(Zawgyi/Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အရေးကြီးတဲ့အလှည့်အပြောင်းကာလမှာ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးရဖို့ ကြိုးပမ်းတဲ့နေရာမှာ မိသားစုစိတ်ဓါတ်နဲ့ ဆောင်ရွက်ကြဖို့ Catholic ရဟန်းမင်း ကာဒီနယ်လ် Charles Bo က ခရစ္စမတ်နေ့ နှုတ်ခွန်းဆက်စကားမှာ တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် နိုင်ငံတကာ ဝေဖန်ပြစ်တင်မှုတွေမှာ မြန်မာပြည်သူတွေကို ထိခိုက်စေမယ့်အခြေအနေကို ရှောင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ မြန်မာလူမျိုးတွေရဲ့ အခက်အခဲနဲ့ ခံစားမှုတွေကို နိုင်ငံတကာအနေနဲ့ နားလည်မှု နိုင်ငံအုပ်ချုပ်သူတွေအနေနဲ့လည်း နိုင်ငံတကာနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေးအခြေအနေကို ထင်ဟပ်ပြီး မိန့်သွားတဲ့ ကတ်သလစ်အသင်းတော်ရဲ့ ရန်ကုန်သာသနာပိုင် ကာဒီနယ်လ် Charles Bo ရဲ့ ခရစ်စမတ် နှုတ်ခွန်းဆက် အနှစ်ချုပ်ကို ကိုသားညွန့်ဦးက ပြောပြမှာပါ။
ကာဒီနယ် Charles Bo ရဲ့ ခရစ္စမတ်နှုတ်ခွန်းဆက်လွှာထဲမှာတော့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေးတည်ဆောက်မှုမှာ လူတိုင်းပါဝင်နိုင်စေဖို့ သတင်းစကားပါးသလိုပဲ၊ အခုလို မြန်မာ့နိုင်ငံရေးအလှည့်အပြောင်းအချိန်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးကို မိသားစုစိတ်ဓါတ်အခြေခံပြီး ဆောင်ရွက်ကြဖို့ကို တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံ ကြုံနေရတဲ့ အခက်အခဲတွေအပေါ်မှာ လူထုရဲ့လိုလားချက်ကိုလည်း အခုလို မိန့်ခဲ့ပါတယ်။
“ မြန်မာနိုင်ငံဟာလည်း သမိုင်းကြောင်းအလှည့်အပြောင်းတခုကို ကြုံတွေ့နေရပါတယ်။ မြောက်များစွာသော စိန်ခေါ်မှုကို ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးခြားအများမှာ မပြီးဆုံးနိုင်တဲ့ စစ်ပွဲများ၊ လူများအစုလိုက်အပြုံလိုက် အိုးအိမ်စွန့်ခွာရခြင်း၊ ပြည်ပထွက်ပြီးတော့ အလုပ်လုပ်ကိုင်ရခြင်း ၊ ရာသီဥတု ဆိုးဝါးဖောက်ပြန်ခြင်းမျိုးကြောင့် ပြန်လည်အေးချမ်းမှုကို လိုလားတောင့်တနေကြပါတယ်။”
မြန်မာနိုင်ငံကို ICJ နိုင်ငံတကာတရားရုံးမှာ တရားစွဲဆိုထားတဲ့ကိစ္စနဲ့ပတ်သက်လို့လ့ည်း ကိုယ့်ဘက်က ပြင်သင့်တာ ပြောင်းသင့်တာတွေ ပြောင်းဖို့ ကာဒီနယ် Charles Bo က တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ သီးခြားရပ်တည်လို့ရတာမဟုတ်ပဲ နိုင်ငံတကာနဲ့ ဆက်စပ်ဖို့ နိုင်ငံတကာနဲ့ပူးပေါင်းအဖြေရှာဖို့လိုမယ်လို့လည်း မိန့်ခဲ့ပါတယ်။
“ကမ္ဘာက မြန်မာနိုင်ငံကို သိတဲ့ပုံစံဟာ ကွဲပြားနေပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံကို နိုင်ငံတကာက တရားရုံးမှာ တရားစွဲခဲ့ပါတယ်။ ပြင်းထန်တဲ့စကားလုံးများနဲ့ နိုင်ငံတော်ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။ ခရစ္စမတ်ဟာ နောင်တရရန်နဲ့ အကျင့်ပြောင်းရန် နိုးဆော်လျက်ရှိပါတယ်။ ကျနော်တို့မှာ မုန်းတီးစိတ်ရှိပါက ထိုအကျင့်ကို ပြောင်းလဲဖို့ လိုအပ်နေပါတယ်။ ဘုရားသခင် ကိုသော်လည်းကောင်း၊ လူသားအချင်းချင်း သော်လည်းကောင်း ကျူးလွန်ပြစ်မှားတဲ့ အမှားများရှိပါက နောင်တရဖို့ရန်အတွက် လိုအပ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လူများဒုက္ခခံစားနေရတဲ့အပေါ် ကမ္ဘာက စိုးရိမ်ပူပန်တာကို မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ နားလည်ဖို့ရန်အတွက် လိုအပ်ပါတယ်။ ပြဿနာကို ငြိမ်းချမ်းစွာဖြေရှင်းပြီးတော့ ပြဿနာရဲ့ သက်ရောက်မှု ဒဏ် ခံစားနေရသူများ နေရပ်အိမ်ကို ပြန်လာဖို့ရန်အတွက် လိုအပ်ပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာ ကမ္ဘာက မြန်မာနိုင်ငံကို ပိုမိုနားလည်ဖို့ရန်အတွက် လိုအပ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတခုအနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဟာ မိမိ လုံခြုံရေးအတွက် ပြုလုပ်ရတဲ့ အစီအမံများ ရှိပါတယ်။”
မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် နိုင်ငံတကာထားတဲ့ သဘောထားအမြင်နဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့လည်း မြန်မာအနေနဲ့ ဒီမိုကရေစီရေး ရုန်းကန်နေရတဲအ့ပေါ် စာနာ နားလည်ဖို့ ကာဒီနယ် Charles Bo က မေတ္တာရပ်ခံပါတယ်။ နိုင်ငံတကာရဲ့ ထိုးနှက်ချက်တွေဟာ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေအတွက် ဆိုးကျိုးတွေပဲ ဖြစ်လာလိမ့်မယ်လို့လည်း သတိပေးသွားပါတယ်။
“မြန်မာနိုင်ငံသားများအတွက် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းက ပြုလုပ်ပေးသင့်သောအရာမှာ ပြစ်တင် ရှုတ်ချခြင်းမဟုတ်ပဲ နားလည်မှုရှိခြင်း၊ အကြံပေးခြင်း ၊ ဖေးမတွဲကူခြင်းများသာ ဖြစ်ပါတယ်။ သာမန် ပြည်သူလူထုကို ထည့်တွက်ခြင်းမရှိပဲနဲ့ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများဟာ မြန်မာပြည်သူ ၊ ပြည်သားများ အပေါ် ကမ္ဘာက ထားတဲ့ စေတနာအပေါ် မှန်ကန်စွာ အဓိပ္ပါယ် ကောက်ယူနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။”
မြန်မာလူမျိုးတွေရဲ့ ဘ၀ မြန်မာလူမျိုးတွေရဲ့ ခံစားမှုကို နိုင်ငံတကာအနေနဲ့ နားလည်ပေးဖို့ ကာဒီနယ် Charles Bo တိုက်တွန်းတဲ့ ဒီ ခရစ္စမတ်နှုတ်ခွန်းဆက်လွှာကို မြန်မာလိုရော အင်္ဂလိပ်လိုပါ မိန့်ကြားခဲ့တာပါ။ ကွယ်လွန်သွားပြီဖြစ်တဲ့ ကုလအတွင်းရေးမှုးချုပ်ဟောင်း ကိုဖီအာနန်လိုမျိုး မြန်မာနိုင်ငံကို စာနာနားလည်မယ့် လူမျိုးတွေ မိတ်ဆွေတွေ လိုအပ်နေတယ်လို့လည်း သူက မိန့်ပါတယ်။ ကိုဖီအာနန်ကိုလည်း ငြိမ်းချမ်းရေးသံတမန်တဦးလို့ တင်စားသုံးနှုံးပြီး ရခိုင်အရေး သူ့ အစီရင်ခံစာအပေါ်တည်ပြီးတော့ ယုံကြည်မှုပြန်ဆောက်တည်ခြင်း ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးတွေကို လုပ်ရမယ်လို့လည်း မိန့်ခဲ့ပါတယ်။
......................
ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့သင့ျမွတျရေး ဆောငျရှကျဖို့ ကာဒီနယျလျ Charles Bo တိုကျတှနျး
(Unicode)
မွနျမာနိုငျငံရဲ့ အရေးကွီးတဲ့အလှည့ျအပွောငျးကာလမှာ ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ပွနျလညျသင့ျမွတျရေးရဖို့ ကွိုးပမျးတဲ့နရောမှာ မိသားစုစိတျဓါတျနဲ့ ဆောငျရှကျကွဖို့ Catholic ရဟနျးမငျး ကာဒီနယျလျ Charles Bo က ခရဈစမတျနေ့ နှုတျခှနျးဆကျစကားမှာ တိုကျတှနျးခဲ့ပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံအပေါျ နိုငျငံတကာ ဝဖေနျပွဈတငျမှုတှမှော မွနျမာပွညျသူတှကေို ထိခိုကျစမေယ့ျအခွအေနကေို ရှောငျပွီး မွနျမာနိုငျငံနဲ့ မွနျမာလူမြိုးတှရေဲ့ အခကျအခဲနဲ့ ခံစားမှုတှကေို နိုငျငံတကာအနနေဲ့ နားလညျမှု နိုငျငံအုပျခြုပျသူတှအေနနေဲ့လညျး နိုငျငံတကာနဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျဖို့ တိုကျတှနျးခဲ့ပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ နိုငျငံရေးအခွအေနကေို ထငျဟပျပွီး မိန့ျသှားတဲ့ ကတျသလဈအသငျးတောျရဲ့ ရနျကုနျသာသနာပိုငျ ကာဒီနယျလျ Charles Bo ရဲ့ ခရဈစမတျ နှုတျခှနျးဆကျ အနှဈခြုပျကို ကိုသားညှန့ျဦးက ပွောပွမှာပါ။
ကာဒီနယျ Charles Bo ရဲ့ ခရဈစမတျနှုတျခှနျးဆကျလှှာထဲမှာတော့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ နိုငျငံရေးတညျဆောကျမှုမှာ လူတိုငျးပါဝငျနိုငျစဖေို့ သတငျးစကားပါးသလိုပဲ၊ အခုလို မွနျမာ့နိုငျငံရေးအလှည့ျအပွောငျးအခြိနျမှာ ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ ပွနျလညျသင့ျမွတျရေးကို မိသားစုစိတျဓါတျအခွခေံပွီး ဆောငျရှကျကွဖို့ကို တိုကျတှနျးထားပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံ ကွုံနရေတဲ့ အခကျအခဲတှအေပေါျမှာ လူထုရဲ့လိုလားခကြျကိုလညျး အခုလို မိန့ျခဲ့ပါတယျ။
“ မွနျမာနိုငျငံဟာလညျး သမိုငျးကွောငျးအလှည့ျအပွောငျးတခုကို ကွုံတှေ့နရေပါတယျ။ မွောကျမြားစှာသော စိနျခေါျမှုကို ရငျဆိုငျနရေပါတယျ။ တိုငျးရငျးသား လူမြိုးခွားအမြားမှာ မပွီးဆုံးနိုငျတဲ့ စဈပှဲမြား၊ လူမြားအစုလိုကျအပွုံလိုကျ အိုးအိမျစှန့ျခှာရခွငျး၊ ပွညျပထှကျပွီးတော့ အလုပျလုပျကိုငျရခွငျး ၊ ရာသီဥတု ဆိုးဝါးဖောကျပွနျခွငျးမြိုးကွောင့ျ ပွနျလညျအေးခမြျးမှုကို လိုလားတောင့ျတနကွေပါတယျ။”
မွနျမာနိုငျငံကို ICJ နိုငျငံတကာတရားရုံးမှာ တရားစှဲဆိုထားတဲ့ကိစ်စနဲ့ပတျသကျလို့လ့ညျး ကိုယ့ျဘကျက ပွငျသင့ျတာ ပွောငျးသင့ျတာတှေ ပွောငျးဖို့ ကာဒီနယျ Charles Bo က တိုကျတှနျးခဲ့ပါတယျ။ နိုငျငံတှအေနနေဲ့ သီးခွားရပျတညျလို့ရတာမဟုတျပဲ နိုငျငံတကာနဲ့ ဆကျစပျဖို့ နိုငျငံတကာနဲ့ပူးပေါငျးအဖွရှောဖို့လိုမယျလို့လညျး မိန့ျခဲ့ပါတယျ။
“ကမ်ဘာက မွနျမာနိုငျငံကို သိတဲ့ပုံစံဟာ ကှဲပွားနပေါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံကို နိုငျငံတကာက တရားရုံးမှာ တရားစှဲခဲ့ပါတယျ။ ပွငျးထနျတဲ့စကားလုံးမြားနဲ့ နိုငျငံတောျကို တိုကျခိုကျခဲ့ပါတယျ။ ခရစ်စမတျဟာ နောငျတရရနျနဲ့ အကငြ့ျပွောငျးရနျ နိုးဆောျလကြျရှိပါတယျ။ ကနြောျတို့မှာ မုနျးတီးစိတျရှိပါက ထိုအကငြ့ျကို ပွောငျးလဲဖို့ လိုအပျနပေါတယျ။ ဘုရားသခငျ ကိုသောျလညျးကောငျး၊ လူသားအခငြျးခငြျး သောျလညျးကောငျး ကြူးလှနျပွဈမှားတဲ့ အမှားမြားရှိပါက နောငျတရဖို့ရနျအတှကျ လိုအပျပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ လူမြားဒုက်ခခံစားနရေတဲ့အပေါျ ကမ်ဘာက စိုးရိမျပူပနျတာကို မွနျမာနိုငျငံအနနေဲ့ နားလညျဖို့ရနျအတှကျ လိုအပျပါတယျ။ ပွူနာကို ငွိမျးခမြျးစှာဖွရှေငျးပွီးတော့ ပွူနာရဲ့ သကျရောကျမှု ဒဏျ ခံစားနရေသူမြား နရေပျအိမျကို ပွနျလာဖို့ရနျအတှကျ လိုအပျပါတယျ။ တခြိနျတညျးမှာ ကမ်ဘာက မွနျမာနိုငျငံကို ပိုမိုနားလညျဖို့ရနျအတှကျ လိုအပျပါတယျ။ နိုငျငံတခုအနနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံဟာ မိမိ လုံခွုံရေးအတှကျ ပွုလုပျရတဲ့ အစီအမံမြား ရှိပါတယျ။”
မွနျမာနိုငျငံအပေါျ နိုငျငံတကာထားတဲ့ သဘောထားအမွငျနဲ့ပတျသကျပွီးတော့လညျး မွနျမာအနနေဲ့ ဒီမိုကရစေီရေး ရုနျးကနျနရေတဲအ့ပေါျ စာနာ နားလညျဖို့ ကာဒီနယျ Charles Bo က မတေ်တာရပျခံပါတယျ။ နိုငျငံတကာရဲ့ ထိုးနှကျခကြျတှဟော မွနျမာနိုငျငံနဲ့ မွနျမာပွညျသူတှအေတှကျ ဆိုးကြိုးတှပေဲ ဖွဈလာလိမ့ျမယျလို့လညျး သတိပေးသှားပါတယျ။
“မွနျမာနိုငျငံသားမြားအတှကျ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝိုငျးက ပွုလုပျပေးသင့ျသောအရာမှာ ပွဈတငျ ရှုတျခခြွငျးမဟုတျပဲ နားလညျမှုရှိခွငျး၊ အကွံပေးခွငျး ၊ ဖေးမတှဲကူခွငျးမြားသာ ဖွဈပါတယျ။ သာမနျ ပွညျသူလူထုကို ထည့ျတှကျခွငျးမရှိပဲနဲ့ ပိတျဆို့အရေးယူမှုမြားဟာ မွနျမာပွညျသူ ၊ ပွညျသားမြား အပေါျ ကမ်ဘာက ထားတဲ့ စတေနာအပေါျ မှနျကနျစှာ အဓိပ်ပါယျ ကောကျယူနိုငျမှာ မဟုတျပါဘူး။”
မွနျမာလူမြိုးတှရေဲ့ ဘ၀ မွနျမာလူမြိုးတှရေဲ့ ခံစားမှုကို နိုငျငံတကာအနနေဲ့ နားလညျပေးဖို့ ကာဒီနယျ Charles Bo တိုကျတှနျးတဲ့ ဒီ ခရဈစမတျနှုတျခှနျးဆကျလှှာကို မွနျမာလိုရော အငျ်ဂလိပျလိုပါ မိန့ျကွားခဲ့တာပါ။ ကှယျလှနျသှားပွီဖွဈတဲ့ ကုလအတှငျးရေးမှုးခြုပျဟောငျး ကိုဖီအာနနျလိုမြိုး မွနျမာနိုငျငံကို စာနာနားလညျမယ့ျ လူမြိုးတှေ မိတျဆှတှေေ လိုအပျနတေယျလို့လညျး သူက မိန့ျပါတယျ။ ကိုဖီအာနနျကိုလညျး ငွိမျးခမြျးရေးသံတမနျတဦးလို့ တငျစားသုံးနှုံးပွီး ရခိုငျအရေး သူ့ အစီရငျခံစာအပေါျတညျပွီးတော့ ယုံကွညျမှုပွနျဆောကျတညျခွငျး ပွနျလညျသင့ျမွတျရေးတှကေို လုပျရမယျလို့လညျး မိန့ျခဲ့ပါတယျ။
