(Zawgyi/Unicode)
စစ်တပ်ဟာ သူ့အာဏာဆုပ်ကိုင်ဖို့ အကြမ်းဖက်မှုကို အသုံးပြုတာဟာ နိုင်ငံကို ပိုပြီး ဖရိုဖရဲ ပရမ်းပတာဖြစ်စေတယ်လို့ မြန်မာ့အရေးကျွမ်းကျင်သူ အမေရိကန် ပါမောက္ခ Christina Fink က သုံးသပ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးလိုက်တဲ့အတွက် ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အကျိုးဆက်တွေ ဘယ်လောက်အတိုင်းအထိရှိနေလဲ။ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု George Washington တက္ကသိုလ် နိုင်ငံတကာဖွံ့ဖြိုးရေးဌာနက ပါမောက္ခ Christina Fink ရဲ့အမြင်ကို မအင်ကြင်းနိုင်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
အင်ကြင်းနိုင်။။ အရင်ဆုံး မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေကြား တိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေတဲ့အခြေအနေကိုပြောရရင် အထူးသဖြင့် ကရင်ပြည်နယ်မှာ စစ်တပ်အခြေစိုက် စခန်းတချို့ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်လိုက်တယ်လို့ KNU ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံးက အင်္ဂါနေ့က ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ ဒီလို တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေက မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ တိုက်ပွဲတွေ အရှိန်မြင့်နေတဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှုကို ဘယ်လိုသုံးသပ်ပါလဲရှင့်။
Christina Fink ။ ။ မြန်မာစစ်တပ်ဟာ အဲဒီအခြေစိုက်စခန်းတွေကို ပြန်လည်ရယူဖို့ လေကြောင်းစစ် အင်အားသုံးနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ စိုးရိမ်ချက်တွေရှိနေတယ်လို့ ကျမထင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း အဲဒီဒေသတွေမှာ လူအတော်များများဟာ အသက်အန္တရာယ်စိုးရိမ်မှုတွေကြောင့် ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေးခဲ့ကြရတယ်လို့လည်း ကျမကြားသိရပါတယ်။ စစ်တပ်က ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်းနဲ့ တုန့်ပြန်လိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ မြန်မာပြည်သူတွေဟာ တိုင်းပြည် ငြိမ်းချမ်းရေးကို လိုလားတယ်ဆိုတာ စစ်တပ်အနေနဲ့ နားလည်ဖို့ လိုပါတယ်။ စစ်တပ်အနေနဲ့ သူတို့ချုပ်ကိုင်ထားတဲ့ အာဏာ တည်မြဲဖို့ အကြမ်းဖက်မှုကို အသုံးပြုတာဟာ တိုင်းပြည်အတွင်း ဖရိုဖရဲပရမ်းပတာ ပိုပြီးဖြစ်စေပါတယ်။
အင်ကြင်းနိုင်။။ အခုလို တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေရဲ့တိုက်ခိုက်မှုတွေဟာ မြန်မာစစ်တပ်အပေါ်မှာ ဖိအားဖြစ်စေတယ်လို့ တချို့အကဲခတ်တွေ သုံးသပ်တာတွေရှိပါတယ်။ ဒီအချက်ကိုရော ဘယ်လိုမြင်လဲရှင့်။
Christina Fink။ ။ အကျိုးသက်ရောက်မှုနှစ်မျိုးရှိနေပါတယ်။ တခုကတော့ စစ်တပ်အနေနဲ့ သူ့လူတွေကို နိုင်ငံတွင်း တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးခြိမ်းခြောက်မှုတွေရှိနေတယ်လို့ ယုံကြည်လာစေပြီး ဒီလိုတိုက်ခိုက်မှုတွေကို စစ်တပ်အနေနဲ့ အကြမ်းဖက် တုန့်ပြန်ဖို့လိုအပ်တယ်ဆိုတဲ့ အချက်ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်တချက်ကတော့ တပ်တွင်းမှာရှိတဲ့ လူတွေအနေနဲ့ ငါတို့ ဘာအတွက် ပြန်တိုက်ရမှာလဲ ဆိုတဲ့ မေးခွန်းထုတ်ဆန်းစစ်မှုတွေ ရှိကောင်းရှိလာနိုင်ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီဟာ သူတို့ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးနိုင်ငံရေးနဲ့ စီးပွားရေး အကျိုးအမြတ်တွေရဖို့ အာဏာသိမ်းခဲ့တာဖြစ်တယ်၊ ဒါဟာ နိုင်ငံ့ကောင်းကျိုးအတွက်လည်း မဟုတ်သလို ကျန်နေတဲ့ စစ်တပ်အတွက်တောင် ကောင်းကျိုး မဖြစ်စေဘူး၊ ဒါဆိုရင် အထက်ထန်းလွှာ လက်တဆုပ်စာလူစုအတွက် သူတို့ရဲ့ အသက်တွေကို ဘာကြောင့် စွန့်လွှတ်ရမှာလဲ။
အင်ကြင်းနိုင်။။ ဒါဆိုရင် စစ်တပ်အတွင်းညီညွတ်ရေးအပိုင်းကို ဘယ်လိုမြင်ပါလဲ။ မြန်မာနိုင်ငံ နယ်စပ်တချို့မှာ မြန်မာစစ်တပ်ကနေ ထွက်ပြေးလာတဲ့ စစ်အရာရှိတချို့ရှိနေပါတယ်။ သူတို့ပြောပြချက်အရဆိုရင် တပ်ထဲမှာလည်း စစ်ခေါင်းဆောင်တွေအပေါ် မကျေနပ်မှုတွေရှိနေတယ်လို့ ဆိုတော့ တပ်တွင်း ညီညွတ်မှုအပိုင်းကို ဘယ်လိုမြင်လဲ။
Christina Fink။ ။ ဒီနေရာမှာ စိန်ခေါ်ချက် နှစ်ချက်ရှိနေပါတယ်။ တခုကတော့ စစ်ကောင်စီဟာ အရပ်သားတွေကိုသာမက စစ်တပ်ထဲမှာလည်း လွတ်လပ်တဲ့ သတင်းမီဒီယာ ရရှိဖို့ ပိတ်ပင်ထားပါတယ်။ စစ်တပ်နဲ့ နိုင်ငံပိုင်သတင်းမီဒီယာတွေက ထုတ်လွှင့်တာတွေကိုပဲ လူတွေ ကြားနေရတဲ့ အခြေအနေကို ဖန်တီးဖို့ သူတို့ ကြိုးစားခဲ့တာပါ။ အဲဒီသူတွေဟာ တိုင်းပြည်တွင်းဖြစ်ပျက်နေတာတွေနဲ့ ပတ်သက်ရင် အလွန်ကွဲပြားခြားနားတဲ့ အမြင်နဲ့ နားလည်နေကြပါတယ်။ ဒါကြောင့်ဒီလို အပြောအဆို ဝါဒဖြန့်ချိမှုဟာ တချို့လူတွေအတွက် ဆွဲဆောင်နိုင်လောက်စရာဖြစ်ကောင်းဖြစ်ပေမဲ့ အခု စစ်ကောင်စီကို မထောက်ခံတဲ့ လူအများအပြား စစ်တပ်ထဲမှာ ရှိနေတယ်၊ အပြစ်မဲ့သူတွေ အထူးသဖြင့် ကလေးငယ်တွေ သတ်ဖြတ်တာတွေကို မထောက်ခံဘူးဆိုတဲ့ သူတွေ ရှိနေကြတယ်ဆိုတဲ့အချက်ကို ကျမသဘောတူပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတို့အနေနဲ့စစ်တပ်ကနေ ထွက်ခွာသွားမယ်ဆိုရင် ပြင်းထန်တဲ့အကျိုးဆက်တွေအနေနဲ့ သူတို့ကို ဖမ်းဆီးတာ၊ ဒါမှမဟုတ် မိသားစုဝင်တွေ ဖမ်းဆီးတာ၊ သူတို့ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း စတာတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ စိုးရိမ်နိုင်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် သူတို့အတွက် လုံခြုံမှုရှိတဲ့ လမ်းကြောင်းရှိနေတယ်ဆိုတာ မြင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အဲဒီအချက်ကတော့ တကယ်လို့ ဒါမှမဟုတ် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံထားရတဲ့ အစိုးရ လက်ထဲ အာဏာပြန်ပြီးရောက်ချိန်မှာ သူတို့အနေနဲ့ စစ်သားအဖြစ် ပြန်ပြီး နိုင်ငံအတွက် တာဝန်ထမ်းဆောင်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့အချက်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီအချိန်မှာတော့ အရပ်သားအုပ်ချုပ်မှုအောက်မှာရှိနေတဲ့ စစ်သားတွေဖြစ်ဖို့ လိုပါတယ်။
အင်ကြင်းနိုင်။ ။ လက်ရှိမြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်နေတဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေဟာ တတိုင်းပြည်လုံး ပြိုကွဲ ပျက်စီးနေတဲ့ ဆီးရီယားနိုင်ငံလို ဖြစ်လာလိမ့်မယ်ဆိုတဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေ ရှိနေတဲ့အထဲမှာ ကုလသမဂ္ဂ ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်တွေဘက်ကလည်း သတိပေးထားပါတယ်။ ဒါနဲ့ ပတ်သက်လို့ တကယ်ပဲ မြန်မာဟာ ဆီးရီးယားလို ဖြစ်လာဖို့ ရှိမလား။
Christina Fink။ ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တကယ့် အကျပ်အတည်းတွေ့နေတယ်လို့ ကျမထင်ပါတယ်။ လူတွေ ထောင်နဲ့ချီပြီး အကျဉ်းထောင်ထဲရောက်နေတယ်။ သူတို့ဘယ်လိုအခြေအနေမျိုးရှိနေလဲဆိုတာ ကျမတို့ မသိရဘူး။ တိုင်းပြည်မှာ စားနပ်ရိက္ခာ အကျပ်အတည်း မြင့်မားလာနေတယ်။ လူတွေအနေနဲ့ ပိုက်ဆံရဖို့၊ အစားအစာရဖို့ အခက်အခဲတွေ တွေ့ကြုံနေရတယ်။ ပြီးတော့ နိုင်ငံတဝှမ်း မတူကွဲပြားတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေရှိနေတယ်။ သူတို့ရဲ့ လက်နက်အင်အားအသုံးပြုပြီး မြန်မာစစ်တပ်ကို ဖယ်ရှားဖို့ အပြောင်းအလဲတွေဖြစ်လာအောင် ကြိုးစားရမယ်ဆိုတဲ့ ခံယူချက်အမြင်တွေတိုးလာနေတယ်။ ဒါကြောင့် အခု စစ်ကောင်စီလုပ်ဖို့ အကောင်းဆုံးကတော့ ငါတို့အမှားလုပ်မိပြီ ဆိုတာ သိဖို့ပါပဲ။ ငါတို့တော့ တော်တော်လေး အလှမ်းဝေးနေပြီ။ နောက်ကြောင်းပြန်လှည့်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှာ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ ဒီမိုကရေစီနဲ့ ကြွယ်ဝချမ်းသာမှုတွေပြန်လည်ရရှိဖို့ နည်းလမ်းရှာဖွေ ကြိုးစားရမှာဖြစ်ပါတယ်။
အင်ကြင်းနိုင်။ ။ လက်ရှိ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်ဖို့ မျိုးဆက်သစ် လူငယ်တွေရဲ့လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးလှုပ်ရှားမှုကိုဘယ်လိုမြင်လဲ။ သူတို့ဟာ အခုဆိုရင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေဆီသွားပြီး စစ်သင်တန်းတွေတက်ရောက်သင်ယူနေတာတွေ၊ တိုက်ပွဲဝင်ဖို့ ပြင်ဆင်နေတာတွေကို နိုင်ငံတကာသတင်းတွေမှာ တွေ့ရပါတယ်။ အခု ဒီတကြိမ် လက်နက်ကိုင်လှုပ်ရှားဖို့ပြင်ဆင်နေတဲ့အပေါ် ဘယ်လိုသုံးသပ်လဲ။
Christina Fink။ ။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်ကရခဲ့တဲ့ သင်ခန်းစာကတော့ မြို့တွေကနေထွက်လာတဲ့လူငယ်တွေ စစ်သင်တန်းတွေ တက်ကြတယ်၊ စစ်အတွေ့အကြုံကြီးကြီးမားမားရှိထားတဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကို ခုခံတွန်းလှန်ဖို့ ကြိုးစားကြတဲ့အခါမှာ အောင်မြင်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတဲ့အချက်ပါ။ တကယ်တမ်းမှာလည်း non-violent အကြမ်းမဖက်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုရဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှု အများဆုံးက စစ်တပ်ကို ထိစေခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပြီး non-cooperation စစ်တပ်နဲ့ ပူးပေါင်းမှုမရှိရေး လှုပ်ရှားမှုကြောင့်လည်း စစ်တပ်အနေနဲ့ တိုင်းပြည်ကို အမှန်တကယ်အုပ်ချုပ်လို့ မရခဲ့ပါဘူး။ ကျမထင်တာကတော့ ဒီလှုပ်ရှားမှုတွေဟာ ပိုပြီးထိရောက်စေခဲ့ပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေအနေနဲ့ တိုက်ခိုက်ရေးမှာ အတွေ့အကြုံရှိပြီး သူတို့အနေနဲ့ ဒီလူငယ်တွေအတွက် သင့်လျော်ပြီး သေချာတဲ့ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွေပေးကောင်းပေးနိုင်မှာပါ။ ဒါပေမဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ယန္တရားတွေ မလည်ပတ်နိုင်အောင် သေချာစေရေး အတွက် အခြားလူတွေအနေနဲ့ အာရုံစိုက်လုပ်ဆောင်ဖို့ ပိုအရေးကြီးပါတယ်။
အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု George Washington တက္ကသိုလ် နိုင်ငံတကာဖွံ့ဖြိုးရေးဌာနက ပါမောက္ခ Christina Fink ကို မအင်ကြင်းနိုင်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားတာပါ။
............
စဈကောငျစီ အာဏာတညျရေး အကွမျးဖကျလုပျရပျ တိုငျးပွညျဖရိုဖရဲ ဖွဈနိုငျ (ပါမောက်ခ Christina Fink)
(Unicode)
စဈတပျဟာ သူ့အာဏာဆုပျကိုငျဖို့ အကွမျးဖကျမှုကို အသုံးပွုတာဟာ နိုငျငံကို ပိုပွီး ဖရိုဖရဲ ပရမျးပတာဖွဈစတေယျလို့ မွနျမာ့အရေးကြှမျးကငြျသူ အမရေိကနျ ပါမောက်ခ Christina Fink က သုံးသပျပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးပွီးလိုကျတဲ့အတှကျ ရငျဆိုငျနရေတဲ့ အကြိုးဆကျတှေ ဘယျလောကျအတိုငျးအထိရှိနလေဲ။ အမရေိကနျ ပွညျထောငျစု George Washington တက်ကသိုလျ နိုငျငံတကာဖှံ့ဖွိုးရေးဌာနက ပါမောက်ခ Christina Fink ရဲ့အမွငျကို မအငျကွငျးနိုငျက ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။
အငျကွငျးနိုငျ။။ အရငျဆုံး မွနျမာစဈတပျနဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှကွေား တိုကျပှဲတှဖွေဈနတေဲ့အခွအေနကေိုပွောရရငျ အထူးသဖွင့ျ ကရငျပွညျနယျမှာ စဈတပျအခွစေိုကျ စခနျးတခြို့ကို တိုကျခိုကျသိမျးပိုကျလိုကျတယျလို့ KNU ကရငျအမြိုးသားအစညျးအရုံးက အငျ်ဂါနေ့က ကွညောခဲ့ပါတယျ။ ဒီလို တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှကေ မွနျမာစဈတပျနဲ့ တိုကျပှဲတှေ အရှိနျမွင့ျနတေဲ့ အကြိုးသကျရောကျမှုကို ဘယျလိုသုံးသပျပါလဲရှင့ျ။
Christina Fink ။ ။ မွနျမာစဈတပျဟာ အဲဒီအခွစေိုကျစခနျးတှကေို ပွနျလညျရယူဖို့ လကွေောငျးစဈ အငျအားသုံးနိုငျတယျဆိုတဲ့ စိုးရိမျခကြျတှရှေိနတေယျလို့ ကမြထငျပါတယျ။ ဒါကွောင့ျလညျး အဲဒီဒသေတှမှော လူအတောျမြားမြားဟာ အသကျအန်တရာယျစိုးရိမျမှုတှကွေောင့ျ ဘေးလှတျရာကို ထှကျပွေးခဲ့ကွရတယျလို့လညျး ကမြကွားသိရပါတယျ။ စဈတပျက ထိနျးထိနျးသိမျးသိမျးနဲ့ တုန့ျပွနျလိမ့ျမယျလို့ မြှောျလင့ျပါတယျ။ မွနျမာပွညျသူတှဟော တိုငျးပွညျ ငွိမျးခမြျးရေးကို လိုလားတယျဆိုတာ စဈတပျအနနေဲ့ နားလညျဖို့ လိုပါတယျ။ စဈတပျအနနေဲ့ သူတို့ခြုပျကိုငျထားတဲ့ အာဏာ တညျမွဲဖို့ အကွမျးဖကျမှုကို အသုံးပွုတာဟာ တိုငျးပွညျအတှငျး ဖရိုဖရဲပရမျးပတာ ပိုပွီးဖွဈစပေါတယျ။
အငျကွငျးနိုငျ။။ အခုလို တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျတှရေဲ့တိုကျခိုကျမှုတှဟော မွနျမာစဈတပျအပေါျမှာ ဖိအားဖွဈစတေယျလို့ တခြို့အကဲခတျတှေ သုံးသပျတာတှရှေိပါတယျ။ ဒီအခကြျကိုရော ဘယျလိုမွငျလဲရှင့ျ။
Christina Fink။ ။ အကြိုးသကျရောကျမှုနှဈမြိုးရှိနပေါတယျ။ တခုကတော့ စဈတပျအနနေဲ့ သူ့လူတှကေို နိုငျငံတှငျး တရားဥပဒစေိုးမိုးရေးခွိမျးခွောကျမှုတှရှေိနတေယျလို့ ယုံကွညျလာစပွေီး ဒီလိုတိုကျခိုကျမှုတှကေို စဈတပျအနနေဲ့ အကွမျးဖကျ တုန့ျပွနျဖို့လိုအပျတယျဆိုတဲ့ အခကြျဖွဈပါတယျ။ နောကျတခကြျကတော့ တပျတှငျးမှာရှိတဲ့ လူတှအေနနေဲ့ ငါတို့ ဘာအတှကျ ပွနျတိုကျရမှာလဲ ဆိုတဲ့ မေးခှနျးထုတျဆနျးစဈမှုတှေ ရှိကောငျးရှိလာနိုငျပါတယျ။ စဈကောငျစီဟာ သူတို့ ပုဂ်ဂိုလျရေးနိုငျငံရေးနဲ့ စီးပှားရေး အကြိုးအမွတျတှရေဖို့ အာဏာသိမျးခဲ့တာဖွဈတယျ၊ ဒါဟာ နိုငျငံ့ကောငျးကြိုးအတှကျလညျး မဟုတျသလို ကနြျနတေဲ့ စဈတပျအတှကျတောငျ ကောငျးကြိုး မဖွဈစဘေူး၊ ဒါဆိုရငျ အထကျထနျးလှှာ လကျတဆုပျစာလူစုအတှကျ သူတို့ရဲ့ အသကျတှကေို ဘာကွောင့ျ စှန့ျလှှတျရမှာလဲ။
အငျကွငျးနိုငျ။။ ဒါဆိုရငျ စဈတပျအတှငျးညီညှတျရေးအပိုငျးကို ဘယျလိုမွငျပါလဲ။ မွနျမာနိုငျငံ နယျစပျတခြို့မှာ မွနျမာစဈတပျကနေ ထှကျပွေးလာတဲ့ စဈအရာရှိတခြို့ရှိနပေါတယျ။ သူတို့ပွောပွခကြျအရဆိုရငျ တပျထဲမှာလညျး စဈခေါငျးဆောငျတှအေပေါျ မကြနေပျမှုတှရှေိနတေယျလို့ ဆိုတော့ တပျတှငျး ညီညှတျမှုအပိုငျးကို ဘယျလိုမွငျလဲ။
Christina Fink။ ။ ဒီနရောမှာ စိနျခေါျခကြျ နှဈခကြျရှိနပေါတယျ။ တခုကတော့ စဈကောငျစီဟာ အရပျသားတှကေိုသာမက စဈတပျထဲမှာလညျး လှတျလပျတဲ့ သတငျးမီဒီယာ ရရှိဖို့ ပိတျပငျထားပါတယျ။ စဈတပျနဲ့ နိုငျငံပိုငျသတငျးမီဒီယာတှကေ ထုတျလှှင့ျတာတှကေိုပဲ လူတှေ ကွားနရေတဲ့ အခွအေနကေို ဖနျတီးဖို့ သူတို့ ကွိုးစားခဲ့တာပါ။ အဲဒီသူတှဟော တိုငျးပွညျတှငျးဖွဈပကြျနတောတှနေဲ့ ပတျသကျရငျ အလှနျကှဲပွားခွားနားတဲ့ အမွငျနဲ့ နားလညျနကွေပါတယျ။ ဒါကွောင့ျဒီလို အပွောအဆို ဝါဒဖွန့ျခြိမှုဟာ တခြို့လူတှအေတှကျ ဆှဲဆောငျနိုငျလောကျစရာဖွဈကောငျးဖွဈပမေဲ့ အခု စဈကောငျစီကို မထောကျခံတဲ့ လူအမြားအပွား စဈတပျထဲမှာ ရှိနတေယျ၊ အပွဈမဲ့သူတှေ အထူးသဖွင့ျ ကလေးငယျတှေ သတျဖွတျတာတှကေို မထောကျခံဘူးဆိုတဲ့ သူတှေ ရှိနကွေတယျဆိုတဲ့အခကြျကို ကမြသဘောတူပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ သူတို့အနနေဲ့စဈတပျကနေ ထှကျခှာသှားမယျဆိုရငျ ပွငျးထနျတဲ့အကြိုးဆကျတှအေနနေဲ့ သူတို့ကို ဖမျးဆီးတာ၊ ဒါမှမဟုတျ မိသားစုဝငျတှေ ဖမျးဆီးတာ၊ သူတို့ အသကျမှေးဝမျးကြောငျး စတာတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ စိုးရိမျနိုငျပါတယျ။
ဒါကွောင့ျ သူတို့အတှကျ လုံခွုံမှုရှိတဲ့ လမျးကွောငျးရှိနတေယျဆိုတာ မွငျဖို့ လိုအပျပါတယျ။ အဲဒီအခကြျကတော့ တကယျလို့ ဒါမှမဟုတျ ရှေးကောကျတငျမွှောကျခံထားရတဲ့ အစိုးရ လကျထဲ အာဏာပွနျပွီးရောကျခြိနျမှာ သူတို့အနနေဲ့ စဈသားအဖွဈ ပွနျပွီး နိုငျငံအတှကျ တာဝနျထမျးဆောငျနိုငျတယျဆိုတဲ့အခကြျဖွဈပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ အဲဒီအခြိနျမှာတော့ အရပျသားအုပျခြုပျမှုအောကျမှာရှိနတေဲ့ စဈသားတှဖွေဈဖို့ လိုပါတယျ။
အငျကွငျးနိုငျ။ ။ လကျရှိမွနျမာနိုငျငံမှာ ဖွဈနတေဲ့ အကွမျးဖကျမှုတှဟော တတိုငျးပွညျလုံး ပွိုကှဲ ပကြျစီးနတေဲ့ ဆီးရီယားနိုငျငံလို ဖွဈလာလိမ့ျမယျဆိုတဲ့ စိုးရိမျမှုတှေ ရှိနတေဲ့အထဲမှာ ကုလသမဂ်ဂ ထိပျတနျးခေါငျးဆောငျတှဘေကျကလညျး သတိပေးထားပါတယျ။ ဒါနဲ့ ပတျသကျလို့ တကယျပဲ မွနျမာဟာ ဆီးရီးယားလို ဖွဈလာဖို့ ရှိမလား။
Christina Fink။ ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ တကယ့ျ အကပြျအတညျးတှေ့နတေယျလို့ ကမြထငျပါတယျ။ လူတှေ ထောငျနဲ့ခြီပွီး အကဉြျးထောငျထဲရောကျနတေယျ။ သူတို့ဘယျလိုအခွအေနမြေိုးရှိနလေဲဆိုတာ ကမြတို့ မသိရဘူး။ တိုငျးပွညျမှာ စားနပျရိက်ခာ အကပြျအတညျး မွင့ျမားလာနတေယျ။ လူတှအေနနေဲ့ ပိုကျဆံရဖို့၊ အစားအစာရဖို့ အခကျအခဲတှေ တှေ့ကွုံနရေတယျ။ ပွီးတော့ နိုငျငံတဝှမျး မတူကှဲပွားတဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့အစညျးတှရှေိနတေယျ။ သူတို့ရဲ့ လကျနကျအငျအားအသုံးပွုပွီး မွနျမာစဈတပျကို ဖယျရှားဖို့ အပွောငျးအလဲတှဖွေဈလာအောငျ ကွိုးစားရမယျဆိုတဲ့ ခံယူခကြျအမွငျတှတေိုးလာနတေယျ။ ဒါကွောင့ျ အခု စဈကောငျစီလုပျဖို့ အကောငျးဆုံးကတော့ ငါတို့အမှားလုပျမိပွီ ဆိုတာ သိဖို့ပါပဲ။ ငါတို့တော့ တောျတောျလေး အလှမျးဝေးနပွေီ။ နောကျကွောငျးပွနျလှည့ျပွီး မွနျမာနိုငျငံမှာ ငွိမျးခမြျးရေး၊ ဒီမိုကရစေီနဲ့ ကွှယျဝခမြျးသာမှုတှပွေနျလညျရရှိဖို့ နညျးလမျးရှာဖှေ ကွိုးစားရမှာဖွဈပါတယျ။
အငျကွငျးနိုငျ။ ။ လကျရှိ စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျဖို့ မြိုးဆကျသဈ လူငယျတှရေဲ့လကျနကျကိုငျတောျလှနျရေးလှုပျရှားမှုကိုဘယျလိုမွငျလဲ။ သူတို့ဟာ အခုဆိုရငျ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှဆေီသှားပွီး စဈသငျတနျးတှတေကျရောကျသငျယူနတောတှေ၊ တိုကျပှဲဝငျဖို့ ပွငျဆငျနတောတှကေို နိုငျငံတကာသတငျးတှမှော တှေ့ရပါတယျ။ အခု ဒီတကွိမျ လကျနကျကိုငျလှုပျရှားဖို့ပွငျဆငျနတေဲ့အပေါျ ဘယျလိုသုံးသပျလဲ။
Christina Fink။ ။ ၁၉၈၈ ခုနှဈကရခဲ့တဲ့ သငျခနျးစာကတော့ မွို့တှကေနထှေကျလာတဲ့လူငယျတှေ စဈသငျတနျးတှေ တကျကွတယျ၊ စဈအတှေ့အကွုံကွီးကွီးမားမားရှိထားတဲ့ မွနျမာစဈတပျကို ခုခံတှနျးလှနျဖို့ ကွိုးစားကွတဲ့အခါမှာ အောငျမွငျဖို့ မဖွဈနိုငျဘူးဆိုတဲ့အခကြျပါ။ တကယျတမျးမှာလညျး non-violent အကွမျးမဖကျတဲ့ လှုပျရှားမှုရဲ့ အကြိုးသကျရောကျမှု အမြားဆုံးက စဈတပျကို ထိစခေဲ့ပါတယျ။ နောကျပွီး non-cooperation စဈတပျနဲ့ ပူးပေါငျးမှုမရှိရေး လှုပျရှားမှုကွောင့ျလညျး စဈတပျအနနေဲ့ တိုငျးပွညျကို အမှနျတကယျအုပျခြုပျလို့ မရခဲ့ပါဘူး။ ကမြထငျတာကတော့ ဒီလှုပျရှားမှုတှဟော ပိုပွီးထိရောကျစခေဲ့ပါတယျ။ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှအေနနေဲ့ တိုကျခိုကျရေးမှာ အတှေ့အကွုံရှိပွီး သူတို့အနနေဲ့ ဒီလူငယျတှအေတှကျ သင့ျလြောျပွီး သခြောတဲ့ စဈရေးလေ့ကငြ့ျမှုတှပေေးကောငျးပေးနိုငျမှာပါ။ ဒါပမေဲ့ စဈကောငျစီရဲ့ ယန်တရားတှေ မလညျပတျနိုငျအောငျ သခြောစရေေး အတှကျ အခွားလူတှအေနနေဲ့ အာရုံစိုကျလုပျဆောငျဖို့ ပိုအရေးကွီးပါတယျ။
အမရေိကနျ ပွညျထောငျစု George Washington တက်ကသိုလျ နိုငျငံတကာဖှံ့ဖွိုးရေးဌာနက ပါမောက်ခ Christina Fink ကို မအငျကွငျးနိုငျက ဆကျသှယျမေးမွနျးထားတာပါ။
