(Zawgyi / Unicode)
ကူးစက်ခံရသူပေါင်း တသောင်းနှစ်ထောင်ဝန်းကျင်နဲ့ သေဆုံးသူ ၂၀၀ ကျော်သွားပြီဖြစ်သလို WHO ကနေ အရေးပေါ်အခြေအနေ ကြေညာထားရတဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံမှာ သေဆုံးမှုအများဆုံးဖြစ်လို့ ဒီဗိုင်းရပ်စ်ပိုး တရုတ်အိမ်နီးချင်း မြန်မာနိုင်ငံထဲ ဝင်မလာအောင် စနစ်တကျ ကာကွယ်နေကြပါတယ်လို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန တာဝန်ခံက ပြောပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း အစိုးရဘက်က လုံလောက်တဲ့ သတင်းအချက်အလက်နဲ့ ပညာပေးမှုတွေ မရှိတာကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှာ ရောဂါကူးစက်လာမှာကို စိုးရိမ်တကြီး ဖြစ်နေကြပါတယ်။ ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ သတင်းမှားတွေနဲ့ ကောလာဟလတွေကို အထူးသတိထား ဆင်ခြင်ကြဖို့ကိုလည်း ကျန်းမာရေး တာဝန်ရှိသူတွေက ကျန်းမာရေး ပညာပေးနေကြပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို မဆုမွန်က ဆက်သွယ်မေးမြန်း တင်ပြထားပါတယ်။
ဒီလို WHO ကတောင် အရေးပေါ် ကျန်းမာရေးအခြေအနေ ကြေညာထားရတဲ့ အခြေအနေမှာ တရုတ်ရဲ့အိမ်နီးချင်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အစိုးရတာဝန်ရှိသူတွေဘက်က တိကျတဲ့ သတင်းအချက်လက်တွေ ပညာပေးမှုတွေ လုံလောက်မှု မရှိတာကြောင့် အများပြည်သူတွေဘက်က စိုးရိမ်မှုတွေ ရှိနေပေမယ့်လို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ကာကွယ်နိုင်မယ့် ကျန်းမာရေးအသိ နည်းနေကြသေးတယ်လို့ ရန်ကုန်မြို့ခံ မဆွေက ပြောပါတယ်။
“ဒီဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျမကတော့ အရမ်းစိုးရိမ်မိတာပေါ့။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ မြန်မာပြည်မှာက ကြိုတင်ကာကွယ်မှုဆိုတာလည်း မရှိဘူး။ ဖြစ်လာရင်လည်း ကုပေးစရာ နိုင်ငံတော်မှာကအစ ဆေးဝါးဆိုတာလည်း မပြည့်စုံဘူး။ WHO ကတောင် ပြောထားပြီးပြီ ဆိုတဲ့အခါကြတော့ အရမ်းစိုးရိမ်စရာကောင်းတဲ့ အခြေအနေပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် ဒီမြန်မာပြည်မှာကလည်း ကျမမြင်တွေ့ရသလောက် ကျမတို့ ရပ်ကွက်တွေထဲမှာ ဒီဟာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဗဟုသုတက နည်းတဲ့ပုံစံမျိုး။ သိပ်လည်း ကြောက်ရကောင်းမှန်း မသိဘူး။ ဖြစ်လာလည်း ဘာဖြစ်လဲ သေရုံကလွဲပြီး ဘာမှမဖြစ်နိုင်ပါဘူး၊ အဲလိုဆိုပြီးတော့ စားစား သွားသွား လာလာပဲ ဒီလိုပဲ နေနေကြတာပဲ။ Mask တပ်ထားတဲ့သူ တယောက်နှစ်ယောက်ပဲ တွေ့တယ်။ အစိုးရကလည်း ဒါဟာ အရမ်းအန္တရာယ်ရှိပါတယ် ဆိုတဲ့ဟာကို သတင်းတခု အနေနဲ့ ထုတ်ပြန်ဖို့၊ Message လေးတွေ ပေးနိုင်ရင်တော့ ပိုကောင်းတာပေါ့။ ဒါဆိုရင် သူတို့အနေနဲ့ နည်းနည်း သတိထားမိသွားမှာပေါ့။”
ဒီကနေ့မှာတော့ သူ့ရဲ့ ကျန်းမာရေးအခြေအနေဟာ ကောင်းမွန်စပြုလာပြီး သူ့မှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရှိမရှိ ထိုင်းနိုင်ငံက အထူးဓာတ်ခွဲခန်းကို စစ်ဆေးပေးပို့ပြီး အနီးကပ် စောင့်ကြည့်နေပါတယ်လို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ဦးစီးဌာနက ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာခင်ခင်ကြီးက ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းကို ပြောပါတယ်။
“ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာန Website မှာ လူနာရဲ့ အခြေအနေကို ကျမတို့ တင်ထားပါတယ်။ အဖျားလည်း ကျတယ်၊ လိုအပ်တဲ့ ကုသမှုတွေ ပေးနေတယ်၊ စိုးရိမ်စရာမရှိဘူး ဆိုတဲ့အကြောင်း တင်ထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ကျမတို့ ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာနက ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်တွေ ပြည်သူလူထု လိုက်နာရန် အချက်အလက်တွေ အကုန်လုံးကို QR Code နဲ့ ဖန်တီးပေးထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ထုတ်ပြန်ထားတဲ့အချက်တွေ အကုန်လုံးကို ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုနိုင်ပါတယ်။”
“ဝူဟန်နဲ့ပတ်သက်လို့ ဝူဟန်နမိုးနီးယားရောဂါ ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေး ကော်မတီဆိုပြီးတော့ ဖွဲ့စည်းပြီးဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအဖွဲ့တွေ လုပ်ဆောင်ရမယ့် လုပ်ငန်းစဉ် ၁၂ ချက်လည်း ရှိပါတယ်။ အဲဒီမှာလည်း ဝူဟန်မှာရောက်ရှိနေတဲ့ မြန်မာကျောင်းသားတွေကို ခေါ်ယူဖို့ကိစ္စ၊ တရုတ်နိုင်ငံ အစိုးရနဲ့ ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းပြီး ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ ဖြစ်နိုင်ရင်တော့ ဒီနေ့ ဒီတရက်လောက် ပြန်ခေါ်နိုင်မယ်လို့ မှန်းထားပါတယ်။”
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ သတင်းတွေကို စဉ်ဆက်မပြတ် ပြည်သူကို ပြောပြပေးနေသလို သံသယလူနာတွေ အဖြစ်အပျက်တွေကို ပြည်သူက တပြေးညီ သတင်းပေးပို့ပြီး ပူးပေါင်းပါဝင်ကြဖို့ နှိုးဆော်နေပါတယ်လို့ ဧရာဝတီတိုင်း ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ဦးစီးဌာနက ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါက်တာသန်းထွန်းအောင်ကလည်း ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“စားသောက်ဆိုင်တွေမှာလည်း အဲဒီ ဖျားတာတွေ့ရင် ကျနော်တို့က မကူးစက်အောင် လုပ်ထားတယ်။ နောက် ဘတ်စ်ကားတွေ စီးတဲ့လူတွေထဲမှာ နိုင်ငံခြားသားပါလာရင် ဖျားတယ်ဆို Mask တပ်မယ်၊ ပြီးရင် သတင်းပို့ရမယ်ပေါ့။ အဲဒါကို အဓိကထားလုပ်တယ်။ နောက် ပညာပေးတာကတော့ အမြဲတမ်း လက်ဆေးဖို့ရယ်၊ ပွဲလမ်းသဘင် ရှောင်ဖို့ရယ်၊ အိပ်ရေးဝဝအိပ်ဖို့ရယ်၊ တိရစ္ဆာန်အသားတွေ ချက်စားမယ်ဆို ကျက်အောင်ချက်ဖို့ရယ်၊ တိရစ္ဆာန်တွေ ထိတွေ့မှုရယ် ဒါတွေကို ပညာပေးနေပါတယ်။”
ပြည်သူလူထုအကြား ဒီ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကျန်းမာရေးပညာပေး ဆေးနည်းအမှားအယွင်း သတင်းမှားတွေ ပျံ့နှံ့နေတာနဲ့ ပြည်သူဘက်က စိုးရိမ်တကြီးဖြစ်နေတဲ့ အနေအထားကို သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူတွေဘက်က အလေးအနက်ထား ဆောင်ရွက်သင့်သလို ပြည်သူတွေဘက်ကလည်း ဒါကို မပေါ့ဆဘဲ သတိထား ရှောင်ကြဉ်သုံးသပ်သင့်တယ်လို့လည်း လူထုကို ကျန်းမာရေးပညာပေးနေတဲ့ အထူးကုဆရာဝန်ကြီး ဒေါက်တာမိုးအောင်ကျော်နိုင်ကလည်း အခုလို အကြံပေးပါတယ်။
“တိကျ ခိုင်မာတဲ့ သတင်းဌာနက ထုတ်ပြန်ချက်တွေကိုပဲ ကြည့်ရှုပြီး သုံးသပ်သင့်တယ်။ နောက်တချက်ကတော့ ဒီရောဂါနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို ကိုယ်က ခြေခြေမြစ်မြစ် လေ့လာကြည့်ရှုမယ်ဆိုရင် သူများလုပ်နေတာထက်စာရင် ကိုယ်ဘာလုပ်သင့်လဲ၊ ကိုယ် ဘာတွေ စုံစမ်းထားသင့်လဲဆိုတာ ဦးစားပေးသင့်တယ်လို့လည်း ပြည်သူလူထုတွေကို ပြောချင်တယ်။ ပြီးတော့မှ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနကရော WHO က ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ ကာကွယ်ရေးနည်းလမ်းတွေကိုပဲ အဓိက လိုက်နာမယ်ဆိုရင် ပြည်သူလူထုတာဝန် ကျေပြီလို့ အကြမ်းဖျင်း ပြောနိုင်တယ်။ ကိုယ့်ဆီကို ရောက်ရှိမလာအောင် ဘယ်လိုကြည့်ရှု စစ်ဆေးနေမလဲ ဆိုတာက အဓိကပိုကျတယ်လို့ ကျနော်ထင်တယ်။ အလကားနေ ကြောက်ရွံ့ထိတ်လန့်တာမျိုး မဖြစ်စေချင်သလို ကြားတဲ့သတင်းတွေကလည်း အကုန်လုံးက အမှန်မဟုတ်ဘူးဆိုတာ သိထားပြီးမှ မှန်တဲ့ဟာကို ဆက်လေ့လာ ကြည့်ရှုသင့်တယ်လို့ အကြံပေးချင်ပါတယ်။”
တရုတ်နိုင်ငံက ဒီ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကူးစက်မှု စိုးရိမ်ချက်ကြောင့် လူစုလူဝေး အများအပြားနဲ့ ကျင်းပတဲ့ အခမ်းအနားတွေ မကျင်းပဖို့ မန္တလေးတိုင်း အစိုးရအဖွဲ့က ဆုံးဖြတ်ပြီး မဟာဘွဲ့နှင်းသဘင် အခမ်းအနားကို ရွှေ့ဆိုင်းလိုက်ကြောင်း သာသနာရေးဝန်ကြီးဌာနက ဒီကနေ့ သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။
တရုတ်ရဲ့အိမ်နီးချင်း မြန်မာနိုင်ငံထဲမှာ ဒီ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုကြောင့် သေဆုံးသူ တရားဝင်စာရင်းအရ မရှိသေးသလို ကူးစက်မှု သံသယရှိတဲ့လူနာ သုံးဦးသာ ရှိသေးတယ်လို့လည်း သမ္မတရုံးပြောခွင့်ရက မနေ့ သောကြာနေ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောဆိုထားပါတယ်။
ဒီ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှု ကာကွယ်တဲ့အနေနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ နယ်နိမိတ်ထိစပ်နေတဲ့ နယ်စပ်ဒေသတွေနဲ့ နယ်စပ်ဂိတ်တွေမှာ အထူးစစ်ဆေး ကြပ်မတ်နေပါတယ်လို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
----------------------------------
(Unicode)
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကာကှယျရေး လူထုကွား အသိပညာမွှင့ျတငျဖို့ လိုအပျ
ကူးစကျခံရသူပေါငျး တသောငျးနှဈထောငျဝနျးကငြျနဲ့ သဆေုံးသူ ၂၀၀ ကြောျသှားပွီဖွဈသလို WHO ကနေ အရေးပေါျအခွအေနေ ကွညောထားရတဲ့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကွောင့ျ တရုတျနိုငျငံမှာ သဆေုံးမှုအမြားဆုံးဖွဈလို့ ဒီဗိုငျးရပျဈပိုး တရုတျအိမျနီးခငြျး မွနျမာနိုငျငံထဲ ဝငျမလာအောငျ စနဈတကြ ကာကှယျနကွေပါတယျလို့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာန တာဝနျခံက ပွောပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး အစိုးရဘကျက လုံလောကျတဲ့ သတငျးအခကြျအလကျနဲ့ ပညာပေးမှုတှေ မရှိတာကွောင့ျ မွနျမာနိုငျငံတှငျးမှာ ရောဂါကူးစကျလာမှာကို စိုးရိမျတကွီး ဖွဈနကွေပါတယျ။ ပွညျသူလူထုအနနေဲ့ သတငျးမှားတှနေဲ့ ကောလာဟလတှကေို အထူးသတိထား ဆငျခွငျကွဖို့ကိုလညျး ကနြျးမာရေး တာဝနျရှိသူတှကေ ကနြျးမာရေး ပညာပေးနကွေပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို မဆုမှနျက ဆကျသှယျမေးမွနျး တငျပွထားပါတယျ။
ဒီလို WHO ကတောငျ အရေးပေါျ ကနြျးမာရေးအခွအေနေ ကွညောထားရတဲ့ အခွအေနမှော တရုတျရဲ့အိမျနီးခငြျး မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈရောဂါနဲ့ ပတျသကျပွီး အစိုးရတာဝနျရှိသူတှဘေကျက တိကတြဲ့ သတငျးအခကြျလကျတှေ ပညာပေးမှုတှေ လုံလောကျမှု မရှိတာကွောင့ျ အမြားပွညျသူတှဘေကျကစိုးရိမျမှုတှေ ရှိနပေမေယ့ျလို့ ကိုယ့ျကိုယျကိုယျ ကာကှယျနိုငျမယ့ျ ကနြျးမာရေးအသိ နညျးနကွေသေးတယျလို့ ရနျကုနျမွို့ခံ မဆှကေ ပွောပါတယျ။
“ဒီဗိုငျးရပျဈနဲ့ ပတျသကျပွီး ကမြကတော့ အရမျးစိုးရိမျမိတာပေါ့။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ မွနျမာပွညျမှာက ကွိုတငျကာကှယျမှုဆိုတာလညျး မရှိဘူး။ ဖွဈလာရငျလညျး ကုပေးစရာ နိုငျငံတောျမှာကအစ ဆေးဝါးဆိုတာလညျး မပွည့ျစုံဘူး။ WHO ကတောငျ ပွောထားပွီးပွီ ဆိုတဲ့အခါကွတော့ အရမျးစိုးရိမျစရာကောငျးတဲ့ အခွအေနပေေါ့နောျ။ ဒါပမေယ့ျ ဒီမွနျမာပွညျမှာကလညျး ကမြမွငျတှေ့ရသလောကျ ကမြတို့ ရပျကှကျတှထေဲမှာ ဒီဟာနဲ့ပတျသကျပွီး ဗဟုသုတက နညျးတဲ့ပုံစံမြိုး။ သိပျလညျး ကွောကျရကောငျးမှနျး မသိဘူး။ ဖွဈလာလညျး ဘာဖွဈလဲ သရေုံကလှဲပွီး ဘာမှမဖွဈနိုငျပါဘူး၊ အဲလိုဆိုပွီးတော့ စားစား သှားသှား လာလာပဲ ဒီလိုပဲ နနေကွေတာပဲ။ Mask တပျထားတဲ့သူ တယောကျနှဈယောကျပဲ တှေ့တယျ။ အစိုးရကလညျး ဒါဟာ အရမျးအန်တရာယျရှိပါတယျ ဆိုတဲ့ဟာကို သတငျးတခု အနနေဲ့ ထုတျပွနျဖို့၊ Message လေးတှေ ပေးနိုငျရငျတော့ ပိုကောငျးတာပေါ့။ ဒါဆိုရငျ သူတို့အနနေဲ့ နညျးနညျး သတိထားမိသှားမှာပေါ့။”
ဒီကနေ့မှာတော့ သူ့ရဲ့ ကနြျးမာရေးအခွအေနဟော ကောငျးမှနျစပွုလာပွီး သူ့မှာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈရှိမရှိ ထိုငျးနိုငျငံက အထူးဓာတျခှဲခနျးကို စဈဆေးပေးပို့ပွီး အနီးကပျ စောင့ျကွည့ျနပေါတယျလို့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာန ပွညျသူ့ကနြျးမာရေး ဦးစီးဌာနက ဒုတိယညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါကျတာခငျခငျကွီးက ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးကို ပွောပါတယျ။
“ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာန Website မှာ လူနာရဲ့ အခွအေနကေို ကမြတို့ တငျထားပါတယျ။ အဖြားလညျး ကတြယျ၊ လိုအပျတဲ့ ကုသမှုတှေ ပေးနတေယျ၊ စိုးရိမျစရာမရှိဘူး ဆိုတဲ့အကွောငျး တငျထားပွီးဖွဈပါတယျ။ ကမြတို့ ကနြျးမာရေးဦးစီးဌာနက ထုတျပွနျကွညောခကြျတှေ ပွညျသူလူထု လိုကျနာရနျ အခကြျအလကျတှေ အကုနျလုံးကို QR Code နဲ့ ဖနျတီးပေးထားတာ ဖွဈပါတယျ။ ထုတျပွနျထားတဲ့အခကြျတှေ အကုနျလုံးကို ဝငျရောကျကွည့ျရှုနိုငျပါတယျ။”
“ဝူဟနျနဲ့ပတျသကျလို့ ဝူဟနျနမိုးနီးယားရောဂါ ကာကှယျထိနျးခြုပျရေး ကောျမတီဆိုပွီးတော့ ဖှဲ့စညျးပွီးဖွဈပါတယျ။ အဲဒီအဖှဲ့တှေ လုပျဆောငျရမယ့ျ လုပျငနျးစဉျ ၁၂ ခကြျလညျး ရှိပါတယျ။ အဲဒီမှာလညျး ဝူဟနျမှာရောကျရှိနတေဲ့ မွနျမာကြောငျးသားတှကေို ခေါျယူဖို့ကိစ်စ၊ တရုတျနိုငျငံ အစိုးရနဲ့ ပေါငျးစပျညှိနှိုငျးပွီး ဆောငျရှကျနပေါတယျ။ ဖွဈနိုငျရငျတော့ ဒီနေ့ ဒီတရကျလောကျ ပွနျခေါျနိုငျမယျလို့ မှနျးထားပါတယျ။”
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျမှုနဲ့ ပတျသကျပွီး ကနြျးမာရေးဆိုငျရာ သတငျးတှကေို စဉျဆကျမပွတျ ပွညျသူကို ပွောပွပေးနသေလို သံသယလူနာတှေ အဖွဈအပကြျတှကေို ပွညျသူက တပွေးညီ သတငျးပေးပို့ပွီး ပူးပေါငျးပါဝငျကွဖို့ နှိုးဆောျနပေါတယျလို့ ဧရာဝတီတိုငျး ပွညျသူ့ကနြျးမာရေး ဦးစီးဌာနက ဒုတိယညှှနျကွားရေးမှူးခြုပျ ဒေါကျတာသနျးထှနျးအောငျကလညျး ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“စားသောကျဆိုငျတှမှောလညျး အဲဒီ ဖြားတာတှေ့ရငျ ကနြောျတို့က မကူးစကျအောငျ လုပျထားတယျ။ နောကျ ဘတျဈကားတှေ စီးတဲ့လူတှထေဲမှာ နိုငျငံခွားသားပါလာရငျ ဖြားတယျဆို Mask တပျမယျ၊ ပွီးရငျ သတငျးပို့ရမယျပေါ့။ အဲဒါကို အဓိကထားလုပျတယျ။ နောကျ ပညာပေးတာကတော့ အမွဲတမျး လကျဆေးဖို့ရယျ၊ ပှဲလမျးသဘငျ ရှောငျဖို့ရယျ၊ အိပျရေးဝဝအိပျဖို့ရယျ၊ တိရစ်ဆာနျအသားတှေ ခကြျစားမယျဆို ကကြျအောငျခကြျဖို့ရယျ၊ တိရစ်ဆာနျတှေ ထိတှေ့မှုရယျ ဒါတှကေို ပညာပေးနပေါတယျ။”
ပွညျသူလူထုအကွား ဒီ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျမှုနဲ့ပတျသကျပွီး ကနြျးမာရေးပညာပေး ဆေးနညျးအမှားအယှငျး သတငျးမှားတှေ ပြံ့နှံ့နတောနဲ့ ပွညျသူဘကျက စိုးရိမျတကွီးဖွဈနတေဲ့ အနအေထားကို သကျဆိုငျရာ တာဝနျရှိသူတှဘေကျက အလေးအနကျထား ဆောငျရှကျသင့ျသလို ပွညျသူတှဘေကျကလညျး ဒါကို မပေါ့ဆဘဲ သတိထား ရှောငျကွဉျသုံးသပျသင့ျတယျလို့လညျး လူထုကို ကနြျးမာရေးပညာပေးနတေဲ့ အထူးကုဆရာဝနျကွီး ဒေါကျတာမိုးအောငျကြောျနိုငျကလညျး အခုလို အကွံပေးပါတယျ။
“တိကြ ခိုငျမာတဲ့ သတငျးဌာနက ထုတျပွနျခကြျတှကေိုပဲ ကွည့ျရှုပွီး သုံးသပျသင့ျတယျ။ နောကျတခကြျကတော့ ဒီရောဂါနဲ့ ပတျသကျတဲ့ အကွောငျးအရာတှကေို ကိုယျက ခွခွေမွေဈမွဈ လေ့လာကွည့ျရှုမယျဆိုရငျ သူမြားလုပျနတောထကျစာရငျ ကိုယျဘာလုပျသင့ျလဲ၊ ကိုယျ ဘာတှေ စုံစမျးထားသင့ျလဲဆိုတာ ဦးစားပေးသင့ျတယျလို့လညျး ပွညျသူလူထုတှကေို ပွောခငြျတယျ။ ပွီးတော့မှ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနကရော WHO က ထုတျပွနျထားတဲ့ ကာကှယျရေးနညျးလမျးတှကေိုပဲ အဓိက လိုကျနာမယျဆိုရငျ ပွညျသူလူထုတာဝနျ ကြပွေီလို့ အကွမျးဖငြျး ပွောနိုငျတယျ။ ကိုယ့ျဆီကို ရောကျရှိမလာအောငျ ဘယျလိုကွည့ျရှု စဈဆေးနမေလဲ ဆိုတာက အဓိကပိုကတြယျလို့ ကနြောျထငျတယျ။ အလကားနေ ကွောကျရှံ့ထိတျလန့ျတာမြိုး မဖွဈစခေငြျသလို ကွားတဲ့သတငျးတှကေလညျး အကုနျလုံးက အမှနျမဟုတျဘူးဆိုတာ သိထားပွီးမှ မှနျတဲ့ဟာကို ဆကျလေ့လာ ကွည့ျရှုသင့ျတယျလို့ အကွံပေးခငြျပါတယျ။”
တရုတျနိုငျငံက ဒီ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈပိုးကူးစကျမှု စိုးရိမျခကြျကွောင့ျ လူစုလူဝေး အမြားအပွားနဲ့ ကငြျးပတဲ့ အခမျးအနားတှေ မကငြျးပဖို့ မန်တလေးတိုငျး အစိုးရအဖှဲ့က ဆုံးဖွတျပွီး မဟာဘှဲ့နှငျးသဘငျ အခမျးအနားကို ရှှေ့ဆိုငျးလိုကျကွောငျး သာသနာရေးဝနျကွီးဌာနက ဒီကနေ့ သတငျးထုတျပွနျပါတယျ။
တရုတျရဲ့အိမျနီးခငြျး မွနျမာနိုငျငံထဲမှာ ဒီ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျမှုကွောင့ျ သဆေုံးသူ တရားဝငျစာရငျးအရ မရှိသေးသလို ကူးစကျမှု သံသယရှိတဲ့လူနာ သုံးဦးသာ ရှိသေးတယျလို့လညျး သမ်မတရုံးပွောခှင့ျရက မနေ့ သောကွာနေ့ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ ပွောဆိုထားပါတယျ။
ဒီ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကူးစကျမှု ကာကှယျတဲ့အနနေဲ့ တရုတျနိုငျငံနဲ့ နယျနိမိတျထိစပျနတေဲ့ နယျစပျဒသေတှနေဲ့ နယျစပျဂိတျတှမှော အထူးစဈဆေး ကွပျမတျနပေါတယျလို့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။
