ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလတုန်းက ပထမဦးဆုံးအကြိမ် မဲပေးခဲ့တဲ့ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသူတစ်ဦးက အာဏာသိမ်းတဲ့ အခုလုပ်ရပ်ဟာ မဲပေးတဲ့လူတွေကို စော်ကားလိုက်တဲ့ လုပ်ရပ်ဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ လွတ်လပ်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေ ဆုံးရှုံးသွားမှာ စိုးရိမ်တဲ့အတွက် အာဏာသိမ်းမှုကို ကန့်ကွက်မှုကို ကန့်ကွက်ပြီးတော့ လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြနေကြတာလို့ Gen-Z မျိုးဆက်ဖြစ်တဲ့ အဲဒီလူငယ်က ပြောပါတယ်။ သူတို့မျိုးဆက်တွေရဲ့ အာဏာသိမ်းမှုပေါ်အမြင်နဲ့ မျော်လင့်ချက်တွေကို မစုမြတ်မွန်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
မေး ။ ။ VOA မြန်မာပိုင်းအစီအစဉ်အတွက်ကို အချိန်ပေးတာကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ရှင့်။ အခု မြန်မာနိုင်ငံမျာ စစ်အာဏာသိမ်းလို့ ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြလှုပ်ရှားမှုတွေမှာ ညီမတို့အရွယ်တွေ ၂၅ နှစ်အောက် လူငယ်တွေက အများကြီးပဲ လမ်းပေါ်ထွက်ပြီးတော့ ဆန္ဒပြကြတယ်။ ကိုယ်ဖြစ်ချင်တာကို တောင်းဆိုကြတာတွေကို မြင်ရပါတယ်။ အခုလိုမျိုး မကြောက်မရွံ လမ်းပေါ်ထွက်လာပြီး တောင်းဆိုရလောက်အောင် ဖြစ်လာတဲ့ တွန်းအား ဘာလို့ပြောလို့ရပါသလဲရှင့်။
ဖြေ ။ ။ မင်္ဂလာပါ။ ညီမက တက္ကသိုလ်ကျောင်းသူတစ်ဦးပါ။ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသူတစ်ဦးဆိုတော့ လူငယ်ပီပီ ကိုယ့်အနာဂတ်ကို ကိုယ်ဖန်တီးချင်တယ်။ ပြီးတော့ ညီမတို့ ယုံကြည်တာက လူငယ်တွေအနေနဲ့ တိုင်းပြည်ရဲ့ အနာဂတ်ကို ဖန်တီးဖို့ လူငယ်တွေမှာ စွမ်းအားရှိတယ်လို့ ယုံကြည်တယ်။ အဲဒါကြောင့်ပါ။ ပြီးတော့ မကြောက်ဘူးလားဆိုတော့ ကြောက်တာတော့ ကြောက်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ ဒီလိုမျိုး ကြောက်ခေတ်ကြီးမှာ မနေချင်လို့ပါ။ ပြီးတော့ ဒါမျိုး လူငယ်တွေအနေနဲ့ သမီးတို့က အခုမှ ဆန္ဒထုတ်ဖော်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလက ကြည့်မယ်ဆိုရင် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမှာ ဘဝမှာ ပထမဦးဆုံးအကြိမ်အနေနဲ့ ဆန္ဒမဲပေးခဲ့တယ်။ ပြည်ပရောက်နေပေမယ့်လဲ ခက်ခက်ခဲခဲ ကိုဗစ်ကာလကြားထဲမှာ မဲကိုကြိုတင်ပေးခဲ့တယ်။ အဲဒီတုန်းက မဲပေးခဲ့ရတော့ အတိုင်းမသိကို ဝမ်းသာတယ်။ ဂုဏ်လည်းဂုဏ်ယူတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ တချို့တခြားနိုင်ငံတွေနဲ့ ယှဉ်မယ်ဆိုရင် သမီးတို့နဲ့ သက်တူရွယ်တူ လူငယ်တွေမှာ ဒါမျိုးအခွင့်အရေး မရှိဘူး။ အဲဒီတုန်းကဆိုရင် အရမ်းဂုဏ်ယူတယ်။ ပြီးသွားတော့ ဒီလိုမျိုး ဖေဖေါ်ဝါရီလ (၁) ရက်နေ့မှာ စစ်အာဏာသိမ်းတယ်ဆိုတော့ သမီးတို့မှာ အရမ်းစိတ်မကောင်းဖြစ်၊ စိတ်လည်းစိတ်ဆိုးတယ်။ စိတ်မရှည်မှုလည်းဖြစ်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ပါတီတစ်ခုကိုဆွဲတာထက် မှန်တာမှားတာ တရားမျှတမှုကို သမီးတို့က လိုချင်တာပါ။ လူငယ်တွေအနေနဲ့ စဉ်းစားကြည့်မယ်ဆိုရင် သမီးတို့ရှေ့ခေတ် အဆက်ဆက်က လူငယ်တွေ ဦးသန့်အရေးအခင်းကိုကြည့်ကြည့်၊ ၁၉၈၈ အရေးအခင်းကိုကြည့်ကြည့် လူငယ်တွေပဲ ဦးဆောင်ခဲ့တာ။ အခု ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ သမီးတို့အနေနဲ့ ငြိမ်ခံနေမယ်ဆိုရင် ရာဇဝင်ရိုင်းသလို ဖြစ်တာပေါ့။
နောက်တစ်ခုက အဲဒီလို ငြိမ်ခံနေတဲ့အထဲမှာလဲ သမီးတို့ မပါချင်ဘူး။ ဒါမျိုးလုပ်တာကိုလည်း ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် နိုင်ငံရေး လုပ်တယ်လို့ မယူဆဘူး။ နိုင်ငံရေးဆိုတာထက် နိုင်ငံ့အရေးပဲ ပြောရမှာပေါ့။ ကိုယ်ချစ်တဲ့တိုင်းပြည်၊ ကိုယ်နဲ့ဆိုင်တဲ့ ကိုယ်နဲ့သက်ဆိုင်တယ်။ ကိုယ့်အနာဂတ်အတွက် သက်ဆိုင်တယ်။ နောင်လာနောင်သားတွေအတွက်လည်း သက်ဆိုင်တယ်။ နောက်ပြီးတော့ ကိုယ့်တိုင်းပြည်နဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ ကိစ္စမို့လို့ ဒီတိုင်းပြည်ရဲ့ သာမန်ပြည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်အနေနဲ့ ဒါမျိုးလှုပ်ရှားမှုတွေကို လုပ်တာပါရှင့်။
မေး ။ ။ ညီမ စောစောကပြောသလိုပါပဲ ညီမတို့ရဲ့ အနာဂတ်ကို လုပ်တယ်ဆိုတော့ အခုဆန္ဒပြနေတဲ့ လူငယ်တွေ တောင်းဆိုနေကြတဲ့ အချက်တွေထဲမှာလည်း လူငယ်တွေမှာ အနာဂတ်ရှိတယ်ဆိုပြီးတော့ ကြွေးကြော်နေတဲ့ ကြွေးကြော်သံ အဲဒီစကားသံက ကြားရသူတွေရဲ့ ရင်ကိုထိမိစေတယ်လို့ ခံစားရပါတယ်။ ဆိုတော့ ဒီစစ်အာဏာသိမ်းမှုက ညီမတို့ လူငယ်တွေရဲ့ အနာဂတ်ကို ဘယ်လိုပြောင်းလဲပြီးတော့ သက်ရောက်မှု ရှိတယ်လို့ ညီမ မြင်ပါလဲ။
ဖြေ ။ ။ အဲဒါ ဘယ်လိုသက်ရောက်မှု ရှိပါသလဲဆိုရင် ဒါက မြန်မာနိုင်ငံကဆိုရင် လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုနှစ်မတိုင်မီကဆိုရင် နှစ်ပေါင်း ငါးဆယ်နီးပါးလောက် စစ်အာဏာရှင်စနစ်အောက်မှာ နေခဲ့ရတယ်။ အဲဒီအချိန်တုန်းကဆိုရင် အဖက်ဖက်အရာရာကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ ယှဉ်ကြည့်မယ်ဆိုရင်တောင် သမီးတို့နိုင်ငံက အမြဲလိုလို နောက်ကျကျန်နေရစ်ခဲ့တယ်။ အဲဒီတော့ ဒါမျိုးလဲ ထပ်ဖြစ်မှာကို ကြောက်တယ်။ ပြီးတော့ နောက်တစ်ခုက သမီးတို့ရဲ့ လူ့အခွင့်အရေး လွတ်လပ်မှုတွေ အများကြီး ဆုံးရှုံးလိုက်ရမှာကိုလည်း ကြောက်တယ်။ အဲဒီတော့ ပွင့်လင်းမြင်သာတဲ့ ခေတ်ဘက်ကို သွားချင်တယ်။ ဒီမိုကရေစီဆန်ဆန်နဲ့။
မေး ။ ။ နောက်စောစောက ညီမပြောသွားတဲ့အထဲမှာလည်း ပါပါတယ်။ ဆန္ဒပြထုတ်ဖော်တဲ့ လူငယ်တွေ။ သူတို့နောက်တစ်ချက်တောင်းတဲ့ တောင်းဆိုမှုကတော့ Respect Our Votes အဓိပ္ပါယ်ကတော့ သူတို့ပေးထားတဲ့ ဆန္ဒမဲတွေကို လေးစားပါဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ပါ။ ညီမလဲ ပြောပါတယ်။ ညီမ နိုင်ငံခြား ရောက်နေတာတာ၊ ပြည်ပရောက်နေတာတောင်မှ ခက်ခက်ခဲခဲ သွားပြီးတော့ မဲပေးခဲ့တယ်ဆိုတော့ အခု စစ်အာဏာသိမ်းတဲ့ လူတွေက ပြောနေတာကတော့ မဲစာရင်းတွေကမှားတယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့ မဲမသမာမှုတွေ ဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုပြီးတော့ ဒါကြောင့်မို့ သူတို့က အာဏာကို လွှဲယူရပါတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ အဲဒီလိုမျိုး ပြောနေတဲ့သူတွေကို ညီမအနေနဲ့ ဘယ်လိုမျိုး တုံ့ပြန်ချင်ပါလဲ။
ဖြေ ။ ။ အခုလမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒထုတ်ဖော်နေတဲ့ လူတွေကို ကြည့်လိုက်လို့ရှိရင်လဲ ထောင်ဂဏန်း သောင်းဂဏန်းတောင်မှ မကတော့ဘူး၊ သိန်းဂဏန်း၊ သန်းဂဏန်းတွေလည်း ရောက်ကုန်ပြီ။ ပြီးသွားလို့ရှိရင် ညီမကိုယ်တိုင် မဲပေးခဲ့တာဆိုတော့ အဲဒီတုန်းကဆိုရင် တော်တော်လေးပဲ အခုနပြောသလိုပါပဲ ဝမ်းသာဂုဏ်ယူပြီးတော့ ဒါမျိုးဖြစ်သွားတယ်ဆိုတော့ ဒါက ကိုယ်ပေးခဲ့တဲ့မဲကို မရိုသေသလိုပဲ အဖြစ်ခံရတာပေါ့။ နည်းနည်းစောကားလည်း ခံရတာပေါ့။ ပြည်သူတွေပေးခဲ့တဲ့ မဲကို အသိအမှတ်မပြုဘူးဆိုပြီး ဖြစ်သွားတာ။
မေး ။ ။ အဲဒါကြောင့်မို့ ညီမဆိုလဲ အခုဆိုရင် လမ်းပေါ်ထွက်ပြီးတော့ ဆန္ဒပြသူတွေထဲမှာ ပါတယ်။ ညီမတို့ အခု ရန်ကုန်မြို့မှာ လမ်းပေါ်ထွက်ပြီးတော့ ဆန္ဒပြနေကြတယ်။ ကိုယ်နဲ့အတူတူထွက်တဲ့ လူငယ်တွေကြား၊ သူငယ်ချင်းလူငယ်တွေကြားမှာ သူတို့ရဲ့ စိတ်ခံစားချက်တွေ၊ ညီမတို့ရဲ့ စိတ်ခံစားချက်တွေက အခု ဘယ်လိုမျိုး ဖြစ်နေတယ်ဆိုတာကို သိပါရစေရှင့်။
ဖြေ ။ ။ အစကတည်းကလဲ စစ်တပ်ဘက်ကနေ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်တွေ ထွက်ပြီးကတည်းက သူတို့က မဲလိမ်လည်မှုတွေ ဖြစ်တယ်လို့ အဲဒီလိုမျိုး ပြောဆိုခဲ့တာတွေ ရှိခဲ့တယ်။ အဲဒီတော့ အထူးအဆန်းကြီးလားဆိုတော့ စိတ်ထဲမှာ ဖြစ်နိုင်ချေ တစ်ခုအနေနဲ့ ရှိကြပါတယ်။ လုံးလုံးကြီး အံ့သြသွားတယ်။ လုံးလုံးကြီး Shock, Surprise ဖြစ်သွားတယ်တော့ မဟုတ်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာတော့ ဒါမျိုး မဖြစ်လောက်ဘူးလို့ပဲ ထင်ကြတာပေါ့။ အဲဒီတော့ အစပိုင်းတုန်းကတော့ ဒါကို ဖြစ်သွားတာကို ပထမနေ့ကဆိုရင် သိပ်တောင်မှ လက်မခံနိုင်ဘူးပေါ့။ နည်းနည်း Denial ဖြစ်တယ်။ အဲဒါလဲပြီးရော အရမ်းလည်းဝမ်းနည်းတယ်။ ညီမတို့အချင်းချင်း သူငယ်ချင်းတွေ၊ လူငယ်အချင်းချင်း စကားပြောဆိုတယ်ဆိုရင်လဲ သုံးလေးခေါက်ရှိပြီ၊ ပြောရင်းပြောရင်းနဲ့ မျက်ရည်တွေတောင် ကျတယ်။ ဝမ်းနည်းလွန်လို့။ ပြီးသွားတဲ့အခါ စိတ်လည်းအရမ်းစိတ်တိုတယ်။ စိတ်လည်းဆိုးတယ်။ ပြီးတော့ မျိုးစုံပဲ စိတ်မရှည်တာတွေ ဖြစ်သွားတယ်။ အခုက နှစ်ပတ်လောက်လဲ ရှိပြီဆိုတော့။ ပြီးတော့ လူငယ်အချင်းချင်း ပြောလို့ရှိရင် နောက်ငါတို့ ဘယ်လိုရှေ့ဆက်သွားရမလဲ။ ငါတို့အနာဂတ်က ဘယ်လိုထိခိုက်မလဲ။ တချို့တွေ ပြောတာဆိုရင် မတွေးရဲစရာ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အဖိုးတွေအဖွာတွေ၊ အဖေတွေအမေတွေ ခေတ်တုန်းကလဲ အများကြီးခံခဲ့ရတယ်ဆိုတော့ ဒါမျိုးထပ်မဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတာလဲ အာမခံချက်လည်း မရှိဘူး။ ဘယ်သူမှလဲ ပြောလို့မရဘူးလေ။
မေး ။ ။ ညီမ အခုပြောသလိုပဲ ညီမတို့ ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်နေတဲ့သူတွေက လက်ရှိအာဏာယူထားတယ်။ သူတို့မှာ လက်နက်ရှိတယ်။ သူတို့မှာ အာဏာရှိတယ်။ အင်အားသုံးပြီးတော့လဲ အချိန်မရွေး နှိမ်နင်းနိုင်တဲ့ အခြေအနေတွေ ရှိတယ်ဆိုတော့ အဲဒီလို အခြေအနေတွေကြားမှာပဲ ညီမတို့က အခုလို လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်နေကြတာဆိုတော့ ဒီအပေါ်မှာရော စိုးရိမ်အားငယ်တာမျိုး ဖြစ်လားရှင့်။
ဖြေ ။ ။ စိုးရိမ်အားငယ်တာနဲ့ နောက်ပြီးတော့ ကြောက်စိတ်တို့ကတော့ လူဆိုတာတော့ သဘာဝပါပဲ။ အန္တရာယ်ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တယ်ဆိုရင်တော့ ကြောက်ကြတာပေါ့။ အခု လမ်းပေါ်ထွက်နေတဲ့ လူတွေလည်း သမီးထင်ပါတယ်။ အားလုံးလည်း အနည်းနဲ့အများတော့ ကြောက်စိတ်တွေ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တွေးကြည့်လိုက်လို့ရှိရင် ဒါက ကိုယ့်ခေတ်မှာ ဒါမျိုး ကိုယ့်ရဲ့သမိုင်းပေး တာဝန်လို့ပဲ ပြောရမှာပေါ့။ တာဝန်ရှိတယ်ဆိုတဲ့စိတ်နဲ့ နောက် နောင်လာနောင်သားတွေအတွက် လုပ်ပေးရမယ်ဆိုတဲ့ စိတ်ကလေးတစ်ခုရှိတာရယ်။ နောက်ပြီးတော့ တချို့တွေဆိုရင် သမီးတို့ မိဘတွေ၊ သူငယ်ချင်းမိဘတွေက သူတို့မကြောက်တာ မဟုတ်ဘူး။ သူတို့ သားသမီးတွေ ဒီလိုမျိုး ကြောက်ခေတ်မှာ ခံနေရမှာကို ပိုပြီးတော့ ကြောက်လို့ ဒါကို ဆန္ဒပြတာ။ တချို့သူငယ်ချင်းတွေဆိုရင် အဖေတွေ၊ အမေတွေလည်း လမ်းပေါ်ထိတက်ပြီးတော့ လိုက်လုပ်ပေးတယ်။ တော်တော်လေးလဲ ပံ့ပိုးပေးကြတယ်။
မေး ။ ။ နောက် ညီမတို့လူငယ်တွေ အခုပြောနေကြတဲ့ Generation Z မျိုးဆက်လူငယ်တွေက အခုလိုမျိုး လမ်းပေါ်တက်ပြီး ချီတက်ဆန္ဒပြကြရုံတင် မဟုတ်ဘူး။ အွန်လိုင်းပေါ်ကနေ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေတွေကို ကမ္ဘာသိအောင် လုပ်နေကြတာ တွေ့ရပါတယ်။ စမ်းစစ်တဲ့ စိတ်ကူးအမြင်တွေနဲ့ ပုံဖော်တာတို့၊ စာသားတွေနဲ့ ပြောပြတာမျိုးတွေ လုပ်နေကြတယ်ဆိုတော့ အဲဒီလိုမျိုး အွန်လိုင်းပေါ်မှာ လုပ်နေတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေအကြောင်းလဲ သိပါရစေရှင့်။
ဖြေ ။ ။ အခုမျိုးဆက် Generation Z ကို ပြောရမယ်ဆိုရင် ညီမတို့ Generation က တော်တော်လေးလည်း ထက်မြက်ကြတယ်လို့လဲ ထင်တယ်။ ပြီးတော့ အရင်အခါတိုင်း တခြားနိုင်ငံတွေမှာဖြစ်တဲ့ ဆန္ဒပြတဲ့ အရေးအခင်းတွေလို၊ နောက်မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ အရေးအခင်းတွေနဲ့ ယှဉ်လို့ရှိရင် ထူးခြားချက်လေးတွေလည်း ရှိတယ်။ အခု အပြင်မှာ ဆန္ဒပြတယ်ဆိုရင်တောင်မှ အမတို့လည်း တွေ့မိမှာပေါ့ Poster တွေ Sign တွေက တော်တော်လေး တချို့တွေဆိုရင် ဟာသဘက်ကိုလည်း ပိုသွားတယ်။ နောက်ပြီးရင် အင်္ဂလိပ်လိုတွေလဲ ပိုရေးလာတယ်။ ဒါက သူတို့အမြင်နဲ့ဆိုရင် International Attention လိုချင်တာပေါ့။ နိုင်ငံခြားကလူတွေ နားလည်အောင်၊ နိုင်ငံခြားကလူတွေ စိတ်ဝင်စားလာအောင် ကိုယ့်တိုင်းပြည်မှာ ဖြစ်နေတဲ့ကိစ္စတွေကို ဖော်ပြတာပေါ့။ ဒါ့အပြင်ကို Social Media Site တွေပေါ်မှာ၊ အင်တာနက်ပေါ်မှာ တော်တော်များများက Social Media Campaign တွေနဲ့ တစ်ရက်တစ်ရက် ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ မြန်မာပြည်မှာ ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ ကိစ္စတွေကို Live video တွေနဲ့လည်း တင်ကြတယ်။ ပြီးတော့ Civil Disobedience Movement ဆိုပြီးတော့ Profile pictures တွေပြောင်းပြီးတော့ Campaign လုပ်ကြတယ်။ ပြီးတော့ Graphics တွေ ဘာတွေနဲ့ သေသေချာချာ နိုင်ငံခြားကလူတွေ နားလည်အောင်ဆိုရင် တစ်ရက်ချင်း နေ့တိုင်းလိုလို တင်ပေးနေကြတယ်။ အဲဒါကြောင့် ညီမအတွေ့အကြုံနဲ့ ပြောရမယ်ဆိုရင် ဗမာပြည်က လူငယ်တွေမှ မဟုတ်ဘူး၊ ပြည်ပကလူငယ်တွေ၊ ဗမာပြည်နဲ့ ဘာမှမသက်ဆိုင်တဲ့ ဘာမှမသက်ဆိုင်တာတော့ မဟုတ်ဘူး၊ မြန်မာလူမျိုးတွေ မဟုတ်ဘူး၊ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေလည်း မဟုတ်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ မြန်မာပြည်မှာ ဖြစ်နေတဲ့ ကိစ္စတွေကို သူတို့ အခုဖြစ်နေတဲ့ အရေးအခင်၊ နောက်ပြီးတော့ စစ်အာဏာ သိမ်းဆည်းမှုအကြောင်းကို တော်တော်လေး သတင်းပျံ့နေပါပြီ။
မေး ။ ။ အခုလိုမျိုး ညီမတို့ လမ်းပေါ်ထွက်ပြီးတော့ ချီတက်ပြတောင်းဆိုနေတယ်။ နောက်ပြီး အွန်လိုင်းပေါ်ကနေ မျိုးစုံလှုပ်ရှားနေတယ်။ အဲဒီမျိုးအပေါ်မှာရတဲ့ တုံ့ပြန်မှု၊ အများရဲ့စိတ်ဝင်စားမှု၊ တုံ့ပြန်မှုကို ဘယ်လောက်အထိ အားရပါသလဲရှင့်။
ဖြေ ။ ။ အခုဆိုရင် စစ်အာဏာသိမ်းဆည်းသွားတာ နှစ်ပတ်ကျော်သွားပြီ။ ဒီနေ့ဆိုရင် ညီမ မြို့ထဲဆင်းသွားတာ လမ်းပေါ်မှာ ခါတိုင်းနေ့တွေထက်ကို လူတွေပိုများလာတယ်။ ဆန္ဒထုတ်ဖော်နေသူတွေ တော်တော်လေး များလာတာကြောင့် အဲဒါတွေကို တွေ့မြင်ရတော့ တော်တော်လေးကိုပဲ ကျေနပ်အားရတယ်။ နောက် ဒီပုံလေးတွေ၊ ဓါတ်ပုံတွေကလည်း အွန်လိုင်းမှာ တော်တော်ပျံ့နေပြီ။ နိုင်ငံခြားကလည်း တော်တော်သိနေပြီဆိုတော့ International Attention ကတော့ ညီမတို့ ရတော့ရပါတယ်။ ကျေနပ်အားရမှုလည်း ရှိတော့ရှိတယ်၊ ဒါပေမဲ့ ပြောင်းလဲမှုကတော့ အခုအချိန်အထိ မလာသေးဘူးဆိုတော့ အဲဒီမှာတော့ နည်းနည်းအားမရ ဖြစ်တာပေါ့။
မေး ။ ။ ညီမပြောသလိုပဲ အခုလိုမျိုး Generation Z မျိုးဆက်တွေ အပြောင်းအလဲ လိုချင်လို့ ဆန္ဒထုတ်ဖော်တောင်းဆိုနေတဲ့အတိုင်း ဖြစ်လာဖို့အတွက် ဘယ်လောက်အထိ ရေရှည်သွားမယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ထားပါသလဲရှင့်။
ဖြေ ။ ။ ညီမ တစ်ခုသတိထားမိတာက ဒီ Generation က တော်တော်လေးလဲ စည်းလုံးကြတယ်။ ပြီးတော့ Facebook တို့ ဘာတို့မှာ Campaign အသစ်ပေါ်တယ်ဆို အချင်းချင်းဆက်သွယ်ပြီး ဆက်သွယ်ရေးကောင်းတာပဲလား၊ စိတ်ကပဲ စည်းလုံးတယ်လို့ ပြောရမလားတော့ ညီမလည်း အတိအကျတော့ မပြောတတ်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဥပမာ ည (၈) နာရီ သံပုံးစတီးမယ်ဆိုတုန်းကလဲ ချက်ချင်းပဲ ည (၈) နာရီဆိုရင် တကယ်တီးနေကြပြီ။ နောက်တစ်ရက်ကျရင်လဲ အပြောင်းအလဲ မြန်ရင်မြန်သလိုပဲ တော်တော်လေး လူတွေက လိုက်နိုင်ကြတယ်။ အဲဒီတော့ ညီမအထင်တော့ ရေရှည်ဆက်သွားမယ်ဆိုရင် ဒါမျိုး နည်းလမ်းလေးတွေတော့ ပြောင်းရမယ်၊ Creative လည်း ပိုပြီးတော့ ဖြစ်လာနိုင်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ညီမ အစပိုင်းက လမ်းပေါ်စတက်ပြီး ဆန္ဒပြတုန်းကဆိုရင် ဒါမျိုး ဒီလိုမျိုးလောက်ကြီး Creative Signs တွေ အင်္ဂလိပ်လို့ ဘာလိုရေးတာတွေ မရှိသေးဘူး။ နည်းလမ်းတွေကတော့ ပြောင်းရင် ပြောင်းလဲနိုင်တယ်။ ဒါပေမဲ့ ညီမအထင်တော့ လူငယ်တွေ၊ လူကြီးတွေပါ ပါဝင်လာကြတယ်။ ပါဝင်လာကြပြီးတော့ သူတို့ ဆန္ဒပြကြတယ်။ အဲဒီတော့ တော်တော်လေးလည်း ခွန်အားရှိကြတယ်။ မောပြီးတော့ ရပ်သွားမယ်လို့ အဲဒီလိုမျိုး မထင်ဘူး။ ပန်းတိုင်ရောက်အောင် အားလုံးကဆက်ပြီးတော့ ကြိုးစားသွားမယ်လို့ ထင်ပါတယ်ရှင့်။
မေး ။ ။ ကျေးဇူးအများကြီး တင်ပါတယ်။ အခုလိုမျိုး ညီမတို့ရဲ့ လှုပ်ရှားနေတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေအကြောင်းကို ပြောပြတာ။
=== Unicode ===
ရှေးကောကျပှဲအတှကျ ပွီးခဲ့တဲ့ နိုဝငျဘာလတုနျးက ပထမဦးဆုံးအကွိမျ မဲပေးခဲ့တဲ့ တက်ကသိုလျကြောငျးသူတဈဦးက အာဏာသိမျးတဲ့ အခုလုပျရပျဟာ မဲပေးတဲ့လူတှကေို စောျကားလိုကျတဲ့ လုပျရပျဖွဈတယျလို့ ပွောပါတယျ။ သူတို့ရဲ့ လှတျလပျတဲ့ အခှင့ျအရေးတှေ ဆုံးရှုံးသှားမှာ စိုးရိမျတဲ့အတှကျ အာဏာသိမျးမှုကို ကန့ျကှကျမှုကို ကန့ျကှကျပွီးတော့ လမျးပေါျထှကျ ဆန်ဒပွနကွေတာလို့ Gen-Z မြိုးဆကျဖွဈတဲ့ အဲဒီလူငယျက ပွောပါတယျ။ သူတို့မြိုးဆကျတှရေဲ့ အာဏာသိမျးမှုပေါျအမွငျနဲ့ မြောျလင့ျခကြျတှကေို မစုမွတျမှနျက ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။
မေး ။ ။ VOA မွနျမာပိုငျးအစီအစဉျအတှကျကို အခြိနျပေးတာကို ကြေးဇူးတငျပါတယျရှင့ျ။ အခု မွနျမာနိုငျငံမြာ စဈအာဏာသိမျးလို့ ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွလှုပျရှားမှုတှမှော ညီမတို့အရှယျတှေ ၂၅ နှဈအောကျ လူငယျတှကေ အမြားကွီးပဲ လမျးပေါျထှကျပွီးတော့ ဆန်ဒပွကွတယျ။ ကိုယျဖွဈခငြျတာကို တောငျးဆိုကွတာတှကေို မွငျရပါတယျ။ အခုလိုမြိုး မကွောကျမရှံ လမျးပေါျထှကျလာပွီး တောငျးဆိုရလောကျအောငျ ဖွဈလာတဲ့ တှနျးအား ဘာလို့ပွောလို့ရပါသလဲရှင့ျ။
ဖွေ ။ ။ မငျ်ဂလာပါ။ ညီမက တက်ကသိုလျကြောငျးသူတဈဦးပါ။ တက်ကသိုလျကြောငျးသူတဈဦးဆိုတော့ လူငယျပီပီ ကိုယ့ျအနာဂတျကို ကိုယျဖနျတီးခငြျတယျ။ ပွီးတော့ ညီမတို့ ယုံကွညျတာက လူငယျတှအေနနေဲ့ တိုငျးပွညျရဲ့ အနာဂတျကို ဖနျတီးဖို့ လူငယျတှမှော စှမျးအားရှိတယျလို့ ယုံကွညျတယျ။ အဲဒါကွောင့ျပါ။ ပွီးတော့ မကွောကျဘူးလားဆိုတော့ ကွောကျတာတော့ ကွောကျတာပေါ့။ ဒါပမေဲ့ ဒီလိုမြိုး ကွောကျခတျေကွီးမှာ မနခေငြျလို့ပါ။ ပွီးတော့ ဒါမြိုး လူငယျတှအေနနေဲ့ သမီးတို့က အခုမှ ဆန်ဒထုတျဖောျနတော မဟုတျပါဘူး။ ပွီးခဲ့တဲ့ နိုဝငျဘာလက ကွည့ျမယျဆိုရငျ အထှထှေရှေေးကောကျပှဲမှာ ဘဝမှာ ပထမဦးဆုံးအကွိမျအနနေဲ့ ဆန်ဒမဲပေးခဲ့တယျ။ ပွညျပရောကျနပေမေယ့ျလဲ ခကျခကျခဲခဲ ကိုဗဈကာလကွားထဲမှာ မဲကိုကွိုတငျပေးခဲ့တယျ။ အဲဒီတုနျးက မဲပေးခဲ့ရတော့ အတိုငျးမသိကို ဝမျးသာတယျ။ ဂုဏျလညျးဂုဏျယူတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ တခြို့တခွားနိုငျငံတှနေဲ့ ယှဉျမယျဆိုရငျ သမီးတို့နဲ့ သကျတူရှယျတူ လူငယျတှမှော ဒါမြိုးအခှင့ျအရေး မရှိဘူး။ အဲဒီတုနျးကဆိုရငျ အရမျးဂုဏျယူတယျ။ ပွီးသှားတော့ ဒီလိုမြိုး ဖဖေေါျဝါရီလ (၁) ရကျနေ့မှာ စဈအာဏာသိမျးတယျဆိုတော့ သမီးတို့မှာ အရမျးစိတျမကောငျးဖွဈ၊ စိတျလညျးစိတျဆိုးတယျ။ စိတျမရှညျမှုလညျးဖွဈတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ပါတီတဈခုကိုဆှဲတာထကျ မှနျတာမှားတာ တရားမြှတမှုကို သမီးတို့က လိုခငြျတာပါ။ လူငယျတှအေနနေဲ့ စဉျးစားကွည့ျမယျဆိုရငျ သမီးတို့ရှေ့ခတျေ အဆကျဆကျက လူငယျတှေ ဦးသန့ျအရေးအခငျးကိုကွည့ျကွည့ျ၊ ၁၉၈၈ အရေးအခငျးကိုကွည့ျကွည့ျ လူငယျတှပေဲ ဦးဆောငျခဲ့တာ။ အခု ၂၀၂၁ ခုနှဈမှာ သမီးတို့အနနေဲ့ ငွိမျခံနမေယျဆိုရငျ ရာဇဝငျရိုငျးသလို ဖွဈတာပေါ့။
နောကျတဈခုက အဲဒီလို ငွိမျခံနတေဲ့အထဲမှာလဲ သမီးတို့ မပါခငြျဘူး။ ဒါမြိုးလုပျတာကိုလညျး ကိုယ့ျဘာသာကိုယျ နိုငျငံရေး လုပျတယျလို့ မယူဆဘူး။ နိုငျငံရေးဆိုတာထကျ နိုငျငံ့အရေးပဲ ပွောရမှာပေါ့။ ကိုယျခစြျတဲ့တိုငျးပွညျ၊ ကိုယျနဲ့ဆိုငျတဲ့ ကိုယျနဲ့သကျဆိုငျတယျ။ ကိုယ့ျအနာဂတျအတှကျ သကျဆိုငျတယျ။ နောငျလာနောငျသားတှအေတှကျလညျး သကျဆိုငျတယျ။ နောကျပွီးတော့ ကိုယ့ျတိုငျးပွညျနဲ့ သကျဆိုငျတဲ့ ကိစ်စမို့လို့ ဒီတိုငျးပွညျရဲ့ သာမနျပွညျသူတဈဦးတဈယောကျအနနေဲ့ ဒါမြိုးလှုပျရှားမှုတှကေို လုပျတာပါရှင့ျ။
မေး ။ ။ ညီမ စောစောကပွောသလိုပါပဲ ညီမတို့ရဲ့ အနာဂတျကို လုပျတယျဆိုတော့ အခုဆန်ဒပွနတေဲ့ လူငယျတှေ တောငျးဆိုနကွေတဲ့ အခကြျတှထေဲမှာလညျး လူငယျတှမှော အနာဂတျရှိတယျဆိုပွီးတော့ ကွှေးကွောျနတေဲ့ ကွှေးကွောျသံ အဲဒီစကားသံက ကွားရသူတှရေဲ့ ရငျကိုထိမိစတေယျလို့ ခံစားရပါတယျ။ ဆိုတော့ ဒီစဈအာဏာသိမျးမှုက ညီမတို့ လူငယျတှရေဲ့ အနာဂတျကို ဘယျလိုပွောငျးလဲပွီးတော့ သကျရောကျမှု ရှိတယျလို့ ညီမ မွငျပါလဲ။
ဖွေ ။ ။ အဲဒါ ဘယျလိုသကျရောကျမှု ရှိပါသလဲဆိုရငျ ဒါက မွနျမာနိုငျငံကဆိုရငျ လှနျခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုနှဈမတိုငျမီကဆိုရငျ နှဈပေါငျး ငါးဆယျနီးပါးလောကျ စဈအာဏာရှငျစနဈအောကျမှာ နခေဲ့ရတယျ။ အဲဒီအခြိနျတုနျးကဆိုရငျ အဖကျဖကျအရာရာကို ကွည့ျမယျဆိုရငျ လူမှုရေး၊ စီးပှားရေး၊ ပညာရေး၊ ကနြျးမာရေး၊ အိမျနီးခငြျးနိုငျငံတှနေဲ့ ယှဉျကွည့ျမယျဆိုရငျတောငျ သမီးတို့နိုငျငံက အမွဲလိုလို နောကျကကြနြျနရေဈခဲ့တယျ။ အဲဒီတော့ ဒါမြိုးလဲ ထပျဖွဈမှာကို ကွောကျတယျ။ ပွီးတော့ နောကျတဈခုက သမီးတို့ရဲ့ လူ့အခှင့ျအရေး လှတျလပျမှုတှေ အမြားကွီး ဆုံးရှုံးလိုကျရမှာကိုလညျး ကွောကျတယျ။ အဲဒီတော့ ပှင့ျလငျးမွငျသာတဲ့ ခတျေဘကျကို သှားခငြျတယျ။ ဒီမိုကရစေီဆနျဆနျနဲ့။
မေး ။ ။ နောကျစောစောက ညီမပွောသှားတဲ့အထဲမှာလညျး ပါပါတယျ။ ဆန်ဒပွထုတျဖောျတဲ့ လူငယျတှေ။ သူတို့နောကျတဈခကြျတောငျးတဲ့ တောငျးဆိုမှုကတော့ Respect Our Votes အဓိပ်ပါယျကတော့ သူတို့ပေးထားတဲ့ ဆန်ဒမဲတှကေို လေးစားပါဆိုတဲ့ အဓိပ်ပါယျပါ။ ညီမလဲ ပွောပါတယျ။ ညီမ နိုငျငံခွား ရောကျနတောတာ၊ ပွညျပရောကျနတောတောငျမှ ခကျခကျခဲခဲ သှားပွီးတော့ မဲပေးခဲ့တယျဆိုတော့ အခု စဈအာဏာသိမျးတဲ့ လူတှကေ ပွောနတောကတော့ မဲစာရငျးတှကေမှားတယျ။ အဲဒါကွောင့ျမို့ မဲမသမာမှုတှေ ဖွဈနိုငျတယျဆိုပွီးတော့ ဒါကွောင့ျမို့ သူတို့က အာဏာကို လှှဲယူရပါတယျလို့ ပွောပါတယျ။ အဲဒီလိုမြိုး ပွောနတေဲ့သူတှကေို ညီမအနနေဲ့ ဘယျလိုမြိုး တုံ့ပွနျခငြျပါလဲ။
ဖွေ ။ ။ အခုလမျးပေါျထှကျ ဆန်ဒထုတျဖောျနတေဲ့ လူတှကေို ကွည့ျလိုကျလို့ရှိရငျလဲ ထောငျဂဏနျး သောငျးဂဏနျးတောငျမှ မကတော့ဘူး၊ သိနျးဂဏနျး၊ သနျးဂဏနျးတှလေညျး ရောကျကုနျပွီ။ ပွီးသှားလို့ရှိရငျ ညီမကိုယျတိုငျ မဲပေးခဲ့တာဆိုတော့ အဲဒီတုနျးကဆိုရငျ တောျတောျလေးပဲ အခုနပွောသလိုပါပဲ ဝမျးသာဂုဏျယူပွီးတော့ ဒါမြိုးဖွဈသှားတယျဆိုတော့ ဒါက ကိုယျပေးခဲ့တဲ့မဲကို မရိုသသေလိုပဲ အဖွဈခံရတာပေါ့။ နညျးနညျးစောကားလညျး ခံရတာပေါ့။ ပွညျသူတှပေေးခဲ့တဲ့ မဲကို အသိအမှတျမပွုဘူးဆိုပွီး ဖွဈသှားတာ။
မေး ။ ။ အဲဒါကွောင့ျမို့ ညီမဆိုလဲ အခုဆိုရငျ လမျးပေါျထှကျပွီးတော့ ဆန်ဒပွသူတှထေဲမှာ ပါတယျ။ ညီမတို့ အခု ရနျကုနျမွို့မှာ လမျးပေါျထှကျပွီးတော့ ဆန်ဒပွနကွေတယျ။ ကိုယျနဲ့အတူတူထှကျတဲ့ လူငယျတှကွေား၊ သူငယျခငြျးလူငယျတှကွေားမှာ သူတို့ရဲ့ စိတျခံစားခကြျတှေ၊ ညီမတို့ရဲ့ စိတျခံစားခကြျတှကေ အခု ဘယျလိုမြိုး ဖွဈနတေယျဆိုတာကို သိပါရစရှေင့ျ။
ဖွေ ။ ။ အစကတညျးကလဲ စဈတပျဘကျကနေ ရှေးကောကျပှဲရလဒျတှေ ထှကျပွီးကတညျးက သူတို့က မဲလိမျလညျမှုတှေ ဖွဈတယျလို့ အဲဒီလိုမြိုး ပွောဆိုခဲ့တာတှေ ရှိခဲ့တယျ။ အဲဒီတော့ အထူးအဆနျးကွီးလားဆိုတော့ စိတျထဲမှာ ဖွဈနိုငျခြေ တဈခုအနနေဲ့ ရှိကွပါတယျ။ လုံးလုံးကွီး အံ့သွသှားတယျ။ လုံးလုံးကွီး Shock, Surprise ဖွဈသှားတယျတော့ မဟုတျဘူး။ ဒါပမေဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှဈမှာတော့ ဒါမြိုး မဖွဈလောကျဘူးလို့ပဲ ထငျကွတာပေါ့။ အဲဒီတော့ အစပိုငျးတုနျးကတော့ ဒါကို ဖွဈသှားတာကို ပထမနေ့ကဆိုရငျ သိပျတောငျမှ လကျမခံနိုငျဘူးပေါ့။ နညျးနညျး Denial ဖွဈတယျ။ အဲဒါလဲပွီးရော အရမျးလညျးဝမျးနညျးတယျ။ ညီမတို့အခငြျးခငြျး သူငယျခငြျးတှေ၊ လူငယျအခငြျးခငြျး စကားပွောဆိုတယျဆိုရငျလဲ သုံးလေးခေါကျရှိပွီ၊ ပွောရငျးပွောရငျးနဲ့ မကြျရညျတှတေောငျ ကတြယျ။ ဝမျးနညျးလှနျလို့။ ပွီးသှားတဲ့အခါ စိတျလညျးအရမျးစိတျတိုတယျ။ စိတျလညျးဆိုးတယျ။ ပွီးတော့ မြိုးစုံပဲ စိတျမရှညျတာတှေ ဖွဈသှားတယျ။ အခုက နှဈပတျလောကျလဲ ရှိပွီဆိုတော့။ ပွီးတော့ လူငယျအခငြျးခငြျး ပွောလို့ရှိရငျ နောကျငါတို့ ဘယျလိုရှေ့ဆကျသှားရမလဲ။ ငါတို့အနာဂတျက ဘယျလိုထိခိုကျမလဲ။ တခြို့တှေ ပွောတာဆိုရငျ မတှေးရဲစရာ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ အဖိုးတှအေဖှာတှေ၊ အဖတှေအေမတှေေ ခတျေတုနျးကလဲ အမြားကွီးခံခဲ့ရတယျဆိုတော့ ဒါမြိုးထပျမဖွဈနိုငျဘူးဆိုတာလဲ အာမခံခကြျလညျး မရှိဘူး။ ဘယျသူမှလဲ ပွောလို့မရဘူးလေ။
မေး ။ ။ ညီမ အခုပွောသလိုပဲ ညီမတို့ ဆန့ျကငြျကန့ျကှကျနတေဲ့သူတှကေ လကျရှိအာဏာယူထားတယျ။ သူတို့မှာ လကျနကျရှိတယျ။ သူတို့မှာ အာဏာရှိတယျ။ အငျအားသုံးပွီးတော့လဲ အခြိနျမရှေး နှိမျနငျးနိုငျတဲ့ အခွအေနတှေေ ရှိတယျဆိုတော့ အဲဒီလို အခွအေနတှေကွေားမှာပဲ ညီမတို့က အခုလို လှုပျရှားဆောငျရှကျနကွေတာဆိုတော့ ဒီအပေါျမှာရော စိုးရိမျအားငယျတာမြိုး ဖွဈလားရှင့ျ။
ဖွေ ။ ။ စိုးရိမျအားငယျတာနဲ့ နောကျပွီးတော့ ကွောကျစိတျတို့ကတော့ လူဆိုတာတော့ သဘာဝပါပဲ။ အန်တရာယျဖွဈပေါျလာနိုငျတယျဆိုရငျတော့ ကွောကျကွတာပေါ့။ အခု လမျးပေါျထှကျနတေဲ့ လူတှလေညျး သမီးထငျပါတယျ။ အားလုံးလညျး အနညျးနဲ့အမြားတော့ ကွောကျစိတျတှေ ရှိပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ တှေးကွည့ျလိုကျလို့ရှိရငျ ဒါက ကိုယ့ျခတျေမှာ ဒါမြိုး ကိုယ့ျရဲ့သမိုငျးပေး တာဝနျလို့ပဲ ပွောရမှာပေါ့။ တာဝနျရှိတယျဆိုတဲ့စိတျနဲ့ နောကျ နောငျလာနောငျသားတှအေတှကျ လုပျပေးရမယျဆိုတဲ့ စိတျကလေးတဈခုရှိတာရယျ။ နောကျပွီးတော့ တခြို့တှဆေိုရငျ သမီးတို့ မိဘတှေ၊ သူငယျခငြျးမိဘတှကေ သူတို့မကွောကျတာ မဟုတျဘူး။ သူတို့ သားသမီးတှေ ဒီလိုမြိုး ကွောကျခတျေမှာ ခံနရေမှာကို ပိုပွီးတော့ ကွောကျလို့ ဒါကို ဆန်ဒပွတာ။ တခြို့သူငယျခငြျးတှဆေိုရငျ အဖတှေေ၊ အမတှေလေညျး လမျးပေါျထိတကျပွီးတော့ လိုကျလုပျပေးတယျ။ တောျတောျလေးလဲ ပံ့ပိုးပေးကွတယျ။
မေး ။ ။ နောကျ ညီမတို့လူငယျတှေ အခုပွောနကွေတဲ့ Generation Z မြိုးဆကျလူငယျတှကေ အခုလိုမြိုး လမျးပေါျတကျပွီး ခြီတကျဆန်ဒပွကွရုံတငျ မဟုတျဘူး။ အှနျလိုငျးပေါျကနေ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဖွဈနတေဲ့ အခွအေနတှေကေို ကမ်ဘာသိအောငျ လုပျနကွေတာ တှေ့ရပါတယျ။ စမျးစဈတဲ့ စိတျကူးအမွငျတှနေဲ့ ပုံဖောျတာတို့၊ စာသားတှနေဲ့ ပွောပွတာမြိုးတှေ လုပျနကွေတယျဆိုတော့ အဲဒီလိုမြိုး အှနျလိုငျးပေါျမှာ လုပျနတေဲ့ လှုပျရှားမှုတှအေကွောငျးလဲ သိပါရစရှေင့ျ။
ဖွေ ။ ။ အခုမြိုးဆကျ Generation Z ကို ပွောရမယျဆိုရငျ ညီမတို့ Generation က တောျတောျလေးလညျး ထကျမွကျကွတယျလို့လဲ ထငျတယျ။ ပွီးတော့ အရငျအခါတိုငျး တခွားနိုငျငံတှမှောဖွဈတဲ့ ဆန်ဒပွတဲ့ အရေးအခငျးတှလေို၊ နောကျမွနျမာနိုငျငံမှာ ဖွဈခဲ့တဲ့ ပွီးခဲ့တဲ့ အရေးအခငျးတှနေဲ့ ယှဉျလို့ရှိရငျ ထူးခွားခကြျလေးတှလေညျး ရှိတယျ။ အခု အပွငျမှာ ဆန်ဒပွတယျဆိုရငျတောငျမှ အမတို့လညျး တှေ့မိမှာပေါ့ Poster တှေ Sign တှကေ တောျတောျလေး တခြို့တှဆေိုရငျ ဟာသဘကျကိုလညျး ပိုသှားတယျ။ နောကျပွီးရငျ အငျ်ဂလိပျလိုတှလေဲ ပိုရေးလာတယျ။ ဒါက သူတို့အမွငျနဲ့ဆိုရငျ International Attention လိုခငြျတာပေါ့။ နိုငျငံခွားကလူတှေ နားလညျအောငျ၊ နိုငျငံခွားကလူတှေ စိတျဝငျစားလာအောငျ ကိုယ့ျတိုငျးပွညျမှာ ဖွဈနတေဲ့ကိစ်စတှကေို ဖောျပွတာပေါ့။ ဒါ့အပွငျကို Social Media Site တှပေေါျမှာ၊ အငျတာနကျပေါျမှာ တောျတောျမြားမြားက Social Media Campaign တှနေဲ့ တဈရကျတဈရကျ ဖွဈပကြျနတေဲ့ မွနျမာပွညျမှာ ဖွဈပကြျနတေဲ့ ကိစ်စတှကေို Live video တှနေဲ့လညျး တငျကွတယျ။ ပွီးတော့ Civil Disobedience Movement ဆိုပွီးတော့ Profile pictures တှပွေောငျးပွီးတော့ Campaign လုပျကွတယျ။ ပွီးတော့ Graphics တှေ ဘာတှနေဲ့ သသေခြောခြာ နိုငျငံခွားကလူတှေ နားလညျအောငျဆိုရငျ တဈရကျခငြျး နေ့တိုငျးလိုလို တငျပေးနကွေတယျ။ အဲဒါကွောင့ျ ညီမအတှေ့အကွုံနဲ့ ပွောရမယျဆိုရငျ ဗမာပွညျက လူငယျတှမှေ မဟုတျဘူး၊ ပွညျပကလူငယျတှေ၊ ဗမာပွညျနဲ့ ဘာမှမသကျဆိုငျတဲ့ ဘာမှမသကျဆိုငျတာတော့ မဟုတျဘူး၊ မွနျမာလူမြိုးတှေ မဟုတျဘူး၊ မွနျမာနိုငျငံသားတှလေညျး မဟုတျဘူး။ ဒါပမေဲ့ မွနျမာပွညျမှာ ဖွဈနတေဲ့ ကိစ်စတှကေို သူတို့ အခုဖွဈနတေဲ့ အရေးအခငျ၊ နောကျပွီးတော့ စဈအာဏာ သိမျးဆညျးမှုအကွောငျးကို တောျတောျလေး သတငျးပြံ့နပေါပွီ။
မေး ။ ။ အခုလိုမြိုး ညီမတို့ လမျးပေါျထှကျပွီးတော့ ခြီတကျပွတောငျးဆိုနတေယျ။ နောကျပွီး အှနျလိုငျးပေါျကနေ မြိုးစုံလှုပျရှားနတေယျ။ အဲဒီမြိုးအပေါျမှာရတဲ့ တုံ့ပွနျမှု၊ အမြားရဲ့စိတျဝငျစားမှု၊ တုံ့ပွနျမှုကို ဘယျလောကျအထိ အားရပါသလဲရှင့ျ။
ဖွေ ။ ။ အခုဆိုရငျ စဈအာဏာသိမျးဆညျးသှားတာ နှဈပတျကြောျသှားပွီ။ ဒီနေ့ဆိုရငျ ညီမ မွို့ထဲဆငျးသှားတာ လမျးပေါျမှာ ခါတိုငျးနေ့တှထေကျကို လူတှပေိုမြားလာတယျ။ ဆန်ဒထုတျဖောျနသေူတှေ တောျတောျလေး မြားလာတာကွောင့ျ အဲဒါတှကေို တှေ့မွငျရတော့ တောျတောျလေးကိုပဲ ကြနေပျအားရတယျ။ နောကျ ဒီပုံလေးတှေ၊ ဓါတျပုံတှကေလညျး အှနျလိုငျးမှာ တောျတောျပြံ့နပွေီ။ နိုငျငံခွားကလညျး တောျတောျသိနပွေီဆိုတော့ International Attention ကတော့ ညီမတို့ ရတော့ရပါတယျ။ ကြနေပျအားရမှုလညျး ရှိတော့ရှိတယျ၊ ဒါပမေဲ့ ပွောငျးလဲမှုကတော့ အခုအခြိနျအထိ မလာသေးဘူးဆိုတော့ အဲဒီမှာတော့ နညျးနညျးအားမရ ဖွဈတာပေါ့။
မေး ။ ။ ညီမပွောသလိုပဲ အခုလိုမြိုး Generation Z မြိုးဆကျတှေ အပွောငျးအလဲ လိုခငြျလို့ ဆန်ဒထုတျဖောျတောငျးဆိုနတေဲ့အတိုငျး ဖွဈလာဖို့အတှကျ ဘယျလောကျအထိ ရရှေညျသှားမယျလို့ ဆုံးဖွတျထားပါသလဲရှင့ျ။
ဖွေ ။ ။ ညီမ တဈခုသတိထားမိတာက ဒီ Generation က တောျတောျလေးလဲ စညျးလုံးကွတယျ။ ပွီးတော့ Facebook တို့ ဘာတို့မှာ Campaign အသဈပေါျတယျဆို အခငြျးခငြျးဆကျသှယျပွီး ဆကျသှယျရေးကောငျးတာပဲလား၊ စိတျကပဲ စညျးလုံးတယျလို့ ပွောရမလားတော့ ညီမလညျး အတိအကတြော့ မပွောတတျဘူး။ ဒါပမေဲ့ ဥပမာ ည (၈) နာရီ သံပုံးစတီးမယျဆိုတုနျးကလဲ ခကြျခငြျးပဲ ည (၈) နာရီဆိုရငျ တကယျတီးနကွေပွီ။ နောကျတဈရကျကရြငျလဲ အပွောငျးအလဲ မွနျရငျမွနျသလိုပဲ တောျတောျလေး လူတှကေ လိုကျနိုငျကွတယျ။ အဲဒီတော့ ညီမအထငျတော့ ရရှေညျဆကျသှားမယျဆိုရငျ ဒါမြိုး နညျးလမျးလေးတှတေော့ ပွောငျးရမယျ၊ Creative လညျး ပိုပွီးတော့ ဖွဈလာနိုငျတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ညီမ အစပိုငျးက လမျးပေါျစတကျပွီး ဆန်ဒပွတုနျးကဆိုရငျ ဒါမြိုး ဒီလိုမြိုးလောကျကွီး Creative Signs တှေ အငျ်ဂလိပျလို့ ဘာလိုရေးတာတှေ မရှိသေးဘူး။ နညျးလမျးတှကေတော့ ပွောငျးရငျ ပွောငျးလဲနိုငျတယျ။ ဒါပမေဲ့ ညီမအထငျတော့ လူငယျတှေ၊ လူကွီးတှပေါ ပါဝငျလာကွတယျ။ ပါဝငျလာကွပွီးတော့ သူတို့ ဆန်ဒပွကွတယျ။ အဲဒီတော့ တောျတောျလေးလညျး ခှနျအားရှိကွတယျ။ မောပွီးတော့ ရပျသှားမယျလို့ အဲဒီလိုမြိုး မထငျဘူး။ ပနျးတိုငျရောကျအောငျ အားလုံးကဆကျပွီးတော့ ကွိုးစားသှားမယျလို့ ထငျပါတယျရှင့ျ။
မေး ။ ။ ကြေးဇူးအမြားကွီး တငျပါတယျ။ အခုလိုမြိုး ညီမတို့ရဲ့ လှုပျရှားနတေဲ့ လှုပျရှားမှုတှအေကွောငျးကို ပွောပွတာ။
