စစ္ကုိင္းတုိင္း၊ ပုလဲၿမိဳ႕နယ္မွာ စစ္ေကာင္စီတပ္ေတြရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးေတြအတြင္း လုံၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြက ေဒသခံေတြရဲ႕ ေနအိမ္ေတြကုိ မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးတာ၊ လုယက္တာ၊ အရပ္သားေတြကုိ သတ္ျဖတ္တာေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္မုိးေက်ာ္ကေျပာျပပါမယ္။
ICJ မွာ ဂမ္ဘီယာႏုိင္ငံက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚတရားစဲြဆုိထားတဲ့အမႈကုိ လာမယ့္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂၁ ရက္ေန့မွာ ျပန္လည္ၾကားနာဖို့ရွိပါတယ္။ NUG အစိုးရကေရာ၊ အာဏာသိမ္းစစ္ ေကာင္စီဘက္ကပါ ကုိယ္စားျပုခြင့္ေတြေ လ်ာက္တင္ထားပါတယ္။ ဥပေဒရႈေဒါင့္ အပါအ၀င္ အလားအလာတခ်ိဳ႕ကုိ ကုိေဇာ္မုိးေက်ာ္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္း စုစည္း တင္ျပထားပါတယ္။
တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြအတြက္ ႏွစ္သစ္ကူးတဲ့ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္တပ္အာဏာသိမ္း ၁ ႏွစ္ျပည့္တဲ့ေန႔နဲ႔ တုိက္ဆိုင္ေနပါတယ္။ ရန္ကုန္က ေပးပို႔တဲ့ ဒီသတင္းကို ကိုေဇာ္မိုးေက်ာ္ ကေျပာျပမွာပါ။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံကေန ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ျမန္မာျပည္ ျပန္ႏုိင္ေရး ေဝဝါးေနဆဲျဖစ္တယ္လုိ့ ရခုိင္ရုိဟင္ဂ်ာသမဂၢ(ARU) ကေန၊ OIC ႏုိင္ငံတကာအစၥလမၼစ္အဖြဲ့ အပါအ၀င္၊ ႏုိင္ငံတကာအစုိးရေတြနဲ့ အဖဲြ့စည္းအသီးသီးကုိ ေပးပုိ့တဲ့အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ကုိေဇာ္မုိးေက်ာ္ ကတင္ျပေပးပါမယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖဲ႔ေတြ အဓိကပါဝင္တဲ့ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြကုိ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ၂၀၂၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ရပ္တန္႔သြားခဲ့ပါတယ္။
ကုိဗစ္ ၁၉ ေရာဂါဟာအနာဂတ္မွာလည္းရွိေနဦးမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီေရာဂါနဲ့အတူ ဘယ္လုိေန ထုိင္မလဲဆုိတာကုိေလ့လာသင္ယူၾကရလိမ့္မယ္လို့ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖဲြ့ႀကီး WHO အႀကီးအကဲ Tedros Ghebreyesus က တနလၤာေန႔မွာျပဳလုပ္တဲ့ အဖဲြ့ႀကီးရဲ့ အမွုေဆာင္အစည္းအေ၀းဖြင့္ပဲြမွာ သတိေပးလုိက္ပါတယ္။
ကိုဗစ္ေရာဂါ ကူးစက္ခံရတဲ့ လူနာေတြကို ကုသရာမွာ အသုံးျပဳဖို႔ ေဆးသစ္ ၂ မ်ဳိးကို ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ႔ႀကီး (WHO) က ေထာက္ခံခ်က္ ေပးလိုက္ပါတယ္။
စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြဟာ သီေပါၿမိဳ႔နယ္ ေဘာ္ၾကိဳဘုရားဘက္ကို လာေရာက္ တိမ္းေရွာင္ေနၾကတယ္လို႔ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအႏုိင္ရ သီေပါၿမိဳ႔နယ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ နန္းမြမ္းမြမ္းေပါင္းက VOA ကို ေျပာပါတယ္။
တူရကီလူငယ္ေတြကို အစၥလာမ္႐ိုးရာ တန္ဘုိးေတြကုိ အေလးထားတဲ့ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီေတြ ျဖစ္လာေအာင္ တူရကီသမၼတက ၾကိဳးပမ္းေနပါတယ္။ ၂၀၂၃ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ သူအႏုိင္ရဖုိ႔ အဓိက စိန္ေခၚခ်က္က ဒီလူငယ္ေတြ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေလ့လာသူေတြက သုံးသပ္ပါတယ္။ Dorian Jones ေပးပို႔တဲ့သတင္း ကုိေဇာ္မုိးေက်ာ္က တင္ျပထားပါတယ္။
အာစီယံအလွည့္က်ဥကၠဌ ကေမၻာဒီးယား၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဟြန္ဆန္ဟာ ေ၀ဖန္မွုေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေနတဲ့ၾကားကဘဲ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိေသာၾကာေန့မွာေရာက္ရွိလာေတာ့ မွာျဖစ္ပါတယ္။ သူ့ရဲ့ခရီးစဥ္ဟာ ASEAN ကေနအေရးယူထားတဲ့ျမန္မာစစ္ေခါင္း ေဆာင္ေတြကုိ အသိအမွတ္ျပုရာက်တယ္ဆုိၿပီးဆန့္က်င္ကန့္ကြက္မွုေတြ လည္းရွိပါတယ္။
ရွမ္းျပည္ညီညြတ္ေရးေကာ္မတီ CSSU က ဖက္ဒရယ္အေျခခံမူ နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ မူၾကမ္းကို ေရးဆဲြထားၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္ရိွ တိုင္းရင္းသားအားလံုးနဲ႔ အတူ ပူးေပါင္းအတည္ျပဳႏိုင္ဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ရန္ကုန္ကလာတဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္က ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတြကို ကိုခင္ေမာင္စိုးမင္း က တင္ျပထားပါတယ္။
NDAA အေမရိကန္ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနအသုံးစားရိတ္ဥပေဒမွာျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္တခ်ိဳ့ထည့္သြင္းျပင္ဆင္ခ်က္ကုိ ဒီဇင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန့က သမတ ဘုိင္ဒင္လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့တဲ့အတြက္ အတည္ျဖစ္လာပါတယ္။
ကပ္ေရာဂါေဘးေၾကာင့္ ရပ္နားခဲ့ရတဲ့ ျပည္တြင္းခရီးသြားလုပ္ငန္းေတြ နာလန္ျပန္ထႏိုင္ဖို႔ အားယူေနရတဲ့ကာလမွာပဲ ႏိုင္ငံေရးပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ပုံမွန္ျပန္လည္ပတ္ႏိုင္ဖို႔ အခက္အခဲေတြ ရွိေနပါတယ္။
ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအေရးကုိ တရား၀င္ထိထိေရာက္ေရာက္ကူညီႏုိင္ဖုိ့ တုိးခ်ဲ့ျပင္ဆင္လုိက္တဲ့ မူၾကမ္းတရပ္ကုိ အေမရိကန္အထက္လႊတ္ေတာ္က ဒီဇင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန့မွာ အတည္ျပု လိုက္ပါတယ္။
ရုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚမွာလူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မွုဆုိတဲ့စြပ္စဲြခ်က္နဲ့ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ အေပၚစဲြဆုိထားတဲ့အမွုကုိ အာဂ်င္တီးနားတရားရုံးမွာၾကားနာစစ္ေဆးေနပါတယ္။ အမွုအသြားအလာအေျခအေနေတြကုိသိရွိႏုိင္ဖုိ့ ဦးထြန္းခင္ နဲ့ လူ့အခြင့္အေရးေရွ့ေန ဦးမင္းလြင္ဦးတုိ့ကုိဆက္သြယ္ၿပီး၊ ကုိေဇာ္မုိး ေက်ာ္ကတင္ျပေပးပါမယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ ကမာၻတလႊားမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ က်ဆင္းလာေနတဲ့အေပၚ ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန့ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးေန႔မွာပဲ ကုလသမဂၢ တာ၀န္ရွိသူေတြ သတိေပးေျပာဆိုလိုက္ၾကပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း မတည္မၿငိမ္ အေျခအေနေတြနဲ႔ ကိုဗစ္ကပ္ေရာဂါ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးအတြက္ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏုိင္ငံက နယ္စပ္လုံၿခဳံေရး တင္းက်ပ္ထားေပမယ့္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြ အမ်ားစု အပါအဝင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြ အလုံးအရင္းနဲ႔ ဝင္လာေနတယ္လို႔ အလုပ္သမားေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါတယ္။
ဒီဇင္ဘာလ ၉ ရက္နဲ႔ ၁၀ ရက္ မွာ သမၼတ Joe Biden က ဦးေဆာင္ၿပီး အြန္လုိင္းကေန ဒီမုိကေရစီ ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပဲြတရပ္ က်င္းပဖုိ႔ ရွိေနပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပဲြကုိ ကမၻာ့ေခါင္း ေဆာင္ေတြ၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ နဲ႔ ပုဂၢလိက က႑က ကုိယ္စားလွယ္ေတြ ပါ၀င္တက္ ေရာက္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိေဇာ္မုိးေက်ာ္က တင္ျပေပးပါမယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္အာဏာသိမ္းၿပီး ရာထူးကဖယ္ရွာခံခဲ့ရတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သမၼတဦး၀င္းျမင့္တို႔ကို အဂတိလိုက္စားမႈ စဲြခ်က္သစ္နဲ႔ အာဏာပိုင္ေတြက အေရးယူလိုက္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းေတြက ေဖာ္ျပပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚ စဲြဆုိထားတဲ့ ဒီအမႈဟာ သက္ေသအေထာက္အထားနဲ႔ အေၾကာင္းျခင္းရာေတြ မခုိင္လုံဘဲ ႏုိင္ငံေရးအရ အျပစ္ေပးခ်င္လုိ႔ တမင္ဖန္တီးထားတာသာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေရွ႕ေန ဦးမင္းလြင္ဦးက သုံးသပ္ေျပာဆုိပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ၾကည့္႐ႈရန္
