မြန်မာနိုင်ငံ အခုလိုရွေးကောက်ပွဲကာလမှာ ရွေးကောက်ပွဲအပြင် အခြားမေ့မထားသင့်တဲ့ ပြဿနာတွေလည်း အများကြီး ရှိနေပါတယ်။ ဒါတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ မြန်မာ့အရေးသုံးသပ်သူ ဦးအောင်သူငြိမ်းနဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။
မေး ။ ။ ရှေ့ဦးစွာ အခုလာမယ့် ရွေးကောက်ပွဲ တရားမျှတပြီး၊ လွတ်လပ်မှု ရှိနိုင်တဲ့ အခြေအနေမေးခွန်းကို ဦးအောင်သူငြိမ်းက အခုလို ဖြေကြားပါတယ်။
ဖြေ ။ ။ ရွေးကောက်ပွဲက လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတမလားဆိုရင်တော့ တော်တော်မေးခွန်း ရှိပါတယ်။ ကိုဗစ်ကူးစက်ကပ်ဘေးအောက်မှာ လုပ်ရကိုင်ရတာလဲ ခက်ခဲတဲ့ အနေအထားတွေ တော်တော်ရှိပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဒီအစိုးရက incumbent advantage အာဏာရှိပြီးသား ပါတီရဲ့ အခွင့်ကောင်းတွေအားလုံးကို သုံးနေတဲ့ ပုံစံမျိုးလည်း ဖြစ်နေတယ်။ ကန့်သတ်ချုပ်ချယ်မှုတွေ လုပ်တာကစလို့ နောက်ပိတ်ဆုံး ပြည်သူလူထု - ဆိုပါစို့ အခြေခံလူထုတွေကို ထောက်ပံ့ကြေးပေးတာအဆုံး ဒါမျိုးတွေ လုပ်နေတဲ့အခါကြတော့ သူ့ဘက်ကတော့ အနေအထားက အတော်လေးအသာစီး ရှိနေတဲ့ အနေအထား ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ထပ်လတ်တလောမှာ ကိုဗစ်ကူးစက်ကပ်ဘေးကတော့ တကယ့်ကို ခြိမ်းခြောက်နေတဲ့ ပြဿနာ ဖြစ်တယ်လို့ ထင်ပါတယ်။
မေး ။ ။ တဆက်တည်း မေးချင်တဲ့ မေးခွန်းကတော့ အခုနပြောတဲ့ အာဏာလက်ရှိအစိုးရအနေနဲ့ လုပ်နိုင်ကိုင်နိုင်တာတွေဟာ သူများထက် အခွင့်သာတယ်ဆိုတဲ့အပြင် ကိုဗစ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အများပြည်သူ လိုက်နာဖို့ ကန့်သတ်ထားတဲ့ စည်းကမ်းတွေကို အာဏာရပါတီ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ဘက်က ချိုးဖောက်ပြီးတော့ လူစုလူဝေးတွေနဲ့ ချီတက်တာတွေများ ရှိပါသလား။
ဖြေ ။ ။ လက်ရှိပါတီခေါင်းဆောင်တွေက ပြောတာကတော့ သူတို့မေတ္တာရပ်ခံတယ်ပေါ့။ ဒါတွေက တားလို့မရဘူး၊ အောက်ခြေလူထုက လုပ်နေတယ်ဆိုတဲ့ သဘောတွေကို ပြောပါတယ်။ ဆိုတော့ တကယ့်တကယ်ကြတော့ အရေးယူတဲ့ နေရာတွေမှာ တော်တော်လေးကို မမျှတတဲ့နေရာမျိုးတွေကို တွေ့ရတယ်။ AAPP က သူတို့ပြုစုထားတဲ့ စာရင်းတစ်ခုအရဆိုရင် အမှုသေးသေးလေးတွေ - ညမထွက်ရ၊ နှားခေါင်းစည်းမတပ်တာတို့၊ ဒီလိုကိစ္စမျိုးတွေနဲ့ အရေးယူခံထားရသူတွေက (၁၅၀၀) ပတ်ဝန်းကျင်လောက် ရှိတယ်။ အဲဒါအပြင်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ကာလမှာ တရားဟောဆရာ ဒေးဗစ်လာကအစ၊ ဆန္ဒပြတဲ့ ကျောင်းသားတွေအဆုံး အရေးယူခံရတော့ ထောင်ဒဏ်က တစ်နှစ်ကနေ တချို့က ငါးနှစ်လောက်အထိကိုကျတဲ့ အမှုတွေလည်း ရှိကြတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျန်တဲ့ မဲဆွယ်စည်းရုံးနေတာတွေ၊ လူစုလူဝေး ဖြစ်နေတာတွေတော့ မမြင်ချင်ယောင်ဆောင်ထားတဲ့ဟာတွေ ဖြစ်နေတယ်။ ဒီလိုအနေအထားမျိုးမှာ ပြောစရာ ဖြစ်တာပါ။
မေး ။ ။ ရွေးကောက်ပွဲထက် ပိုအရေးကြီးနေတဲ့ ကိုဗစ်ရောဂါကို လက်ရှိအစိုးရအနေနဲ့ ထိန်းချုပ်မှု ဘယ်လောက်ထိရောက်မှု ရှိပါသလဲ။ သူတို့လက်ရှိ facility အတွင်းမှာ ဒီဟာထက်ပိုပြီးတော့ ကောင်းအောင်လုပ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေ ရှိပါသလား။ မြင်ပါသလား။
ဖြေ ။ ။ အောက်ခြေမှာ ဆရာဝန်၊ ဆရာမတွေ၊ သူနာပြုတွေ၊ လုပ်အားပေးတွေက တကယ့်ကိုပဲ ကြိုးကြိုးစားစား လုပ်နေကြတာတော့ ချီးကျူးစရာကောင်းပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တစုံလုံးအခြေအနေကို ပြန်ကြည့်ရင် သတင်းက အပြည့်အဝ မရဘူးဆိုတဲ့ အနေအထား ရှိနေတယ်။ အဲဒီအနေအထားမှာ ကောလာဟလတွေက ပိုဖြစ်လာတယ်။ နောက်တခုကြတော့ အစိုးရကိုယ်တိုင်က အမိန့်တွေက ခဏထုတ်လိုက်၊ ခဏနေပြန်သိမ်းလိုက်တော့ နားလည်ရ ခက်ပါတယ်။ အဲဒီလိုအနေအထားမှာတော့ ပိုပြီးတော့ အခက်အခဲရှိတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ အပေါ်ပိုင်းမှာ ကော်မတီတွေ ဖွဲ့ထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တချို့ကော်မတီတွေက ရှိသေးရဲ့လား။ အလုပ်ကော လုပ်သေးရဲ့လားဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုးတွေ။ အထူးသဖြင့်တော့ ဒုသမ္မတ ဦးဆောင်ပြီးတော့ ကော်မတီဖွဲ့တယ်။ တပ်မတော်ဘက်ကလဲ ပါတယ်ပေါ့။ အဲဒီလိုပုံစံ ကော်မတီတွေကတော့ အလုပ်ဖြစ်နေသလားပေါ့။ ဆိုတော့ အဲဒါတွေက ကျနော်တို့ မသေချာပါဘူး။
မေး ။ ။ ကိုဗစ်ကိစ္စကို တိုက်တဲ့နေရာမှာ ရန်သူမိတ်ဆွေမခြား ပူးပေါင်းပြီး လုပ်ရမယ့်ကိစ္စ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတချို့နဲ့ မပူးပေါင်းနိုင်တာတော့ ထားပါတော့ မြေပေါ်မှာ တရားဝင် အတူတကွလုပ်နေရမယ်လို့ ယူဆရမယ့် တပ်မတော်၊ အတိုက်အခံအဖြစ်နဲ့ စိန်ခေါ်မယ့်ပါတီတို့ သူတို့ဘက်ကရော ကိုဗစ်တိုက်ဖျက်ရေးမှာ အစိုးရနဲ့ နိုင်ငံရေး အဃာတစိတ်ဝမ်းကွဲမှု မထားဘဲနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ရှိတယ်လို့ ထင်ပါသလား။
ဖြေ ။ ။ အဲဒါကတော့ ဒီပြဿနာကို ဘယ်လိုစဉ်းစားသလဲပေါ် မူတည်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ အစောပိုင်းတုန်းကတော့ ကိုဗစ်ပြဿနာကို စဉ်းစားပုံက Public Health ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ပြဿနာလို့ပဲ စဉ်းစားတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာတော့ နည်းနည်းချဲ့ထွင်လာတယ်။ စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းလည်း ဖြစ်နိုင်တာမျိုး။ ဒါပေမဲ့ ကျနော်မြင်တာက ကိုဗစ်ကြောင့် ဖြစ်လာနိုင်မယ့် နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေကို ဘယ်လိုလက်ခံစဉ်းစားသလဲဆိုတဲ့ အပေါ်မှာတော့ မရှင်းဘူး။ အဲဒီအနေအထားအောက်မှာပဲ အခုလက်ရှိကတော့ ကျနော်တို့မြင်နေတာက Public Health ပြဿနာကိုပဲ ကိုင်တွယ်နေတုန်းပဲ။ နောက်တစ်ခုက ကျန်တဲ့အင်အားစုတွေကလဲ အစိုးရရဲ့နောက်မှာ လိုက်ခဲ့ကြဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုးနဲ့ သွားနေတုန်းလို့ ထင်ပါတယ်။
မေး ။ ။ အစိုးရရဲ့ လုပ်ပုံကိုင်ပုံ မှားယွင်းမှာကို စောင့်နေတာ၊ အဲဒီဟာကို နိုင်ငံရေးအမြတ်ထုတ်ပြီး စည်းရုံးလက်နက်အဖြစ် သုံးချင်လို့ လက်ပိုက်ကြည့်နေတဲ့သဘောတော့ မတွေ့ရဘူးပေါ့။
ဖြေ ။ ။ အဲဒီလိုတော့ ကျနော် မယူဆဘူး။ ကျနော်မြင်တာကတော့ အစိုးရဘက်က ဒီပြဿနာကို ပိုပြီးတော့ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် တခြားအင်အားစုတွေနဲ့ပါ မိတ်ဖက်ဖွဲ့ပြီးတော့ ဆောင်ရွက်သင့်တယ်လို့ ထင်တယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ Communication တချို့အရင်းအမြစ် resources တွေကိုလည်း သေချာမသုံးဘူးလို့ တွေ့နေရတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် FM radio တွေ ရှိပါတယ်။ အဲဒီကနေ ပုံမှန်ရန်ကုန်တိုင်းဝန်ကြီးချုပ်၊ မြို့တော်ဝန်တို့က အမြဲတစေ ဆက်သွယ်ပြီးတော့ ပြောဆိုနေလို့ရတဲ့ အနေအထားပါ။ ဒါမျိုးတွေလဲ သေချာသုံးတာ မတွေ့ရဘူး။
မေး ။ ။ ကိုဗစ်ပြီးရင် နောက်အရေးကြီးတဲ့ ပြဿနာတစ်ခုကို ရွေးပါဆိုရင် ဘာကိုရွေးလိုပါသလဲ။ စီးပွားရေးအကျပ်အတည်းကို ပြောလိုလား။ ငြိမ်းချမ်းရေးကိစ္စကို ပြောလိုလား။ ဘာကိုရွေးမလဲ။
ဖြေ ။ ။ ဒုတိယ ကျနော်ရွေးချင်တာကတော့ စီးပွားရေးပြဿနာကို ရွေးချင်တယ်။ တတိယကတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးပြဿနာကို ကျနော် ပြောချင်ပါတယ်။ စီးပွားရေးပြဿနာကတော့ ကျနော်တို့ တနိုင်ငံတည်းမဟုတ်ဘူး၊ တကမ္ဘာလုံး ခံရမယ့်အနေအထားပါ။ နိုင်ငံတကာမှာ ပညာရှင်တွေနဲ့ အစိုးရတွေ တော်တော်များများမှာက ကိုဗစ်အလွန် (Post Covid) ကာလမှာ ဘာတွေလုပ်မလဲဆိုတာကို တော်တော်ကြီး တွေးခေါ်ကြံဆနေတာတွေကို ကျနော်တို့ လေ့လာမိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျနော်တို့ နိုင်ငံမှာတော့ အဲဒီလိုမျိုး ပြောတာဆိုတာက တော်တော်နည်းတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ ကျနော်တို့က ကာကွယ်ဆေးတွေရင် ဒီပြဿနာကြီးက ပြီးသွားမယ်လို့ ယူဆထားတဲ့သဘောမျိုး ကျနော်တို့ ပိုကြားရပါတယ်။
မေး ။ ။ အခုလက်ရှိမှာကော စီးပွားရေးအားဖြင့် တချို့စာရင်းဇယားတွေ၊ တချို့အရေးအသားတွေဆိုရင် ရန်ကုန်မှာ ကိုးဆယ်ရာခိုင်နှုန်းသော မိသားစုတွေဟာ ထမင်းတောင် နပ်မှန်အောင် မစားနိုင်ဘူးဆိုပြီးတော့ ရေးသားထားပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ အစားအသောက်အတွက် အကြွေးတွေ ပိုတင်နေရတယ်ဆိုပြီး ရေးထားတာတွေ့တော့ ဒီလောက်တောင် ဟုတ်ရဲ့လား။ ရန်ကုန်မှာနေတဲ့ လေ့လာသုံးသပ်နေသူ ဦးအောင်သူငြိမ်း ဘယ်လိုမြင်ပါသလဲ။ အဲဒီလောက်အထိ ဆိုးပါသလား။
ဖြေ ။ ။ အဲဒါကတော့ နေရာပေါ် မူတည်လိမ့်မယ် ထင်တယ်။ အခုနပြောတဲ့ ကိုးဆယ်ရာခိုင်နှုန်းဆိုတဲ့ ရာခိုင်နှုန်း အတိအကျတော့ ပြောဖို့ခက်ပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမဲ့ လက်လုပ်လက်စား တော်တော်များများကတော့ အတော်ကိုကျပ်တည်းသွားတဲ့ အနေအထားရှိတယ်။ အခုနလို အကြွေးတွေတင်နေတယ်ဆိုတာလဲ မှန်ပါလိမ့်မယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ ရှိတာလေး ထုခွဲရောင်းချပြီးတော့ ထိုင်စားနေရတဲ့ ကာလမျိုး ပိုဖြစ်တာပေါ့။ ဒါကလဲ ဘယ်လောက်ကြာကြာ တောင့်ခံနိုင်မယ်ဆိုတာ သိပ်မသေချာပါဘူး။
မေး ။ ။ ဒါက စီးပွားရေး။ စီးပွားရေးနဲ့ တဆက်တည်း ငြိမ်းချမ်းရေးကိစ္စကို ပြောမယ်ဆိုရင် ငြိမ်းချမ်းရေး မရှိတဲ့ဒေသတွေမှာ စစ်ရှောင်ဒုက္ခသည်တွေ၊ စစ်ကြောင့် အိုးအိမ်စွန့်ခွါထွက်ပြေးနေရတဲ့ လူတွေရဲ့ စီးပွားရေးအခြေအနေက ပိုဆိုးမယ်ထင်ပါတယ်။ အဲဒီဟာကို ပြောကြရအောင်။ အဲဒီကိစ္စကို တာဝန်ရှိတဲ့ နိုင်ငံပိုင်အာဏာပိုင်တွေအနေနဲ့ ဘယ်လောက်အထိ ကူညီစောင့်ရှောက်နိုင်တဲ့ အခြေအနေ ရှိပါသလဲ။
ဖြေ ။ ။ Report တစ်ခု ဖတ်ရပါတယ်။ IRC ကပါ သူတို့ရေးတာကတော့ စစ်ရှောင်စခန်းတွေ၊ အထူးသဖြင့် ဒုက္ခသည်တွေမှာ သူတို့က double emergency ပိုပြီးတော့ ထိခိုက်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းကို သုံးပါတယ်။ ဆိုလိုတာကတော့ ကိုဗစ်ရောဂါ ကူးစက်ရင်လဲ ပိုဆိုးမယ်။ ဒီစခန်းတွေမှာ တော်တော်ကျပ်ကျပ်တည်းတည်း နေရတဲ့ အနေအထားတွေ ရှိပါတယ်။ ဒုတိယကတော့ နဂိုကတည်းကိုမှ ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုတွေ မရတဲ့အခါမှာ ကပ်ရောဂါဖြစ်ရင် နှစ်ဆပိုပြီးတော့ ပင်ပန်းဒုက္ခရောက်မယ်ဆိုတဲ့ သဘောမျိုး ရေးထားတာပါ။ ကျနော်တို့ဆီမှာရှိတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေ အရေအတွက် ပြည်တွင်းဒုက္ခသည်တွေလည်း မနည်းပါဘူး။ အဲဒီအနေအထားမှာတော့ ပိုပြီးတော့ ဒုက္ခရောက်ဖို့ ရှိပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာဆိုရင်လဲ IDP တွေအတွက်က တစ်သိန်းခွဲလောက် မှန်းထားပါတယ်။ အခုလက်ရှိအချိန်အထိ တိုက်ပွဲတွေက မလျော့သေးဘူးဆိုတော့ ပိုဒုက္ခရောက်မယ့် အနေအထား ရှိတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ အဲဒါတွေကို ကျနော်တို့ လေ့လာကြည့်တဲ့အခါကြတော့ တလောကပဲ Shared NLD Facebook စာမျက်နှာမှာ တက်လာတယ်။ လူမှုဖူလုံရေးနဲ့ ကယ်ဆယ်ရေး ပြန်လည်နေရာချထားရေးဝန်ကြီးဌာန သူတို့က IDP စခန်းတွေကို ထောက်ပံ့တယ်ဆိုတဲ့ စာရင်းတွေ တွေ့ပါတယ်။ ကျနော် အဲဒီစာရင်းတွေကို ပေါင်းကြည့်တော့ ဒေါ်လာတစ်သန်းခွဲလောက်ပဲ ရှိလိမ့်မယ်။ အဲဒီမှာပေးတာတော့ ဆပ်ပြာခဲတို့၊ နှားခေါင်းစည်းတို့ ထောက်ပံ့တာပေါ့။ ကျနော်ထင်တယ် ဒီလောက်နဲ့တော့ မဖူလုံဘူး။ ဆင်ပါးစပ် နှမ်းပက်လောက်ပဲ ရှိမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။
မေး ။ ။ ဒေသခံတချို့ကတော့ ဒီလိုမလုံမလောက် မစို့မပို့ အကူအညီတွေကြောင့် သူတို့ ဘယ်လိုအထင်ရောက်နေကြသလဲဆိုရင် သူတို့ကို တမင်ပစ်ထားတယ်ဆိုတဲ့သဘော၊ ဂရုမစိုက်ဘူးဆိုတဲ့သဘောမျိုး ခံစားမှုတွေ ဖော်ထုတ်ပြောနေကြတာကို ကြားရပါတယ်။ အဲဒါကို ဘယ်လိုသုံးသပ်လိုပါလဲ။ ပြောသင့်တဲ့ စကားတွေလား။ တကယ်မှန်တွေလား အဲဒါတွေက။
ဖြေ ။ ။ အဲဒီလိုတော့ အတိအကျ ကျနော် မသိပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ အစိုးရဘက်က ဖွဲ့ထားတဲ့ ကော်မတီတစ်ခု ရှိပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ကိုဗစ်တိုက်ဖျက်ရေးမှာ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ဖို့ဆိုပြီးတော့ ဧပြီလထဲမှာ ဖွဲ့ထားတယ်။ အဲဒီကော်မတီတွေရဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့လဲ ကျနော်တို့ နောက်ပိုင်းမှာတော့ သိပ်ပြီးတော့ ထူးထူးထွေထွေ မကြားရဘူး။ အဲဒီတော့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကလဲ ကျနော်ထင်တယ် အားနည်းလိမ့်မယ်လို့ ယူဆပါတယ်။
မေး ။ ။ တကယ်တော့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အင်အားစုတွေဘက်က ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ဖို့ ကမ်းလှမ်းတာ တွေ့တယ်။ သိပ်အံ့သြဖို့ကောင်းတယ်။ နှစ်ဘက်စလုံး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြဖို့ ပြောနေပြီး မပူးပေါင်းနိုင်ဘဲနဲ့ တိုက်နေကြတာ ဘာများလဲ။ ဒီကိစ္စ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးမှာ နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး၊ အသာစီးမှုကို ပိုဦးစားပေးပြီး တွက်နေကြသလား။ ဒုက္ခရောက်နေတဲ့ ပြည်သူတွေကို ကူညီဖို့ကိစ္စကို သူတို့ ဘာဖြစ်လို့ အလေးမထားသလဲဆိုတာကို နည်းနည်းဝေဖန်ပါအုံး။
ဖြေ ။ ။ အခုအနေအထားမှာတော့ ပြောရခက်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့်တော့ တပ်မတော်ဘက်ကလဲ တဘက်သတ် အပစ်ရပ်တယ်ဆိုပြီးတော့ ကြေညာပါတယ်။ ကြေညာပေမယ့်လဲ တကယ့်တကယ် အခုတိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေတဲ့ နေရာမျိုးတွေ ရခိုင်ပြည်နယ်မျိုးက မပါဘူး။ နောက်တစ်ခုက ရပ်ထားတယ်လို့ ပြောနေပေမယ့် ဒီတစ်ရက်နှစ်ရက်မှာ ရှမ်းပြည်နယ်မှာလဲ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပြီးတော့ ထွက်ပြေးနေတဲ့ သတင်းတွေကို တွေ့နေရတယ်။ အဲဒါကတော့ ဒီထက်ပိုပြီးတော့ နှစ်ဘက်စလုံးက ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း ရှိဖို့လိုမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုက ဖြစ်တတ်တာကတော့ အခုလို ကိုဗစ်ကာလမျိုးမှာ အရင်းအမြစ်တွေ ပိုရှားလာတယ်။ အရင်းအမြစ်တွေ ပိုရှားလာတဲ့အခါကြတော့ ဒါကို ကိုယ်လည်းလိုချင်တယ်၊ သူလည်းလိုချင်တယ်ဆိုတော့ အရင်းအမြစ် လုတဲ့အခါမှာ ပဋိပက္ခတွေလဲ ပိုပြင်းထန်လာတတ်တယ်ဆိုတဲ့ ဆွေးနွေးကြတဲ့သဘောမျိုးတွေလဲ ကြားရပါတယ်။
မေး ။ ။ ကိုဗစ်ကြောင့် ငြိမ်းချမ်းရေးအလားအလာ ပိုဝေးသွားတယ်လို့ပြောရင် မှန်နိုင်တာပေါ့။
ဖြေ ။ ။ ဟုတ်ကဲ့ ကိုဗစ်ကို ဘုံရန်သူအဖြစ် ကျနော်တို့ကို ခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် မြင်ပြီးတော့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရင်တော့ ပိုပြီးတော့ ကောင်းတဲ့အလားအလာဘက်ကို သွားနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီကိစ္စတွေက အခုအချိန်အထိတော့ ကျနော်တို့ တွေ့ရတာ အားနည်းတယ်လို့ မြင်မိပါတယ်။
==Unicode==
မွနျမာနိုငျငံ အခုလိုရှေးကောကျပှဲကာလမှာ ရှေးကောကျပှဲအပွငျ အခွားမေ့မထားသင့ျတဲ့ ပွူနာတှလေညျး အမြားကွီး ရှိနပေါတယျ။ ဒါတှနေဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ မွနျမာ့အရေးသုံးသပျသူ ဦးအောငျသူငွိမျးနဲ့ ဦးကြောျဇံသာတို့ ဆှေးနှေးသုံးသပျထားပါတယျ။
မေး ။ ။ ရှေ့ဦးစှာ အခုလာမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲ တရားမြှတပွီး၊ လှတျလပျမှု ရှိနိုငျတဲ့ အခွအေနမေေးခှနျးကို ဦးအောငျသူငွိမျးက အခုလို ဖွကွေားပါတယျ။
ဖွေ ။ ။ ရှေးကောကျပှဲက လှတျလပျပွီး တရားမြှတမလားဆိုရငျတော့ တောျတောျမေးခှနျး ရှိပါတယျ။ ကိုဗဈကူးစကျကပျဘေးအောကျမှာ လုပျရကိုငျရတာလဲ ခကျခဲတဲ့ အနအေထားတှေ တောျတောျရှိပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ဒီအစိုးရက incumbent advantage အာဏာရှိပွီးသား ပါတီရဲ့ အခှင့ျကောငျးတှအေားလုံးကို သုံးနတေဲ့ ပုံစံမြိုးလညျး ဖွဈနတေယျ။ ကန့ျသတျခြုပျခယြျမှုတှေ လုပျတာကစလို့ နောကျပိတျဆုံး ပွညျသူလူထု - ဆိုပါစို့ အခွခေံလူထုတှကေို ထောကျပံ့ကွေးပေးတာအဆုံး ဒါမြိုးတှေ လုပျနတေဲ့အခါကွတော့ သူ့ဘကျကတော့ အနအေထားက အတောျလေးအသာစီး ရှိနတေဲ့ အနအေထား ဖွဈပါတယျ။ နောကျထပျလတျတလောမှာ ကိုဗဈကူးစကျကပျဘေးကတော့ တကယ့ျကို ခွိမျးခွောကျနတေဲ့ ပွူနာ ဖွဈတယျလို့ ထငျပါတယျ။
မေး ။ ။ တဆကျတညျး မေးခငြျတဲ့ မေးခှနျးကတော့ အခုနပွောတဲ့ အာဏာလကျရှိအစိုးရအနနေဲ့ လုပျနိုငျကိုငျနိုငျတာတှဟော သူမြားထကျ အခှင့ျသာတယျဆိုတဲ့အပွငျ ကိုဗဈနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အမြားပွညျသူ လိုကျနာဖို့ ကန့ျသတျထားတဲ့ စညျးကမျးတှကေို အာဏာရပါတီ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျဘကျက ခြိုးဖောကျပွီးတော့ လူစုလူဝေးတှနေဲ့ ခြီတကျတာတှမြေား ရှိပါသလား။
ဖွေ ။ ။ လကျရှိပါတီခေါငျးဆောငျတှကေ ပွောတာကတော့ သူတို့မတေ်တာရပျခံတယျပေါ့။ ဒါတှကေ တားလို့မရဘူး၊ အောကျခွလေူထုက လုပျနတေယျဆိုတဲ့ သဘောတှကေို ပွောပါတယျ။ ဆိုတော့ တကယ့ျတကယျကွတော့ အရေးယူတဲ့ နရောတှမှော တောျတောျလေးကို မမြှတတဲ့နရောမြိုးတှကေို တှေ့ရတယျ။ AAPP က သူတို့ပွုစုထားတဲ့ စာရငျးတဈခုအရဆိုရငျ အမှုသေးသေးလေးတှေ - ညမထှကျရ၊ နှားခေါငျးစညျးမတပျတာတို့၊ ဒီလိုကိစ်စမြိုးတှနေဲ့ အရေးယူခံထားရသူတှကေ (၁၅၀၀) ပတျဝနျးကငြျလောကျ ရှိတယျ။ အဲဒါအပွငျမှာ ပွီးခဲ့တဲ့ကာလမှာ တရားဟောဆရာ ဒေးဗဈလာကအစ၊ ဆန်ဒပွတဲ့ ကြောငျးသားတှအေဆုံး အရေးယူခံရတော့ ထောငျဒဏျက တဈနှဈကနေ တခြို့က ငါးနှဈလောကျအထိကိုကတြဲ့ အမှုတှလေညျး ရှိကွတယျ။ ဒါပမေဲ့ ကနြျတဲ့ မဲဆှယျစညျးရုံးနတောတှေ၊ လူစုလူဝေး ဖွဈနတောတှတေော့ မမွငျခငြျယောငျဆောငျထားတဲ့ဟာတှေ ဖွဈနတေယျ။ ဒီလိုအနအေထားမြိုးမှာ ပွောစရာ ဖွဈတာပါ။
မေး ။ ။ ရှေးကောကျပှဲထကျ ပိုအရေးကွီးနတေဲ့ ကိုဗဈရောဂါကို လကျရှိအစိုးရအနနေဲ့ ထိနျးခြုပျမှု ဘယျလောကျထိရောကျမှု ရှိပါသလဲ။ သူတို့လကျရှိ facility အတှငျးမှာ ဒီဟာထကျပိုပွီးတော့ ကောငျးအောငျလုပျနိုငျတဲ့ အခွအေနေ ရှိပါသလား။ မွငျပါသလား။
ဖွေ ။ ။ အောကျခွမှော ဆရာဝနျ၊ ဆရာမတှေ၊ သူနာပွုတှေ၊ လုပျအားပေးတှကေ တကယ့ျကိုပဲ ကွိုးကွိုးစားစား လုပျနကွေတာတော့ ခြီးကြူးစရာကောငျးပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ တစုံလုံးအခွအေနကေို ပွနျကွည့ျရငျ သတငျးက အပွည့ျအဝ မရဘူးဆိုတဲ့ အနအေထား ရှိနတေယျ။ အဲဒီအနအေထားမှာ ကောလာဟလတှကေ ပိုဖွဈလာတယျ။ နောကျတခုကွတော့ အစိုးရကိုယျတိုငျက အမိန့ျတှကေ ခဏထုတျလိုကျ၊ ခဏနပွေနျသိမျးလိုကျတော့ နားလညျရ ခကျပါတယျ။ အဲဒီလိုအနအေထားမှာတော့ ပိုပွီးတော့ အခကျအခဲရှိတယျ။ နောကျတဈခုကတော့ အပေါျပိုငျးမှာ ကောျမတီတှေ ဖှဲ့ထားပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ တခြို့ကောျမတီတှကေ ရှိသေးရဲ့လား။ အလုပျကော လုပျသေးရဲ့လားဆိုတဲ့ ပုံစံမြိုးတှေ။ အထူးသဖွင့ျတော့ ဒုသမ်မတ ဦးဆောငျပွီးတော့ ကောျမတီဖှဲ့တယျ။ တပျမတောျဘကျကလဲ ပါတယျပေါ့။ အဲဒီလိုပုံစံ ကောျမတီတှကေတော့ အလုပျဖွဈနသေလားပေါ့။ ဆိုတော့ အဲဒါတှကေ ကနြောျတို့ မသခြောပါဘူး။
မေး ။ ။ ကိုဗဈကိစ်စကို တိုကျတဲ့နရောမှာ ရနျသူမိတျဆှမေခွား ပူးပေါငျးပွီး လုပျရမယ့ျကိစ်စ ဖွဈပါတယျ။ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့အစညျးတခြို့နဲ့ မပူးပေါငျးနိုငျတာတော့ ထားပါတော့ မွပေေါျမှာ တရားဝငျ အတူတကှလုပျနရေမယျလို့ ယူဆရမယ့ျ တပျမတောျ၊ အတိုကျအခံအဖွဈနဲ့ စိနျခေါျမယ့ျပါတီတို့ သူတို့ဘကျကရော ကိုဗဈတိုကျဖကြျရေးမှာ အစိုးရနဲ့ နိုငျငံရေး အဃာတစိတျဝမျးကှဲမှု မထားဘဲနဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှု ရှိတယျလို့ ထငျပါသလား။
ဖွေ ။ ။ အဲဒါကတော့ ဒီပွူနာကို ဘယျလိုစဉျးစားသလဲပေါျ မူတညျမယျလို့ ထငျပါတယျ။ အစောပိုငျးတုနျးကတော့ ကိုဗဈပွူနာကို စဉျးစားပုံက Public Health ပွညျသူ့ကနြျးမာရေး ပွူနာလို့ပဲ စဉျးစားတယျ။ နောကျပိုငျးမှာတော့ နညျးနညျးခြဲ့ထှငျလာတယျ။ စီးပှားရေး အကပြျအတညျးလညျး ဖွဈနိုငျတာမြိုး။ ဒါပမေဲ့ ကနြောျမွငျတာက ကိုဗဈကွောင့ျ ဖွဈလာနိုငျမယ့ျ နောကျဆကျတှဲပွူနာတှကေို ဘယျလိုလကျခံစဉျးစားသလဲဆိုတဲ့ အပေါျမှာတော့ မရှငျးဘူး။ အဲဒီအနအေထားအောကျမှာပဲ အခုလကျရှိကတော့ ကနြောျတို့မွငျနတောက Public Health ပွူနာကိုပဲ ကိုငျတှယျနတေုနျးပဲ။ နောကျတဈခုက ကနြျတဲ့အငျအားစုတှကေလဲ အစိုးရရဲ့နောကျမှာ လိုကျခဲ့ကွဆိုတဲ့ ပုံစံမြိုးနဲ့ သှားနတေုနျးလို့ ထငျပါတယျ။
မေး ။ ။ အစိုးရရဲ့ လုပျပုံကိုငျပုံ မှားယှငျးမှာကို စောင့ျနတော၊ အဲဒီဟာကို နိုငျငံရေးအမွတျထုတျပွီး စညျးရုံးလကျနကျအဖွဈ သုံးခငြျလို့ လကျပိုကျကွည့ျနတေဲ့သဘောတော့ မတှေ့ရဘူးပေါ့။
ဖွေ ။ ။ အဲဒီလိုတော့ ကနြောျ မယူဆဘူး။ ကနြောျမွငျတာကတော့ အစိုးရဘကျက ဒီပွူနာကို ပိုပွီးတော့ ကယြျကယြျပွန့ျပွန့ျ တခွားအငျအားစုတှနေဲ့ပါ မိတျဖကျဖှဲ့ပွီးတော့ ဆောငျရှကျသင့ျတယျလို့ ထငျတယျ။ နောကျတဈခုကတော့ Communication တခြို့အရငျးအမွဈ resources တှကေိုလညျး သခြောမသုံးဘူးလို့ တှေ့နရေတယျ။ ဥပမာအားဖွင့ျ FM radio တှေ ရှိပါတယျ။ အဲဒီကနေ ပုံမှနျရနျကုနျတိုငျးဝနျကွီးခြုပျ၊ မွို့တောျဝနျတို့က အမွဲတစေ ဆကျသှယျပွီးတော့ ပွောဆိုနလေို့ရတဲ့ အနအေထားပါ။ ဒါမြိုးတှလေဲ သခြောသုံးတာ မတှေ့ရဘူး။
မေး ။ ။ ကိုဗဈပွီးရငျ နောကျအရေးကွီးတဲ့ ပွူနာတဈခုကို ရှေးပါဆိုရငျ ဘာကိုရှေးလိုပါသလဲ။ စီးပှားရေးအကပြျအတညျးကို ပွောလိုလား။ ငွိမျးခမြျးရေးကိစ်စကို ပွောလိုလား။ ဘာကိုရှေးမလဲ။
ဖွေ ။ ။ ဒုတိယ ကနြောျရှေးခငြျတာကတော့ စီးပှားရေးပွူနာကို ရှေးခငြျတယျ။ တတိယကတော့ ငွိမျးခမြျးရေးပွူနာကို ကနြောျ ပွောခငြျပါတယျ။ စီးပှားရေးပွူနာကတော့ ကနြောျတို့ တနိုငျငံတညျးမဟုတျဘူး၊ တကမ်ဘာလုံး ခံရမယ့ျအနအေထားပါ။ နိုငျငံတကာမှာ ပညာရှငျတှနေဲ့ အစိုးရတှေ တောျတောျမြားမြားမှာက ကိုဗဈအလှနျ (Post Covid) ကာလမှာ ဘာတှလေုပျမလဲဆိုတာကို တောျတောျကွီး တှေးခေါျကွံဆနတောတှကေို ကနြောျတို့ လေ့လာမိပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ကနြောျတို့ နိုငျငံမှာတော့ အဲဒီလိုမြိုး ပွောတာဆိုတာက တောျတောျနညျးတယျ။ နောကျတဈခုကတော့ ကနြောျတို့က ကာကှယျဆေးတှရေငျ ဒီပွူနာကွီးက ပွီးသှားမယျလို့ ယူဆထားတဲ့သဘောမြိုး ကနြောျတို့ ပိုကွားရပါတယျ။
မေး ။ ။ အခုလကျရှိမှာကော စီးပှားရေးအားဖွင့ျ တခြို့စာရငျးဇယားတှေ၊ တခြို့အရေးအသားတှဆေိုရငျ ရနျကုနျမှာ ကိုးဆယျရာခိုငျနှုနျးသော မိသားစုတှဟော ထမငျးတောငျ နပျမှနျအောငျ မစားနိုငျဘူးဆိုပွီးတော့ ရေးသားထားပါတယျ။ နောကျပွီးတော့ အစားအသောကျအတှကျ အကွှေးတှေ ပိုတငျနရေတယျဆိုပွီး ရေးထားတာတှေ့တော့ ဒီလောကျတောငျ ဟုတျရဲ့လား။ ရနျကုနျမှာနတေဲ့ လေ့လာသုံးသပျနသေူ ဦးအောငျသူငွိမျး ဘယျလိုမွငျပါသလဲ။ အဲဒီလောကျအထိ ဆိုးပါသလား။
ဖွေ ။ ။ အဲဒါကတော့ နရောပေါျ မူတညျလိမ့ျမယျ ထငျတယျ။ အခုနပွောတဲ့ ကိုးဆယျရာခိုငျနှုနျးဆိုတဲ့ ရာခိုငျနှုနျး အတိအကတြော့ ပွောဖို့ခကျပါလိမ့ျမယျ။ ဒါပမေဲ့ လကျလုပျလကျစား တောျတောျမြားမြားကတော့ အတောျကိုကပြျတညျးသှားတဲ့ အနအေထားရှိတယျ။ အခုနလို အကွှေးတှတေငျနတေယျဆိုတာလဲ မှနျပါလိမ့ျမယျ။ နောကျတဈခုကတော့ ရှိတာလေး ထုခှဲရောငျးခပြွီးတော့ ထိုငျစားနရေတဲ့ ကာလမြိုး ပိုဖွဈတာပေါ့။ ဒါကလဲ ဘယျလောကျကွာကွာ တောင့ျခံနိုငျမယျဆိုတာ သိပျမသခြောပါဘူး။
မေး ။ ။ ဒါက စီးပှားရေး။ စီးပှားရေးနဲ့ တဆကျတညျး ငွိမျးခမြျးရေးကိစ်စကို ပွောမယျဆိုရငျ ငွိမျးခမြျးရေး မရှိတဲ့ဒသေတှမှော စဈရှောငျဒုက်ခသညျတှေ၊ စဈကွောင့ျ အိုးအိမျစှန့ျခှါထှကျပွေးနရေတဲ့ လူတှရေဲ့ စီးပှားရေးအခွအေနကေ ပိုဆိုးမယျထငျပါတယျ။ အဲဒီဟာကို ပွောကွရအောငျ။ အဲဒီကိစ်စကို တာဝနျရှိတဲ့ နိုငျငံပိုငျအာဏာပိုငျတှအေနနေဲ့ ဘယျလောကျအထိ ကူညီစောင့ျရှောကျနိုငျတဲ့ အခွအေနေ ရှိပါသလဲ။
ဖွေ ။ ။ Report တဈခု ဖတျရပါတယျ။ IRC ကပါ သူတို့ရေးတာကတော့ စဈရှောငျစခနျးတှေ၊ အထူးသဖွင့ျ ဒုက်ခသညျတှမှော သူတို့က double emergency ပိုပွီးတော့ ထိခိုကျနိုငျတယျဆိုတဲ့ အသုံးအနှုနျးကို သုံးပါတယျ။ ဆိုလိုတာကတော့ ကိုဗဈရောဂါ ကူးစကျရငျလဲ ပိုဆိုးမယျ။ ဒီစခနျးတှမှော တောျတောျကပြျကပြျတညျးတညျး နရေတဲ့ အနအေထားတှေ ရှိပါတယျ။ ဒုတိယကတော့ နဂိုကတညျးကိုမှ ကနြျးမာရေးဝနျဆောငျမှုတှေ မရတဲ့အခါမှာ ကပျရောဂါဖွဈရငျ နှဈဆပိုပွီးတော့ ပငျပနျးဒုက်ခရောကျမယျဆိုတဲ့ သဘောမြိုး ရေးထားတာပါ။ ကနြောျတို့ဆီမှာရှိတဲ့ ဒုက်ခသညျတှေ အရအေတှကျ ပွညျတှငျးဒုက်ခသညျတှလေညျး မနညျးပါဘူး။ အဲဒီအနအေထားမှာတော့ ပိုပွီးတော့ ဒုက်ခရောကျဖို့ ရှိပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ ရခိုငျပွညျနယျအတှငျးမှာဆိုရငျလဲ IDP တှအေတှကျက တဈသိနျးခှဲလောကျ မှနျးထားပါတယျ။ အခုလကျရှိအခြိနျအထိ တိုကျပှဲတှကေ မလြော့သေးဘူးဆိုတော့ ပိုဒုက်ခရောကျမယ့ျ အနအေထား ရှိတယျလို့ ထငျပါတယျ။ အဲဒါတှကေို ကနြောျတို့ လေ့လာကွည့ျတဲ့အခါကွတော့ တလောကပဲ Shared NLD Facebook စာမကြျနှာမှာ တကျလာတယျ။ လူမှုဖူလုံရေးနဲ့ ကယျဆယျရေး ပွနျလညျနရောခထြားရေးဝနျကွီးဌာန သူတို့က IDP စခနျးတှကေို ထောကျပံ့တယျဆိုတဲ့ စာရငျးတှေ တှေ့ပါတယျ။ ကနြောျ အဲဒီစာရငျးတှကေို ပေါငျးကွည့ျတော့ ဒေါျလာတဈသနျးခှဲလောကျပဲ ရှိလိမ့ျမယျ။ အဲဒီမှာပေးတာတော့ ဆပျပွာခဲတို့၊ နှားခေါငျးစညျးတို့ ထောကျပံ့တာပေါ့။ ကနြောျထငျတယျ ဒီလောကျနဲ့တော့ မဖူလုံဘူး။ ဆငျပါးစပျ နှမျးပကျလောကျပဲ ရှိမယျလို့ ထငျပါတယျ။
မေး ။ ။ ဒသေခံတခြို့ကတော့ ဒီလိုမလုံမလောကျ မစို့မပို့ အကူအညီတှကွေောင့ျ သူတို့ ဘယျလိုအထငျရောကျနကွေသလဲဆိုရငျ သူတို့ကို တမငျပဈထားတယျဆိုတဲ့သဘော၊ ဂရုမစိုကျဘူးဆိုတဲ့သဘောမြိုး ခံစားမှုတှေ ဖောျထုတျပွောနကွေတာကို ကွားရပါတယျ။ အဲဒါကို ဘယျလိုသုံးသပျလိုပါလဲ။ ပွောသင့ျတဲ့ စကားတှလေား။ တကယျမှနျတှလေား အဲဒါတှကေ။
ဖွေ ။ ။ အဲဒီလိုတော့ အတိအကြ ကနြောျ မသိပါဘူး။ ဒါပမေဲ့ အစိုးရဘကျက ဖှဲ့ထားတဲ့ ကောျမတီတဈခု ရှိပါတယျ။ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ ကိုဗဈတိုကျဖကြျရေးမှာ ပူးပေါငျးလုပျဆောငျဖို့ဆိုပွီးတော့ ဧပွီလထဲမှာ ဖှဲ့ထားတယျ။ အဲဒီကောျမတီတှရေဲ့ လှုပျရှားမှုတှနေဲ့ ပတျသကျလို့လဲ ကနြောျတို့ နောကျပိုငျးမှာတော့ သိပျပွီးတော့ ထူးထူးထှထှေေ မကွားရဘူး။ အဲဒီတော့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှုကလဲ ကနြောျထငျတယျ အားနညျးလိမ့ျမယျလို့ ယူဆပါတယျ။
မေး ။ ။ တကယျတော့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ အငျအားစုတှဘေကျက ပူးပေါငျးဆောငျရှကျဖို့ ကမျးလှမျးတာ တှေ့တယျ။ သိပျအံ့သွဖို့ကောငျးတယျ။ နှဈဘကျစလုံး ပူးပေါငျးဆောငျရှကျကွဖို့ ပွောနပွေီး မပူးပေါငျးနိုငျဘဲနဲ့ တိုကျနကွေတာ ဘာမြားလဲ။ ဒီကိစ်စ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျရေးမှာ နိုငျငံရေး၊ စဈရေး၊ အသာစီးမှုကို ပိုဦးစားပေးပွီး တှကျနကွေသလား။ ဒုက်ခရောကျနတေဲ့ ပွညျသူတှကေို ကူညီဖို့ကိစ်စကို သူတို့ ဘာဖွဈလို့ အလေးမထားသလဲဆိုတာကို နညျးနညျးဝဖေနျပါအုံး။
ဖွေ ။ ။ အခုအနအေထားမှာတော့ ပွောရခကျပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျတော့ တပျမတောျဘကျကလဲ တဘကျသတျ အပဈရပျတယျဆိုပွီးတော့ ကွညောပါတယျ။ ကွညောပမေယ့ျလဲ တကယ့ျတကယျ အခုတိုကျပှဲတှေ ဖွဈနတေဲ့ နရောမြိုးတှေ ရခိုငျပွညျနယျမြိုးက မပါဘူး။ နောကျတဈခုက ရပျထားတယျလို့ ပွောနပေမေယ့ျ ဒီတဈရကျနှဈရကျမှာ ရှမျးပွညျနယျမှာလဲ တိုကျပှဲတှေ ဖွဈပွီးတော့ ထှကျပွေးနတေဲ့ သတငျးတှကေို တှေ့နရေတယျ။ အဲဒါကတော့ ဒီထကျပိုပွီးတော့ နှဈဘကျစလုံးက ထိနျးထိနျးသိမျးသိမျး ရှိဖို့လိုမယျလို့ ထငျပါတယျ။ နောကျတဈခုက ဖွဈတတျတာကတော့ အခုလို ကိုဗဈကာလမြိုးမှာ အရငျးအမွဈတှေ ပိုရှားလာတယျ။ အရငျးအမွဈတှေ ပိုရှားလာတဲ့အခါကွတော့ ဒါကို ကိုယျလညျးလိုခငြျတယျ၊ သူလညျးလိုခငြျတယျဆိုတော့ အရငျးအမွဈ လုတဲ့အခါမှာ ပဋိပက်ခတှလေဲ ပိုပွငျးထနျလာတတျတယျဆိုတဲ့ ဆှေးနှေးကွတဲ့သဘောမြိုးတှလေဲ ကွားရပါတယျ။
မေး ။ ။ ကိုဗဈကွောင့ျ ငွိမျးခမြျးရေးအလားအလာ ပိုဝေးသှားတယျလို့ပွောရငျ မှနျနိုငျတာပေါ့။
ဖွေ ။ ။ ဟုတျကဲ့ ကိုဗဈကို ဘုံရနျသူအဖွဈ ကနြောျတို့ကို ခွိမျးခွောကျမှုအဖွဈ မွငျပွီးတော့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျရငျတော့ ပိုပွီးတော့ ကောငျးတဲ့အလားအလာဘကျကို သှားနိုငျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ အဲဒီကိစ်စတှကေ အခုအခြိနျအထိတော့ ကနြောျတို့ တှေ့ရတာ အားနညျးတယျလို့ မွငျမိပါတယျ။
