[[Zawgyi/Unicode]]
ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း ဖယ်ခုံမြို့နယ် လွယ်ပသာကျေးရွာနဲ့ ရွှေးပြည်အေးကျေးရွာဘက်မှာ ကရင်နီကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်းအဖွဲ့နဲ့ စစ်ကောင်စီအကြား မနေ့က တနေ့ကုန် ပြင်းပြင်းထန်ထန် တိုက်ပွဲဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့အနီးအနားက ရွာ ၅ရွာလောက် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေကြရပါတယ်။ ရန်ကုန်ကပေးပို့တဲ့ သတင်း မဆုမွန်ပြောပြပါမယ်။
ဖယ်ခုံမြို့နယ်၊ လွယ်ပသာကျေးရွာနဲ့ ရွှေပြည်အေး ကျေးရွာဘက်မှာ ဇူလိုင် ၄ရက် မနေ့က တိုက်ပွဲဖြစ်နေပြီး လက်နက်ကြီး ပစ်ခတ်သံတွေ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကြားနေရတယ်လို့ ပတ်ဝန်းကျင်ရွာခံတဦးက VOA ကို ပြောပါတယ်။
“တိုက်ပွဲတော့ တော်တော်ပြင်းထန်တယ်၊ အပြန်အလှန်ဖြစ်ကြတယ်လို့ပဲ။ (အရပ်သားပြည်သူ)လူတော့ ထိခိုက်မှုမရှိပေမယ့် အိမ်တော့ ပျက်စီးသွားတာတော့ ရှိတယ်။ လက်နက်ကြီးကျလို့တာ၊ (လက်နက်ကြီးသံ) ကြားရတယ်၊ ဒီလိုပေါ့နော် လက်နက်ငယ်သံတွေတော့ မကြားရဘူး၊ လက်နက်ကြီးသံတွေတော့ ကြားရတယ်။ မနေ့ကတော့ လက်နက်ကြီးသံတော့ တနေ့ကုန်ကြားရတယ်၊ ဆက်တိုက်ဆိုသလိုပဲ။ ကျနော်တို့ကျေးရွာဘက်က မပြေးရဘူး၊ ဒါပေမယ့် အထုပ်အပိုးတွေတော့ အဆင်သင့်တော့ ပြင်ထားရတာပေ့ါ။”
တိုက်ပွဲနဲ့ နည်းနည်းလှမ်းတဲ့ ကျေးရွာတွေက ဒေသခံတွေကတော့ နေရပ်ကနေ မပြေးကြသေးပေမယ့် အခြေအနေတွေစောင့်ကြည့်နေပြီး ဘေးလွတ်ရာကိုရှောင်တိမ်းဖို့ အဆင်သင့် ပြင်ဆင်ထားကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ တိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေတဲ့ လွယ်ပသာ ကျေးရွာကို ဆိုင်ကယ်နဲ့ သွားရင် မိနစ် ၂၀ လောက်ဝေးတဲ့ စက်တော်ကျေးရွာခံတဦးကလည်း လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်သံတွေ ဆက်တိုက်ကြားနေရလို့ ရွာထဲ လက်နက်ကြီးကျရောက်မှာကို စိုးရိမ်နေကြတယ်လို့ အခုလို ပြောပါတယ်။
“ မနက် ၄ နာရီကတည်းက ညနေအထိတော့ ပစ်တော့ ပစ်နေကြတယ်၊ ဘယ်လိုဖြစ်လဲတော့မသိ၊ အသံတော့ ကြားတော့ကြားတယ်၊ တနေ့ကုန်တော့ ကြားတယ်။ အိမ်မှာ နေတဲ့အခါကျတော့ လက်နက်ကြီးသံတော့ ကြားတယ်။ တနေ့ကုန်ကြားတယ်၊ တနေ့ကုန်ထုတာရှင့်။ အခြေအနေတော့ စောင့်ကြည့်နေတုန်းပဲရှင့်။ ပြေးတော့မပြေးကြသေးဘူး၊ ဒါပေမယ့် စိုးတော့စိုးရိမ်နေကျတယ်ပေါ့နော်၊လက်နက်ကြီးကျမှာကို။ ဟိုအရင်တုန်းကလည်း တခါပြေးရတယ်ရှင့်။ နောက်အခုရွာပြန်ရောက်တဲ့အခါကျတော့ ရုတ်တရက် အဲ့လိုမျိုး ပြန်ဖြစ်တဲ့အခါကျတော့ နောက်တစ်ခေါက်ထွက်ပြေးရတာမျိုးနော်။”
လွယ်ပသာရွာတောင်ကုန်းမှာ တပ်စွဲနေရာယူထားတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းကို ဒေသခံ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေ တိုက်ခိုက်ပြီး လက်နက်ခဲယမ်းပစ္စည်းတွေ ရှင်းလင်း သိမ်းဆည်နေချိန်မှာ၊ စစ်ကောင်စီဖက်က စစ်ကူတွေ ရောက်လာသလို လက်နက်ကြီး ပစ်ကူတွေနဲ့လည်း တိုက်ခိုက်ခံရလို့ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာခဲ့ရတယ်လို့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေဘက်က သိရပါတယ်။
ကရင်နီအမျိုးသားများကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတဦးကတော့ လွယ်ပသာကျေးရွာနဲ့ ရွှေးပြည်အေးကျေးရွာအနား စစ်ကောင်စီတပ်တွေ အထိုင်ချထားတဲ့ တပ်စခန်းကို ကရင်နီ ဒေသကာကွယ်ရေးပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့က သွားရောက် တိုက်ခိုက်ရာမှာ အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှု တိုက်ပွဲဖြစ်သွားကြောင်း အတည်ပြုပြောဆိုပါတယ်။
“တိုက်ပွဲကတော့ ဒီလိုပေါ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ စခန်းကို ဝင်သိမ်းတဲ့ တိုက်ပွဲတစ်ပွဲပါ။ ဟိုဟာနဲ့ ၆ နာရီစတယ်။ ကျနော်တို့ မွန်လွဲပိုင်း ၃ လောက်အထိ တိုက်ပွဲပြန်းထန်ခဲ့တယ်ဆိုတာတော့ မှန်ပါတယ်ခင်ဗျ။ ကျနော်တို့ ပူးပေါင်းတပ်ကတော့ ဒါ နှစ်ယောက်ကတော့ ကျတယ်၊ ဒါ ကျနော်အတည်ပြုလို့ ရနိုင်တဲ့ဟာပဲ။ ၄ယောက်နဲ့ ၅ယောက်ကြားမှာတော့ ကျနော်တို့ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရမှုတွေ ရှိတယ်ဆိုတာတော့ ကျနော် ဒါ အားလုံးအတည်ပြုလို့ရတယ်။”
လွယ်ပသာကျေးရွာဘက်မှာ မနေ့တုန်းက ၉ နာရီကြာ တိုက်ပွဲ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဖြစ်ပွားခဲ့ရာမှာ၊ ကာကွယ်ရေးပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တွေဘက်က သေဆုံးမှုနဲ့ ဒဏ်ရာရရှိမှုတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင် ကျေးရွာ ၅ ရွာလောက်ဟာ ဘေးလွတ်ရာကို ရှောင်တိမ်းနေကြရသလို၊ ဒီ ဒုက္ခသည်တွေကို ကာကွယ်ရေးတပ်တွေဖက်က အကူအညီပေးခဲ့တယ်လို့ KNDF ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ က ဆက်ပြောပါတယ်။
“တိုက်ပွဲဖြစ်နေတန်လန်မှာပဲ ကျနော်တို့ ရဲဘောတွေက အဲ့ဒီရွာသားတွေကို ရွှေ့ပြောင်းခိုင်းတဲ့ဟာတွေ ရွှေ့ပြောင်းနိုင်ဖို့ ကျနော်တို့ ဝန်ဆောင်မှုတွေ လုပ်ထားတယ်။ အဲ့တော့ အဲ့ဒီနားမှာ ရှိတဲ့ ရွာတွေအားလုံး တော်တော်များများကတော့ ရွှေ့ပြောင်းသွားပြီးလို့ ကျနော်တို့ ပြောလို့ရတယ်ခင်ဗျ။ ကျနော်သိတာကတော့ ရွှေပြည်အေးရယ်၊ ကုန်ဆုံရယ် အဲ့ဒီနားတဝိုက်က ရွာတွေ အားလုံးကတော့ ဒါ ၄၊ ၅ ရွာလောက်ကတော့ ဒါရွှေ့ပြောင်းလိုက်ရတယ်လို့ ကျနော်သိရတယ်ဗျာ။”
ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၂၆ ရက်နေ့က နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုမရှိခဲ့ဘဲ ဖယ်ခုံမြို့အတွင်း စစ်ကောင်စီက လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ခတ်လိုက်လို့ သာမန်အရပ်သားပြည်သူ သုံးဦး ကျည်ထိမှန် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီနောက် ဖယ်ခုံမြို့နယ် ကုန်းဆုံကျေးရွာအုပ်စု ကသဲကျေးရွာ အနီးမှာ စစ်တပ်စွဲထားတဲ့ စစ်ကောင်စီအဖွဲ့ကို ကာကွယ်ရေးပူးပေါင်းအဖွဲ့တို့က သွားရောက်တိုက်ခိုက်လို့ အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှုတွေ ဖြစ်ပွားရာကနေ ၂၀၂၁ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလဆန်ပိုင်းထိ တိုက်ပွဲ ဆက်တိုက်ပြင်းထန်ခဲ့ပြီး ဒေသခံတွေ လနဲ့ချီကြာ ဘေးလွတ်ရာကို တိမ်းရှောင်နေကြရပါတယ်။
အဲ့ဒီနောက် ဒေသအခြေအနေ တည်ငြိမ်လို့ ဒေသခံတွေ နေရပ်ကို ပြန်လာကြပြီး အခုတခါ တိုက်ပွဲထပ်မံဖြစ်ပွားလို့ ဒုတိယအကြိမ် ထပ်မံပြေးရှောင်ကြရပါတယ်။ စစ်ရှောင်ပြည်သူတွေအတွက် နေရာထိုင်ခင်းနဲ့ စားရေးသောက်ရေး အကူအညီတွေ လိုအပ်နေကြပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ဖယ်ခုံမြို့နယ်အတွင်း ဒေသခံကာကွယ်ရေးနဲ့ စစ်ကောင်စီ တိုက်ပွဲပြင်းထန်
[[Unicode]]
ရှမျးပွညျတောငျပိုငျး ဖယျခုံမွို့နယျ လှယျပသာကြေးရှာနဲ့ ရှှေးပွညျအေးကြေးရှာဘကျမှာ ကရငျနီကာကှယျရေး ပူးပေါငျးအဖှဲ့နဲ့ စဈကောငျစီအကွား မနေ့က တနေ့ကုနျ ပွငျးပွငျးထနျထနျ တိုကျပှဲဖွဈခဲ့ပါတယျ။ တိုကျပှဲဖွဈတဲ့အနီးအနားက ရှာ ၅ရှာလောကျ အိုးအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးနကွေရပါတယျ။ ရနျကုနျကပေးပို့တဲ့ သတငျး မဆုမှနျပွောပွပါမယျ။
ဖယျခုံမွို့နယျ၊ လှယျပသာကြေးရှာနဲ့ ရှှပွေညျအေး ကြေးရှာဘကျမှာ ဇူလိုငျ ၄ရကျ မနေ့က တိုကျပှဲဖွဈနပွေီး လကျနကျကွီး ပဈခတျသံတှေ ပွငျးပွငျးထနျထနျ ကွားနရေတယျလို့ ပတျဝနျးကငြျရှာခံတဦးက VOA ကို ပွောပါတယျ။
“တိုကျပှဲတော့ တောျတောျပွငျးထနျတယျ၊ အပွနျအလှနျဖွဈကွတယျလို့ပဲ။ (အရပျသားပွညျသူ)လူတော့ ထိခိုကျမှုမရှိပမေယ့ျ အိမျတော့ ပကြျစီးသှားတာတော့ ရှိတယျ။ လကျနကျကွီးကလြို့တာ၊ (လကျနကျကွီးသံ) ကွားရတယျ၊ ဒီလိုပေါ့နောျ လကျနကျငယျသံတှတေော့ မကွားရဘူး၊ လကျနကျကွီးသံတှတေော့ ကွားရတယျ။ မနေ့ကတော့ လကျနကျကွီးသံတော့ တနေ့ကုနျကွားရတယျ၊ ဆကျတိုကျဆိုသလိုပဲ။ ကနြောျတို့ကြေးရှာဘကျက မပွေးရဘူး၊ ဒါပမေယ့ျ အထုပျအပိုးတှတေော့ အဆငျသင့ျတော့ ပွငျထားရတာပေ့ါ။”
တိုကျပှဲနဲ့ နညျးနညျးလှမျးတဲ့ ကြေးရှာတှကေ ဒသေခံတှကေတော့ နရေပျကနေ မပွေးကွသေးပမေယ့ျ အခွအေနတှေစေောင့ျကွည့ျနပွေီး ဘေးလှတျရာကိုရှောငျတိမျးဖို့ အဆငျသင့ျ ပွငျဆငျထားကွတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ တိုကျပှဲတှဖွေဈနတေဲ့ လှယျပသာ ကြေးရှာကို ဆိုငျကယျနဲ့ သှားရငျ မိနဈ ၂၀ လောကျဝေးတဲ့ စကျတောျကြေးရှာခံတဦးကလညျး လကျနကျကွီးပဈခတျသံတှေ ဆကျတိုကျကွားနရေလို့ ရှာထဲ လကျနကျကွီးကရြောကျမှာကို စိုးရိမျနကွေတယျလို့ အခုလို ပွောပါတယျ။
“ မနကျ ၄ နာရီကတညျးက ညနအေထိတော့ ပဈတော့ ပဈနကွေတယျ၊ ဘယျလိုဖွဈလဲတော့မသိ၊ အသံတော့ ကွားတော့ကွားတယျ၊ တနေ့ကုနျတော့ ကွားတယျ။ အိမျမှာ နတေဲ့အခါကတြော့ လကျနကျကွီးသံတော့ ကွားတယျ။ တနေ့ကုနျကွားတယျ၊ တနေ့ကုနျထုတာရှင့ျ။ အခွအေနတေော့ စောင့ျကွည့ျနတေုနျးပဲရှင့ျ။ ပွေးတော့မပွေးကွသေးဘူး၊ ဒါပမေယ့ျ စိုးတော့စိုးရိမျနကေတြယျပေါ့နောျ၊လကျနကျကွီးကမြှာကို။ ဟိုအရငျတုနျးကလညျး တခါပွေးရတယျရှင့ျ။ နောကျအခုရှာပွနျရောကျတဲ့အခါကတြော့ ရုတျတရကျ အဲ့လိုမြိုး ပွနျဖွဈတဲ့အခါကတြော့ နောကျတဈခေါကျထှကျပွေးရတာမြိုးနောျ။”
လှယျပသာရှာတောငျကုနျးမှာ တပျစှဲနရောယူထားတဲ့ စဈကောငျစီတပျစခနျးကို ဒသေခံ ကာကှယျရေးအဖှဲ့တှေ တိုကျခိုကျပွီး လကျနကျခဲယမျးပစ်စညျးတှေ ရှငျးလငျး သိမျးဆညျနခြေိနျမှာ၊ စဈကောငျစီဖကျက စဈကူတှေ ရောကျလာသလို လကျနကျကွီး ပဈကူတှနေဲ့လညျး တိုကျခိုကျခံရလို့ ပွနျလညျဆုတျခှာခဲ့ရတယျလို့ ကာကှယျရေးတပျဖှဲ့တှဘေကျက သိရပါတယျ။
ကရငျနီအမြိုးသားမြားကာကှယျရေးတပျ (KNDF) ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူတဦးကတော့ လှယျပသာကြေးရှာနဲ့ ရှှေးပွညျအေးကြေးရှာအနား စဈကောငျစီတပျတှေ အထိုငျခထြားတဲ့ တပျစခနျးကို ကရငျနီ ဒသေကာကှယျရေးပူးပေါငျးတပျဖှဲ့က သှားရောကျ တိုကျခိုကျရာမှာ အပွနျအလှနျပဈခတျမှု တိုကျပှဲဖွဈသှားကွောငျး အတညျပွုပွောဆိုပါတယျ။
“တိုကျပှဲကတော့ ဒီလိုပေါ့ စဈကောငျစီရဲ့ စခနျးကို ဝငျသိမျးတဲ့ တိုကျပှဲတဈပှဲပါ။ ဟိုဟာနဲ့ ၆ နာရီစတယျ။ ကနြောျတို့ မှနျလှဲပိုငျး ၃ လောကျအထိ တိုကျပှဲပွနျးထနျခဲ့တယျဆိုတာတော့ မှနျပါတယျခငျဗြ။ ကနြောျတို့ ပူးပေါငျးတပျကတော့ ဒါ နှဈယောကျကတော့ ကတြယျ၊ ဒါ ကနြောျအတညျပွုလို့ ရနိုငျတဲ့ဟာပဲ။ ၄ယောကျနဲ့ ၅ယောကျကွားမှာတော့ ကနြောျတို့ ထိခိုကျဒဏျရာရမှုတှေ ရှိတယျဆိုတာတော့ ကနြောျ ဒါ အားလုံးအတညျပွုလို့ရတယျ။”
လှယျပသာကြေးရှာဘကျမှာ မနေ့တုနျးက ၉ နာရီကွာ တိုကျပှဲ ပွငျးပွငျးထနျထနျ ဖွဈပှားခဲ့ရာမှာ၊ ကာကှယျရေးပူးပေါငျးတပျဖှဲ့တှဘေကျက သဆေုံးမှုနဲ့ ဒဏျရာရရှိမှုတှလေညျး ရှိခဲ့ပါတယျ။ တိုကျပှဲဖွဈတဲ့ပတျဝနျးကငြျ ကြေးရှာ ၅ ရှာလောကျဟာ ဘေးလှတျရာကို ရှောငျတိမျးနကွေရသလို၊ ဒီ ဒုက်ခသညျတှကေို ကာကှယျရေးတပျတှဖေကျက အကူအညီပေးခဲ့တယျလို့ KNDF ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ က ဆကျပွောပါတယျ။
“တိုကျပှဲဖွဈနတေနျလနျမှာပဲ ကနြောျတို့ ရဲဘောတှကေ အဲ့ဒီရှာသားတှကေို ရှှေ့ပွောငျးခိုငျးတဲ့ဟာတှေ ရှှေ့ပွောငျးနိုငျဖို့ ကနြောျတို့ ဝနျဆောငျမှုတှေ လုပျထားတယျ။ အဲ့တော့ အဲ့ဒီနားမှာ ရှိတဲ့ ရှာတှအေားလုံး တောျတောျမြားမြားကတော့ ရှှေ့ပွောငျးသှားပွီးလို့ ကနြောျတို့ ပွောလို့ရတယျခငျဗြ။ ကနြောျသိတာကတော့ ရှှပွေညျအေးရယျ၊ ကုနျဆုံရယျ အဲ့ဒီနားတဝိုကျက ရှာတှေ အားလုံးကတော့ ဒါ ၄၊ ၅ ရှာလောကျကတော့ ဒါရှှေ့ပွောငျးလိုကျရတယျလို့ ကနြောျသိရတယျဗြာ။”
ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှဈ အောကျတိုဘာ ၂၆ ရကျနေ့က နှဈဖကျတိုကျပှဲဖွဈပှားမှုမရှိခဲ့ဘဲ ဖယျခုံမွို့အတှငျး စဈကောငျစီက လကျနကျကွီးနဲ့ ပဈခတျလိုကျလို့ သာမနျအရပျသားပွညျသူ သုံးဦး ကညြျထိမှနျ ဒဏျရာရရှိခဲ့ပါတယျ။
အဲဒီနောကျ ဖယျခုံမွို့နယျ ကုနျးဆုံကြေးရှာအုပျစု ကသဲကြေးရှာ အနီးမှာ စဈတပျစှဲထားတဲ့ စဈကောငျစီအဖှဲ့ကို ကာကှယျရေးပူးပေါငျးအဖှဲ့တို့က သှားရောကျတိုကျခိုကျလို့ အပွနျအလှနျပဈခတျမှုတှေ ဖွဈပှားရာကနေ ၂၀၂၁ ခုနှဈ နိုဝငျဘာလဆနျပိုငျးထိ တိုကျပှဲ ဆကျတိုကျပွငျးထနျခဲ့ပွီး ဒသေခံတှေ လနဲ့ခြီကွာ ဘေးလှတျရာကို တိမျးရှောငျနကွေရပါတယျ။
အဲ့ဒီနောကျ ဒသေအခွအေနေ တညျငွိမျလို့ ဒသေခံတှေ နရေပျကို ပွနျလာကွပွီး အခုတခါ တိုကျပှဲထပျမံဖွဈပှားလို့ ဒုတိယအကွိမျ ထပျမံပွေးရှောငျကွရပါတယျ။ စဈရှောငျပွညျသူတှအေတှကျ နရောထိုငျခငျးနဲ့ စားရေးသောကျရေး အကူအညီတှေ လိုအပျနကွေပါတယျ။