[Zawgyi/Unicode]
ပြည်ပရောက်မဲဆန္ဒရှင်တွေ ကိုယ့်နာမည် မဲစာရင်းမှာ မပါရင် မဲပေးခွင့်ရရေးအတွက် အမှားပြင်ဆင်ချက်သတ်မှတ်လျှောက်လွှာ ပေးပို့ဖို့ သံရုံးတွေက နှိုးဆော်နေတဲ့အကြောင်းနဲ့ ပြည်ပရောက်မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ ရွေးကောက်ပွဲ မဲပေးနိုင်ရေး ပြင်ဆင်နေကြတဲ့ နောက်ဆုံးရ အခြေအနေတွေကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မဆုမွန်က စုစည်းတင်ပြပေးပါမယ်။
လာမယ့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ ကျင်းပမယ့် ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲဆန္ဒနယ် ပြင်ပရောက်နေတဲ့ နိုင်ငံတကာရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ မဲပေးနိုင်ကြဖို့ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံအသီးသီးက မြန်မာသံရုံးတွေက ကြိုတင်ဆန္ဒမဲပေးခွင့်ရှိသူများ လျှောက်ထားနိုင်တဲ့ ပုံစံ ၁၅ တွေကို ဇူလိုင်လဆန်းက စလို့ ဒီလ သြဂုတ်လ နောက်ဆုံးထားဖြည့်သွင်းပေးပို့ဖို့ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က တိုက်တွန်းထားတာပါ။ ဒါပေမဲ့ မဲပေးခွင့်ရှိသူတွေရဲ့ အမည်စာရင်းတွေကို ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်ချိန်မှာတော့- မဲဆန္ဒရှင်တွေရဲ့ မဲစာရင်း အမှားအယွင်းတွေ အတော်များများဖြစ်နေတာမို့ ပြည်ပရောက်မြန်မာနိုင်ငံသားတွေထဲမှာလည်း နာမည်မပါတာ အလွဲအမှားတွေ ဖြစ်နေတာတွေ ကြုံနေရပါတယ်။
ဒါကြောင့် အမှားတွေပြင်ဆင်နိုင်ရေး မဲစာရင်းကြေညာထားတဲ့ရက်ကို နောက်ထပ် သီတင်းတပတ်ထပ်တိုးချိန် မဲစာရင်း အမှားအယွင်းတွေနဲ့ ကြုံနေရတဲ့ ပြည်ပရောက်မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအနေနဲ့ သတ်မှတ်ဖြည့်စွက်ဖောင်တွေကို သြဂုတ်လ ၁၄ ရက်နေ့ ည ၁၂ နာရီနောက်ဆုံးထားပြီး သံရုံးတွေကို တင်ထားတဲ့ပုံစံ ၁၅ မိတ္တူနဲ့ ပူးတွဲပြီးပေးပို့ ပြင်ဆင်ကြဖို့ သံရုံးတွေက ကြေညာချက်တွေ အသီးသီး ထုတ်ပြန်တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
ကိုရီးယားနိုင်ငံ ဆိုးလ်မြို့အခြေစိုက် မြန်မာနိုင်ငံသံရုံးဘက်ကနေ- မဲစာရင်းထဲမပါတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ ဆောင်ရွက်ရမယ့် တိုက်တွန်းချက်ကို-ကိုရီးယားရောက်မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ မဲပေးခွင့်ရရေး ဦးဆောင်ကြိုးပမ်းနေသူ တဦးဖြစ်တဲ့ ကိုရန်နိုင်ထွန်းက ပြောပြပါတယ်။
"အဓိကကတော့ ကိုရီးယားနိုင်ငံရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေက ကြိုတင်မဲပေးခွင့်ရနိုင်ဖို့ ပုံစံ ၁၅ နဲ့ လျှောက်လွှာတင်တယ်။ လျှောက်လွှာကို သံရုံးကလည်း လက်ခံရရှိပြီးတော့ သံရုံးဘက်ကလည်း လျှောက်လွှာလက်ခံရရှိတဲ့သူ စာရင်းတွေကို သြဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့က ကြေညာထားပြီးပြီပေါ့လေ။ သို့သော်လည်းပဲ တချို့သောသူတွေရဲ့ အမည်စာရင်းတွေက မြန်မာနိုင်ငံရွေးကောက် ပွဲကော်မရှင်က ထုတ်တဲ့မဲစာရင်းထဲမှာ မပါခဲ့တာတွေရှိနေတယ်။ ဆိုတော့ ဒီမှာ ကြိုတင်မဲစာရင်းတင်ထားပေမဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့စာရင်းမှာ မပါဘူးဆိုရင် သူတို့တွေ မဲပေးခွင့်မရတဲ့အခြေအနေမှာ ရောက်ရှိသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် သံရုံးအနေနဲ့က အဲ့ဒီ့သူတွေရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက ရပ်ကွက်မြို့နယ် အစရှိသဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရုံးတွေမှာ ဒီကပုံစံ ၁၅ ပါ ပူးတွဲပြီးတော့ တင်ရပါမယ်။ သံရုံးဘက်ကလည်း လိုအပ်တဲ့အချက်အလက်တွေ ထပ်လုပ်ပြီးတော့ မြန်မာနိုင်ငံသားတိုင်း မဲပေးခွင့်ရအောင် ကူညီမယ့်သဘောမျိုး သံရုံးဘက်က ထုတ်ပြန်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ အဓိကကတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရှိနေတဲ့ မိဘဆွေမျိုးတွေက ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ ရောက်နေတဲ့ မိမိတို့သားသမီးတွေ မဲစာရင်းမှာပါ-မပါ သွားကြည့် အကယ်လို့ မပါခဲ့ဘူးဆိုရင် ကိုရီးယားကို အကြောင်းကြား နောက် မိသားစုကိုယ်တိုင် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှာ သွား Complaint တက်နိုင်ပါတယ်။"
ဂျပန်နိုင်ငံရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေထဲမှာလည်း ပြည်တွင်းက မဲစာရင်းထဲမှာ မပါတဲ့သူတွေ အတော်များများရှိနေတာမို့လို့ မဲစာရင်းစစ်ဖို့နဲ့ ထပ်တိုးသတ်မှတ်ရက်အမှီ အမှားပြင်ဆက်ဖြည့်စွက်ချက်တွေ တင်သွင်းကြဖို့ကိုလည်း ဂျပန်ရောက်မြန်မာနိုင်ငံသားများ အသင်းက ဦးသန်းဆွေက အကြံပေးပါတယ်။
"ပြည်တွင်းမှာ ရှိတဲ့ ကပ်ထားတဲ့ အဲ့ဒီ မဲစာရင်းတွေက အမှားအယွင်းတွေ အများကြီးပါနေပြီးတော့- မလိုလားအပ်တဲ့ကိစ္စတွေ တော်တော်လေးများတယ် ဆိုလိုတာက မိသားစုလိုက် မဲစာရင်းတွေ ပျောက်နေတာမျိုးနောက်တခါ လိပ်စာမှာမရှိပဲနဲ့ မဲစာရင်းတွေထဲ ပါနေတာမျိုး နောက်တခု နာမည်ထပ်တာတွေပေါ့လေ အဖေ နာမည်၊ အမေနာမည်တွေပါ အများကြီး ထပ်နေတာမျိုးတွေဖြစ်နေတဲ့ အခါကျတော့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရဲ့ ပြင်ဆင်ချက် ထုတ်ထားတာက မှားယွင်းနေသူတွေအနေနဲ့ ဖောင် ၃ ခု ဖြည့်စွက်ပြီး ပြန်တင်ရပါတယ်။ ၉ လပိုင်းမှာ နောက်တကြိမ် မဲစာရင်းပြန်ထုတ်ပေးပါလိမ့်မယ်။ အဲ့အချိန်ကျရင် ကိုယ့်နာမည်တွေ အမှားပြင်ဆင်ချက်တွေ ထွက်လာပြီလားဆိုတာ ကျနော်တို့ ထပ်ကြည့်ရပါမယ်။ ဒါမှသာ ပုံစံ ၁၅ နဲ့ လျှောက်ထားတာဖြစ်တဲ့အကြောင့် သူ့ရဲ့အဝေးရောက်မဲကို ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကနေ နိုင်ငံတကာမှာရှိတဲ့ သံရုံးတွေကို မဲစာရင်းပေးပို့ပြီး မဲပေးခွင့်ရအောင် စီစဉ်ပေးပါလိမ့်မယ်။"
အရင်တုန်းက ဂျပန်ရောက်မြန်မာနိုင်ငံသားတိုင်း မြန်မာနိုင်ငံသားဖြစ်ကြောင်း သက်သေပြနိုင်တယ်ဆိုရင် နိုင်ငံသားတို့ အခွင့်အရေးနဲ့အညီ အားလုံးပါဝင် မဲပေးနိုင်ခွင့်ရရေး သံရုံးက စီစဉ်ပေးမယ်လို့ဆိုပေမဲ့ တချို့ အခက်ခဲတွေနဲ့ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အကြောင်းလည်း ဂျပန်ရောက်မြန်မာ ဦးသန်းဆွေက ပြောပြပါတယ်။
"ကျနော်တို့ ဒီမှာ မမျှော်လင့်တဲ့ပြဿနာလေးတွေ တွေ့နေရပါတယ်။ ဒီမှာ ဂျပန်မှာရောက်နေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေက ဟိုးအရင် စစ်အစိုးရလက်ထက်မှာကတည်းကနေပြီး ရောက်ရှိနေထိုင်ကြပြီးတော့ အရင်မဆလအစိုးရခေတ်က ပြဋ္ဌာန်းထားတဲ့ နိုင်ငံသား ဥပဒေအရ ငြိစွန်းပါတယ်ဆိုပြီး ဒီလူက ဒုက္ခသည်ခံထားပါတယ် ဆိုတဲ့စသဖြင့် မှတ်ချက်လေးတွေနဲ့ ဂျပန်ရောက်မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ မဲပေးပိုင်ခွင့် မှန်မှန်ကန်ကန် မရအောင် တမင်သက်သက်ကြံစည်ပြီးလုပ်နေတဲ့ အချက်အလက်တွေ ကျနော်တို့ ပေါ်နေပါတယ်။ဂျပန်နိုင်ငံမှာ ဒီလိုပြဿနာတွေနဲ့ကြုံနေရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေက ထောင်နဲ့ချီ ရှိပါတယ်။ သို့သော်ငြားလည်းပဲ အဲ့လိုထောင်ချီရှိနေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ ပုံစံ ၁၅ တင်သွင်းတဲ့ကိစ္စမှာ ၄၊ ၅ ယောက်လောက်ကို အဲ့လူတွေကို အဲ့လိုမှတ်ချက်တွေ ရေးသားတာတွေ့ရတာမို့လို့ ဒါတွေကို မနက်ဖြန်-သန်ဘက်ခါပေါ့လေ ဒီကိစ္စကို တရားဝင် သံရုံးကို သွားပြီးတော့ ကျနော်တို့သံအမတ်နဲ့ သွားရောက်တွေ့ဆုံစကားပြောဖို့ ရှိပါတယ်။"
ပြည်ပကို အကြောင်းအမျိုးမျိုးနဲ့ ထွက်ခွာလာခဲ့ကြတဲ့ နိုင်ငံအသီးသီးက မြန်မာတွေထဲ သက်ဆိုင်ရာ မဲဆန္ဒနယ်မြေတွေက သန်းခေါင်စာရင်းထဲ မရှိတော့တာ၊ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် နိုင်ငံသားအဖြစ် သက်သေမပြနိုင်တဲ့သူတွေအတွက်လည်း နိုင်ငံတော်ဘက်က ထည့်သွင်းစဉ်းစားပေးဖို့ တောင်ကိုရီးယားက ကိုရန်နိုင်ထွန်းက တောင်းဆိုပါတယ်။
"ကျနော်တို့လိုဆိုရင် သန်းခေါင်စာရင်းလည်း မရှိတော့ဘူးဗျာ။ ဟိုတုန်းက စစ်အာဏာရှင်လက်အောက်မှာ ကျနော်တို့ကို နည်းမျိုးစုံနဲ့ ဖိအားပေးခဲ့တဲ့အချိန်မှာ သန်းခေါင်စာရင်းတွေကနေ ကျနော်တို့လို ထုတ်ပယ်ခံထားရသူတွေရှိတယ်။ အိမ်တွေမှာ မိသားစုတွေဆီမှာ ကျနော်တို့ရဲ့သန်းခေါင်စာရင်းက မရှိတော့ဘူး အဲ့တော့ မဲပေးချင်သော်ငြားလည်းမဲလုံးဝပေးခွင့်မရတဲ့အခြေအနေတွေဖြစ်နေတယ်ပေါ့ဗျာ။ ကိုယ့်အတွက် ဘယ်နေရာမှာ သန်းခေါင်စာရင်းက ရှိလို့ရှိမှန်းမသိတဲ့ အခြေအနေရှိနေတဲ့ ကျနော်တို့လို လူမျိုးတွေကျတော့လည်း နိုင်ငံတော်အနေနဲ့ စဉ်းစားသင့်တယ်လို့ ထင်တယ်ပေါ့လေ။ အခုလက်ရှိကတော့ ကိုရီးယားမှာ ကြိုတင်မဲလာပေးမယ်ဆိုရင် မှတ်ပုံတင်နဲ့ သန်းခေါင်စာရင်း မိတ္တူကို ပြသဖို့လိုတယ်။ အခု ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ မြန်မာလူမျိုး ၃၀,၀၀၀ ကျော်ရှိတဲ့အနက် ဒီနေ့ည နောက်ဆုံးထားပြီး စာရင်းသွင်းနေဆဲ လက်ရှိကိုရီးယားနိုင်ငံကနေ ပုံစံ ၁၅ တင်ထားတဲ့လူပေါင်း ၇,၉၉၈ ရှိပါတယ်။"
အလွဲအမှားတွေကို ပြင်ဆင်ဖြည့်စွက်ပြီးတယ်ဆိုရင် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရဲ့ မဲစာရင်းထဲပါလာပြီး ကြိုတင်မဲပေးခွင့်ရလာမယ့် ပြည်ပရောက်မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအနေနဲ့ သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံအသီးသီးက မြန်မာသံရုံး၊ ကောင်စစ်ဝန်ရုံး၊ အမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်ရုံးတွေကို သွားရောက်ပြီး ကြိုတင်မဲတွေကို လာမယ့် စက်တင်ဘာ ၂၄ ရက်နေ့ကနေ အောက်တိုဘာလ ၂၇ ရက်အတွင်း သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံအလိုက်သတ်မှတ်ရက်တွေမှာ မဲသွားပေးရမှာဖြစ်တယ်လို့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
[Unicode Version]
ပွညျပရောကျမွနျမာတခြို့ မဲစာရငျးမှားမှု မဲစာရငျးမပါမှုမြား ရှိနေ
ပွညျပရောကျမဲဆန်ဒရှငျတှေ ကိုယ့ျနာမညျ မဲစာရငျးမှာ မပါရငျ မဲပေးခှင့ျရရေးအတှကျ အမှားပွငျဆငျခကြျသတျမှတျလြှောကျလှှာပေးပို့ဖို့ သံရုံးတှကေ နှိုးဆောျနတေဲ့အကွောငျးနဲ့ ပွညျပရောကျမွနျမာနိုငျငံသားတှေ ရှေးကောကျပှဲ မဲပေးနိုငျရေး ပွငျဆငျနကွေတဲ့ နောကျဆုံးရ အခွအေနတှေကေို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မဆုမှနျက စုစညျးတငျပွပေးပါမယျ။
လာမယ့ျ ၂၀၂၀ ပွည့ျနှဈ နိုဝငျဘာလ ၈ ရကျနေ့ ကငြျးပမယ့ျ ပါတီစုံဒီမိုကရစေီ အထှထှေရှေေးကောကျပှဲမှာ မဲဆန်ဒနယျ ပွငျပရောကျနတေဲ့ နိုငျငံတကာရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ မဲပေးနိုငျကွဖို့ သကျဆိုငျရာနိုငျငံအသီးသီးက မွနျမာသံရုံးတှကေ ကွိုတငျဆန်ဒမဲပေးခှင့ျရှိသူမြား လြှောကျထားနိုငျတဲ့ ပုံစံ ၁၅ တှကေို ဇူလိုငျလဆနျးကစလို့ ဒီလ သွဂုတျလ နောကျဆုံးထားဖွည့ျသှငျးပေးပို့ဖို့ ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက တိုကျတှနျးထားတာပါ။ ဒါပမေဲ့ မဲပေးခှင့ျရှိသူတှရေဲ့ အမညျစာရငျးတှကေို ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက ထုတျပွနျကွညောလိုကျခြိနျမှာတော့- မဲဆန်ဒရှငျတှရေဲ့ မဲစာရငျး အမှားအယှငျးတှေ အတောျမြားမြားဖွဈနတောမို့ ပွညျပရောကျမွနျမာနိုငျငံသားတှထေဲမှာလညျး နာမညျမပါတာ အလှဲအမှားတှေ ဖွဈနတောတှေ ကွုံနရေပါတယျ။
ဒါကွောင့ျ အမှားတှပွေငျဆငျနိုငျရေး မဲစာရငျးကွညောထားတဲ့ရကျကို နောကျထပျ သီတငျးတပတျထပျတိုးခြိနျ မဲစာရငျး အမှားအယှငျးတှနေဲ့ ကွုံနရေတဲ့ ပွညျပရောကျမွနျမာနိုငျငံသားတှအေနနေဲ့ သတျမှတျဖွည့ျစှကျဖောငျတှကေို သွဂုတျလ ၁၄ ရကျနေ့ ည ၁၂ နာရီနောကျဆုံးထားပွီး သံရုံးတှကေို တငျထားတဲ့ပုံစံ ၁၅ မိတ်တူနဲ့ ပူးတှဲပွီးပေးပို့ ပွငျဆငျကွဖို့ သံရုံးတှကေ ကွညောခကြျတှေ အသီးသီး ထုတျပွနျတိုကျတှနျးထားပါတယျ။
ကိုရီးယားနိုငျငံ ဆိုးလျမွို့အခွစေိုကျ မွနျမာနိုငျငံသံရုံးဘကျကနေ- မဲစာရငျးထဲမပါတဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ ဆောငျရှကျရမယ့ျ တိုကျတှနျးခကြျကို-ကိုရီးယားရောကျမွနျမာနိုငျငံသားတှေ မဲပေးခှင့ျရရေး ဦးဆောငျကွိုးပမျးနသေူ တဦးဖွဈတဲ့ ကိုရနျနိုငျထှနျးက ပွောပွပါတယျ။
"အဓိကကတော့ ကိုရီးယားနိုငျငံရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှကေ ကွိုတငျမဲပေးခှင့ျရနိုငျဖို့ ပုံစံ ၁၅ နဲ့ လြှောကျလှှာတငျတယျ။ လြှောကျလှှာကို သံရုံးကလညျး လကျခံရရှိပွီးတော့ သံရုံးဘကျကလညျး လြှောကျလှှာလကျခံရရှိတဲ့သူ စာရငျးတှကေို သွဂုတျလ ၈ ရကျနေ့က ကွညောထားပွီးပွီပေါ့လေ။ သို့သောျလညျးပဲ တခြို့သောသူတှရေဲ့ အမညျစာရငျးတှကေ မွနျမာနိုငျငံရှေးကောကျ ပှဲကောျမရှငျက ထုတျတဲ့မဲစာရငျးထဲမှာ မပါခဲ့တာတှရှေိနတေယျ။ ဆိုတော့ ဒီမှာ ကွိုတငျမဲစာရငျးတငျထားပမေဲ့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့စာရငျးမှာ မပါဘူးဆိုရငျ သူတို့တှေ မဲပေးခှင့ျမရတဲ့အခွအေနမှော ရောကျရှိသှားမှာဖွဈပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ သံရုံးအနနေဲ့က အဲ့ဒီ့သူတှရေဲ့ မွနျမာနိုငျငံက ရပျကှကျမွို့နယျ အစရှိသဖွင့ျ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျရုံးတှမှော ဒီကပုံစံ ၁၅ ပါ ပူးတှဲပွီးတော့ တငျရပါမယျ။ သံရုံးဘကျကလညျး လိုအပျတဲ့အခကြျအလကျတှေ ထပျလုပျပွီးတော့ မွနျမာနိုငျငံသားတိုငျး မဲပေးခှင့ျရအောငျ ကူညီမယ့ျသဘောမြိုး သံရုံးဘကျက ထုတျပွနျထားတာဖွဈပါတယျ။ အဓိကကတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ရှိနတေဲ့ မိဘဆှမြေိုးတှကေ ကိုရီးယားနိုငျငံမှာ ရောကျနတေဲ့ မိမိတို့သားသမီးတှေ မဲစာရငျးမှာပါ-မပါ သှားကွည့ျ အကယျလို့ မပါခဲ့ဘူးဆိုရငျ ကိုရီးယားကို အကွောငျးကွား နောကျ မိသားစုကိုယျတိုငျ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျမှာ သှား Complaint တကျနိုငျပါတယျ။"
ဂပြနျနိုငျငံရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှထေဲမှာလညျး ပွညျတှငျးက မဲစာရငျးထဲမှာ မပါတဲ့သူတှေ အတောျမြားမြားရှိနတောမို့လို့ မဲစာရငျးစဈဖို့နဲ့ ထပျတိုးသတျမှတျရကျအမှီ အမှားပွငျဆကျဖွည့ျစှကျခကြျတှေ တငျသှငျးကွဖို့ကိုလညျး ဂပြနျရောကျမွနျမာနိုငျငံသားမြား အသငျးက ဦးသနျးဆှကေ အကွံပေးပါတယျ။
"ပွညျတှငျးမှာ ရှိတဲ့ ကပျထားတဲ့ အဲ့ဒီ မဲစာရငျးတှကေ အမှားအယှငျးတှေ အမြားကွီးပါနပွေီးတော့- မလိုလားအပျတဲ့ကိစ်စတှေ တောျတောျလေးမြားတယျ ဆိုလိုတာက မိသားစုလိုကျ မဲစာရငျးတှေ ပြောကျနတောမြိုးနောကျတခါ လိပျစာမှာမရှိပဲနဲ့ မဲစာရငျးတှထေဲ ပါနတောမြိုး နောကျတခု နာမညျထပျတာတှပေေါ့လေ အဖေ နာမညျ၊ အမနောမညျတှပေါ အမြားကွီး ထပျနတောမြိုးတှဖွေဈနတေဲ့ အခါကတြော့ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျရဲ့ ပွငျဆငျခကြျ ထုတျထားတာက မှားယှငျးနသေူတှအေနနေဲ့ ဖောငျ ၃ ခု ဖွည့ျစှကျပွီး ပွနျတငျရပါတယျ။ ၉ လပိုငျးမှာ နောကျတကွိမျ မဲစာရငျးပွနျထုတျပေးပါလိမ့ျမယျ။ အဲ့အခြိနျကရြငျ ကိုယ့ျနာမညျတှေ အမှားပွငျဆငျခကြျတှေ ထှကျလာပွီလားဆိုတာ ကနြောျတို့ ထပျကွည့ျရပါမယျ။ ဒါမှသာ ပုံစံ ၁၅ နဲ့ လြှောကျထားတာဖွဈတဲ့အကွောင့ျ သူ့ရဲ့အဝေးရောကျမဲကို ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျကနေ နိုငျငံတကာမှာရှိတဲ့ သံရုံးတှကေို မဲစာရငျးပေးပို့ပွီး မဲပေးခှင့ျရအောငျ စီစဉျပေးပါလိမ့ျမယျ။"
အရငျတုနျးက ဂပြနျရောကျမွနျမာနိုငျငံသားတိုငျး မွနျမာနိုငျငံသားဖွဈကွောငျး သကျသပွေနိုငျတယျဆိုရငျ နိုငျငံသားတို့ အခှင့ျအရေးနဲ့အညီ အားလုံးပါဝငျ မဲပေးနိုငျခှင့ျရရေး သံရုံးက စီစဉျပေးမယျလို့ဆိုပမေဲ့ တခြို့ အခကျခဲတှနေဲ့ရငျဆိုငျနရေတဲ့ အကွောငျးလညျး ဂပြနျရောကျမွနျမာ ဦးသနျးဆှကေ ပွောပွပါတယျ။
"ကနြောျတို့ ဒီမှာ မမြှောျလင့ျတဲ့ပွူနာလေးတှေ တှေ့နရေပါတယျ။ ဒီမှာ ဂပြနျမှာရောကျနတေဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတှကေ ဟိုးအရငျ စဈအစိုးရလကျထကျမှာကတညျးကနပွေီး ရောကျရှိနထေိုငျကွပွီးတော့ အရငျမဆလအစိုးရခတျေက ပွဋ်ဌာနျးထားတဲ့ နိုငျငံသား ဥပဒအေရ ငွိစှနျးပါတယျဆိုပွီး ဒီလူက ဒုက်ခသညျခံထားပါတယျ ဆိုတဲ့စသဖွင့ျ မှတျခကြျလေးတှနေဲ့ ဂပြနျရောကျမွနျမာနိုငျငံသားတှေ မဲပေးပိုငျခှင့ျ မှနျမှနျကနျကနျ မရအောငျ တမငျသကျသကျကွံစညျပွီးလုပျနတေဲ့ အခကြျအလကျတှေ ကနြောျတို့ ပေါျနပေါတယျ။ဂပြနျနိုငျငံမှာ ဒီလိုပွူနာတှနေဲ့ကွုံနရေတဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတှကေ ထောငျနဲ့ခြီ ရှိပါတယျ။ သို့သောျငွားလညျးပဲ အဲ့လိုထောငျခြီရှိနတေဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ ပုံစံ ၁၅ တငျသှငျးတဲ့ကိစ်စမှာ ၄၊ ၅ ယောကျလောကျကို အဲ့လူတှကေို အဲ့လိုမှတျခကြျတှေ ရေးသားတာတှေ့ရတာမို့လို့ ဒါတှကေို မနကျဖွနျ-သနျဘကျခါပေါ့လေ ဒီကိစ်စကို တရားဝငျ သံရုံးကို သှားပွီးတော့ ကနြောျတို့သံအမတျနဲ့ သှားရောကျတှေ့ဆုံစကားပွောဖို့ ရှိပါတယျ။"
ပွညျပကို အကွောငျးအမြိုးမြိုးနဲ့ ထှကျခှာလာခဲ့ကွတဲ့ နိုငျငံအသီးသီးက မွနျမာတှထေဲ သကျဆိုငျရာ မဲဆန်ဒနယျမွတှေကေ သနျးခေါငျစာရငျးထဲ မရှိတော့တာ၊ အကွောငျးအမြိုးမြိုးကွောင့ျ နိုငျငံသားအဖွဈ သကျသမေပွနိုငျတဲ့သူတှအေတှကျလညျး နိုငျငံတောျဘကျက ထည့ျသှငျးစဉျးစားပေးဖို့ တောငျကိုရီးယားက ကိုရနျနိုငျထှနျးက တောငျးဆိုပါတယျ။
"ကနြောျတို့လိုဆိုရငျ သနျးခေါငျစာရငျးလညျး မရှိတော့ဘူးဗြာ။ ဟိုတုနျးက စဈအာဏာရှငျလကျအောကျမှာ ကနြောျတို့ကို နညျးမြိုးစုံနဲ့ ဖိအားပေးခဲ့တဲ့အခြိနျမှာ သနျးခေါငျစာရငျးတှကေနေ ကနြောျတို့လို ထုတျပယျခံထားရသူတှရှေိတယျ။ အိမျတှမှော မိသားစုတှဆေီမှာ ကနြောျတို့ရဲ့သနျးခေါငျစာရငျးက မရှိတော့ဘူး အဲ့တော့ မဲပေးခငြျသောျငွားလညျးမဲလုံးဝပေးခှင့ျမရတဲ့အခွအေနတှေဖွေဈနတေယျပေါ့ဗြာ။ ကိုယ့ျအတှကျ ဘယျနရောမှာ သနျးခေါငျစာရငျးက ရှိလို့ရှိမှနျးမသိတဲ့ အခွအေနရှေိနတေဲ့ ကနြောျတို့လို လူမြိုးတှကေတြော့လညျး နိုငျငံတောျအနနေဲ့ စဉျးစားသင့ျတယျလို့ ထငျတယျပေါ့လေ။ အခုလကျရှိကတော့ ကိုရီးယားမှာ ကွိုတငျမဲလာပေးမယျဆိုရငျ မှတျပုံတငျနဲ့ သနျးခေါငျစာရငျး မိတ်တူကို ပွသဖို့လိုတယျ။ အခု ကိုရီးယားနိုငျငံမှာ မွနျမာလူမြိုး ၃၀,၀၀၀ ကြောျရှိတဲ့အနကျ ဒီနေ့ည နောကျဆုံးထားပွီး စာရငျးသှငျးနဆေဲ လကျရှိကိုရီးယားနိုငျငံကနေ ပုံစံ ၁၅ တငျထားတဲ့လူပေါငျး ၇,၉၉၈ ရှိပါတယျ။"
အလှဲအမှားတှကေို ပွငျဆငျဖွည့ျစှကျပွီးတယျဆိုရငျ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျရဲ့ မဲစာရငျးထဲပါလာပွီး ကွိုတငျမဲပေးခှင့ျရလာမယ့ျ ပွညျပရောကျမွနျမာနိုငျငံသားတှအေနနေဲ့ သကျဆိုငျရာ နိုငျငံအသီးသီးက မွနျမာသံရုံး၊ ကောငျစဈဝနျရုံး၊ အမွဲတမျး ကိုယျစားလှယျရုံးတှကေို သှားရောကျပွီး ကွိုတငျမဲတှကေို လာမယ့ျ စကျတငျဘာ ၂၄ ရကျနေ့ကနေ အောကျတိုဘာလ ၂၇ ရကျအတှငျး သကျဆိုငျရာနိုငျငံအလိုကျသတျမှတျရကျတှမှော မဲသှားပေးရမှာဖွဈတယျလို့ ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။
