(Zawgyi/Unicode)
ဗြိတိန်နိုင်ငံ Oxford သုတေသီအဖွဲ့က ကိုဗစ်လူနာတချို့ကို စမ်းသပ်ကုသတာမှာ ရလဒ်ကောင်းတွေ တွေ့ရှိခဲ့တဲ့ Dexamethasone ဆေးဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အလွယ်တကူ ဝယ်ယူနိုင်တာကြောင့် လွယ်လွယ် သောက်ကြမှာစိုးရိမ်တယ်လို့ ဗြိတိန်က ဝါရင့်ဆရာဝန်ကြီးတယောက်က သတိပေးလိုက်ပါတယ်။ အသက်ရှုစက် တပ်ထားရတဲ့ ကိုဗစ်လူနာတချို့နဲ့၊ အောက်စီဂျင်ပိုက် တပ်ထားရတဲ့ ကိုဗစ်လူနာတချို့ကို Dexamethasone ဆေးပေးခဲ့တာမှာ အခြေအနေ ပြန်ကောင်းလာတာကို သုတေသီတွေ တွေ့ရှိခဲ့တာပါ။ ဒါကြောင့် ဒီဆေးရဲ့ အာနိသင်နဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေအကြောင်း ဗြိတိန်နိုင်ငံ လန်ဒန်မြို့မှာ လူထု ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ အတွေ့အကြုံ အနှစ် ၃၀ ကျော်ရှိခဲ့တဲ့ အငြိမ်းစားဆရာဝန်ကြီး ဒေါက်တာကိုကို ကို မစုမြတ်မွန်က မေးမြန်းစဉ် သူက အခုလို ဖြေပါတယ်။
ဒေါက်တာကိုကို။ ။ Dexamethasone ကတော့ လွယ်လွယ်ကူကူရနိုင်တဲ့ ဆေးတမျိုးပါ ၊ သူ့ရဲ့ အဓိက အာနိသင်က ဘာလဲဆိုတော့ ရောင်ကိုင်းတာတွေကို ကျစေတာပါ ။ Anti inflammatory effects ကတော့ ဒါတွေကို ဘယ်မှာသုံးမလဲဆိုတော့ အရိုးနာတာတို့ အဆစ်နာတာတို့မှာ အရောင်အကိုင်း ပျောက်စေတဲ့ဆေးတွေနဲ့ First line treatment အနေနဲ့ မရတဲ့သူတွေအတွက်ကိုsteroid တွေကို သုံးကြတာပေါ့။ အဲဒီတော့ ဒီ steroid ဟာ First Stage မဟုတ်ဘူး ၊ Second Stage မှာသုံးကြတဲ့ဆေးမျိုးဖြစ်ပါတယ်။
မစုမြတ်မွန်။ ။ ကိုဗစ်လူနာတွေကို ဒီဆေးပေးလိုက်လို့ အသက်ရူလမ်းကြောင်းမှာ ရောင်ရမ်းနေတာတွေ ကျသွားတဲ့အတွက် ပြန်အခြေအနေကောင်းတဲ့ သဘောဖြစ်တာပေါ့ဆရာ။
ဒေါက်တာကိုကို။ ။ ဟုတ်ပါတယ် အရောင်ကျသွားတဲ့ သဘောမျိုးပါ။ UK မှာ ဆေးရုံမှာ အသက် ၅၅ နှစ်အရွယ် ရှိတဲ့ အမျိုးသမီးတဦးဟာ ICU (Intensive Care Unit ) မှာရောက်နေပြီးတော့ အသက်ရှုစက်ပေါ်မှာ အသက်ကို လုနေရတဲ့အချိန်မှာ သူ့အဆုပ်ကတော့ ရောဂါကြောင့်မို့လို့ ရောင်ကိုင်းနေတယ်။ အကျိအချွဲတွေနဲ့ ပြည့်နေတာကို တွေ့ရတဲ့အခါမှာ နောက်ဆုံးအနေနဲ့ Dexamethasone ကို စမ်းသုံးကြည့်မယ်ဆိုပြီးတော့ သူ့အမျိုးသားကို ခွင့်တောင်းပြီးတော့ သုံးလိုက်တဲ့အခါမှာ ဒီအမျိုးသမီးက ၁၂ ရက်နေတဲ့အခါမှာ ပြန်ကောင်းလာတယ်ဆိုတာကို တွေ့လိုက်ရတယ် အဲဒါကြောင့်မို့လို့ Dexamethasone ဟာ အရောင်အကိုင်းတွေကို ပျောက်စေတဲ့ဆေးမှာ Coronavirus infection မှာ ထိရောက်တယ်ဆိုပြီးတော့ ဖြစ်လာတဲ့သတင်းပါ။
မစုမြတ်မွန်။ ။ နောက်တခုက Dexamethasone ဟာ steroid ဆေးတမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ သူ့ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေကရော ဘာတွေရှိပါသလဲ။
ဒေါက်တာကိုကို။ ။ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေ ပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီဆေးကြောင့် immunity ကို ကျစေတတ်တယ် immunity ကျသွားရင် immune System က ထိခိုက်လာတဲ့အခါမှာ ရောဂါပိုးတွေက ပိုပြီးတော့ ဖြစ်စေနိုင်တယ်။ အသဲရောင်ရောဂါတို့ လည်ပင်းကြီးရောဂါတို့ ၊ အရိုးပျော့ရောဂါတို့ မလိုအပ်ပဲနဲ့ သုံးရင် ဖြစ်စေတယ်။ အဲဒီတော့ ဒီ steroid ကို သုံးမယ်ဆိုရင် လိုအပ်သည်ထက်ပိုပြီး မသုံးသင့်ပါဘူး နောက် အမြဲသုံးလို့ မရပါဘူး။
မစုမြတ်မွန်။ ။မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေမှာ Dexamethasone ဆေးက ဈေးသက်သက်သာသာနဲ့ ရနိုင်တဲ့ ဆေးမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ COVID လူနာတွေကို ကုလို့ ထိရောက်မှုရှိမယ်ဆိုရင် ဆရာဝန်တွေအတွက် အားတက်စရာဖြစ်တယ်လို့ မြင်ပါသလား။
ဒေါက်တာကိုကို။ ။ ဆရာဝန်တွေအတွက် အားတက်စရာဖြစ်ပါတယ်။ ဆရာဝန်တွေ ဆိုတာက ဆေးတွေကို အမြဲတမ်း ထိတွေ့နေတဲ့ ဆရာဝန်တွေဆိုတော့ ဘယ်လိုလူနာမျိုးမှာ ဒီဆေးသုံးရမယ်ဆိုတာ ဆရာဝန်တွေက သိပါတယ်။ ဆရာ့အနေနဲ့ စိတ်ပူတာက ဟိုတလောက ကိုရိုနာ စဖြစ်ခါစကHydroxychloroquine ဟာ ကောင်းတယ်လို့ ဖြစ်လာတဲ့အချိန်မှာ လူတွေက ရန်ကုန်မှာ hydroxychloroquine ကို ဆေးလက်မှတ်မလိုပဲနဲ့ ဝယ်လိုက်တာ ဘယ်ဆေးဆိုင်မှ မရှိတော့ဘူး ဖြစ်သွားတယ်။ အဲဒီတော့ Dexamethasone ဆိုတဲ့ စကားထွက်လာတော့ Dexamethasoneတွေလိုက်ဝယ်ပြီးတော့ သောက်ချင်တိုင်းသောက်နေရင် ဒုက္ခရောက်ကုန်မယ်ဆိုတော့ သူ့ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေကို လူတွေ သိစေချင်ပါတယ်။ ဒါတွေဟာ ဆရာဝန်တွေ သုံးတဲ့ဆေးပါ၊ ဆရာဝန်တွေက လိုအပ်တဲ့ လူနာမှာ အသက်ကယ်တဲ့အနေနဲ့ သုံးတဲ့ဆေးပါ ဆိုတာကို သိစေချင်ပါတယ်။ ကိုရိုနာဗိုင်းရစ်ကြောင့် ဖြစ်လာတဲ့ဟာမှာ Lifesaving အတွက် Dexamethasone ကြောင့် အသက်တွေ ပြန်ရှင်လာမယ်ဆိုတာကို သိလိုက်ရတဲ့အတွက် ဝမ်းသာမိပါတယ် အဲဒါကတော့ ကောင်းတဲ့ဘက်ကပေါ့လေ ။ ဆိုးတဲ့ဘက်ကတော့ ဆရာဝန်ဆေးလက်မှတ်မလိုပဲနဲ့ ဝယ်လို့ရတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာဆိုရင် လူတွေက မသိပဲနဲ့ ဝယ်ပြီးသုံးနေမှာကို စိတ်ပူတာပါ အဲဒီအတွက်ကြောင့် သူ့ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေကြောင့် လူတွေ ဒုက္ခရောက်သွားမှာကိုပဲ သတိပေးချင်ပါတယ်။
ဗြိတိန်နိုင်ငံ လန်ဒန်မြို့မှာ လူထုကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ အတွေ့အကြုံ အနှစ် ၃၀ ကျော်ရှိခဲ့တဲ့ အငြိမ်းစားဆရာဝန်ကြီး ဒေါက်တာကိုကို ကို မစုမြတ်မွန်မေးမြန်းခဲ့တာပါ။
...............
ကိုဗဈကုရေး ထိရောကျတဲ့ Dexamethasone ဆေး မွနျမာတှေ အလှယျမသုံးဖို့ ပညာရှငျသတိပေး
(Unicode)
ဗွိတိနျနိုငျငံ Oxford သုတသေီအဖှဲ့က ကိုဗဈလူနာတခြို့ကို စမျးသပျကုသတာမှာ ရလဒျကောငျးတှေ တှေ့ရှိခဲ့တဲ့ Dexamethasone ဆေးဟာ မွနျမာနိုငျငံမှာ အလှယျတကူ ဝယျယူနိုငျတာကွောင့ျ လှယျလှယျ သောကျကွမှာစိုးရိမျတယျလို့ ဗွိတိနျက ဝါရင့ျဆရာဝနျကွီးတယောကျက သတိပေးလိုကျပါတယျ။ အသကျရှုစကျ တပျထားရတဲ့ ကိုဗဈလူနာတခြို့နဲ့၊ အောကျစီဂငြျပိုကျ တပျထားရတဲ့ ကိုဗဈလူနာတခြို့ကို Dexamethasone ဆေးပေးခဲ့တာမှာ အခွအေနေ ပွနျကောငျးလာတာကို သုတသေီတှေ တှေ့ရှိခဲ့တာပါ။ ဒါကွောင့ျ ဒီဆေးရဲ့ အာနိသငျနဲ့ ဘေးထှကျဆိုးကြိုးတှအေကွောငျး ဗွိတိနျနိုငျငံ လနျဒနျမွို့မှာ လူထု ကနြျးမာရေးဆိုငျရာ အတှေ့အကွုံ အနှဈ ၃၀ ကြောျရှိခဲ့တဲ့ အငွိမျးစားဆရာဝနျကွီး ဒေါကျတာကိုကို ကို မစုမွတျမှနျက မေးမွနျးစဉျ သူက အခုလို ဖွပေါတယျ။
ဒေါကျတာကိုကို။ ။ Dexamethasone ကတော့ လှယျလှယျကူကူရနိုငျတဲ့ ဆေးတမြိုးပါ ၊ သူ့ရဲ့ အဓိက အာနိသငျက ဘာလဲဆိုတော့ ရောငျကိုငျးတာတှကေို ကစြတောပါ ။ Anti inflammatory effects ကတော့ ဒါတှကေို ဘယျမှာသုံးမလဲဆိုတော့ အရိုးနာတာတို့ အဆဈနာတာတို့မှာ အရောငျအကိုငျး ပြောကျစတေဲ့ဆေးတှနေဲ့ First line treatment အနနေဲ့ မရတဲ့သူတှအေတှကျကိုsteroid တှကေို သုံးကွတာပေါ့။ အဲဒီတော့ ဒီ steroid ဟာ First Stage မဟုတျဘူး ၊ Second Stage မှာသုံးကွတဲ့ဆေးမြိုးဖွဈပါတယျ။
မစုမွတျမှနျ။ ။ ကိုဗဈလူနာတှကေို ဒီဆေးပေးလိုကျလို့ အသကျရူလမျးကွောငျးမှာ ရောငျရမျးနတောတှေ ကသြှားတဲ့အတှကျ ပွနျအခွအေနကေောငျးတဲ့ သဘောဖွဈတာပေါ့ဆရာ။
ဒေါကျတာကိုကို။ ။ ဟုတျပါတယျ အရောငျကသြှားတဲ့ သဘောမြိုးပါ။ UK မှာ ဆေးရုံမှာ အသကျ ၅၅ နှဈအရှယျ ရှိတဲ့ အမြိုးသမီးတဦးဟာ ICU (Intensive Care Unit ) မှာရောကျနပွေီးတော့ အသကျရှုစကျပေါျမှာ အသကျကို လုနရေတဲ့အခြိနျမှာ သူ့အဆုပျကတော့ ရောဂါကွောင့ျမို့လို့ ရောငျကိုငျးနတေယျ။ အကြိအခြှဲတှနေဲ့ ပွည့ျနတောကို တှေ့ရတဲ့အခါမှာ နောကျဆုံးအနနေဲ့ Dexamethasone ကို စမျးသုံးကွည့ျမယျဆိုပွီးတော့ သူ့အမြိုးသားကို ခှင့ျတောငျးပွီးတော့ သုံးလိုကျတဲ့အခါမှာ ဒီအမြိုးသမီးက ၁၂ ရကျနတေဲ့အခါမှာ ပွနျကောငျးလာတယျဆိုတာကို တှေ့လိုကျရတယျ အဲဒါကွောင့ျမို့လို့ Dexamethasone ဟာ အရောငျအကိုငျးတှကေို ပြောကျစတေဲ့ဆေးမှာ Coronavirus infection မှာ ထိရောကျတယျဆိုပွီးတော့ ဖွဈလာတဲ့သတငျးပါ။
မစုမွတျမှနျ။ ။ နောကျတခုက Dexamethasone ဟာ steroid ဆေးတမြိုးဖွဈပါတယျ။ အဲဒီတော့ သူ့ဘေးထှကျဆိုးကြိုးတှကေရော ဘာတှရှေိပါသလဲ။
ဒေါကျတာကိုကို။ ။ဘေးထှကျဆိုးကြိုးတှေ ပွောရမယျဆိုရငျ ဒီဆေးကွောင့ျ immunity ကို ကစြတေတျတယျ immunity ကသြှားရငျ immune System က ထိခိုကျလာတဲ့အခါမှာ ရောဂါပိုးတှကေ ပိုပွီးတော့ ဖွဈစနေိုငျတယျ။ အသဲရောငျရောဂါတို့ လညျပငျးကွီးရောဂါတို့ ၊ အရိုးပြော့ရောဂါတို့ မလိုအပျပဲနဲ့ သုံးရငျ ဖွဈစတေယျ။ အဲဒီတော့ ဒီ steroid ကို သုံးမယျဆိုရငျ လိုအပျသညျထကျပိုပွီး မသုံးသင့ျပါဘူး နောကျ အမွဲသုံးလို့ မရပါဘူး။
မစုမွတျမှနျ။ ။မွနျမာနိုငျငံအပါအဝငျ ဖှံ့ဖွိုးဆဲနိုငျငံတှမှော Dexamethasoneဆေးက ဈေးသကျသကျသာသာနဲ့ ရနိုငျတဲ့ ဆေးမြိုးဖွဈပါတယျ။ တကယျလို့ COVID လူနာတှကေို ကုလို့ ထိရောကျမှုရှိမယျဆိုရငျ ဆရာဝနျတှအေတှကျ အားတကျစရာဖွဈတယျလို့ မွငျပါသလား။
ဒေါကျတာကိုကို။ ။ ဆရာဝနျတှအေတှကျ အားတကျစရာဖွဈပါတယျ။ ဆရာဝနျတှေ ဆိုတာက ဆေးတှကေို အမွဲတမျး ထိတှေ့နတေဲ့ ဆရာဝနျတှဆေိုတော့ ဘယျလိုလူနာမြိုးမှာ ဒီဆေးသုံးရမယျဆိုတာ ဆရာဝနျတှကေ သိပါတယျ။ ဆရာ့အနနေဲ့ စိတျပူတာက ဟိုတလောက ကိုရိုနာ စဖွဈခါစကHydroxychloroquine ဟာ ကောငျးတယျလို့ ဖွဈလာတဲ့အခြိနျမှာ လူတှကေ ရနျကုနျမှာ hydroxychloroquine ကို ဆေးလကျမှတျမလိုပဲနဲ့ ဝယျလိုကျတာ ဘယျဆေးဆိုငျမှ မရှိတော့ဘူး ဖွဈသှားတယျ။ အဲဒီတော့ Dexamethasone ဆိုတဲ့ စကားထှကျလာတော့ Dexamethasoneတှလေိုကျဝယျပွီးတော့ သောကျခငြျတိုငျးသောကျနရေငျ ဒုက်ခရောကျကုနျမယျဆိုတော့ သူ့ဘေးထှကျဆိုးကြိုးတှကေို လူတှေ သိစခေငြျပါတယျ။ ဒါတှဟော ဆရာဝနျတှေ သုံးတဲ့ဆေးပါ၊ ဆရာဝနျတှကေ လိုအပျတဲ့ လူနာမှာ အသကျကယျတဲ့အနနေဲ့ သုံးတဲ့ဆေးပါ ဆိုတာကို သိစခေငြျပါတယျ။ ကိုရိုနာဗိုငျးရဈကွောင့ျ ဖွဈလာတဲ့ဟာမှာ Lifesaving အတှကျ Dexamethasone ကွောင့ျ အသကျတှေ ပွနျရှငျလာမယျဆိုတာကို သိလိုကျရတဲ့အတှကျ ဝမျးသာမိပါတယျ အဲဒါကတော့ ကောငျးတဲ့ဘကျကပေါ့လေ ။ ဆိုးတဲ့ဘကျကတော့ ဆရာဝနျဆေးလကျမှတျမလိုပဲနဲ့ ဝယျလို့ရတဲ့ နိုငျငံတှမှောဆိုရငျ လူတှကေ မသိပဲနဲ့ ဝယျပွီးသုံးနမှောကို စိတျပူတာပါ အဲဒီအတှကျကွောင့ျ သူ့ဘေးထှကျဆိုးကြိုးတှကွေောင့ျ လူတှေ ဒုက်ခရောကျသှားမှာကိုပဲ သတိပေးခငြျပါတယျ။
ဗွိတိနျနိုငျငံ လနျဒနျမွို့မှာ လူထုကနြျးမာရေးဆိုငျရာ အတှေ့အကွုံ အနှဈ ၃၀ ကြောျရှိခဲ့တဲ့ အငွိမျးစားဆရာဝနျကွီး ဒေါကျတာကိုကို ကို မစုမွတျမှနျမေးမွနျးခဲ့တာပါ။
