(Zawgyi/Unicode)
NASA က မြန်မာအင်ဂျင်နီယာ ဒေါ်မီမီအောင် ဦးဆောင်ပြီး တီထွင်ထားတဲ့ Ingenuity စူးစမ်းရေး ဟယ်လီကော်ပတာ ပါ စက်ရုပ်ယာဉ် Perseverance ဟာ အင်္ဂါဂြိုလ်ပေါ်ကို သတ်မှတ်ချိန်ဖြစ်တဲ့ အမေရိကန်စံတော်ချိန် ၃ နာရီ ၅၅ မိနစ်မှာ အန္တရာယ် ကင်းကင်းနဲ့ ဆင်းသက်နိုင်ပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ အမေရိကန် အာကာသစူးစမ်းရေးအဖွဲ့ နာဆာအတွက် နောက်ထပ်အောင်မြင်မှု တခုဖြစ်ပါတယ်။
အင်္ဂါဂြိုလ်ပေါ်မှ စက်ရုပ်ယာဉ် Perseverance ရိုက်ကူးသည့် ပထမဆုံး ဓါတ်ပုံ
ဒီ တခေါက် နာဆာရဲ့ အင်္ဂါဂြိုဟ်ခရီးစဉ်မှာ အထူးခြားဆုံးက Perseverance စက်ရုပ်ယာဉ်ဟာ နာဆာက မြန်မာအင်ဂျင်နီယာ ဒေါ်မီမီအောင် ဦးဆောင်တဲ့အဖွဲ့က တည်ဆောက်တဲ့ Ingenuity လို့နာမည်ပေးထားတဲ့ ရဟတ်ယာဉ်လေးကို သယ်ဆောင် သွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လစ်သီယံ ဘက်ထရီသုံး ဒီရဟတ်ယာဉ်ကို ဆိုလာပြားတွေနဲ့ အားဖြည့်ပေးတာပါ။
Perseverance စက်ရုပ်ယာဉ် အင်္ဂါဂြိုဟ်ပေါ် ဆင်းနေတဲ့ ၇ မိနစ်တာအချိန်ကို တုန်လှုပ်စရာကာလ အဖြစ်သိပ္ပံပညာရှင်တွေက သတ်မှတ်ကြပါတယ်။ အင်္ဂါဂြိုဟ် မျက်နှာပြင်ပေါ်က ကျောက်တွေနဲ့ ပြည့်နေတဲ့နေရာကို စက်ရုပ်ယာဉ် ညင်ညင်သာသာ ဆင်းနိုင်အောင် လေထီးအပြင် အပေါ်ကနေချပေးတဲ့ ကရိန်းအကူအညီနဲ့ပါ ကိုက်အောင် လုပ်ဆောင်နေရတာကြောင့် အင်ဂျင်နီယာတွေ အသက်တောင်မရှုနိုင်ပဲ ဖြစ်ခဲ့ကြရတာပါ။
စက်ရုပ်ယာဉ်လေး အောင်အောင်မြင်မြင် ဆင်းနိုင်တော့မှ မြေပြင်ထိန်းချုပ်ရေး စခန်းတာဝန်ခံတွေ လက်ခုတ်လက်ဝါးတီး ပျော်ရွှင်နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါ့အပြင် Perseverance ယာဉ်လေး အင်္ဂါဂြိုဟ် မျက်နှာပြင်နဲ့ ထိပြီး မိနစ်ပိုင်းအတွင်းမှာပဲ အဖြူအမဲ ဓါတ်ပုံရိုက်ပြီး မြေကမ္ဘာကို ပြန်ပို့တဲ့ အခါမှာတော့ ဝမ်းသာမဆုံး ဖြစ်ခဲ့ကြရတာပါ။
အခု ဒီစက်ရုပ်ယာဉ် ဆင်းသက်နိုင်ခဲ့တဲ့အတွက် နာဆာရဲ့ အင်္ဂါဂြိုဟ်ပေါ်ကို ယာဉ်မှူးမပါပဲ လွှတ်တင်မယ့် အာကာသ စူးစမ်းရေးယာဉ် ဆယ်ခုထဲက ၉ ခုကို အောင်အောင်မြင်မြင် ရောက်ရှိသွားတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီယာဉ်မှာ မိုက်ခရိုဖုံး ပါတပ်ပေးလိုက်တာကြောင့် အင်္ဂါဂြိဟ်ပေါ် သူ ဆင်းသက်တဲ့ မှတ်တမ်းပါရေးတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။
Perseverance စက်ရုပ်ယာဉ်နဲ့ ဟယ်လီကော်ပတာလို ဒရုံးယာဉ်လေး Ingenuity တို့ဟာ ဇူလိုင်လထဲမှာ သူတို့ရဲ့ မိုင် ၃၀၀ ခရီးကို စတင်တော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာအင်ဂျင်နီယာ ဒေါ်မီမီအောင် ဦးဆောင်တဲ့ အဖွဲ့က တီထွင်ထားတဲ့ Ingenuity ယာဉ်က အင်္ဂါဂြိုဟ်ရဲ့ ပါးလွှာတဲ့ လေထုထဲ ပျံသန်းလို့ ရမရ စမ်းသပ်မောင်းနှင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
အင်္ဂါဂြိုဟ်မျက်နှာပြင်ပေါ် အရင်ကလွှတ်တင်ထားတဲ့ စက်ရုပ်ယာဉ် ၄ ခုနဲ့ တူတဲ့ ၆ ဘီးတပ် Perseverance ယာဉ်ကို Jezero ချိုင့်ဝှမ်း မှာ စူးစမ်းလေ့လာခိုင်းမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီချိုင့်ဝှမ်းဟာ အရင်က ရေကန်အောက်ခြေမှာ ရှိနိုင်တဲ့အတွက် အဲဒီမှာ သက်ရှိတွေ ရှင်သန်ခဲ့တဲ့ အထောက်အထားတွေ ရနိုင်မယ်လို့ သိပံပညာရှင်တွေက ယုံကြည်ကြပါတယ်။
အခုလွှတ်တင်လိုက်တဲ့ ယာဉ်တွေကနေ အင်္ဂါဂြိုဟ်မျက်နှာပြင်ပေါ်က နမူနာတွေကောက်ယူပြီး သိမ်းထားခဲ့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၃၀ မှာတော့ ဒီနမူနာတွေကို ပြန်ယူဖို့ နောက်ယာဉ်တစင်းကို လွှတ်တင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
............
မွနျမာအငျဂငြျနီယာ ဦးဆောငျတီထှငျတဲ့ ရဟတျယာဉျပါစကျရုပျ အငျ်ဂါဂွိုလျပေါျဆငျးပွီ
(Unicode)
NASA က မွနျမာအငျဂငြျနီယာ ဒေါျမီမီအောငျ ဦးဆောငျပွီး တီထှငျထားတဲ့ Ingenuity စူးစမျးရေး ဟယျလီကောျပတာပါ စကျရုပျယာဉျ Perseverance ဟာ အငျ်ဂါဂွိုလျပေါျကို သတျမှတျခြိနျဖွဈတဲ့ အမရေိကနျစံတောျခြိနျ ၃ နာရီ ၅၅ မိနဈမှာ အန်တရာယျ ကငျးကငျးနဲ့ ဆငျးသကျနိုငျပွီဖွဈပါတယျ။ ဒါဟာ အမရေိကနျ အာကာသစူးစမျးရေးအဖှဲ့ နာဆာအတှကျ နောကျထပျအောငျမွငျမှု တခုဖွဈပါတယျ။
ဒီ တခေါကျ နာဆာရဲ့ အငျ်ဂါဂွိုဟျခရီးစဉျမှာ အထူးခွားဆုံးက Perseverance စကျရုပျယာဉျဟာ နာဆာက မွနျမာအငျဂငြျနီယာ ဒေါျမီမီအောငျ ဦးဆောငျတဲ့အဖှဲ့က တညျဆောကျတဲ့ Ingenuity လို့နာမညျပေးထားတဲ့ ရဟတျယာဉျလေးကို သယျဆောငျ သှားတာ ဖွဈပါတယျ။ လဈသီယံ ဘကျထရီသုံး ဒီရဟတျယာဉျကို ဆိုလာပွားတှနေဲ့ အားဖွည့ျပေးတာပါ။
Perseverance စကျရုပျယာဉျ အငျ်ဂါဂွိုဟျပေါျ ဆငျးနတေဲ့ ၇ မိနဈတာအခြိနျကို တုနျလှုပျစရာကာလ အဖွဈသိပ်ပံပညာရှငျတှကေ သတျမှတျကွပါတယျ။ အငျ်ဂါဂွိုဟျ မကြျနှာပွငျပေါျက ကြောကျတှနေဲ့ ပွည့ျနတေဲ့နရောကို စကျရုပျယာဉျ ညငျညငျသာသာ ဆငျးနိုငျအောငျ လထေီးအပွငျ အပေါျကနခေပြေးတဲ့ ကရိနျးအကူအညီနဲ့ပါ ကိုကျအောငျ လုပျဆောငျနရေတာကွောင့ျ အငျဂငြျနီယာတှေ အသကျတောငျမရှုနိုငျပဲ ဖွဈခဲ့ကွရတာပါ။
စကျရုပျယာဉျလေး အောငျအောငျမွငျမွငျ ဆငျးနိုငျတော့မှ မွပွေငျထိနျးခြုပျရေး စခနျးတာဝနျခံတှေ လကျခုတျလကျဝါးတီး ပြောျရှှငျနိုငျခဲ့ကွပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ Perseverance ယာဉျလေး အငျ်ဂါဂွိုဟျ မကြျနှာပွငျနဲ့ ထိပွီး မိနဈပိုငျးအတှငျးမှာပဲ အဖွူအမဲ ဓါတျပုံရိုကျပွီး မွကေမ်ဘာကို ပွနျပို့တဲ့ အခါမှာတော့ ဝမျးသာမဆုံး ဖွဈခဲ့ကွရတာပါ။
အခု ဒီစကျရုပျယာဉျ ဆငျးသကျနိုငျခဲ့တဲ့အတှကျ နာဆာရဲ့ အငျ်ဂါဂွိုဟျပေါျကို ယာဉျမှူးမပါပဲ လှှတျတငျမယ့ျ အာကာသ စူးစမျးရေးယာဉျ ဆယျခုထဲက ၉ ခုကို အောငျအောငျမွငျမွငျ ရောကျရှိသှားတာဖွဈပါတယျ။ ဒီယာဉျမှာ မိုကျခရိုဖုံး ပါတပျပေးလိုကျတာကွောင့ျ အငျ်ဂါဂွိဟျပေါျ သူ ဆငျးသကျတဲ့ မှတျတမျးပါရေးတော့မှာဖွဈပါတယျ။
Perseverance စကျရုပျယာဉျနဲ့ ဟယျလီကောျပတာလို ဒရုံးယာဉျလေး Ingenuity တို့ဟာ ဇူလိုငျလထဲမှာ သူတို့ရဲ့ မိုငျ ၃၀၀ ခရီးကို စတငျတော့မှာ ဖွဈပါတယျ။ မွနျမာအငျဂငြျနီယာ ဒေါျမီမီအောငျ ဦးဆောငျတဲ့ အဖှဲ့က တီထှငျထားတဲ့ Ingenuity ယာဉျက အငျ်ဂါဂွိုဟျရဲ့ ပါးလှှာတဲ့ လထေုထဲ ပြံသနျးလို့ ရမရ စမျးသပျမောငျးနှငျမှာ ဖွဈပါတယျ။
အငျ်ဂါဂွိုဟျမကြျနှာပွငျပေါျ အရငျကလှှတျတငျထားတဲ့ စကျရုပျယာဉျ ၄ ခုနဲ့ တူတဲ့ ၆ ဘီးတပျ Perseverance ယာဉျကို Jezero ခြိုင့ျဝှမျး မှာ စူးစမျးလေ့လာခိုငျးမှာ ဖွဈပါတယျ။ ဒီခြိုင့ျဝှမျးဟာ အရငျက ရကေနျအောကျခွမှော ရှိနိုငျတဲ့အတှကျ အဲဒီမှာ သကျရှိတှေ ရှငျသနျခဲ့တဲ့ အထောကျအထားတှေ ရနိုငျမယျလို့ သိပံပညာရှငျတှကေ ယုံကွညျကွပါတယျ။
အခုလှှတျတငျလိုကျတဲ့ ယာဉျတှကေနေ အငျ်ဂါဂွိုဟျမကြျနှာပွငျပေါျက နမူနာတှကေောကျယူပွီး သိမျးထားခဲ့မှာ ဖွဈပါတယျ။ ၂၀၃၀ မှာတော့ ဒီနမူနာတှကေို ပွနျယူဖို့ နောကျယာဉျတစငျးကို လှှတျတငျမှာ ဖွဈပါတယျ။