(Zawgyi/ Unicode)
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်ကို နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးသွားကြသူတွေထဲက ၂၆ဦးပါဝင်တဲ့ အိမ်ထောင်စု ၉စုဟာ ကိုယ့်အစီအစဉ်နဲ့ကိုယ် အခုနှစ်ဆန်းပိုင်းမှာပဲ မြန်မာနိုင်ငံထဲ ပြန်လည် ဝင်ရောက်လာကြပါတယ်။ သူတို့ကို ဒုက္ခသည်လက်ခံရေး စခန်းတွေမှာ ယာယီစစ်ဆေးပြီးတော့ သူတို့ဆန္ဒရှိတဲ့အတိုင်း ဒေသတွေကို ပြန်လည်နေရာချထားပေးခဲ့တယ်လို့ တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။
အပြည့်အစုံကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက်စုစုက ပြောပြသွားမှာပါ။
နေရပ်စွန့်ခွာသူတွေထဲက အမျိုးသား ၁၆ဦး၊ အမျိုးသမီး ၁၀ဦး၊ စုစုပေါင်း ၂၆ဦးပါဝင်တဲ့ ကိုယ့်အစီအစဉ်နဲ့ကိုယ် ပြန်လာတဲ့ အိမ်ထောင်စု ၉စုကို မနေ့ကမနက်ပိုင်းမှာ ငါးခူရပြန်လည် လက်ခံရေးစခန်း က စိစစ် လက်ခံခဲ့ ပါတယ်။
အခုပြန်ဝင်လာသူ ၂၆ဦးမှာ ကလေးငယ်တွေပါ ပါပြီး အားလုံးက မွတ်စလင် တွေပါ။ သူတို့ဟာ အခု ၂၀၂၀ အတွင်း ကိုယ့်အစီအစဉ်နဲ့ကိုယ် ပထမဆုံးပြန်ဝင်လာသူတွေဖြစ်ပြီး အခုချိန်အထိ မြန်မာပြည်ထဲ ကိုယ့်အစီအစဉ်နဲ့ ပြန်လာသူက စုစုပေါင်း ၅၀၀ ကျော်သွားပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
ပြန်လည်ဝင်ရောက်လာသူတွေကို ငါးခူရပြန်လည် လက်ခံရေးစခန်းမှာ စိစစ်လက်ခံပြီးတဲ့နောက် လှဖိုးခေါင် စခန်း တာဝန်ရှိသူတွေက စားသောက်ရေး နဲ့ ပစ္စည်းတွေ ထောက်ပံ့ခဲ့ပြီး သူူတို့နေထိုင်ခဲ့တဲ့ နေရာတွေကို ပြန်ပို့ပေးခဲ့တယ်လို့ လှဖိုးခေါင်စခန်း တာဝန်ခံ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးစိုးရွှေအောင်က ပြောပါတယ်။
“ကျတော်တို့က သူတို့ကို နဂိုနေရာမှာ နေမလား မေးတယ်လေ။ သူတို့ဆန္ဒပြုတဲ့ နေရာတွေ ပို့ပေးတာပေါ့။ တချို့ကျတော့လည်းပဲ နဂိုတုန်းက ရွာတခု၊ အခုသူတို့ဆန္ဒပြုတဲ့ ရွာကတခု သူတို့နေချင် ပါတယ်ဆိုတဲ့ အဲဒီ သူတို့ဆန္ဒပြုတဲ့ရွာတွေကို ပို့ပေးထားပါတယ်။”
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၈ရက်နေ့တုန်းက နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးချမ်းအေး ဦးဆောင်တဲ့ မြန်မာအစိုးရ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ဟာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှာရောက်ရှိနေတဲ့ နေရပ်စွန့်ခွာသူတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မြန်မာအစိုးရဘက်က ဆောင်ရွက်နေတဲ့ ပြန်လည်လက်ခံရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို သူတို့ဆီ သွားရောက် ရှင်းပြခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီတုန်းက ကော့ဘဇားဒုက္ခသည်စခန်းမှာ ရှိတဲ့နေရပ်စွန့်ခွာ သူတွေကတော့ သူတို့ပြန်လာနိုင်ဖို့ မြန်မာအစိုးရရဲ့ ဆောင်ရွက်ထားချက်တွေ အပြင် အချက်တချို့ကိုပါ ထပ်ပြီးလိုက်လျောပေးဖို့ တောင်းဆို ခဲ့ကြပါတယ်။
ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဒီတောင်းဆိုချက်တွေ ရှိနေတာ ကြောင့် အခက်အခဲတွေ ရှိနေတယ်လို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရက ပြောနေပေမယ့် သူတို့ရဲ့ တချို့တောင်းဆိုချက်တွေကို လိုက်လျောပေးဖို့မဖြစ်နိုင် ဘူးလို့ ညွှန်ကြားရေး မှူးချုပ် ဦးချမ်းအေး က ပြောပါတယ်။
“ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ပြောနေတာက သူတို့တောင်းဆိုချက်တွေ ရှိတယ်။ အဲဒီတောင်းဆိုချက်တွေက နှစ်နိုင်ငံ သဘောတူထားတဲ့ အထဲမှာမပါတာတွေ ပါနေတယ်။ နောက်ပြီးတော့ တချို့ဟာတွေက ကျတော်တို့အနေနဲ့ ဆောင်ရွက်ပေးဖို့ မဖြစ်နိုင်တာတွေ ပါနေတယ်။”
နေရပ်စွန့်ခွာသူတွေထဲက တချို့က သူတို့ရဲ့တောင်းဆိုချက်တွေကို မြန်မာအစိုးရဘက်က လက်ခံ ဆောင်ရွက်ပေးမှ ပြန်ဝင်လာဖို့ ဆန္ဒရှိနေကြပေမယ့် တချို့ကလည်း သူတို့အဆင်ပြေတဲ့နေရာကို သူတို့သဘောဆန္ဒနဲ့ ပြန်လာကြတယ်လို့ ဦးချမ်းအေးကပြောပါတယ်။
“တချို့ကလည်း ဒီနှစ်ဖက်ရဲ့ အခြေအနေလေးပေါ် မူတည်ပြီးတော့ ဘယ်ဘက်မှာပိုပြီးတော့ အဆင်ပြေမလဲဆိုတာ သူတို့ဘာသူတို့လည်း စဉ်းစားမှာပေါ့နော်။ စဉ်းစားပြီးတော့ ပြန်လာတယ်။ ပြန်လာတဲ့သူတွေဘက်ကိုတော့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က သူတို့ဘာမှလုပ်မပေးဘူး။ သူတို့ဘာသူတို့ပဲ အစီအစဉ်နဲ့ပဲ ပြန်လာကြရတာ။ ဆိုတော့ ဒီဟာကတော့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က ဘာလို့ဒီဟာတွေကို လုပ်မပေးဘူးလည်းဆိုတာတော့ ကျတော်တို့ ဒီဟာကိုတော့ ချဲ့ကားပြီးမပြောချင်ဘူးပေါ့။”
ဒါပေမယ့် မြန်မာအစိုးရဘက်ကတော့ ပြန်ဝင်လာသူတွေအတွက် တောင်ပြိုလက်ဝဲနဲ့ ငါးခူရစခန်းတို့ကို ထားရှိပြီး လှဖိုးခေါင်ကြားစခန်းကနေ သူတို့ကိုပြန်လည်နေရာချထားပေးနေတာပါ။
နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အမြဲတမ်းအတွင်းဝန် ဦးစိုးဟန်က မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သံအမတ်ကြီးကို ဆင့်ခေါ်ပြီး ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၈ရက်နေ့က တွေ့ဆုံချိန်မှာတော့ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ စိစစ်ပြီးဖြစ်တဲ့ နေရပ်စွန့်ခွာသူတွေကို ပြန်လည် လက်ခံဖို့ အဆင်သင့်ရှိနေတယ်လို့ ထပ်မံပြောဆို ထားပါတယ်။ နေရပ်စွန့်ခွာသူတွေကို ပြန်လည်လက်ခံရေး အတွက် မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ပူးတွဲလုပ်ငန်းအဖွဲ့ရဲ့ အစည်းအဝေးကိုတော့ နှစ်ဖက်အဆင်ပြေမယ့်နေ့မှာ ကျင်းပသွားမယ်လို့လည်း ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
.....................
ရခိုငျဒသေ ဒုက်ခသညျ ၂၆ဦး နရေပျရငျးပွနျရောကျ
(Unicode)
ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှဘကျကို နရေပျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးသှားကွသူတှထေဲက ၂၆ဦးပါဝငျတဲ့ အိမျထောငျစု ၉စုဟာ ကိုယ့ျအစီအစဉျနဲ့ကိုယျ အခုနှဈဆနျးပိုငျးမှာပဲ မွနျမာနိုငျငံထဲ ပွနျလညျ ဝငျရောကျလာကွပါတယျ။ သူတို့ကို ဒုက်ခသညျလကျခံရေး စခနျးတှမှော ယာယီစဈဆေးပွီးတော့ သူတို့ဆန်ဒရှိတဲ့အတိုငျး ဒသေတှကေို ပွနျလညျနရောခထြားပေးခဲ့တယျလို့ တာဝနျရှိသူတှကေ ပွောပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျစုစုက ပွောပွသှားမှာပါ။
နရေပျစှန့ျခှာသူတှထေဲက အမြိုးသား ၁၆ဦး၊ အမြိုးသမီး ၁၀ဦး၊ စုစုပေါငျး ၂၆ဦးပါဝငျတဲ့ ကိုယ့ျအစီအစဉျနဲ့ကိုယျ ပွနျလာတဲ့ အိမျထောငျစု ၉စုကို မနေ့ကမနကျပိုငျးမှာ ငါးခူရပွနျလညျ လကျခံရေးစခနျး က စိစဈ လကျခံခဲ့ ပါတယျ။
အခုပွနျဝငျလာသူ ၂၆ဦးမှာ ကလေးငယျတှပေါ ပါပွီး အားလုံးက မှတျစလငျတှပေါ။ သူတို့ဟာ အခု ၂၀၂၀ အတှငျး ကိုယ့ျအစီအစဉျနဲ့ကိုယျ ပထမဆုံးပွနျဝငျလာသူတှဖွေဈပွီး အခုခြိနျအထိ မွနျမာပွညျထဲ ကိုယ့ျအစီအစဉျနဲ့ ပွနျလာသူက စုစုပေါငျး ၅၀၀ ကြောျသှားပွီ ဖွဈပါတယျ။
ပွနျလညျဝငျရောကျလာသူတှကေို ငါးခူရပွနျလညျ လကျခံရေးစခနျးမှာ စိစဈလကျခံပွီးတဲ့နောကျ လှဖိုးခေါငျ စခနျး တာဝနျရှိသူတှကေ စားသောကျရေး နဲ့ ပစ်စညျးတှေ ထောကျပံ့ခဲ့ပွီး သူူတို့နထေိုငျခဲ့တဲ့ နရောတှကေို ပွနျပို့ပေးခဲ့တယျလို့ လှဖိုးခေါငျစခနျး တာဝနျခံ ညှှနျကွားရေးမှူး ဦးစိုးရှှအေောငျက ပွောပါတယျ။
“ကတြောျတို့က သူတို့ကို နဂိုနရောမှာ နမေလား မေးတယျလေ။ သူတို့ဆန်ဒပွုတဲ့ နရောတှေ ပို့ပေးတာပေါ့။ တခြို့ကတြော့လညျးပဲ နဂိုတုနျးက ရှာတခု၊ အခုသူတို့ဆန်ဒပွုတဲ့ ရှာကတခု သူတို့နခေငြျ ပါတယျဆိုတဲ့ အဲဒီ သူတို့ဆန်ဒပွုတဲ့ရှာတှကေို ပို့ပေးထားပါတယျ။”
ဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျရေးနဲ့ ပတျသကျပွီး ဒီတောငျးဆိုခကြျတှေ ရှိနတော ကွောင့ျ အခကျအခဲတှေ ရှိနတေယျလို့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ အစိုးရက ပွောနပေမေယ့ျ သူတို့ရဲ့ တခြို့တောငျးဆိုခကြျတှကေို လိုကျလြောပေးဖို့မဖွဈနိုငျ ဘူးလို့ ညှှနျကွားရေး မှူးခြုပျ ဦးခမြျးအေး က ပွောပါတယျ။
“ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှပွောနတောက သူတို့တောငျးဆိုခကြျတှေ ရှိတယျ။ အဲဒီတောငျးဆိုခကြျတှကေ နှဈနိုငျငံ သဘောတူထားတဲ့ အထဲမှာမပါတာတှေ ပါနတေယျ။ နောကျပွီးတော့ တခြို့ဟာတှကေ ကတြောျတို့အနနေဲ့ ဆောငျရှကျပေးဖို့ မဖွဈနိုငျတာတှေ ပါနတေယျ။”
နရေပျစှန့ျခှာသူတှထေဲက တခြို့က သူတို့ရဲ့တောငျးဆိုခကြျတှကေို မွနျမာအစိုးရဘကျက လကျခံ ဆောငျရှကျပေးမှ ပွနျဝငျလာဖို့ ဆန်ဒရှိနကွေပမေယ့ျ တခြို့ကလညျး သူတို့အဆငျပွတေဲ့နရောကို သူတို့သဘောဆန်ဒနဲ့ ပွနျလာကွတယျလို့ ဦးခမြျးအေးကပွောပါတယျ။
“တခြို့ကလညျး ဒီနှဈဖကျရဲ့ အခွအေနလေေးပေါျ မူတညျပွီးတော့ ဘယျဘကျမှာပိုပွီးတော့ အဆငျပွမေလဲဆိုတာ သူတို့ဘာသူတို့လညျး စဉျးစားမှာပေါ့နောျ။ စဉျးစားပွီးတော့ ပွနျလာတယျ။ ပွနျလာတဲ့သူတှဘေကျကိုတော့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှက သူတို့ဘာမှလုပျမပေးဘူး။ သူတို့ဘာသူတို့ပဲ အစီအစဉျနဲ့ပဲ ပွနျလာကွရတာ။ ဆိုတော့ ဒီဟာကတော့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှက ဘာလို့ဒီဟာတှကေို လုပျမပေးဘူးလညျးဆိုတာတော့ ကတြောျတို့ ဒီဟာကိုတော့ ခြဲ့ကားပွီးမပွောခငြျဘူးပေါ့။”
ဒါပမေယ့ျ မွနျမာအစိုးရဘကျကတော့ ပွနျဝငျလာသူတှအေတှကျ တောငျပွိုလကျဝဲနဲ့ ငါးခူရစခနျးတို့ကို ထားရှိပွီး လှဖိုးခေါငျကွားစခနျးကနေ သူတို့ကိုပွနျလညျနရောခထြားပေးနတောပါ။
နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာန၊ အမွဲတမျးအတှငျးဝနျ ဦးစိုးဟနျက မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှသံအမတျကွီးကို ဆင့ျခေါျပွီး ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၈ရကျနေ့က တှေ့ဆုံခြိနျမှာတော့ မွနျမာနိုငျငံအနနေဲ့ စိစဈပွီးဖွဈတဲ့ နရေပျစှန့ျခှာသူတှကေို ပွနျလညျ လကျခံဖို့ အဆငျသင့ျရှိနတေယျလို့ ထပျမံပွောဆို ထားပါတယျ။ နရေပျစှန့ျခှာသူတှကေို ပွနျလညျလကျခံရေး အတှကျ မွနျမာ-ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ ပူးတှဲလုပျငနျးအဖှဲ့ရဲ့ အစညျးအဝေးကိုတော့ နှဈဖကျအဆငျပွမေယ့ျနေ့မှာ ကငြျးပသှားမယျလို့လညျး ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
