ကြားဖြတ် လုပ်ဆောင်ချက် အမိန့်အပေါ် ICJ ဒု-ဥက္ကဌရဲ့သီးခြား သဘောထား

(Zawgyi / Unicode)

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်တဲ့ အခြေအနေ မရောက်အောင် တားဆီးရေး ကြားဖြတ်ဆောင်ရွက်ချက်တွေကို ICJ နိုင်ငံတကာတရားရုံးက ချမှတ်ခဲ့ပြီးနောက် တရားရုံးရဲ့ ဒုဥက္ကဋ္ဌ Xue Hanqin ကသူ့ရဲ့သီးခြားသဘောထားကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

ကြားဖြတ်ဆောင်ရွက်ချက် အမိန့်ချဖို့ သူထောက်ခံခဲ့ပေမဲ့ ဘာကြောင့်ချဖို့လိုတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းအရင်းတချို့အပေါ်မှာတော့ သူ သိပ် သဘောမတူဘူးဆိုတာကို ရှင်းပြထားတာဖြစ်ပါတယ်။

အဓိကအားဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံမှာ တိုင်းရင်းသားလူနည်းစုတွေအပေါ် ဆိုးဝါးတဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေ ရှိတာမှန်ပေမဲ့ လူူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်တဲ့အဆင့်မဟုတ်ဘူးလို့ သူကပြောပါတယ်။ တရားစွဲတဲ့ Gambia နိုင်ငံအနေနဲ့ တရားစွဲနိုင်ခွင့်ရှိတယ်ဆိုတာကို Belgium နဲ့ Senegal အမှုကို နမူနာယူပြီး တရားရုံးက ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာကို သူသဘောမတူတာကိုလည်း ကြေညာချက်ထဲမှာ ရှင်းထားပါတယ်။

ခုလို သူ့ဘက်က သဘောမတူတဲ့ကိစ္စတွေကို အပြင် ဆုံးဖြတ်ချက်ချဖို့ ဘာကြောင့် ထောက်ခံခဲ့သလဲဆိုတာကိုလည်း အချက် ၃ ချက်နဲ့ ရှင်းထားပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂအချက်အလက်ရှာဖွေရေး FFM အဖွဲ့ရဲ့ အစီရင်ခံထဲမှာ ဖော်ပြထားတဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု စွပ်စွဲချက်တွေရဲ့ လေးနက်မှုနဲ့ အတိုင်းအတာကို ICJ တရားရုံးက လှစ်လျူရှုလို့ မရတာကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ လိုက်နာရမယ့် တာဝန်တွေကို အသေအချာ လိုက်နာအောင် သူ့အနေနဲ့ ကြားဖြတ်ဆောင်ရွက်မှုတွေလုပ်ဖို့ ထောက်ခံတာဖြစ်တယ်။

နောက်တချက်က ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲက နယ်မြေရှင်းလင်းမှုတွေမှာ အင်အားအလွန်အကျွံသုံးတာ၊ လူအခွင့်အရေးချိုးဖောက်တာတွေ ရှိတယ်ဆိုတာ တရားရုံးကြားနာပွဲမှာ မြန်မာဘက်က အသိအမှတ်ပြု ပြောခဲ့တာလည်းရှိခဲ့တယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ နောက်ထပ် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခတွေ ထပ်ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် ဖြစ်ခဲ့ရင် Provisional measure တွေနဲ့ ထိန်းလို့ရအောင် သူသဘောတူရတာဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ သူသဘောတူရတဲ့ တတိယအချက်ကတော့ လက်ရှိမှာ ရိုဟင်ဂျာတွေဟာ အကာအကွယ်မဲ့တဲ့ အခြေအနေမှာ ရှိနေဆဲဖြစ်တယ်။

၇ သိန်းကျော်လောက် အိုးအိမ်ပစ်စွန့်ခွာခဲ့ကြရတာကြောင့် ကြားဖြတ်ဆောင်ရွက်ချက်တွေကို ICJ နိုင်ငံတကာတရားရုံးက ချမှတ်ဖို့ သူထောက်ခံခဲ့ရတာဖြစ်တယ်လို့ ICJ တရားရုံး ဒုဥက္ကဋ္ဌ Xue Hanqin ကသူ့ရဲ့သီးခြားသဘောထားကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

ICJ က ချမှတ်လိုက်တဲ့ ကြားဖြတ် အရေးပေါ်စီမံချက်တွေကို ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်တဲ့ အခြေအနေ မရောက်အောင် တားဆီးရေး ကြားဖြတ်ဆောင်ရွက်ရမယ့် အချက် ၄ ချက်ကို ICJ တရားရုံးက ကြာသပတေးနေ့က ဆုံးဖြတ် ချမှတ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ရိုဟင်ဂျာဆိုတာကို လက်မခံတဲ့ မြန်မာအစိုးရက ICJ တရားရုံးရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို မှတ်သားထားတယ်လို့ တုံ့ပြန်ထားပါတယ်။

ကြားဖြတ် လုပ်ဆောင်ချက် အမိန့်အပေါ် ICJ ဒု-ဥက္ကဌရဲ့သီးခြား သဘောထား

.............

ကွားဖွတျ လုပျဆောငျခကြျ အမိန့ျအပေါျ ICJ ဒု-ဥက်ကဌရဲ့သီးခွား သဘောထား

( Unicode)

မွနျမာနိုငျငံမှာ ရိုဟငျဂြာတှအေပေါျ လူမြိုးတုနျးသတျဖွတျတဲ့ အခွအေနေ မရောကျအောငျ တားဆီးရေး ကွားဖွတျဆောငျရှကျခကြျတှကေို ICJ နိုငျငံတကာတရားရုံးက ခမြှတျခဲ့ပွီးနောကျ တရားရုံးရဲ့ ဒုဥက်ကဋ်ဌ Xue Hanqin ကသူ့ရဲ့သီးခွားသဘောထားကို ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။

ကွားဖွတျဆောငျရှကျခကြျ အမိန့ျခဖြို့ သူထောကျခံခဲ့ပမေဲ့ ဘာကွောင့ျခဖြို့လိုတယျဆိုတဲ့ အကွောငျးအရငျးတခြို့အပေါျမှာတော့ သူ သိပျ သဘောမတူဘူးဆိုတာကို ရှငျးပွထားတာဖွဈပါတယျ။

အဓိကအားဖွင့ျ မွနျမာနိုငျငံမှာ တိုငျးရငျးသားလူနညျးစုတှအေပေါျ ဆိုးဝါးတဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျမှုတှေ ရှိတာမှနျပမေဲ့ လူူမြိုးတုံးသတျဖွတျတဲ့အဆင့ျမဟုတျဘူးလို့ သူကပွောပါတယျ။ တရားစှဲတဲ့ Gambia နိုငျငံအနနေဲ့ တရားစှဲနိုငျခှင့ျရှိတယျဆိုတာကို Belgium နဲ့ Senegal အမှုကို နမူနာယူပွီး တရားရုံးက ဆုံးဖွတျခဲ့တာကို သူသဘောမတူတာကိုလညျး ကွညောခကြျထဲမှာ ရှငျးထားပါတယျ။ ခုလို သူ့ဘကျက သဘောမတူတဲ့ကိစ်စတှကေို အပွငျ ဆုံးဖွတျခကြျခဖြို့ ဘာကွောင့ျ ထောကျခံခဲ့သလဲဆိုတာကိုလညျး အခကြျ ၃ ခကြျနဲ့ ရှငျးထားပါတယျ။ ကုလသမဂ်ဂအခကြျအလကျရှာဖှရေေး FFM အဖှဲ့ရဲ့ အစီရငျခံထဲမှာ ဖောျပွထားတဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျမှု စှပျစှဲခကြျတှရေဲ့ လေးနကျမှုနဲ့ အတိုငျးအတာကို ICJ တရားရုံးက လှဈလြူရှုလို့ မရတာကွောင့ျ မွနျမာနိုငျငံအနနေဲ့ လိုကျနာရမယ့ျ တာဝနျတှကေို အသအေခြာ လိုကျနာအောငျ သူ့အနနေဲ့ ကွားဖွတျဆောငျရှကျမှုတှလေုပျဖို့ ထောကျခံတာဖွဈတယျ။

နောကျတခကြျက ရခိုငျပွညျနယျထဲက နယျမွရှေငျးလငျးမှုတှမှော အငျအားအလှနျအကြှံသုံးတာ၊ လူအခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျတာတှေ ရှိတယျဆိုတာ တရားရုံးကွားနာပှဲမှာ မွနျမာဘကျက အသိအမှတျပွု ပွောခဲ့တာလညျးရှိခဲ့တယျ။ ရခိုငျပွညျနယျမှာ နောကျထပျ လကျနကျကိုငျပဋိပက်ခတှေ ထပျဖွဈနိုငျတယျ။ ဒါကွောင့ျ ဖွဈခဲ့ရငျ Provisional measure တှနေဲ့ ထိနျးလို့ရအောငျ သူသဘောတူရတာဖွဈတယျလို့ ပွောပါတယျ။ သူသဘောတူရတဲ့ တတိယအခကြျကတော့ လကျရှိမှာ ရိုဟငျဂြာတှဟော အကာအကှယျမဲ့တဲ့ အခွအေနမှော ရှိနဆေဲဖွဈတယျ။

၇ သိနျးကြောျလောကျ အိုးအိမျပဈစှန့ျခှာခဲ့ကွရတာကွောင့ျ ကွားဖွတျဆောငျရှကျခကြျတှကေို ICJ နိုငျငံတကာတရားရုံးက ခမြှတျဖို့ သူထောကျခံခဲ့ရတာဖွဈတယျလို့ ICJ တရားရုံး ဒုဥက်ကဋ်ဌ Xue Hanqin ကသူ့ရဲ့သီးခွားသဘောထားကို ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။

ICJ က ခမြှတျလိုကျတဲ့ ကွားဖွတျ အရေးပေါျစီမံခကြျတှကေို ဖတျရှုနိုငျပါတယျ။

မွနျမာနိုငျငံမှာ ရိုဟငျဂြာတှအေပေါျ လူမြိုးတုံးသတျဖွတျတဲ့ အခွအေနေ မရောကျအောငျ တားဆီးရေး ကွားဖွတျဆောငျရှကျရမယ့ျ အခကြျ ၄ ခကြျကို ICJ တရားရုံးက ကွာသပတေးနေ့က ဆုံးဖွတျ ခမြှတျခဲ့တာဖွဈပါတယျ။ ရိုဟငျဂြာဆိုတာကို လကျမခံတဲ့ မွနျမာအစိုးရက ICJ တရားရုံးရဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျကို မှတျသားထားတယျလို့ တုံ့ပွနျထားပါတယျ။