၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအောက်က ရွေးကောက်ပွဲ ဘယ်လဲ ဘာလဲ

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြန်မရေးသမျှကာလပတ်လုံး တိုးတက်ကောင်းမွန်တဲ့ နိုင်ငံရေးအခြေအနေ တစုံတရာ ဖန်တီးနိုင်မှာမဟုတ်ဘူး။ ဒီဥပဒေအောက်မှာ ကျင်းပတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဟာလည်း ပြည်သူလူထုရဲ့ သဘောထားအမှန်ကို ထင်ဟပ်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်လာမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ မြန်မာနိုင်ငံရှေ့နေများကွန်ရက် ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကြီးမြင့်က သုံးသပ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ကြမယ့် နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့်လဲ ဒီ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြန်ရေးမယ်ဆိုတဲ့ ရည်မှန်းချက်ကတိအတိုင်း ပါဝင်သင့်တယ်လို့ သူက ဆိုပါတယ်။ ဒီအကြောင်း အသေးစိတ်ကို တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေကြီး ဦးကြီးမြင့်နဲ့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။

မေး ။ ။ လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲဟာ ပြည်သူတို့ရဲ့ သဘောထားအမှန်ကို ထင်ဟပ်နိုင်မလားဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အမျိုးသားရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ရဲ့ ရပ်တည်မှုကို ဦးစွာသုံးသပ်ဖို့ လိုတယ်လို့ ဦးကြီးမြင့်က စပြောပါတယ်။

ဖြေ ။ ။ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကနေ စကြည့်ရပါမယ်။ ၂၀၀၈ အောက်က ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဟာ အစိုးရခန့်တဲ့ ကော်မရှင် ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီကော်မရှင်ဟာ အာဏာရတဲ့လူတွေပေါ်မှာ မျက်နှာသာပေးတဲ့ အစဉ်အဆက် ရှိပါတယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့ အခုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ပေါ်မှာလဲ တော်တော်လေး ပြဿနာတွေတက်ပြီးတော့ နောက်ဆုံးမှာ ၂၀၀၈ ဥပဒေအရ အာဏာတစိတ်တဒေသရှိတဲ့ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ကို သွားတိုင်တဲ့အထိ ရောက်လာတဲ့သဘော ရှိပါတယ်။ အဲဒီတော့ ချုပ်ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ ၂၀၀၈ ဥပဒေအောက်မှာလုပ်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲတွေဟာ အဖြေမှန်မဟုတ်ဘူး။ နာဂစ်အခြေခံဥပဒေအောက်မှာလုပ်တဲ့၊ ကိုဗစ် ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်နေလိမ့်မယ်။

မေး ။ ။ နိုင်ငံရေးပါတီတွေအနေနဲ့ သူတို့ ဘာလုပ်မယ်ဆိုတာကို တိတိကျကျ ပြည်သူလူထုကို ရှင်းပြပြီးတော့ ပြောပြရမှာ ဖြစ်တယ်။ ရွေးကောက်ပွဲ platform အဲဒါကို ကြေညာမယ်ဆိုရင် ဘာများထည့်သွင်းပြီးတော့ ကြေညာနိုင်စရာ လက်တွေ့ဖြစ်လာနိုင်စရာ ရှိမယ်လို့ မျှော်လင့်ရပါသလဲ။

ဖြေ ။ ။ အဓိက အရေးအကြီးဆုံးက နံပတ်တစ် အခြေခံဥပဒေကို အသစ်ပြန်ရေးဆွဲရမယ်။ လွှတ်တော်နည်းနဲ့လည်း ဆွဲလို့ရတယ်။ အဲဒါကိုလဲ ကျနော် ကြိမ်ဖန်များစွာ မီဒီယာတွေကို ပြောပြီးပါပြီ။ အဲဒီတော့ အခြေခံဥပဒေအသစ်ကို ပြန်ဆွဲရမယ်ဆိုတာကို ကျနော် တွေ့သမျှတော့ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ပြောတဲ့ပါတီ တစ်ခုပဲ တွေ့တယ်။ ကျန်တဲ့ပါတီတွေက အသစ်ပြန်ဆွဲပါလို့ ဘယ်သူမှ မပြောဘူး။ ပြင်မယ်လို့ပြောတယ်။ ပြင်မရတာကို ဘယ်လိုလုပ် ပြင်မလဲ။ အဲဒါမို့ လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲဟာ တချို့လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေ ပြောနေကြတယ်။ မနေ့တနေ့ကပဲ ကျနော် နားထောင်လိုက်သေးတယ် အဖွဲ့အစည်းနာမည်တော့ မပြောတော့ပါဘူး။ ဘာပြောသလဲဆိုရင် ကျနော်တို့ လေ့လာပြီးပြီ - ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေအောက်မှာ ဒီလွှတ်တော်တွေက ဘာမှအသုံးမဝင်ဘူး။ သူတို့ဖယ်ဒရယ်အတွက်လည်း ဘာမှအသုံးမဝင်ဘူး။ ဒါကြောင့်မို့ ကျနော်တို့က လက်နက်ဆက်ကိုင်ထားရမှာပဲလို့ ဒီလိုအတိအလင်း ပြောပြီးပြီ။ အဲဒါကြောင့်မို့ ၂၀၀၈ အောက်မှာလုပ်မယ့် အစိုးရတွေဟာ အခုနပြောသလို ၂၀၀၈ ဥပဒေကို အသစ်ပြန်ဆွဲနိုင်အောင် ကြိုးပမ်းမယ်လို့ မပြောနိုင်သမျှကာလပတ်လုံး ဒီရွေးကောက်ပွဲက အဖြေမဟုတ်ဘူး။ ဒါကြောင့်မို့ ဒီဟာက ဆက်ပြီးတော့ ပြည်တွင်းစစ်က ငြိမ်းချမ်းရေးလည်းမရ၊ စီးပွားရေးလည်း မတိုးတက်နဲ့ အဲဒီလိုပဲ စစ်အာဏာရှင်အောက်က မလွတ်မြောက်တဲ့ဘဝမှာ ဆက်ရှိနေအုံးမယ်လို့ ကျနော်က ဒီလိုပဲ မှတ်ချက်ပေးချင်ပါတယ်။

မေး ။ ။ ဒီနေရာမှာ တစ်ခုမေးချင်တာက ကျနော့်ရဲ့ သဘောထားတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ အခုလက်ရှိ ဖွဲ့စည်းပုံကို ကာကွယ်ပြီးတော့ ပြောတဲ့ လူတချို့ရဲ့သဘောထားကို ကျနော် ဘယ်လိုလေ့လာမိသလဲဆိုရင် အခု ဖွဲ့စည်းပုံဟာ အသွင်သဏ္ဍာန်အားဖြင့်တော့ ဖယ်ဒရယ်ပုံစံ ဖြစ်တယ်။ အဓိကလုပ်ဖို့လိုအပ်တာက ပြည်နယ်တွေကို အာဏာခွဲဝေပေးဖို့ Decentralized လုပ်ရေးသာလျှင် အဓိက ဖြစ်တယ်ဆိုတော့ အခုလက်ရှိ ဖွဲ့စည်းပုံဘောင်ထဲမှာ အဲဒါကို လုပ်သွားတယ်ဆိုရင် ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ပြောကြပါတယ်။ အဲဒီကိစ္စကို ဦးကြီးမြင့် ဘာပြောချင်ပါလဲ။

ဖြေ ။ ။ အဲဒီဟာကတော့ စိတ်ကူးယဉ်တာပဲ လက်တွေ့မကျတာပဲ။ တကယ်ကျတော့ အဲဒီလို မဟုတ်ဘူး။ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေကို ပြင်တယ်ဆိုတဲ့ နေရာမှာလဲ အဓိကကျတဲ့ဟာကို ပြင်ရမှာ။ ဖယ်ဒရယ် ပေးရမှာ။ So-called Federal ဖယ်ဒရယ်ဆန်ဆန်ပေးတယ်ဆိုတာ ၂၀၀၈ က လုပ်ထားတာ။ အဲဒါ လုံးဝမထိရောက်ဘူး။ ယုံကြည်စရာလဲ မရှိဘူး။ ဒါကြောင့် ဖယ်ဒရယ်စစ်စစ်ကို ပေးနိုင်တဲ့ အခြေခံဥပဒေမျိုး ဖြစ်ရမယ်။ အခု သူတို့ပြောနေတာ စိတ်ကူးယဉ် ဖယ်ဒရယ်စနစ် ဖြစ်နေတယ်။ ဒါကြောင့် လုံးဝမအောင်မြင်နိုင်ပါဘူး။ အဲဒီလူတွေလည်း ကျရှုံးသွားမှာပါပဲလို့ ကျနော် ဒီလိုပြောချင်ပါတယ်။

မေး ။ ။ သူတို့ကတော့ ပြည်နယ်နဲ့ဗဟိုနဲ့ အာဏာခွဲဝေရေးမှာ ပြည်နယ်ကို ပိုပြီးတော့ ခွဲပေးရင် ဖြစ်နိုင်မယ်လို့ တွက်နေကြတာပါ။

ဖြေ ။ ။ မရပါဘူး။ အဲဒီလို အများကြီးပါပဲ။ ဒီ ဖွဲ့စည်းပုံ Constitution ဆွဲတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးတွေဆိုတာ အင်မတန်မှ ဉာဏ်အမျှော်အမြင်နဲ့ လုပ်ကြခဲ့တာပါ။ အခု ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေကတော့ သေနတ်ပြောင်းဝအောက်မှာ ဆွဲထားတဲ့ ဥပဒေ ဖြစ်တယ်။ အဲဒီသေနတ်ပြောင်းဝအောက်မှာပဲ ဆက်လက်ပြီးတော့ အခြေအနေတွေက ရှိနေတယ်။ ဘယ်လိုနည်းနဲ့မှ ဖယ်ဒရယ်စနစ်ကို မရနိုင်ဘူး။ ဥပမာဆိုရင် ဖယ်ဒရယ် ပြင်ဆင်ရေးကိုပဲ ကျနော်က ပြောဖြစ်တဲ့ ဗမာလူမျိုးစစ်စစ် - ကျနော် ရှစ်မိနစ်ပဲပြောတာ။ အသက်လည်းကြီးလို့ ကော့သောင်မှာ ပြောတယ်။ ကျနော့်ကို တပ်မတော်က ၅၀၅ (က) နဲ့ တရားစွဲတယ်။ တပ်မတော်ကို ပြိုကွဲအောင်လုပ်မှု့ ပုဒ်မနဲ့ တရားစွဲတယ်။ အဲဒီလောက်လေး ဗမာစစ်စစ်တစ်ယောက်က ရှစ်မိနစ်လောက်လေး အခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ဖို့ လွှတ်တော်ကို ထောက်ခံပြီး ပြောတာလေးတောင် ဒီလိုစိတ်တိုတဲ့၊ စိတ်ဆက်တဲ့ စစ်အစိုးရအောက်မှာ ဘယ်လို ဖယ်ဒရယ်က ရမလဲ။ ဘယ်လောက် စိတ်ရှိမှာလဲ။ ခဏနေ စစ်တိုက်ကြမှာပဲ။ အဲဒါကြောင့် ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေက အသစ်ပြန်ဆွဲမှရမယ်လို့ ကျနော် ယုံကြည်တယ်။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ အခုရွေးကောက်ပွဲမှာ ဒီကိစ္စကို ရှေ့တန်းတင်ပြီးတော့ ကြွေးကြော်ရင်ကော ရွေးကောက်ပွဲကော လုပ်ဖြစ်ပါ့မလား။ ဦးကြီးမြင့်လို ဥပဒေပညာရှင်တစ်ယောက်က ဒါလေးကို ပြောတာတောင်မှ တရားစွဲလား၊ ဘာလား လုပ်တယ်ဆိုတော့ အခုပြည်သူလူထုရှေ့မှာ စည်းရုံးပြီးတော့ လှုံဆော်လာခဲ့ရင်ကော အဲဒီဟာကော ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်နိုင်ပါ့မလား။ အခြေအနေ ပိုပြီးဆိုးသွားနိုင်မယ့် အလားအလာကော မရှိဘူးလား။

ဖြေ ။ ။ ပြင်ဖို့ကြိုးစားတာမှ နှစ် (၅) နှစ်လုံးလုံး ဘာမှအရာမရောက်တာကို အဲဒီလို ပြည်သူလူထုရဲ့ ထွက်ပေါက်အမှန်ကို မပေးနိုင်တဲ့ ပါတီမျိုးဟာ ပါတီတွေဟာ လူထုပေါ်မှာ ဘယ်လိုမှ အကျိုးပြုနိုင်စရာ မရှိဘူး။ ရွေးကောက်ပွဲကို ဒီလိုပြောလို့ ရွေးကောက်ပွဲ မလုပ်ဘူးဆိုတာလဲ၊ ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်ပါ့မလားဆိုတာလဲ အဲဒီလောက် ကြောက်နေစရာ မလိုဘူး။ ကျနော်တို့က အခုအချိန်မှာ အများကြီး ပြည်သူတွေ နိုးကြားနေပြီလို့ ဒီလိုမျိုး ပြောချင်ပါတယ်။

မေး ။ ။ နောက်တစ်ခုက အခု ပြင်မယ်လို့ အတိအလင်းကြေညာတဲ့ ပါတီကို လူထုစိတ်ဝင်စားမှု ဘယ်လောက်ရှိပါသလဲ။ လူထုကရော အဲဒီလောက် စိတ်ဝင်စားကြလား သူတို့အပေါ်မှာ။

ဖြေ ။ ။ လူထုကတော့ ပုဂ္ဂိုလ်ကိုးကပ် ဆည်းကပ်တာပဲ။ လူထုက အမေမှ အမေ ဖြစ်နေတယ်။ အခုအချိန်မှာ ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ဆည်းကပ်ကိုးကွယ်တဲ့ဝါဒ ဟိုတုန်းက ဦးနုခေတ်တုန်းကလို ဖြစ်နေတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို ဒီတစ်ကြိမ်မှာ အကြောင်းမသင့်ဘူးဆိုရင်တော့ နောက်အကြိမ်တွေမှာ ပြည်သူလူထုက လက်တွေ့ဖြစ်ရပ်တွေနဲ့ ယှဉ်ပြီးတော့ တနေ့မှာ နိုင်ငံရေးစင်မြင်ပေါ်ကို ရောက်လာမယ်လို့ ကျနော်က အခိုင်အမာ ယုံကြည်တယ်။

မေး ။ ။ ပြည်သူလူထုကိုယ်နှိုက်က ဒီလိုသဘောထား ရှိနေတော့လဲ မခက်ဘူးလား။ People get the government they deserve ဆောင်ပုဒ်တောင် ရှိတယ်မဟုတ်လား။ ထိုက်တန်တဲ့ အစိုးရပဲ ရတယ်ဆိုတာ။ သူတို့ကိုယ်တိုင်ကပဲ ပြင်မယ်ဆိုတဲ့ပါတီထက် သူတို့နှစ်သက်တဲ့ လူ ပုဂ္ဂိုလ်ရဲ့ ပါတီကိုပဲ သဘောကျနေတယ်ဆိုတော့လဲ။

ဖြေ ။ ။ နိုင်ငံရေးမှာတော့ အဲဒီလို ယူဆလို့ မရဘူး။ ကျနော်တို့ရှေ့မှာ အသက်သေသွားတဲ့လူတွေ။ စွန့်လွှတ်သွားတဲ့လူတွေ အများကြီးရှိတယ်။ အဲဒီလူတွေက ဒီလိုအဆင့်လောက်နဲ့ စစ်တပ်နဲ့ တစ်ယောက်တစ်ဝက်ဆီ အာဏာချုပ်ဖို့လောက် တောင်းဆိုခဲ့တာ မဟုတ်ဘူး။ ဆရာဦးဝင်းတင်တို့ဆိုလဲ တင်းတင်းမာမာ၊ သေသေချာချာ ပြောသွားခဲ့တယ်။ အခုရောက်နေတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေက လျှော့ဈေးနဲ့ ရောင်းလိုက်တဲ့ လူတွေဖြစ်နေတယ်။ ဒီလိုစစ်အာဏာရှင်အောက်မှာ စေ့စပ်ရေးလမ်းစဉ်၊ သဟဇာတလမ်းစဉ်ကြောင့်မို့ ကျနော်တို့ ပြည်မမှာ ဗမာအချင်းချင်း စိတ်ဝမ်းကွဲတယ်။ ပါတီတွေကွဲတယ်။ တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ ဗမာတွေနဲ့ ကွဲတယ်။ အဲဒါဟာ သမိုင်းအရမှာ အောင်မြင်တဲ့ ရင်ကြားစေ့ရေးဆိုတာကို တင်ပြီးတော့ စစ်တပ်ကို အလျှော့ပေးတဲ့ လမ်းစဉ်ကြောင့် ဒီလိုဖြစ်ရတာ။ ဒါကြောင့်မို့ ဒါကို ပြည်သူလူထု တနေ့သဘောပေါက်လာတဲ့ တနေ့မှာ ဒါအမှန်ကို ရမှာပဲ။

မေး ။ ။ နောက်တစ်ခုက ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်ပါတယ်။ ဒီရွေးကောက်ပွဲပြီးရင် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ဘယ်လိုမျှော်လင့်ချက် ရှိမယ်ဆိုတာကော လူထုက ထည့်စဉ်းစားကြရဲ့လား။ နိုင်ငံရေးပါတီတွေကရော ဘယ်လိုလုပ်မယ်လို့ အတိအကျ ကြေညာတာတွေ၊ ဘာများကြားရပါသလဲ။ တွေ့ရပါသလဲ။

ဖြေ ။ ။ ကျနော် ထိတွေ့ရသလောက်၊ ကျနော် ထိပ်တိုက်စကားပြောရသလောက် ပြည်နယ်တွေမှာတော့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းနဲ့ ပါတီတွေက ဖယ်ဒရယ်စစ်စစ်သာ တကယ်ပေး ငြိမ်းချမ်းမယ်ဆိုတာကို သူတို့ ယုံကြည်တယ်။ သို့သော် ၂၀၀၈ အောက်မှာ ပေးမယ်ဆိုတဲ့ ဖယ်ဒရယ်ပေါ်မှာ သူတို့ သံသယ ရှိတယ်။ ဖယ်ဒရယ်စစ်စစ်သာ ပေးလို့ရှိရင် ငြိမ်းချမ်းရေးရမှာပဲ။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ဖယ်ဒရယ်စစ်စစ် ပေးရမယ့်ကိစ္စဟာ တပ်မတော်က အာဏာကို ကြီးစိုးထားတာနဲ့ ဘယ်လိုဆက်စပ်နေသလဲ။ တပ်မတော်အနေနဲ့ မကျေမနပ် ဖြစ်နေတာလား။ တိုင်းရင်းသားတွေကို အာဏာခွဲပေးလိုက်ရလို့ တပ်မတော်က သူတို့အင်အားနည်းသွားမယ်လို့ ထင်လို့လား။ ဟိုတုန်းကတော့ တိုင်းရင်းသားတွေဘက်က ဟိုးတုန်းက စွပ်စွဲခဲ့ကြတယ်။ ဗမာအများစု ကြီးစိုးတဲ့ နိုင်ငံရေး၊ ဗဟိုနိုင်ငံရေးအင်အားစု နိုင်ငံရေး elites တွေက တိုင်းရင်းသားအခွင့်အရေးကို ခွဲဝေမပေးချင်ဘူးဆိုတဲ့ သဘောမျိုး စဉ်းစားခဲ့ကြတယ်ဆိုတော့ အခုတပ်မတော်က သူတို့အကျိုးစီးပွား ဘာများနစ်နာစရာ ရှိနေလို့လဲ။ ဖယ်ဒရယ်စစ်စစ် ပေးလိုက်ရင်ဆိုတာလဲ စဉ်းစားစရာ ရှိပါတယ်။ ဦးကြီးမြင့် ဒီကိစ္စကို ဘယ်လိုသဘောရပါလဲ။

ဖြေ ။ ။ အဲဒါကတော့ ဒီလိုရှိတယ် ဒီတပ်မတော်ကိုတော့ သွားပြီးတော့ သိပ်ခေါင်းထဲ ထည့်မနေနဲ့။ ဒီတပ်မတော်က ဘာမှကို မပေးချင်တာ။ အခု ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဆိုလို့ရှိရင် ရှင်းရှင်းပြောရင် လက်နက်ချတာပဲ။ လက်နက်ချပြီးတော့ သူတို့အောက်ဝင်ပြီး သူတို့ခန့်ထားတဲ့ လူတွေနဲ့ အတည်ပြုတယ်။ မူက သူတို့ကို ဆန့်ကျင်တဲ့ လမ်းစဉ်တွေ တစ်ခုမှ မလုပ်ဘူး။ ICJ အထိ လိုက်ကာကွယ်နေတယ်။ အဲဒီကြားထဲကနေတောင် ရန်လုပ်နေပြီးတော့ အာဏာပြန်ရရေး၊ လိုအပ်ရင် အာဏာပြန်သိမ်းရေး လုပ်နေတဲ့ တပ်ကို ကျနော်တို့က ဒီတပ်နဲ့ စေ့စပ်ဆွေးနွေးဖို့ဆိုတာကတော့ အတော်ခက်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ မနေ့တုန်းက တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်၊ လက်နက်ကိုင်ခေါင်းဆောင်တစ်ယောက် ပြောသလို ၂၀၀၈ အောက်မှာတော့ ကျနော်တို့ လက်နက်ကိုင်ထားရမှာပဲတဲ့။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ လုံးဝမယုံကြည်ရဘူး။ အဲဒီသဘောထားကို ကျနော်က ရာနှုန်းပြည့် ထောက်ခံတယ်။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ ဒီလမ်းစဉ်အတိုင်း ဦးကြီးမြင့်ပြောသလိုပဲ အစကတည်းက မစေ့စပ်စတမ်း ဆက်ပြီးတော့ ခေါင်းမာမာနဲ့ ထိပ်တိုက်တိုးခဲ့မယ်ဆိုရင် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ငြိမ်းချမ်းရေး ဒီအဆင့်ထိတောင် ရောက်ပါ့အုံးမလား။ ပိုပြီးတော့ ဆိုးသွားနိုင်ခဲ့လိမ့်မယ်လို့ တွေးစရာ ဖြစ်မနေဘူးလား။

ဖြေ ။ ။ အဲဒါကတော့ မှန်းဆချက်တွေ Hypothesis တွေ။ ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင်တော့ ရှစ်ဆယ့်ရှစ်မှာ ရက်ရက်စက်စက် သတ်ထားတာ။ အဲဒီကြားထဲကနေ ရွှေဝါရောင်တော်လှန်ရေးကြီးက ပေါ်လာတာ။ အဲဒီရွှေဝါရောင် တော်လှန်ရေးကြီးကြောင့် ၂၀၀၈ ကို သူတို့က ပေးခဲ့ရတာ။ ဒီကလဲ ရသမျှဈေးနည်းပဲ တည့်အောင် အရောင်းအဝယ်လုပ်ပါတော့မယ်ဆိုပြီးတော့ - နိုင်ငံရေးမှာ အဲဒီလို ရသမျှဈေးနဲ့ အရောင်းအဝယ်လုပ်တာတွေက အခြားနိုင်ငံတွေတော့ အရေးမကြီးဘူး။ ကျနော်တို့အတွက်တော့ လူမျိုးစုအားလုံး သေနတ်ကိုင်ပြီးတော့ တိုက်နေတဲ့ တောင်းနေတဲ့ နိုင်ငံမှာတော့ အဲဒီလို လျှော့ဈေး၊ ပေါ့ဈေးနဲ့ လုပ်လို့မရဘူး။ ၂၀၀၇ ရွှေဝါရောင်တော်လှန်ရေးကြီး မပေါ်ခင်တုန်းက အတွေးအခေါ်မျိုးတွေ ဖြစ်နေတယ်။ မမှန်ဘူးဆိုတာကို ပြောချင်ပါတယ်။

မေး ။ ။ နောက်ဆုံးအနေနဲ့ မေးချင်တာကတော့ အခုမကြာခင် ကျင်းပလာမယ့် ရွေးကောက်ပွဲဟာ ကျင်းပတော့ ကျင်းပဖြစ်မယ်။ ရွေးကောက်ပွဲတော့ ဖြစ်မယ်။ ဒါပေမဲ့ ဘာမှမျှော်လင့်စရာ တစုံတရာ မရှိဘူးဆိုတဲ့သဘောလား ဦးကြီးမြင့်။

ဖြေ ။ ။ ဒီလိုတော့ရှိတယ်။ လူထုကြီးက အရမ်းပင်းပန်နေကြတယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့ သူတို့ဟာ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် အကြောက်တရားအောက်မှာ အကြောက်တရားဆိုတာ စစ်တပ်က နောက်ထပ်များ အာဏာသိမ်းအုံးမလားဆိုပြီးတော့ ပြောတဲ့လူကလဲပြောတယ် - စစ်အာဏာရှင် ပြန်လာမှာကိုကြိုက်လား။ စစ်အာဏာရှင်လာမှာကို မကြောက်ဘူးလား။ ကျနော်တို့ကို မဲပေး။ အဲဒီလို ဒေဝေါကြီး လာလိမ့်မယ်။ အဲဒီလို လန့်ဖြန့်ပြီတော့ လုပ်နေတာတွေအရသော်လည်းကောင်း လူထုရဲ့ ကြောက်လန့်စိုးရိမ်မှုကြောင့်လည်းကောင်း ရွေးကောက်ပွဲကိုတော့ သူတို့မဲပေးမယ်။ ရွေးကောက်ပွဲကတော့ ဖြစ်သွားမှာပေါ့။ နောက်တစ်ခုက ဒီရွေးကောက်ပွဲကို မဲမပေးရင်လဲ ကာလုံမှာ အာဏာအပ်ရမှာပေါ့။ ကာလုံကို အာဏာပြန်အပ်ရမယ့်အတူတူကတော့ ရွေးကောက်ပွဲတွေ အချိန်မီပြန်ပြီးတော့ လုပ်ပေးတာကတော့ လူထုအတွက် သိပ်ပြီးတော့ မနစ်နာဘူးလို့ လူထုကြားထဲမှာ ယူဆမှုတွေရှိလို့ ရွေးကောက်ပွဲကတော့ ဖြစ်သွားမှာပဲ။ သို့သော် တရားမျှတမှု ရှိတယ်၊ မရှိဘူးဆိုတာကတော့ နိုင်တဲ့လူက တရားမျှတတယ်လို့တော့ အမြဲတမ်းပြောလေ့ရှိတယ်။ ရှုံးတယ်လူက တရားမျှတမှု မရှိဘူးလို့ အမြဲတမ်းပြောလေ့ရှိတဲ့ အလေ့အရ အဲဒီလိုပြောကြအုံးမှာပေ့ါ။

===Unicode ===

မွနျမာနိုငျငံမှာ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒကေို ပွနျမရေးသမြှကာလပတျလုံး တိုးတကျကောငျးမှနျတဲ့ နိုငျငံရေးအခွအေနေ တစုံတရာ ဖနျတီးနိုငျမှာမဟုတျဘူး။ ဒီဥပဒအေောကျမှာ ကငြျးပတဲ့ ရှေးကောကျပှဲဟာလညျး ပွညျသူလူထုရဲ့ သဘောထားအမှနျကို ထငျဟပျတဲ့ ရှေးကောကျပှဲ ဖွဈလာမှာ မဟုတျဘူးလို့ မွနျမာနိုငျငံရှေ့နမြေားကှနျရကျ ဥက်ကဋ်ဌ ဦးကွီးမွင့ျက သုံးသပျပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ပါဝငျယှဉျပွိုငျကွမယ့ျ နိုငျငံရေးပါတီမြားအနဖွေင့ျလဲ ဒီ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒကေို ပွနျရေးမယျဆိုတဲ့ ရညျမှနျးခကြျကတိအတိုငျး ပါဝငျသင့ျတယျလို့ သူက ဆိုပါတယျ။ ဒီအကွောငျး အသေးစိတျကို တရားလှှတျတောျရှေ့နကွေီး ဦးကွီးမွင့ျနဲ့ ဆှေးနှေးသုံးသပျထားပါတယျ။

မေး ။ ။ လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲဟာ ပွညျသူတို့ရဲ့ သဘောထားအမှနျကို ထငျဟပျနိုငျမလားဆိုတာနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အမြိုးသားရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျရဲ့ ရပျတညျမှုကို ဦးစှာသုံးသပျဖို့ လိုတယျလို့ ဦးကွီးမွင့ျက စပွောပါတယျ။

ဖွေ ။ ။ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျကနေ စကွည့ျရပါမယျ။ ၂၀၀၈ အောကျက ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျဟာ အစိုးရခန့ျတဲ့ ကောျမရှငျ ဖွဈပါတယျ။ အဲဒီကောျမရှငျဟာ အာဏာရတဲ့လူတှပေေါျမှာ မကြျနှာသာပေးတဲ့ အစဉျအဆကျ ရှိပါတယျ။ အဲဒါကွောင့ျမို့ အခုရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျပေါျမှာလဲ တောျတောျလေး ပွူနာတှတေကျပွီးတော့ နောကျဆုံးမှာ ၂၀၀၈ ဥပဒအေရ အာဏာတစိတျတဒသေရှိတဲ့ ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျကို သှားတိုငျတဲ့အထိ ရောကျလာတဲ့သဘော ရှိပါတယျ။ အဲဒီတော့ ခြုပျပွောရမယျဆိုရငျတော့ ၂၀၀၈ ဥပဒအေောကျမှာလုပျတဲ့ ရှေးကောကျပှဲတှဟော အဖွမှေနျမဟုတျဘူး။ နာဂဈအခွခေံဥပဒအေောကျမှာလုပျတဲ့၊ ကိုဗဈ ရှေးကောကျပှဲ ဖွဈနလေိမ့ျမယျ။

မေး ။ ။ နိုငျငံရေးပါတီတှအေနနေဲ့ သူတို့ ဘာလုပျမယျဆိုတာကို တိတိကကြြ ပွညျသူလူထုကို ရှငျးပွပွီးတော့ ပွောပွရမှာ ဖွဈတယျ။ ရှေးကောကျပှဲ platform အဲဒါကို ကွညောမယျဆိုရငျ ဘာမြားထည့ျသှငျးပွီးတော့ ကွညောနိုငျစရာ လကျတှေ့ဖွဈလာနိုငျစရာ ရှိမယျလို့ မြှောျလင့ျရပါသလဲ။

ဖွေ ။ ။ အဓိက အရေးအကွီးဆုံးက နံပတျတဈ အခွခေံဥပဒကေို အသဈပွနျရေးဆှဲရမယျ။ လှှတျတောျနညျးနဲ့လညျး ဆှဲလို့ရတယျ။ အဲဒါကိုလဲ ကနြောျ ကွိမျဖနျမြားစှာ မီဒီယာတှကေို ပွောပွီးပါပွီ။ အဲဒီတော့ အခွခေံဥပဒအေသဈကို ပွနျဆှဲရမယျဆိုတာကို ကနြောျ တှေ့သမြှတော့ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ပွောတဲ့ပါတီ တဈခုပဲ တှေ့တယျ။ ကနြျတဲ့ပါတီတှကေ အသဈပွနျဆှဲပါလို့ ဘယျသူမှ မပွောဘူး။ ပွငျမယျလို့ပွောတယျ။ ပွငျမရတာကို ဘယျလိုလုပျ ပွငျမလဲ။ အဲဒါမို့ လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲဟာ တခြို့လကျနကျကိုငျအဖှဲ့အစညျးတှေ ပွောနကွေတယျ။ မနေ့တနေ့ကပဲ ကနြောျ နားထောငျလိုကျသေးတယျ အဖှဲ့အစညျးနာမညျတော့ မပွောတော့ပါဘူး။ ဘာပွောသလဲဆိုရငျ ကနြောျတို့ လေ့လာပွီးပွီ - ၂၀၀၈ အခွခေံဥပဒအေောကျမှာ ဒီလှှတျတောျတှကေ ဘာမှအသုံးမဝငျဘူး။ သူတို့ဖယျဒရယျအတှကျလညျး ဘာမှအသုံးမဝငျဘူး။ ဒါကွောင့ျမို့ ကနြောျတို့က လကျနကျဆကျကိုငျထားရမှာပဲလို့ ဒီလိုအတိအလငျး ပွောပွီးပွီ။ အဲဒါကွောင့ျမို့ ၂၀၀၈ အောကျမှာလုပျမယ့ျ အစိုးရတှဟော အခုနပွောသလို ၂၀၀၈ ဥပဒကေို အသဈပွနျဆှဲနိုငျအောငျ ကွိုးပမျးမယျလို့ မပွောနိုငျသမြှကာလပတျလုံး ဒီရှေးကောကျပှဲက အဖွမေဟုတျဘူး။ ဒါကွောင့ျမို့ ဒီဟာက ဆကျပွီးတော့ ပွညျတှငျးစဈက ငွိမျးခမြျးရေးလညျးမရ၊ စီးပှားရေးလညျး မတိုးတကျနဲ့ အဲဒီလိုပဲ စဈအာဏာရှငျအောကျက မလှတျမွောကျတဲ့ဘဝမှာ ဆကျရှိနအေုံးမယျလို့ ကနြောျက ဒီလိုပဲ မှတျခကြျပေးခငြျပါတယျ။

မေး ။ ။ ဒီနရောမှာ တဈခုမေးခငြျတာက ကနြော့ျရဲ့ သဘောထားတော့ မဟုတျပါဘူး။ အခုလကျရှိ ဖှဲ့စညျးပုံကို ကာကှယျပွီးတော့ ပွောတဲ့ လူတခြို့ရဲ့သဘောထားကို ကနြောျ ဘယျလိုလေ့လာမိသလဲဆိုရငျ အခု ဖှဲ့စညျးပုံဟာ အသှငျသဏ်ဍာနျအားဖွင့ျတော့ ဖယျဒရယျပုံစံ ဖွဈတယျ။ အဓိကလုပျဖို့လိုအပျတာက ပွညျနယျတှကေို အာဏာခှဲဝပေေးဖို့ Decentralized လုပျရေးသာလြှငျ အဓိက ဖွဈတယျဆိုတော့ အခုလကျရှိ ဖှဲ့စညျးပုံဘောငျထဲမှာ အဲဒါကို လုပျသှားတယျဆိုရငျ ဖွဈနိုငျတယျလို့ ပွောကွပါတယျ။ အဲဒီကိစ်စကို ဦးကွီးမွင့ျ ဘာပွောခငြျပါလဲ။

ဖွေ ။ ။ အဲဒီဟာကတော့ စိတျကူးယဉျတာပဲ လကျတှေ့မကတြာပဲ။ တကယျကတြော့ အဲဒီလို မဟုတျဘူး။ ၂၀၀၈ အခွခေံဥပဒကေို ပွငျတယျဆိုတဲ့ နရောမှာလဲ အဓိကကတြဲ့ဟာကို ပွငျရမှာ။ ဖယျဒရယျ ပေးရမှာ။ So-called Federal ဖယျဒရယျဆနျဆနျပေးတယျဆိုတာ ၂၀၀၈ က လုပျထားတာ။ အဲဒါ လုံးဝမထိရောကျဘူး။ ယုံကွညျစရာလဲ မရှိဘူး။ ဒါကွောင့ျ ဖယျဒရယျစဈစဈကို ပေးနိုငျတဲ့ အခွခေံဥပဒမြေိုး ဖွဈရမယျ။ အခု သူတို့ပွောနတော စိတျကူးယဉျ ဖယျဒရယျစနဈ ဖွဈနတေယျ။ ဒါကွောင့ျ လုံးဝမအောငျမွငျနိုငျပါဘူး။ အဲဒီလူတှလေညျး ကရြှုံးသှားမှာပါပဲလို့ ကနြောျ ဒီလိုပွောခငြျပါတယျ။

မေး ။ ။ သူတို့ကတော့ ပွညျနယျနဲ့ဗဟိုနဲ့ အာဏာခှဲဝရေေးမှာ ပွညျနယျကို ပိုပွီးတော့ ခှဲပေးရငျ ဖွဈနိုငျမယျလို့ တှကျနကွေတာပါ။

ဖွေ ။ ။ မရပါဘူး။ အဲဒီလို အမြားကွီးပါပဲ။ ဒီ ဖှဲ့စညျးပုံ Constitution ဆှဲတဲ့ ပုဂ်ဂိုလျကွီးတှဆေိုတာ အငျမတနျမှ ဉာဏျအမြှောျအမွငျနဲ့ လုပျကွခဲ့တာပါ။ အခု ၂၀၀၈ အခွခေံဥပဒကေတော့ သနေတျပွောငျးဝအောကျမှာ ဆှဲထားတဲ့ ဥပဒေ ဖွဈတယျ။ အဲဒီသနေတျပွောငျးဝအောကျမှာပဲ ဆကျလကျပွီးတော့ အခွအေနတှေကေ ရှိနတေယျ။ ဘယျလိုနညျးနဲ့မှ ဖယျဒရယျစနဈကို မရနိုငျဘူး။ ဥပမာဆိုရငျ ဖယျဒရယျ ပွငျဆငျရေးကိုပဲ ကနြောျက ပွောဖွဈတဲ့ ဗမာလူမြိုးစဈစဈ - ကနြောျ ရှဈမိနဈပဲပွောတာ။ အသကျလညျးကွီးလို့ ကော့သောငျမှာ ပွောတယျ။ ကနြော့ျကို တပျမတောျက ၅၀၅ (က) နဲ့ တရားစှဲတယျ။ တပျမတောျကို ပွိုကှဲအောငျလုပျမှု့ ပုဒျမနဲ့ တရားစှဲတယျ။ အဲဒီလောကျလေး ဗမာစဈစဈတဈယောကျက ရှဈမိနဈလောကျလေး အခွခေံဥပဒေ ပွငျဆငျဖို့ လှှတျတောျကို ထောကျခံပွီး ပွောတာလေးတောငျ ဒီလိုစိတျတိုတဲ့၊ စိတျဆကျတဲ့ စဈအစိုးရအောကျမှာ ဘယျလို ဖယျဒရယျက ရမလဲ။ ဘယျလောကျ စိတျရှိမှာလဲ။ ခဏနေ စဈတိုကျကွမှာပဲ။ အဲဒါကွောင့ျ ၂၀၀၈ အခွခေံဥပဒကေ အသဈပွနျဆှဲမှရမယျလို့ ကနြောျ ယုံကွညျတယျ။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ အခုရှေးကောကျပှဲမှာ ဒီကိစ်စကို ရှေ့တနျးတငျပွီးတော့ ကွှေးကွောျရငျကော ရှေးကောကျပှဲကော လုပျဖွဈပါ့မလား။ ဦးကွီးမွင့ျလို ဥပဒပေညာရှငျတဈယောကျက ဒါလေးကို ပွောတာတောငျမှ တရားစှဲလား၊ ဘာလား လုပျတယျဆိုတော့ အခုပွညျသူလူထုရှေ့မှာ စညျးရုံးပွီးတော့ လှုံဆောျလာခဲ့ရငျကော အဲဒီဟာကော ရှေးကောကျပှဲ ဖွဈနိုငျပါ့မလား။ အခွအေနေ ပိုပွီးဆိုးသှားနိုငျမယ့ျ အလားအလာကော မရှိဘူးလား။

ဖွေ ။ ။ ပွငျဖို့ကွိုးစားတာမှ နှဈ (၅) နှဈလုံးလုံး ဘာမှအရာမရောကျတာကို အဲဒီလို ပွညျသူလူထုရဲ့ ထှကျပေါကျအမှနျကို မပေးနိုငျတဲ့ ပါတီမြိုးဟာ ပါတီတှဟော လူထုပေါျမှာ ဘယျလိုမှ အကြိုးပွုနိုငျစရာ မရှိဘူး။ ရှေးကောကျပှဲကို ဒီလိုပွောလို့ ရှေးကောကျပှဲ မလုပျဘူးဆိုတာလဲ၊ ရှေးကောကျပှဲ ဖွဈပါ့မလားဆိုတာလဲ အဲဒီလောကျ ကွောကျနစေရာ မလိုဘူး။ ကနြောျတို့က အခုအခြိနျမှာ အမြားကွီး ပွညျသူတှေ နိုးကွားနပွေီလို့ ဒီလိုမြိုး ပွောခငြျပါတယျ။

မေး ။ ။ နောကျတဈခုက အခု ပွငျမယျလို့ အတိအလငျးကွညောတဲ့ ပါတီကို လူထုစိတျဝငျစားမှု ဘယျလောကျရှိပါသလဲ။ လူထုကရော အဲဒီလောကျ စိတျဝငျစားကွလား သူတို့အပေါျမှာ။

ဖွေ ။ ။ လူထုကတော့ ပုဂ်ဂိုလျကိုးကပျ ဆညျးကပျတာပဲ။ လူထုက အမမှေ အမေ ဖွဈနတေယျ။ အခုအခြိနျမှာ ပုဂ်ဂိုလျရေး ဆညျးကပျကိုးကှယျတဲ့ဝါဒ ဟိုတုနျးက ဦးနုခတျေတုနျးကလို ဖွဈနတေယျ။ ဒါကွောင့ျမို့လို ဒီတဈကွိမျမှာ အကွောငျးမသင့ျဘူးဆိုရငျတော့ နောကျအကွိမျတှမှော ပွညျသူလူထုက လကျတှေ့ဖွဈရပျတှနေဲ့ ယှဉျပွီးတော့ တနေ့မှာ နိုငျငံရေးစငျမွငျပေါျကို ရောကျလာမယျလို့ ကနြောျက အခိုငျအမာ ယုံကွညျတယျ။

မေး ။ ။ ပွညျသူလူထုကိုယျနှိုကျက ဒီလိုသဘောထား ရှိနတေော့လဲ မခကျဘူးလား။ People get the government they deserve ဆောငျပုဒျတောငျ ရှိတယျမဟုတျလား။ ထိုကျတနျတဲ့ အစိုးရပဲ ရတယျဆိုတာ။ သူတို့ကိုယျတိုငျကပဲ ပွငျမယျဆိုတဲ့ပါတီထကျ သူတို့နှဈသကျတဲ့ လူ ပုဂ်ဂိုလျရဲ့ ပါတီကိုပဲ သဘောကနြတေယျဆိုတော့လဲ။

ဖွေ ။ ။ နိုငျငံရေးမှာတော့ အဲဒီလို ယူဆလို့ မရဘူး။ ကနြောျတို့ရှေ့မှာ အသကျသသှေားတဲ့လူတှေ။ စှန့ျလှှတျသှားတဲ့လူတှေ အမြားကွီးရှိတယျ။ အဲဒီလူတှကေ ဒီလိုအဆင့ျလောကျနဲ့ စဈတပျနဲ့ တဈယောကျတဈဝကျဆီ အာဏာခြုပျဖို့လောကျ တောငျးဆိုခဲ့တာ မဟုတျဘူး။ ဆရာဦးဝငျးတငျတို့ဆိုလဲ တငျးတငျးမာမာ၊ သသေခြောခြာ ပွောသှားခဲ့တယျ။ အခုရောကျနတေဲ့ ပုဂ်ဂိုလျတှကေ လြှော့ဈေးနဲ့ ရောငျးလိုကျတဲ့ လူတှဖွေဈနတေယျ။ ဒီလိုစဈအာဏာရှငျအောကျမှာ စေ့စပျရေးလမျးစဉျ၊ သဟဇာတလမျးစဉျကွောင့ျမို့ ကနြောျတို့ ပွညျမမှာ ဗမာအခငြျးခငြျး စိတျဝမျးကှဲတယျ။ ပါတီတှကှေဲတယျ။ တိုငျးရငျးသားတှနေဲ့ ဗမာတှနေဲ့ ကှဲတယျ။ အဲဒါဟာ သမိုငျးအရမှာ အောငျမွငျတဲ့ ရငျကွားစေ့ရေးဆိုတာကို တငျပွီးတော့ စဈတပျကို အလြှော့ပေးတဲ့ လမျးစဉျကွောင့ျ ဒီလိုဖွဈရတာ။ ဒါကွောင့ျမို့ ဒါကို ပွညျသူလူထု တနေ့သဘောပေါကျလာတဲ့ တနေ့မှာ ဒါအမှနျကို ရမှာပဲ။

မေး ။ ။ နောကျတဈခုက ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ ပတျသကျပါတယျ။ ဒီရှေးကောကျပှဲပွီးရငျ ငွိမျးခမြျးရေးအတှကျ ဘယျလိုမြှောျလင့ျခကြျ ရှိမယျဆိုတာကော လူထုက ထည့ျစဉျးစားကွရဲ့လား။ နိုငျငံရေးပါတီတှကေရော ဘယျလိုလုပျမယျလို့ အတိအကြ ကွညောတာတှေ၊ ဘာမြားကွားရပါသလဲ။ တှေ့ရပါသလဲ။

ဖွေ ။ ။ ကနြောျ ထိတှေ့ရသလောကျ၊ ကနြောျ ထိပျတိုကျစကားပွောရသလောကျ ပွညျနယျတှမှောတော့ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့အစညျးနဲ့ ပါတီတှကေ ဖယျဒရယျစဈစဈသာ တကယျပေး ငွိမျးခမြျးမယျဆိုတာကို သူတို့ ယုံကွညျတယျ။ သို့သောျ ၂၀၀၈ အောကျမှာ ပေးမယျဆိုတဲ့ ဖယျဒရယျပေါျမှာ သူတို့ သံသယ ရှိတယျ။ ဖယျဒရယျစဈစဈသာ ပေးလို့ရှိရငျ ငွိမျးခမြျးရေးရမှာပဲ။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ဖယျဒရယျစဈစဈ ပေးရမယ့ျကိစ်စဟာ တပျမတောျက အာဏာကို ကွီးစိုးထားတာနဲ့ ဘယျလိုဆကျစပျနသေလဲ။ တပျမတောျအနနေဲ့ မကြမေနပျ ဖွဈနတောလား။ တိုငျးရငျးသားတှကေို အာဏာခှဲပေးလိုကျရလို့ တပျမတောျက သူတို့အငျအားနညျးသှားမယျလို့ ထငျလို့လား။ ဟိုတုနျးကတော့ တိုငျးရငျးသားတှဘေကျက ဟိုးတုနျးက စှပျစှဲခဲ့ကွတယျ။ ဗမာအမြားစု ကွီးစိုးတဲ့ နိုငျငံရေး၊ ဗဟိုနိုငျငံရေးအငျအားစု နိုငျငံရေး elites တှကေ တိုငျးရငျးသားအခှင့ျအရေးကို ခှဲဝမေပေးခငြျဘူးဆိုတဲ့ သဘောမြိုး စဉျးစားခဲ့ကွတယျဆိုတော့ အခုတပျမတောျက သူတို့အကြိုးစီးပှား ဘာမြားနဈနာစရာ ရှိနလေို့လဲ။ ဖယျဒရယျစဈစဈ ပေးလိုကျရငျဆိုတာလဲ စဉျးစားစရာ ရှိပါတယျ။ ဦးကွီးမွင့ျ ဒီကိစ်စကို ဘယျလိုသဘောရပါလဲ။

ဖွေ ။ ။ အဲဒါကတော့ ဒီလိုရှိတယျ ဒီတပျမတောျကိုတော့ သှားပွီးတော့ သိပျခေါငျးထဲ ထည့ျမနနေဲ့။ ဒီတပျမတောျက ဘာမှကို မပေးခငြျတာ။ အခု ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျဆိုလို့ရှိရငျ ရှငျးရှငျးပွောရငျ လကျနကျခတြာပဲ။ လကျနကျခပြွီးတော့ သူတို့အောကျဝငျပွီး သူတို့ခန့ျထားတဲ့ လူတှနေဲ့ အတညျပွုတယျ။ မူက သူတို့ကို ဆန့ျကငြျတဲ့ လမျးစဉျတှေ တဈခုမှ မလုပျဘူး။ ICJ အထိ လိုကျကာကှယျနတေယျ။ အဲဒီကွားထဲကနတေောငျ ရနျလုပျနပွေီးတော့ အာဏာပွနျရရေး၊ လိုအပျရငျ အာဏာပွနျသိမျးရေး လုပျနတေဲ့ တပျကို ကနြောျတို့က ဒီတပျနဲ့ စေ့စပျဆှေးနှေးဖို့ဆိုတာကတော့ အတောျခကျတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့လို့ မနေ့တုနျးက တိုငျးရငျးသားခေါငျးဆောငျ၊ လကျနကျကိုငျခေါငျးဆောငျတဈယောကျ ပွောသလို ၂၀၀၈ အောကျမှာတော့ ကနြောျတို့ လကျနကျကိုငျထားရမှာပဲတဲ့။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ လုံးဝမယုံကွညျရဘူး။ အဲဒီသဘောထားကို ကနြောျက ရာနှုနျးပွည့ျ ထောကျခံတယျ။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ ဒီလမျးစဉျအတိုငျး ဦးကွီးမွင့ျပွောသလိုပဲ အစကတညျးက မစေ့စပျစတမျး ဆကျပွီးတော့ ခေါငျးမာမာနဲ့ ထိပျတိုကျတိုးခဲ့မယျဆိုရငျ မွနျမာနိုငျငံမှာ ငွိမျးခမြျးရေး ဒီအဆင့ျထိတောငျ ရောကျပါ့အုံးမလား။ ပိုပွီးတော့ ဆိုးသှားနိုငျခဲ့လိမ့ျမယျလို့ တှေးစရာ ဖွဈမနဘေူးလား။

ဖွေ ။ ။ အဲဒါကတော့ မှနျးဆခကြျတှေ Hypothesis တှေ။ ကွည့ျလိုကျမယျဆိုရငျတော့ ရှဈဆယ့ျရှဈမှာ ရကျရကျစကျစကျ သတျထားတာ။ အဲဒီကွားထဲကနေ ရှှဝေါရောငျတောျလှနျရေးကွီးက ပေါျလာတာ။ အဲဒီရှှဝေါရောငျ တောျလှနျရေးကွီးကွောင့ျ ၂၀၀၈ ကို သူတို့က ပေးခဲ့ရတာ။ ဒီကလဲ ရသမြှဈေးနညျးပဲ တည့ျအောငျ အရောငျးအဝယျလုပျပါတော့မယျဆိုပွီးတော့ - နိုငျငံရေးမှာ အဲဒီလို ရသမြှဈေးနဲ့ အရောငျးအဝယျလုပျတာတှကေ အခွားနိုငျငံတှတေော့ အရေးမကွီးဘူး။ ကနြောျတို့အတှကျတော့ လူမြိုးစုအားလုံး သနေတျကိုငျပွီးတော့ တိုကျနတေဲ့ တောငျးနတေဲ့ နိုငျငံမှာတော့ အဲဒီလို လြှော့ဈေး၊ ပေါ့ဈေးနဲ့ လုပျလို့မရဘူး။ ၂၀၀၇ ရှှဝေါရောငျတောျလှနျရေးကွီး မပေါျခငျတုနျးက အတှေးအခေါျမြိုးတှေ ဖွဈနတေယျ။ မမှနျဘူးဆိုတာကို ပွောခငြျပါတယျ။

မေး ။ ။ နောကျဆုံးအနနေဲ့ မေးခငြျတာကတော့ အခုမကွာခငျ ကငြျးပလာမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲဟာ ကငြျးပတော့ ကငြျးပဖွဈမယျ။ ရှေးကောကျပှဲတော့ ဖွဈမယျ။ ဒါပမေဲ့ ဘာမှမြှောျလင့ျစရာ တစုံတရာ မရှိဘူးဆိုတဲ့သဘောလား ဦးကွီးမွင့ျ။

ဖွေ ။ ။ ဒီလိုတော့ရှိတယျ။ လူထုကွီးက အရမျးပငျးပနျနကွေတယျ။ အဲဒါကွောင့ျမို့ သူတို့ဟာ ဘယျလိုပဲဖွဈဖွဈ အကွောကျတရားအောကျမှာ အကွောကျတရားဆိုတာ စဈတပျက နောကျထပျမြား အာဏာသိမျးအုံးမလားဆိုပွီးတော့ ပွောတဲ့လူကလဲပွောတယျ - စဈအာဏာရှငျ ပွနျလာမှာကိုကွိုကျလား။ စဈအာဏာရှငျလာမှာကို မကွောကျဘူးလား။ ကနြောျတို့ကို မဲပေး။ အဲဒီလို ဒဝေေါကွီး လာလိမ့ျမယျ။ အဲဒီလို လန့ျဖွန့ျပွီတော့ လုပျနတောတှအေရသောျလညျးကောငျး လူထုရဲ့ ကွောကျလန့ျစိုးရိမျမှုကွောင့ျလညျးကောငျး ရှေးကောကျပှဲကိုတော့ သူတို့မဲပေးမယျ။ ရှေးကောကျပှဲကတော့ ဖွဈသှားမှာပေါ့။ နောကျတဈခုက ဒီရှေးကောကျပှဲကို မဲမပေးရငျလဲ ကာလုံမှာ အာဏာအပျရမှာပေါ့။ ကာလုံကို အာဏာပွနျအပျရမယ့ျအတူတူကတော့ ရှေးကောကျပှဲတှေ အခြိနျမီပွနျပွီးတော့ လုပျပေးတာကတော့ လူထုအတှကျ သိပျပွီးတော့ မနဈနာဘူးလို့ လူထုကွားထဲမှာ ယူဆမှုတှရှေိလို့ ရှေးကောကျပှဲကတော့ ဖွဈသှားမှာပဲ။ သို့သောျ တရားမြှတမှု ရှိတယျ၊ မရှိဘူးဆိုတာကတော့ နိုငျတဲ့လူက တရားမြှတတယျလို့တော့ အမွဲတမျးပွောလေ့ရှိတယျ။ ရှုံးတယျလူက တရားမြှတမှု မရှိဘူးလို့ အမွဲတမျးပွောလေ့ရှိတဲ့ အလေ့အရ အဲဒီလိုပွောကွအုံးမှာပေ့ါ။