(Zawgyi / Unicode)
ကပ်ရောဂါ ကူးစက်မှုတွေ တကျော့ပြန် ကြုံနေရတဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်အတည်ပြုလူနာ ၂ သိန်းကျော်ထဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံသား အများစု အပါအဝင် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား သောင်းနဲ့ချီ ပါဝင်နေပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ခန့်မှန်းခြေ ၄ သောင်းလောက်ရှိတဲ့ အလုပ်သမားတွေ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ရရှိရေးမှာ အခက်အခဲတွေ ရှိနေတာကြောင့် ဖြေရှင်းပေးဖို့ အလုပ်သမားရေး လှုပ်ရှားသူတွေက ထိုင်းအာဏာပိုင်တွေကို တိုက်တွန်းနေကြတာပါ။ ဒီအကြောင်း အပြည့်အစုံကို ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်း ထိုင်းအခြေစိုက် သတင်းထောက် မအေးအေးမာ တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကပ်ဘေး စတင်ကြုံခဲ့ရပြီးကတည်းက အခု တတိယလှိုင်း ဖြစ်တဲ့အချိန်မှာ တနိုင်ငံလုံးအနှံ့ အတည်ပြုလူနာဦးရေက နေ့စဉ် ထောင်ချီတိုးနေတာပါ။ ဒီထဲမှာ အတည်ပြုလူနာ ၅ ပုံ ၁ ပုံက ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေ ဖြစ်နေပါတယ်။ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေထဲမှာလည်း မြန်မာနိုင်ငံသားက အများဆုံးဖြစ်နေတာကြောင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုတွေ ရရှိဖို့အတွက် ဘယ်လိုပံ့ပိုးမလဲ ဆိုတာကို ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားကွန်ရက်က ထိုင်းအစိုးရကို မေးခွန်းထုတ်ခဲ့တယ်လို့ ကွန်ရက်အဖွဲ့ဝင်လည်းဖြစ် အလုပ်သမားရေး လှုပ်ရှားသူလည်းဖြစ်တဲ့ ဦးမင်းဦးက အခုလိုပြောပြပါတယ်။
“ထိုင်းနိုင်ငံတနိုင်ငံလုံးမှာ အခုက အားလုံးပေါင်း ရောဂါဖြစ်တဲ့သူ ၂ သိန်းကျော်ရှိတယ်။ ၂ သိန်းကျော်ထဲမှာ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား စုစုပေါင်းက ၄ သောင်းကျော်ရှိတယ်။ ၄ သောင်းကျော်ထဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံသား ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားက ၃ သောင်းကျော်ရှိတယ်။ အားလုံးပေါင်း ရှင်းရှင်းပြောရရင် ၄ သောင်းနားကို ကပ်နေတယ်။ တတိယလှိုင်းထဲမှာ ဒီနှစ်ထဲမှာ ဖြစ်တာအများဆုံးပဲ။ ဒီနှစ်ထဲမှာဖြစ်တာ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား ၂၆,၀၀၀ ကျော်ရှိတယ်၊ တတိယလှိုင်းထဲမှာနော်။ အဲဒါကြောင့် လက်ရှိမှာ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားကွန်ရက် MWG က အဲဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ ထောက်ပြတယ်။ ထောက်ပြတာက လက်ရှိကာလမှာက ထိုင်းနိုင်ငံသားတွေတောင်မှ ရောဂါကုသခွင့် ရရှိရေးတို့ ဆေးထိုးဖို့ ကာကွယ်ဆေးထိုးဖို့ ကိစ္စတွေမှာ အခက်အခဲတွေနဲ့ ကြုံနေရတယ်။ အဲဒီလို သူတို့နိုင်ငံသားတွေတောင် ဖြစ်နေတဲ့ကာလမှာ ကျနော်တို့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေမှာ ဘယ်လိုမျိုး အခက်အခဲတွေ့ရမလဲ။ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေအတွက်ရော ဘယ်လိုပံ့ပိုးဖို့ အစီအစဉ်များ ရှိမလဲဆိုတာကို ကျနော်တို့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားကွန်ရက်က ထောက်ပြထားတဲ့ဟာပါ။”
SEE ALSO: ဘုရားသုံးဆူနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဂိတ် ထိုင်း ယာယီပိတ်ပင်ကိုဗစ်တတိယလှိုင်းဖြစ်ချိန်မှာ အထောက်အထားမဲ့ အလုပ်သမားတွေ အတွက်တော့ အခက်အခဲတွေ ဖြစ်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“အထောက်အထားမဲ့ အလုပ်သမားတွေရှိတယ်။ အဲဒီလို အလုပ်သမားတွေ အတွက်က ပြဿနာတွေ ဖြစ်နေတယ်။ အဲဒီအလုပ်သမားတွေကလည်း သူတို့အနေနဲ့က ဆေးစစ်ခံဖို့ ထွက်ဖို့ ဆေးစစ်မခံရဲဘူး။ သူတို့က တရားမဝင်ဖြစ်နေလို့။ တချို့ အလုပ်ရှင်တွေကလည်း သူတို့အလုပ်သမားတွေက တရားမဝင် ဖြစ်နေတော့ ထုတ်မပြရဲဘူး။ ပြဿနာတက်မှာ နှစ်ဖက်လုံးက အရေးယူခံရမှာကိုး။ အဲဒီလိုလူတွေမှာ ရောဂါဖြစ်ရင် ပြဿနာတက်ပြီ။ အဲဒီလိုလူတွေကို ဘယ်လိုကုပေးမလဲ၊ အဲဒီလိုလူတွေကနေ တခြားလူတွေကို ကူးစက်မယ်ဆိုရင်ရော ဘယ်လိုလုပ်မလဲ၊ ပြောလို့မရဘူး။”
ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် Prayuth Chan-ocha က နိုင်ငံကို လေးလအတွင်း ပုံမှန်အခြေအနေ ပြန်ဖွင့်မယ်လို့ နိုင်ငံတော်မိန့်ခွန်းမှာ ထုတ်ပြန်ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပြည်နယ်တချို့မှာ ကိုဗစ်ပိုးတွေ့နှုန်း မြင့်တက်လာနေတာကြောင့် အနီရောင်အဆင့် သတ်မှတ်ထုတ်ပြန်နေရတဲ့အကြောင်း ပြောဆိုသွားပါတယ်။ ဒီထဲမှာ လူသေဆုံးမှု အများဆုံးဖြစ်တဲ့ ချွန်ဘူရီပြည်နယ်လည်း ပါဝင်တာပါ။ ဒီပြည်နယ်က မြန်မာတွေ အများဆုံး အလုပ်လုပ်ကိုင်နေတဲ့ သလာမိုင်ဈေးသစ်ကြီးမှာ ဒီရက်ပိုင်းမှာပဲ ကိုဗစ်ကူးစက်မှုတွေ ဖြစ်နေပါတယ်။ ကူးစက်သူ အများစုကလည်း မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေ ဖြစ်ကြောင်း နယ်မြေကျန်းမာရေးဌာနက ဒီရက်ပိုင်းမှာပဲ ထုတ်ပြန်သွားခဲ့ပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ကိုဗစ်ကူးစက်သူ ထိုင်းရောက်အလုပ်သမားတွေ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုရရေး အခက်တွေ့
------------------------
(Unicode)
ကိုဗဈကူးစကျသူ ထိုငျးရောကျအလုပျသမားတှေ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှုရရေး အခကျတှေ့
ကပျရောဂါ ကူးစကျမှုတှေ တကြော့ပွနျ ကွုံနရေတဲ့ ထိုငျးနိုငျငံမှာ ကိုဗဈအတညျပွုလူနာ ၂ သိနျးကြောျထဲမှာ မွနျမာနိုငျငံသား အမြားစု အပါအဝငျ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမား သောငျးနဲ့ခြီ ပါဝငျနပေါတယျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ခန့ျမှနျးခွေ ၄ သောငျးလောကျရှိတဲ့ အလုပျသမားတှေ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှု ရရှိရေးမှာ အခကျအခဲတှေ ရှိနတောကွောင့ျ ဖွရှေငျးပေးဖို့ အလုပျသမားရေး လှုပျရှားသူတှကေ ထိုငျးအာဏာပိုငျတှကေို တိုကျတှနျးနကွေတာပါ။ ဒီအကွောငျး အပွည့ျအစုံကို ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျး ထိုငျးအခွစေိုကျ သတငျးထောကျ မအေးအေးမာ တငျပွပေးထားပါတယျ။
ထိုငျးနိုငျငံမှာ ကိုဗဈကပျဘေး စတငျကွုံခဲ့ရပွီးကတညျးက အခု တတိယလှိုငျး ဖွဈတဲ့အခြိနျမှာ တနိုငျငံလုံးအနှံ့ အတညျပွုလူနာဦးရကေ နေ့စဉျ ထောငျခြီတိုးနတောပါ။ ဒီထဲမှာ အတညျပွုလူနာ ၅ ပုံ ၁ ပုံက ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှေ ဖွဈနပေါတယျ။ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှထေဲမှာလညျး မွနျမာနိုငျငံသားက အမြားဆုံးဖွဈနတောကွောင့ျ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှုတှေ ရရှိဖို့အတှကျ ဘယျလိုပံ့ပိုးမလဲ ဆိုတာကို ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားကှနျရကျက ထိုငျးအစိုးရကို မေးခှနျးထုတျခဲ့တယျလို့ ကှနျရကျအဖှဲ့ဝငျလညျးဖွဈ အလုပျသမားရေး လှုပျရှားသူလညျးဖွဈတဲ့ ဦးမငျးဦးက အခုလိုပွောပွပါတယျ။
“ထိုငျးနိုငျငံတနိုငျငံလုံးမှာ အခုက အားလုံးပေါငျး ရောဂါဖွဈတဲ့သူ ၂ သိနျးကြောျရှိတယျ။ ၂ သိနျးကြောျထဲမှာ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမား စုစုပေါငျးက ၄ သောငျးကြောျရှိတယျ။ ၄ သောငျးကြောျထဲမှာ မွနျမာနိုငျငံသား ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားက ၃ သောငျးကြောျရှိတယျ။ အားလုံးပေါငျး ရှငျးရှငျးပွောရရငျ ၄ သောငျးနားကို ကပျနတေယျ။ တတိယလှိုငျးထဲမှာ ဒီနှဈထဲမှာ ဖွဈတာအမြားဆုံးပဲ။ ဒီနှဈထဲမှာဖွဈတာ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမား ၂၆,၀၀၀ ကြောျရှိတယျ၊ တတိယလှိုငျးထဲမှာနောျ။ အဲဒါကွောင့ျ လကျရှိမှာ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားကှနျရကျ MWG က အဲဒါနဲ့ပတျသကျလို့ ထောကျပွတယျ။ ထောကျပွတာက လကျရှိကာလမှာက ထိုငျးနိုငျငံသားတှတေောငျမှ ရောဂါကုသခှင့ျ ရရှိရေးတို့ ဆေးထိုးဖို့ ကာကှယျဆေးထိုးဖို့ ကိစ်စတှမှော အခကျအခဲတှနေဲ့ ကွုံနရေတယျ။ အဲဒီလို သူတို့နိုငျငံသားတှတေောငျ ဖွဈနတေဲ့ကာလမှာ ကနြောျတို့ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှမှော ဘယျလိုမြိုး အခကျအခဲတှေ့ရမလဲ။ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှအေတှကျရော ဘယျလိုပံ့ပိုးဖို့ အစီအစဉျမြား ရှိမလဲဆိုတာကို ကနြောျတို့ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားကှနျရကျက ထောကျပွထားတဲ့ဟာပါ။”
SEE ALSO: ခိုးဝင်မြန်မာတွေကို ထိုင်းဘက်က ဖမ်းဆီးကိုဗဈတတိယလှိုငျးဖွဈခြိနျမှာ အထောကျအထားမဲ့ အလုပျသမားတှေ အတှကျတော့ အခကျအခဲတှေ ဖွဈနတေယျလို့ ဆိုပါတယျ။
“အထောကျအထားမဲ့ အလုပျသမားတှရှေိတယျ။ အဲဒီလို အလုပျသမားတှေ အတှကျက ပွူနာတှေ ဖွဈနတေယျ။ အဲဒီအလုပျသမားတှကေလညျး သူတို့အနနေဲ့က ဆေးစဈခံဖို့ ထှကျဖို့ ဆေးစဈမခံရဲဘူး။ သူတို့က တရားမဝငျဖွဈနလေို့။ တခြို့ အလုပျရှငျတှကေလညျး သူတို့အလုပျသမားတှကေ တရားမဝငျ ဖွဈနတေော့ ထုတျမပွရဲဘူး။ ပွူနာတကျမှာ နှဈဖကျလုံးက အရေးယူခံရမှာကိုး။ အဲဒီလိုလူတှမှော ရောဂါဖွဈရငျ ပွူနာတကျပွီ။ အဲဒီလိုလူတှကေို ဘယျလိုကုပေးမလဲ၊ အဲဒီလိုလူတှကေနေ တခွားလူတှကေို ကူးစကျမယျဆိုရငျရော ဘယျလိုလုပျမလဲ၊ ပွောလို့မရဘူး။”
ထိုငျးဝနျကွီးခြုပျ Prayuth Chan-ocha က နိုငျငံကို လေးလအတှငျး ပုံမှနျအခွအေနေ ပွနျဖှင့ျမယျလို့ နိုငျငံတောျမိန့ျခှနျးမှာ ထုတျပွနျပွောကွားခဲ့ပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ ပွညျနယျတခြို့မှာ ကိုဗဈပိုးတှေ့နှုနျး မွင့ျတကျလာနတောကွောင့ျ အနီရောငျအဆင့ျ သတျမှတျထုတျပွနျနရေတဲ့အကွောငျး ပွောဆိုသှားပါတယျ။ ဒီထဲမှာ လူသဆေုံးမှု အမြားဆုံးဖွဈတဲ့ ခြှနျဘူရီပွညျနယျလညျး ပါဝငျတာပါ။ ဒီပွညျနယျက မွနျမာတှေ အမြားဆုံး အလုပျလုပျကိုငျနတေဲ့ သလာမိုငျဈေးသဈကွီးမှာ ဒီရကျပိုငျးမှာပဲ ကိုဗဈကူးစကျမှုတှေ ဖွဈနပေါတယျ။ ကူးစကျသူ အမြားစုကလညျး မွနျမာရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှေ ဖွဈကွောငျး နယျမွကေနြျးမာရေးဌာနက ဒီရကျပိုငျးမှာပဲ ထုတျပွနျသှားခဲ့ပါတယျ။