္မႈနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး ျမႇင့္တင္ေနတဲ့ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ လုံၿခဳံေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုမႈေတြနဲ႔ ဒီလို ထူးျခားတဲ့ အခင္းအက်င္းကို ေျဖရွင္းဖို႔ မူဝါဒေတြ၊ ကိရိယာေတြသုံးသင့္ၿပီး လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။”
စစ္တပ္က ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေမရီလန္းျပည္နယ္ ခ်င္းလူမ်ိဳးစုမ်ားအသင္းက အမႈေဆာင္ ဒါ႐ိုက္တာ Zo Tum Hmung ကလည္း အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္သင့္တဲ့အခ်က္ေတြကို skype က တဆင့္အခုလို ေျပာပါတယ္။
“တိုက္ခိုက္မႈကေနကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ဆိုၿပီးေတာ့ National Unity Government - NUG ရယ္၊ ၿပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္း (Ethnic Armed Organizations) ရယ္၊ ေနာက္ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ အလုပ္လုပ္ၿပီးေတာ့ နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာကူညီဖို႔၊ ေနာက္တခုက ပစၥည္းကိရိယာေတြကူညီဖို႔- အဲဒါ က်ေနာ္ ေတာင္းဆိုတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္ေတြ ပစ္မွတ္ထားတိုက္ခိုက္ခံေနရတာေၾကာင့္ ဒီလိုတိုက္ခိုက္မႈေတြကို လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ရာဇဝတ္မႈေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ဖို႔နဲ႔ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္က အခ်က္အလက္စုံစမ္းေရးအဖြဲ႕ ဖြဲ႕ၿပီး ထိုင္း-ျမန္မာနဲ႔ အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္ကဒုကၡသည္ေတြ အေျခအေနကို စုံစမ္းဖို႔လည္း သူက တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးအေရးတက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ မေဝေဝႏုကလည္း အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ အာဆီယံဘုံသေဘာတူညီခ်က္ ငါးရပ္ထက္သာလြန္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္းတိုက္တြန္းခဲ့ၿပီး အနာဂတ္မွာ ဖယ္ဒရယ္ ဒီမိုကေရစီရခဲ့ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ဖို႔ သူကလည္း အခုလို တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။
“ဒီလိုအေျခအေနေတြမွာ အနာဂတ္မွာ ဖယ္ဒရယ္ဒီမိုကေရစီရခဲ့ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ပံ့ပိုးေပးရပါမယ္။ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ အရင္တုန္းကျဖစ္ခဲ့သလို ႐ိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္ေတြကို ေဘးဖယ္ထားတာမ်ိဳး မျဖစ္ေစရပါဘူး။ အမ်ိဳးသားညီၫြတ္ေရးအစိုးရ NUG နဲ႔ အမ်ိဳးသားညီၫြတ္ေရး အတိုင္ပင္ခံေကာင္စီတို႔ကလည္း သူတို႔ရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မႈအပိုင္းမွာ ဒီအဖြဲ႕ေတြကိုလည္း ပါဝင္ေစသင့္ပါတယ္။”
USCIRF ဥကၠ႒ Nury Turkel၊ ဒုဥကၠ႒ Abraham Cooper နဲ႔ ေကာ္မရွင္နာ Stephen Schneck တို႔လည္း အဖြင့္မိန႔္ခြန္း ေျပာၾကားေပးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္အေျခအေန ဆိုးဝါးေနတဲ့အတြက္ အထူးစိုးရိမ္ရတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားစာရင္း (CPC) မွာ ဆက္လက္ထည့္သြင္းထားဖို႔နဲ႔ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ အရပ္သား ၃,၀၀၀ ေလာက္ ေသဆုံးေစခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံတဝန္းက ေက်း႐ြာေတြ၊ ဘာသာေရးအေဆာက္အအုံေတြကို ဖ်က္ဆီးမႈေတြအတြက္ စစ္တပ္ဘက္က တာဝန္ယူ တာဝန္ခံမႈရွိလာေစေရး ႏိုင္ငံတကာကေဆာင္႐ြက္ၾကဖို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံတကာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ ေကာ္မရွင္ USCRIF က စစ္အာဏာသိမ္းမႈ ၂ ႏွစ္ျပည့္အျဖစ္ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ တိုက္တြန္းထားပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
=============
[[Zawgyi/Unicode]]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်ကအာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ၂ နှစ်အတွင်း ဘာသာပေါင်းစုံက လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းတွေအားလုံး ဖိနှိပ်ခံနေရတယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက အမေရိကန် နိုင်ငံတကာ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်ဆိုင်ရာ ကော်မရှင် (USCIRF) ရဲ့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ကြားနာပွဲမှာထောက်ပြကြပါတယ်။ အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် လူမျိုးစုတွေနဲ့ ဘာသာရေးဆိုင်ရာလူနည်းစုတွေကြား အခြေအနေတွေပိုဆိုးသွားစေခဲ့သလို အိမ်နီးချင်းဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ အိန္ဒိယ၊ မလေးရှားနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံတွေကို ထွက်ပြေးရတဲ့ ဘာသာရေးဆိုင်ရာဒုက္ခသည်တွေအပေါ် ဆိုးကျိုးသက်ရောက်မှုတွေ အများကြီး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီကြားနာဆွေးနွေးပွဲကို တက်ရောက်ခဲ့တဲ့ ကိုငြိမ်းချမ်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
“Two Years after the Coup: Religious Freedom in a Contested Burma” ခေါင်းစဉ်နဲ့ စစ်အာဏာသိမ်းထားတာ ၂ နှစ်ပြည့်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်အခြေအနေတွေနဲ့ ဒါတွေကိုကောင်းမွန်လာအောင် ဘယ်လိုလုပ်ဆောင်မလဲဆိုတာကို အကြံပြုဖို့အတွက် အမေရိကန်ရဲ့ နိုင်ငံတကာဘာသာရေး လွတ်လပ်ခွင့်ဆိုင်ရာကော်မရှင် (USCIRF) က ဖေဖော်ဝါရီလ ၈ ရက်နေ့က မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူတွေ ကြားနာဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာစစ်တပ်ဟာ သမိုင်းကြောင်းအရ ဗုဒ္ဓဘာသာမဟုတ်တဲ့ ကိုးကွယ်ရာဘာသာကြီးတွေကို အစွဲနဲ့နိုင်ငံခြားက လွှမ်းမိုးမှုတွေအဖြစ်သတ်မှတ်ထားပြီး မကြိုဆိုခဲ့တဲ့အကြောင်းနဲ့ လက်ရှိ အာဏာသိမ်းပြီး ၂ နှစ်အကြာမှာတော့ မြန်မာ-ဗုဒ္ဓဘာသာအများစုအပါအဝင် စစ်တပ်ကိုဆန့်ကျင်တဲ့ ဘာသာရေးအသိုင်းအဝိုင်းအားလုံး နှိပ်ကွပ်ခံနေရကြောင်း သံတမန်ဟောင်းလည်းဖြစ်၊ အမေရိကန်ငြိမ်းချမ်းရေး အင်စတီကျုက အကြီးတန်းအကြံပေးလည်းဖြစ်တဲ့ Priscilla A. Clapp က အခုလို ပြောပါတယ်။
“ပဋိပက္ခဖြစ်တဲ့ပုံစံတိုးလာနဲ့အမျှ ဗုဒ္ဓဘာသာအပါအဝင် အဓိက ဘာသာကြီးသုံးခုလုံး ထိခိုက်ရပါတယ်။ ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ အဆောက်အအုံတွေလည်း စစ်တပ်ရဲ့တိုက်ခိုက်တာကနေ မလွတ်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ တိုက်ခိုက်မှုပုံစံတွေအရ ဘာသာရေးကို အကြမ်းဖက်တဲ့နေရာမှာ စစ်ရေးအရစဉ်းစားပြီး လုပ်ဆောင်တာဖြစ်ပုံရပါတယ်။ ဘာသာရေးအပေါ် အရင်ကရှိတဲ့အစွဲတွေအပေါ်မှာလည်း မူတည်ပြီး စစ်ခေါင်းဆောင်တွေဟာ ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ အဆောက်အအုံတွေဟာ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေအတွက် ထောက်ပံ့မှုနဲ့ လုံခြုံမှုပေးနေတယ်လို့ မြင်ကြတာပါ။ ဒါကြောင့် ကျမပြောခဲ့သလိုပဲ၊ စစ်တပ်ကိုဆန့်ကျင်တဲ့ ဘာသာကြီးသုံးခုလုံး အနည်းနဲ့အများတော့ စစ်တပ်ရဲ့ပစ်မှတ်ထားခံရတာပါ။”
အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီဟာ တရားဝင်မှုရဖို့အတွက် ဗုဒ္ဓဘာသာ အမျိုးသားရေးဝါဒီတွေနဲ့ အနီးကပ် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်နေတယ်လို့လည်း USCIRF ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်ကော်မရှင်က ၂၀၂၂ ခုနှစ် နှစ်စဉ်ထုတ်ပြန်တဲ့ အစီရင်ခံစာမှာ ထောက်ပြထားပါတယ်။ မြန်မာစစ်ကောင်စီကတော့ အခုလို ပြောဆိုမှုတွေကို အမြဲလိုလိုပယ်ချလေ့ရှိပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာ မူဆလင်တဦးဖြစ်တဲ့ ကိုကျော်ဇေယျဝင်းကလည်း သူ့အတွေ့အကြုံကို အခြေခံပြီး ဘာသာရေးအရ လူမျိုးရေးအရ ခွဲခြားဖိနှိပ်တာကို ကိုယ်တွေ့ကြုံခဲ့ရတဲ့အကြောင်း သက်သေခံသွားခဲ့ပါတယ်။ စစ်တပ်ရဲ့လုံခြုံရေးအရနဲ့ လူနည်းစုဆန့်ကျင့်ရေး နှစ်ပေါင်းများစွာဝါဒဖြန့်မှုတွေကြောင့် မြန်မာပြည်သူအများစုဟာ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်ဆိုတာကို အစ္စလာမ်ဘာသာရေးလွမ်းမိုးမှုအစိတ်အပိုင်းအဖြစ် မြင်တဲ့အကြောင်း၊ နိုင်ငံတကာ ရီပါဗလစ်ကန်အင်စတီကျုက မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူလည်းဖြစ်တဲ့ ကိုကျော်ဇေယျာဝင်းက ပြောဆိုဆွေးနွေးခဲ့ပြီး အမေရိကန် အစိုးရအနေနဲ့ မတူကွဲပြားတဲ့အသိုင်းအဝိုင်းတွေကြား ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေး မြှင့်တင်ဖို့ အခုလို ပြောပါတယ်။
“အမေရိကန်အစိုးရနဲ့ မူဝါဒချမှတ်သူတွေကြား မြန်မာနိုင်ငံရှိ မတူကွဲပြားတဲ့ အသိုင်းအဝိုင်းတွေကြား သဟဇာတဖြစ်မှုနဲ့ ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေး မြှင့်တင်နေတဲ့ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေ ရှိနေတယ်ဆိုတဲ့ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးပြောဆိုမှုတွေနဲ့ ဒီလို ထူးခြားတဲ့ အခင်းအကျင်းကို ဖြေရှင်းဖို့ မူဝါဒတွေ၊ ကိရိယာတွေသုံးသင့်ပြီး လုပ်ဆောင်သင့်ပါတယ်။”
စစ်တပ်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု မေရီလန်းပြည်နယ် ချင်းလူမျိုးစုများအသင်းက အမှုဆောင် ဒါရိုက်တာ Zo Tum Hmung ကလည်း အမေရိကန်အစိုးရအနေနဲ့ လုပ်ဆောင်သင့်တဲ့အချက်တွေကို skype က တဆင့်အခုလို ပြောပါတယ်။
“တိုက်ခိုက်မှုကနေကာကွယ်နိုင်ဖို့ဆိုပြီးတော့ National Unity Government - NUG ရယ်၊ ပြီးတော့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း (Ethnic Armed Organizations) ရယ်၊ နောက် အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ အလုပ်လုပ်ပြီးတော့ နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာကူညီဖို့၊ နောက်တခုက ပစ္စည်းကိရိယာတွေကူညီဖို့- အဲဒါ ကျနော် တောင်းဆိုတယ်။”
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်တွေ ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခံနေရတာကြောင့် ဒီလိုတိုက်ခိုက်မှုတွေကို လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ရာဇဝတ်မှုတွေအဖြစ် သတ်မှတ်ဖို့နဲ့ အမေရိကန်လွှတ်တော်က အချက်အလက်စုံစမ်းရေးအဖွဲ့ ဖွဲ့ပြီး ထိုင်း-မြန်မာနဲ့ အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်ကဒုက္ခသည်တွေ အခြေအနေကို စုံစမ်းဖို့လည်း သူက တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ ရိုဟင်ဂျာအရေးနဲ့ အမျိုးသမီးအရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ မဝေဝေနုကလည်း အမေရိကန်အစိုးရအနေနဲ့ အာဆီယံဘုံသဘောတူညီချက် ငါးရပ်ထက်သာလွန်တဲ့ မဟာဗျူဟာ ချမှတ်လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်းတိုက်တွန်းခဲ့ပြီး အနာဂတ်မှာ ဖယ်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီရခဲ့ရင် မြန်မာနိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တွေအနေနဲ့ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်ကို အကာအကွယ်ပေးနိုင်ဖို့ သူကလည်း အခုလို တိုက်တွန်းသွားပါတယ်။
“ဒီလိုအခြေအနေတွေမှာ အနာဂတ်မှာ ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီရခဲ့ရင် မြန်မာနိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်တွေအနေနဲ့ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်ကို အကာအကွယ်ပေးဖို့ အမေရိကန်အနေနဲ့ ပံ့ပိုးပေးရပါမယ်။ ဒီလုပ်ငန်းစဉ်တွေမှာ မြန်မာ့သမိုင်းမှာ အရင်တုန်းကဖြစ်ခဲ့သလို ရိုဟင်ဂျာမူဆလင်တွေကို ဘေးဖယ်ထားတာမျိုး မဖြစ်စေရပါဘူး။ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG နဲ့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အတိုင်ပင်ခံကောင်စီတို့ကလည်း သူတို့ရဲ့အုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ ခေါင်းဆောင်မှုအပိုင်းမှာ ဒီအဖွဲ့တွေကိုလည်း ပါဝင်စေသင့်ပါတယ်။”
USCIRF ဥက္ကဋ္ဌ Nury Turkel၊ ဒုဥက္ကဋ္ဌ Abraham Cooper နဲ့ ကော်မရှင်နာ Stephen Schneck တို့လည်း အဖွင့်မိန့်ခွန်း ပြောကြားပေးခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်အခြေအနေ ဆိုးဝါးနေတဲ့အတွက် အထူးစိုးရိမ်ရတဲ့ နိုင်ငံများစာရင်း (CPC) မှာ ဆက်လက်ထည့်သွင်းထားဖို့နဲ့ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် အရပ်သား ၃,၀၀၀ လောက် သေဆုံးစေခဲ့ပြီး နိုင်ငံတဝန်းက ကျေးရွာတွေ၊ ဘာသာရေးအဆောက်အအုံတွေကို ဖျက်ဆီးမှုတွေအတွက် စစ်တပ်ဘက်က တာဝန်ယူ တာဝန်ခံမှုရှိလာစေရေး နိုင်ငံတကာကဆောင်ရွက်ကြဖို့ အမေရိကန် နိုင်ငံတကာ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်ဆိုင်ရာ ကော်မရှင် USCRIF က စစ်အာဏာသိမ်းမှု ၂ နှစ်ပြည့်အဖြစ် ကြေညာချက်ထုတ်ပြန် တိုက်တွန်းထားပါတယ်ခင်ဗျာ။
