(Zawgyi/Unicode)
သမ္မတသစ် ဂျိုးဘိုင်ဒန် စတက်လာချိန်မှာပဲ ဒေါ်နယ်ထရမ့်လက်ထက်က ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ အမျိုးအစားတချို့ပိတ်ပင် ကန့်သတ်ထားတာကို ပြန်ရုပ်သိမ်းလိုက်တဲ့အပေါ် မြန်မာအမေရိကန်တချို့က အကောင်းမြင် ကြိုဆိုကြတဲ့ အကြောင်း ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က တင်ပြထားပါတယ်။
သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်လက်ထက်မှာ မူဆလင်တွေ အဓိကနေထိုင်တဲ့ နိုင်ငံကလာသူတွေကို အမေရိကန် ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ ပိတ်ပင်တယ်ဆိုပြီး ၂၀၁၇ ဇန်နဝါရီလမှာ သမ္မတအမိန့်တရပ် စတင်ထုတ်ပြန်ခဲ့တာပါ။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဟာ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်ကို အသိမှတ်ပြု အလေးထားတဲ့နိုင်ငံဖြစ်တာကြောင့် ဒေါ်နယ်ထရမ့်ရဲ့ ပြည်ဝင်ခွင့်တားမြစ်ချက်ကို သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် တက်လာပြီး နောက်တနေ့ - ဇန်နဝါရီ(၂၁)မှာပဲ သမ္မတလုပ်ပိုင်ခွင့်အမိန့်နဲ့ ဖျက်သိမ်းလိုက်တဲ့အပေါ် ကြိုဆိုတယ်လို့ မေရီလန်းပြည်နယ် ချင်းတိုင်းရင်းသားအဖွဲ့ ခေါင်းဆောင် ဦးဇိုသုန်းမှုန်က ပြောပါတယ်။
“ ဒီ သမ္မတထရမ့်က Immigrant Visa လို့ခေါ်တဲ့ ရွှေ့ပြောင်းအခြေချနေထိုင်မှု ဗီဇာအမျိုးအစား ပိတ်ပင်ထားတာကို သမ္မတ ဘိုင်ဒန်က ပယ်ဖျက်လိုက်ပြီးတော့ လမ်းဖွင့်ပေးတဲ့အတွက် ကျနော်ကြိုဆိုပါတယ် ဝမ်းလည်းဝမ်းသာပါတယ်။ အဲဒီ ရွှေ့ပြောင်းအခြေချဗီဇာ ဆိုတာက ကိုယ့်မိသားစု ကိုယ့်အဖေအမေ၊ ကိုယ့်ဇနီး ၊ ညီအကိုမောင်နှမကို ခေါ်နိုင်တဲ့ဗီဇာ ဖြစ်တယ်။ မြန်မာပြည်ကလူတွေကို ခေါ်နိုင်ပြီဆိုတော့ ကျနော်တို့ မိသားစုတွေ အချင်းချင်း ပြန်ဆုံရမှာဆိုတော့ အတော်လေး ဝမ်းသာမိပါတယ်။ ဒါ သတင်းကောင်းပါပဲ။”
ဒေါ်နယ်ထရမ့်လက်ထက် ၂၀၂၀ ဇန်နဝါရီလမှာလည်း အမေရိကန်ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ ကန့်သတ်ဖို့ နောက်ထပ်တိုးလိုက်တဲ့ (၆)နိုင်ငံထဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံလည်း ပါဝင်ခဲ့တာပါ။ မြန်မာ၊ Belarus၊ Eritrea၊ Kyrgyzstan၊ Nigeria နဲ့ Tanzania နိုင်ငံတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ပိတ်ပင်တဲ့အထဲ မြန်မာနိုင်ငံကိုထည့်သွင်းရတာဟာ အမေရိကန် ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ လျှောက်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေရဲ့ ကိုယ်ရေးအချက်အလက် ခိုင်မာမှုရှိမရှိ စိစစ်ရာမှာ မြန်မာအာဏာပိုင်တွေဘက်က ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အားနည်းတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက်လည်း ပါဝင်ပါတယ်။
သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်လက်ထက်မှာ အမေရိကန်ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ မူဝါဒ ပျော့ပြောင်းလာမယ်လို့ နယူးယောက်မြို့က အမေရိကန်လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဆိုင်ရာ ရှေ့နေဖြစ်သူ ကို Patrick Wang က မြင်ပါတယ်။
“ ဒီဗီဇာ ကန့်သတ်ချက်တွေ လုံးဝ ဖျက်သိမ်းရမယ်ဆိုပြီးတော့ သမ္မတက သက်ဆိုင်ရာ သံရုံးတွေကို အမိန့်ထုတ် ညွှန်ကြားလိုက်ပြီလေ။ အဲဒီတော့ ဗီဇာတွေ ဝင်လျှောက်လို့ရပြီပေါ့။ အရင်တုန်းကဆိုရင် သမ္မတ ထရမ့်ရဲ့ ဗီဇာပိတ်ပင်မှုကြောင့် လျှောက်ဖို့ ခက်တယ်လေ။ အခုကတော့ နဂိုတုန်းကလိုပဲ သံရုံးဖွင့်မယ်ဆိုရင်တော့ သွားလျှောက်လို့ ရသွားပြီပေါ့။ အခြေအနေက တော်တော်လေး လွယ်ကူလာမယ့် သဘောရှိတယ်။ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က သူ ရွေးကောက်ပွဲ စဝင်တဲ့ ဆောင်ပုဒ်ကိုက Immigrant ရွှေ့ပြောင်းအခြေချလိုသူတွေ အများကြီး လက်ခံမယ် ပြောထားတယ်။ ဆိုတော့ လူတွေ တော်တော်လေး ဝင်လာကြလိမ့်မယ်။”
ဒေါ်နယ်ထရမ့်လက်ထက်တုန်းက အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ လာရောက်အခြေချနေထိုင်ဖို့ တနှစ်ကို တကမ္ဘာလုံးကဒုက္ခသည် ဦးရေ (၁၈,၀၀၀)ကိုသာ ခွင့်ပြုခဲ့ပြီး ၊ သမ္မတသစ် ဂျိုးဘိုင်ဒန်ကတော့ တကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာအရ တနှစ်ကို ဒုက္ခသည်(၁၂၅,၀၀၀)ကို လက်ခံသွားမယ်လို့ မဲဆွယ်ကတိမှာ ထည့်သွင်း ပြောဆိုခဲ့ဖူးပါတယ်။
Muslim Travel Ban လို့ လူသိများတဲ့ ဒေါ်နယ်ထရမ့်လက်ထက်က ဗီဇာတားမြစ်ခံရတဲ့နိုင်ငံတွေထဲမှာ ဆီးရီးယား၊ အီရန် ၊ အီရတ်၊ လစ်ဗျား၊ ဆိုမာလီယာ၊ ဆူဒန်နဲ့ ယီမင် နိုင်ငံတွေ ပါဝင်တာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံကနေ အမေရိကန်လာမယ့်သူတွေထဲမှာ ရွှေ့ပြောင်းအခြေချဗီဇာ လျှောက်ထားသူတွေ၊ DV ကံစမ်းမဲ ပေါက်ထားသူတွေလည်း ပါဝင်ပြီး၊ ဒေါ်နယ်ထရမ့်အစိုးရက အမိန့်ထုတ်ပြီးနောက် သက်ဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံရုံးတွေကလည်း အမေရိကန်လူဝင်မှုပုဒ်မ(212 f) / (215 a)အရ DV ဗီဇာ ထုတ်ပေးဖို့ ငြင်းပယ်ခဲ့ကြောင်း မြန်မာတချို့က VOA ကို ဖြေကြားခဲ့ဖူးပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
သမ္မတ Biden ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာကန့်သတ်ချက် ရုပ်သိမ်းတဲ့အပေါ် မြန်မာ-အမေရိကန်တချို့ရဲ့အမြင်
...........
သမ်မတ Biden ပွညျဝငျခှင့ျဗီဇာကန့ျသတျခကြျ ရုပျသိမျးတဲ့အပေါျ မွနျမာ-အမရေိကနျတခြို့ရဲ့အမွငျ
(Unicode)
သမ်မတသဈ ဂြိုးဘိုငျဒနျ စတကျလာခြိနျမှာပဲ ဒေါျနယျထရမ့ျလကျထကျက ပွညျဝငျခှင့ျဗီဇာ အမြိုးအစားတခြို့ပိတျပငျ ကန့ျသတျထားတာကို ပွနျရုပျသိမျးလိုကျတဲ့အပေါျ မွနျမာအမရေိကနျတခြို့က အကောငျးမွငျ ကွိုဆိုကွတဲ့ အကွောငျး ကိုဉာဏျဝငျးအောငျက တငျပွထားပါတယျ။
သမ်မတဟောငျး ဒေါျနယျထရမ့ျလကျထကျမှာ မူဆလငျတှေ အဓိကနထေိုငျတဲ့ နိုငျငံကလာသူတှကေို အမရေိကနျ ပွညျဝငျခှင့ျဗီဇာ ပိတျပငျတယျဆိုပွီး ၂၀၁၇ ဇနျနဝါရီလမှာ သမ်မတအမိန့ျတရပျ စတငျထုတျပွနျခဲ့တာပါ။
အမရေိကနျပွညျထောငျစုဟာ ဘာသာရေးလှတျလပျခှင့ျကို အသိမှတျပွု အလေးထားတဲ့နိုငျငံဖွဈတာကွောင့ျ ဒေါျနယျထရမ့ျရဲ့ ပွညျဝငျခှင့ျတားမွဈခကြျကို သမ်မတ ဂြိုးဘိုငျဒနျ တကျလာပွီး နောကျတနေ့ - ဇနျနဝါရီ(၂၁)မှာပဲ သမ်မတလုပျပိုငျခှင့ျအမိန့ျနဲ့ ဖကြျသိမျးလိုကျတဲ့အပေါျ ကွိုဆိုတယျလို့ မရေီလနျးပွညျနယျ ခငြျးတိုငျးရငျးသားအဖှဲ့ ခေါငျးဆောငျ ဦးဇိုသုနျးမှုနျက ပွောပါတယျ။
“ ဒီ သမ်မတထရမ့ျက Immigrant Visa လို့ခေါျတဲ့ ရှှေ့ပွောငျးအခွခေနြထေိုငျမှု ဗီဇာအမြိုးအစား ပိတျပငျထားတာကို သမ်မတ ဘိုငျဒနျက ပယျဖကြျလိုကျပွီးတော့ လမျးဖှင့ျပေးတဲ့အတှကျ ကနြောျကွိုဆိုပါတယျ ဝမျးလညျးဝမျးသာပါတယျ။ အဲဒီ ရှှေ့ပွောငျးအခွခေဗြီဇာ ဆိုတာက ကိုယ့ျမိသားစု ကိုယ့ျအဖအေမေ၊ ကိုယ့ျဇနီး ၊ ညီအကိုမောငျနှမကို ခေါျနိုငျတဲ့ဗီဇာ ဖွဈတယျ။ မွနျမာပွညျကလူတှကေို ခေါျနိုငျပွီဆိုတော့ ကနြောျတို့ မိသားစုတှေ အခငြျးခငြျး ပွနျဆုံရမှာဆိုတော့ အတောျလေး ဝမျးသာမိပါတယျ။ ဒါ သတငျးကောငျးပါပဲ။”
ဒေါျနယျထရမ့ျလကျထကျ ၂၀၂၀ ဇနျနဝါရီလမှာလညျး အမရေိကနျပွညျဝငျခှင့ျဗီဇာ ကန့ျသတျဖို့ နောကျထပျတိုးလိုကျတဲ့ (၆)နိုငျငံထဲမှာ မွနျမာနိုငျငံလညျး ပါဝငျခဲ့တာပါ။ မွနျမာ၊ Belarus၊ Eritrea၊ Kyrgyzstan၊ Nigeria နဲ့ Tanzania နိုငျငံတှေ ဖွဈပါတယျ။ ပိတျပငျတဲ့အထဲ မွနျမာနိုငျငံကိုထည့ျသှငျးရတာဟာ အမရေိကနျ ပွညျဝငျခှင့ျဗီဇာ လြှောကျတဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတှရေဲ့ ကိုယျရေးအခကြျအလကျ ခိုငျမာမှုရှိမရှိ စိစဈရာမှာ မွနျမာအာဏာပိုငျတှဘေကျက ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှု အားနညျးတယျဆိုတဲ့ အကွောငျးပွခကြျလညျး ပါဝငျပါတယျ။
သမ်မတ ဂြိုးဘိုငျဒနျလကျထကျမှာ အမရေိကနျပွညျဝငျခှင့ျဗီဇာ မူဝါဒ ပြော့ပွောငျးလာမယျလို့ နယူးယောကျမွို့က အမရေိကနျလူဝငျမှုကွီးကွပျရေးဆိုငျရာ ရှေ့နဖွေဈသူ ကို Patrick Wang က မွငျပါတယျ။
“ ဒီဗီဇာ ကန့ျသတျခကြျတှေ လုံးဝ ဖကြျသိမျးရမယျဆိုပွီးတော့ သမ်မတက သကျဆိုငျရာ သံရုံးတှကေို အမိန့ျထုတျ ညှှနျကွားလိုကျပွီလေ။ အဲဒီတော့ ဗီဇာတှေ ဝငျလြှောကျလို့ရပွီပေါ့။ အရငျတုနျးကဆိုရငျ သမ်မတ ထရမ့ျရဲ့ ဗီဇာပိတျပငျမှုကွောင့ျ လြှောကျဖို့ ခကျတယျလေ။ အခုကတော့ နဂိုတုနျးကလိုပဲ သံရုံးဖှင့ျမယျဆိုရငျတော့ သှားလြှောကျလို့ ရသှားပွီပေါ့။ အခွအေနကေ တောျတောျလေး လှယျကူလာမယ့ျ သဘောရှိတယျ။ ဂြိုးဘိုငျဒနျက သူ ရှေးကောကျပှဲ စဝငျတဲ့ ဆောငျပုဒျကိုက Immigrant ရှှေ့ပွောငျးအခွခေလြိုသူတှေ အမြားကွီး လကျခံမယျ ပွောထားတယျ။ ဆိုတော့ လူတှေ တောျတောျလေး ဝငျလာကွလိမ့ျမယျ။”
ဒေါျနယျထရမ့ျလကျထကျတုနျးက အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာ လာရောကျအခွခေနြထေိုငျဖို့ တနှဈကို တကမ်ဘာလုံးကဒုက်ခသညျ ဦးရေ (၁၈,၀၀၀)ကိုသာ ခှင့ျပွုခဲ့ပွီး ၊ သမ်မတသဈ ဂြိုးဘိုငျဒနျကတော့ တကမ်ဘာလုံးအတိုငျးအတာအရ တနှဈကို ဒုက်ခသညျ(၁၂၅,၀၀၀)ကို လကျခံသှားမယျလို့ မဲဆှယျကတိမှာ ထည့ျသှငျး ပွောဆိုခဲ့ဖူးပါတယျ။
Muslim Travel Ban လို့ လူသိမြားတဲ့ ဒေါျနယျထရမ့ျလကျထကျက ဗီဇာတားမွဈခံရတဲ့နိုငျငံတှထေဲမှာ ဆီးရီးယား၊ အီရနျ ၊ အီရတျ၊ လဈဗြား၊ ဆိုမာလီယာ၊ ဆူဒနျနဲ့ ယီမငျ နိုငျငံတှေ ပါဝငျတာပါ။
မွနျမာနိုငျငံကနေ အမရေိကနျလာမယ့ျသူတှထေဲမှာ ရှှေ့ပွောငျးအခွခေဗြီဇာ လြှောကျထားသူတှေ၊ DV ကံစမျးမဲ ပေါကျထားသူတှလေညျး ပါဝငျပွီး၊ ဒေါျနယျထရမ့ျအစိုးရက အမိန့ျထုတျပွီးနောကျ သကျဆိုငျရာ အမရေိကနျသံရုံးတှကေလညျး အမရေိကနျလူဝငျမှုပုဒျမ(212 f) / (215 a)အရ DV ဗီဇာ ထုတျပေးဖို့ ငွငျးပယျခဲ့ကွောငျး မွနျမာတခြို့က VOA ကို ဖွကွေားခဲ့ဖူးပါတယျ။