CRPH ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားလှယ် ဒေါက်တာဆာဆာ နဲ့ မေးမြန်းချက် 

(Zawgyi /Unicode)
မြန်မာစစ်ကောင်စီကို တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုတယ်ဆိုတဲ့ နိုင်ငံမျိုး မရှိသေးကြောင်း ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ (CRPH) ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားလှယ် ဒေါက်တာဆာဆာက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂနဲ့ နိုင်ငံတကာမှာ မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စားပြုဆောင်ရွက်ဖို့ ချင်းလူမျိုး မြန်မာနိုင်ငံသား ဒေါက်တာဆာဆာကို ရွေးကောက်ခံလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေက တနင်္လာနေ့က တာဝန်အပ်နှင်းခဲ့တာပါ။

ချင်းပြည်နယ်ဖွံဖြိုးတိုးတက်ရေး ဆရာဝန်တဦးအနေနဲ့ ဦးဆောင် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေတဲ့ ဒေါက်တာဆာဆာ ဟာ အခုဆိုရင် ပြည်ပ ကနေ CRPH ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ဆောင်ရွက်မယ့်အခြေအနေကို မအင်ကြင်းနိုင်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။

မအင်ကြင်းနိုင်။ ။ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီကနေပြီးတော့ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ခန့်အပ်လိုက်တဲ့အခါမှာ ဆရာအခုစပြီးတော့ လုပ်ဆောင်ရမယ့် အခြေအနေတွေကို ပြောပြပါဦးရှင့်

ဒေါက်တာဆာဆာ။ ။ ပထမဆုံးကတော့ ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံ ပြည်သူလူထုက ဒီနိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ကျယ်လောင်စွာနဲ့ ဒီမိုကရေစီ စံချိန်စံနှုန်းနဲ့ ညီတဲ့ သူတို့အတွက်ကိုယ်စားပြုမယ့် ကိုယ်စားလှယ်တွေကို ရွေးထားပြီးသား ဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုတော့ ကျနော်တို့ ရွေးကောက်ခံ democratically elected by the people of Myanmar ၊ For the people of Myanmar သူတို့အတွက်ကို ကျနော်ကအစွမ်းကုန် ကြိုးစားပြီးတော့ နိုင်ငံတကာနဲ့ ကုလသမဂ္ဂ မှာ အထူးသဖြင့် ကိုယ်စားပြုသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုတော့ ကျနော်တို့က လူထုကြီး ၅၄ သန်းရှိတဲ့ လူထုက ဒီကိုယ်စားလှယ် ၄၀၀ ကျော်ကို ယုံကြည်ပြီးတော့ သူတို့ကိုယ်စားကို ရပ်တည်ဖို့ရန်အတွက် ရွေးကောက်တင်မြောက်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကို ကျနော့်အနေနဲ့က တခြားနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေ ဥပမာ - အမေရိကန်နိုင်ငံမှာရှိတဲ့ Lawmakers တွေ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေပေါ့နော် အထက်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေပဲဖြစ်ဖြစ် Senator တွေပဲ ဖြစ်ဖြစ် ကျနော်ကတော့ Door to door သွားပြီးတော့ သူတို့နဲ့ ပြောသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ခင်ဗျားတို့ မိတ်ဖက်အဖြစ်နဲ့ ဒီမြန်မာပြည်မှာ မြန်မာပြည်သူလူထုကြီးက ရွေးကောက်တင်မြောက်ခံထားရတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေကို ဒီဘက် အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ ဒီမိုကရေစီနည်းနဲ့ ရွေးကောက်တင်မြောက်ခံထားရတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့အတူ အလုပ်လုပ်ပါ။ သူတို့ကို အသိအမှတ်ပြုပါဆိုပြီး ကျနော်တို့က တောင်းဆိုသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုနည်းတူပဲ အင်္ဂလန်နိုင်ငံရဲ့ လွှတ်တော်အမတ်တွေကိုလည်း ပြောထားပါပြီ။ လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌနဲ့လည်း ကျနော်စကားပြောပြီးပါပြီ။ ဆိုတော့ ကျနော်တို့ဟာ အဲလိုနဲ့ အသိအမှတ်ပြုခြင်းကို နိုင်ငံတကာမှာ ကျနော်တို့ဟာ ဒီကမှတဆင့် ရယူသွားအောင်တော့ ပထမအချက်တော့ လုပ်သွားဖို့ရှိပါတယ်။

မအင်ကြင်းနိုင်။ ။ တဖက်မှာလည်း ကုလသမဂ္ဂမှာက မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ သံအမတ် ၊ သံကိုယ်စားလှယ်တွေ ရှိနေတဲ့အခါကျတော့ အခုလို ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ ဘက်ကလည်း အခုလို ဒေါက်တာဆာဆာကို သူတို့ ကိုယ်စားလှယ်အနေနဲ့ ထားတဲ့အခါကျတော့ ကုလသမဂ္ဂက ဘယ်လိုအသိအမှတ်ပြုမယ်လို့ ထင်သလဲရှင့်။

ဒေါက်တာဆာဆာ။ ။ ဒါကတော့ သူတို့ အသိအမှတ်ပြုသည်ဖြစ်စေ၊ မပြုသည်ဖြစ်စေ ကျနော်ကတော့ မြန်မာပြည်သူလူထု အသိအမှတ်ပြုတယ် ဒါလောက်ပဲ ကျနော်လိုချင်တယ်။ မြန်မာပြည်သူလူထုက အသိအမှတ်ပြုပြီဆိုရင်တော့ ကျန်တာကတော့ ကိစ္စမရှိပါဘူး။ ဒါကတော့ ကျနော့်ဟာနဲ့ ကျနော်သွားမယ့်နည်းလမ်းတွေ အများကြီးရှိတယ်။ နည်းဗျူဟာတွေ ဆွဲနေပြီ Strategy တွေဆွဲနေပြီ။ ကျနော်သက်ဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ လူကြီးတွေနဲ့လည်း အများကြီး စကားပြောပြီးပြီ ကျနော်တို့က တော်ရုံတန်ရုံနဲ့ မလုပ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့က မြန်မာပြည်ရဲ့ ပြည်သူလူထုက ကျနော့်ကို သူတို့ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ်နဲ့ အသိအမှတ်ပြုထားသလို သူတို့ ရွေးကောက်တင်မြောက်ထားတဲ့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်အမတ် ၄၀၀ ကျော်က အသိအမှတ်ပြုပြီဆိုတော့ ကျနော့်မှာ လုံလောက်ပါပြီ။

မအင်ကြင်းနိုင်။ ။ ကုလသမဂ္ဂဘက်က မြန်မာစစ်ကောင်စီ ပေါ့နော် သူတို့ အာဏာသိမ်းပြီး ဖွဲ့လိုက်တော့ ၊ သူတို့အခေါ်ကျတော့ မြန်မာစစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီပေါ့နော် အဲဒီ စစ်ကောင်စီကို ကုလသမဂ္ဂ တို့ နိုင်ငံတကာတို့ဘက်က အသိအမှတ်ပြုသလား၊ မပြုဘူးလားဆိုတဲ့ အခြေအနေရော ဘယ်လိုမြင်ရသလဲရှင့်။

ဒေါက်တာဆာဆာ။ ။ ဒါကတော့ ကမ္ဘာက ကျယ်လောင်စွာ ပြောပြီလေ၊ ကမ္ဘာမှာ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံ တခုလုံးက ဒီစစ်ကောင်စီကို အသိအမှတ်ပြုတယ် ဆိုတာ တခုမှ ဘယ်နိုင်ငံမှ မရှိပါဘူး။ အသိအမှတ်မပြုလွန်းအားကြီးလို့ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုတွေကိုလည်း စစ်ကောင်စီ အဖွဲ့ဝင်တွေကို လုပ်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ဘယ်နိုင်ငံ ၊ ဘယ်အစိုးရမှ နောက်ဆုံးပြောရင်တော့ တရုတ်နိုင်ငံတောင်မှ သူတို့ပြောပြီလေ။ ဒီလို မျိုးကို ကျနော်တို့က မြင်ချင်တာမဟုတ်ဘူး ဆိုပြီးတော့ တရုတ်နိုင်ငံတောင်မှ ပါးစပ်ဖွင့်ပြောလာပြီလေ။ ပြောချင်တာကတော့ ဟိုတုန်းက သိပ်မပြောတဲ့ အိမ်နီးချင်းပေါ့နော် ။ ဆိုတော့ အခုကတော့ စစ်ကောင်စီက အဖွဲ့ဝင်တွေလည်း နားလည်သင့်ပြီထင်တယ်။ ဆိုတော့ ဒီလိုနဲ့ သွေးထွက်ခြင်းတွေပါတွေ ဆိုးဆိုးဝါးဝါးမဖြစ်ခင်မှာ စစ်ကောင်စီတွေကလည်း ပြန်လည်သုံးသပ်ပြီးတော့ ပြန်လည် စဉ်းစားသင့်တယ်။ သူတို့က အမှားကြီးကို မှားခဲ့ပြီ။ အခုဆိုရင်တော့ လူထုက အိမ်မှာမရှိတော့ဘူး၊ လူထုက လမ်းပေါ်မှာ ရောက်နေပြီ ဆိုတော့ ဒါဟာ ပြည်သူလူထုအတွက်လည်း တကယ့်အန္တရာယ်လည်းများသလို ၊ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းတွေအတွက်လည်း အန္တရာယ်ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် ရှိနေသလို စစ်ကောင်စီအတွက်လည်း သမိုင်းက သူတို့ကို အရေးယူဖို့ အများကြီး ၊ နောက်ဆက်တွဲက အများကြီး ဖြစ်လာမှာ။ မြန်မာနိုင်ငံ သံရုံးတွေအကုန်လုံးကိုလည်း မေတ္တာရပ်ခံမှာဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံ သံရုံးလို့ပြောတဲ့အခါမှာ နိုင်ငံတကာမှာရှိတဲ့ မြန်မာသံရုံးအကုန်လုံးသည် ပြည်သူလူထုဘက်မှာ ရပ်တည်ပါ။၅၄ သန်း ပြည်သူလူထုမှာ ရပ်တည်ပါ။ CDM movement ကို သံရုံးတိုင်းမှာ လုပ်ပါ။ ဒါကတော့ ခင်ဗျားတို့ CDM movement ကိုလုပ်လို့ ဘာမှ ဆုံးရှုံးစရာမရှိပါဘူး။ သူတို့ကိုတောင် ကျနော်တို့က သူရဲကောင်းဘွဲ့တွေပေးသင့်တယ်လေ။ ခင်ဗျားတို့ ဒီလောက်အထိ သတ္တိရှိရှိနဲ့ နိုင်ငံရဲ့အနာဂတ်ကိုကြည့်ပြီးတော့ လူတဦးတယောက်၊ ဟိုဘက်က လူတစုရဲ့ အနာဂတ်နဲ့ နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားတွေရဲ့ အနာဂတ်ကို ကြည့်ပြီးတော့ လုပ်သွားတယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့ဘက်ကလည်း common sense ရှိပါတယ်။ ဒီ ဒီမိုကရေစီအစိုးရ တက်လာတဲ့အချိန်ကျရင်တော့ သူတို့ကိုပဲ ကျနော်တို့ ဒီမိုကရေစီစနစ်ကိုလိုချင်ရင်တော့ သူတို့ကို ဦးစားပေးပြီး ဆက်လက်လုပ်ရမှာပေါ့ ။ ဒါမှမဟုတ်ပဲနဲ့ အခုက ကျနော်တို့ ပြည်သူလူထုတွေက ရွေးကောက်တင်မြောက်ထားတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေရဲ့ အသံကို လစ်လျူရှုပြီးတော့ လက်နက်ကိုပဲ အားကိုး ပြီးတော့ အာဏာသိမ်းထားတဲ့ ၊ အမိန့်အာဏာကိုပဲ နာခံနေသရွေ့ကတော့ သူတို့အတွက်လည်း မကောင်းသလို သူတို့ကလေးတွေအတွက်လည်း မကောင်းပါဘူး။ သူတို့အနာဂတ်အတွက်လည်း မကောင်းပါဘူး။

မအင်ကြင်းနိုင်။ ။ ဒီနေရာမှာ အခု ကုလသမဂ္ဂ မှာဆိုရင် မြန်မာ့အရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ သူတို့ အရေးပေါ်အစည်းအဝေးတွေတော့ တဖြေးဖြေးနဲ့ ကျင်းပလာနေပြီပေါ့နော် ။ Geneva ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီလည်း မြန်မာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အရေးပေါ်အစည်းအဝေးတွေ မကြာခဏ လုပ်တယ်။ အခု New York က ကုလသမဂ္ဂ ဌာနချုပ်မှာလည်း သောကြာနေ့မှာ informal meeting ပေ့ါနော် မြန်မာ့အရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး သူတို့ တံခါးပိတ်အစည်းအဝေးတွေလုပ်ဖို့ရှိတယ်။ အခု ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ ကနေပြီးတော့ ဒေါက်တာဆာဆာကို ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ခန့်အပ်လိုက်ပြီဆိုတဲ့အခါကျတော့ အဲလိုမျိုး မြန်မာ့အရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပြောရဆိုရမယ်ဆိုရင်ရော ဘယ်လိုအနေအထားမျိုး ဖြစ်လာမလဲရှင့်။ဒီလို အနေအထားမှာ ဒေါက်တာဆာဆာတို့ ဘယ်လိုလှုပ်ရှားဖို့ရှိသလဲ။

ဒေါက်တာဆာဆာ။ ။ ဒါကတော့ ရှင်းရှင်းလေးပဲလေ ကျနော်ကတော့ မြန်မာပြည်လူထုကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ လူထုကိုယ်စားလှယ်။ ကျနော်ကတော့ စစ်ကောင်စီ ကိုယ်စားလှယ်မဟုတ်ပါဘူး။ ဆိုတော့ သူတို့ကလည်း သူတို့ဟာသူတို့ စစ်ကောင်စီ ကိုယ်စားလှယ် အဖြစ်ပြောပေါ့။ ကျနော့်ဘက်ကလည်း ကျနော်က လူထုကိုယ်စားလှယ်ပဲ။ ကျနော်ကတော့ လူထုက ရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားတဲ့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၄၀၀ ကျော်ရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ပဲ။ သူတို့အတွက် ကိုယ်စားပြုမယ်။ ကျနော့်မှာ လူထုရှိတယ် ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့ Security Council သော်လည်းကောင်း၊ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီ သော်လည်းကောင်း သူတို့မှာ ကျနော် အချိတ်အဆက် ရှိပြီးသားဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် Thomas Andrews တို့နဲ့လည်း ကျနော်တို့ ဒီဘက်က အများကြီးဆွေးနွေးစရာရှိပါတယ်။ ဆိုတော့ ကျနော်တို့အနေနဲ့ ဘာမှ မစိုးရိမ်ပါဘူး။ ကျနော်တို့က အသိအမှတ်ပြုပြီးသားပါ။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့က Formal Meeting မှာ meeting ရဲ့ သဘာပတိလုပ်မယ့်သူတွေက လောလောဆည် ဗြိတိန်အစိုးရလေ သူတို့ဘက်က လုံခြုံရေးကောင်စီမှာ သဘာပတိလုပ်မယ်။ နောက်လဆိုရင်တော့ အမေရိကန်ပေါ့ ဆိုတော့ သဘာပတိက ကျနော့်ကို စကားပြောခွင့်ပေးရင်တော့ ကျနော်ပြောမယ်လေ။

မအင်ကြင်းနိုင်။ ။ အဲဒါဆိုရင် ဒေါက်တာဆာဆာ ရှင်းပြသွားတဲ့ ပုံအရဆိုရင် အမေရိကန်တို့ EU နောက် ဗြိတိန်ပေါ့နော် ၊ အဲလို အနောက်နိုင်ငံအများစုက အသိအမှတ်ပြုမယ် ဒေါက်တာဆာဆာတို့ကို မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ တရားဝင် ကိုယ်စားလှယ်တွေအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုလာမယ့်အနေအထား ရှိလာနိုင်မလားရှင့်။

ဒေါက်တာဆာဆာ။ ။ ဒါကတော့ သေချာတယ်လေ မပြုလို့မရဘူးလေ ၊ သူတို့ မပြုရင်တော့ ဒီမိုကရေစီကို အသိအမှတ်မပြုတာပဲလေ ။ သူတို့ဘက်ကတော့ ကျနော်တောင်အများကြီးပြောစရာမလိုဘူး။ မနေ့ညက ကျနော်တို့ လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌတွေနဲ့ ကျနော်စကားပြောတယ် ဗြိတိသျှ လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ တချို့နဲ့ပေါ့နော်။ ပြီးတော့ ကျနော်တို့ လွှတ်တော်အမတ်တွေနဲ့လည်း ပြောတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ လူကြီးတချို့နဲ့လည်း ကျနော်ပြောပြီးပြီ။ သူတို့ကတော့ နားလည်တယ် အကုန်လုံး ကျနော်ဘာလုပ်နေသလဲ ၊ ကျနော် တခု၊ နှစ်ခု ပြောလိုက်တာနဲ့ သူတို့က နားလည်ပြီ ။ ကျနေ်ာတို့ကို အသိအမှတ်မပြုတာကတော့ ဒီမိုကရေစီကို အသိအမှတ်မပြုတာပဲ ဒါရှင်းရှင်းလေးပဲ ဒါပဲကျနော်တို့ ရှင်းရှင်းလေးပြောလိုက်မှာ။

CRPH ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားလှယ် ဒေါက်တာဆာဆာ နဲ့ မေးမြန်းချက်

..............

CRPH ကုလသမဂ်ဂကိုယျစားလှယျ ဒေါကျတာဆာဆာ နဲ့ မေးမွနျးခကြျ

(Unicode)

မွနျမာစဈကောငျစီကို တရားဝငျအသိအမှတျပွုတယျဆိုတဲ့ နိုငျငံမြိုး မရှိသေးကွောငျး ပွညျထောငျစုလှှတျတောျကိုယျစားပွုကောျမတီ (CRPH) ကုလသမဂ်ဂကိုယျစားလှယျ ဒေါကျတာဆာဆာက ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။

ကုလသမဂ်ဂနဲ့ နိုငျငံတကာမှာ မွနျမာနိုငျငံကိုယျစားပွုဆောငျရှကျဖို့ ခငြျးလူမြိုး မွနျမာနိုငျငံသား ဒေါကျတာဆာဆာကို ရှေးကောကျခံလှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှကေ တနငျ်လာနေ့က တာဝနျအပျနှငျးခဲ့တာပါ။

ခငြျးပွညျနယျဖှံဖွိုးတိုးတကျရေး ဆရာဝနျတဦးအနနေဲ့ ဦးဆောငျ ကွိုးပမျးဆောငျရှကျနတေဲ့ ဒေါကျတာဆာဆာ ဟာ အခုဆိုရငျ ပွညျပ ကနေ CRPH ကုလသမဂ်ဂကိုယျစားလှယျအဖွဈ ဆောငျရှကျမယ့ျအခွအေနကေို မအငျကွငျးနိုငျက ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။

မအငျကွငျးနိုငျ။ ။ ပွညျထောငျစုလှှတျတောျ ကိုယျစားပွုကောျမတီကနပွေီးတော့ ကုလသမဂ်ဂဆိုငျရာ အထူးကိုယျစားလှယျအဖွဈ ခန့ျအပျလိုကျတဲ့အခါမှာ ဆရာအခုစပွီးတော့ လုပျဆောငျရမယ့ျ အခွအေနတှေကေို ပွောပွပါဦးရှင့ျ

ဒေါကျတာဆာဆာ။ ။ ပထမဆုံးကတော့ ကနြောျတို့ မွနျမာနိုငျငံ ပွညျသူလူထုက ဒီနိုဝငျဘာလ ၈ ရကျနေ့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမှာ ကယြျလောငျစှာနဲ့ ဒီမိုကရစေီ စံခြိနျစံနှုနျးနဲ့ ညီတဲ့ သူတို့အတှကျကိုယျစားပွုမယ့ျ ကိုယျစားလှယျတှကေို ရှေးထားပွီးသား ဖွဈပါတယျ။ ဆိုတော့ ကနြောျတို့ ရှေးကောကျခံ democratically elected by the people of Myanmar ၊ For the people of Myanmar သူတို့အတှကျကို ကနြောျကအစှမျးကုနျ ကွိုးစားပွီးတော့ နိုငျငံတကာနဲ့ ကုလသမဂ်ဂ မှာ အထူးသဖွင့ျ ကိုယျစားပွုသှားမှာ ဖွဈပါတယျ။ ဆိုတော့ ကနြောျတို့က လူထုကွီး ၅၄ သနျးရှိတဲ့ လူထုက ဒီကိုယျစားလှယျ ၄၀၀ ကြောျကို ယုံကွညျပွီးတော့ သူတို့ကိုယျစားကို ရပျတညျဖို့ရနျအတှကျ ရှေးကောကျတငျမွောကျထားတာဖွဈပါတယျ။ ဒါကို ကနြော့ျအနနေဲ့က တခွားနိုငျငံမှာရှိတဲ့ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှေ ဥပမာ - အမရေိကနျနိုငျငံမှာရှိတဲ့ Lawmakers တှေ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှပေေါ့နောျ အထကျလှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှပေဲဖွဈဖွဈ Senator တှပေဲ ဖွဈဖွဈ ကနြောျကတော့ Door to door သှားပွီးတော့ သူတို့နဲ့ ပွောသှားမှာ ဖွဈပါတယျ။ ခငျဗြားတို့ မိတျဖကျအဖွဈနဲ့ ဒီမွနျမာပွညျမှာ မွနျမာပွညျသူလူထုကွီးက ရှေးကောကျတငျမွောကျခံထားရတဲ့ ကိုယျစားလှယျတှကေို ဒီဘကျ အမရေိကနျနိုငျငံမှာ ဒီမိုကရစေီနညျးနဲ့ ရှေးကောကျတငျမွောကျခံထားရတဲ့ ကိုယျစားလှယျတှနေဲ့အတူ အလုပျလုပျပါ။ သူတို့ကို အသိအမှတျပွုပါဆိုပွီး ကနြောျတို့က တောငျးဆိုသှားမှာ ဖွဈပါတယျ။ ထိုနညျးတူပဲ အငျ်ဂလနျနိုငျငံရဲ့ လှှတျတောျအမတျတှကေိုလညျး ပွောထားပါပွီ။ လှှတျတောျ ဥက်ကဋ်ဌနဲ့လညျး ကနြောျစကားပွောပွီးပါပွီ။ ဆိုတော့ ကနြောျတို့ဟာ အဲလိုနဲ့ အသိအမှတျပွုခွငျးကို နိုငျငံတကာမှာ ကနြောျတို့ဟာ ဒီကမှတဆင့ျ ရယူသှားအောငျတော့ ပထမအခကြျတော့ လုပျသှားဖို့ရှိပါတယျ။

မအငျကွငျးနိုငျ။ ။ တဖကျမှာလညျး ကုလသမဂ်ဂမှာက မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ သံအမတျ ၊ သံကိုယျစားလှယျတှေ ရှိနတေဲ့အခါကတြော့ အခုလို ပွညျထောငျစုလှှတျတောျကိုယျစားပွုကောျမတီ ဘကျကလညျး အခုလို ဒေါကျတာဆာဆာကို သူတို့ ကိုယျစားလှယျအနနေဲ့ ထားတဲ့အခါကတြော့ ကုလသမဂ်ဂက ဘယျလိုအသိအမှတျပွုမယျလို့ ထငျသလဲရှင့ျ။

ဒေါကျတာဆာဆာ။ ။ ဒါကတော့ သူတို့ အသိအမှတျပွုသညျဖွဈစေ၊ မပွုသညျဖွဈစေ ကနြောျကတော့ မွနျမာပွညျသူလူထု အသိအမှတျပွုတယျ ဒါလောကျပဲ ကနြောျလိုခငြျတယျ။ မွနျမာပွညျသူလူထုက အသိအမှတျပွုပွီဆိုရငျတော့ ကနြျတာကတော့ ကိစ်စမရှိပါဘူး။ ဒါကတော့ ကနြော့ျဟာနဲ့ ကနြောျသှားမယ့ျနညျးလမျးတှေ အမြားကွီးရှိတယျ။ နညျးဗြူဟာတှေ ဆှဲနပွေီ Strategy တှဆှေဲနပွေီ။ ကနြောျသကျဆိုငျရာ ကုလသမဂ်ဂ လူကွီးတှနေဲ့လညျး အမြားကွီး စကားပွောပွီးပွီ ကနြောျတို့က တောျရုံတနျရုံနဲ့ မလုပျပါဘူး။ ဒါကွောင့ျမို့လို့ ကနြောျတို့က မွနျမာပွညျရဲ့ ပွညျသူလူထုက ကနြော့ျကို သူတို့ကိုယျစားလှယျအဖွဈနဲ့ အသိအမှတျပွုထားသလို သူတို့ ရှေးကောကျတငျမွောကျထားတဲ့ ပွညျထောငျစုလှှတျတောျအမတျ ၄၀၀ ကြောျက အသိအမှတျပွုပွီဆိုတော့ ကနြော့ျမှာ လုံလောကျပါပွီ။

မအငျကွငျးနိုငျ။ ။ ကုလသမဂ်ဂဘကျက မွနျမာစဈကောငျစီ ပေါ့နောျ သူတို့ အာဏာသိမျးပွီး ဖှဲ့လိုကျတော့ ၊ သူတို့အခေါျကတြော့ မွနျမာစဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီပေါ့နောျ အဲဒီ စဈကောငျစီကို ကုလသမဂ်ဂ တို့ နိုငျငံတကာတို့ဘကျက အသိအမှတျပွုသလား၊ မပွုဘူးလားဆိုတဲ့ အခွအေနရေော ဘယျလိုမွငျရသလဲရှင့ျ။

ဒေါကျတာဆာဆာ။ ။ ဒါကတော့ ကမ်ဘာက ကယြျလောငျစှာ ပွောပွီလေ၊ ကမ်ဘာမှာ ဒီမိုကရစေီနိုငျငံ တခုလုံးက ဒီစဈကောငျစီကို အသိအမှတျပွုတယျ ဆိုတာ တခုမှ ဘယျနိုငျငံမှ မရှိပါဘူး။ အသိအမှတျမပွုလှနျးအားကွီးလို့ ဒဏျခတျပိတျဆို့မှုတှကေိုလညျး စဈကောငျစီ အဖှဲ့ဝငျတှကေို လုပျနတောဖွဈပါတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့လို့ ဘယျနိုငျငံ ၊ ဘယျအစိုးရမှ နောကျဆုံးပွောရငျတော့ တရုတျနိုငျငံတောငျမှ သူတို့ပွောပွီလေ။ ဒီလို မြိုးကို ကနြောျတို့က မွငျခငြျတာမဟုတျဘူး ဆိုပွီးတော့ တရုတျနိုငျငံတောငျမှ ပါးစပျဖှင့ျပွောလာပွီလေ။ ပွောခငြျတာကတော့ ဟိုတုနျးက သိပျမပွောတဲ့ အိမျနီးခငြျးပေါ့နောျ ။ ဆိုတော့ အခုကတော့ စဈကောငျစီက အဖှဲ့ဝငျတှလေညျး နားလညျသင့ျပွီထငျတယျ။ ဆိုတော့ ဒီလိုနဲ့ သှေးထှကျခွငျးတှပေါတှေ ဆိုးဆိုးဝါးဝါးမဖွဈခငျမှာ စဈကောငျစီတှကေလညျး ပွနျလညျသုံးသပျပွီးတော့ ပွနျလညျ စဉျးစားသင့ျတယျ။ သူတို့က အမှားကွီးကို မှားခဲ့ပွီ။ အခုဆိုရငျတော့ လူထုက အိမျမှာမရှိတော့ဘူး၊ လူထုက လမျးပေါျမှာ ရောကျနပွေီ ဆိုတော့ ဒါဟာ ပွညျသူလူထုအတှကျလညျး တကယ့ျအန်တရာယျလညျးမြားသလို ၊ နိုငျငံ့ဝနျထမျးတှအေတှကျလညျး အန်တရာယျကွီးကွီးကယြျကယြျ ရှိနသေလို စဈကောငျစီအတှကျလညျး သမိုငျးက သူတို့ကို အရေးယူဖို့ အမြားကွီး ၊ နောကျဆကျတှဲက အမြားကွီး ဖွဈလာမှာ။ မွနျမာနိုငျငံ သံရုံးတှအေကုနျလုံးကိုလညျး မတေ်တာရပျခံမှာဖွဈပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံ သံရုံးလို့ပွောတဲ့အခါမှာ နိုငျငံတကာမှာရှိတဲ့ မွနျမာသံရုံးအကုနျလုံးသညျ ပွညျသူလူထုဘကျမှာ ရပျတညျပါ။၅၄ သနျး ပွညျသူလူထုမှာ ရပျတညျပါ။ CDM movement ကို သံရုံးတိုငျးမှာ လုပျပါ။ ဒါကတော့ ခငျဗြားတို့ CDM movement ကိုလုပျလို့ ဘာမှ ဆုံးရှုံးစရာမရှိပါဘူး။ သူတို့ကိုတောငျ ကနြောျတို့က သူရဲကောငျးဘှဲ့တှပေေးသင့ျတယျလေ။ ခငျဗြားတို့ ဒီလောကျအထိ သတ်တိရှိရှိနဲ့ နိုငျငံရဲ့အနာဂတျကိုကွည့ျပွီးတော့ လူတဦးတယောကျ၊ ဟိုဘကျက လူတစုရဲ့ အနာဂတျနဲ့ နိုငျငံသူနိုငျငံသားတှရေဲ့ အနာဂတျကို ကွည့ျပွီးတော့ လုပျသှားတယျဆိုတာ ကနြောျတို့ဘကျကလညျး common sense ရှိပါတယျ။ ဒီ ဒီမိုကရစေီအစိုးရ တကျလာတဲ့အခြိနျကရြငျတော့ သူတို့ကိုပဲ ကနြောျတို့ ဒီမိုကရစေီစနဈကိုလိုခငြျရငျတော့ သူတို့ကို ဦးစားပေးပွီး ဆကျလကျလုပျရမှာပေါ့ ။ ဒါမှမဟုတျပဲနဲ့ အခုက ကနြောျတို့ ပွညျသူလူထုတှကေ ရှေးကောကျတငျမွောကျထားတဲ့ ကိုယျစားလှယျတှရေဲ့ အသံကို လဈလြူရှုပွီးတော့ လကျနကျကိုပဲ အားကိုး ပွီးတော့ အာဏာသိမျးထားတဲ့ ၊ အမိန့ျအာဏာကိုပဲ နာခံနသေရှေ့ကတော့ သူတို့အတှကျလညျး မကောငျးသလို သူတို့ကလေးတှအေတှကျလညျး မကောငျးပါဘူး။ သူတို့အနာဂတျအတှကျလညျး မကောငျးပါဘူး။

မအငျကွငျးနိုငျ။ ။ ဒီနရောမှာ အခု ကုလသမဂ်ဂ မှာဆိုရငျ မွနျမာ့အရေးနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ သူတို့ အရေးပေါျအစညျးအဝေးတှတေော့ တဖွေးဖွေးနဲ့ ကငြျးပလာနပွေီပေါ့နောျ ။ Geneva ကုလသမဂ်ဂ လူ့အခှင့ျအရေးကောငျစီလညျး မွနျမာနဲ့ ပတျသကျပွီး အရေးပေါျအစညျးအဝေးတှေ မကွာခဏ လုပျတယျ။ အခု New York က ကုလသမဂ်ဂ ဌာနခြုပျမှာလညျး သောကွာနေ့မှာ informal meeting ပေ့ါနောျ မွနျမာ့အရေးနဲ့ပတျသကျပွီး သူတို့ တံခါးပိတျအစညျးအဝေးတှလေုပျဖို့ရှိတယျ။ အခု ပွညျထောငျစုလှှတျတောျကိုယျစားပွုကောျမတီ ကနပွေီးတော့ ဒေါကျတာဆာဆာကို ကုလသမဂ်ဂကိုယျစားလှယျအဖွဈ ခန့ျအပျလိုကျပွီဆိုတဲ့အခါကတြော့ အဲလိုမြိုး မွနျမာ့အရေးနဲ့ ပတျသကျလို့ ပွောရဆိုရမယျဆိုရငျရော ဘယျလိုအနအေထားမြိုး ဖွဈလာမလဲရှင့ျ။ဒီလို အနအေထားမှာ ဒေါကျတာဆာဆာတို့ ဘယျလိုလှုပျရှားဖို့ရှိသလဲ။

ဒေါကျတာဆာဆာ။ ။ ဒါကတော့ ရှငျးရှငျးလေးပဲလေ ကနြောျကတော့ မွနျမာပွညျလူထုကို ကိုယျစားပွုတဲ့ လူထုကိုယျစားလှယျ။ ကနြောျကတော့ စဈကောငျစီ ကိုယျစားလှယျမဟုတျပါဘူး။ ဆိုတော့ သူတို့ကလညျး သူတို့ဟာသူတို့ စဈကောငျစီ ကိုယျစားလှယျ အဖွဈပွောပေါ့။ ကနြော့ျဘကျကလညျး ကနြောျက လူထုကိုယျစားလှယျပဲ။ ကနြောျကတော့ လူထုက ရှေးကောကျတငျမွှောကျထားတဲ့ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျ ၄၀၀ ကြောျရဲ့ ကိုယျစားလှယျပဲ။ သူတို့အတှကျ ကိုယျစားပွုမယျ။ ကနြော့ျမှာ လူထုရှိတယျ ဒါကွောင့ျမို့လို့ ကနြောျတို့ Security Council သောျလညျးကောငျး၊ လူ့အခှင့ျအရေးကောငျစီ သောျလညျးကောငျး သူတို့မှာ ကနြောျ အခြိတျအဆကျ ရှိပွီးသားဖွဈပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ လူ့အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ အထူးကိုယျစားလှယျ Thomas Andrews တို့နဲ့လညျး ကနြောျတို့ ဒီဘကျက အမြားကွီးဆှေးနှေးစရာရှိပါတယျ။ ဆိုတော့ ကနြောျတို့အနနေဲ့ ဘာမှ မစိုးရိမျပါဘူး။ ကနြောျတို့က အသိအမှတျပွုပွီးသားပါ။ ဒါကွောင့ျမို့လို့ ကနြောျတို့က Formal Meeting မှာ meeting ရဲ့ သဘာပတိလုပျမယ့ျသူတှကေ လောလောဆညျ ဗွိတိနျအစိုးရလေ သူတို့ဘကျက လုံခွုံရေးကောငျစီမှာ သဘာပတိလုပျမယျ။ နောကျလဆိုရငျတော့ အမရေိကနျပေါ့ ဆိုတော့ သဘာပတိက ကနြော့ျကို စကားပွောခှင့ျပေးရငျတော့ ကနြောျပွောမယျလေ။

မအငျကွငျးနိုငျ။ ။ အဲဒါဆိုရငျ ဒေါကျတာဆာဆာ ရှငျးပွသှားတဲ့ ပုံအရဆိုရငျ အမရေိကနျတို့ EU နောကျ ဗွိတိနျပေါ့နောျ ၊ အဲလို အနောကျနိုငျငံအမြားစုက အသိအမှတျပွုမယျ ဒေါကျတာဆာဆာတို့ကို မွနျမာနိုငျငံရဲ့ တရားဝငျ ကိုယျစားလှယျတှအေဖွဈ အသိအမှတျပွုလာမယ့ျအနအေထား ရှိလာနိုငျမလားရှင့ျ။

ဒေါကျတာဆာဆာ။ ။ ဒါကတော့ သခြောတယျလေ မပွုလို့မရဘူးလေ ၊ သူတို့ မပွုရငျတော့ ဒီမိုကရစေီကို အသိအမှတျမပွုတာပဲလေ ။ သူတို့ဘကျကတော့ ကနြောျတောငျအမြားကွီးပွောစရာမလိုဘူး။ မနေ့ညက ကနြောျတို့ လှှတျတောျဥက်ကဋ်ဌတှနေဲ့ ကနြောျစကားပွောတယျ ဗွိတိသြှ လှှတျတောျဥက်ကဋ်ဌ တခြို့နဲ့ပေါ့နောျ။ ပွီးတော့ ကနြောျတို့ လှှတျတောျအမတျတှနေဲ့လညျး ပွောတယျ။ ကုလသမဂ်ဂ လူကွီးတခြို့နဲ့လညျး ကနြောျပွောပွီးပွီ။ သူတို့ကတော့ နားလညျတယျ အကုနျလုံး ကနြောျဘာလုပျနသေလဲ ၊ ကနြောျ တခု၊ နှဈခု ပွောလိုကျတာနဲ့ သူတို့က နားလညျပွီ ။ ကနြေျာတို့ကို အသိအမှတျမပွုတာကတော့ ဒီမိုကရစေီကို အသိအမှတျမပွုတာပဲ ဒါရှငျးရှငျးလေးပဲ ဒါပဲကနြောျတို့ ရှငျးရှငျးလေးပွောလိုကျမှာ။