(Zawgyi/Unicode)
အဓိကအတိုက်အခံ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ အပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီ ၃၀ ကျော်က တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်နဲ့ တွေ့ဆုံပြီး ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ငန်းစဉ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ ဆွေးနွေးခဲ့တဲ့အပေါ် မေးခွန်းတွေ ထွက်ပေါ်နေတဲ့အကြောင်း ပြောပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မမေခက သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နဲ့ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ အပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီ ၃၄ ခု က ခေါင်းဆောင်တွေ နေပြည်တော်မှာ တွေ့ဆုံပြီး ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ငန်းစဉ်မှာ လက်ရှိကြုံနေရတဲ့ ပြဿနာတွေကို ဆွေးနွေးခဲ့တယ်လို့ တွေ့ဆုံမှုမှာ ပါဝင်သူတွေက ပြောပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ရဲ့ ဆောင်ရွက်ချက်တွေမှာ မမျှတတဲ့ လုပ်ရပ်တွေ ရှိနေတယ်လို့ ယူဆတဲ့ ကိစ္စတွေကိုလည်း ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ကို တင်ပြခဲ့ကြောင်း လူထုပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးပါစီပြည်ဟိန်းကပြောပါတယ်။
“ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်နဲ့ ပတ်သတ်လို့ကျနော်တို့ ပါတီကနေ ဖြစ်ချင်တာတွေ၊ ဘာဘဲတင်ပြ ပယ်ခံရတယ်၊ တွေ့ခွင့်တောင်းလဲ မတွေ့ဘူး။ အဲလိုမျိုး။ ဘက်လိုက်နေတာတွေကို တော်တော်များများပါတီတွေ တင်ပြကြတယ်။ ကျနော်တို့ အဓိကက ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်တွေပေါ့လေ။ ရွေးကောက်ပွဲဖြတ်သန်းတာ ဘယ်လိုဖြတ်သန်းမလဲ။ ကာချုပ်ကလည်း ရွေးကောက်ပွဲပြီးရင် ဘယ်လို လုပ်ကြမလဲ အဲလိုလေးတွေ ဆွေးနွေးကြတာပါ”
တွေ့ဆုံမှုအတွင်း အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနဲ့ လုံခြုံရေးကောင်စီခေါ်ဖို့၊ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် တာဝန်ရှိသူတွေ လဲလှယ်ဖို့ ကိစ္စတွေကိုလည်း နိုင်ငံရေးပါတီတွေက ကိုယ်စားလှယ်တချို့က တင်ပြခဲ့တယ်လို့ တက်ရောက်သူ တချို့က ပြောပါတယ်။ တပ်မတော် ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ်ကတော့ ရွေးကောက်ပွဲ မျှမျှတတ ကျင်းပနိုင်ရေး အကူအညီပေးဖို့ ကတိပြုခဲ့ကြောင်းလည်း ဦးပါစီပြည်ဟိန်းက ပြောပါတယ်။
“သူကတော့ရွေးကောက်ပွဲကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ အစိုးရသစ်ကိုကြိုဆိုရမယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်း၊ အခြေခံ လူတန်းစားတွေအတွက် ပါတီတွေဘက်က ကူညီပေးဖို့၊ ကျန်းမာရေး လူမှုရေးကိစ္စ ပြောပါတယ်။”
တပ်မတော်အကြီးအကဲနဲ့ တွေ့ဆုံဖို့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေက တင်ပြခဲ့ပြီးနောက် တွေ့ဆုံဖြစ်ခဲ့တာလို့လည်း တက်ရောက်သူ တချို့က ပြောပါတယ်။ တွေ့ဆုံမှုမှာတော့ အာဏာရ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ပါတီအပြင် အဓိက တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးပါတီတွေ၊ တချိန်က တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေ ဦးဆောင်တဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ ပါဝင်တာတော့ မတွေ့ရပါဘူး။ NLD ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ မုံရွာအောင်ရှင်ကတော့ တွေ့ဆုံမှုမှာ ပါဝင်ခဲ့ကြတဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီ အများစုဟာ စစ်တပ်နဲ့ နီးစပ်တဲ့ အင်အားစုတွေဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“တပ်မတော်နဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေတဲ့ အဖွဲ့ တွေ ဖြစ်တယ်။ ကျနော်တို့နဲ့ကတော့ ပူးပေါင်းမဆောင်ရွက်ဘူး လို့ ပြောတာ မဟုတ်ဘူးနော်။ ကျနော်တိုနဲ့က ဆက်ဆံရေး နွေးထွေးမှုမရှိဘူးပေါ့။ အဲဒါကြောင့်မဖိတ်တာလို့ထင်ပါတယ်။ ခေါ်တွေ့တဲ့ လူတော်တော် များများက လွှတ်တော်ထဲမှာဖြစ်ဖြစ်၊ လွှတ်တော်ပြင်ပမှာဖြစ်ဖြစ် NLD နဲ့ ဒီမိုကရက်တစ် အဖွဲ့တွေနဲ့ နွေးထွေးမှု မရှိတဲ့ အဖွဲ့တွေများပါတယ်”
တပ်မတော်ကာကွယ် ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်း အောင်လှိုင်အနေဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၉ တုန်းကလည်း နိုင်ငံရေးပါတီ ၃၂ ခု ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံပြီး အခြေခံ ဥပဒေပြင်ဆင်ရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေးကိစ္စတွေ ဆွေးနွေးခဲ့ဖူး ပါတယ် အခုနောက်ဆုံး တွေ့ဆုံမှု အပေါ်မှာတော့ နိုင်ငံရေးလေ့ လာသုံးသပ်သူဦးမင်းခင်ကတော့ အခုလို သုံးသပ်ပါတယ်။
“စစ်တပ်ကနိုင်ငံရေးထဲ ဆက်ပါဖို့ ဖြစ်နိုင်တဲ့ လမ်းအားလုံးကိုဖွင့်ပြီး စဉ်းစားတယ်လို့ ယူဆတယ်။ ဟိုတလောကလည်း ပါတီတွေကိုရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲပေးတဲ့ အရေအတွက်နည်းလာတယ်တို့ ထောက် ပြတာ၊ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ပတ်သတ်တာ လည်းပြောတယ်။ ဆိုတော့ အခြေအနေတခုကို အခွင့်အရေးပေါ်ရင် လျှောက်ဖို့ အတွက် သိုင်းဝိုင်းပြင်ဆင်နေပုံဘဲ ။”
တွေ့ဆုံမှုအတွင်း ရွေးကောက်ပွဲမှာ မျှတမှုမရှိခဲ့ရင် တပ်မတော်အကြီးအကဲ တဦးအနေနဲ့ ဖြေရှင်းပေးနိုင်မလားဆ ိုတာကိုလည်း နိုင်ငံရေးပါတီတွေက မေးမြန်းခဲ့ကြတယ်လို့ တက်ရောက်သူ တချို့က ပြောပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း စစ်တပ်က နိုင်ငံရေးမှာ ထဲထဲဝင်ဝင် ပတ်သက်တာမျိုးကို လျှော့ဖို့လိုပြီလို့ နိုင်ငံရေးလေ့ လာသုံးသပ်သူဦးမင်းခင်က မြင်ပါတယ်။
“တပ်အနေနဲ့ တကယ့်အကျိုးစီးပွားစစ်စစ်က ဘာလဲဆိုတာတော့ မြင်ဖို့သင့်ပြီထင်တယ်။ အခြေအနေတွေလည်း အများကြီးပြောင်းလဲလာတယ်။ နောင်လည်း ပြောင်းလဲဦးမယ်။တပ်မတော် အကျိုးစီးပွား စစ်စစ်ပေါ်မှာ ရပ်တည်ဖို့ကြိုးစားသင့်ပြီ။ အဲဒါကိုလည်း တိုင်းပြည်က နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်တွေ ကျန်တဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ သေချာညှိုနှိုင်း ဆွေးနွေးပြီးသွားဖို့ကောင်းပြီ။ ခုက အကျပ်အတည်း တခုဆီကို သွားနေတယ်။ ဒါကိုသဘောပေါက်သင့်ပြီလို့ ယူဆတယ်”
တွေ့ဆုံမှုအတွင်း ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ကိစ္စတွေ၊ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ရွေးချယ်ရာမှာ သိရှိသင့်တဲ့ အချက်တွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အမြင်ဖလှယ်ခဲ့ကြောင်းလည်း တပ်မတော်က သတင်းထုတ်ပြန် ထားပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
တပ်ချုပ်နဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီ ၃၀ ကျော် တွေ့ဆုံ
................
(Unicode)
အဓိကအတိုကျအခံ ပွညျထောငျစုကွံ့ခိုငျရေးနဲ့ ဖှံ့ဖွိုးရေးပါတီ အပါအဝငျ နိုငျငံရေးပါတီ ၃၀ ကြောျက တပျမတောျကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျနဲ့ တှေ့ဆုံပွီး ရှေးကောကျပှဲ လုပျငနျးစဉျနဲ့ ပတျသကျလို့ ဆှေးနှေးခဲ့တဲ့အပေါျ မေးခှနျးတှေ ထှကျပေါျနတေဲ့အကွောငျး ပွောပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မမခေက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျနဲ့ ပွညျခိုငျဖွိုးပါတီ အပါအဝငျ နိုငျငံရေးပါတီ ၃၄ ခု က ခေါငျးဆောငျတှေ နပွေညျတောျမှာ တှေ့ဆုံပွီး ရှေးကောကျပှဲ လုပျငနျးစဉျမှာ လကျရှိကွုံနရေတဲ့ ပွူနာတှကေို ဆှေးနှေးခဲ့တယျလို့ တှေ့ဆုံမှုမှာ ပါဝငျသူတှကေ ပွောပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျရဲ့ ဆောငျရှကျခကြျတှမှော မမြှတတဲ့ လုပျရပျတှေ ရှိနတေယျလို့ ယူဆတဲ့ ကိစ်စတှကေိုလညျး ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျကို တငျပွခဲ့ကွောငျး လူထုပါတီ ဥက်ကဋ်ဌ ဦးပါစီပွညျဟိနျးကပွောပါတယျ။
“ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျနဲ့ ပတျသတျလို့ကနြောျတို့ ပါတီကနေ ဖွဈခငြျတာတှေ၊ ဘာဘဲတငျပွ ပယျခံရတယျ၊ တှေ့ခှင့ျတောငျးလဲ မတှေ့ဘူး။ အဲလိုမြိုး။ ဘကျလိုကျနတောတှကေို တောျတောျမြားမြားပါတီတှေ တငျပွကွတယျ။ ကနြောျတို့ အဓိကက ရှေ့လုပျငနျးစဉျတှပေေါ့လေ။ ရှေးကောကျပှဲဖွတျသနျးတာ ဘယျလိုဖွတျသနျးမလဲ။ ကာခြုပျကလညျး ရှေးကောကျပှဲပွီးရငျ ဘယျလို လုပျကွမလဲ အဲလိုလေးတှေ ဆှေးနှေးကွတာပါ”
တှေ့ဆုံမှုအတှငျး အမြိုးသားကာကှယျရေးနဲ့ လုံခွုံရေးကောငျစီခေါျဖို့၊ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျ တာဝနျရှိသူတှေ လဲလှယျဖို့ ကိစ်စတှကေိုလညျး နိုငျငံရေးပါတီတှကေ ကိုယျစားလှယျတခြို့က တငျပွခဲ့တယျလို့ တကျရောကျသူ တခြို့က ပွောပါတယျ။ တပျမတောျ ကာကှယျရေး ဦးစီးခြုပျကတော့ ရှေးကောကျပှဲ မြှမြှတတ ကငြျးပနိုငျရေး အကူအညီပေးဖို့ ကတိပွုခဲ့ကွောငျးလညျး ဦးပါစီပွညျဟိနျးက ပွောပါတယျ။
“သူကတော့ရှေးကောကျပှဲကွောင့ျဖွဈပေါျလာတဲ့ အစိုးရသဈကိုကွိုဆိုရမယျဆိုတဲ့ အကွောငျး၊ အခွခေံ လူတနျးစားတှအေတှကျ ပါတီတှဘေကျက ကူညီပေးဖို့၊ ကနြျးမာရေး လူမှုရေးကိစ်စ ပွောပါတယျ။”
တပျမတောျအကွီးအကဲနဲ့ တှေ့ဆုံဖို့ နိုငျငံရေးပါတီတှကေ တငျပွခဲ့ပွီးနောကျ တှေ့ဆုံဖွဈခဲ့တာလို့လညျး တကျရောကျသူ တခြို့က ပွောပါတယျ။ တှေ့ဆုံမှုမှာတော့ အာဏာရ အမြိုးသား ဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ (NLD) ပါတီအပွငျ အဓိက တိုငျးရငျးသား နိုငျငံရေးပါတီတှေ၊ တခြိနျက တကျကွှလှုပျရှားသူတှေ ဦးဆောငျတဲ့ နိုငျငံရေးပါတီတှေ ပါဝငျတာတော့ မတှေ့ရပါဘူး။ NLD ပွနျကွားရေးတာဝနျခံ မုံရှာအောငျရှငျကတော့ တှေ့ဆုံမှုမှာ ပါဝငျခဲ့ကွတဲ့ နိုငျငံရေးပါတီ အမြားစုဟာ စဈတပျနဲ့ နီးစပျတဲ့ အငျအားစုတှဖွေဈတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“တပျမတောျနဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျနတေဲ့ အဖှဲ့ တှေ ဖွဈတယျ။ ကနြောျတို့နဲ့ကတော့ ပူးပေါငျးမဆောငျရှကျဘူး လို့ ပွောတာ မဟုတျဘူးနောျ။ ကနြောျတိုနဲ့က ဆကျဆံရေး နှေးထှေးမှုမရှိဘူးပေါ့။ အဲဒါကွောင့ျမဖိတျတာလို့ထငျပါတယျ။ ခေါျတှေ့တဲ့ လူတောျတောျ မြားမြားက လှှတျတောျထဲမှာဖွဈဖွဈ၊ လှှတျတောျပွငျပမှာဖွဈဖွဈ NLD နဲ့ ဒီမိုကရကျတဈ အဖှဲ့တှနေဲ့ နှေးထှေးမှု မရှိတဲ့ အဖှဲ့တှမြေားပါတယျ”
တပျမတောျကာကှယျ ရေးဦးစီးခြုပျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျး အောငျလှိုငျအနဟော ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၉ တုနျးကလညျး နိုငျငံရေးပါတီ ၃၂ ခု ခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ တှေ့ဆုံပွီး အခွခေံ ဥပဒပွေငျဆငျရေး၊ ငွိမျးခမြျးရေးကိစ်စတှေ ဆှေးနှေးခဲ့ဖူး ပါတယျ အခုနောကျဆုံး တှေ့ဆုံမှု အပေါျမှာတော့ နိုငျငံရေးလေ့ လာသုံးသပျသူဦးမငျးခငျကတော့ အခုလို သုံးသပျပါတယျ။
“စဈတပျကနိုငျငံရေးထဲ ဆကျပါဖို့ ဖွဈနိုငျတဲ့ လမျးအားလုံးကိုဖှင့ျပွီး စဉျးစားတယျလို့ ယူဆတယျ။ ဟိုတလောကလညျး ပါတီတှကေိုရှေးကောကျပှဲမှာ မဲပေးတဲ့ အရအေတှကျနညျးလာတယျတို့ ထောကျ ပွတာ၊ ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ပတျသတျတာ လညျးပွောတယျ။ ဆိုတော့ အခွအေနတေခုကို အခှင့ျအရေးပေါျရငျ လြှောကျဖို့ အတှကျ သိုငျးဝိုငျးပွငျဆငျနပေုံဘဲ ။”
တှေ့ဆုံမှုအတှငျး ရှေးကောကျပှဲမှာ မြှတမှုမရှိခဲ့ရငျ တပျမတောျအကွီးအကဲ တဦးအနနေဲ့ ဖွရှေငျးပေးနိုငျမလားဆ ိုတာကိုလညျး နိုငျငံရေးပါတီတှကေ မေးမွနျးခဲ့ကွတယျလို့ တကျရောကျသူ တခြို့က ပွောပါတယျ။ ဒါပမေဲ့လညျး စဈတပျက နိုငျငံရေးမှာ ထဲထဲဝငျဝငျ ပတျသကျတာမြိုးကို လြှော့ဖို့လိုပွီလို့ နိုငျငံရေးလေ့ လာသုံးသပျသူဦးမငျးခငျက မွငျပါတယျ။
“တပျအနနေဲ့ တကယ့ျအကြိုးစီးပှားစဈစဈက ဘာလဲဆိုတာတော့ မွငျဖို့သင့ျပွီထငျတယျ။ အခွအေနတှေလေညျး အမြားကွီးပွောငျးလဲလာတယျ။ နောငျလညျး ပွောငျးလဲဦးမယျ။တပျမတောျ အကြိုးစီးပှား စဈစဈပေါျမှာ ရပျတညျဖို့ကွိုးစားသင့ျပွီ။ အဲဒါကိုလညျး တိုငျးပွညျက နိုငျငံရေး ခေါငျးဆောငျတှေ ကနြျတဲ့ တိုငျးရငျးသားတှနေဲ့ သခြောညှိုနှိုငျး ဆှေးနှေးပွီးသှားဖို့ကောငျးပွီ။ ခုက အကပြျအတညျး တခုဆီကို သှားနတေယျ။ ဒါကိုသဘောပေါကျသင့ျပွီလို့ ယူဆတယျ”
တှေ့ဆုံမှုအတှငျး ရှေးကောကျပှဲနဲ့ ပတျသကျတဲ့ ကိစ်စတှေ၊ ကိုယျစားလှယျလောငျး ရှေးခယြျရာမှာ သိရှိသင့ျတဲ့ အခကြျတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ အမွငျဖလှယျခဲ့ကွောငျးလညျး တပျမတောျက သတငျးထုတျပွနျ ထားပါတယျ။