(Zawgyi/Unicode)
နိုဝင်ဘာလ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲပေးခွင့်ရှိသူတွေ မဲပေးခွင့်ရဖို့ နိုင်ငံသားစိစစ်ရေး မှတ်ပုံတင်တွေ အမြန်ထုတ်ပေးနိုင်ဖို့ တာဝန်ရှိသူတွေ စီစဉ်နေပေမဲ့ အချိန်မီ ပြီးစီးနိုင်ပါ့မလား စိုးရိမ်မှုတွေ ရှိနေတဲ့အကြောင်း ပြောပြချင်ပါတယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် အဂ္ဂနွန် တင်ပြပေးထားပါတယ်။
လာမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ အသက် ၁၈ နှစ်ပြည့်ပြီး သူတိုင်း မဲပေးပိုင်ခွင့် မဆုံးရှုံးစေဖို့ နိုင်ငံသားစိစစ်ရေး မှတ်ပုံတင်တွေ ရနိုင်အောင် ကွင်းဆင်းဆောင်ရွက်နေကြောင်း အလုပ်သမား၊ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးမြင့်ကြိုင် ကပြောပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့က ဒါက ကျွန်တော်တို့ဝန်ကြီးဌာနက လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်အနေနဲ့ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးလုပ်ငန်းတွေ လုပ်ပေးနေတာဗျ၊ မဲဆန္ဒရှင်စာရင်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ကတော့ ပြန်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကနေပြီးတော့ ကျွန်တော်တို့ ဆောင်ရွက်နေပါတယ်၊ ကျွန်တော်တို့ကတော့ ဝန်ကြီးဌာနရဲ့ သစ္စာစီမံချက်အရ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်အနေနဲ့ တစ်နိုင်ငံလုံးမှာ မှတ်တင်ပုံ ကျွန်တော်တို့ လုပ်ပေးနေတာပေါ့နော် ။ ရုံးမှာလည်းလုပ်ပေးတယ်၊ တစ်ချို့ ရုံးကိုမလာနိုင်တဲ့လူတွေ တစ်ချို့ အစွန်းအဖျားကျတဲ့ နယ်မြေဒေသတွေမှာ သွားပြီးတော့ ကွင်းဆင်းပြီးလုပ်ပေးနေတာပေါ့ဗျ။’’
ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်က ပြီးခဲ့တဲ့လထဲ ပထမဆုံးအကြိမ် ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ မဲဆန္ဒရှင် စာရင်းမှာ အချက်အလက် မှားယွင်းမှုတွေ ရှိနေတာတွေကိုလည်း ကော်မရှင်နဲ့ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး တာဝန်ရှိသူတွေ စိစစ်ပြီး ပြင်ဆင်နေတယ်လို့ တာဝန်ရှိတွေက ပြောပါတယ်။ မဲဆန္ဒရှင် အမည်စာရင်းမှာ ပါဝင်ပေမဲ့ နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကဒ်ပြား မရှိသူတွေလည်း ရှိနေဆဲ ဖြစ်တာကြောင့် ဒီလိုလူတွေအတွက် ကူညီဖို့ စီစဉ်နေတယ်လို့လည်း မွန်ပြည်နယ်က ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ငန်းတွေမှာ ကူညီနေတဲ့ ကရင်တိုင်းရင်းသားရေးရာဝန်ကြီး ဦးစောအောင်မြင့်ခိုင်က ပြောတယ်။
“ဒီမွန်ပြည်နယ်တစ်ခုလုံးပဲ အဲ့ဒီထဲမှာ မဲစာရင်းထွက်လာတဲ့အခါကျတော့ တစ်ချို့ ပြည်သူတွေထဲမှာဆိုလို့ရှိရင် ကျွန်တော်တိုင်းရင်းသားတွေထဲမှာဆိုလို့ရှိရင် မဲစာရင်းထဲမှာ ပါလာတယ်။ မှတ်ပုံတင် နံပါတ်မရှိဘူးပေါ့ မှတ်ပုံတင်မပြုလုပ်ရသေးဘူးပေါ့အဲ့လိုမျိုးတွေရှိတယ်ဆိုလို့ရှိရင် မဲစာရင်းလည်းပေါက်တယ် လူလည်းရှိတယ်မှတ်ပုံတင်မရှိဘူးပေါ့ ဒါက သစ္စာစီမံချက်နဲ့လေး သစ္စာစီမံချက်နဲ့ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးကနေပြီးတော့ လုပ်တဲ့အစီအစဉ်ပါဘဲ။”
ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပဖို့ ၃ လလောက်သာ ကျန်တော့တဲ့ အချိန်မှာပဲ မဲပေးခွင့်နဲ့ နိုင်ငံသားစိစစ်ရေး မှတ်ပုံတင် ရရှိရေး အချိန်မီ ဆောင်ရွက်နိုင်ပါ့မလား စိုးရိမ်မှုတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ မွန်ပြည်နယ် ကျိုက်မရောမြို့နယ် ကော့ကလော့ကျေးရွာ အုပ်ချုပ်ရေးမှုး ဦးစောအုံးကတော့ အချိန်မီဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ တိုက်တွန်းထားတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ဒုတိယ အသုတ်မှာတော့ အားလုံးဆိုရင် ကျန်မယ် ၁၀၀ နီးပါးလောက်ကျန်အုန်းမလားတော့မသိဘူး ဘာလဲဆိုတော့ သူတို့က အချက်အလက်လေးတွေ တောင်းလို့လေ အချက်အလက်တောင်း တယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့မှာကတော့ တစ်ချို့က သန်းခေါင်းစာရင်းမရှိဘူး။ မထည့်ရသေးဘူးပေါ့နော် ကျနော်တို့ အနေနဲ့က ပြောရရင် ဒီအချက်အလက်
တောင်းတယ်ဆိုတာက အဖေဘက်က ဦးတွေ ဘကြီးတွေမှာ မှတ်ပုံတင်ရှိတယ်
သန်းခေါင်းစာရင်းတွေရှိတယ် ဒီကြားထဲမှာ ကျန်သွားတဲ့ကလေးတွေက
သူ့ဥပဒေထဲမှာ ထည့်လို့ရတာပေါ့ ကျနော်တို့တ က အဲ့လိုတောင်းဆိုတယ်ပေါ့နော်”
လာမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာတော့ မဲဆန္ဒရှင် ၃၇ သန်းကျော် ရှိမယ်လို့ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်က ခန့်မှန်းထားပြီး နိုင်ငံရေးပါတီပေါင်း ၉၀ ကျော်က ကိုယ်စားလှယ်တွေ ယှဉ်ပြိုင်ကျမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
...............
၁၈ နှဈပွည့ျသူတှေ အခြိနျမီမဲပေးခှင့ျရရေး နိုငျငံသားကဒျ လုပျပေးနိုငျမလား
(Unicode)
နိုဝငျဘာလ ရှေးကောကျပှဲမှာ မဲပေးခှင့ျရှိသူတှေ မဲပေးခှင့ျရဖို့ နိုငျငံသားစိစဈရေး မှတျပုံတငျတှေ အမွနျထုတျပေးနိုငျဖို့ တာဝနျရှိသူတှေ စီစဉျနပေမေဲ့ အခြိနျမီ ပွီးစီးနိုငျပါ့မလား စိုးရိမျမှုတှေ ရှိနတေဲ့အကွောငျး ပွောပွခငြျပါတယျ။ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ အဂ်ဂနှနျ တငျပွပေးထားပါတယျ။
လာမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာ အသကျ ၁၈ နှဈပွည့ျပွီး သူတိုငျး မဲပေးပိုငျခှင့ျ မဆုံးရှုံးစဖေို့ နိုငျငံသားစိစဈရေး မှတျပုံတငျတှေ ရနိုငျအောငျ ကှငျးဆငျးဆောငျရှကျနကွေောငျး အလုပျသမား၊ လူဝငျမှုကွီးကွပျရေးနှင့ျ ပွညျသူ့အငျအားဝနျကွီးဌာန ဒုတိယဝနျကွီး ဦးမွင့ျကွိုငျ ကပွောပါတယျ။
“ကြှနျတောျတို့က ဒါက ကြှနျတောျတို့ဝနျကွီးဌာနက လုပျရိုးလုပျစဉျအနနေဲ့ကြှနျတောျတို့ နိုငျငံသားစိစဈရေးလုပျငနျးတှေ လုပျပေးနတောဗြ၊ မဲဆန်ဒရှငျစာရငျးနဲ့ ပတျသကျလို့ကတော့ ပွနျထောငျစုရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျကနပွေီးတော့ ကြှနျတောျတို့ ဆောငျရှကျနပေါတယျ၊ ကြှနျတောျတို့ကတော့ ဝနျကွီးဌာနရဲ့ သစ်စာစီမံခကြျအရ လုပျရိုးလုပျစဉျအနနေဲ့ တဈနိုငျငံလုံးမှာ မှတျတငျပုံ ကြှနျတောျတို့ လုပျပေးနတောပေါ့နောျ ။ ရုံးမှာလညျးလုပျပေးတယျ၊ တဈခြို့ ရုံးကိုမလာနိုငျတဲ့လူတှေ တဈခြို့ အစှနျးအဖြားကတြဲ့ နယျမွဒေသေတှမှော သှားပွီးတော့ ကှငျးဆငျးပွီးလုပျပေးနတောပေါ့ဗြ။’’
ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျက ပွီးခဲ့တဲ့လထဲ ပထမဆုံးအကွိမျ ထုတျပွနျခဲ့တဲ့ မဲဆန်ဒရှငျ စာရငျးမှာ အခကြျအလကျ မှားယှငျးမှုတှေ ရှိနတောတှကေိုလညျး ကောျမရှငျနဲ့ လူဝငျမှုကွီးကွပျရေး တာဝနျရှိသူတှေ စိစဈပွီး ပွငျဆငျနတေယျလို့ တာဝနျရှိတှကေ ပွောပါတယျ။ မဲဆန်ဒရှငျ အမညျစာရငျးမှာ ပါဝငျပမေဲ့ နိုငျငံသားစိစဈရေးကဒျပွား မရှိသူတှလေညျး ရှိနဆေဲ ဖွဈတာကွောင့ျ ဒီလိုလူတှအေတှကျ ကူညီဖို့ စီစဉျနတေယျလို့လညျး မှနျပွညျနယျက ရှေးကောကျပှဲ လုပျငနျးတှမှော ကူညီနတေဲ့ ကရငျတိုငျးရငျးသားရေးရာဝနျကွီး ဦးစောအောငျမွင့ျခိုငျက ပွောတယျ။
“ဒီမှနျပွညျနယျတဈခုလုံးပဲ အဲ့ဒီထဲမှာ မဲစာရငျးထှကျလာတဲ့အခါကတြော့ တဈခြို့ ပွညျသူတှထေဲမှာဆိုလို့ရှိရငျ ကြှနျတောျတိုငျးရငျးသားတှထေဲမှာဆိုလို့ရှိရငျ မဲစာရငျးထဲမှာ ပါလာတယျ။ မှတျပုံတငျ နံပါတျမရှိဘူးပေါ့ မှတျပုံတငျမပွုလုပျရသေးဘူးပေါ့အဲ့လိုမြိုးတှရှေိတယျဆိုလို့ရှိရငျ မဲစာရငျးလညျးပေါကျတယျ လူလညျးရှိတယျမှတျပုံတငျမရှိဘူးပေါ့ ဒါက သစ်စာစီမံခကြျနဲ့လေး သစ်စာစီမံခကြျနဲ့ လူဝငျမှုကွီးကွပျရေးကနပွေီးတော့ လုပျတဲ့အစီအစဉျပါဘဲ။”
ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပဖို့ ၃ လလောကျသာ ကနြျတော့တဲ့ အခြိနျမှာပဲ မဲပေးခှင့ျနဲ့ နိုငျငံသားစိစဈရေး မှတျပုံတငျ ရရှိရေး အခြိနျမီ ဆောငျရှကျနိုငျပါ့မလား စိုးရိမျမှုတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။ မှနျပွညျနယျ ကြိုကျမရောမွို့နယျ ကော့ကလော့ကြေးရှာ အုပျခြုပျရေးမှုး ဦးစောအုံးကတော့ အခြိနျမီဆောငျရှကျနိုငျဖို့ တိုကျတှနျးထားတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“ဒုတိယ အသုတျမှာတော့ အားလုံးဆိုရငျ ကနြျမယျ ၁၀၀ နီးပါးလောကျကနြျအုနျးမလားတော့မသိဘူး ဘာလဲဆိုတော့ သူတို့က အခကြျအလကျလေးတှေ တောငျးလို့လေ အခကြျအလကျတောငျး တယျဆိုတာ ကနြောျတို့မှာကတော့ တဈခြို့က သနျးခေါငျးစာရငျးမရှိဘူး။ မထည့ျရသေးဘူးပေါ့နောျ ကနြောျတို့ အနနေဲ့က ပွောရရငျ ဒီအခကြျအလကျ
တောငျးတယျဆိုတာက အဖဘေကျက ဦးတှေ ဘကွီးတှမှော မှတျပုံတငျရှိတယျ
သနျးခေါငျးစာရငျးတှရှေိတယျ ဒီကွားထဲမှာ ကနြျသှားတဲ့ကလေးတှကေ
သူ့ဥပဒထေဲမှာ ထည့ျလို့ရတာပေါ့ ကနြောျတို့တ က အဲ့လိုတောငျးဆိုတယျပေါ့နောျ”
လာမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာတော့ မဲဆန်ဒရှငျ ၃၇ သနျးကြောျ ရှိမယျလို့ ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျက ခန့ျမှနျးထားပွီး နိုငျငံရေးပါတီပေါငျး ၉၀ ကြောျက ကိုယျစားလှယျတှေ ယှဉျပွိုငျကမြှာ ဖွဈပါတယျ။
