မြန်မာ့ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းကဏ္ဍမှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း ၂.၆ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းမယ်လို့ သုတေသနစာစောင်တခုက ထောက်ပြလိုက်ပါတယ်။ နယ်စပ်ဒေသတွေမှာတော့ ဆောက်လုပ်ရေးတချို့ ဆက်လက် ဖြစ်ထွန်းနေပြီး ပြည်မကြီးဘက်မှာ နှေးကွေးသွားတာလို့ လုပ်ငန်းရှင်တွေက ပြောကြပါတယ်။ စီးပွားရေးအစီအစဉ်မှာ မသိင်္ဂီထိုက် တင်ပြထားပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်း ၃နှစ်ပြည့်ခဲ့ပြီးနောက်မှာ နိုင်ငံတဝန်းမှာ စစ်ပွဲတွေ ပိုပြီးကျယ်ပြန့်လာတာကြောင့် ပြည်သူ အများအပြားဟာ အလုပ်အကိုင်တွေ စွန့်လွှတ်ပြီး စစ်ရှောင်နေကြရပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ ကုန်ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်မှုနဲ့လည်း ရင်ဆိုင်နေကြရတဲ့ မြန်မာလူထုအတွက် အကူအညီတိုးမြှင့်ရရှိရေး ကုလသမဂ္ဂက ပန်ကြားထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း အဖမ်းဆီး အထိန်းသိမ်းခံနေရတဲ့ အသက်မပြည့်သေးတဲ့ ကလေးငယ်အများအပြားရှိနေပြီး တချို့ဟာ နှစ်ရှည်ထောင်ဒဏ် ချမှတ်ခံရနိုင်တဲ့ အကြမ်းဖက်မှုဥပဒေတွေနဲ့ တရားစွဲဆို ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လျှပ်စစ် မလုံလောက်မှု ပြဿနာက ရေတိုဆောင်ရွက်ချက်တွေနဲ့ အလွယ်တကူ ပြင်ဆင်နိုင်မှာ မဟုတ်ဘဲ သင့်တော်တဲ့ ရေရှည် စီမံကိန်းတွေချ ဆောင်ရွက်ဖို့ ကမ ္ဘာ့ဘဏ်က တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။ ဒီသီတင်းပတ် စီးပွားရေး အစီအစဉ်မှာ မသိင်္ဂီထိုက် တင်ပြထားပါတယ်။
"Prigozhin ကို သိခဲ့တာ ကြာပါပြီ။ ၁၉၉၀ အစောပိုင်းကတည်းပါ။ သူဟာ အခက်အခဲတွေအများအပြား ကြုံရတဲ့သူ၊ ဘဝမှာ အမှားကြီးတွေလည်း ရှိခဲ့သူပါ။" (ရုရှားသမ္မတ ပူတင်) "ဘာဖြစ်ခဲ့သလဲဆိုတာ မသိပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ မအံ့သြပါဘူး။" (အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်)
"...အမေရိကန်နိုင်ငံက ပိတ်လိုက်ပြီဆိုရင် ဒီဘဏ်နဲ့ဆက်ဆံရတဲ့ ဘဏ်တွေက ထိခိုက်သွားပြီ။ အနည်းဆုံးကတော့ နာမည်ပျက်သွင်းမယ်။ အခုဟာ ပြင်းထန်မှုအတိုင်းအတာသိပ်ကြီးတဲ့အခါကျတော့ ဒီဘဏ်တွေကိုပါ သက်ရောက်သွားပြီ။"
၂ သောင်းကျပ်တန် ငွေစက္ကူသစ်ကို အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် အကန့်အသတ်နဲ့ သာ ထုတ်မှာ ဖြစ်တယ်လို့ ဗဟိုဘဏ်က ကြေညာပေမဲ့ ဈေးကွက်မှာတော့ ယုံကြည်ချက် နည်းနေကြတာကြောင့် အခုလို ဆိုးကျိုးသက်ရောက်မှု ဖြစ်ရတာလို့ စီးပွားရေး အသိုင်းအဝိုင်းက ရှုမြင်ကြပါတယ်။ ဒီသီတင်းပတ် စီးပွားရေး အစီအစဉ်မှာ မသိင်္ဂီထိုက် တင်ပြထားပါတယ်။
ပင်လယ်နက် သီးနှံ တင်ပို့မှု အစီအစဉ်ကနေ ရုရှားတို့ နုတ်ထွက်ကြောင်း ကြေညာပြီးနောက်မှာ ကမ္ဘာ့သီးနှံ စျေးနှုန်းတွေ တက်သွားသလို တချို့သော နိုင်ငံတွေမှာလည်း သီးနှံ တင်ပို့မှုကို တားမြစ် ကန့်သတ်မှုတွေ လုပ်လာကြပါတယ်။ ဒီသီတင်းပတ် စီးပွားရေး အစီအစဉ်မှာ မသိင်္ဂီထိုက် တင်ပြထားပါတယ်။
အမေရိကန် ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ကြီး Janet Yellen နဲ့ တရုတ် ဝန်ကြီးချုပ် Li Qiang တို့ တရုတ်နိုင်ငံ ဘေဂျင်းမြို့တော်မှာ ဇူလိုင်လ ၇ ရက်နေ့မှာ တွေ့ဆုံပြီး ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းနဲ့ အပြုသဘောဆောင် ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီသီတင်းပတ် စီးပွားရေး အစီအစဉ်မှာ မသိင်္ဂီထိုက် တင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာ စစ်ကောင်စီရဲ့ တားမြစ်ကန့်သတ်ချက်၊ နိုင်ငံခြားငွေ လဲလှယ်မှု၊ လျှပ်စစ်မီး ပြတ်တောက်မှုတွေကြောင့် နိုင်ငံရဲ့ စီးပွားရေးကို အဟန့်အတား ဖြစ်စေတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ မြန်မာ့ စီးပွားရေး ရှေ့ရေး အလားအလာကို ဒီသီတင်းပတ် စီးပွားရေး အစီအစဉ်မှာ မသိင်္ဂီထိုက် တင်ပြထားပါတယ်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ အာသံပြည်နယ်အခြေစိုက် NRL ရေနံချက်လုပ်ငန်းဟာ မြန်မာနိုင်ငံ စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲမှာ လက်လီစက်သုံးဆီဆိုင်တွေဖွင့်သွားဖို့ စီစဉ်ထားကြောင်း ဒီလုပ်ငန်းစုရဲ့အကြီးအကဲက အိန္ဒိယသတင်းဌာနတွေကို တနင်္လာနေ့မှာ ပြောလိုက်ပါတယ်။
မြန်မာ့ပဋိပက္ခဟာ အာဆီယံနဲ့ မဟာဗျူဟာမြောက်မိတ်ဖက်တွေကြား ဆက်ဆံရေးမှာ ခလုတ်ကန်သင်းတခု ဖြစ်လာနေသလို အာဆီယံရဲ့ တရားဝင်မှုအတွက်လည်း စိန်ခေါ်ချက်တခုဖြစ်လာကြောင်း သုံးသပ်သူတွေက ထောက်ပြကြပါတယ်။
၂၀၂၃ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးအခြေအနေနဲ့အလားအလာ အစီရင်ခံစာကို ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့အထဲ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုက အထူးနှေးကွေးမယ်ဆိုတဲ့ခန့်မှန်းချက်နဲ့အတူ အခုနှစ်အတွင်း စီးပွားရေးအခြေအနေ မရေရာမသေချာမှုတွေကို ကုလသမဂ္ဂရဲ့စီးပွားရေးပညာရှင်တွေက တင်ပြခဲ့ကြပါတယ်။
ပြည်ပအကြမ်းဖက်ဝါဒစွဲအဖွဲ့အစည်းတွေကို စေ့စေ့စပ်စပ်စောင့်ကြည့်ခဲ့တဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတန်ပြန်တိုက်ဖျက်ရေး အမေရိကန်တာဝန်ရှိသူတွေက အခုတော့ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုအတွင်းမှာ နေထိုင်သူတွေရဲ့ အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်တွေ၊ ကျူးလွန်သွားစေတဲ့ အတွေးအခေါ်တွေကို ဖော်ထုတ်နိုင်ရေး ပြောင်းလဲအာရုံစိုက် ဆောင်ရွက်နေကြပါတယ်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း အာဆီယံရဲ့အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌဖြစ်တဲ့ အင်ဒိုနီးရှားအနေနဲ့ မြန်မာပြဿနာကိုဖြေရှင်းရေး ပိုပြီးအရေးယူဆောင်ရွက်ဖို့ အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့ တခုက ဇန်နဝါရီလ ၁၂ ရက် ကြာသပတေးနေ့မှာ တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။
ရခိုင့်တပ်တော် AA နဲ့ စစ်ကောင်စီ တပ်ဖွဲ့တွေကြား လတ်တလော အပစ်အခတ် ရပ်စဲထားပြီးနောက်မှာ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်း အသုံးများတဲ့ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လမ်းကြောင်းတချို့ ပြန်လည် ဖွင့်လှစ်နေပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းမှာ စစ်ကောင်စီနဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့ရဲ့ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေသလို နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေး နေရတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေလည်း တိုးလာနေပါတယ်။
ရန်ကုန် Water Bus လုပ်ငန်း အနေနဲ့ အကြီးမားဆုံး စိန်ခေါ်ချက် ဖြစ်တဲ့ စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်မှုကို ကိုင်တွယ် ဆောင်ရွက်ရသလို ဆိပ်ကမ်းတွေ ထပ်တိုးနိုင်ရေးလည်း ကြိုးပမ်းနေကြောင်း လုပ်ငန်းရှင် ဒေါ်တင့်တင့်လွင်က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ ဒီသီတင်းပတ် စီးပွားရေး အစီအစဉ်မှာ မသိင်္ဂ ီထိုက် တင်ပြထားပါတယ်။
ပြည်ပရောက် မြန်မာအလုပ်သမားတွေနဲ့ သင်္ဘောသားတွေက လွှဲပို့လိုက်တဲ့ လုပ်ခလစာကို သတ်မှတ်ငွေလဲနှုန်း အပေါ်မှာ ကျပ်၃၀ အပိုဆောင်းပြီး ပေးမယ်လို့ ပြည်တွင်းဘဏ်တချို့က တနင်္လာနေ့မှာ ကြေညာပါတယ်။ ရန်ကုန်ကပေးပို့တဲ့ ဒီသတင်းပေးပို့ချက်ကိုတော့ မသိင်္ဂ ီထိုက်က ပြောပြပေးမှာပါ။
၂၀၂၃ ခုနှစ် အတွင်း ကမ ္ဘာတလွှား ကုန်သွယ်ရေး ဖွံ့ဖြိုးမှုဟာ ၁ ရာခိုင်နှုန်းထိ သိသိသာသာ နှေးကွေးသွားမယ်လို့ ကမ ္ဘာ့ ကုန်သွယ်ရေး အဖွဲ့ WTO က ခန့်မှန်းလိုက်ပြီး ဒီနှစ် အတွင်း ၃ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်း ထိမြင့်တက်မယ်လို့ ခန့်မှန်းထားတာကနေ လျှော့ချလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
