{{Zawgyi/Unicode}}
ဘင်္ဂလားဒေ့ရ်ှနိုင်ငံ ဒုက္ခသည်စခန်းအတွင်းက ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေး နှစ်နိုင်ငံသဘောတူညီချက်အရ မြန်မာစစ်ကောင်စီရဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ လူမှုရေးဝန်ကြီး ဦးအောင်မျိုးဦးဆောင်တဲ့ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ဟာ ပြန်လည်လက်ခံမယ့်သူတွေကို မြေပြင် ကွင်းဆင်းစစ်ဆေးဖို့ ရောက်နေတယ်လို့ စစ်ကောင်စီဘက်ကပြောပါတယ်။ စစ်ကောင်စီကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နဲ့ မြန်မာပြည်ပြန်ဖို့ သဘောတူလက်ခံထားတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေစခန်းအတွင်း တွေ့ဆုံခဲ့တယ်လို့လည်းသိရပါတယ်။ ဒီအကြောင်း သတင်းပေးပို့ချက်ကိုအခြေခံပြီး ကိုရဲမွန်အောင်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ လူမှုရေးဝန်ကြီး ဦးအောင်မျိုးဦးဆောင်တဲ့ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့မှာ ၁၀ ယောက် ကျော်ပါဝင်တယ်လို့သိရပါတယ်။ မောင်တောကနေတဆင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ တက္ကနာကို မတ်လ ၁၅ ရက် မနက်ပိုင်းက ရောက်လာကြပြီး အဲဒီမှာ ၂ ရက် ၃ ရက်လောက်နေသွားဖို့ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကတော့ ၂ နိုင်ငံသဘောတူညီချက်အရ ပြန်လည်လက်ခံမယ့်သူတွေကို မြေပြင်ကွင်းဆင်းစစ်ဆေးဖို့ရောက်နေတာလို့ အတည်ပြုပါတယ်။
“ကျနော်တို့ဆီက ဝန်ကြီးအဆင့်သွားတာတော့မဟုတ်ဘူး။ ရခိုင်ဘက်က လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး တာဝန်ရှိသူတွေသွားနေပါတယ်။ အဓိကရည်ရွယ်ချက်ကတော့ဟိုဘက်က ပို့ပေးတဲ့ စာရင်းတွေ ရှိတယ်။ ဟိုဘက်က စာရင်းတွေလုပ်တာမှာ မြန်မာနဲ့တိုက်စစ်တာမှာ တချို့က နာမည်တွေကွဲတာ ရှိတယ်။ တချို့သောလူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနဲ့ဆိုင်တာတွေရှိတယ်။ အဲဒါ ကြောင့်ပါ။”
ပြန်လည်လက်ခံမယ့်ရက်အတိအကျကိုတော့ ဒီစိစစ်မှုတွေပြီးစီးမှသာ ထုတ်ပြန်နိုင်မှာဖြစ်တယ်လို့ စစ်ကောင်စီဘက်ကပြောပါတယ်။ နှစ်နိုင်ငံသဘောတူညီချက်အရ မြန်မာဘက်က ပြန်လည်လက်ခံဖို့သဘောတူထားတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေနဲ့ တက္ကနာမြို့အနီး ဒုက္ခသည်စခန်းထဲမှာ တွေ့ဆုံနေတယ်လို့ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေအရေးကူညီပေးနေသူတဦးက ဗွီအိုအေကို ခုလိုပြောပါတယ်။
“အဲမှာသွားတဲ့သူတွေက အပြင်ကလူတွေကို ဝင်ခွင့်မပေးဘူး။ list ထဲပါတဲ့သူတွေပဲ ဝင်ခွင့်ပေးတယ်။ တွေ့ခွင့်ပေးတယ်။ သူတို့နဲ့ပဲ စကားပြောတယ်။ list က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ထဲက ပြန်ပို့မယ့်လူ၊ အဲထဲက သူတို့ ရွေးထားတဲ့သူ တထောင်ကျော်လောက်ပဲ ရှိတယ်။ အဲဒီလူတွေကိုခေါ်တွေ့တာ။ ဘယ်စခန်းကလဲဆို တက္ကနာဘက်နဲ့ ဘာလူ ဟားရီးနားကြားထဲမှာရှိတဲ့လူတွေပါတယ်။ အဲဒါစခန်းသေးသေးလေးတွေပဲ။ ကိုယ်စားလှယ်က ၂၂ ယောက်လာတယ်။ အဲဒီမှာ ရိုဟင်ဂျာပွဲစားတွေ ပါတယ်။”
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံကိုရောက်ရှိနေကြတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေထဲက နေရပ်ပြန်ဖို့ စာရင်းပေးထားကြတာတွေရှိနေပြီး အဲ့ဒီလူတွေစာရင်းကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရက မြန်မာဘက်ကိုပေးပို့ထားသလို မြန်မာဘက်ကလည်း လက်ခံနိုင်တဲ့လူတွေရဲ့စာရင်းတွေကို တဘက်အစိုးရဆီ ပေးပို့ထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။ အခုတွေ့ဆုံသူတွေက မြန်မာဘက်က နောက်ဆုံးပေးပို့ထားတဲ့ ပြန်လည်ခံနိုင်တဲ့လူစာရင်းထဲက ဒုက္ခသည်တွေဖြစ်ပါတယ်။ အပြန်အလှန်ပေးပို့ထားတဲ့လူဦးရေစာရင်း အတိအကျကိုတော့ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုတာမရှိပါဘူး။
တွေ့ဆုံမှုမှာ ဘာတွေဆွေးနွေးနေလဲမသိရသေးပါဘူး။ တွေ့ဆုံသူတော်တော်များများဟာ နှစ်နိုင်ငံ ပြန်လည်လက်ခံဖို့သဘောတူထားတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေဖြစ်ပြီး သူတို့နဲ့တွေ့ဆုံတာမှာ ကြားတဆင့်ခံ အကျိုးဆာင်တွေကနေတဆင့် ပြောဆိုညှိနှိုင်းနေတာဖြစ်တယ်လို့ ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည်တွေအရေး ကူညီပေးနေသူကပြောပါတယ်။
စစ်ကောင်စီဝန်ကြီးဦးအောင်မျိုးနဲ့အတူ မောင်တောခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဦးနေဝင်းနဲ့ တခြားဌာနဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူတချို့လည်း ပါဝင်ပါတယ်။
လက်ခံမယ့်စာရင်းတွေထဲမှာ တဘက်နိုင်ငံကိုရောက်ရှိနေတဲ့ ဟိန္ဒူဘာသာဝင်ဒုက္ခသည်တွေလည်း ပါဝင်တယ်လို့သိရပါတယ်။ အခုရောက်နေတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ထဲမှာလည်း ဟိန္ဒူဘာသာဝင်ကိုယ်စားလှယ်တွေ ပါဝင်ပါတယ်။
ကော့ဘဇားဒုက္ခသည်စခန်းက ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တဦးကတော့ ဂုဏ်သိက္ခာရှိရှိနေရပ်ပြန် လာနိုင်ရေးအတွက် လိုအပ်မှုတွေရှိနေသလို ပြန်လာသူတွေအတွက် လုံခြုံရေးစိတ်ပူစရာအခြေအနေရှိနေတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့တောင်းဆိုထားတဲ့ တန်းတူအခွင့်အရေးပေးမယ်ဆိုတာမျိုး၊ ပေးမယ်ဆိုတာ ဒီနေ့ချိန်ထိ သူတို့မပြောသေးပါဘူး။ ယနေ့ချိန်ထိမကြားသေးတော့ ကျနော်တို့စိုးရိမ်တယ်။ သူတို့က အခု ၃ နိုင်ငံသဘောတူညီချက်ဆိုပြီး ကျနော်တို့ ရိုဟင်ဂျာခေါင်းဆောင်တွေနဲ့မဆွေးနွေးဘဲနဲ့ ဒီလိုပရမ်းပတာခေါ်ယူတာက ဟန်ပြသဘောယူဆတယ်။ အမှန်တကယ် ကျနော်တို့ကိုခေါ်မယ်ဆို ကျနော်တို့က ဂျီနိုဆိုဒ်ကျူးလွန်ခံရတဲ့လူနည်းစု ဖြစ်တယ်။ နောက်ထပ်ဂျီနိုဆိုက်မခံရအောင် တာဝန်ခံမှုတာဝန်ယူမှုဆိုတာ ရှိစေရမယ်။ ဂုဏ်သိက္ခာရှိရှိပြန်လာနိုင်ရေး ဖြစ်ဖို့အရေးကြီးပါတယ်။”
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်ကို ထွက်ပြေးသွားခဲ့ကြတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းက မွတ်ဆလင် ၁,၀၀၀ နီးပါးကို ပြန်လည်လက်ခံသွားဖို့ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရက အတည်ပြုပြောဆိုထားပါတယ်။ အဲ့ဒီဒုက္ခသည်တွေဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုနှစ် မောင်တောအရေးအခင်းဖြစ်စဉ်မှာ တဘက်ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်ကို ထွက်ပြေးသွားခဲ့ကြသူတွေဖြစ်ပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်မြောက်ပိုင်းမှာ ၂၀၁၇ တုန်းက ARSA အဖွဲ့ရဲ့အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုတွေဖြစ်ခဲ့ပြီးနောက် မြန်မာစစ်တပ်နယ်မြေရှင်းလင်းရေးဖြစ်စဉ်အတွင်း အိမ်နီးချင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်အခြမ်း ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ၇ သိန်းကျော်ရှိတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ အချက်အလက်တွေက ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
===============
{{Unicode}}
ရိုဟငျဂြာနရေပျပွနျရေး မွနျမာကိုယျစားလှယျအဖှဲ့တှေ့ဆုံစီစဉျ
ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံ ဒုက်ခသညျစခနျးအတှငျးက ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျနိုငျရေး နှဈနိုငျငံသဘောတူညီခကြျအရ မွနျမာစဈကောငျစီရဲ့ ရခိုငျပွညျနယျ၊ လူမှုရေးဝနျကွီး ဦးအောငျမြိုးဦးဆောငျတဲ့ကိုယျစားလှယျအဖှဲ့ဟာ ပွနျလညျလကျခံမယ့ျသူတှကေို မွပွေငျ ကှငျးဆငျးစဈဆေးဖို့ ရောကျနတေယျလို့ စဈကောငျစီဘကျကပွောပါတယျ။ စဈကောငျစီကိုယျစားလှယျအဖှဲ့နဲ့ မွနျမာပွညျပွနျဖို့ သဘောတူလကျခံထားတဲ့ ဒုက်ခသညျတှစေခနျးအတှငျး တှေ့ဆုံခဲ့တယျလို့လညျးသိရပါတယျ။ ဒီအကွောငျး သတငျးပေးပို့ခကြျကိုအခွခေံပွီး ကိုရဲမှနျအောငျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျ၊ လူမှုရေးဝနျကွီး ဦးအောငျမြိုးဦးဆောငျတဲ့ကိုယျစားလှယျအဖှဲ့မှာ ၁၀ ယောကျ ကြောျပါဝငျတယျလို့သိရပါတယျ။ မောငျတောကနတေဆင့ျ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံ တက်ကနာကို မတျလ ၁၅ ရကျ မနကျပိုငျးက ရောကျလာကွပွီး အဲဒီမှာ ၂ ရကျ ၃ ရကျလောကျနသှေားဖို့ရှိတယျလို့ သိရပါတယျ။ စဈကောငျစီပွောခှင့ျရ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးကတော့ ၂ နိုငျငံသဘောတူညီခကြျအရ ပွနျလညျလကျခံမယ့ျသူတှကေို မွပွေငျကှငျးဆငျးစဈဆေးဖို့ရောကျနတောလို့ အတညျပွုပါတယျ။
“ကနြောျတို့ဆီက ဝနျကွီးအဆင့ျသှားတာတော့မဟုတျဘူး။ ရခိုငျဘကျက လူဝငျမှုကွီးကွပျရေး တာဝနျရှိသူတှသှေားနပေါတယျ။ အဓိကရညျရှယျခကြျကတော့ဟိုဘကျက ပို့ပေးတဲ့ စာရငျးတှေ ရှိတယျ။ ဟိုဘကျက စာရငျးတှလေုပျတာမှာ မွနျမာနဲ့တိုကျစဈတာမှာ တခြို့က နာမညျတှကှေဲတာ ရှိတယျ။ တခြို့သောလူဝငျမှုကွီးကွပျရေးနဲ့ဆိုငျတာတှရှေိတယျ။ အဲဒါ ကွောင့ျပါ။”
ပွနျလညျလကျခံမယ့ျရကျအတိအကကြိုတော့ ဒီစိစဈမှုတှပွေီးစီးမှသာ ထုတျပွနျနိုငျမှာဖွဈတယျလို့ စဈကောငျစီဘကျကပွောပါတယျ။ နှဈနိုငျငံသဘောတူညီခကြျအရ မွနျမာဘကျက ပွနျလညျလကျခံဖို့သဘောတူထားတဲ့ ဒုက်ခသညျတှနေဲ့ တက်ကနာမွို့အနီး ဒုက်ခသညျစခနျးထဲမှာ တှေ့ဆုံနတေယျလို့ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျတှအေရေးကူညီပေးနသေူတဦးက ဗှီအိုအကေို ခုလိုပွောပါတယျ။
“အဲမှာသှားတဲ့သူတှကေ အပွငျကလူတှကေို ဝငျခှင့ျမပေးဘူး။ list ထဲပါတဲ့သူတှပေဲ ဝငျခှင့ျပေးတယျ။ တှေ့ခှင့ျပေးတယျ။ သူတို့နဲ့ပဲ စကားပွောတယျ။ list က ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှထဲက ပွနျပို့မယ့ျလူ၊ အဲထဲက သူတို့ ရှေးထားတဲ့သူ တထောငျကြောျလောကျပဲ ရှိတယျ။ အဲဒီလူတှကေိုခေါျတှေ့တာ။ ဘယျစခနျးကလဲဆို တက်ကနာဘကျနဲ့ ဘာလူ ဟားရီးနားကွားထဲမှာရှိတဲ့လူတှပေါတယျ။ အဲဒါစခနျးသေးသေးလေးတှပေဲ။ ကိုယျစားလှယျက ၂၂ ယောကျလာတယျ။ အဲဒီမှာ ရိုဟငျဂြာပှဲစားတှေ ပါတယျ။”
ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံကိုရောကျရှိနကွေတဲ့ ဒုက်ခသညျတှထေဲက နရေပျပွနျဖို့ စာရငျးပေးထားကွတာတှရှေိနပွေီး အဲ့ဒီလူတှစောရငျးကို ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှအစိုးရက မွနျမာဘကျကိုပေးပို့ထားသလို မွနျမာဘကျကလညျး လကျခံနိုငျတဲ့လူတှရေဲ့စာရငျးတှကေို တဘကျအစိုးရဆီ ပေးပို့ထားပွီးဖွဈပါတယျ။ အခုတှေ့ဆုံသူတှကေ မွနျမာဘကျက နောကျဆုံးပေးပို့ထားတဲ့ ပွနျလညျခံနိုငျတဲ့လူစာရငျးထဲက ဒုက်ခသညျတှဖွေဈပါတယျ။ အပွနျအလှနျပေးပို့ထားတဲ့လူဦးရစောရငျး အတိအကကြိုတော့ ထုတျဖောျပွောဆိုတာမရှိပါဘူး။
တှေ့ဆုံမှုမှာ ဘာတှဆှေေးနှေးနလေဲမသိရသေးပါဘူး။ တှေ့ဆုံသူတောျတောျမြားမြားဟာ နှဈနိုငျငံ ပွနျလညျလကျခံဖို့သဘောတူထားတဲ့ ဒုက်ခသညျတှဖွေဈပွီး သူတို့နဲ့တှေ့ဆုံတာမှာ ကွားတဆင့ျခံ အကြိုးဆာငျတှကေနတေဆင့ျ ပွောဆိုညှိနှိုငျးနတောဖွဈတယျလို့ ရိုဟငျဂြာ ဒုက်ခသညျတှအေရေး ကူညီပေးနသေူကပွောပါတယျ။
စဈကောငျစီဝနျကွီးဦးအောငျမြိုးနဲ့အတူ မောငျတောခရိုငျအုပျခြုပျရေးမှူးဦးနဝေငျးနဲ့ တခွားဌာနဆိုငျရာ တာဝနျရှိသူတခြို့လညျး ပါဝငျပါတယျ။
လကျခံမယ့ျစာရငျးတှထေဲမှာ တဘကျနိုငျငံကိုရောကျရှိနတေဲ့ ဟိန်ဒူဘာသာဝငျဒုက်ခသညျတှလေညျး ပါဝငျတယျလို့သိရပါတယျ။ အခုရောကျနတေဲ့ ကိုယျစားလှယျအဖှဲ့ထဲမှာလညျး ဟိန်ဒူဘာသာဝငျကိုယျစားလှယျတှေ ပါဝငျပါတယျ။
ကော့ဘဇားဒုက်ခသညျစခနျးက ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျတဦးကတော့ ဂုဏျသိက်ခာရှိရှိနရေပျပွနျ လာနိုငျရေးအတှကျ လိုအပျမှုတှရှေိနသေလို ပွနျလာသူတှအေတှကျ လုံခွုံရေးစိတျပူစရာအခွအေနရှေိနတေယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့တောငျးဆိုထားတဲ့ တနျးတူအခှင့ျအရေးပေးမယျဆိုတာမြိုး၊ ပေးမယျဆိုတာ ဒီနေ့ခြိနျထိ သူတို့မပွောသေးပါဘူး။ ယနေ့ခြိနျထိမကွားသေးတော့ ကနြောျတို့စိုးရိမျတယျ။ သူတို့က အခု ၃ နိုငျငံသဘောတူညီခကြျဆိုပွီး ကနြောျတို့ ရိုဟငျဂြာခေါငျးဆောငျတှနေဲ့မဆှေးနှေးဘဲနဲ့ ဒီလိုပရမျးပတာခေါျယူတာက ဟနျပွသဘောယူဆတယျ။ အမှနျတကယျ ကနြောျတို့ကိုခေါျမယျဆို ကနြောျတို့က ဂြီနိုဆိုဒျကြူးလှနျခံရတဲ့လူနညျးစု ဖွဈတယျ။ နောကျထပျဂြီနိုဆိုကျမခံရအောငျ တာဝနျခံမှုတာဝနျယူမှုဆိုတာ ရှိစရေမယျ။ ဂုဏျသိက်ခာရှိရှိပွနျလာနိုငျရေး ဖွဈဖို့အရေးကွီးပါတယျ။”
ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံဘကျကို ထှကျပွေးသှားခဲ့ကွတဲ့ ရခိုငျပွညျနယျမွောကျပိုငျးက မှတျဆလငျ ၁,၀၀၀ နီးပါးကို ပွနျလညျလကျခံသှားဖို့ စဈကောငျစီပွောခှင့ျရက အတညျပွုပွောဆိုထားပါတယျ။ အဲ့ဒီဒုက်ခသညျတှဟော ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုနှဈ မောငျတောအရေးအခငျးဖွဈစဉျမှာ တဘကျဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံဘကျကို ထှကျပွေးသှားခဲ့ကွသူတှဖွေဈပါတယျ။
ရခိုငျပွညျမွောကျပိုငျးမှာ ၂၀၁၇ တုနျးက ARSA အဖှဲ့ရဲ့အကွမျးဖကျတိုကျခိုကျမှုတှဖွေဈခဲ့ပွီးနောကျ မွနျမာစဈတပျနယျမွရှေငျးလငျးရေးဖွဈစဉျအတှငျး အိမျနီးခငြျး ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံဘကျအခွမျး ထှကျပွေးတိမျးရှောငျခဲ့ရတဲ့ ရိုဟငျဂြာ ၇ သိနျးကြောျရှိတယျလို့ ကုလသမဂ်ဂရဲ့ အခကြျအလကျတှကေ ဖောျပွခဲ့ပါတယျ။
#ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျ #နရေပျပွနျပို့ရေး #ကော့ဇျဘဇား #လူမှုရေးဝနျကွီး #ဦးအောငျမြိုး #ရခိုငျဒုက်ခသညျအရေး
===============
