(Zawgyi / Unicode)
ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ကူးစက်မှုတွေ အများဆုံး ကြုံနေရတဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်း ရောဂါထိန်းချုပ်ရေး ကန့်သတ်ချက်တွေကို လိုက်နာဖို့ တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် စုစု တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ကပ်ရောဂါကူးစက်မှုတွေ ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး အိမ်မှာနေဖို့ အမိန့်ထုတ်ထားတဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်း ဒီကနေ့ကစပြီး သီတင်း ၂ ပတ်ကြာ စက်ရုံ အလုပ်ရုံတွေကို ယာယီပိတ်လိုက်ပြီး ဖွင့်ခွင့်ရစက်ရုံတွေကိုတော့ ရောဂါကာကွယ်ရေး ညွှန်ကြားချက်တွေနဲ့ ညီ၊ မညီ စစ်ဆေးဖို့ စီစဉ်နေပါတယ်။ ကပ်ရောဂါ အန္တရာယ်နဲ့ ကူးစက်မှုကနေ ကာကွယ်ရေး ညွှန်ကြားချက်တွေကိုလည်း တိတိကျကျ လိုက်နာဖို့ ရပ်ကွက်တွေထဲမှာလည်း လိုက်လံဆော်ဩနေပါတယ်။
“မိဘပြည်သူအပေါင်းတို့ခင်ဗျာ၊ မိမိတို့၏ အစားအသောက်များ ဝယ်ယူခြင်း၊ ဆေးဝါးနှင့် ကျန်းမာရေးကိစ္စရပ်များအတွက် ဝယ်ယူခြင်းများကို မိမိတို့နေအိမ်မှ တဦးသာ ဆောင်ရွက်ရန်ဖြစ်ပါသည်။ အပြင်ထွက်တိုင်း နှာခေါင်းစည်း Mask တပ်ဆင်ရန်နှင့် မိမိတို့ အရာဝတ္ထုများကို ကိုင်တွယ်ပြီးတိုင်း လက်ကို မကြာခဏ စင်ကြယ်စွာ ဆေးကြောရန် လိုအပ်ပါသည်။ စက်တင်ဘာ ၂၄ ရက်နေ့မှ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့အထိ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းများ၊ အခြားသောလုပ်ငန်းများ၊ စားသောက်ကုန်နှင့် မပတ်သက်သည့် ဆိုင်များအားလုံး ၁၄ ရက်တိုင် ပိတ်သိမ်းထားရမည်ဖြစ်ကြောင်း လေးစားစွာဖြင့် အသိပေး ပန်ကြားနှိုးဆော် တိုက်တွန်းအပ်ပါသည်။”
ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် သေဆုံးမှုတွေနဲ့ ကူးစက်မှုတွေ တိုးလာနေတဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းမှာ အသွားအလာ ကန့်သတ်တာ၊ အတည်ပြုလူနာနဲ့ ထိတွေ့ခဲ့သူတွေကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်တာ အပါအဝင် ရောဂါကူးစက်မှု ကာကွယ်ရေး လုပ်ငန်းတွေအတွက် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းအင်အား ထပ်တိုးထားတယ်လို့လည်း တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ အဖွဲ့ဝင် ၂၃ ဦးပါဝင်တဲ့ ကပ်ရောဂါ ကာကွယ်၊ ထိန်းချုပ်၊ ကုသရေးဆိုင်ရာ အဖွဲ့ ၃ ဖွဲ့ဟာလည်း ကွင်းဆင်းဆောင်ရွက်နေပြီး ၂ ပတ်အတွင်း ထိရောက်တဲ့ရလဒ်တွေ ထွက်ပေါ်လာဖို့ ရည်မှန်းထားတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း လက်တွေ့ အောင်မြင်မှုရဖို့ လူထုရဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု လိုအပ်တယ်လို့လည်း ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရ ဒေါက်တာသန်းနိုင်စိုးက ပြောပါတယ်။
“ရောဂါဖြစ်ရင်လည်း ဒီ ကိုဗစ်နဲ့ဆင်တူတဲ့ လက္ခဏာမျိုးတွေပေါ့နော်၊ အဲဒါမျိုးဖြစ်ရင်လည်း ကြိတ်ပြီးတော့ အိမ်မှာမကုဘဲနဲ့ စောစောပြော စောစောသိ စောစောအကျိုးရှိဆိုသလိုပဲ ကျနော်တို့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပေးပါ။ Contact Tracing တွေမှာလည်း မစိုးရိမ်ပါနဲ့၊ မကြောက်လန့်ပါနဲ့၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပေးပါ။ အဲလို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လို့ နေပြန်ကောင်းသွားတဲ့သူတွေ အခု ထောင်နဲ့ချီပြီးတော့ ရှိနေပါပြီ။ အဲလိုပဲ Contact Tracing မှာလည်း ပိုးစစ်ဆေးလို့ ရောဂါပိုးကင်းစင်လို့ အိမ်ပြန်သွားတဲ့သူတွေလည်း ထောင်နဲ့မက သောင်းနဲ့ပါချီပြီးတော့ ရှိနေပါပြီပေါ့နော်။”
ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ဒီကနေ့မနက်ပိုင်း ထုတ်ပြန်ပြီးချိန်ထိ ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာ ၇,၈၀၀ ကျော်ရှိနေပြီး သေဆုံးသူကတော့ ၁၃၃ ဦး ရှိပါတယ်။ ရောဂါပိုးပျောက်ကင်းလို့ ဆေးရုံဆင်းခွင့်ရသူကတော့ ၂,၀၀၀ ကျော်အထိ ရှိနေပါပြီ။ ရောဂါထိန်းချုပ် ကာကွယ်ရေးမှာ အရှိန်မြှင့် ဆောင်ရွက်နေချိန်ဖြစ်တာကြောင့် ကိုယ့်ရဲ့နေအိမ်တွင်းသာ နေထိုင်ပြီး ရောဂါပိုး ကူးစက်ခံရတဲ့ အခြေအနေကနေ ကင်းဝေးအောင် ဆောင်ရွက်ဖို့ ဗဟိုကူးစက်ရောဂါ တိုက်ဖျက်ရေးဌာနခွဲ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီးက သတိပေးထားပါတယ်။
“အခုလက်ရှိ အခြေအနေမှာတော့ ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ အားလုံးမှာ စိတ်သောကရှိတယ်ဆိုတာ နားလည်ပါတယ်။ လက်ရှိဖြစ်ပွားမှုဟာ ဘယ်အချိန်ပြီးမလဲ၊ ဒါ ဘယ်သူမှ မသိနိုင်ပါဘူး။ သို့သော် အားလုံးရဲ့ ပူးပေါင်းပါဝင်ဆောင်ရွက်မှု ကောင်းတယ်ဆိုလို့ရှိရင်တော့ ဒါဟာ ကျမယ်ဆိုတာ သေချာပါတယ်။ အခု အကျိုးအရှိဆုံး အထိရောက်ဆုံးနဲ့ ငွေမကုန်နိုင်တဲ့ ကာကွယ်ရေး နည်းလမ်းကတော့ အိမ်မှာနေဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အခုချိန်မှာ ကျမတို့က ဒီဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ လူသားနဲ့ တိုက်ပွဲဆင်နွှဲနေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအခါမှာဆိုလို့ရှိရင် ချမှတ်ထားတဲ့အမိန့်တွေ ညွှန်ကြားချက်တွေကို တသွေမတိမ်း တိတိကျကျ လိုက်နာဆောင်ရွက်ဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါဟာ အုပ်ချုပ်တဲ့သူ တနည်းအားဖြင့်ဆို ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအဆင့်ထိ ပါဝင်ပါတယ်။”
မိမိနေအိမ်တွင်သာ နေထိုင်ရေး အစီအစဉ် စတင်နေတဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းမှာ ရိက္ခာဖြန့်ဝေဖို့ လိုအပ်လာရင် Ration စနစ်နဲ့ အခြေခံစားသောက်ကုန်တွေ ဖြန့်ဖြူးပေးနိုင်ဖို့ စီးပွားရေးနဲ့ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနက ကြိုတင်ပြင်ဆင်နေတယ်လို့ တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကလည်း ကိုဗစ်ရောဂါနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အကျိုးဆက်တွေ၊ လိုအပ်ချက်တွေအတွက် အသုံးပြုဖို့ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနက အထွေထွေပိုလျှံငွေ ဘီလီယံ ၁,၀၀၀ ကျော်ကို သုံးဖို့ သတ်မှတ်ထားတယ်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ အင်္ဂါနေ့တုန်းက အွန်လိုင်းကနေတဆင့် ပြောကြားတဲ့မိန့်ခွန်းမှာ ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
------------------------
(Unicode)
ရနျကုနျတိုငျးအတှငျး ကိုဗဈထိနျးခြုပျရေး အရှိနျမွှင့ျလုပျဆောငျနေ
ကိုဗဈကပျရောဂါ ကူးစကျမှုတှေ အမြားဆုံး ကွုံနရေတဲ့ ရနျကုနျတိုငျးအတှငျး ရောဂါထိနျးခြုပျရေး ကန့ျသတျခကြျတှကေို လိုကျနာဖို့ တိုးမွှင့ျဆောငျရှကျနပေါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ စုစု တငျပွပေးထားပါတယျ။
ကပျရောဂါကူးစကျမှုတှေ ထိနျးခြုပျနိုငျရေး အိမျမှာနဖေို့ အမိန့ျထုတျထားတဲ့ ရနျကုနျတိုငျးအတှငျး ဒီကနေ့ကစပွီး သီတငျး ၂ ပတျကွာ စကျရုံ အလုပျရုံတှကေို ယာယီပိတျလိုကျပွီး ဖှင့ျခှင့ျရစကျရုံတှကေိုတော့ ရောဂါကာကှယျရေး ညှှနျကွားခကြျတှနေဲ့ ညီ၊ မညီ စဈဆေးဖို့ စီစဉျနပေါတယျ။ ကပျရောဂါ အန်တရာယျနဲ့ ကူးစကျမှုကနေ ကာကှယျရေး ညှှနျကွားခကြျတှကေိုလညျး တိတိကကြြ လိုကျနာဖို့ ရပျကှကျတှထေဲမှာလညျး လိုကျလံဆောျဩနပေါတယျ။
“မိဘပွညျသူအပေါငျးတို့ခငျဗြာ၊ မိမိတို့၏ အစားအသောကျမြား ဝယျယူခွငျး၊ ဆေးဝါးနှင့ျ ကနြျးမာရေးကိစ်စရပျမြားအတှကျ ဝယျယူခွငျးမြားကို မိမိတို့နအေိမျမှ တဦးသာ ဆောငျရှကျရနျဖွဈပါသညျ။ အပွငျထှကျတိုငျး နှာခေါငျးစညျး Mask တပျဆငျရနျနှင့ျ မိမိတို့ အရာဝတ်ထုမြားကို ကိုငျတှယျပွီးတိုငျး လကျကို မကွာခဏ စငျကွယျစှာ ဆေးကွောရနျ လိုအပျပါသညျ။ စကျတငျဘာ ၂၄ ရကျနေ့မှ အောကျတိုဘာ ၇ ရကျနေ့အထိ ဆောကျလုပျရေးလုပျငနျးမြား၊ အခွားသောလုပျငနျးမြား၊ စားသောကျကုနျနှင့ျ မပတျသကျသည့ျ ဆိုငျမြားအားလုံး ၁၄ ရကျတိုငျ ပိတျသိမျးထားရမညျဖွဈကွောငျး လေးစားစှာဖွင့ျ အသိပေး ပနျကွားနှိုးဆောျ တိုကျတှနျးအပျပါသညျ။”
ကိုဗဈကပျရောဂါကွောင့ျ သဆေုံးမှုတှနေဲ့ ကူးစကျမှုတှေ တိုးလာနတေဲ့ ရနျကုနျတိုငျးမှာ အသှားအလာ ကန့ျသတျတာ၊ အတညျပွုလူနာနဲ့ ထိတှေ့ခဲ့သူတှကေို ရှာဖှဖေောျထုတျတာ အပါအဝငျ ရောဂါကူးစကျမှု ကာကှယျရေး လုပျငနျးတှအေတှကျ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးအငျအား ထပျတိုးထားတယျလို့လညျး တာဝနျရှိသူတှကေ ပွောပါတယျ။ အဖှဲ့ဝငျ ၂၃ ဦးပါဝငျတဲ့ ကပျရောဂါ ကာကှယျ၊ ထိနျးခြုပျ၊ ကုသရေးဆိုငျရာ အဖှဲ့ ၃ ဖှဲ့ဟာလညျး ကှငျးဆငျးဆောငျရှကျနပွေီး ၂ ပတျအတှငျး ထိရောကျတဲ့ရလဒျတှေ ထှကျပေါျလာဖို့ ရညျမှနျးထားတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး လကျတှေ့ အောငျမွငျမှုရဖို့ လူထုရဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှု လိုအပျတယျလို့လညျး ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာန ပွောခှင့ျရ ဒေါကျတာသနျးနိုငျစိုးက ပွောပါတယျ။
“ရောဂါဖွဈရငျလညျး ဒီ ကိုဗဈနဲ့ဆငျတူတဲ့ လက်ခဏာမြိုးတှပေေါ့နောျ၊ အဲဒါမြိုးဖွဈရငျလညျး ကွိတျပွီးတော့ အိမျမှာမကုဘဲနဲ့ စောစောပွော စောစောသိ စောစောအကြိုးရှိဆိုသလိုပဲ ကနြောျတို့ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှနေဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျပေးပါ။ Contact Tracing တှမှောလညျး မစိုးရိမျပါနဲ့၊ မကွောကျလန့ျပါနဲ့၊ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျပေးပါ။ အဲလို ပူးပေါငျးဆောငျရှကျလို့ နပွေနျကောငျးသှားတဲ့သူတှေ အခု ထောငျနဲ့ခြီပွီးတော့ ရှိနပေါပွီ။ အဲလိုပဲ Contact Tracing မှာလညျး ပိုးစဈဆေးလို့ ရောဂါပိုးကငျးစငျလို့ အိမျပွနျသှားတဲ့သူတှလေညျး ထောငျနဲ့မက သောငျးနဲ့ပါခြီပွီးတော့ ရှိနပေါပွီပေါ့နောျ။”
ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနရဲ့ ဒီကနေ့မနကျပိုငျး ထုတျပွနျပွီးခြိနျထိ ဓာတျခှဲအတညျပွုလူနာ ၇,၈၀၀ ကြောျရှိနပွေီး သဆေုံးသူကတော့ ၁၃၃ ဦး ရှိပါတယျ။ ရောဂါပိုးပြောကျကငျးလို့ ဆေးရုံဆငျးခှင့ျရသူကတော့ ၂,၀၀၀ ကြောျအထိ ရှိနပေါပွီ။ ရောဂါထိနျးခြုပျ ကာကှယျရေးမှာ အရှိနျမွှင့ျ ဆောငျရှကျနခြေိနျဖွဈတာကွောင့ျ ကိုယ့ျရဲ့နအေိမျတှငျးသာ နထေိုငျပွီး ရောဂါပိုး ကူးစကျခံရတဲ့ အခွအေနကေနေ ကငျးဝေးအောငျ ဆောငျရှကျဖို့ ဗဟိုကူးစကျရောဂါ တိုကျဖကြျရေးဌာနခှဲ ညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါကျတာခငျခငျကွီးက သတိပေးထားပါတယျ။
“အခုလကျရှိ အခွအေနမှောတော့ ပွညျသူလူထုအနနေဲ့ ဒါနဲ့ပတျသကျလို့ အားလုံးမှာ စိတျသောကရှိတယျဆိုတာ နားလညျပါတယျ။ လကျရှိဖွဈပှားမှုဟာ ဘယျအခြိနျပွီးမလဲ၊ ဒါ ဘယျသူမှ မသိနိုငျပါဘူး။ သို့သောျ အားလုံးရဲ့ ပူးပေါငျးပါဝငျဆောငျရှကျမှု ကောငျးတယျဆိုလို့ရှိရငျတော့ ဒါဟာ ကမြယျဆိုတာ သခြောပါတယျ။ အခု အကြိုးအရှိဆုံး အထိရောကျဆုံးနဲ့ ငှမေကုနျနိုငျတဲ့ ကာကှယျရေး နညျးလမျးကတော့ အိမျမှာနဖေို့ပဲ ဖွဈပါတယျ။ အခုခြိနျမှာ ကမြတို့က ဒီဗိုငျးရပျဈနဲ့ လူသားနဲ့ တိုကျပှဲဆငျနှှဲနရေတာ ဖွဈပါတယျ။ အဲဒီအခါမှာဆိုလို့ရှိရငျ ခမြှတျထားတဲ့အမိန့ျတှေ ညှှနျကွားခကြျတှကေို တသှမေတိမျး တိတိကကြြ လိုကျနာဆောငျရှကျဖို့ လိုပါတယျ။ ဒါဟာ အုပျခြုပျတဲ့သူ တနညျးအားဖွင့ျဆို ရပျကှကျ၊ ကြေးရှာအဆင့ျထိ ပါဝငျပါတယျ။”
မိမိနအေိမျတှငျသာ နထေိုငျရေး အစီအစဉျ စတငျနတေဲ့ ရနျကုနျတိုငျးမှာ ရိက်ခာဖွန့ျဝဖေို့ လိုအပျလာရငျ Ration စနဈနဲ့ အခွခေံစားသောကျကုနျတှေ ဖွန့ျဖွူးပေးနိုငျဖို့ စီးပှားရေးနဲ့ ကူးသနျးရောငျးဝယျရေး ဝနျကွီးဌာနက ကွိုတငျပွငျဆငျနတေယျလို့ တာဝနျရှိသူတှကေ ပွောပါတယျ။ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကလညျး ကိုဗဈရောဂါနဲ့ ပတျသကျတဲ့ အကြိုးဆကျတှေ၊ လိုအပျခကြျတှအေတှကျ အသုံးပွုဖို့ ဘဏ်ဍာရေးဝနျကွီးဌာနက အထှထှေပေိုလြှံငှေ ဘီလီယံ ၁,၀၀၀ ကြောျကို သုံးဖို့ သတျမှတျထားတယျလို့ ပွီးခဲ့တဲ့ အငျ်ဂါနေ့တုနျးက အှနျလိုငျးကနတေဆင့ျ ပွောကွားတဲ့မိန့ျခှနျးမှာ ထည့ျသှငျးပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
