[Zawgyi/Unicode]
စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်တဲ့ ဆန္ဒပြမှုတွေကို စစ်တပ်နဲ့ ရဲဘက်က အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းနေပြီး အခုဆိုရင် ရန်ကုန်နေရာအသီးသီးမှာ လုံခြုံရေးတပ်တွေ နေရာယူတပ်စွဲမှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ ဆန္ဒပြသူတွေကိုသာမက လမ်းသွား၊ လမ်းလာတွေကိုပါ ခေါ်ယူစစ်ဆေး ဖမ်းဆီးမှုတွေ ရှိနေတဲ့အကြောင်း ရန်ကုန်က ရတဲ့သတင်းကို မဆုမွန်ပြောပြပါလိမ့်မယ်။
စစ်တပ်နဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ကို ရှောင်ရှားနိုင်ဖို့ အာရုဏ်ဦးသပိတ်တွေကို ပုဇွန်တောင်၊ ကမာရွတ်နဲ့ နေရာတချို့မှာ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ စမ်းချောင်း၊ သင်္ဃန်းကျွန်း၊ တာမွေနဲ့ လှိုင်သာယာမြို့နယ်၊ လှိုင်မြို့နယ်တွေမှာ ပြောက်ကျားသပိတ်တွေ လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ဒီနေ့ ရန်ကင်း ၁၂ လုံးတန်း မီးပွိုင့်နားမှာ လူအနည်းငယ် စုရုံးဆန္ဒပြနေမှုကို စစ်ကားနဲ့ ရဲကားတွေ ဝင်လာပြီး လိုက်လံဖြိုခွဲဖမ်းဆီးနေပါတယ်။ ဆန္ဒပြတဲ့အထဲ မပါတဲ့ ကိုဖိုးဇော်ကိုလည်း ဖမ်းဆီးပြီး ရန်ကင်းရဲစခန်းကို ခေါ်ဆောင်သွားတယ်လို့ အဖမ်းခံရသူ ကိုဖိုးဇော်ရဲ့ အမျိုးသမီးက အခုလို ပြောပါတယ်။
“အဲ့ဒီရဲကားတွေ ရောက်လာပြီးတော့ပဲ အဲ့ဒီမှာ သူတို့ပြေးတဲ့သူတွေ ရဲကားလာတော့ သပိတ်ကလေးတွေကလည်း ထွက်ပြေးကြတာပေါ့နော်။ အများကြီးလည်း မရှိပါဘူး။ ၁၀ ယောက်၊ ၁၂ ယောက်ပဲ ရှိတယ်။ အဲ့ဒီထွက်ပြေးတဲ့အချိန်မှာ။ ကိုဖိုးဇော်ကလည်း သူကလည်း ကလေးတွေက အဲ့ဒီပစ္စည်းတွေကျန်ခဲ့လို့ သူက ကောက်သိမ်းပေးပြီးတော့ သူကလည်း ရဲဆိုတော့ ကြောက်ပြီး ထွက်ပြေးတာ။ ပြေးထွက်ပြေးရင်းနဲ့ ချော်လဲပြီးတော့ မိသွားတာ၊ အခုတော့ လောလောဆယ်မှာ ရန်ကင်းရဲစခန်းမှာ ထားထားတာပေ့ါနော်။ အမတို့က သူ့ကို လိုက်ပြီးတော့ ရှေ့နေနဲ့တော့ လိုက်ချိတ်ကြည့်နေတယ်။ ဆန္ဒပြတဲ့အထဲမှာ ကိုဖိုးဇော်က မပါဘူး။”
အာဏာရှင်ဖီဆန်သူများကို လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေဘက်က ဖမ်းဆီး ရိုက်နှက် ပစ်ခတ်နေလို့ လူစုဖို့ ခက်ခဲတာကြောင့်၊ ဆန္ဒပြသူတွေဘက်က ပြောက်ကျားပုံစံနဲ့ ရုတ်တရက်ဆန္ဒပြ၊ ရုတ်တရက်လူစုခွဲ လုပ်နေကြပါတယ်။
လှိုင်မြို့နယ်မှာလည်း ဆန္ဒပြလူထုတွေ စုပေါင်းပြီး စစ်အာဏာသိမ်းဆန့်ကျင်ရေး မိုးပျံပူဖောင်းအနီရောင် လွှတ်တင်ပြီးတော့ ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။
R2P ထောက်ခံတဲ့ စာသား အပါအဝင် စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင် စာတွေ ရေးသားပြီး ပူဖောင်းနဲ့အတူ ချိတ်ဆွဲ လွှတ်တင်လိုက်တယ်လို့ ဦးဆောင်ပါဝင်သူ UT အင်ဂျင်နီယာ တစ်ဦးက ဗွီအိုအေ ကိုပြောပါတယ်။
“မနေ့တစ်နေ့က ကျနော်တို့ စီစဉ်ကြတာပေ့ါ... ဒီမိုးပျံပူဖောင်းချိတ်ဆွဲပြီးတော့ အဲ့ဒီအောက်မှာ ကျနော်တို့ R2P နော်၊ How many dead boby is need ဘာတွေ၊ ညာတွေပေါ့နော်။ အဲ့ဒီစာသားလေးတွေပေါ့ အဲ့ဒါလေးကို ကျနော်တို့ A4 စာရွက်လေးတွေ ထုတ်ပြီးတော့ color ပုံလေးတွေနဲ့ အဲ့ဒါ မိုးပျံပူဖောင်းချိတ်ပြီး လွှတ်တာ၊ လမ်းက ရပ်မိ၊ ရပ်ဖတွေ အဲ့ဒီလမ်းက လမ်းသူလမ်းသားတွေ ဆင်းချလာ... ဆင်းလာပြီးတော့ တစ်ယောက်တစ်လုံး အဲ့ဒီလို တစ်လုံးစ၊ နှစ်လုံးစ အဲ့ဒီလို တစ်ယောက်နှစ်လုံးလောက်ကိုင်ပြီးတော့ အချိန်တပြိုင်တည်း တိုင်ပြီးတော့ အရေးတော်ပုံအောင်ရမည် အော်ပြီးတော့ လွှတ်လိုက်တာပါပဲ။ နည်းမျိုးစုံနဲ့တော့ ရတဲ့နည်းနဲ့ ကျနော်တို့ ဆန့်ကျင်နေတာပဲ... အခက်အခဲတွေ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်ဖြစ် အသက် အန္တရာယ်တွေ ရှိနေတယ်ဆိုတာ သိသိကြီးနဲ့ ကျနော်တို့က ဆန့်ကျင်နေကြတာပါပဲ။ ဒီထက်ပိုပြီးတော့ ခက်ခဲလာအုံးမယ်။ ကျနော်တို့ိဆိုလည်း နေရာတွေ ရွှေ့ပြောင်းပေးရတာမျိုးအဲ့ဒီလိုမျိုးတွေ ရှိတယ်ပေါ့နော်။”
ရန်ကုန်ဆန္ဒပြမှုတွေဟာ အရင်လို လူသိပ်မများတော့ပေမယ့်၊ လူထုတွေက အရှုံးပေးလိုက်တာမဟုတ်ဘူးလို့ ဦးဆောင်ပါဝင်သူ UT အင်ဂျင်နီယာ တစ်ဦးက ဆက်ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ပြည်သူတွေက တစ်ခုလောက်ရှိပါတယ်။ အလဟသ အသက်မပေးချင်တာ။ အဲ့ဒီလို… နောက်ပြီးတော့ ဖမ်းခေါ်သွားဆိုလို့ရှိရင် အကောင်းအတိုင်း ပြန်ဖြစ်လာ မလွယ်တော့ဘူးလေ။ များသောအားဖြင့် ကျနော်တို့ လှိုင်သပိတ်မှာလည်း အဲ့ဒီလိုပဲ ကြားတယ်။ လူတစ်ယောက်ဆိုလို့ရှိရင် ဖမ်းခေါ်သွားပြီးတော့ မိသားစုကို အကြောင်းကြားပြီးတော့ dead body လာထုတ်ခိုင်းတာတို့ ဘာတို့ အဲ့ဒီလောက်အထိ ရိုက်တာတွေ ရှိတယ်။ နောက်ပြီး ရပ်ကွက်က ရပ်မိ၊ ရပ်ဖတွေကိုလည်း အဲ့ဒါခေါ်သွားပြီးတော့ အဲ့ဒီလိုမျိုးနှိပ်စက်တာ ဘာညာရှိတော့ အကြောက်တရားကို ပြန်ရိုက်သွင်းတာပေါ့ဗျ။ အကြောက်တရားပြန်ရိုက်သွင်းတဲ့ ပုံစံမျိုးတွေ လုပ်နေတော့ လုပ်နေတယ်ဆိုပေမဲ့လည်း ကျနော်တို့က အခုက ရှင်းရှင်းပြောရရင် နည်းနည်းဉာဏ်နဲ့ ယှဉ်ပြီးတော့ ပြန်ပြီးတော့ လုပ်နေတဲ့ သဘောပါ။ ဘယ်လိုမျိုးဖြစ်သွားလည်းဆိုလို့ရှိရင် ကျနော်တို့က ရှေ့ဆက် ကိုယ်လုပ်ချင်တာတွေ မလုပ်ရတော့ဘူးဆိုတော့ အဲ့ဒီလိုမျိုးမဖြစ်အောင် သတိတော်တော်လေးကို အကြီးကြီးထားပြီး လုပ်နေတဲ့ သဘောပါ နောက်တစ်ချက်က လုံးဝပြီးသွားတာ အရှုံးပေးလိုက်တာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။ ကျနော်တို့ နည်းနည်းလေး နောက်တစ်လမ်းခဏ ဆုတ်လိုက်တဲ့ သဘောပါ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျနော်တို့မှာ နည်းနည်းပြင်ဆင်ရတဲ့ကိစ္စတွေ ရှိပါတယ်။”
ဒီကနေ့ ရန်ကုန်မြို့ ရဲ့ နေရာတချို့မှာ စစ်အာဏာရှင်ဖီဆန်တဲ့အနေနဲ့ မော်တော်ကားသပိတ် ဆန္ဒပြမှုတွေ လုပ်ပြုခဲ့ပါတယ်။ ကားဟွန်းသံတွေ အဆက်မပြတ်တီးကြတာ ကားထဲလူနဲ့ လမ်းပေါ်ကသူတွေ လက်သုံးချောင်းထောင် ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခဲ့ပါကြတယ်။ မော်တော်ကားဟွန့်တီးသပိတ် ပါဝင်ခဲ့တဲ့ ဦးကိုကတော့ အခုလို ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ဒီကိစ္စတွေ စဖြစ်တဲ့အချိန်မှာ ကားတွေဟွန်းတွေ တီးကြသလောက် ပိုပြီးတော့ ဒီထက်ပိုပြီးတော့ အသံပိုဆူတယ်ပေါ့နော်။ အဲ့ဒီအချိန်တုန်းက နားငြီးတယ်ဆိုပြီးတော့ ဖြစ်တယ်ပေါ့နော် စိတ်က။ ဒါပေမဲ့ အခုအချိန်မကြားရတာကြာလာတဲ့အလျောက်ပေါ့နော်... ကြာသွားတယ်ပေါ့နော်။ အခုက ပြန်ကြားလိုက်ရတယ်ဆိုတော့ အဲ့ဒီအချိန်မှာ စစချင်း ကားတွေဟွန်းမတီးကြဘူးလား မသိဘူးပေါ့နော်... အဲ့ဒီလိုဖြစ်ပြီးတော့။ ရွှေဂုံတိုင်မီးပွိုင့်ကို ရောက်တဲ့အချိန်မှာ အဲ့ဒီဘက်က လာတဲ့ကားက စပြီး တီးလည်းတီးရော... ကိုယ်ကပါ ပျော်သွားတယ်ပေ့ါ။ ပျော်ပြီး ကိုယ်က တောက်လျှောက်လိုက်ပြီးတော့ ဆက်တီးဖြစ်သွားတယ်ပေ့ါ။ လက်တွေဘာတွေ ထုတ်ပြီးတော့ ပြကြတယ်ပေါ့။ ကားတွေ အကုန်လုံး လိုက်ပြီး ဆက်တီးကြတော့ ပီတိဖြစ်တာပေါ့နော်။”
ဆန္ဒပြမှုတွေကို အကြမ်းဖက်ပစ်ခတ်တာတွေ ဖမ်းဆီးမှုတွေ တိုးလာတာကြောင့် စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်တဲ့နေရာမှာ လူမဲ့သပိတ်၊ ညသပိတ်၊ အာရုဏ်ဦးသပိတ်၊ လမ်းလျှောက်သပိတ် စသဖြင့် ဆန္ဒပြပြည်သူတွေဘက်က နည်းလမ်းပေါင်းစုံသုံးပြီး မြန်မာနိုင်ငံတဝန်း နေရာဒေသအသီးသီးမှာ ဆက်လက်ဆန္ဒပြနေကြပါတယ်။
စစ်တပ်နဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ အကြမ်းဖက် ပစ်ခတ်ဖြိုခွင်းခဲ့တာကြောင့် တစ်နိုင်ငံလုံး သေဆုံးသူပေါင်း ၂၀၀ ကျော်ရှိတယ်လို့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့ AAPP က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
[Unicode Version]
ပုံစံသဈနဲ့ ထှကျလာတဲ့ ရနျကုနျဆန်ဒပွမှုမြား
စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျကန့ျကှကျတဲ့ ဆန်ဒပွမှုတှကေို စဈတပျနဲ့ ရဲဘကျက အကွမျးဖကျနှိမျနငျးနပွေီး အခုဆိုရငျ ရနျကုနျနရောအသီးသီးမှာ လုံခွုံရေးတပျတှေ နရောယူတပျစှဲမှုတှေ ရှိနပေါတယျ။ ဆန်ဒပွသူတှကေိုသာမက လမျးသှား၊ လမျးလာတှကေိုပါ ခေါျယူစဈဆေး ဖမျးဆီးမှုတှေ ရှိနတေဲ့အကွောငျး ရနျကုနျက ရတဲ့သတငျးကို မဆုမှနျပွောပွပါလိမ့ျမယျ။
စဈတပျနဲ့ ရဲတပျဖှဲ့ကို ရှောငျရှားနိုငျဖို့ အာရုဏျဦးသပိတျတှကေို ပုဇှနျတောငျ၊ ကမာရှတျနဲ့ နရောတခြို့မှာ ပွုလုပျခဲ့ပါတယျ။ စမျးခြောငျး၊ သငျ်ဃနျးကြှနျး၊ တာမှနေဲ့ လှိုငျသာယာမွို့နယျ၊ လှိုငျမွို့နယျတှမှော ပွောကျကြားသပိတျတှေ လုပျခဲ့ကွပါတယျ။
ဒီနေ့ ရနျကငျး ၁၂ လုံးတနျး မီးပှိုင့ျနားမှာ လူအနညျးငယျ စုရုံးဆန်ဒပွနမှေုကို စဈကားနဲ့ ရဲကားတှေ ဝငျလာပွီး လိုကျလံဖွိုခှဲဖမျးဆီးနပေါတယျ။ ဆန်ဒပွတဲ့အထဲ မပါတဲ့ ကိုဖိုးဇောျကိုလညျး ဖမျးဆီးပွီး ရနျကငျးရဲစခနျးကို ခေါျဆောငျသှားတယျလို့ အဖမျးခံရသူ ကိုဖိုးဇောျရဲ့ အမြိုးသမီးက အခုလို ပွောပါတယျ။
“အဲ့ဒီရဲကားတှေ ရောကျလာပွီးတော့ပဲ အဲ့ဒီမှာ သူတို့ပွေးတဲ့သူတှေ ရဲကားလာတော့ သပိတျကလေးတှကေလညျး ထှကျပွေးကွတာပေါ့နောျ။ အမြားကွီးလညျး မရှိပါဘူး။ ၁၀ ယောကျ၊ ၁၂ ယောကျပဲ ရှိတယျ။ အဲ့ဒီထှကျပွေးတဲ့အခြိနျမှာ။ ကိုဖိုးဇောျကလညျး သူကလညျး ကလေးတှကေ အဲ့ဒီပစ်စညျးတှကေနြျခဲ့လို့ သူက ကောကျသိမျးပေးပွီးတော့ သူကလညျး ရဲဆိုတော့ ကွောကျပွီး ထှကျပွေးတာ။ ပွေးထှကျပွေးရငျးနဲ့ ခြောျလဲပွီးတော့ မိသှားတာ၊ အခုတော့ လောလောဆယျမှာ ရနျကငျးရဲစခနျးမှာ ထားထားတာပေ့ါနောျ။ အမတို့က သူ့ကို လိုကျပွီးတော့ ရှေ့နနေဲ့တော့ လိုကျခြိတျကွည့ျနတေယျ။ ဆန်ဒပွတဲ့အထဲမှာ ကိုဖိုးဇောျက မပါဘူး။”
အာဏာရှငျဖီဆနျသူမြားကို လကျနကျကိုငျတပျဖှဲ့တှဘေကျက ဖမျးဆီး ရိုကျနှကျ ပဈခတျနလေို့ လူစုဖို့ ခကျခဲတာကွောင့ျ၊ ဆန်ဒပွသူတှဘေကျက ပွောကျကြားပုံစံနဲ့ ရုတျတရကျဆန်ဒပွ၊ ရုတျတရကျလူစုခှဲ လုပျနကွေပါတယျ။
လှိုငျမွို့နယျမှာလညျး ဆန်ဒပွလူထုတှေ စုပေါငျးပွီး စဈအာဏာသိမျးဆန့ျကငြျရေး မိုးပြံပူဖောငျးအနီရောငျ လှှတျတငျပွီးတော့ ဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။
R2P ထောကျခံတဲ့ စာသား အပါအဝငျ စဈအာဏာရှငျဆန့ျကငြျ စာတှေ ရေးသားပွီး ပူဖောငျးနဲ့အတူ ခြိတျဆှဲ လှှတျတငျလိုကျတယျလို့ ဦးဆောငျပါဝငျသူ UT အငျဂငြျနီယာ တဈဦးက ဗှီအိုအေ ကိုပွောပါတယျ။
“မနေ့တဈနေ့က ကနြောျတို့ စီစဉျကွတာပေ့ါ... ဒီမိုးပြံပူဖောငျးခြိတျဆှဲပွီးတော့ အဲ့ဒီအောကျမှာ ကနြောျတို့ R2P နောျ၊ How many dead boby is need ဘာတှေ၊ ညာတှပေေါ့နောျ။ အဲ့ဒီစာသားလေးတှပေေါ့ အဲ့ဒါလေးကို ကနြောျတို့ A4 စာရှကျလေးတှေ ထုတျပွီးတော့ color ပုံလေးတှနေဲ့ အဲ့ဒါ မိုးပြံပူဖောငျးခြိတျပွီး လှှတျတာ၊ လမျးက ရပျမိ၊ ရပျဖတှေ အဲ့ဒီလမျးက လမျးသူလမျးသားတှေ ဆငျးခလြာ... ဆငျးလာပွီးတော့ တဈယောကျတဈလုံး အဲ့ဒီလို တဈလုံးစ၊ နှဈလုံးစ အဲ့ဒီလို တဈယောကျနှဈလုံးလောကျကိုငျပွီးတော့ အခြိနျတပွိုငျတညျး တိုငျပွီးတော့ အရေးတောျပုံအောငျရမညျ အောျပွီးတော့ လှှတျလိုကျတာပါပဲ။ နညျးမြိုးစုံနဲ့တော့ ရတဲ့နညျးနဲ့ ကနြောျတို့ ဆန့ျကငြျနတောပဲ... အခကျအခဲတှေ ဘယျလိုပဲ ဖွဈဖွဈ အသကျ အန်တရာယျတှေ ရှိနတေယျဆိုတာ သိသိကွီးနဲ့ ကနြောျတို့က ဆန့ျကငြျနကွေတာပါပဲ။ ဒီထကျပိုပွီးတော့ ခကျခဲလာအုံးမယျ။ ကနြောျတို့ိဆိုလညျး နရောတှေ ရှှေ့ပွောငျးပေးရတာမြိုးအဲ့ဒီလိုမြိုးတှေ ရှိတယျပေါ့နောျ။”
ရနျကုနျဆန်ဒပွမှုတှဟော အရငျလို လူသိပျမမြားတော့ပမေယ့ျ၊ လူထုတှကေ အရှုံးပေးလိုကျတာမဟုတျဘူးလို့ ဦးဆောငျပါဝငျသူ UT အငျဂငြျနီယာ တဈဦးက ဆကျပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ ပွညျသူတှကေ တဈခုလောကျရှိပါတယျ။ အလဟသ အသကျမပေးခငြျတာ။ အဲ့ဒီလို… နောကျပွီးတော့ ဖမျးခေါျသှားဆိုလို့ရှိရငျ အကောငျးအတိုငျး ပွနျဖွဈလာ မလှယျတော့ဘူးလေ။ မြားသောအားဖွင့ျ ကနြောျတို့ လှိုငျသပိတျမှာလညျး အဲ့ဒီလိုပဲ ကွားတယျ။ လူတဈယောကျဆိုလို့ရှိရငျ ဖမျးခေါျသှားပွီးတော့ မိသားစုကို အကွောငျးကွားပွီးတော့ dead body လာထုတျခိုငျးတာတို့ ဘာတို့ အဲ့ဒီလောကျအထိ ရိုကျတာတှေ ရှိတယျ။ နောကျပွီး ရပျကှကျက ရပျမိ၊ ရပျဖတှကေိုလညျး အဲ့ဒါခေါျသှားပွီးတော့ အဲ့ဒီလိုမြိုးနှိပျစကျတာ ဘာညာရှိတော့ အကွောကျတရားကို ပွနျရိုကျသှငျးတာပေါ့ဗြ။ အကွောကျတရားပွနျရိုကျသှငျးတဲ့ ပုံစံမြိုးတှေ လုပျနတေော့ လုပျနတေယျဆိုပမေဲ့လညျး ကနြောျတို့က အခုက ရှငျးရှငျးပွောရရငျ နညျးနညျးဉာဏျနဲ့ ယှဉျပွီးတော့ ပွနျပွီးတော့ လုပျနတေဲ့ သဘောပါ။ ဘယျလိုမြိုးဖွဈသှားလညျးဆိုလို့ရှိရငျ ကနြောျတို့က ရှေ့ဆကျ ကိုယျလုပျခငြျတာတှေ မလုပျရတော့ဘူးဆိုတော့ အဲ့ဒီလိုမြိုးမဖွဈအောငျ သတိတောျတောျလေးကို အကွီးကွီးထားပွီး လုပျနတေဲ့ သဘောပါ နောကျတဈခကြျက လုံးဝပွီးသှားတာ အရှုံးပေးလိုကျတာမြိုး မဟုတျပါဘူး။ ကနြောျတို့ နညျးနညျးလေး နောကျတဈလမျးခဏ ဆုတျလိုကျတဲ့ သဘောပါ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကနြောျတို့မှာ နညျးနညျးပွငျဆငျရတဲ့ကိစ်စတှေ ရှိပါတယျ။”
ဒီကနေ့ ရနျကုနျမွို့ ရဲ့ နရောတခြို့မှာ စဈအာဏာရှငျဖီဆနျတဲ့အနနေဲ့ မောျတောျကားသပိတျ ဆန်ဒပွမှုတှေ လုပျပွုခဲ့ပါတယျ။ ကားဟှနျးသံတှေ အဆကျမပွတျတီးကွတာ ကားထဲလူနဲ့ လမျးပေါျကသူတှေ လကျသုံးခြောငျးထောငျ ဆန်ဒထုတျဖောျခဲ့ပါကွတယျ။ မောျတောျကားဟှန့ျတီးသပိတျ ပါဝငျခဲ့တဲ့ ဦးကိုကတော့ အခုလို ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ ဒီကိစ်စတှေ စဖွဈတဲ့အခြိနျမှာ ကားတှဟှေနျးတှေ တီးကွသလောကျ ပိုပွီးတော့ ဒီထကျပိုပွီးတော့ အသံပိုဆူတယျပေါ့နောျ။ အဲ့ဒီအခြိနျတုနျးက နားငွီးတယျဆိုပွီးတော့ ဖွဈတယျပေါ့နောျ စိတျက။ ဒါပမေဲ့ အခုအခြိနျမကွားရတာကွာလာတဲ့အလြောကျပေါ့နောျ... ကွာသှားတယျပေါ့နောျ။ အခုက ပွနျကွားလိုကျရတယျဆိုတော့ အဲ့ဒီအခြိနျမှာ စစခငြျး ကားတှဟှေနျးမတီးကွဘူးလား မသိဘူးပေါ့နောျ... အဲ့ဒီလိုဖွဈပွီးတော့။ ရှှဂေုံတိုငျမီးပှိုင့ျကို ရောကျတဲ့အခြိနျမှာ အဲ့ဒီဘကျက လာတဲ့ကားက စပွီး တီးလညျးတီးရော... ကိုယျကပါ ပြောျသှားတယျပေ့ါ။ ပြောျပွီး ကိုယျက တောကျလြှောကျလိုကျပွီးတော့ ဆကျတီးဖွဈသှားတယျပေ့ါ။ လကျတှဘောတှေ ထုတျပွီးတော့ ပွကွတယျပေါ့။ ကားတှေ အကုနျလုံး လိုကျပွီး ဆကျတီးကွတော့ ပီတိဖွဈတာပေါ့နောျ။”
ဆန်ဒပွမှုတှကေို အကွမျးဖကျပဈခတျတာတှေ ဖမျးဆီးမှုတှေ တိုးလာတာကွောင့ျ စဈအာဏာရှငျဆန့ျကငြျကန့ျကှကျတဲ့နရောမှာ လူမဲ့သပိတျ၊ ညသပိတျ၊ အာရုဏျဦးသပိတျ၊ လမျးလြှောကျသပိတျ စသဖွင့ျ ဆန်ဒပွပွညျသူတှဘေကျက နညျးလမျးပေါငျးစုံသုံးပွီး မွနျမာနိုငျငံတဝနျး နရောဒသေအသီးသီးမှာ ဆကျလကျဆန်ဒပွနကွေပါတယျ။
စဈတပျနဲ့ ရဲတပျဖှဲ့ရဲ့ အကွမျးဖကျ ပဈခတျဖွိုခှငျးခဲ့တာကွောင့ျ တဈနိုငျငံလုံး သဆေုံးသူပေါငျး ၂၀၀ ကြောျရှိတယျလို့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောင့ျရှောကျရေးအဖှဲ့ AAPP က ထုတျပွနျထားပါတယျ။
